Het wethouders
pensioen te Haarlem.
Een zaak van gewicht.
Hei Betouqeiikste
51e Jaargang No. 15634
VerscKiint dagelijlcs, KeKalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 14 Juni 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNKMEN I KIS per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post f 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week f 0.05, per maand 0.22. per 3 mnd. ƒ0 65 franco per post '0.72lA.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN.5 regels ƒ1.75, elke regel meer 0.35. Reclame*
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentje*
(iederen dag) 13 regels f 0 30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weckabonnés Levenslange ongeschiktheid en Overlijden 600-, Verlies van Hand. Voet of Oog 1400-, Duim f 250-, Wijsvingei I I 50— Elke andere vinger f 50.-. Arm- ol Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op bet Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000— Overlijden 1 600- Verlies van Hand. Voet of Oog 1400- Verlies Duim (75— Verlies Wijsvinger f75— Verlies andere vinger (30—
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM. 14 Juni.
De Halve Mei-Priis.
A. den Doolaard heeft den halven Mei-
Prijs. hem toegekend door de Mij. voor Let
terkunde voor zijn boek „De Herberg met het
Hoefijzer", geweigerd. De andere helft was
toegekend aan Jan Engelman, voor zijn laat-
sten dichtbundel, en aangezien de Mei-Priis
f 1000 bedraagt zouden zij dus elk f 500 in
ontvangst moeten nemen. Jan Engelman
heeft daar blijkbaar geen bezwaar tegen
hij heeft zich althans tot dusver niet verzet
maar den Doolaard vindt dien halven
prijs een beleediging. Hij ziet in de toeken
ning er van een bewijs, dat men zijn werk
niet goed genoeg heeft geacht voor een vol
ledige bekroning.
Nu, onaanvechtbaar lijkt mij deze rede
neering niet. Het kan ook anders geweest
zijn. De commissie-van Duinkerken, die den
prijs moest toewijzen, kan in een pijnliik
„embarras de choix" tusschen den Doolaard's
Herberg en Jan Engelman's gedichten beland
zijn. Het is mogelijk dat zij heeft gestemd
terwijl een even aantal leden aanwezig was,
en dat toen de stemmen hebben gestaakt.
Ook is mogelijk dat „het oneven lid" zijn
briefje blanco heeft ingeleverd. In elk geval
bestaat de kans, dat de commissie tot een
uitspraak is gekomen die men in sportieve,
schoon niet Nederlandsch-letterkundige ter
men pleegt aan te duiden als een „dead-
heat". En men kan daar eenige sympathie
voor voelen. Zelfs voor niet-deskundigen
schijnt het uitermate moeilijk, een keuze te
maken tusschen een roman en een dichtbun
del, zoodat ook zij geneigd zouden zijn er
maar een dead-heat van te makenaan
genomen hun bewondering voor beide, en
hun vurigen wensch om de twee kunstenaars
te beloonen.
Overigens heeft A. den Doolaard (die
eigenlijk Spoelstra heet, en zijn pseudoniem
ontleend heeft aan zijn zwerverslust) nog
meer argumenten. Hij zegt dat de Mei-prijs
bestemd is voor proza, niet voor dichtkunst.
Oorspronkelijk moest de prijs zelfs worden
toegekend aan een roman op industrie- al
thans zakengebied, maar aangezien het za
kenleven onze romanciers slechts zelden
blijkt te inspireeren werd die voorwaarde la
ter weer losgelaten. Het moest evenwel, zegt
den Doolaard, een roman blijven, en dan
had men wel eens aan Albert Helman of Al-
bert Kuyle kunnen denken, die volgens hem
allang voor een bekroning in aanmerking ko
men
Hier bemoeit de half-bekroonde zich met
de rechtspraak, waarmee hij geen sympathie
zal verwerven. De voorzitter van de Maat
schappij, de heer Bothenius Brouwer, heeft
zijn argumenten weerlegd, zegt dat de toe
kenning van den prijs die voor het laatst
door mr. Jacob Mees, den schenker, is be
schikbaar gesteld volkomen rechtmatig is
en dat men verder met den schenker zal be
spreken wat men zal doen met de f 500, die
Den Doolaard niet wil hebben. Makkelijk
lijkt mij dat niet, want ieder die ze nu toe
gewezen zou krijgen kan weer op zijn beurt
beleedigd wezen omdat men zijn werk blijk
baar onder dat van twee half-bekroonden
stelt. Het zou niet zonder komische kracht
zijn als de commissie nu besloot de helft van
de f 500 aan Albert Helman en de andere
helft aan Albert Kuyle te geven. Alle factoren
voor een voortgezette „rel" schijnen aanwe
zig.
Maar afgezien van dit alles, en zelfs van de
belangrijke vraag wie gelijk heeft, valt het
koninklijk zelfbewustzijn van den heer A.
den Doolaard te waardeeren. Wat mij betreft
heeft hij in alle opzichten ongelijk met zijn
argumenten. Dan rest toch het sublieme feit,
dat hij een prijs van f '500 weigert te aan
vaarden. En van verscheidene zijden is mij
verzekerd dat hij geen gefortuneerd man is,
dat hij leeft van zijn pen, hetgeen nooit erg
voordeelig is geweest, zoodat schampere com
mentaar van dezen aard (die ik bereids hoor)
uitgeschakeld kan worden.
Zeer vele menschen zullen zeggen, dat-ie
wel mal is. Ik niet. Ik begin te gelooven dat
den Doolaard, als hij eens voor 'n jaartje zijn
zwerven door vreemde landen wou staken, in
staat zou zijn een roman over het zakenleven
te schrijven. Zijn eigen gestie is een voorbeeld
van zakelijke romantiek. Den Doolaards zelf
respect zou klaarblijkelijk aangetast worden
als hij die 500 aanvaardde. Weinig bezit is
kostbaarder dan zelfrespect. Voor het behoud
ervan moet men offers, ook financiëele offers
weten te brengen. Welnu, dat doet hij, en is
dit niet een zuiver staal van romantiek in
eens schrijvers zakenleven? Waarbij ik voor
het overige nog gaarne- verklaar, te behooren
tot de oprechte bewonderaars van zijn Drui
venplukkers zoowel als van zijn Herberg, en
de verwachting uitspreek dat hem nog wel
eens een hééle letterkundige prijs ten deel
zal vallen.
R. P.
HET CONCERT VAN DE H. O. V.
EEN WEEK UITGESTELD.
Het concert van de H.O.V., dat oorspronke
lijk hedenavond, 14 Juni. zou plaats vinden, is
een week uitgesteld. Het concert zal nu ge
geven worden op Donderdag 21 Juni. Annie
Woud en Karei van Leeuwen—Boomkamp zul
len hun medewerking verleenen.
WEER NIEUWE BEZWAREN
TEGEN DE AMSTERDAMSCIIE
BEGROOTING.
Naar de Tel. verneemt, zijn tegen de on
langs bij Ged. Staten van Noord-Holland in
gediende herziene Amsterdamsche begroo
ting 1934 opnieuw bezwaren gerezen.
Wordt niet meer uitbetaald aan
personen beneden 60 jaar.
Een overgangstijd van 4 jaar.
De gemeenteraad van Haarlem heeft Woens
dagmiddag na een breedvoerig debat besloten
een wijziging te brengen in de pensioenneering
van wethouders.
Inderiijd was besloten, dat wethouders na
hun aftreden onmiddellijk ingaand pensioen
zouden krijgen. In 1928 werd daarmede ge
broken, omdat gemeend werd. dat het onjuist
was aan personen die nog in de kracht des
levens waren reeds pensioen uit te betalen. Er
werd toen in de verordening vastgelegd, dat
het pensioen pas uitbetaald zou worden als
de leeftijd van 60 jaar bereikt was. Er wercl
evenwel de bepaling bijgevoegd, dat een af
tredende wethouder, ook al was hij nog geen
60 jaar, onmiddellijk na zijn aftreden 3 jaar
pensioen zou krijgen om in de gelegenheid te
zijn een anderen werkkring te zoeken. Van dit
pensioen van 3 jaar werden evenwel uitgeslo
ten de personen, die als wethouder bedankten
om een hoogere publiekrechterlijke functie te
aanvaarden (bijvoorbeeld lid van het college
van Gedeputeerde Staten).
Deze wijziging werd in 1928 evenwel niet van
toepassing verklaard op de wethouders die
toen reeds zitting hadden.
Het gevolg was, dat thans aan 4 oud-wet
houders beneden de 60 jaar pensioen werd uit
gekeerd: Mr. J. B. Bomans 1.438. M. A. Rei-
nalda 1.313, Mr. A. Bruch 2.750 en Mr. M.
Slingenberg 3.000.
In den raad is meermalen op het onge-
wenschte van deze oude regeling gewezen.
Drie oud-wethouders hebben eenigen tijd ge
leden aan het gemeentebestuur aangeboden
genoegen te nemen met een vrijwillige korting
op het pensioen van 15 uit de overweging,
dat andere uitkeeringen uit openbare kassen
in dezen tijd ook met dit percentage zijn ver
minderd.
Mr. F. A. Bijvoet en 4 andere leden der
rechtsche raadsfractie dienden een motie in
om B. en W. te verzoeken een onderzoek in te
stellen naar de vraag in hoeverre het geoor
loofd is te achten alsnog wijziging te brengen
in de pensioenen der wethouders vallende
onder de regeling van vóór 1928.
B. en W. hebben zooals wij in ons blad
van Maandag uitvoerig hebben medegedeeld
de vraag voorgelegd aan Prof. Mr. E. M.
Meyers te Leiden, die verklaarde, dat er geen
wettig bezwaar bestaat.
B. en W. stelden voor om het aanbod der
3 oud-wethouders te aanvaarden en den 4den
oud-wethouder te verzoeken zich alsnog daar
bij aan te sluiten.
De raad heeft zich daarmede evenwel niet
vereenigd. Uit de debatten wij verwijzen
daarvoor naar het raadsverslag bleek, dat
er een zeer groote meerderheid bestond om
een einde te maken aan uitbetaling van de
poasioenen aan deze 4 oud-wethouders, zoo
lang deze niet den 60-jarigen leeftijd bereikt
hebben. Er bestond evenwel verschil van
meening over de vraag of een overgangstijd
vastgesteld moest worden. Met slechts 4
stemmen tegen werd een voorstel-Bijvoet c.s.
om een einde aan de bedoelde pensioenen te
maken aangenomen. Hij wilde evenwel na 1
Januari 1935 niets meer uitbetalen. De raad
nam evenwel een voorstel van den heer J.
Joosten aan om in 1935 nog 75 pet. van het
pensioen uit te betalen, in 1936 50 pet. en in
1937 25 pet.
Dit raadsbesluit moet goedgekeurd worden
•door 't college van Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland. In dit college zitten 3 van de
4 gepensionneerde oud-wethouders. Natuur
lijk mogen die niet deelnemen aan de te ne
men beslissing.
Naar wij vernemen, in het debat werd daar
op trouwens door den heer Wolzak gezin
speeld, bestaat de mogelijkheid, dat de ge
meente Haarlem in rechten zal worden aan
gesproken om het pensioen toch uit te be
talen. Een der oud-wethouders heeft het aan
bod van de korting van 15 pet. niet gedaan,
omdat hij op het standpunt staat, dat de ge
meente verplicht is de oude pensioenregeling
na te komen.
De leden van het college van B. en W. in
zijn tegenwoordige samenstelling /allen al
len onder de verordening die in 1928 is vast
gesteld.
HET VOETBALTERREIN VAN
„HAARLEM".
De raad heeft Woensdagmiddag een wijzi
ging van het eenige jaren geleden reeds vast
gestelde uitbreidingsplan van Haarlem-Noord
aangenomen.
De voetbalvereeniging „Haarlem" had ge
vraagd het uitbreidingsplan alsnog zoo te
wijzigen, dat haar terrein daar geheel buiten
valt.
Mr. J. Gerritsz, wethouder van Openbare
Werken, deelde mede, dat dit thans niet meer
mogelijk is. Namens het gemeentebestuur
deed hij evenwel de toezegging dat de ver-
eeniging „Haarlem" op medewerking kan
rekenen. De grenzen van het voetbalterrein
zullen in de toekomst wel eenigszius verlegd
moeten worden, omdat in de nabijheid nieu
we wegen geprojecteerd zijn, maar er zal
naar gestreefd worden, dat dit zo ogebeurt,
dat de tribunes kunnen blijven staan.
HET PERSONEEL DER PRO
VINCIE NOORD-HOLLAND.
OVER DE POLITIEKE GEZINDHEID.
Ged. Staten van Noord-Hollanld schrijven
aan de Prov. Staten, dat toen- de regeering
de wenschelijkheid uitte te bevorderen, dat
in het voor de ambtenaren in dit gewest gel
dende ambtenarenreglement bepalingen zou
den worden opgenomen van dezeïfde strek
king als voorkomen in de artikelen 50, 56 en
97 b van het Algemeen Rijksambtenarenre
glement, welke o.a. betrekking hebben op de
politneke gezindheid der ambtenaren en de
wijze, waaroup van dit gezindheid blijk wordt
gegeven, het college aanvankelijk van mee
ning was. dat het beoogde doel op andere en
betere wijze zou kunnen worden bereikt en
wel door het treffen van een wettelijke voor
ziening aangaande deze materie.
De regeering heeft evenwel te kennen ge
geven, dat de op te nemen, eventueel te wijzi
gen bepalingen, in overeenstemming moeten
zijn met de desbetreffende artikelen van
het Rijksambtenaren reglement, behoudens
dat eervol ontslag ook zou kunnen worden
verleend aan ambtenaren, die lid zijn van
een vereeniging, waarvan de Commissaris dei-
Koningin in de betrokken provincie ver
klaard heeft, dat zij ten aanzien van ambte
naren in provincialen dienst de behoorlijke
vervulling van hun plicht als ambtenaar in
gevaar brengen kan of schaden. De minister
riep medewerking in om het Ambtenaren
reglement 1920 in bovenbedoelden zin te wij
zigen en aan te vullen.
Onder deze omstandigheden meenen Ged.
Staten te moeten voorstellen de door de Re
gering noodig geachte voorschriften ongewij
zigd in het Ambtenarenreglement op te ne
men.
Eenige toelichting vereischen de nieuwe
bepalingen niet. Slechts ten aanzien van het
voorgestelde artikel 85 bis zij opgemerkt,
dat wij voornemens zijn deze bepaling in
de praktkijk aldus toe te passen dat degenen
die den wensch te kennen geven te worden
ontslagen, nog vóór de gehuwde vrouw daar
voor in aanmerking worden gebracht. Het is
bekend, dat tegen een zoodanige toepassing
bij de Regeering geen bezwaar bestaat.
De Centrale Commissie voor georganiseerd
overleg heeft eenige amendementen in over
weging gegeven.
Het beroemde Orkest Rosé Petösy
Musiceert vanaf Zaterdag 16 Juni n.m. 3 uur in
(Adv. Ingez. Med.)
(Een boer in De Zilk stelt tegen
10 cent een varken van 1000 pond
ten toon en heeft daarmee reeds
een aardig bedrag verdiend).
Achter onze blonde duinen,
Boeren, burgers, buitenliên,
In de Zilk, daar is een varken,
Dat er zijn mag gaat dat zien!
Duizend ponden weegt dat beestje,
Net precies of ongeveer.
Zesmaal uw gewicht, begroot ik
Wat een beer hè van een beer
Gaat dat zien, het geeft vertrouwen
In de toekomst van ons land,
Want het vette dezer aarde
Houdt hier toch nog aardig stand.
Gaat dat zien, 't is een vertooning
Van het allergrootst gewicht,
In een tijd vol zwarigheden
Zelfs een ongewoon gezicht.
Ziet het machtig dier zich wentlen,
Letterlijk, in 't aardsche slijk,
Komt in drommen, en de boer doet
Het figuurlijk desgelijk.
Want voor hem is die bezitting
Wel in dubblen zin een zwijn....
Gaat dat zien en dan. verheug u
In uw eigen slanke lijn.
P. GASUS.
BEZUINIGING OP HET L. O.
Met 1 September 22 onder
wijzers op wachtgeld?
AANSTELLING VAN KVVEEKELINGEN
MET AKTE.
Met 1 September moet de gemeente de bo
ventallige onderwijzers bij het lager onder
wijs ontslaan.
Er zullen vermoedelijk 22 onderwijzers op
wachtgeld gesteld moeten worden. Het ge
meentebestuur zal evenwel trachten dit aan
tal zoo klein mogelijk te doen zijn. Er zijn
eenige vacatures voor schoolhoofd. Als nu
door de regeering goed gevonden wordt, dat
daarvoor Haarlemsche onderwijzers benoemd
worden, wordt het aantal wachtgelders klei
ner. Bovendien zal er. doordat de raad be
sloot een derde centrale school voor het 7de
leerjaar te openen, nog voor twee wacht
gelders plaats komen.
De gemeente gaat nu bovendien met 1
September kweekelingen met akte aanstellen
Deze jongelui krijgen f 600 salaris. 1/3 van
de open plaatsen zullen bezet worden door
wachtgelders ,die daarvoor geen extra salaris
krijgen.
VERVALSCHING VAN EEN
POSTWISSEL.
Vrijdag werd door den directeur van het
Postkantoor te Zandvoort bij de politie aan
gifte gedaan, dat door middel van verval
sching een postwissel van f 191.15 was ge
ïnd.
Bij onderzoek bleek, dat deze postwissel te
Bennebroek ten bedrage van f 1.15 was ge
stort. Hij was geadresseerd aan een bewoner
van de Zeestraat, waar de man die de post
wissel inde zich te voren had vervoegd, voor
gevende. dat de postwissel abusievelijk aan dit
adres vas gezonden.
Het onderzoek der politie leidde naar Hil
legom. De Inspecteur aldaar meende het
handschrift op de postwissel te herkennen.
Weldra bleek, dat hij goed gezien had, want
reeds den daaropvolgenden nacht kon de dader,
toen hij 's nachts half 2 thuis kwam, door een
agent worden aangehouden.
Het bleek een 29-jarig bloembollen koopman
uit Hillegom te zijn. Hij is ter beschikking van
den Commissaris te Zandvoort gesteld, wien
hij het feit bekende, waarna hij werd over
gegeven aan de Justitie te Haarlem.
Een overzicht van de ruïne in het
hofje aan de Crispijnlaan te Rot'
terdam, waar bij de instorting
van een huisje zes jongens zijn
gewond, terwijl de brandweer een
inspectie maakt of de resten nog
gevaar opleveren.
ÉiUiiilipIlJli
Een Noorsch schip is bij Honduras in brand
geraakt; er zijn 17 vermisten.
pa£. 4
Chineesch Japansche strubbelingen over de
kwestie Koeramoto.
pag 4
Het vreeselijke voorval in het Engelsche die
renpark te Whipsnade blijkt een wedden
schap geweest te zijn.
pag. 4
Een Japansch-Amerikaansche conferentie op
Hawaii?
pag 4
De huldiging van den burgemeester.
pag. 2
Het wethouderspensioen te Haarlem wordt
niet meer uitbetaald aan personen beneden
60 jaar.
pag. 1
Zullen met 1 September 22 onderwijzers te
Haarlem op wachtgeld worden gesteld?
pag 1
Het voetbalterrein van „Haarlem" valt gedeel
telijk onder het uitbreidingsplan.
pag, 8
De Haarlemsche gemeenteraad heeft Woens
dag vergaderd.
pag 6
De Eerste Kamer heeft eveneens de begrooting
van het Zuiderzeefonds aangenomen.
pag. 3
Het aantal werkloozen in ons land is beneden
de 300.000 gedaald.
pag 3
Henriette Roland Holst heeft den meester-
schapsprijs van de Maatschappij der Ne-
derlandsche Letterkunde ontvangen.
pag. 3
Te Rotterdam zijn zes knapen bij het instor
ten van een huisje onder het puin bedolven
geraakt en gewond.
pag 3
Het overleg over de loonen in de mijnen is
niet geslaagd.
pag. 3
pag. 13
pag. 7
Njord wint den Telegraafbeker.
Laatste berichten.
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De halve Meiprijs.
pag. 1
Joan Ridley: Wedstrijd tennis in Amerika.
pag. 11
K. de Jong: Kerkconcert Marcel Dupré.
pag 2
H. G. Cannegieter: Cette vieille canaille.
pag. 2
Schaakrubriek.
pag. 11
HITLER TE VENETIë
AANGEKOMEN.
MUSSOLINI PER GONDEL NAAR HET
VLIEGVELD.
MiiNCHEN, 14 Juni (V.D.) Hedenmorgen
om 8.20 uur is Rijkskanselier Adolf Hitler met
zijn gevolg van het vliegveld München-Ober-
wiesenfeld gestart naar Venetië alwaar hij een
onderhoud zal hebben met Mussolini.
In het gevolg van Hitier bevinden zich:
Rijksminister van Buitenlandsche Zaken Von
Neurath, Rijksperschef en S.S.-Gruppenfuehrer
Dr. Dietrich, Adjudant Brueckner. Oberfuehrer
Schaub en de persfotograaf Hoffmann. Verder
als vertegenwoordigers van het Duitsche de
partement van Buitenlandsche Zaken Minis-
terialrat Thomson, die tevens als tolk fungeert
en gezantschapsraad Von Kotze. Het gezel
schap is in twee vliegtuigen vertrokken.
Woensdag was reeds een vliegtuig met de
leden van de Rijkspersafdeeling Bureauchef
Dresler en chef van dienst der~N.SK. Suen-
dermann, benevens de chef-redacteur en
Sturmbannfuehrer Bemdt van het Deutsche
Nachrichten Bureau, naar Venetië vertrokken.
Mussolini op de plaats van
bestemming.
VENETIë, 14 Juni. (Reuter) Mussolini is
in de Villa Picani te Stra aangekomen, verge
zeld van graaf Cisno, den leider van den pers
dienst en van Savich.
Aloisi komt morgen met de andere leden van
de Italiaansche delegatie en den Duitschen
ambassadeur Von Hasselt.
Ambassadeur Cerruti komt morgen uit Ber
lijn met Von Neurath te Venetië aan.
Hoe Mussolini Hitler verwelkomde.
Reuter meldt nader uit Venetië:
Mussolini, gekleed in de fascistische uni
form, begaf zich in een gondel naar het vlieg
veld, waar Adolf Hitler met zijn gezelschap
aankwam; de gondel van Mussolini werd door
een aantal gepavoiseerde motorbooten ge
volgd, terwijl de oorlogschepen in de haven
saluutschoten losten.
Een groote menschenmenigte bevond zich
reeds op het vliegveld, toen Mussolini hier
aankwam.
Te 10.10 uur arriveerde het Duitsche ge
zelschap op het vliegveld San Micolo, waarna
Mussolini Hitier naar het Gran Hotel aan
het Canal Grande begeleidde; vervolgens be
gaf hij zich naar de villa te Stra. waar van
middag een lunch zal worden aangeboden ter
eere van het bezoek van den Duitschen Rijks-
kanselier.In den loop van den middag zullen de
beide staatslieden hun eerste onderhoud
hebben.
PRINSES JULIANA HEDENAVOND NAAR
ENGELAND.
Prinses Juliana vertrekt hedenavond 7 uur
per stoomschip „Batavier V" naar Enge
land in gezelschap van de hofdames jonk-
vrouwe Van Tets en jonkvrouwe De Brauw en
van haar kamerheer Baron Baud.