UIT HET BUITENLAND
Het conflict Rothermere-Mosley.
DE
ZATERDAG 21 JULI 1934
H A A R L E M'S DAGBLAD
4
Financiëele en economische volmachten voor de Belgische
regeering. Kamer neemt de wet aan. Het conflict in
het Fransche kabinet. Aftreden van Tardieu en Herriot?
Bemiddeling van Doumergue.
België.
Kamer keurt de regeerings-
volmachten goed.
De Kamer heeft gisteren met 89 tegen 77
stemmen, bij 7 onthoudingen, de wet aange
nomen, waarbij de regeering de Broqueville
machtigingen krijgt op economisch en finan
cieel gebied voor den duur van. 6 maanden.
Frankrijk.
Tardieu en Herriot uit de
regeering?
Naar in politieke kringen verluidt, had men
in den kabinetsraad van Vrijdag in het belang
van de oplossing van het conflict ook de mo
gelijkheid overwogen, dat de beide ministers
zonder portefeuille, Tardieu en Herriot, hun
ontslag zouden indienen. Dit voorstel :s ook
door de meerderheid der aanwezige ministers
goedgekeurd.
Ministerpresident Doumergue, die per tele
foon van den gang van zaken op de hoogte
werd gehouden, verlangde echter met nadruk,
dat beide ministers in het kabinet zouden
blijven. Waarschijnlijk staat de reis van Ché-
ron naar Tournefeullle, het buitenverblijf van
Doumergue, met de kwestei in verband.
Spanje.
Militairen buiten de politiek.
De „Gaccta" bevat volgens Reuter, een de
creet waarbij allen militairen in actieven
dienst verboden wordt om lid te zijn van een
politieke partij of van een vereeniging met
politiek karakter.
Oostenrijk.
Frauenfeld roert zich voor den
zender-M ünchen.
Alfred Fraueivfeld, de Nationaal-soclalisti-
sche Gouwleider van Weenen heeft een rede
voering uitgesproken voor de radio van Mün-
chen, waarin hij sprak over het proces tegen
zeven Nationaal-socialisten, voor het stand
gerechtshof te Weenen. Nadat Frauenfeld de
gebruikelijke beweringen omtrent het Doll-
fuss-regime ten beste had gegeven en daarbij
de regeering o.m. beschuldigde van „clericaal
bolsjewisme" verklaarde hij, dat alle Duit-
schers tegen Dollfuss waren en dat niemand
in het onzekere moet verkeeren omtrent het
lot van spionnen en verraders, wanneer het
gerechtshot de zeven nationaal-socialisten,
die een geheel-volk achter zich hebben, mocht
veroordeelen. Het zou de schuld zijn van Doll
fuss, wanneer de ourgeroorlog thans zou uit
breken. Frauenfeld eindigde zijn rede als
volgt
Ieder, die zijn hand opheft tegen het leven
van deze Duitschers veroordeelt zichzelf; hij
zal worden weggevaagd door de vloedgolf der
Tolksverontwaardiging. Het recht van zelf
verdediging, staat boven dat van den staat
van beleg. Wat morgen besloten zal worden is
niet of deze zeven mannen zullen leven of
sterven, maar of Dollfuss en zijn systeem zul
len kunnen blijven bestaan.
Geruchten om Dr. Sack.
In een gevangenis te Berlijn?
Over dr. Sack, den verdediger van Torgler
Sn het proces van der Lubbe, hoort men ver
schillende geruchten, welke alle daarin over
eenstemmen, dat dr. Sack gevangen wordt ge
houden en wel naar alle vermoedelijkheid te
Berlijn in een sDeciale ..onderzoekingsgevange
nis" van de geheime politie aldus schrijft de
Berlijnsche corr. van de N. R. Ct. Of dr. Sack
te Warnemtinde vertoeft, is niet met zeker
heid na te gaan. Wel heeft hij daar een zomer
huis. en men zegt dat hij in dat huis omgang
had met Ernst of andere lieden, die de dupe
zijn geworden van den slag van 30 Juni. Of
men hem de verbinding met deze lieden ver
wijt. dan wel of hij wordt verdacht, hetgeen
ook beweerd wordt, met de bultenlandsche
groep advocaten, bekend uit het proces-van
der Lubbe in verbinding te staan, is niet uit te
maken. Gelijk bekend stond dr. Sack tijdens
het proces met deze groep advocaten op ge
spannen voet.
De Weichsel buiten zijn oevers.
Nieuwe over strooming sr amp
in Polen.
Talrijke slachtoffers.
WARSCHAU. 20 Juli. (V. D.l Vrijdag is de
Weichsel tusschen Sandomir en Sawichost
buiten de oevers getreden met het gevolg, dat
30 plaatsjes, waar ongeveer 13.000 mensehen
wonen onder water gezet zijn. Thans zijn in
Qiet geheel bijna 20.000 RA. overstroomd.
In de plaats Zajeuze zijn ongeveer 50 per
sonen verdronken.
Bij de reddingswerkzaamheden zijn een ge
nie-officier en 15 pioniers om het leven ge
komen.
Voor Warschau venvacht men tegen mor
genavond groote moeilijkheden.
GEEN ZILVEREN DRIEMARKSTUKKEN.
MEER.
Naar gemeld wordt zullen de Duitsche zil
veren drie-markstukken met ingang van 1
October a.s. niet meer als wettig betaalmid
del gelden. Tot eind December 1934 kun
nen deze driemarkstukken nog bij de Duit
sche rijksbetaalkantoren worden ingewisseld.
Havenarbeiders staken nog in
San Francisco.
Algemeene staking dreigt thans te Portland
en Minneapolis.
SAN FRANCISCO. 20 Juli. De Gouverneur
van San Francisco, Merriam heeft geweigerd
de nationale garde uit de stad terug te trek
ken, zoo lang hij geen zekerheid heeft, dat de
rust van blijvenden duur is. De door de sta
king veroorzaakte schade wordt geschat op
150.000,000. Er zijn acht dooden gevallen en
197 gewonden.
In tegenstelling met de optimistische ver
wachting in regeeringskringen, dat de be
ëindiging der havenarbeidersstaking te San
Francisco nog slechts een kwestie van uren
zou zijn, heeft de vakvereeniging der haven
arbeiders een verklaring gepubliceerd, waarin
wordt gezegd, dat de staking in ieder geval
zal worden voortgezet en dat de vakvereeni
ging zich sterker voelt dan ooit.
Dreigende algemeene staking
te Portland en Minneapolis.
NEW YORK. 20 Juli. Terwijl in San
Francisco, afgezien van de staking der haven
arbeiders, weer de normale verhoudingen terug
keeren. is de stakingstoestand te Portland
in den staat Oregon, verscherpt doordat de
stakingsleiding dreigt, het ontbieden der na
tionale garde te beantwoorden met de alge
meene staking.
Te Minneapolis verwacht men eveneens, dat
in de hedenavond te houden massa-vergade
ring van vakvereenigingsleden een poging zal
worden gedaan de arbeiders op te roepen tot
algemeene staking.
Negen gewonden
te Minneapolis.
MINNEAPOLIS20 Juli. (V.D.) Het is hier
heden tot ernstige botsingen gekomen tus
schen stakende vrachtauto-chauffeurs en
werkwilligen. Toen de politie lusschenbeiden
kwam. werd zij door de stakers bedreigd,
waarop zij van de vuurwapenen gebruik maak
te. Zeven stakers en twee politie-agenten wer
den gewond; sommigen hunner zijn er ernstig
aan toe.
Waar de spanning in de stad steeds grooter
wordt, heeft de gouverneur van den" staat
Minnesota zich genoodzaakt gezien 2400 man
van de nationale garde te hulp te komen.
Ernstige botsingen
in Seattle.
NE WYORK. 20 Juli (V.D.) Te Seattle is
het tot ernstige botsingen gekomen tusschen
ongeveer 300 politiebeambten en 2000 stakers
De stakers gooiden met steenen naar de politie
Toen de politie van gasbommen ging gebruik
maken, werden de bómmen dooi- de stakers
opgevangen en teruggegooid. In het geheel
zijn 4 politieagenten en meer dan 100 stakers
gewond.
Staking in Aukland
ten einde.
SAN FRANCISCO 20 Juli (V.D.) Het
comité der algemeene staking te Aukland
heeft eveneens besloten de staking direct te
beëindigen. De vakvereeniging der voerlieden
zal evenwel voor het einde van de haven
arbeidersstaking geen transporten verzorgen
in het havengebied.
Senator Wagner en postmaster-general
Farley bevinden zich op weg naar San Fran
cisco, om deel te nemen aan de onderhande
lingen voor de bijlegging van het geschil met
de havenarbeiders.
Ook in China watersnood.
50.000 dakloozen?
PEKING. 20 Juli (V, D.) Bij de overstroo
mingen in de provincie Jehol zouden, naar
verluidt, ongeveer 50.000 personen dakloos zijn
geraakt.
De hoofdstad der provincie. Tsjende, heeft
bijzonder geleden Tot nu toe werden 200 per
sonen als dood of vermist opgegeven.
DE ONTPLOFFING BIJ HET FRANSCHE
FORT VENDRES.
Met betrekking tot het ontploffingsongeluk
in de dynamietfaibriek Paulilles bij het fort
Vendres meldt Havas uit Perplgnan dat de
ontploffing plaats heeft gehad in de nitrogly-
cerine-afdeeling. terwijl daar vier arbeiders
werkzaam waren. Zij bemerkten, dat de nor
male reactie van salpeterzuur en glycerine
uitbleef en vluchtten. Op dat oogenblik had 'n
ontzaglijke ontploffing plaats, waarbij twee
arbeiders deerlijk werden verminkt. Dc uit
hout opgetrokken werkplaatsen werd een prooi
der vlammen. De ontploffing was zoo hevig,
dat de ruiten tot ver in den omtrek werden
vernield en de knal tot ln Perpignan werd ge
hoord.
Hittegolf in de V. S. houdt aan.
Ruim 50 dooden.
NEW YORK. 20 Juli (V. D.) De nog aan
houdende hittegolf heeft reeds meer dan 50
personen het leven gekost.
Te Kansas-city is een temperatuur gere
gistreerd van 42 graden, te Oklahoma zelfs
van 46 graden.
HANDELSOVEREENKOMST MET
DENEMARKEN TE WACHTEN.
Naar verluidt is binnen niet te langen
tijd de onderteekening te verwachten van
een handelsovereenkomst tusschen Nederland
en Denemarken. Naar men weet, heeft een
Nederlandsche delegatie, onder leiding van
den heer Lamping, gedurende eenige weken
in Kopenhagen met vertegenwoordigers van de
Deensche Regeering onderhandeld.
Overeenstemming met Engeland
Briefwisseling in de Daily Mail.
Een modus vivendi gaat
1 Augustus in.
Wederzijds volledig aandeel in de
contingenten.
Minister Elliot wil geen concessies doen.
Men meldt uit Londen aan de N. R. Crt.:
De Nederlandsch-Engelsche handelsbespre
kingen hebben thans geleid tot overeenstem
ming tusschen de beide landen, waardoor een
modus vivendi kon worden bereikt. Vrijdag
zijn hier nota's, onderteekend door den Engel-
schen minister van buitenlandsche zaken en
den Nederlandschen gezant te Londen, gewis
seld.
De nota's houden een tijdelijke overeenstem
ming in, welke dan „den weg moet banen tot
een vergrooting van den handel tusschen de
beide landen".
De Britsche nota bevestigt, j^it het op het
huidige tijdstip niet mogelijk is geweest, een
volledige handelsovereenkomst af te sluiten,
en dat" men thans besloten heeft, regelingen
te treffen, teneinde te geraken tot een tijde
lijke modus tusschen de beide regeeringen.
Men is overeengekomen, dat beide landen
met ingang van l Augustus elkaar wederzijds
een volledig aandeel in de verschillende con
tingenten van alle soorten goederen verlee-
nen.
Indien, zoo wordt verder gezegd, een ander
land geen volledig gebruik maakt van het
hem toegewezen contingent of het geheele
contingent verliest, zal Nederland aan Enge
land, of omgekeerd, in dit geval een behoor
lijk deel van dit vrijgekomen contingent toe
staan.
De beide regeeringen hebben verder de ver
plichting op zich genomen elkaar wederzijds
mededeelingen te verstrekken over de verschil
lende contingenten.
Behoudens overeenkomsten, die voor bepaal
de goederen tusschen de beide regeeringen
zijn afgesloten of nog afgesloten zullen wor-
dn, zal dat gedeelte van een contingent, dat
in een bepaalde periode niet volledig werd
opgebruikt, overgeboekt worden op een vol
gende periode. Het recht, deze overdracht toe
te passen, is echter beperkt tot een jaar.
De overeenkomst houdt verder bijzondere
bepalingen in met betrekking tot de schom
meling in den invoer van bepaalde soorten
goederen onder seizoeninvloeden. De behan
deling op voet van de meest begunstigde natie
met betrekking tot de toewijzing van de con
tingenten, het toestaan van invoerlicenties, de
overdracht van invoervergunningen van de
Nederlandsche importeurs aan in Nederland
woonachtige agenten worden eveneens in de
overeenkomst geregeld.
Op 1 Augustus herkrijgen beide landen hun
vrijheid van handelen ten aanzien van de ta
riefpolitiek, onverminderd de beperkingen van
de verdragen en overeenkomsten, die overi
gens tusschen de beide landen gelden.
Dit schamele resultaat zal. zoo schrijft men
het blad verder, vermoedelijk nauwelijks ver
bazing wekken. Het valt moeilijk, op 't oogen
blik optimistisch te zijn ten aanzien van de
vooruitzichten op een meer positief resultaat
na afloop van de periode „ad interim". Wel
kan men wijzen op het soortgelijke verloop,
dat de handelsbesprekingen hebben gehad,
die eveneens tijdelijk werden afgebroken, om
tenslotte toch nog tastbaar resultaat op te le
veren.
Vooral van de houding van den minister van
landbouw, Elliot, zal in dezen veel afhangen.
Zijn stem schijnt in den Engelschen minister
raad verrassend veel invloed te hebben. Er
zijn op het oogenblik in het geheel geen voor
teekenen die er op wijzen dat Elliot tot de
een of andere concessie bereid zou zijn.
LONDEN, 18 Juli.
(Van onzen correspondent)
De eigenaar van de Daily Mail heeft voor
de zooveels:e maal een zaak, welke hij eeni-
gen tijd in de kolommen van zijn blad had
aangemoedigd, laten schieten. Ditmaal is het
de zaak der Fascisten. Tot nu toe is in zulke
gevallen taal noch teeken vernomen van de
motieven, welke den krantenlord hadden doen
besluiten zijn steun in te trekken. Zijn ver
bijsterde lezers werden eenvoudig voor het
feit gesteld. Rothermere had hierdoor den
naam gekregen dat hij zich maar lukraak op
wierp tot kampioen van een nieuwe politieke
of andere beweging, niet zoo zeer uit bewon
dering voor de beweging als om spanning en
levendigheid te brengen in zijn blad, dat bezig
is terrein te verliezen onder het volk door de
activiteit van nog gedurfder en nog luidruch
tiger dagbladen. In het jongste geval zijn de
lezers van de nieuwe frontverandering op de
hoogte gesteld. De voorlichting komt wat laat
want sedert de „schoonmaak" in Duitschland
is er geen Fascistische propaganda meer in
de Daily Mail verschenen. De opvallende be
koeling van de geestdrift voor de Britsche
Fascistische beweging in de Daily Mail is
samengegaan met merkbaar verval in de be
langstelling voor de verrichtingen van Sir
Oswald Mosley en zijn mannen in het land.
De Daily Mail vertelt nu dat Rothermere
en Mosley maanden lang besprekingen met
elkaar hebben gehad „over de doeleinden en
de methoden waarmede de beweging der
Zwarthemden het best de landsbelangen kon
dienen". Die besprekingen zijn geëindigd met
een briefwisseling, welke thans in de Daily
Mail is afgedrukt. Mosley schrijft aan Rother
mere dat er twijfel heerscht in het openbaar
over hun verstandhouding, een twijfel welke
is gerezen omdat Rothermere een Conservatief
is en de Zwarthemden Fascisten. „Wij blij
den het nieuwe geloof van de moderne we
reld" schrijft Mosley, „en streven er naar
Groot Brittannië tot dit geloof te bekeeren
door middel van Britsche methoden en in
overeenstemming met het Britsch karakter".
Hij wijst er dan op dat Rothermere een Con
servatief is die de Conservatieve Partij wil
doen herleven, dat Rothermere het eens is
met verscheidene programpunten van de
Fascistische politiek zooals krachtige handha
ving van het Britsche Rijk, vooral in Britsch
Indië, en de schepping van een Britsche lucht
macht welke haar weerga in de wereld niet
zou hebben. Uit Mosley's brief blijkt verder
dat Rothermere er bij hem op heeft aange
drongen zekere punten van het Fascistisch
geloof prijs te geven of te wijzigen. Het eerste
punt is de Corporatieve Staat. Mosley strijdt
voor een volledige reorganisatie van het be
staande nijverheidsstelsel, die noodig is om
van dit tijdperk van armoede een tijdperk
van mogelijken overvloed te maken. Zijn Cor
poratieve Staat zou, zegt hij, orde scheppen
uit de bestaande anarchie zonder zooals het
Socialisme doet particulieren onderne
mingszin, die de prikkel is voor alle in-
dustrieele werkzaamheid, te vernietigen. Het
beginsel van den Corporatieven Staat is een
grondbeginsel van zijn beweging en hij kan
het daarom niet prijsgeven.
Lord Rothermere.
Het tweede punt geldt het parlement. Mos
ley schrijft aan Rothermere dat hij niet voor
nemens is het parlement af te schaffen. De
Zwarthemden strijden voor een parlementaire
meerderheid. Wanneer zij die hebben, zullen
zij aan de regeering de volledige bevoegdheid
tot handelen geven. welke noodig is onder de
bestaande omstandigheden. Hij legt uit dat
dit niet tyrannie is want dat de bevolking de
regeering haar macht zal hebben gegeven, een
macht die haar kan worden ontnomen door
het parlement, wanneer ze wordt misbruikt.
Ook in dit opzicht kan de leider der Zwart
hemden zijn politiek niet wijzigen.
Het derde punt betreft de Joden. Mosley legt
uit dat de Zwarthemden hun woord hebben
gegeven dat er onder hun bestuur geen ras-
of godsdienstige vervolging zal zijn. Maar
van de Joden als van ieder ander zal worden
geëischt. dat de belangen van het land voor
gaan. Joden mogen geen lid van zijn organi
ONZE DAGELIJKSCHE
KINDER VER TELLING.
satie worden omdat zij deze bitter hebben
bestreden en omdat zij een internationale be
weging hebben georganiseerd waarin hun ras-
belangen boven nationale belangen worden
gesteld. De Zwarthemden zijn zeer zeker niet
bereid hun houding tegenover de Jo^en te
wijzigen met het oog op het feit dat 80 per
cent van de vonnissen voor aanvallen op Fas
cisten werden uitgesproken tegen Joden. j
Sir Oswald Mosley.
Het vierde punt geldt de term Fascisme.
Rothermere wenseht dat de woorden Fascis
me en Fascist voor de Britsche beweging zul
len worden afgeschaft. Ook dat kan Mosley
niet doen want het woord duidt het geloof
aan waarbij de Zwarthemden zweren. Zij
hebben, aldus besluit Mosley zijn merkwaar-
digen brief aan Rothermere, alles op het spel
gezet voor dit nieuwe geloof voor de moderne
wereld en kunnen op geen enkel punt toege
ven noch in de vastberadenheid, waarmede
SOj voor hun missie werken, verslappen.
Rothermere heeft op zijn beurt aan Mos'ey
geschreven dat hij nooit heeft geloofd dat
een beweging, welke zich Fascistisch noem
de, in Engeland succes kon hebben. Hij heeft
ook duidelijk gemaakt dat hij geen beweging
met een antisemetïsche strekking en (of),
strevend naar een dictatuur kon steunen.
Rothermere wil ook niets weten van een Cor
poratieven Staat ter vervanging van de par
lementaire instellingen van het land. Hij v<
klaart dat hij tot nu toe Mosley heeft ge
steund omdat hij hoopte dat hij zich met de
Conservatieve machten zou willen vereenigen
ter gezamenlijke bestrijding van de Socialis
tische bedreiging. Rothermere besluit met nog
eens de hoop uit te spreken, dat Mosley op de
hierboven aangegeven punten zal toegeven.
„Ik ben er zeker van", zegt hij, „dat gij en uw
volgelingen groot succes zullen hebben indien
gij mijn raad opvolgt".
A. K. VAN R.
De a.s. stemming in het
Saargebied.
Duitsche Front huurt alle zalen voor een
jaar af.
Volgens te Parijs ontvangen berichten heeft
het Duitsche front in het Saargebied het aan
de andere partijen nagenoeg onmogelijk ge
maakt vergaderingen te houden of een cam
pagne te organiseeren in verband met de
aanstaande volksstemming.
Naar uit Saarbrücken wordt gemeld, heeft
het Duitsche Front alle groote vergaderzalen
in de stad voor een jaar gehuurd, zoodat hier
in door andere partijen geen bijeenkomsten,
kunnen worden gehouden.
Openlucht-bijeenkomsten zijn bij decreet
verboden zoodat de andere partijen in een
zeer onaangenaam parket verkeeren.
Te Coblenz zal op 26 Augustus bij het begin
van de nationaal-socialistische verkiezings
campagne een groote Saar-meeting worden
gehouden, waartoe het geheele Duitsche front
uit het Saar-gpbied naar Coblenz zal komen.
Rijkskanselier Hitier zal op deze bijeenkomst
aanwezig zijn. (Reuter).
20 bladen verboden.
Bij beschikking van de regeeringscommissie
zullen 20 bladen, welke in het Saargebied wor
den uitgegeven, drie dagen niet mogen ver
schijnen, wegens het door gepubliceerde arti
kelen in gevaar brengen van de openbare orde
en veiligheid.
De moordzaak-Arlosorof.
Stavsky vrijgesproken.
Stavsky, die ter dood veroordeeld was we
gens moord op den zionisten-leider, dr. Alo-
sorof, is naar Reuter uit Jeruzalem verneemt
door het Hof van Appèl vrijgesproken.
Breuk in de waterleiding te
Berlijn,
Hij dluikelde over de reeling en werd door vier, vijf
handen gegrepen. Hij zag nog dat men het touw weer
naar omlaag wierp, waarlangs het mannetje in de boot
zich als een aap naar boven werkte, en daarop werd hij
eerder op het dek geduwd. Dit werd onzen held toch al
:e kras. Hij trachtte zich los te wringen, maar zonder
resultaat. Daarop begon hij te gillen en te schreeuwen en
:en slotte barstte hij in tranen uit.
Maar er was al genoeg zout water rondom, zoodat zijn
tranen niet den minsten indruk maakten. Men pakte
Piet bij handen en voeten en droeg hem een, twee, drie,
langs een smal gangetje een hut binnen. Pang, de deur
vloog in het slot en Piet zat in het donker.
Ernstige stagnatie.
BERLIJN, 20 Juli. (V.D.) De drukke krui
sing van de Leipziger en Jerusalemmerstrasse
bij de Doenhoffplatz werd vannacht tegen 4
uur onbegaanbaar, tengevolge van een breuk
in een der hoofdbuizen van de waterleiding.
Op zes a zeven plaatsen werden de rails wegge-
gespoeld, terwijl in korten tijd de vluchtheu
vels onder water stonden. Er ontstonden ga
ten in den grond van twee a drie meter. Op
sommige plaatsen werd het asphalt 30 c.M.
omhoog gedrukt. De brandweer en ploegen
arbeiders van de waterleiding werkten gerui
me n tijd om het overstroomingsgevaar uit den
weg te ruimen. Het rijverkeer in de Leipeiger
strasse en de Jerusalemmerstrasse is voor-
loopjg gestremd,
