UIT HET BUITENLAND Duitsche Nazi-Methoden. WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1934 HAARLEM'S DAGBLAD 4 De toestand in Oostenrijk. Von Papen wordt buiten gewoon gezant. Weenen verleent het agrément. Nog een terechtstelling. Oostenrijk Een doodvonnis en een gratie verleening De speciale krijgsraad te Weenen heeft den Oostenrijkschen infanterist. Ernst Feikel, den eenigen actief dienenden soldaat, die aan den overval op de bondskanselarij heeft deelge. nomen, ter dood veroordeeld. De krijgsraad te Klagenfurth heeft even. eens een doodvonnis geveld nl. tegen den aan. geklaagden Karl Kostelnig uit Wolfsberg wegens hoogverraad. Kostelnig was ook ver dacht van het neerschieten van een majoor tijdens den opstand in het Lavant-dal, doch hiervan werd hij vrijgesproken. Een tweede verdachte, zekere Brunner werd veroordeeld tot twaalf jaar gevangenisstraf. Volgens een laier bericht is de soldaat Ernst Teikel, nadat een gratie-verzoek was afgewezen, omstreeks 8 uur terechtgesteld. Kostelnig is door den president begenadigd. Zijn straf is in vijftien jaar zware gevange nisstraf veranderd. Het verzoek om gratie werd ondersteund door den officier van jus titie en den gouverneur van Karinthië, gene raai Hülgerth. Weenen aanvaardt Von Papen als buitengewoon gezant. Von Papen. Officieel wordt medegedeeld, dat de Oos tenrijkse he regeering het agrement heeft ver leend voor de benoeming van den Duitschen vice-kanselier Von Papen tot buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister te Wee nen. België Rijnvaartregeling met Duitschland getroffen. De Tel. verneemt uit Brussel, d.d. 7 Aug.: Eenige dagen geleden heeft de Duitsche regeering, zooals gemeld, aan het Kohlen- syndikat verboden, de aan de Belgische Rijn vaartmaatschappijen verschuldigde vrachten In contanten te voldoen en last gegeven, dat deze bedragen gestort moesten worden op geblokkeerde rekening. Deze beslissing, welke de geheele Belgische Rijnvaart dreigde stil te leggen, heeft de Belgische regeering ge noodzaakt représaillemaatregelen te overwe gen. De Belgische regeering, die oogenblikkelijk stappen te Berlijn genomen heeft, heeft thans reeds een bevredigende oplossing we ten te verkrijgen voor de Rijnvrachten voor het vervoer van steenkool, terwijl over de betaling van andere vrachten nog onderhan delingen gaande zijn. Joegoslavië. Kroatisch terrorisme tegen Sokol-congres. Zondag is te Zagreb (Agram) het lande lijk Joegoslavisch congres der Sokols ge opend, dat acht dagen zal duren. Er zijn te Zagreb 40.000 Sokols bijeen. Naar verluidt 2ouden de oppositioneele Kroatische emigran ten vier uit drie personen bestaande terro- ristengroepen naar Zagreb hebben gezonden om het Sokol-congres door bomaanslagen te herinneren aan het bestaan eener actieve Kroatiséhe positie. Reeds Zaterdagochtend ontplofte voor het paleis van justitie te Za greb een bom. Gisteren explodeerde een bom in de toiletten van het hoofdbureau van po litie te Zagreb cn een derde in het stations gebouw. In beide gevallen sprongen slechts een paar vensterruiten en werd slechts ge ringe materieele schade aangericht. Van Kroatische zijde wordt verklaard, dat de aanslagen tevens bedoeld zijn als protest tegen de tallooze strafprocessen van de laat ste jaren tegen de Kroatische Nationalisten en tegen de doodvonnissen, waartoe leden der Kroatische terroristische organisaties veroordeeld zijn. Frankrijk. Sovjet eskader te Parijs. Het eskader Russische vliegtuigen, dat gisteren voor een vriendschappelijk bezoek aan Frankrijk uit Moskou is vertrokken, is Dinsdagochtend te Parijs aangekomen, waar hot door de officieele vertegenwoordigers is begroet. Italië. Mussolini's bezwaren tegen herstel der Habsburgers. De correspondent van de Daily Telegraph te Rome verneemt, dat Mussolini van oor deel is. dat de huidige ontwrichte toestand van Oostenrijk elke kans op een restauratie voor de Habsburgers voor den eerstvolgen- den tijd onmogelijk maakt. In plaats van een kalmeerenden invloed uit te oefenen zou dit leiden tot nieuwe wrijving in de republiek. Een verder bezwaar is, dat een herstel der Habsburgers niet de huidige politieke en eco nomische problemen van Oostenrijk zou op lossen. De Oostenrijkse he en Hongaarsche legiti misten hebben dus voorloopig niets van Italië te verwachten. (Tel.) Geen ontmoeting MussoliniOtto von Habsburg. Naar Reuter uit Viareggio (Italië) meldt, wordt aartshertog Otto v. Habsburg daar Dinsdagavond verwacht. Ondanks andersluidende geruchten wordt in officieele Italiaansche kringen verzekerd, dat een ontmoeting van Otto met Mussolini niet in het voornemen ligt. De secretaris van den aartshertog, graaf Czernin, zou te Rome vertoeven. Engeland. Lloyd George verwacht voor loopig geen oorlog. „Le Petit Journal" heeft Lloyd George geïnterviewd die o.a. het volgende verklaar de: Duitschland kan geen oorlog voeren. Zeker, de psychologische omstandigheden voor een oorlog zijn aanwezig maar er zijn materieele omstandigheden, die toch ook een rol spelen. Ik ben bereid de naties voor tien jaar tegen het risico van een oorlog te ver zekeren. Overgaande tot een ander onderwerp zeide Lloyd George dat er een achteruitgang viel te constateeren ten aanzien van welvaart en samenwerking. De economische machine moet weer op gang worden gebracht, eerst door maatregelen van leiding binnen het nationale kader en vervolgens door te wer ken aan de vernietiging van het econo misch nationalisme. Daarnaast moet men beletten, dat de Volkenbond sterft. De zaak van Mandsjoerije is t er noodlottig voor geweest. Hoe komt het dat men in Frankrijk niet begrepen heeft, dat men, door Japan te laten begaan. Duitschland aanmoedigde? Zeer zeker zal Engeland zijn verplichtingen ten aanzien van Frankrijk na komen. maar laatstgenoemd land zou er nog zekerder van zijhals het niet had toegelaten dat de groote mogendheden haar verplichtin gen jegens China niet geëerbiedigd hadden, verplichtingen, die voortvloeiden uit het pact. StiLriojcdi bedxsd&ri! Het progrom te Constantine. 27 personen, waarvan 23 Joden, omgekomen. Hoe kinderen werden afgemaakt. PARIJS, 7 Augustus (V. D.) Het Ministerie van Binnenlandschc Zaken deelt mede, dat het aantal dooden bij de botsingen te Con stantine 27 bedraagt, van wie 23 Joden en 4 inboorlingen. Het aantal gewonden wordt op 20 geschat. De beweging is beperkt gebleven tot Constantine en eenige in de buurt liggen de plaatsen De botsingen hebben een anti- Joodsch karakter gedragen en zich uitslui tend afgespeeld tusschen de inboorlingen en Joden. Het in den zomer meestal niet zoo sterke garnizoen van Constantine is met twee bataljons versterkt. Bij de onlusten zijn onge veer 80 personen gearresteerd. De Parijsche bladen brengen nog steeds nadere berichten over de aanvallen der Mo hammedanen welker slachtoffers Woensdag (heden) zullen worden begraven. In een zaa van het ziekenhuis liggen de lijken, waar onder van meisjes en kinderen met de ver melding van de doodsoorzaak. Deze is in de meeste gevallen opgegeven als .afgesneden hals", vorder leest men schedelbreuken, scho ten in het hoofd en messteken. De eigenaar van een drukkerij heeft gerui- men tijd in een zeer benarde positie verkeerd. Twee uur lang werd hij belegerd door Mo hammedanen, zonder dat hij telefonische verbinding kon krijgen. Tenslotte ramden de Algerijnen de deur in, sloegen den drukker neer en vermoordden zijn dochtertje en twee zoons van 12 tot 13 jaar. Zuid-Amerlka. Wrijving tusschen Chili en Paraguay. Volgens den Chileenschen onderstaats secretaris van Buitenlandscne Zaken heeft de Chileensche gezant te Asuncion in Paraguay deze stad verlaten na aan de Paraguayaan- sche regeering een in krachtige bewoordingen vervatte prostestnota te hebben overhan digd. Deze nota is volgens Reuter de laatste der in verband met de beweerde Paraguayaan- sche perscampagne tusschen de beide regee ringen gewisselde nota's, Chili werd in de Pa- raguayaansche pers er van beschuldigd zijn neutraliteit in zake den oorlog in het Chaco- gebied niet in acht te hebben genomen. De Chileensche gezant heeft Asuncion met de archieven van de legatie verlaten. Gemeld wordt, dat een en ander niet een de jure ver breking van de diplomatieke betrekkingen tusschen de beide landen beteekent. Twaalf dooden bij brand te Cairo. Lamp viel op de tafel. CAiRO, 7 Augustus (V.D.) In een kel der te Cairo heeft een hevige brand gewoed, waarbij twaalf personen om het leven zijn ge komen. De lamp, welke het keldervertrek verlichtte, viel op tafel, waar de familie juist zat te eten. Er ontstond brand waarbij een vat benzine dat in een hoek van het vertrek stond, ontplofte. KASTEEL VAN DEN GOUVERNEUR VAN NOORD-IERLAND AFGEBRAND. LONDEN, 7 Augustus (V.D.) Het kasteel Hillborough bij Belfast, de officieele resi dentie van den hertog van Abercorn, den gouverneur van Noord-Ierland, is Dinsdag ochtend door een brand verwoest, ondanks de wanhopige pogingen van de brandweer van Hillborough het vuur te blusschen. De meubelen konden gedeeltelijk worden gered. Bovendien heeft men een schilderij van Van Dijck kunnen behouden. ZEVENTIEN DOODEN TE BIG STONE GAP NEW YORK. 7 Augustus (V.D.) Bij de gasontploffing in de kolenmijn van Big Stone Gap (Virginia) zijn 17 personen om het leven gekomen. Poolsche mijnwerkers houden Fransche collega's gevangen. Wegens uitzetting van twee Polen. Reuter meldt uit Parijs: Volgens den In transigeant heeft naar aanleiding van de aan gekondigde wegzending van twee Polen uit Frankrijk het Poolsche personeel der mijnen te Escarpelle bij Lens de galerijen geblokkeerd en een gedeelte van het Fransche personeel gevangen gehouden. De verbindingen met den beganen grond werden onderbroken, zoo dat 200 mijnwerkers op den bodem zonder levensmiddelenvoorziening zijn. Na Hindenburg's bijzetting. Uittocht uit Hohenstein. HOHENSTEIN, 7 Augustus (D.N.B.) Over het Tannenberg-monument spreidt de avond zich uit. Nog slechts een zij-ingang staat open, waarvoor een onafzienbare file van menschen staat. Langzaam schuift deze op, over de binnenplaats, langs den open maar schalkstoren, om nog eenmaal Rijkspresi dent Von Hindenburg te groeten. De stad Hohenstein. die de afgeloopen da gen uitpuilde van menschen, lijkt nog steeds een militair hoofdkwartier. De burgers hebben alle mogelijke moeite gedaan om de duizenden belangstellenden te huisvesten, ia- ven en voeden. Dc Rijksweer en de organisa ties zijn natuurlijk in tentenkampen onder gebracht, die voorloopig nog blijven staan. De treinen vertrekken met tientallen van het kleine station. Met 40 vrachtwagens tegelijk, die zoo goed mogelijk van banken zijn voor zien, brengen de treinen de belangstellenden naar hun woonsteden terug. Op de wegen in den omtrek rijden duizenden auto's weg. Over de belangstelling in het buitenland seint Reuter nog, dat in Londen gisteren de vlag op de openbare gebouwen halfstok was geheschen. Er worden rouwdiensten gehouden in de voornaamste hoofdsteden van Europa, die door officieele personen of hun vertegenwoor digers werden bijgewoond. Op 30 Juni envroeger. (Speciale correspondentie) De meerderheid van dagbladlezers in Neder land is op politieke handelingen van de Duitsche nationaal-socialistcn pas goed gaan letten, sinds dezen aan de macht kwa men. Zoo kon het gebeuren, dat men algemeen perplex stond, toen de eerste berichten arri veerden over het snelle ingrijpen van Hitier op 30 Juni en over de betrekkelijke gemak kelijkheid, waarmee hij zijn eigen kameraden liet doodschieten. In verband met dit laatste zullen wij hier weinig zeggen. Wij kennen oog- en oorgetui gen, die Hitier minutenlang hebben zien staan huilen op podiums, waar hij zijn oogen droogde onder klagelijk gejammer over de ontrouw van sommige wapenbroeders, waar na hij dan zoodra de „huilkramp" voorbij was plotseling zoo hard werd als een guil lotinemes. Datgene echter, waarop wij hier het licht wenschen te laten vallen, is Hitler's eigen schap om meestal direct na zulk een scène van zelfopwinding met de snelheid van een havik te handelen, en met name te handelen vóórdat de tegenstand een defini tieven vorm heeft aangenomen. Wij weten, hoe hij om twee uur 's nachts een vliegtuig besteeg, daarna om zes uur Rohm en de zijnen uit hun bed lichtte en binnen weinige uren de meesten „koud maakte", die wel tegen hem aan het samen spannen waren, doch wier samenspanning nog géén vasten vorm had aangenomen. En wij weten ook, dat Göbbels, die zijn rol ge speeld had in de samenzwering, door den Führer in het vliegtuig is meegenomen op den executie-tocht en als een soort kroonge tuige (men kan ook een leelijker woord ge bruiken) is gespaard geworden. Deze feiten herinneren wij ons allen. Vergeten zijn echter de meesten onder ons, dat die opvolging van gebevrtenissen niet an ders is dan in grooter formaat natuurlijk een herhaling van vorige, éven snelle acties van Hitier. Acties, waarbij telkens weer de figuur van Göbbels in een eigenaardig licht kwam te staan In den herfst van 1923 voerde Hitier te München zijn befaamde Putsch uit: met de revolver in de vuist dwong hij den Generaal- Staatscommissaris Von Kahr (die nu ook vermoord is) met hem, den ambteloozen Oostenrijker, van de Bürgerbraukeller uit een nieuwe Rijksregeering uit te roepen. Hitier boette dezen staatsgreep met driekwart jaar vestingstraf, vond na zijn ontslag uit de ge vangenis zijn beweging onder Ludendorff aanvoering sterk gegroeid, maakte zich met een los van dien generaal, en stichtte zijn N.S.D.A.P. opnieuw, onder afkondiging voor het eerst van zijn onbeperkte leider schap. („Ich führe".) Die imiteering van Mussolini was velen ouden kameraden iets te veel. Anton Drexler, de allereerste „nationaal- socialist", wendde zich voorgoed van Hitier af En degenen, die bleven of zich aansloten: Gregor Strasser, Dr. Frick en Göbbels con spireerden al heel gauw tegen hun al te ja- loerschen en eigenwilligen Leider. Het eerste wat Hitier toen deed was vóór iemand er erg in had... Göbbels naar zich toe halen: hij sloeg naar rechts en links van zich af, doch maakte den jongen samen zweerder zelf Gauleiter van Berlijn! Een tweede historische herinnering. Wij zijn in het begin '31. De S.A. is een staat in den staat geworden. De S.S. is als .garde" van den Leider gesticht. Intusschen heeft Hitler, die door de grootte van zijn aanhang niet meer met kleine subsidies rond komt, en die nu in contact is met de grootste geldmachten van Duitschland, zich den man tel der legaliteit omgehangen. Hij wordt on der zijn nationaal-socialistische luitenants fluisterend „Adolphe Légalité" genoemd Een verklaring, vóór het Reichsgericht te Leipzig door hem afgelegd, dat hij alléén langs wettigen weg zijn doel wenschte te be reiken, de zoogenaamde „eed op de legali teit", had de meer „socialistisch", lees „revo- lutionnair" gezinde elementen in zijn natio naal-socialistische kader hevig geschokt. In verkorten vorm weergegeven, vertelt Conrad Heiden („Geburt des Dritten Reiches", anno 1933i wat toen volgde aldus: „Verscheidene S.A.-leiders begonnen te vreezen. dat hun opperste chef zich los wilde maken van de lastige S.A., desnoods door een politioneel verbod uit te lokken. In de om geving van den S.A.-leider Osaf Stennes, ge wezen Polizeihauptmann en van Röhm werd geconspireerd. Niet direct tegen Hitier per soonlijk, maar ter verruiming van de be wegingsvrijheid der S.A. en tot behoud van haar revolutionnaire karakter. Ook Göbbels schijnt door een paar onvoorzichtige uitlatin gen aan het zelfvertrouwen der opstandelin gen te hebben voedsel gegeven; tenminste waren Stennes en zijn kameraden overtuigd, dat de Berlijnsche gouwleider in beginsel aan hun zijde stond. De details van deze paleis revolutie hebben thans hun beteekenis ver loren. Waar het op aankomt is dit, dat Hitier iedereen vóór was en dat hij Hauptmann Stennes. S. A.-chef over Oost-Pruisen, vóór dat deze eigenlijk aan optreden dacht, op den eersten April 1931 afzette. Een paar dramati sche dagen volgden. Verscheidene vooraan staande S.A.-leiders namen het voor Stennes op. Het zag er voor Hitier een oogenblik ge vaarlijk uit. Maar de troep volgde Hitier. Zoo als zij hem altijd volgen zal! Toen Stennes het gouw-bureau van Göbbels bezette en dezen, in wien hij een verrader zag, afzette, droeg Hitier volgens het oude recept aan Göbbels den moeilijken schoonmaak op van zijn eigen Berlijnschen gouwBinnen een paar weken was o.a. met de hulp van den veemmoordenaar Schulz de opstand geliquideerd: dank zij Hitler's snelheid van handelen en de aarzeling van de tegenpartij". Bovenstaande episode is aldus beschreven en afgedrukt verscheidene maanden vóórdat Hitier op 30 Juni j.lin wezen op dezelfde wijze is opgetreden, alleen bloediger. De parallel is treffend! Ook kan zij ons tot leiddraad strekken bij onze overdenkingen bij wat thans verder te gebeuren staat. ONZE DAGELIJKSCHE KINDER VER TELLING. Van twee Oude Vrouwen in Londen. Haar woning: een bank op straat. Levensmoed. Een verslaggever van de „News Chronicle" heeft een gesprek gehad met twee vrouwen, die in voorspoediger dagen tezamen woonden als vrouw des huizes en meid-huishoudster en zich nu tevreden stellen met een bank in Ludbrokegrove te Londen, omdat zij geen kamer hebben om in te leven. De meid-huishoudster, juffrouw Sims, was de eerste, die op deze zitplaats als „woning" beslag legde. Zij heeft er sedert twee jaar dag en nacht geleefd. Eenige maanden geleden voegde haar vroegere werkgeefster, juffrouw Annie Sands, zich bij haar. Toen de News Chronicle-reporter dezer dagen bij hen „op visite" kwam, wachtte juffrouw Sims juist op de „thuiskomst" van juffrouw Sands. Zij keek hem met haar tintelende bruine oogen aan en de gezondheid straalde van haar blozende wangen. „Ik ben bang, dat ons huis wat klein is, maar het is gemakkelijk", zei juffrouw Sims. ..De kooplieden, die voorbij komen, vragen ons soms of we wat noodig hebben, zoodat doorgaans een van ons gaat winkelen, terwijl de ander de wacht houdt. Dank zij vele goede vrienden hebben wij een oplossing voor het voedselvraagstuk gevonden. Ik heb vroeger ook altijd op houtskool gekooktO ja, slapen doen we ook goed". „Juffrouw Sands zoekt dikwijls met toe stemming van den eigenaar beschutting in een portiek als het regent. Ik heb een paraplu „Ik maak mij dikwijls ongerust over juf frouw Sands", gaf ze toe. „Zij is nooit sterk geweest en ik geloof niet, dat haar gezondheid zoo goed is als de mijne". „Geen nood hoor", zei juffrouw Sands, die juist „binnen" kwam met een brood, dat zij in een van de tallooze papieren doozen depo neerde, welke het eenige huisraad van de beide oude dames uitmaakte. „Ik ben inder daad erfgename van een fortuin van onge veer vier millioen pond en ik geloof, dat ik probeeren zal een van de vijf huizen terug te krijgen, die mijn zuster en mij zijn nagela ten". De huishoudster keek den reporter aan. „Zij is spoedig oud genoeg voor een ouderdoms pensioen", zei ze. Ik liet de twee vrouwen met haar be schaafde stemmen en ontembaren moed al leen op de bank achter. „Kom ons nog eens opzoeken", vroegen ze. „We zijn altijd thuis". Dollfuss als „martelaar van Europa". Piet dacht, dat hij in een vliegwiel veranderd was; daar hing hij onverwachts met zijn hoofd omlaag, dan weer zat hij overeind, om even daarna weer met zijn voeten „tegen de zoldering" te hangen! En die twee akelige kerels grinnikten maar van plezier! Zoo onderging onze Piet zijn luchtdoop. Eindelijk schenen ze het genoeg te vinden en Piet zat met een gevoel rond te kijken, of hij in een draaimolen had gezeten, die tien keer in een seconde ronddraaide. Toen ze hem weer losgemaakt hadden, moest een der mannen Piet vasthouden, zoo zwaaierig voelde hij zich. Graaf CoudenhoveKalergi herdenkt den vermoorden kanselier. Graaf Coudenhove-Kalergi, de leider der Pan-Europeesche Unie, heeft naar Reuter uit Weenen bericht, een artikel gepubliceerd met den titel „De martelaar van Europa", waarin hij o.a. schrijft: „De leider van Oos tenrijk is gevallen als held en martelaar in den strijd om de vrijheid van zijn vaderland in den strijd om den vrede van Europa. Aan zijn graf treurt de geheele beschaafde we reld, wier voorvechter en soldaat bondskan selier Dollfuss was; want zijn strijd om de onafhankelijkheid van Oostenrijk was tege lijkertijd een strijd tusschen vrede en oor log, tusschen menschelijkheid en onmensche- lijkheid, tusschen goed en kwaad. Dollfuss gaf er de voorkeur aan te strijden tegen een tienvoudige overmacht, éér dan zich er voor te buigen. Zoo streed hij tegen twee fronten in het ongeschokte geloof, dat deze strijd de eenige weg was naar een be tere toekomst van zijn geliefd Oostenrijk. Wat Dollfuss tijdens zijn tweejarig kanselier schap voor Oostenrijk gedaan heeft grenst aan het ongelooflijke. Niet slechts heeft hij Oostenrijks onafhankelijkheid gered, doch hij heeft het land tegelijkertijd zijn zelf respect en zijn waardigheid weergegeven. Voor hem was Oostenrijk een staat; maar door hem is het weer een natie geworden. Hij heeft de verminkte rest, die na de vredes operatie van St.-Germain overbleef, nieuw leven en een nieuwe ziel ingeblazen. Den speelbal van internationale intriges, die Oos tenrijk was, heeft hij omgetooverd in een der gewichtigste en meestbelovende kleine staten van Europa. Zijn patriotisme heeft een nieu we generatie Oostenrijkers gevormd, die zich niet meer beschouwen als afgescheiden le den van het Duitsche rijk. maar als dragers van een eigen, een Oostenrijkse he zending, als voorvechters van de ware Duitsche cultuur, als arke Noachs voor de Duitsche beschaving in den tragischen zondvloed, die haar om spoelt. Zijn strijd op leven en dood tegen het nationaal-socialisme maakte hem niet blind voor het bolsjewistische gevaar. Nog in ons laatste onderhoud, aldus graaf Coudenhove- Kalergi, gaf hij uiting aan zijn ernstige be zwaren tegen de dreigende inlijving van de Sovjet-Unie in het Europeesche statenstel- sel. De martelaarsdood van den bondskanse lier, die eere-voorzitter was van de Pan- Europeesche Unie, vormt een dringend be roep op het geweten van Europa om Oosten rijks onafhankelijkheid te veranderen in de Europeesche solidariteit.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 6