NLAND
RUSSISCHE REISERVARINGEN.
GEEL GOLF.
MAANDAG 3 SEPTEMBER 1934
HAAREEM'S DAGBLAD
3
Drie kinderen verbrand door
spelen met lucifers.
Boerderij te Ernst in vlammen.
Zusje kon geen emmer vinden
Zondagmorgen tegen half zes is
brand uitgebroken in de boerderij
van de weduwe Vosselman in de Ach
terenk te Ernst onder de gemeente
Epe.
Terwijl de moeder met twee zoons
van 14 en 15 jaar naar de weide was
gegaan om koeien te melken, bleven
zeven kinderen van vier tot veertien
jaar aileen thuis achter.
In een kamer van de boerderij is
toen plotseling brand uitgebroken.
Een der zeven kinderen, die rook had
waargenomen, waarschuwde de ove
rigen en liep snel naar een buur
vrouw. Vier van de zeven kwamen in
veiligheid. Drie meisjes van 4. 5 en 6
jaar zijn in de vlammen omgekomen.
De brandweer was spoedig ter plaat
se, doch kon niet verhinderen dat de
boerderij, eenige schuren en de in
boedel geheel verloren gingen. Een
paar kalveren en een stier kwamen
in de vlammen om. De schade wordt
door verzekering gedekt.
De noodlottige brand moet worden toege
schreven aan het spelen met lucifers door de
kinderen, die zijn omgekomen. Het oudste
meisje van negen jaar werd wakker, toen de
kinderen begonnen te schreien. Zij ging het
vertrek binnen om te zien wat er aan de hand
was en ontdekte toen, dat een der vloerkleed
jes in brand stond. Zij ging snel een emmer
water halen, doch vond geen emmer. Toen
zij terugkwam stond de geheele kamer reeds
in lichter laaie.
Zij slaagde er nog in een der kinderen te
grijpen, doch de drie anderen konden niet
worden gered en zijn in hun bedjes verbrand.
De twee jongens van het gezin, die in een
aangrenzend vertrek sliepen, konden nog op
tijd ontkomen.
Van alle kanten kwam hulp opdagen. De
brandweer van Vaassen was eveneens ter
plaatse. Tegen de vuurzee kon echter niets
worden gedaan. Een buurman heeft nog ge
tracht van buiten af een raam te openen om
de kinderen te bevrijden, doch hij moest deze
poging opgeven.
Toeslag op rogge en gerst
wordt verminderd.
Omdat de prijzen op de graanmarkt stijgen.
De regeering heeft zich de vraag gestéld of
door de stijging der prijzen op de graanmarkt
wijzigingen moeten voortvloeien voor de tot
nu toe gevolgde Landbouwcrisis-politiek.
Voor den oogst 1934 van rogge en gerst is
destijds aan de landbouwers een uitkeering
vaar f 3.50 per 100 K.G. in uitzicht gesteld, om
dat moet worden aangenomen, dat bij de toen
geldende marktprijzen met dien toeslag een
prijspeil was bereikt, waarbij het bedrijf in
stand kon blijven.
Nu de prijzen zich op een «enigs
zins hooger peil blijven bewegen heeft
de minister van Economische Zaken
den 'toeslag verlaagd enwel den toe
slag bij denaturatie van rogge van
f 3.50 op f 3 en den toeslag voor de
verbouwde gerst van f 3.50 op f 2.50.
Door de verlaging van de denatu-
ratie-vergoeding voor rogge moet ook
de monopoliewinst op ongedenatu-
reerde rogge verminderd worden van
f 5 op f 4.50.
De Akkerbouwcentrale zal maatregelen ne
men opdat de voor bepaalde groepen hieruit,
ontstane financieele nadeelen zullen worden
vergoed.
Het bedrag, dat door deze verlaging wordt
bespaard, is niet van dien aard, dat er een
verlaging der monopoliewinst van f 1.50, die
bij den invoer van alle granen wordt gehe
ven. uit kan voortvloeien. De verlaging zou
slechts een gering percentage van dit bedrag
kunnen zijn.
De minister is niet voornemens het op deze
wijze gewonnen bijdrag aan hoogeren steun
op andere producten uit te keeren. Wel zul
len de geldmiddelen van het fonds het nu
beter mogelijk maken maatregelen te treffen
om den steun op andere producten op de be
reikte hoogte te houden.
Tegenover een verminderd steunbedrag zal
In de toekomst op de begrooting een geringer
bedrag aan inkomsten kunnen staan.
SONJA BEUGELTAS BEGRAVEN.
Zondagmiddag is Sonja Beugeltas het 8-
Jarige slachtoffer van den moord op het Wa-
terlooplein onder enorme belangstelling op de
Isr. begraafplaats te Diemen begraven.
MR. WASZINK VERLAAT ROERMOND.
Oud-minister Mr. M. A. M. Waszink heeft
tegen 1 Januari, wegens gezondheidsredenen
eervol ontslag gevraagd als burgemeester van
Roermond.
Postzegels, die U niet kunt
gebruiken.
Er worden fantasie-zegels verkocht!
Zandvoorter botst tegen Haar-
lemsche auto te Laren.
En wordt levensgevaarlijk gewond; zijn
duorijdster ernstig.
Op den Rijksweg ter hoogte van de grens
Laren-Eemnes is Zondagmiddag omstreeks
kwart voor zes een ernstige aanrijding ge
beurd tusschen een motorfiets en een auto.
bestuurd door een dame uit Haarlem, die
geruimen tijd, voordat zij den oprit naar de
theeschenkerij „De Witte Bergen" wilde in
rijden. haar richtingwijzer had uitgestoken.
Toen zij den weg overstak kwamen van de
tegenovergestelde richting twee motorrijders
aan.
De motorrijder J. S. B. Rings uit Zandvoort
met op de duo een dame. vloog in volle vaart
tegen de auto op. De duorijdster werd van
den motor afgeslingerd, vloog over de auto
heen en kwam aan de sndere zijde van den
weg terecht. Zij bleef met een zware hersen
schudding en een bloedende hoofdwonde be
wusteloos liggen. De motorrijder kwam op een
berm rechts van den weg terecht en was er
nog erger aan toe. Hij had een schedelbasis-
fractuur, een dubbele dijbeenbreuk en ern
stige inwendige kneuzingen. Beiden zijn, na
dat de eerste hulp verleend was door een
dokter uit Aarle-Rixter, die toevallig in de
theeschenkerij was, per ziekenauto naar de
Majellastichting te Bussum vervoerd. De auto
kwam in een greppel rechts van den weg te
recht en werd licht beschadigd. De inzitten
den kregen lichte wonden door glasscherven,
De tweede motorrijder, die achter den heer
J. S. B. Rings reed, heeft schuld aan het on
geluk. Daar hij echter doorreed is hij onbe
kend gebleven.
Jhr. Dr. C. BEELAERTS VAN BLOKLAND
SECRETARIS DER SPOORWEGEN.
Benoemd tot secretaris der Nederlandsche
Spoorwegen is, in de plaats van wijlen Jhr. dr.
E. L. Elias. de heer Jhr. dr. C. Beelaerts van
Blokland, tot dusver hoofdinspecteur, chef
van rechtszaken der Ned. Spoorwegen.
Sombere winter voor Blerick
op komst.
De draad- en steenfabriek moeten
arbeiders ontslaan.
De directie van de draadfabriek „De Wiel-
der" te Blerick heeft de arbeiders per 1 Sep
tember ontslagen, zoodat het getal der werk-
loozen te Blerick thans met ruim 100 is ver
meerderd. Onder de zestig arbeiders van de
draadfabriek zijn twintig Duitsche arbeiders.
De directie van dek sbeenfabrie heeft
zich genoodzaakt gezien aan twintig
arbeiders den dienst op te zeg
gen. De overige veertig arbeiders zullen
spoedig hetzelfde vernemen. De geheele fa
briek wordt stopgezet zoowel de kleidelving
als het werk aan de ovens. Men vermoedt, dat
deze stopzetting de geheeel wintel-periode zal
duren.
Enkele ongelukken uit de
reeks
De droeve lijst op Maandag.
Zooals eiken Maandag, zijn ook dit keer het
aantal verkeersongelukken niet te overzien.
De ernstigste, waarbij veelal motorfietsen zijn
betrokken sommen wij hier op.
Te Groningen werd een fietster gedood.
De 17-jarige wielrijdster S. Bebing uit Peize
is aan den Heerenwg te Groningen aangere
den door een auto, en zoo zwaar gewond, dat
zij spoedig na de aanrijding is overleden.
En een andere op dezelfde plaats
ernstig gewond.
Eveneens aan den Heereweg werd een 42-
jarige wielrijdster aangereden door een perso
nen-auto. bestuurd door iemand uit Gro
ningen. Zij kreeg een kneuzing aan de wer
velkolom.
In ernstigen toestand is zij naar het R.K.
ziekenhuis vervoerd.
Te Steenbergen reed een auto
tegen een boom.
Op den weg SteenbergenKruisland, ter
hoogte van de z.g. blauwe sluis, is een ernstig
auto-ongeluk gebeurd, waarbij twee inzitten
den de heeren A. Halfman uit Princenhage en
Bosman uit Rotterdam ernstig gewond
werden.
Vermoedelijk door een defect aan de stuur
inrichting raakte de bestuurder de macht over
zijn stuur kwijt. Hij maakte een zwenking en
reed met vrij groote vaart tegen een boom op.
Tusschen Venlo en Tegelen werd
een meisje erg gewond.
Op den rijksweg tusschen Venlo en Tegelen
reed een auto, bestuurd door een Duitscher.
Een tot nu toe onbekend gebleven wielrijder
stak geheel onverwacht, van het rijwielpad
den weg over en om een aanrijding te voor
komen rende de bestuurder van de auto en
een juist voorbij fietsend meisje werd niervan
het slachtoffer.
In bewustelozen toestand, met een gecom
pliceerde beenbreuk en een hersenschudding
werd het kind opgenomen.
Te Eindhoven maakte een man
een levensgevaarlijken val.
Een 23-jarige man te Eindhoven, reed door
de Tweede Bottelrooster. Door onbekende oor
zaak viel hij en liep een schedelfractuur op.
Zijn toestand is zoo ernstig, dat voor zijn le
ven wordt gevreesd.
Te Oudehorne werd een kindje
doodgereden.
Te Oudehorne is het driejarig dochtertje
van den heer M. v. d. Linde door een auto uit
Oranjewoud aangereden en zoo ernstig ge
wond, dat het na een paar uur is overleden.
Bij Twijzel werd vier motor
rijders gewond.
Op den Rijksstraatweg van Groningen naar
Leeuwarden botsten 's nachts nabij Twijzel
twee motorfietsen, elk door twee personen be
zet, tegen elkaar. Alle vier berijders werden
tegen den weg geslingerd.
De heer Fr. Huizinga uit Leeuwarden, kreeg
een hoofdwonde en is in bewusteloozen toe
stand naar zijn woning overgebracht, de heer
S. Hoekstra uit Rinsumageest kreeg een arm-
fractuur en werd eveneens naar zijn woning
vervoerd. De heer F. Reitzema uit Oldchove
liep een gecompliceerde rechteronderbeen-
fractuur op en werd naar het ziekenhuis te
Groningen overgebracht.
De heer Zijlstra. eveneens uit Oldehove.
kwam met den schrik vrij.
Tusschen Den Bosch en Den Dungen
werd een jongen doodelijk gewond.
Op den Maastrichtschen weg tusschen Den
Bosch en Den Dungen wilde een taxi een wiel
rijder, die naar de meening van den chauf
feur voor hem uit reed, links passeeren. De
fietser de negentienjarige Baten uit Berlicum.
die geen licht op had, reed de auto echter te
gemoet en week rechts uit, waardoor hij te
gen de taxi opbotste. Met een schedelbreuk
werd het slachtoffer in hoogst ernstigen toe
stand opgenomen in het ziekenhuis in Den
Bosch.
Zyn toestand is hopeloos.
Te Ernst kreeg een motorrijder
ernstige wonden.
Op den straatweg te Ernst, gemeente Epe is
een motorrijder in botsing gekomen met een
auto, komende uit de richting Vaassen. De
motorrijder, de heer Witvoet uit Appelscha
werd van zijn motor geslingerd en met een
schouderfractuur en een gapende wonde aan
zijn rechter been naar het ziekenhuis ver
voerd. Zijn toestand is ernstig,
In Den Haag botste een motorfiets
tegen een aut-o.
Op den Stadhouderslaan in Den Haag
trachtte een motorrijder nog juist voor een
auto langs te rijden. Dit gelukte hem met met
het gevolg, dat de motorrijder onderstboven
werd gereden en met een verbrijzeld been op
straat werd geworpen.
Te Amersfoort rijden motorfietsen
tegen elkaar op.
Op den Utrechtscheweg bij Amersfoort zijn
twee motorrijwielen met elkaar in botsing ge
komen. De eene bestuurder moest met een
hersenschudding naar het ziekenhuis De Lich
tenberg vervoerd worden. Zijn düopassagier
bleef ongedeerd. De bestuurder van het andere
motorrijwiel, kreeg een beenwond en een ver
stuikte pols. Zijn duopassagiere liep een hoofd
wonde en een gekeusden arm op.
Te Rotterdam rijden auto's tegen
elkaar op.
In de Aert van Nesstraat te Rotterdam zijn
twee auto's met elkaar in botsing gekomen.
Een dame kreeg een schouderfractuur en een
gekneusden rechterarm Haar zesjarig dochter
tje brak eenige tanden en kreeg wonden aan
het gelaat; een achtjarig meisje kneusde een
vinger.
Eveneens tc Wassenaar.
Op den Katwijkschen weg in de gemeente
Wassenaar botsten twee auto's met groote
snelheid. Een dame liep een ernstige hoofd
wonde op.
Dagheid" en „Rokos" botsen
in den mist.
„Dagheid" zwaaide op de Westerschelde bij
het voor anker gaan om.
Bij Terneuzen is Zaterdag een ernstige
aanvaring gebeurd.
Tijdens een plotseling opkomenden mist.
die het uitzicht benam, ging het Noorsche
tankschip „Dagheid", geladen met ruwe olie
en met bestemming Antwerpen, op de Wes
terschelde voor anker. Ten gevolge van den
sterken stroom zwaaide het schip om, met
het gevolg, dat het botste tegen den voor
steven van het eveneens voor anker liggende
Grieksche stoomschip „Rokos". De schok was
zoo hevig, dat het voorschip van de ..Rokos"
geheel werd ingedrukt en het water naar
binnen stroomde. De „Dagheid" kreeg aan
zienlijke schade aan bakboordzijde en mid
scheeps, waardoor de ruwe olie naar buiten
stroomde.
De sleepbooten te Terneuzen „Tenace"
..Hercules" en „Charles" wilden hulp verlee
nen, van welk aanbod echter geen gebruik
werd gemaakt. Nadat de tanks van de „Dag
heid" waren afgesloten, kon dit schip zijn
reis naar Antwerpen voortzetten, terwijl de
„Rokos" in het zgn. Middelgat voor anker is
gegaan. De „Rokos" was op weg van Zuid-
Amerika naar Antwerpen en is geladen met
graan
Er worden hier te lande famtasie-lucht
postzegels en briefomslagen, waarop deze ze
gels zijn gedrukt, te koop aangeboden.
De zegels zijn zoowel in rechthoekig als in
driehoekig model uitgevoerd en van in licht
groene, -blauwe en -bruine en mogelijk nor
andere kleur. Zij zijn in verschillende waar
den ook zelfs met opdrukken en dragen een
uitbeelding van de rakettenpost en voorts het
inschrift Nederlandsch Luchtvaartondeme-
mlng-Rakkettenpost" en de waarde-aandui-
ding.
Ofschoon het voor kenners overbodig is te
zeggen dat deze zegels niet tot een Rijksuit
gifte behooren. is een waarschuwing tegen
deze zegels toch op haar plaats.
Rostov a.d. Don.
Van 14 op 15 Juli reisden wij van Stalin
grad naar Rostov. De afstand bedraagt 600
K.M., wij zaten voor dat traject 24 uur ach
tereen in den trein. Overmatig snel ging het
dus niet! Rostov telt ongeveer een half mil-
lioen inwoners en ligt circa 27 mijl van den
mond van de rivier de Don. Wij bevinden ons
hier in het belangrijkste centrum van Noord
Kaukasië. De verschillende regeerings-
instanties zijn in Rostov gevestigd. Daar
naast is de stad een vooraanstaande haven en
een belangrijk spoorwegknooppunt.
Bezoek aan een melkfabriek.
Op een warmen dag kregen wij gelegenheid
een belangrijke melkfabriek in Rostov te be
zoeken. Tot het jaar 1923 was er in deze stad
feitelijk geen behoorlijke melkvoorzïening. De
melk werd vóór dien tijd op de markt ver
kocht, waarbij het begrip hygiëne herhaal
delijk op den achtergrond werd gedrongen. In
1923 werd een kleine melkfabriek gebouwd,
die een product afleverde, hetwelk aan vast
gestelde eischen voldeed. Tusschen 1923 en
1930 werd dikwijls onder zeer bezwarende om
standigheden gewerkt. De vraag naar melk
--teeg. maar de capaciteit der fabriek was van
dien aard. dat onmogelijk aan de toenemende
consumptie kon worden voldaan. Plannen
voor uitbreiding der fabriek werden gemaakt
en rgoedgekeurd. waarna op 6 November 1931
het nieuwe, moderne complex in gebruik kon
worden genomen. De capaciteit dezer ia-
briek is gebaseerd op een productie 50.000 L.
melk op flesschen en 35 tot 40.000 K.G. boter
per dag. De bevolking van Rostov drinkt groo-
tendeels flesschenmelk. Deze melk is gedu
rende 30 minuten gepasteuriseerd. Behalve
melk worden ook, kaas, yoghurt en ijs gefa
briceerd. De geheele productie is voor Rostov
zelf bestemd. De directeur der fabriek, een
flinke persoonlijkheid, heeft vóór de bezich
tiging een uiteenzetting van het bedrijf gege
ven. Daarna kreeg ik een witte, lange jas
rnn en een witte muts op het hoofd en was
blijkbaar voldoende uitgerust om mij overal
vrij te kunnen bewegen. Alles zag er kraak
zindelijk uit. De vloeren zijn frisch, de ma
chines zien er correct uit en de vrouwelijke
en mannelijke arbeidskrachten dragen nette,
oractische kleeren. Het personeel, ambtenaren
?n arbeider tezamen, bedraagt ongeveer 450
Het loon van den zoogenaamden niet-gekwa-
lificeerden arbeider bedraagt circa 100 Roebel
per maand. Onder deze groep arbeidskrach
ten worden dan gerekend, de arbeiders, die
geen speciaal-arbeid verrichten. De in
genieurs, die aan dit bedrijf verbonden zijn
verdienen een maandsalaris, hetwelk varieert
usschen 350 en 500 Roebel per maand Dil
bedrag is zeker niet aan den hoogen kant. Ik
heb b.v. op de Zwarte zee-boot tusschen Se-
bastopol en Odessa uren lang gesproken met
een jong Duitsch ingenieur, werkzaam in de
vliegtuigindustrie. Hij verdiende 1000 Roebel
plus 200 R.M. per maand.
Intusschen keeren wij terug tot de melk
fabriek. De arbeiders werken zeven uur per
dag met één uur rust. Het loon is stukloon.
Men geve zich van dit feit wel rekenschap.
Stukloon in Sovjet Rusland; een kapitalis
tische tendenz, een uitvloeisel van het verma
ladijde bij uitnemendheid, in een toekomstige
heilstaat op socialistischen grondslag. Aan de
melkfabriek te Rostov is een kinderbewaar
plaats verbonden. Op zichzelf niets bijzonders
want men zou er zich in hooge mate over ver
baasd hébben als deze inrichting onbroken zou
hebben. Het „en pension' geven der kinderen
door de arbeiders en of arbeidsters werkzaam
aan de fabriek, brengt geen kosten voor hen
mede. De fabriek zelf betaalt 65 Roebel par
maand en per kind. Aan de fabriek zijn
voorts verbonden een eigen fabriekskeuken
en een eigen eetzaal. De arbeiders krijgen op
de fabriek hun ontbijt en hun middageten,
waarvoor zij een kleine vergoeding moeten
betalen. Voor het ontbijt 25 tot 35, voor het
middagmaal 75 kopeken. De fabriek zelf
exploiteert een winkel op coöperatieven grond
slag; heeft eigen moestuinen, waaruit de ar
beiders. tegen laag gestelde prijzen, groenten
voor eigen gebruik kunnen koopen.De eetzaal
ziet er smakelijk uit. als is het meubilair al
buitengewoon eenvoudig. In het midden lange
tafels met de bekende keukenstoelen gegar
neerd en in de zijvleugels kleinere zitjes. In
een der hoeken staat een vleugelpiano en
wij werden door een luchtig wijsje verwel
komd bij het binnentreden. Later aan het
einde van ons bezoek zaten wij erzelf en
verslongen het noodige ijs uit een keurig pa
pieren kroesje, een bord yoghurt en een klein
fleschje melk. Het is de eenige keer geweest
in Rusland, dat ik met een weinig bezorgd
heid aan mijn eigen figuur heb gedacht!
De verkoopprijs der melk bedraagt 60 ko
peken per liter, de boter kost 5 roebel 50 ko
peken per K.G. Voordat de arbeider aan het
werk gaat. is hij verplicht onder de douche te
gaan. Driemaal per maand moet hij zich
naar de coiffeurswinkel begeven, welke in de
fabriek is ondergebracht en waar hij zijn
handen moet laten verzorgen. Een drietal
doctoren zijn aanwezig om bij voorkomende
ongelukken, hulp te bieden. Éénmaal per
maand dient de arbeider zich voor tanden-
onderzoek bij den fabrieks-tandarts te mel
den. Aan de vrouwelijke arbeiders wordt- een
vacantie van twee maanden gegeven vóór de
geboorte en van twee maanden na de ge
boorte van een kind. Eiken dag ontvangt de
directeur der fabriek een lijst, waarop nauw
keurig vermeld staat, hoe of de arbeiders ge
werkt hebben. Blijkt na een ingesteld onder
zoek, dat de mindere productie een gevolg is
'van een minder goed functioneeren der ma
chines, dan wordt getracht daarin verbete
ring te brengen. Door middel van speciale
cursussen, uitgaande van de fabriek, worden
de arbeiders in de gelegenheid gesteld zich
in hun vak bekwamen. De zieke arbeider
ontvangt, zoolang hij ziek is, zijn volle loon.
Voor deze uitbetaling bestaat een bijzondere
kas. Ook in geval van invaliditeit ontvangt
de arbeider het volle loon. De uitbetaling
daarvan geschiedt eveneens uit een bijzonde-
ZERNOGRAD (Zerno-Koren, Grad-Stad)
Een der meest interessante excursies, welke
ik in Rusland heb gemaakt, was die naar
Zernograd, naar het onmetelijke staatsl-md-
bouwbedrijf. Ongeveer 95 K.M. van Rostov
waren wij eerst aan het einddoel van een reis,
die niet zonder moeilijkheden gepaard ging.
Over hobbelige wegen, die onze autotocht al
lerminst veraangenaamden, reden wij door
een eindeloos steppengebied. hier en daar af
gewisseld door een klein dorpje. Het landbouw
probleem is nog altijd voor Rusland een der
moeilijkste vraagstukken. Men kan daarvan
alleen een duidelijk beeld krijgen, indien men
zich rekenschap geeft van de toestanden op
landbouwgebied vóór de revolutie. Uit mijn
vorige brieven heeft de lezer meer dan eens
begrepen, dat in het oude Rusland drie
machten bestonden; de Tsaren, de Landhee-
ren en de Kerkelijke Overheid. Niet voor niets
treft men thans schier overal afbeeldingen
aan van de verhouding, welke jarenlang be
staan heeft tusschen landheer en boer en
zijn statistieken gemaakt van de rijkdommen,
welke de landheeren door een uitbuitings
systeem wisten te vergaren. Volgens West-
Europeesche begrippen waren de landbouw-
toestanden in Rusland vóór de revolutie ach
terlijk. Wel werd de lijfeigenschap in Rusland
in het midden der vorige eeuw officieel af ge
schaft, maar daarmede was de onafhanke
lijkheid van den boer allerminst bereikt. Men
bedenke daarbij, dat het met de ontwikkeling
van den boer nog droevig was gesteld. Groo-
tendeels waren het analphabeten, die in hooge
mate bijgeloovig waren. Begrip van moderne
landbouwtechniek ontbrak geheel. Machinale
bewerking van het land was een onbekend
iets. De woningtoestanden waren dikwijls bui
tengewoon bedroevend.. Het vee huisde meer
dan eens met de leden van het boerengezin
onder één dak. De boerendorpen waren al zeer
slecht ingericht. Plaveisel ontbrak, terwijl
voor voldoende afwatering niet was gezorgd.
Het is duidelijk dat door deze feiten aan de
hygiënische toestanden niet de minste zorg
werd besteed. Naast den landheer had de boer
ook met den Geestelijke te maken. Van ver
bindingen met naburige dorpen was nauwe
lijks sprake. Gedurende een gedeelte van bet
jaar waren de landwegen onbegaanbaar.
Het is volkomen verklaarbaar, dat er niet
veel behoefde te gebeuren om deze boeren
bevolking in opstand te brengen. Het begrip
„vrijheid" klonk hen als muziek in de ooren.
en de gedachte „eigen" grond te zullen bezit
ten. had jarenlang een onbereikbaar iets ge
schenen.
MOLLERUS.
De kwaliteitsbatterij voor zaklantaarns.
Brandtijd 810 uur-
Verkrijgbaar bij:
F. VAN AGGELEN. Judith Leysterstraat 9.
C. J. DE KIEVIT, Rozenstraat 15.
H. N. MASTENBROEK. Rijksstraatweg 249.
J. C. RUSTMAN, Lange Heerenvest 134.
J. N. VERSTRATEN. Amsterdamstraat 66.
Hillegom:
C. W. VAN HUMMEL, Meerstraat 42.
J. H. VERSTEEGE, Molenstraat 17.
(Adv. Ingez. MedJ
Huiszoeking bij Amsterdamsch
Kringhuis der N. S. B.
600 brochures, die minister Colijn zouden
beleedigen, in beslag genomen.
In de Scheldestraat te Amsterdam colpor
teerden drie N.S.B.'ers. Behalve met het tijd
schrift „Volk en Vaderland" ventten zij met
brochures, waarvan de inhoud beleedigend
wordt geacht voor minister Colijn.
De politie hield hen aan en bracht hen naar
het bureau Pieter Aertzstraat, waar zij zeiden
de brochures van het kringbureau der N. S. B.
aan den Koninginneweg ontvangen te heb
ben.
Bij huiszoeking aan dat kringbureau heeft
de politie 600 van deze brochures in beslag ge
nomen.
Egmond's abdij in Den Haag.
Een tentoonstelling, die de cultureele waarde
duidelijk demonstreert.
Hedenmorgen is in de Tréveszaal van het
departement van Waterstaat de in het ge
meentemuseum aan de Korte Vijverberg in
gerichte tentoonstelling „De abdij van Eg-
mond" geopend.
De voorzitter van het tentoonstellings
comité. prof. dr. A. W. Byvanck. heeft de
aanwezigen welkom geheeten, in het bijzon
der den minister van Onderwijs. Kunsten en
Wetenschappen, Mr. H. P. Marchant, die do
tentoonstelling zou openen.
De abdij van Egmond is in Holland, ge
durende de middeleeuwen het geestelijke en
cultureele centrum geweest. Het is dus zeer
begrijpelijk, dat al lang van vele zijden de
wensch is geuit, dat de abdy zou herrijzen.
Het comité, dat, met den eerevoorzitter, jhr.
mr. Ch. Ruys de Beerenbrouck, zich ten doel
stelt, gelden te verzamelen voor den bouw
van een Benedictijnerklooster te Egmond,
heeft ook initiatief voor deze tentoonstelling
genomen. Het denkbeeld hiertoe was geko
men van mgr. dr. van Gils. Maar overigens
heeft het tentoonstellingcomité zijn belang
stelling uitsluitend gericht op de abdij, die in
1572 en 1573 te gronde is gegaan. Het comité
heeft zich ten doel gesteld, zooveel mogelijk
voorwerpen te verzamelen, die op de oude
abdij betrekking hebben.
Van de oude abdij is slechts bitter weinig
bewaard gebleven. Afbeeldingen uit den tijd
van haar welstand bezitten'wij alleen op zeer
kleine schaal op enkele kaarten. Ook van de
kostbare voorwerpen uit het bezit der abdij,
die in enkele inventarissen worden opge
somd, is slechts uiterst weinig bewaard ge
bleven. Uit de eertijds zoo vermaarde boekerij
bezitten wij nog maar een luttel aantal
werken.
Van belang is het Evangeliarium, dat ter
tentoonstelling aanwezig is en het geschenk
is van den Hollandschen graaf Dirk II en zijn
gemalin Hildagarde. Tezamen met den abts
staf, voor de tentoonstelling afgestaan door
den bisschop van Haarlem, en het kruis van
aartsbisschop Egberd, thans in het Sint Gu-
dulapark te Brussel, behoorde het Evange
liarium tot de kostbaarste voorwerpen in de
abdij. Het is tevens een der belangrijkste ge
denkstukken van de oude geschiedenis van
Holland. Het bevat het oudste getuigenis
voor de Hollandsche historie, het oudste mo
nument der Nederlandsche schilderkunst en
de oudste portretten van Nederlanders, die
wij bezitten. De schenking wordt in de kro
nieken vermeld en daar is ook sprake van een
rijken band met gouden beslag en kostbare
steenen. Deze band is in den tijd der ver
woesting verdwenen.
Uit de oude boekerij vindt men op de ex
positie tien handschriften, weinig in verge
lijking met het aantal werken, die Egmond
eens heeft bezeten, maar voldoende om een
indruk te geven van de cultureele beteekenis
dezer bibliotheek en van de zorg. welke men
daar aan de boeken heeft besteed.
Prof. dr. A. W. Byvanck eindigde met een
woord van dank aan hen, die door hun mede
werking deze tentoonstelling tot een feit
hebben helpen maken, o a. aan de Koningin,
en den bisschop van Haarlem, die kostbare
voorwerpen hebben beschikbaar gesteld.
Politie redt 35 paarden bij
Rotterdamschen brand.
Wind blies de vonken naar een papier
pakhuis.
Zondagmorgen even voor vijf uur hebben
voorbijgangers ontdekt dat brand was uitge
broken in het gebouwencomplex van de bak
kerij van de firma T den Hartogh aan den
Bergweg te Rotterdam.
De brand bleek te woeden in een houtloods,
die op de binnenplaats staat.
Vlak'bij zijn de stallen van 35 paarden. Met
groote moeite hebben politie-agenten en bur
gers de paarden langs een nauwe gang. die
heel dicht bij de vuurzee lag in veiligheid
weten te brengen.
De werkplaats brandde totaal uit.
De brandweer kon niet verhinderen, dat de
brand oversloeg naar een groot steenen pak
huis van de firma M. Vromen en Co., dat ach
ter de bakkerij ligt en uitkomt aan de Heer
Vrankestraat. In dit pakhuis, dat 60 bij 30
meter is. was een groote partij papier opge
slagen. Hoewel er tusschen dit papierpakhuis
en de brandende werkplaats een gans is van
vier meter breedte, waren door de hitte de
dakruiten van het papierpakhuis gesprongen
en had het papier vlam gevat, mede als ge
volg van den wind. die de vlammen in de
richting van het pakhuis blies.
Nadat de brandweer van vijf uur tot half
negen met acht stralen had gewerkt, was de
^nand bedwongen.
De schade wordt door verzekering gedekt.
De oorzaak heeft men niet kunnen vast
stellen.
