ASTORIA
DE BILT
STOFZUIGER
ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
2
Onderwijstentoonstelling in de
H. B. S. A.
Lezing door Dr. Elzinga.
Vrijdagavond is de tentoonstelling van het
Middelbaar en Voorbereidend Hooger Onder
wijs en de Veranderende Maatschappij in de
H.B.S. A aan de Zijlvest geopend in tegen
woordigheid van vele vooraanstaande perso
nen uit en belangstellenden in de onderwijs
wereld.
Woorden van dank werden gesproken door
mevr. de Voogt-de Vogel aan allen, die
medegewerkt hadden tot het tot stand ko
men van deze tentoonstelling, met name aan
mevr. Brandon-Grondei en mej. v. d. Hoop en
de heeren Elzinga, Boes en Voorzanger.
De heer A, G. B oe s. Wethouder van Onder
wijs van Haarlem zei. dat deze tentoonstel
ling wel niet de belangstelling zou trekken
van de groote massa van het Haarlemsehe
publiek, wat jammer is, omdat men dan een
ander oordeel over de leeraren zou krijgen
dan het gewone, dat den leeraar zijn kennis
alleen maar doet overgieten in den leerling.
Dan zou men zien, dat de leeraren steeds
zoekende zijn naar de beste leermiddelen en
methoden om de kennis aan de leerlingen bij
te brengen. Van groote betaekenis is daarbij,
dat men kennis neemt van het nieuwe, omdat
daarvan altijd iets te gebruiken js, en daar
bij altijd iets opwekkends en aanmoedigends
is. Men zal zich moeten richten naar de
steeds veranderende jeugd. Na deze woorden
verklaarde de heer Boes de tentoonstelling
voor geopend.
D r. S. Elzinga had tot onderwerp geko
zen: De Algemeene Beteekenis van ons Voor
bereidend Hooger en Middelbaar Onderwijs
Hij begon met te zeggen, dat ae wereldoorlog
ae regelmatige evolutie in het welvaartsstre-
ven der volkeren geëindigd had. De maat
schappij is sinds 1914 in voortdurende gisting
niet het minst op economisch gebied. Het
productie-apparaat werd ingesteld op die goe
deren, die gemaakt werden om den volgenden
dag op de slagvelden vernietigd te worden.
Een algemeene verarming trad in. Na den
oorlog kwam een maskeering van den werke-
lijken toestand, die in 1Ö29~ doorbrak. Toen
merkte men, dat o.a. Japan de Indische markt
veroverd had. Dit alles vond ernstigen weer
klank in de publieke kassen en leidde tot het
noodzakelijk gevolg dat minder over was voor
uitgaven voor de geestelijke cultuur. Want
deze zijn niet onmiddellijk productief, slechts
op den duur, maar dan ook met hooge rente.
Een goed gegeven onderwijs is een middel om
uit de economische moeilijkheden te geraken.
Aan den anderen kant is het een aanlokkelijk
bezuinigingsobject.
Een historische paralel dringt zich op en
spr. vergeleek onzen tijd met de eerste helft
der 19e eeuw. ook op het gebied der economi
sche moeilijkheden en de functie, die het
voortgezet onderwijs daarin heeft vervuld.
Thorbecke meende in het voortgezet onder
wijs een krachtig middel te treffen om te
komen tot verhooging van volkskracht en
-welvaart. Vóór die Middelbaar Onderwijswet
er was uitte Hartsen, het tweede kamerlid, in
1863 zijn ergernis over het slechte voortge
zette onderwijs. In 1913 schreef het Tweede
Kamerlid dr. Bos de veranderingen in de
maatschappij toe aan die wet.
Iedere economische crisis wordt begeleid
door twijfel of al de uitgaven voor onderwijs
noodig zijn. Denkt men zich echter het on
derwijs eens 25 jaar weg, dan zou de volks
gemeenschap terugvallen iri groote verwilde
ring.
Spr. noemde het aantal scholen voor voor
bereidend hooger en middelbaar onderwijs in
Nederland, o.a. 56 gymnasia met 7833 leer
lingen, 138 H. B. S.'en A en B met 5-jarigen
cursus met 236o5 leerlingen, 45 handelsscho
len met 3007, 4u lycea met 8481 leerlingen, 11
H.B.S.'en met 3 jarigen cursus, 21 middelbare
meisjesscholen enz. Volgens spr. Is dit aan
tal niet te groot. Er is sinds 1900 veel gedaan
om groote volksgroepen gelegenheid te geven
tot dit onderwijs te geraken. Jammer is dat
dit niet allémaal gehandhaafd kon blijven.
Uitvoerig schetste dr. Elzinga de uitbreiding
van de onderwijsstof in den loop der eeuwen;
de aard der cultuurwaarden, die door het on
derwijs worden overgedragen, is geheel gewij
zigd. Was het onderwijs vroeger dóór en vóór
geestelijken, door den statenvorm, met admi
nistratief en juridisch geschoolde krachten
en door het feit dat de natuur en de natuur
wetten in het wetenschappelijk onderzoek
werden betrokken, kwam er verandering, die
voortgezet is tot aan thans toe. nu er scholen
zijn met zeer uïteenloopende vakken. De school
typen zijn eigenlijk cirkels, die elkaar, wat
onderwijsstof betreft, gedeeltelijk bedekken.
Zóó groot is de hoeveelheid wetenschapstof,
dat ze onmogelijk in één instituut kan worden
ondergebracht.
Voor overlading, waaraan spr. zichzelf vroe
ger ook schuldig maakte, waarschuwt hij
thans. Men diené zich rekenschap te geven
van wat een gezond individu noodig heeft om
te blijven hongeren naar geestelijk voedsel.
Dr. Elzinga zou de indeeling op de scholen
graag ais volgt zien: per week 30 lesuren van
50 minuten met gymnastische oefeningen, zoo
mogelijk in de open lucht, er tusschen in. ver
deeld bijv. als volgt: Maandag en Donderdag
6 uren, Dinsdag en Vrijdag 5. Woensdag en Za
terdag 4. Voor elk leervak moest behalve aan
een beperkte hoeveelheid parate kennis aan
dacht besteed worden aan de studiemethoden.
Ruimte moest gelaten worden aan persoon
lijk initiatief.
Het belangrijkste der scholen ls het kwee
ken van idealisme. De onderwijsstof is daar
voor geschikt: de grootheid der natuur, de
schoonheden uit de Oudheid, en de sociale on
derwijsstof, die een streven inhoudt om
krachten te geven aan den strijd tot verhoo
ging van het zedelijk peil. De school voor
Voorbereidend Hooger en Middelbaar Onder
wijs zal alleen voldoen, als aan leeraren op
leiding gegeven wordt voor de taak, die hen
wacht; om gelegenheid te geven aan hen, zich
daarop te bezinnen. Door samenwerking in
kleinen kring zou dit bevorderd worden, als het
niet van staatswege ging. Deze week zijn in
Haarlem en Utrecht instituten opgericht voor
praktische vorming van jonge leeraren, met
een tweeledig doel: het Voorbereidend Onder
wijs betere leeraren te geven, en jonge men-
schen, die nog geen betrekking hebben, werk
te geven.
Na deze lezing, die aandachtig gevolgd werd.
heeft het gezelschap een rondgang gemaakt
over de tentoonstelling.
Wat de tentoonstelling biedt.
De opzet van de tentoonstelling, die op het
oogenblik in de aula van de H.B.S. A wordt
gehouden is: de problemen, die zich bij het
Middelbaar Onderwijs en Voorber. H. O. voor
doen en de moeilijkheden, waarmede deze
takken van onderwijs te kampen hebben, dui
delijk te maken voor ouders en leerkrachten.
Het materiaal voor de tentoonstelling is bij
eengebracht door het Museum voor Ouders en
Oovcedevs te Rotterdam, voorts zlin er ver
schillende inzendingen van speciale scholen
yoor M. O. en V. H. O. en ook van de scholen
Het beroemde Hongaarsohe orkest PALI
met ziin zeven soMsten terug in Amsterdam
(Adv. IngezMed.)
in Haarlem en omgeving; de H. B. S. A, de
R.-K. Middelbare Meisjesschool; ,,'t Kopje'' en
het Kennemer Lyceum, terwijl in de gang de
bekende diorama's van den heer Van Wielin
gen te bewonderen zijn. Hier kan men ook
kennismaken met de Schóól-Buitenhuizen
waar leeraren van sommige scholen met hun
leerlingen eenigen tijd plegen te gaan door
brengen.
De tentoonstelling is reeds te zien geweest
in Rotterdam. Amsterdam, Den Haag, Utrecht
en Amersfoort. Het is dus een reizende ten
toonstelling en mej. Van der Hoop. die de ex
positie in de genoemde plaatsen heeft geor
ganiseerd, is ook meegekomen naar Haarlem
en was zoo vriendelijk, ons langs de interes
sante stands te leiden.
De geweldige toeloop naar het M. O., de
groei van dezen tak van onderwijs blijken uit
duidelijke statistieken, die vergelijkingen met
andere landen ook wat den aard van het
onderwijs betreft mogelijk maken. Wij zien.
hoe gecompliceerd het onderwijs in Duitse,h-
land, hoe eenvoudig' het in Amerika is, hoeveel
in de nieuwe wereld gedaan wordt aan licha
melijke oefening, Goede en slechte houdingen
in de schoolbank en bij de studie worden door
verlichte beelden duidelijk gemaakt.
Hoeveel er tegenwoordig wordt gedaan aan
verzamelen van gegevens, ook op psychologisch
terrein, ook dit leert ons deze expositie. De
toelating tot M. O. en V. H. O. is een der veel
besproken onderwerpen, die hier aan de ord?
komen en de strijd tusschen het L. O dat
zegt; „Het M. O. vraagt te veel1' en het M. O.,
dat beweert: „Het L. O. leert den kinderen
niet genoeg". Wij zien op deze tentoonstelling
hoe men het antwoord tracht te vinden op de
vraag: „Waar ligt de fout?" En de Ned. Stich
ting voor Psychotechniek te Utrecht helpt mee
en onderzoekt de leerlingen (reeds aan onge
veer 2500 kinderen heeft de Stichting den weg
gewezen) op hun geschiktheid voor middel
baar of universitair onderwijs.
Het huiswerk! De cijfers! Het eindexamen!
Allemaal onderwerpen die in gezinnen met
kinderen telkens en telkens weer aan de oi'de
komen en waarover u op de tentoonstelling
aardige dingen kunt zien. En ook lezen, want
.de literatuur over verschillende onderwijskun
dige onderwerpen, die hier geëxposeerd wordt,
is zeer uitgebreid. Hoeveel er nog ontbreekt
aan de opleiding van den Nederlandschen
leeraar en hoe die opleiding in het buitenland
is; welk een verschil er ls tusschen het eind
examen bij ons (in 12 vakken) en dat in an
dere landen (in 6 of in 8 vakken), de betref
fende afdeeling der tentoonstelling maakt het
u duidelijk. Onder de leerplannen zijn er ook
van oud-leerlingen, die zich er nu eens toe
gezet hebben, een leerplan samen te stellen,
dat naar hun zin zou zijn geweest en volgens,
hetwelk zij nu graag hun kinderen zouden zien
onderwezen.
7">e inzendingen van speciale scholen zijn
ook buitengewoon belangwekkend. De bezoe
ker krijgt bij voorbeeld een duidelijk beeld
van het Dalton-onderwijs, zooveel „vrijer"
dan het gewone onderwijs zooals dat wordt
toegepast aan de 5e H. B. S. met 5-j. cursus in
Den Haag en van het biologie-onderwijs aan
het 2e Gymnasium in de hofstad. Wij krijgen
ook een denkbeeld van de uitstekende diensten
die de gramofoon bij het taalonderwijs
vooral voor de uitspraak bewijst.
Wij moeten met dit korte overzicht, waarbij
o, zooveel is overgeslagen, volstaan. Maar wij
raden allen, die belangstellen in ons M. O. en
Voorber. H. O. met volle overtuiging aan: be
zoekt deze tentoonstelling, bezoekt haar ver
schillende malen, tracht niet te veel te gelijk
te zien. maar bepaalt uw aandacht bij elk be
zoek eens bij één afdeeling of een paar afdee-
lingen en veel van de moeilijkheden waarmede
ouders, kinderen en leeraaren -oij M. O. en
V. H. O. te kampen hebben, zullen u duidelijk
worden. U zult door deze tentoonstelling léé-
ren: u zult als u haar gezien hebt, meer wéten
en dus ookmeer vergéven!
meldt:
Hoogste barometerstand 773.6 m.M. te
Farna.
Laagste barometerstand 756.6 m.M. te
Isafjord.
en voorspelt:
Zwakken tot matigen wind uit Zuidelijke
richtingen. Toenemende bewolking. Toe
nemende kans op regen of onweer. Koeler.
Uit het Buitenland
TOENEMENDE BEWOLKING; KOELER
WEER.
De hooge druk over Scandinavië is in be
teekenis afgenomen. In het Westen is vooral
over de Britsche Eilanden de luchtdruk da
lende, maar er doet zich vooral in Ierland een
oceaan-depressie met zware slagregens voor.
Deze depressie strekt zich ook tot over Frank
rijk uit, waar de luchtdruk niet veel ver
anderde, doch in het Zuiden een neiging tot
barometerstijging bestaat.
Op het oogenblik is daar het weer nog
goed, behalve te Biarritz, waar matige regen
viel. De drukverdeeling duidt op onweders in
Frankrijk. Deze onweders zullen ook ten
onzent haar invloed wel doen gelden.
Toenemende bewolking en koeler weer is
voor onze omgeving waarschijnlijk.
Thermometer
15 September:
Hoogste gisteren 77 F.
Laagste heden nacht 60 F.
Hoogste heden tot 10 uur 69 F.
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM, 15 September.
Bevallen 13 September: W. H. Drost—
Schonvogel, d.; C. BoonKuin, d.; J". M. H.
CopinlLeijdekkers, z.; 14 September: M. J.
KlerkMoolenaar, z.
Overleden 12 September: H. J. van Elk. 30 j„
Brouwersplein; J. J. P. Verdegaal, 23 jKam
perlaan; 13 September: E .Harbrecht—v. d.
Hoogen, 69 j., Leidscheplein; 14 September:
A. de VriesMeijer, 55 j., Plataanstraat.
Teekenschool St. Jozef
Gezellenvereeniging.
Toelatingsexamens.
FRIESCHE SLAGERIJ.
In het perceel Gierstraat 69 heeft de heer
L. de Bruin een zeer moderne slagerij ge
vestigd. De hygiënisch ingerichte winkel is
voorzien van alle vereischte hulpmiddelen,
zooals moderne frigidaires ed„ en voldoet aan
de eischen des tijds. Bovendien maakt de
zaak zoowel in- als uitwendig een bizonder
keurigen en frisschen indruk.
Behalve rund-, varkens- en lamsvleesch,
kan men in deze zaak alle verdere fijne
vleeschwaren, benevens allerlei delicatessen
en conserven krijgen.
Wij wenschen de Friesche Slagerij, die Vrij
dagmiddag 5 uur werd geopend, veel succes
toe.
De Snip naar de West?
Bij den technischen dienst van de K.L.M. op
het vliegveld Waalhaven is op het oogenblik
een van de vliegtuigen van den Indischen
dienst, de Snip. onderhanden voor een bizon
der doel. Het vliegtuig wordt, naar de N.R.Ct.
ter oore is gekomen, gereed gemaakt voor een
door de K.L.M. te ondernemen vlucht naar
West-Indië.
Naar het blad in verband hiermee uit Den
Haag wordt bericht, zal er hieromtrent zeer
spoedig een mededeeling van de K.L.M. ver
schijnen.
Toegelaten tot de eerste klasse:
G. L. J. Booms, J. J. F. Banken, J. Dalfsen.
A. Th. van Dam, H. Fokker, J. J. Fabel, W. L.
de Groot, P. C. Horstman, F. Th. van der
Horst. C. Heeremans, H. F. van Herwaarde, C.
P. Joosten, W. de Keyzer, H. J. Meyer. G. Nieu
wenhuizen, J. L. Roelofs, Schoonebeek, H. P.
IJsselmuiden, P. S. Winnubst, Bosman, J. A.
M. van Dijk, H. Fortgens, B. A. Handgraaf, O.
K. Mobach, Loogman. W. van Runs. N. W.
Swart, Th. van Thienen, J. B. J. Antonisse,
P. A. van de Bogaard. J. J. de Bie, R. A. Dui-
neveld, J. Th. v. d. Eykhoff, J. Graaff. C. Chr.
Hartog. G. van Horick. Huytenburg. J. v. d.
Leden, N. Lugtig, P. H. Menke. S. Nijssen. J.
Puts, A. J. Sclioorl, L. A. Schreurs, J. Stroo-
mer, B. Th. van Tol, J. Uytendaal, J. W. Ver-
zijlbergen, N. C. Vlaarkamp.
Tot de tweede klasse:
Th. M. Ottenbros, R. Schützinger, L. H.
Winnubst, J. W. M. Straathof, K. Jonges, H.
Schra, A. M Hoes,
Tot de derde klasse:
J. Heus, J. G. Klomp.
Tot de vierde klasse:
H. J. M. Kunnen. G. van Bruggen, W. M.
Vogels, A. S. Kok, J. Duin.
JUBILEUMNUMMER „VEGETARISCHE
BODE'.
Veertigjarig bestaan Ned. Vegetariërsbond.
Ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum
van den Ned. Vegetariërsbond is een jubi
leumnummer uitgegeven, dat o.m. de portret
ten bevat van de gewezen voorzitters van den
Bond, de heeren A. Verschoor, Ir. F. L. Ortt,
Ir. D. De Clercq, Prof. H. Nolthenius en
Jonkvr. M. J. C. Ortt; voorts afbeeldingen van
de vier vegetarische restaurants in Nederland
en reproducties van groepsfoto's van alge
meene vergaderingen, den eersten Nederland
schen Vegetariërsdag enz.
Voorts vindt men er interessante artikelen
over vegetarisme.
Zaterdag 29 September is de feestelijke her
denking van het jubileum te Amsterdam, met
ontvangst door het gemeentebestuur, een
receptie van het hoofdbestuur en een pro-
pa ganda-kunstavond.
Zondag 30 September is er een familiedag
in het jeugdhuis te Bloemendaal,
Het Artis-Aquarium.
Van de reede van Soerabaia, Tjilatjap en
Sabang bracht de heer A. Gaudelius, machi
nist van het m.s. „Poelau Roebiah" van de
stoomvaart maatschappij „Nederland" een
veertigtal prachtige visschen over als ge
schenk voor het Aquarium van Axtis, waar
onder twee wondermooie, blauwgestreepte
Ohae todons. een met opzet-bare staartflank-
stekels gewapende Acanthurus, kleurige Lut-
janus- en verschillende andere nog niet ge
determineerde soorten benevens een sierlijk
blauw-geèl geteekende doornkreeft en een
groote Heremietkrab. Het geheel geeft, in ver-
eeniging met de verschillende hier reeds ver-
tegenwoordiede soorten Koraal- en Klinvir-
schen een, zij 't ook nog zoo beperkten indruk
van de vormen en kleurenrijkdom der Oost
Indische vischfauna. Maar ook uit eigen wate
ren ontving het Artis-aquarium een merk
waardige aanwinst.
De heer J. Janbroer te Oostwoud-Midwoud
schonk een imoo'nn zilversn^ek. terwijl va
den visscher F. Zijlstra te Oppenhuizen bij
Sneek een tweede exemplaar kon worden aan
gekocht. Deze snoeken-al^too's met hun IclflV
van opaal-wit blanc de China maken In het
bassin, waar ook de nu al ruim 47 jaren in het
Aquarium levende steriet zijn onderkomen
vond, een stijlvol effect.
VERGADERING N. S. B.
De N.S.B. alhier houdt Vrijdag 21 Septem
ber a.s. een openbare vergadering in de Gem.
Concertzaal.
Als spreker zal optreden de heer De Bruin,
van Amsterdam, die als onderwerp heeft ge
kozen: „Christendom en Nat. Socialisme".
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantiuoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
Geachte Redactie,
Verzoeke beleefd een plaatsje in uw veel
gelezen blad, bij voorbaat onzen dank.
Maatschappelijk Hulpbetoon
en schoenreparaties.
De commissie van Actie en Propaganda der
Haarlemsehe schoenmakers heeft met teleur
stelling en. ergenis kennis genomen van het
feit, dat er bij M. H. e enzeer verkeerde
toestand bestaat wat betreft het uitreiken
van zoolleerbonnen aan hulpbehoevenden.
Oppervlakkig bekeken zou hier niet tegen
zijn, mits slechts de aanvrager werkelijk ge
holpen werd, wat toch de bedoeling moet
zijn!
Wat zien wij echter gebeuren? Een geval
van zeer recenten datum: Een bewoner van
de Sparreboomstraat wendt zich tot M.H. met
de mededeeling, dat zijn schoenen stuk zijn
en dat hij geen geld heeft ze te laten maken.
Deze man ontving nu een leerbon ter waarde
van f 1.50, niet voor een degelijke bekende
firma, doch voor een zeer klein leerafzettertje.
De bon-aanbieder ontving nu voor zijn daal
dersbon een zeer slecht, inferieur stukje leer,
waar één paar zeer slechte zolen in zaten,
hetgeen een waarde van nog geen 40 cent
vertegenwoordigde. Met deze woekerwinst
was de handelaar echter nog niet tevreden.
De bon-aanbieder moest nu uit eigen zak nog
45 ct. bijbetalen voor eenige kruimeltjes leer
om de hakken op te hoogen en wat spijkers.
Hier werd dus f ï.95 neergeteld voor een paar
onbruikbare zolen en dan moet de man ze
zelf nog gaan onderzetten, terwijl een vak
kundig schoenmaker met prima leer en werk,
kant en klaar, een paar heerenzolen voor
f 1.50 levert.
Dit is wel het paard achter den wagen
spannen!
Onze commissie heeft echter in bovenge
noemd geval de helpende hand geboden. Zij
heeft zorg gedragen, dat de bewuste schoenen
gratis, degelijk en vakkundig met prima zool
leer geheel hersteld werden, alléén tegen over
gave van het stukje inferieur leer, dat thans
als stuk van overtuiging getoond zal worden.
Dat verder het zoolleerbonnenstelsel van M.
H. geheel uit de booze is, zal ieder duidelijk
zijn bij het lezen van het volgende geval, wat
ons bekend is:
Een aanvrager van zoolleer bij M. H. krijgt
een bon om voor f 5 leer te halen, doch een
maal den bon In zijn bezit hebbende, bood
hij deze te koop aan voor f 2.50.
Wij hopen en vertrouwen, dat door deze be
kendmaking M. H. zal breken met genoemde
bonnenstelsel, waar niemand anders mee ge
baat is dan het crisis-uitbuitende leerhan
delaartje.
Wil M. H. werkelijk en degelijk helpen aan
gezinnen, waar zulks noodig is, laat het dan
zelf de schoenen in ontvangst nemen en deze
door één of meer vakkundige schoenmakers
doen herstellen, zeer zeker zullen er schoen
makers zijn, die zulks graag willen en dan
is niet één man, maar zijn vier partijen vol
daan en tevreden, te weten M. H„ de aan
vrager, de schoenmaker en de belastingbe
taler.
Hoogachtend:
Secretaris van de Commissie van Actie
en Propaganda der H.S.P.V.,
B. J. VAN DUREN,
Voorhelmstraat 22, Haarlem.
De inzameling voor de afd.
Haarlem van het Nat. Crisis
Comité.
Onlangs ging het in een gesprek, onder een
aantal mijner kennissen over reclame.
Er werd opgemerkt: „Zelfs de felste licht
reclame zie je op den duur niet meer".
Er volgde een stilte waarin ieder zich rea
liseerde hoe het hiermede stond.
Het resultaat van deze overdenking was. dat
de opmerker algemeene instemming kreeg.
Hiermede is de lichtreclame niet veroor
deeld, doch het leert ons, dat wil een reclame
het effect sorteeren wat men er van verwacht,
dan moet men steeds met iets nieuws komen,
anders gaat het de groote massa voorbij.
Dit alles kwam mij in de gedachte toen ik
mij neerzette een opwekking te schrijven voor
de collecte van het crisiscomité.
Na 4 jaar crisis is het moeilijk om over
crisisnood te spreken.
Men is langzamerhand immuum geworden
tegen de voortdurende vertogen over de crisis
gevolgen.
Maar er is meer. Men heeft zich aangepast
§n men, propageert de aanpassing.
Men stelt zich op de nieuwe toestand in, en
begrijpt, dat losgelaten moet worden wat voor
5 jaar gewoon was.
Dit is in vele gevallen een goed ding, doch'
laat men voorzichtig zijn en nimmer vergeten,
dat er onder groote groepen der bevolking ge
brek wordt geleden.
Wij stelden een onderzoek in naar het in
komen en vaste lasten van 275 gehuwde werk-
looze metaalbewerkers, die voor de crisis prac-
tisch nooit zonder werk waren, en tot de beste
onder de arbeidersstand moesten worden ge
rekend.
In de eerste plaats bleek ons bij dit onder
zoek, dat er per gezin gemiddeld 2 kinderen
waren. Aan steun en gezinsin komsten ont
vangen zij gemiddeld f 14.83 per week.
Hiervan moet een gemiddelde huur betaald
worden van f 5.05 zoodat er f 9.78 overblijft
voor het voeren van de huishouding.
Deze menschen hebben hun sociale plicht
begrepen en zijn tegen werkloosheid verze
kerd. waarvoor zij f 0.50 per week betalen.
Daardoor spaart de gemeenschap ook admi
nistratief een zeer belangrijk bedrag, immers
door hun eigen instellingen, wordt zeer veel
werk afgedaan.
Bovendien wordt er gemiddeld 18 cent be
grafenisfonds, f 1 gas, 75 cent licht, 20 cent
schoolgeld, en 20 cent personeele belasting per
week betaald.
Als dit alles betaald is blijft er gemiddeld
f 6 95 per week over.
Velen lezen geen krant meer. 60% was nog
lid van het ziekenfonds, waarvoor zij krach
tens de crtsisregeling 48 cent per week betalen.
Afgerond hebben deze gezinnen dus gemid
deld f 6.50 per week om zich te voeden.
Practisch gesproken kan hiervan niets te
ruggelegd worden voor kleeding, beddengoed
en schoeisel.
Dit heeft men nu niet voor het eerst
begrepen want om hier aanvullend te werken
is het crisiscomité tot stand gekomeiW.
En nu viagen wij iederen burger van onze
stad, die het nog even beter heeft, „Zou U nu
het crisiscomité U op 6 October 1934, de ge
legenheid geeft, Uw burgerplicht te toonen,
deze plicht verzaken?"
Dat zou U misschien in onwetendheid heb
ben gedaan, doch na kennisname van boven
staand onderzoek is dat niet meer mogelijk.
Het barre jaargetijde staat weer voor de
deur, en ons comité moet in de gelegenheid
zijn om liefst zoo ruim mogelijk in den nood
te voorzien.
Het rekent op U!
C. VAN DER WINDEN.
N.B. Voor hen, die ons willen helpen bij de
collecte op 6 October 1934 diene, dat de col
lectedag wordt verdeeld in vier perloden n.l,
van 911 uur
11— 1
1— 3
3— 5
Men geve zich op aan ons bureau, Lange
Begijnestraat 13rd, telefoon 14505, met. vermel
ding van naam, voornaam, adres, leeftijd, pe
riode (n) waarin men wil werken en eventueel
buurt, waaraan men de voorkeur geeft.
AGENDA
ZATERDAG 15 SEPTEMBER
Tentoonstelling het Middelbaar en Voorber.
H. O. en de veranderende Maatsch. H.B.S. A*
Zijlvest. 2.30—5 en 7.30—9.30 uur.
Kweekerij „Enchantress", Leidschevaart.
Dahliatentoonstelling.
Circus Amanda Roberti, Kinderhuissingel
bij dc i Zijlweg. 3 en 8 uur.
Luxor Sound Theater: „Het lied van de Zee'*
2.30 uur en verder doorloopende voorstelling
yan 7 uur af.
Palace: „Verboden huwelijk". Op het too«
neel Little Trixie, het nieuwe wereldwonder,
2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Goud". Op het too-
neel Joe Copan and Jack Masters. 2.30, 7 ea
9.15 uur.
ZONDAG 16 SEPTEMBER
Circus Amanda Roberti, Kinderhuissingel
bij den Zijlweg. 3 en 8 uur.
Schouwburg Jansweg: Groot Ned. Tooneel,
„De huizen van den weduwnaar". 8.15 uur.
Gebouw „Theosofia", Nassauplein: College!
tot verbreiding van Spiritistische beginselen:]
Wijdingsmorgen. 10.30 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en dea
avonds.
Kweekerij „Enchantress", Leidschevaart.
Dahlia tentoonstelling'.
MAANDAG 17 SEPTEMBER
Circus Amanda Roberti, Kinderhuissingel
bij den Zijlweg. 3 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Tentoonstelling het Middelbaar en Voorber.
H. O. en de veranderende Maatsch. H.B.S. A.
Zijlvest, 2.30—5 en 7.30—9.30 uur.
Kweekerij „Enchantress", Leidschevaart.
Dahlia tentoonstelling.
ROOSTER VAN APOTHEKEN.
(Samengesteld door den Inspecteur der
Volksgezondheid)
Voor de apotheken die toestemming ge
vraagd hebben om 's avonds, 's nachts en
Zondags te sluiten, is door den Inspecteur
der Volksgezondheid een sluitingsrooster op
gemaakt.
Van Zaterdag 15 Sept. des avonds 8 uur tot
en met Vrijdag 21 Sept. zijn de volgende apo
theken op Zondag 's avonds na acht uur en
des nachts geopend.
I. Koster, apotheek, Bosch en Vaart, Bosch-
en Vaartstraat 26. Tel. 13290.
H. Cohen, firma H. Remmers en Zn., Kruis
straat 6. Tel. 10354.
B. K. Blommendaal, Nolf's goedkoope apo-
teek, Kruisstraat 26. Tel. 11174.
W. P. Woutersen, apotheker. Koninginne
weg 3. Tel. 12038.
„De Oude Boerhaave"
van 1907.
Heemskerckstr. 11, 's-Gravenliaga
Operaties en
Ziekenhuisverpleging
Jaarpremie: Mannen f 4. Vrou
wen 5. Kinderen 2.50.
Vraagt vrijblijvend prospect!!
Voor Piano', te huur
W. BOEREE, Sch.gchel.tr. 16
WIJ GEVEN U EEN
doorloopend In huur voor slechts
O.CO per week
Geen langdurige verplichting!
Alle reparaties en onderhoud
gratis!
De Stofzuiger Centrale HAGEMAN
GED. OUDE GRACHT 52
Telefoon 12703