De Koningin opent de
Staten-Generaal.
Uitgaven moeten nog verder verlaagd.
BERICHT
Renbaan.
Hei JkAokfitH/ksU
52e Jaargang No. 15716
Verschijnt dagelijks, behalve op Zón- en Feestdagen
Dinsdag 18 September 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: T. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGA YEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon No*-: Directie 13882 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1—5 regels ƒ1.75. elke regel meer 0.35. Reclamei
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels
ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze
Groentjes 13 regels 0.30, elke regel meer f 0.10, uitsluitend k contant
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 100
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid 2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400 -, Verlies Duim 75.-, Verlies Wijsvinger 75.-. Verlies andere vinger f 30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 18 September.
De Troonrede.
Een somber gestemd stuk, Het is waar dat
de tijden zeer moeilijk en zorgelijk zijn. Wij
weten het allen en voelen het allendit
laatste weliswaar in verschillenden mate,
maar onmiskenbaar genoeg. De regeering,
welker inzichten in de Troonrede tot uiting
komen, versterkt deze naargeestige stemming.
Ik citeer:
,,De verhoudingen in de landen, waarmee
wij economisch het nauwst verbonden zijn.
doen voorts de vrees opkomen, dat nog zwaar
dere druk te verwachten is".
Dit is de economische toekomstvoorspelling
naast verscheidene vaststellingen van den
zorgelijken toestand waarin het bedrijfsleven,
's lands financiën, de buitenlandsche handel
enz. verkeeren.
Het is m.i. jammer dat niet een wat moed
gevender toon is aangeslagen, dat de regeering
de Troonrede niet te baat neemt om het volk
eens een riem onder het hart te steken. Wij
Hollanders zijn van nature heusch al zwaar
tillend genoeg. Uit de Troonrede zou men
haast afleiden dat de regeering vreest, dat wij
den toestand te luchtig opvatten. Daar be
staat toch waarlijk geen gevaar voor.
Veel nieuwe perspectieven opent dit docu
ment niet. Dat het regeeringsbeleid, vanwege
de vele en vaak onverwachte verschuivingen
op economisch gebied, behoedzaamheid en
voorzichtige aanpassing moet gepaard doen
gaan aan krachthet zal algemeen be
aamd worden.
Dat de regeering haar overtuiging hand
haaft. dat moet worden gezorgd voor gezon
de publieke financiën, is begrijpelijk. Men kan
er een absoluut vasthouden aan den gouden
standaard uit lezen, maar dat staat er toch
niet uitdrukkelijk in. En dat het er niet uit
drukkelijk in staat beteekent: niemand kan
in deze dingen, in deze verwarde tijden, een
toekomst-garantie geven.
De belasting-grens acht men bereikt. Nieuwe
bezuinigingen zijn op til. Verdere verlaging
van den levensstandaard zal het gevolg moeten
Zijn.
Steeds grootere aandacht zal moeten wor
den geschonken aan behoud en verruiming
van den afzet in het binnenland. Dat wil dus
zeggen: voortgezette protectie.
De aan hét bedrijfsleven opgelegde en wel
licht nog op te leggen crisisregelingen zullen
tot het strikt noodzakelijke werden beperkt
en niet langer, dan onvermijdelijk noodig is.
worden gehandhaafd. Op verlaging van hef
fingen, uit deze regelingen voortgekomen,
blijft de aandacht der regeering onophoude
lijk gevestigd.
Ik geloof niet dat deze passage direct tot
een uiting van vreugde aanleiding behoeft te
geven. Ons aller aandacht blijft er voortdu
rend op gevestigd.
De koloniale paragrafen klinken wat min
der somber. De geleidelijke industrialisatie
van Nederlandsch-Indië, die zal worden be
vorderd, opent een.perspectief. De „vrij gun
stige economische en financieele toestand van
Curacao" zingt de eenige blijde toon-in het
gansche stuk.
Dan volgen sombere woorden over de her
leving van den drang naar sterke bewape
ning. Er wordt gewezen op het gevaar voor
geestelijke verwarring en de noodzaak van
handhaving van de zedelijke volkskracht en
versterking van de eendracht des volks. Het
gezag zal met kracht worden gehandhaafd,
hetgeen voorwaar in tijden als deze extra-
noodzakelijk is.
Niemand zal dit een opwekkend document
noemen. Laat ons hopen, dat het blijkbare
pessimisme der regeering te zwart is, en dat
het komende jaar betere dingen zal opleveren
dan men uit dit pessimisme zou moeten af
leiden.
R. P.
Groote en Kleine Mogend
heden.
Wij vestigen de aandacht van onze lezers op
het zeer belangwekkende artikel „Groote en
Kleine Mogendheden, door Carlo graaf
Sforza, oud-minister van Buitenlandsche Za
ken van Italië, in dit nummer. Graaf Sforza
doet een beroep op de aaneensluiting der
kleine naties, wier moreele en politieke kracht
hij groet acht, en beroept er zich op dat wij
ons op den drempel van een nieuwe wereld
bevinden.
NED. VEREEN. VOOR DEN VOLKSZANG
De afd. Haarlem van bovengenoemde ver-
eeniging houdt op Woensdagavond 19 Septem
ber a.s. haar jaarvergadering in café-restau
rant Brinkman, Houtplein.
De agenda vermeldt o.m.: ontwerp vaandel.
Deze vergadering Is tevens als inleiding van
het nieuwe seizoen te beschouwen.
TWEEDE GEWONE STATENZITTING.
De twee gewone zitting der Staten van
Noord-Holland zal worden geopend op Dins
dag 16 October e.k., des voormiddags te half
twaalf.
CEES LASEUR NIET NAAR INDIë.
BATACIA, 18 Sept. lAneta) De „Java-
Bode" deelt mede dat de tournée door Indië
van het tooneelgezelschap dat onder leiding
zou staan van Cees Laseur niet doorgaat.
TROONREDE.
Geen belastingverhooging.
Crisisregelingen tot strikt
noodzakelijke beperkt.
Industrialisatie van Indië zal
worden bevorderd.
De drang naar herbewapening en onze
defensie.
H.M. de Koningin heeft heden de Vereenig-
de Vergadering van de Eerste- en Tweede
Kamer der Staten-Generaal met de volgende
rede geopend:
Leden der Staten-Generaal,
In deze tijden van zware beproeving, zoo
voor het Vaderland als voor Mijn Huis.
Mij wederom in Uw midden bevindend, is het
Mij eene behoefte allereerst uiting te geven
aan Mijn warmen dank voor de treffende be
wijzen van genegenheid en verknochtheid, die
Ik gedurende de laatste maanden uit alle
kringen van ons Volk heb mogen ontvangen.
Meer nog dan een jaar geleden ondervinden
ook wij de gevolgen van de geestelijke en eco
nomische ontreddering, waaronder de geheele
wereld heeft te lijden.
De toestand van het bedrijfsleven zoo
hier te lande als in Nederlandsch-Indië is
zeer zorgwekkend. Alle bedrijfstakken onder
gaan den druk der tijden; vele er van zijn
zelfs zeer zwaar getroffen. De verhoudingen
in de landen waarmee wij economisch het
nauwst verbonden zijn doen voorts de vrees
opkomen, dat nog zwaardere druk te ver
wachten is.
Voortbrenging, handel en verkeer zoeker,
tastend den weg in de wanorde van de tal
rijke en vaak meest onverwachte verschuivin
gen op economisch gebied.
Onder deze snel wisselende omstandigheden
moet in het Regeeringsbeleid kracht gepaard
gaan met behoedzaamheid en voorzichtige
aanpassing.
Onveranderd handhaaft de Regeering hare
overtuiging, dat moet worden gezorgd voor
gezonde publieke financiën. Daar verhooging
van de reeds zoo zwaar drukkende belastingen
zonder gevaar voor ineenstorting niet moge
lijk wordt geacht, zullen de uitgaven, ten
einde binnen de grenzen der beschikbare mid
delen te blijven, nog verder verlaagd moeten
worden. Voorstellen om daartoe te geraken
zijn in bewerking.
Nu in het afgeloopen jaar het resultaat van
onze politiek inzake de handelsverdragen niet
geheel bevredigend is geweest en de vooruit
zichten dienaangaande eer slechter dan beter
zijn, zal met handhaving zooveel mogelijk
van onzen export steeds grootere aandacht
moeten worden geschonken aan behoud en
verruiming van den afzet in het binnenland.
De aan het bedrijfsleven opgelegde en wel
licht nog op te leggen crisisregelingen zullen
tot het strikt noodzakelijke worden beperkt
en niet langer dan onvermijdelijk noodig wor
den gehandhaafd. Op verlaging van heffin
gen, uit deze regelingen voortgekomen, blijft
de aandacht der Regeering onophoudelijk ge-
yestigd.
Voor Nederlandsch-Indië zal bij voortduring
worden gestreefd naar bevordering van den
uitvoer en naar aanpassing van de productie
bij de mogelijkheden van afzet. Ook de in
dustrialisatie van dit deel van het Rijk zal.
waar mogelijk, geleidelijk worden bevorderd.
Het is verheugend, dat in het afgesloten zit
tingsjaar verschillende maatregelen getroffen
konden worden, die Nederland in nauwere
economische aanraking brachten met Neder
landsch-Indië en Suriname; in die richting
zal worden voortgegaan.
Voor Curagao. waar de financieele en econo
mische toestand de tijdsomstandigheden in
aanmerking genomen vrij gunstig kan wor
den genoemd, bleek de mogelijkheid van
soortgelijke maatregelen nog niet aanwezig
te zijn.
Met groote bezorgdheid voor de toekomst
der menschheid moet worden vastgesteld, dat
bijna allerwegen de drang naar sterke bewa
pening herleefd is. De Regeering zal doen wat
binnen haar vermogen ligt om mede te wer
ken aan de beteugeling van dat streven. Zij is
echter tevens verplicht met dit verschijnsel
rekening te houden bij de uitvoering van hare
aanvankelijke voornemens met betrekking tot
de nationale verdediging.
De talrijke en zware tegenslagen op econo
misch gebied, gepaard aan verschillende ge
beurtenissen op ander terrein, roepen licht
geestelijke verwarring te voorschijn. Des te
meer is het noodzakelijk, dat de Regeering
zoo hier te lande als in de overzeesche ge
westen ernstig aandacht blijve schenken
aan handhaving van de zedelijke volkskracht
en aan versterking van de eendracht des
volks, opdat het vastberaden stand houde te
midden der beproevingen.
Wie zich toeleggen op het zaaien van wan
trouwen en verdenking, wie het gezag der
Overheid ondergraven, zijn werkzaam tot ver
derf van het land en zullen met beslistheid
worden wederstaan.
Veel zal in het komende zittingsjaar wederom
van Uwe werkkracht worden gevorderd. In de
onwrikbare overtuiging, dat het geloof in Gods
Almacht ons Volk den noodigen levensmoed
geven kan en met de bede, dat het Hem be
hagen moge Zijn zegen te schenken op Uwen
in eendrachtige toewijding aan het Vaderland
te volbrengen arbeid, verklaar Ik de gewone
zitting der Staten-Generaal geopend.
Zij, die zich met ingang van 1 October
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in September nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE,
On België zijn in den laatsten tijd
26 renbanen gesloten omdat de
exploitatie niet loonend meer
was.)
Het heele leven is een renbaan,
Heeft iemand dat al eens gezegd?
Zoo niet. dan ben ik geestlijk vader
Een zware rol, omdat het nader
Dus ook moet worden uitgelegd.
Het heele leven is een renbaan,
Vol hindernissen, groot en klein,
En ieder rent er naar vermogen
In een volhardend tobbend pogen,
Om andren renners voor te zijn.
De start gaat niet met groote snelheid,
Wij zijn nog kalm en welgemoed.
Maar spoedig gaat het sneller, sneller,
De concurrentiezucht wordt feller,
De strijdlust vaart ons in het bloed.
Wij komen aan de eerste horde
En nemen die met speelsch gemak,
Het is nog niet zoo'n erge zware,
En in de kracht der jonge jaren
Zijn wij niet bang nog voor een smak.
Dan worden wij wat overmoedig,
Wij willen andre renners slaan.
Een hooge horde velt ons neder.
Wij hinken wat, maar rennen weder,
Het heeft nog niet veel pijn gedaan.
Maar het wordt zwaarder, steeds maar
zwaarder.
Wij vallen bij een horde weer.
Nu krijgen wij wat stijve beenen.
En. wrijvend aan geschramde schenen.
Staan we niet zoo vlug op dit keer.
Er is geen keus dan vol te houden.
De starre blik vooruit gericht.
De kamp gaat meer en meer verruwen.
Het wordt een dringen en een duwen,
Elk voor zichzelf het doel in zicht.
Ons laatste stuk wordt afgestrompeld.
Van moeheid gaat het haast niet meer,
Als wij aan 't eind zijn onzer Krachten,
Blijven de sterkren even wachten
En leggen ons terzijde neer.
Het heele leven is een renbaan,
Al is het soms een vreemd soort sport,
Een renbaan, waarop velen falen.
En waarop enklen roem behaion,
Maar een, die nooit gesloten wordt.
GEVAARLIJKE VLUCHTHEUVELS?
Ons bereikten klachten van automobilisten
over de vluchtheuvels, die aangelegd zijn op
den rijweg tusschen Haarlem en Lelden naast
de tramrails, op welke vluchtheuvels stevige
paaltjes staan. De klachten betreffen het ge-
voor voor het verkeer, dat deze paaltjes en
de vluchtheuvels opleveren door hun ligging,
midden op den weg. De automobilisten weten
niet of zij buitenom die heuvels moeten gaan
hierdoor zouden ze geheel uit den koers
raken op bepaalde plaatsen of dat ze bin
nendoor kunnen passeeren. Dit laatste levert
echter bij vochtig weer en gladde wegen en
rails gevaar op.
Een gouden koets trekt
zonovergoten voorbij.
Duizenden
bij een van het
Noordeinde
tot het Binnenhof.
(Van een specialen verslaggever)
Treinen rollen naar Den Haag, treinen vol!
Honderden loopen de stad in van het Hol-
landsche en het Staatsspoor Station ter bij
woning van het feit, dat Den Haag heden
weer in het middelpunt der Nederlandsche
belangstelling plaatst. Groepen in autobussen
komen van heinde en ver om getuige te zijn
van de jaarlijksche gebeurtenis, die voor
velen het hoogtepunt vindt in het voorbij
trekken van den koninklijken stoet met de
schitterende gouden koets.
In de treinen maakt men voorspellingen
omtrent het weer van heden Als altijd is het
vandaag ook weer voor velen van groote be-
teekenis of de zitting der Staten Generaal
zal geschieden onder een strakblauwen he
mel of een donkergrijze lucht. De verademing
is zichtbaar als de stroomen menschen bij de
intrede in de Residentie begroet worden door
een zomersche zon, die dezen dag grooten
luister bijzet.
Een overweldigende drukte kenmerkt de
straten en de pleinen van de voornaamste
punten van binnenkomst tot de wegen aan de
route, die de gouden koets zal nemen.
Tientallen trachten zooals gebruikelijk is.
op dezen dag, iets extra's te verdienen en de
verkoopers van Oranje, chocolade en dergelij
ke zijn legio,
Als men op het Lange Voorhout komt, een
centrum van belangstelling, wordt de me
nigte nog compacter dan zij reeds was.
Politieagenten per motor, te paard en te
voet trachten de rijen zooveel mogelijk te
formeeren, terwijl in het midden van den
weg de voertuigen, die een speciale permis
sie hebben, er zich doordringen.
De restaurants op het Lange Voorhout en
de huizen er aan zijn tot aan het dak gevuld
met kijkers, die zich verdringen voor de ra
men om ieder voor zich een zoo goed moge
lijke plaats te veroveren.
Op de straten ruischt het gerommel van de
trommels van de Vereeniging „De Princevlag".
Van een andere zijde nadert een troep pad
vinders en van een derden kant vieren joe
lende schoolkinderen de opening van de Sta
ten Generaal op hun manier.
Tusschen het gewriemel van de menschen
door trachten sommigen politieke geschriften
te loozen, doch op dezen dag interesseert nie
mand zich voor wat anders dan voor zon,
drukte en de gouden koets.
De spanning onder de massa stijgt met het
verstrijken van de minuten, minuten die ons
nader brengen tot het oogenblik waarop wij
wachten en waarvoor sommigen zich uren rei-
zens hebben getroost,
Met het verloop van den tijd wordt het ru
moeriger en rumoeriger, soms plotseling afge
wisseld door een stilte, die doet vermoeden
dat het oogenblik van glans, schittering en
koninklijke pracht reeds is aangebroken.
Groote hilariteit ontstond plotseling, toen
statig door het afgezette gedeelte een zand-
wagen voorbijtrok, die langs de route het
fijne gele stof strooide, dat moest voorkomen,
dat de paarden zouden uitglijden Daar waar
tramrails lagen, werden de geultjes volge-
strooid en alles had het aanzien dat het groote
oogenblik tot in de puntjes werd voorbereid.
Autoriteiten per auto kregen vrij baan door
de afzettingen en op weg naar het Binnenhof
was het zOó druk. dat reeds ruim anderhalf
uur van te voren elke halve meter was bezet.
Op het Binnenhof.
Hoe anders was de sfeer van het Binnen
hof. In tegenstelling tot de drukke rumoerig
heid van daarbuiten, heerscht hier een sta
tige stilte, ondanks het feit, dat ook hier hon
derden bijeengroepen.
De weg van het Lange Voorhout tot het
Binnenhof werd afgezet door militairen, die
telkenmale het geweer presenteerden, als een
auto van een gezant, commissaris der konin
gin in een of andere provincie of een andere
autoriteit passeerde.
Op het Binnenhof, waar de gouden stoet
straks zou stilhouden, stonden militairen in
verschillende uniformen en telkens kwamen
tientallen geweren, als was het één slag, op
den grond.
Persfotografen hollen heen en weer en ma
ken momèntoonemlngende heer Hans, die
per radio een beeld geeft van de gebeurtenis
sen op het Binnenhof, staat m°t zijn micro
foon midden tusschen het publiek en kijkt
verstoord als weer een zandwagen luidt ram
melend op een decimeter langs de microfoon
heenrijdt.
Uit verschillende boeken van het grillige
Binnenhof klinken vaderlandsche liederen, die
opschallen tegen de vele muren voor welker
ramen louter belangstellende gezichten te zien
zijn. B^ve'en aan de militairen klinken luid
over alles heen en ook hier wacht men in een
zekere spanning het traditioneele oogenblik af.
(Zie verder Laatste berichten)
De Troonrede, heden door H.M. de Koningin
uitgesproken, bevat o.m. de mededeeling, dat
nog meer op de uitgaven zal moeten worden
bezuinigd.
pag. 1
De opening der Staten-Generaal.
pag. 2
De directe belastingen en overige middelen
blijven over Augustus beneden de raming.
pag. 3
De Kamer van Koophandel over de tunnel
kwestie te Vclsen.
pag. 2
De overbevolking der Universiteiten.
pag. 5
De politieke commissie van de Volkenbonds
vergadering heeft de toetreding van Rus
land tot den Volkenbond aanvaard. Neder
land, Zwitserland en Portugal stemden te
gen.
pag- 4
De jongste maatregelen van de Duitsche Rijks
kerk hebben tot groote tegendemonstraties
geleid.
pag. 4
Nederland vergeleken met Amerika.
pag 3
Samenwerking der landen met goud-valuta?
pag. 2
In het Madioensche zijn een groot aantal ram-
pokkers gearresteerd.
pag. 3
C. Bogaert is kampioen der prof. wegrenners
geworden.
pag. 8
Laatste berichten.
pag. 7
ARTIKELENENZ.
R. P.: Troonrede.
pag 1
Graaf Sforza: Groote en Kleine Mogendheden.
pag. 4
Dr. E. van Raalte: Indrukken van de vijftien
de Volkenbondsvergadcring.
pag. 3
Van onzen Londenschen correspondent:
Nieuws van het Engelsche wegfront.
pag 8
Van onzen Londenschen correspondent: Om
de America-Cup.
pag. 8
C. H. A.: kijkjes op de Amato.
pag. 11
Damrubriek.
pag- 8
Kapitein Bajan (Polen), de winnaar van de
Europeesche rondvlucht.
Holl. Maatschappij der Weten
schappen.
In de vergadering der Holl. Mij der Weten
schappen, deze dagen in Haariem gehouden
ter herdenking van het eere-lid wijlen Prins
Hendrik, sprak de voorzitter, Jhr. Mr. Dr. A.
Röell de openingsrede uit, waarin hij ge
waagde van de groote plaats die de Holland-'
sehe Maatschappij in het hart van den Prins
innam Nadat men zich ter nagedachtenis
van den overledene eenige oogenblikken van
de zetels had verheven, hield Prof Brugmans
uit Amsterdam een rede over de verhouding
tusschen den Prins en Nederland. Er is een
groot verschil tusschen Mecklenburg en Ne
derland en daarom is het voor den Prins
uiterst moeilijk geweest, hier thuis te geraken.
Dat hij hierin geslaagd is. verhoogt de
waarde daarvan. Vervolgens behandelde spr.
de positie van den Prins-Gemaal, die in de
Grondwet niet voorkomt. Hij kwam het volk,
en omgekeerd, het volk kwam hem met ge
negenheid en vreugde tegemoet, vooral toen
de Prins groote belangstelling getoond had bij
het vergaan van de Berlin. Sindsdien heeft de
Prins veel belang gesteld in het Reddings
wezen.
Prof. dr. H. Th. Obbink sprak over Prins
Hendrik als mensch, en hij schilderde hem als
een eenvoudig, opgewekt en open man. Van
neerbuigendheid tegenover ondergeschikten
was geen sprake en het personeel op het Loo
droeg hem op de handen. Hij drong zich nim
mer op den voorgrond, doch op het gebied
van den godsdienst bleef hij steeds op zijn
standpunt staan. Hij was een zeer godsdien
stig man. voor wien de dood een overgang
was van de duisternis naar het licht. En daar
om wenschte hij ook een witte begrafenis.
Prins Hendrik is dikwijls verkeerd beoordeeld
en misverstaan. Een figuur als hij. die geen
van zijn qualiteiten verborg, en die in een
moeilijke positie verkeerde, die door velen
niet werd begrepen, kon aan een nniuiste
beoordeeling ook moeilijk ontkomen.
De voorzitter dankte hierna belde profes
soren voor hun redevoeringen. De vergade
ring werd vervolgens gesloten.
