haaken's
m
w
Hd
JUIST DIT
Broodfabrieken
Harwich ontvangt U beter.
Over 't Rijwielplaatje.
BERICHT
52e Jaargang No. 15724
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 27 September 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
f3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72^.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspa&rne 12
Telefoon No»-: Directie 13682 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1—5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclame*
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels
ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze
Groentjes 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend h contant
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden 600 -, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400-, Verlies Duim ƒ75.-, Verlies Wijsvinger 75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 27 September.
Om 't Gedeukte Ouwe Ding.
De zeilwedstrijd om de America Cup, ,,'t ge
deukte ouwe ding", zooals de theekoning Sir
Thomas Lipton het placht te noemen, is een
beetje droevig geëindigd. Niet omdat na
drieëntachtig jaar de Engelschen er nog steeds
niet in geslaagd zijn den beker terug te win
nen, maar omdat er ruzie van gekomen is. De
eerste twee races, die het Engelsche schip
Endeavour won, en de derde, waarin de Rain
bow zegevierde, leverden geen narigheid op.
Maar in de vierde, toen de Amerikaansche
millicnnair Vanderbilt opnieuw als eerste ein
digde en dus „gelijk maakte" begon de misère.
De Engelsche millionnair Sopwith heesch de
protestvlag. Men zegt dat hij gelijk had, maar
volgens het reglement had hij die vlag binnen
vijf minuten na het incident, dat hem tot pro
testeeren aanleiding gaf, moeten vertcojjen.
Hij deed het pas eenige uren later, en cp
grond van die informaliteit werd zijn protest
afgewezen. Sopwith kwaad, temeer omdat de
Amerikaansche waarnemer, die hij aan boord
had, met 't hijseh-uitstel had ingestemd. En
fin, hij had zich aan het reglement moeten
houden. Daarop won Vanderbilt de vijfde race,
en in de zesde gingen beider protest vlaggen al
bij de start omhoog, waarop Vanderbilt nog
eens won en Sopwith zijn protest introk, ,om-
dat-ie genoeg van de heele historie had. De
einduitslag is dus 42 voor Vanderbilt.
Hopeloos blijkt thans de sportieve sfeer ver
scheurd. Sopwith heeft verklaard „dat is eens,
maar nooit weer", hetgeen de Engelsche kran
ten in koeienletters over hun volle breedte
aankondigen. Hij heeft een vriendelijk af
scheidswoord tot het Amerikaansche publiek
gericht, maar niet tot zijn tegenstander, en de
Engelsche bladen zeggen dat de Amerikanen
zich van de regels van een zeilwedstrijd niets
hebben aangetrokken.
Het is een treurig slot. Sportliefhebbers in
Öe heele wereld hadden zich verlustigd in den
nobelen kamp tusschen de twee trotsche jach
ten. en in spanning 't verloop gevolgd, 't Geest
driftig oog der verbeelding zag ze voortsnel
len, in stralend zonnelicht, prachtig van lijn
en blank van weidsche zeil-expansie, de
boegen brekend door 't golven-smaragd
En plots eindigt alles weqj- in vulgair ge
kibbel over protestenJasses. Het is
alsof ons geen enkel nieuws-pretje meer ge
gund wordt, alsof onze hongerige fantasie
geen vreugdevolle bevrediging in de aardsche
gebeurtenissen, geboekstaafd als Nieuwe
meer mag vinden. „Ons rest de schoonheid
der Natuur", zou die Engelsche publicist zeg
gen die onlangs een artikel inzette met de
boutade: „Deze wereld zou zeer schoon en
zeer aanvaardbaar zijn om in te leven, als er
alleen maar geen menschen in waren".
De Groote Illusie van de America Cup heeft
blij der dagen beleefd dan deze. En al geeft
Sopwith haar op, er zal weer een andere Engel
sche millionair komen die haar gaat najagen.
De Cup moge een gedeukt oud ding wezen, 83
jaar oud, in de menschelijke verbeelding is zij
gansch iets anders. Zij is gelijk Rostand's
„Princesse Lointaine"de schoone verre
prinses van prins Joffroy Rudel's droomen,
voor wie hij en zijn bemanning stormen en
levensgevaren blijmoedig trotseerden alleen
om haar te aanschouwen eer hij sterven zou.
Als Edmond Rostand, verheerlijker van de
bekoring van het Onbereikbare, nog leefde,
zou hij het onuitputtelijk streven der Engel
schen naar de America Cup begrijpen. En hij
zou, omdat hij dichter was, de gedachte aan
de vijftien millioen pond. in 83 jaar terwille
van de Cup aan weerszijden van den Oceaan
besteed, achteloos terzijde schuiven.
Een man als Lipton, die volhield tot het bit
tere einde, zou hem inspireeren. Een man als
Sopwith, die opgeeft na één keer, en een man
als de bootbouwer Nicholson, die boos naar
huis is gevaren op de „Mauretania", zouden
hem met hoon vervullen. Want hoog zijn de
zeeën, en wild de stormen, en verraderlijk de
klippen die de nobele ridder overmeesteren
moet op zijn tochten naar het Gedeukte Ouwe
Ding, dat slechts de uiterlijke metamorphose
is van Mélissinde, la Princesse Lointaine. En
wee den zeeman wien de moed ontzinkt, die
terugdienst als zijn protestvlag de klip niet
vernietigt!
Deze teleurstelling is wel groot, maar de ro
mantiek van de America Cup. van den Groo-
ten Zeilwedstrijd, is er toch niet door gedood.
Zij kan niet sterven. Reeds ziet het journalis
tiek oog. in de toekomst blikkend, den volgen
den ridder in wapenrusting van blanke zeilen
den Oceaan over tijgen, de Onbereikb're
Schoone tegemoet....
Dat hij strijde!
R. P.
Ds. Van Duyl geverbaliseerd.
Wegens beleediging van het openbaar gezag.
Alkmaar, 27 Sept. Na afloop van de gister
avond in het „Gulden Vlies" te Alkmaar ge
houden N.S.B.-vergadering is door de politie
proces-verbaal opgemaakt tegen den spreker
Ds. van Duyl, terzake overtreding van het
nieuwe artikel 137 A. Wetb. van Strafrecht,
waarin strafbaar is gesteld het in beleedigen-
den vorm zich uitlaten over het openbaar
gezag.
SARRASANFS STOFFELIJK OVERSCHOT
NAAR DUITSCHLAND.
Sao Paulo (Brazilië), 26 Sept. (Reuter).
Het Duitsche s.s. „Sierra Nevada" is Dinsdag
met het lijk van den te Sao Paulo gestorven
circus-directeur Hans Stosch-Sarrasani van
San los naar Duitschland vertrokken. De doch
ter van Sarrasani, mevrouw Hedwig Brandt,
vergezelde drn doode naar zijn vaderland.
IS DE OORZAAK
VAN ONS SUCCES.
Hef beste Melkbrood
Haarlem - Heemstede - Bloemendaal
(Adv. Ingez. Med.)
Balans van de overstrooming
in Polen.
Ruim 100 millioen Zloty schade.
WARSCHAU, 27 September (V.D.) De
groote overstroomingsramp die in Juli Galicië
en Midden Polen heeft geteisterd heeft vol
gens voorloopige berekeningen een materiee-
le schade van meer dan honderd millioen
zloty veroorzaakt. (Een zloty is 0.28).
Honderd vijf en zeventig bruggen werden
vernield en twee honderd vijftig beschadigd.
Acht en twintig honderd vierkante kilometer
werden overstroomd en derdtien honderd
dorpen met tweehónderd'twintig duizend in
woners werden door de ramp getroffen.
Door vrijwillige collectes en gaven is tot
nog toe 6,3 millioen zloty bijeengebracht.
English Association.
Jaarvergadering.
De afdeeling Haarlem van de English As
sociation hield Woensdagavond haar jaar-
lijksche algemeene vergadering waarin de ver
slagen van de secretaresse, mej. C. Brants,
en van de penningmeesteresse. mej, S. C.
Land, onder dankbetuiging werden goedge
keurd. Het ledental der afdeeling bleek ten
gevolge van de tijdsomstandigheden iets te
zijn teruggeloopen. De financieele toestand
der afdeeling bleek nog vrij gunstig.
Omtrent het programma voor dezen winter,
dat medio October geopend zal worden met
het optreden voor de leden van dr. Johnson,
Dean of Canterbury, konden zeer gunstige
mededeelingen worden gedaan. O.a. zullen de
vermaarde Engelsche actrice mrs. Forbes
Robertson en de bekende schrijfster Phyllis
Bentley voor de afdeeling Haarlem verschij
nen.
Op voorstel van het bestuur werd tot voor
zitter. in de vacature, ontstaan door het
overlijden van dr. C. B. A. Proper, bij accla
matie gekozen Dr. F. P. van der Voorde, die
door den vice-voorzitter. den heer R. Peere
boom, geïnstalleerd werd waarbij deze de
overtuiging uitsprak, dat men een waardig
opvolger voor den betreurden leider der af
deeling had gevonden. De nieuwe voorzitter-
wijdde woorden van eerbiedige hulde aan de
nagedachtenis van dr. Proper, die zooveel
voor de Association heeft gedaan. Ter gele
genheid van de eerste lecture, in October, zal
in tegenwoordigheid van alle leden dr. Proper
herdacht worden.
Een gezellige douane-hal!
(Van onzen Londenschen correspondent)
LONDEN, 25 September
Reizen via Harwich van en naar het Vaste
land heeft zijn aantrekkelijkheden. Maar de
faciliteiten van Harwich of liever die van
de Parkeston Quay tot dewelke de kennisma
king met Harwich voor den trein-boot reizi
ger beperkt blijft behooren er niet toe. Dat
is te zeggen tot voor kort behoorden ze er
niet toe. Het is nu anders geworden. De toch
tige, grauwe, onvriendelijke loods die voor het
gevoel van den reiziger extra naargeestigheid
en gestrengheid verleende aan de functie van
den douane-ambtenaar, is niet meer. Ze heeft
plaats gemaakt voor een frissche, ruime en
blanke hal een model van wat men ook
bij u efficiency heeft leeren noemen met
yards en yards van breede lage banken voor
uw koffers (in plaats van de losse planken
op schragen waarop de bagage bleef schudden
en schokken alsof ze zich nog op het dek van
de door storm gebeukte boot bevond). His
Majesty's Customs Officers hebben aan hun
kant van de bagage-banken een keurig gla
zen huis. En aan uw kant, reiziger, is er ruim
te in overvloed al had ge koffers als hooiwa
gens en al had ge een half dozijn porters
noodig om uw hebben en houwen te vervoe
ren naar den wachtenden trein. Die trein
wacht niet als vroeger vele honderden meters
van de plaats waar ge al of niet iets hebt
moeten declareeren. Hij bevindt zich in de
onmiddellijke nabijheid, zooals trouwens ook
de alier.'s Officer die uw paspoort wil zien en
wat te vragen mag hebben over doel en duur
va nuw verblijf in Engeland. Het station van
Parkeston Quay is voor u een quantité negli-
geable geworden. Er is een nieuw station dat
Parkeston Quay West heet, dat voorzien is
van alle moderne reizigersgemakken en dat
u den weg wijst met richtingsborden en aan
wijzingsborden in de symbolen en in de woor
den die voor internationaal reizigersverkeer
zijn aanbevolen door de Union Internationa
le des Chemins de Fer. Het station staat op
de nieuwe kaai waar de boot vlak er tegen
over aankomt en slechts de onvermijdelijke
spoorbanen, noodig voor het lossen en laden
van vrachten, scheiden schip van boot. Al die
faciliteiten voor visitatie en voor het snel
doorzenden van den reiziger op zijn weg langs
de onontkoombare Cerberussen en vroeger
waren het in Harwich geen faciliteiten maar
ongezellige plichten slecht in harmonie met
de vreugde van reizen zijn thans vereenigd
in één flink bijna riant gebouw dat een wel
kom toeroept aan den bezoeker van het vas
teland dat heel wat meer in overeenstemming
is met het gastvrije en gemakkelijke Engeland
dat er achter ligt. dan het norsche en sombere
gebaar van het oude complex.
De L. N. E. R„ de spoorwegmaatschappij aan
wie de kaai, de booten en de treinen toebehoo-
ren, heeft al jaren geleden beseft dat de toe
stand daar aan de monding van de Stour
alles te wenschen overliet. Niet alleen werd
er het gerief van de reizigers slecht gediend,
er was ook niet voldoende ruimte meer voor
de booten in het continentaal verkeer. In 1930
kwam de maatschappij tot het besluit dat er
drie meer aanlegplaatsen voor booten moes
ten komen, dat de kaai daarom met een stuk
van tennaastenbij 360 M. moest worden ver
lengd, dat op die kaai een nieuw station en
de noodige loodsen voor goederen, rangeer
terreinen, liften en hijschkranen moesten ko
men en dat het werk met bekwamen spoed
moest worden uitgevoerd. Het is nu gereed en
op 1 October wordt de uitbreiding met eenige
feestelijkheid geopend. Het werk heeft onge
veer 500.000 gekost. Het baggerwerk er voor
is uitgevoerd door de firma K. L. Kalis Co.
die. al is haar adres ook Bishopsgate, Londen,
met zulk een naam slechts Sliedrechtsch van
oorsprong kan zijn.
A. K. VAN R.
MOTORDIENST.
De reserve le luitenant mr. J. G. A. van
Geldorp Meddens van de Schoolcompagnie
van den Motordienst is bij K. B. benoemd tot
reservekapitein bij het korps.
Nog dagelijks verdringen zich duizenden voor het paleis van de Italiaansche
kroonprinses te Napels om berichten over moeder en kind te vernemen.
Dr. Mello Franco, vroeger Braziliaansch
minister van buitenlandsche zaken, is naar
aanleiding van zijn bemoeiingen tusschen
Peru en Columbia, welke tot resultaat leidden,
candidaat voor den Nobelprijs gesteld.
(Het rijwielplaatje moet,
volgens de nieuwe voor
schriften, aan het rijwiel
bevestigd zijn).
Ieder moet, naar de bepaling
Van de nieuwe Rijwielwet,
't Rijwielplaatje zichtbaar toonen,
Op het rijwiel vastgezet.
't Mag nu niet meer ergens zwerven,
In de een of andre zak
Van een broek die opgeperst wordt,
Of een thuisgelaten pak.
Laat het dus niet langer zitten
In uw zak of in uw tasch,
Als men u komt controleeren,
Zit ge zelf in zak en asch.
Schroef het, lasch, soldeer of metsel,
Andeiv 1 raakt ge het nog kwijt,
Als het nochtans toch gegapt wordt,
Spaart dat althans zelfverwijt.
Door het van uw fiets te laten,
Volgens het systeem van thans,
Geeft g' ook een zeer nijver gilde
In haar werkzaamheid geen kans.
U moet nou toch ook eens denken
Aan den rijwielplaatjescief,
Zet het plaatje op uw fiets vast,
Geef hem kans dat is sportief.
P. GiAiSUS.
Jubileum bij de Brandweer.
De heer C. J. v. d Broek 12ȣ jaar
commandant.
C. J. v. d. Broek.
In October is er nog een
jubileum bij de Haarlem-
sche Brandweer. Op 26
October zal het namelijk
12 1/2 jaar geleden zijn,
dat de heer C. J. van den
Broek als opvolger van
den heer G. A. van dei-
Steur tot commandant
werd benoemd Het is na
tuurlijk bekend dat de
heer Van den Broek al
heel lang aan de Haar-
lemsche Brandweer ver
bonden is. Hij wil den dag
van 26 October absoluut
onopgemerkt voorbij laten
gaan. omdat er over eeni-
gen tijd een dag komt, die
daartoe meer aanleiding
geeft. Het korps zal dien
wensch eerbiedigen, aldus
deelde de heer Van den
Broek ons hedenmorgen
mee. Hij verklaarde zich
ten zeerste voldaan over
de reorganisatie, die bij
de brandweer tot stand is
gekomen sinds hij commandant is geworden
Toen werden namelijk automobiel-motor-
spuiten aangeschaft en nieuwe materiaal
wagens. Er kwam een nieuwe seininrichting,
die prachtig voldoet. „De mannen hebben allen
een telefoon, waardoor ze niet kunnen spreken,
maar hooren waar de brand woedt. Vroeger
moesten ze op een belsignaal naar het brand
spuithuisje hollen om te hooren waar de brand
was. Dat is een aanmerkelijke tijdbesparing.
Ook de politie behoeft geen brandweerdiensten
meer te verrichten. Op verschillende plaatsen
in onze stad staan nu bovengrondsche brand-
kranen. Ter gelegenheid van de bestratings
werkzaamheden op het Stationsplein is er nu
ook één op dat plein gekomen. Onze brandweer
is een tak van dienst geworden, die uitstekend
werk verricht, vooral ook preventief, want het
is toch altijd nog beter een brand te voorko
men. dan te blusschen. We genieten hierbij een
goede medewerking van den Commissaris van
Politie en van de hoofden van takken van
dienst."
„Hoe staat het met den bouw van de brand
weerkazerne?"
„Ja. als die er is. dan ben ik volmaakt te
vreden Dan heeft Haarlem een uitstekend ge-
outillerde vrijwillige brandweer, zooals er niet
veel in ons land te vinden zullen zijn. Er be
staat goede hoop, dat op het bekende terrein
aan de Ged. Oude Gracht met den bouw van
een gedeelte der kazerne zal worden begonnen.
Later, wanneer de toestand wat beter'gewor
den zal zijn, kunnen de andere gedeelten vol
gen, totdat de bouw geheel voltooid zal zijn."
Zij, die zich met ingang van 1 October
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in September nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Het Engelsche Cunardschip Queen Mary ge
doopt is gisteren vlot van stapel geloopen.
pag. 4
Litwmof heeft zich met een voorstel tot de
Volkenbondsvergadering gericht.
pag. 4
Polen is de vermoedelijke winnaar van de Lon-
den-Melbourne-race.
pag. 4
In Spanje gaan de arrestaties door.
pag. 4
Hauptman, die gearresteerd werd naar aan
leiding van de Lindbergh-affaire wordt ver
volgd wegens afpersing.
pag. 4
Andere landen kunnen tot het goudblok toe
treden.
pag. 3
Moeilijkheden voor exporteurs door de clea-
ringovereenkomst met Duitschland.
pag. 3
.Mr. J. W. Beven is benoemd tot voorzitter van
het Werkfonds 19J4.
pag. 3
De heer C. Gordijn laat een scherp oordeel
hooren over de nitro-cellulose film.
pag. 3
De motorrijder, die gisteren met zijn motor te
Vogelenzang is verongelukt, is overleden.
Pag
Voor den kantonrechter.
pag. 6
Laatste berichten.
pag. 7
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Om 't Gedeukte Ouwe Ding.
pag. 1
Col. J. C. Fitzmaurice: De Londen Mclbourne-
race.
pag. 4
W. J. Passingham: Krachtprestaties van vroe
ger en thans.
pag. 9
Van onzen Londenschen Correspondent: Har
wich ontvangt U beter.
pag. 1
Jhr. dr. Mollerus: Nieuwe afzetgebieden.
pag. 3
J. B. Schuil: Smaadschrift.
pag. 10
H. G. Cannegieter: Haarl. Tooneelverceniging
Herman Heyermans.
pag. 10
II. G. Cannegieter: De Zwarte Kat.
pag. 10
W. B.Z.: Lectuur voor onze jeugd.
pag. 10
H. D. Vertelling. Helen: Lichtjes.
pag. 6
Uit de groote Stad. J. C. E.: Humptv Dumpty.
pag. io
Sport in "t kort.
pag. 9
Voor de Vrouw.
pag. 8
TUINBANK AAN DE KONINGIN AAN
GEBODEN.
Door jeu!* ':ge werkloozen ver
vaardigd.
Woensdag had in den tuin van het Huis ten
Bosch een zeer interessante plechtigheid
plaats. Toen voor eenigen tijd de Koningin de
vakcursussen, die de gemeente 's-Gravenhage
ten behoeve der jeugdige werkloozen heeft in
gericht, bezocht gaf zij vergunning, om voor
den tuin van het Huis ten Bosch een bank te
vervaardigen.
Woensdag is deze bank aan de Koningin
aangeboden.
HM. heeft toen haar hooge ingenomenheid
met het geschenk betuigd en daarna haar
dank uitgesproken.
Vervolgens heeft zij, terwijl de koffie werd
rondgediend en ververschingen werden aange
boden. zich, evenals de Prinses, met allen on
derhouden. ook met alle jeugdige werklieden,
die aan het geschenk hadden geteekend. ge
timmerd, geverfd en gemetseld.
CRISISCOLLECTE EN ISRAELIETISCHE
STADGENOOTEN.
Daar het uiteraard bij de Israëlietische
stadgenooten bezwaar ontmoet hun gave op
Zaterdag 6 October voor het Crisiscomité te
geven, heeft men zich op initiatief van den
Rabbijn den heer de Vries en andere voor
aanstaande personen uit de Israël, gemeente
tot het bureau van het comité. Lange Begij
nestraat 13 rood, met het verzoek gewend, tot
en met 5 October gaven voor de collecte op
het bureau in ontvangst te willen nemen. Alle
Israëlietische stadgShooten worden dus op
gewekt hun bijdrage voor de collecte daar te
storten.
BAZAR TEN BATE VAN HET PROT.
CHR. MEISJES JEUGDWERK.
Ten bate van het Prot. Chr. Meisjes Jeugd
werk wordt a.s. Maandag en Dinsdag 1 en 2
October te houden in hotel Lion d'Or. Kruis
weg 36 een bazar gehouden van 3—5.30 en
van 7.30—10 uur. Behalve veel fraaie en nut
tige artikelen, die alle zeer laag geprijsd zijn,
zal men er nog een groot aantal attracties
vinden, zooa's grabbelton, sjoelbafc, rad vail
avontuur enz. Ook zal er gedurende eenige
uren een waarzegster aanwezig zijn. Er wordt
muziek gemaakt en Dinsdagmiddags zal er
„Een bruiloft in de sneeuw" opgevoerd wor
den.