Dieren bij den maa Itijd.J
DONDERDAG 4 OCTOBER '1934
HÏSRCEH'S DA C BEAD
Voor Haarlem's Politierechter.
WEGENBELASTING
Ook de vacantie van den rijksadvocaat was
ten einde en deze magistraat had zijn papie
ren verzameld om te zien, welke burgers nog
wachtten op een kleine aderlating. Er waren
er nog heel wat. De meesten waren bestuur
ders en houders van motorrijtuigen, die het
ongeluk hadden gehad door belastingambte
naren of politie te worden aangehouden op
het oogenblik. dat de wegenbelastingkaart
niet kon worden getoond. Sommigen hadden
zoo'n kaart niet, omdat zij geen wegenbelas
ting hadden betaald en vanzelfsprekend kon
den zij de kwitantie niet vertoonen, maar er
waren er ook, die de belasting wel betaald
hadden, doch de kaart vergeten; die was thuis
blijven liggen of in een ander jasje blijven
zitten.
..Gelukkig als je maar één jasje hebt", zei
de officier en de verdachte beaamde dit, maar
hij vond de boete vair 5 toch wel wat hoog
en vroeg gemoedelijk aan den politierechter:
kan het niet voor vier? ..Neen, dat gaat niet",
was het antwoord; 5 is de vaste boete.
Hoofdschuddend ging verdachte heen. 't Is
wel ongelukkig, dat het toeval den mensch
zooveel parten speelt. Nooit rijdt men zonder
kaart, nooit vergeet men de belasting te be
talen en juist dien eenen keer dat men de
kaart vergeet of als men juist op weg is om
de kaart van het belastingkantoor te halen,
wordt men bekeurd.
De rijksadvocaat is niet te vermurwen: vijf
tien gulden voor de nalatigen in het betalen,
vijf voor de vergeetachtigen. Maar het waren
toch niet allemaal vergeetachtigen. die de
kaart niet konden toonen; een enkele was
het slachtoffer van de onverschilligheid van
zijn baas, die tegen zijn chauffeur had ge
zegd: Je rijdt maar, hoor; de gevolgen zijn
voor mij.
Nu bleek de onjuistheid, want de chauffeur
moet betalen en aangezien hij niet meer bij
den baas is, zal er wel niet veel van betaling
door den baas komen.
De politierechter begreep het: hij had meer
van dien patroon gehoord en de chauffeur
kreeg voor de drie bekeuringen geen 3 maal
5, maar 3 maal 2 gulden boete.
Volgen nog wat plaat]eslooze fietsrijders en
aangezien zij zoo onverstandig waren ge
weest de transactie niet aan te nemen, wat
altijd goedkooper is, moesten ze 5 betalen:
,.'t gaat niet minder; de wet laat het niet
toe", zei de rechter.
Ja. maar opponeerde er een, als de
wet mij nu verbiedt te werken
..Verbiedt te werken?" vroeg de rechter, hoe
bedoelt u dat?"
Ik heb geen werk, zei de overtreder; ik krijg
geen steun en nu kan ik niet betalen.
Dat was geen werkverbod en bovendien geen
excuus voor het rijden zonder plaatje, maar
de overtreder legde dat zoo uit: Als ik geen
plaatje heb, kan ik niet fietsen; als ik niet
mag fietsen, kan ik er niet op uit om werk te
zoeken, want zonder fiets kan ik mij niet ver
plaatsen, aangezien loopen uit den tijd is
dus verbiedt de wet mij om te werken.
't Bleef vijf gulden boete.
Voor den Kantonrechter.
Ongekeurd vleesch.
Een slager uit Zandvoort was bij verstek
veroordeeld tot f 10 boete, omdat hij vleesch
voorradig gehad zou hebben, dat wel in Am
sterdam, doch niet in Zandvoort gekeurd
was. Hij kwam in verzet, en het vonnis werd
bekrachtigd. Op een ander maal had hij zich
aan eenzelfde feit schuldig gemaakt, waarbij
kwam, dat eenig vleesch bedorven zou zijn.
De slager twijfelde eenigszins aan de deskun
digheid der keurmeesters ten opzichte van
zijn eigen deskundigheid. Doch de kanton
rechter achtte een boete van f 10 op haar
plaats.
PERSONALIA.
Aan de Amsterdamsche Universiteit is de
heer H. Verhagen, te Haarlem geslaagd voor
het eerste gedeelte van het artsexamen.
De heer O. V. M. Timmers slaagde te Am
sterdam voor het eerste gedeelte van het arts
examen.
ONTWIKKELINGSCURSUSSEN VOOR
WERKLOOZEN.
Voor het seizoen 19341935 zijn de volgende
cursussen vastgesteld: 1. Esperanto; 2. Vak-
teekenen, a. voor Metaalbewerkers, b. voor
Bouwvakarbeiders: 3. Verbrandingsmotoren,
aSpeciaal Dieselmotoren, b. andere motoren.
De cursussen beginnen einde October 1934.
Aanmelding voor deelneming aan bovenge
noemde cursussen worden vóór 18 Oct. 1934
ingewacht bij de Arbeidsbeurs. Hoofmanstraat
17 en bij het Secretariaat voor Ontwikkelings
werk: van Nesstraat 26. Haarlem-Noord. In
schrijvingsformulieren zijn verkrijgbaar bij de
besturen der Vakvereenigingen, aangesloten
bij de bestuursbonden en bij de Arbeidsbeurs,
Hoofmanstraat 17.
FILMVOORSTELLING DIEREN
BESCHERMING.
Woensdagmiddag werden in het Cinema
Palace voor de jeugd films vertoond van de
Vereeniging voor Dierenbescherming ter ge
legenheid van den Dierendag.
De voorzitter, mr. J. A. P. C. ten Bokkel sprak
een welkomstwoord en zei, dat de kinderen
niet alleen voor hun plezier aanwezig waren.
„Aan jullie is gevraagd hier te komen, opdat
je door de films even indachtig wordt aan de
plichten, die de menschen tegenover de dieren
hebben. Het dier is afhankelijk van den
mensch en jullie moeten goed zijn voor de
dieren."
Met een woord van dank aan mej. Westen
dorp. die zooveel gedaan heeft voor den Die
rendag en aan den heer Bakker, directeur van
de Cinema, die de zaal ter beschikking had
gesteld, sloot spr. zijn korten groet, die met
luid applaus beantwoord werd.
Hierna werd het programma afgehandeld,
dat inzette met een gekleurd teekenfilmpje
over Beauty ond the Beast. Voorts waren er
een poesenfilm, een film over de heerlijke
menschenredders. de Sint-Bernardshonden. de
Klok van Artï, naar een verhaal van Long
fellow en Caesar de Trekhond. De kinderen
hebben genoten van deze rolprenten, die het
leven der dieren zoo van vlakbij toonden. Ze
leefden mee met de lotgevallen van den trek
hond, en gaven telkens onomwonden blijk
van sympathie voor deze of gene op het witte
doek. Vooral het gevecht sloeg in!
Tweemaal dien Woensdagmiddag is dit pro
gramma afgewerkt en twee maal 700 kinderen
hebben derhalve van deze films genoten En
ongetwijfeld zullen zij er iets van meegenomen
hebben naar huis. tot heil van de dieren die in
eoo hooge mate afhankelijk zijn van de men-
achen.
De nieuwe haven voor
woonschepen.
Een adres der woonschuitbewoners.
Zooals wij reeds meldden, is door Openbare
Werken een begin gemaakt met de werkzaam
heden voor het graven van een haven aan het
Nooraer-Spaarne. bestemd voor de vele woon
schepen, welke thans in de Oostersin gelgracht
en op andere plaatsen in de stad liggen.
De eenige toegang naar de haven zal de
Oudeweg wezen: er wordt een pad aangelegd,
dat van dezen weg naar de haven loopt.
Wij vernemen, dat er onder de bewoners der
woonschepen ter teekening een verzoekschrift
aan den gemeenteraad circuleert om te vra
gen maatregelen te nemen, dat er een veer-
pontje zal varen van de haven naar den
Spaarndammerweg. De lange weg via den
Oudeweg en het geïsoleerd liggen van de sche
pen in de haven, worden een bezwaar geacht
voor schoolgaande kinderen, verder bij ziekte
gevallen, enz.
OVERLAST VAN ROET IN DÉ
KLEVERPARKBUURT.
Ons bereikt een klacht over overlast van
roet in de Kleverparkbuurt. De klagende lezer
schrijft: ..Bij de ten onzent overheerschende
Zuid-Westenwinden is in het bijzonder het
wonen ten Noorden van de Mr. Cornelisstraat
tot een kwelling geworden. Groote roetvlok-
ken dalen in wilden overvloed neer: buiten te
drogen hangend waschgoed wordt zwart en
het slapen met open ramen is onmogelijk.
De roetplaag wordt (volgens inzender» ver
oorzaakt door de bedrijven van de Wasscherij
„Kleverpark" in de Santpoorterstraat en de
bakkerij van de firma De Vries in de Mr. Cor
nelisstraat. die beide hooge fabrieks schoor -
steenen hebben.
Wij brachten de klacht over aan den heer
De Vries, die ons zeide dat hij aan alle door
de gemeente gestelde eischen voldoet. Hij
stookt zoogenaamde roetvrije kolen, hoewel
die duur zijn. Bovendien wordt geregeld door
Bouw- en Woningtoezicht controle uitge
oefend Drie maal zijn proeven genomen.
De schoorsteen van zijn bedrijf rookt des
nachts van 3—5 uur en Zaterdagnachts van
15 uur. Hij wil gaarne medewerken om de
overlast zoo gering mogelijk te doen zijn,
maar het publiek moet in het oog houden,
dat de bedrijven in het Kleverpark er nu een
maal zijn en toch aan het werk moeten blij
ven.
De eigenaar van de wasscherij Kleverpark
liet zich in gelijken geest uit. De gemeente
oefent geregeld toezicht uit. Het bedrijf moet
nu eenmaal stoken en een wasscherij kan geen
gebruik maken van cokes, maar heeft z.g.
„vette kolen" noodig, die veel rook geven.
„Jacob van Lennep" speelt te
Santpoort.
Ten bate van „De Lichthoeve".
Men schrijft ons:
Eenigen tijd geleden hadden enkele be
stuursleden der Haarlemsche Tooneelvereeni-
ging „Jacob van Lennep" het genoegenken
nis te maken met bovengenoemde instelling:
zij konden zich daarbij overtuigerr van het
nut der Lichthoeve en de opofferingen, die
men zich daar getroost.' Het bleek hun
daarbij tevens, dat een en ander gepaard
gaat met financieele zorgen. Daarom be
sloten zij de kas van de Lichthoeve te stij
ven door een tooneelavond te geven, waarvan
het saldo ten bate van deze inrichting komt.
Deze avond is vastgesteld op Donderdag 18
October 1934 in de tooneelzaal van Hotel „de
Weyman" te Santpoort. De eigenaar daarvan
de heer Vellinga, heeft zijn volle medewer
king toegezegd.
Opgevoerd zal worden: „Dans, Nonneke,
Dans", hyper-modern-satiriek blijspel in 3
bedrijven, door J. M. Ussel de Schepper
Becker en J. van Randwijck.
Na afloop is er een dansje.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Terug te bekomeen bij: Koelemij, Bloemert-»
stee? 14. broche; Bureou van Politie, Smedeij
straat, beenpijpen, handschoen, muts; Leij-
densdorf, Kleine Houtstraat 6, geld; Stoof,
Binnenweg 18 Heemstede), handscen; Ken
nel Haerlem. Regentesselaan 42, hond; Ken
nel Kleist, Houtvaartpad 206. 2 honden;
Jansen Leidschestraat 126. horloge; Hendriks,
Wouwermanstraat 74, kat; Kennel Founa,
Friesche Varkensmarkt, 7 katen; Beneker.
Derreboomstraat 29, pakje garnalen; Botter,
Brouwersstraat 135. polis; Haak, Frabricius-
straat 25. rijwielbelastingplaatje; Nieuwen-
huizen. Bdvastraat 17 idem: Bestebrem, Mei-
dcorplein 37. ring; Westra. Hoofmanstraat 68,
vulpen; Wattinge, Archipelstraat 1, vulpot
lood.
(Adv. Ingez. Med.)
Vereeniging „Door Vermaak
tot Nut".
Uitreiking van prijzen uit het Korthalsfonds
ARBEIDSBEMIDDELING
De jaarlijksche vergadering van agenten
der arbeidsbemiddeling in het district Haar
lem vond Maandag 1 October j.l. plaats in
het gebouw der Districts-Arbeidsbeurs onder
leiding van den Directeur dier Arbeidsbeurs,
den heer J. Vader.
Behalve door alle agenten op één na, die
verhinderd was. werd de vergadering hetzij
geheel, hetzij gedeeltelijk bijgewoond door
den voorzitter, den heer W. J. B. van Liemt,
wethouder van Haarlem en verschillende le
den van de Commissie van Toezicht.
In den voormiddag werd o.m. door den
voorzitter ingeleid het onderwerp: De agen
ten en de Commissie van Toezicht op de Dis
tricts-Arbeidsbeurs, terwijl na de pauze de
heer N. H. Smit. directeur der Gemeentelijke
Arbeidsbeurs te Beverwiik, sprak over: De
bemiddeling van vrouwelijke arbeidskrachten
ln het district.
Ten slotte hield de heer Th. van Lier. refe
rendaris bij den Rijksdienst der Werkloos
heidsverzekering en Arbeidsbemiddeling te
.s-Gravenhage een lezing over het onderwerp:
de wet van 16 Mei 1934 tot regeling van het
verrichten van arbeid door vreemdelingen.
Voor deze inleiding bestond groote belang
stelling. Behalve door de bovengenoemde oer-
sonen werd zij bijgewoond door eenige Wet
houders van gemeenten uit het district, ver
scheidene politle-autorlteiten en ambtenaren
van gemeente-secretarieën, terwijl ook uitge-
noodied waren de directeuren der Districts-
Arbeid -beurzen in de nroviocies Noordhollnnd.
Zuidholland en Utrecht, die. op een enkele
uitzondering na, aan deze uitnoodiging gevolg
hadden gegeven,
Woensdagmiddag drie uur had in School
5 aan de Parklaan de jaarlijksche uitrei
king van prijzen uit het Korthals-fonds
plaats aan kinderen van openbare lagere
scholen, die daarvoor in aanmerking kwamen
De Voorzitter, de heer M. Lugt, sprak namens
bovengenoemde vereeniging een woord van
welkom. Hij deelde mee, dat het aantal kin
deren, dat dit jaar een prijs vor hun be
toonden ijver zou krijgen, klein was. Er
waren er slechts negen. „De kinderen moeten
echter niet denken",, aldus spreker. ,.dat
zij een prijs bijvoorbeeld in den vorm van
een boek zouden ontvangen, maar een
diploma, dat aan de kinderen het recht geeft
om zich, na het gewoon lager onderwijs te
hebben doorloopen, verder te bekwamen. Het
Korthalsfonds geeft voor dat voortgezet
onderwijs een bijdrage. Ik hoop. dat jullie
het aantal jaren, dat voor dit onderwijs be
stemd is, behoorlijk zult benutten om op
tijd het nieuwe diploma te behalen. Je
moet er niet één of twee jaar langer over
doen, anders komt het Korthals-fonds in
het gedrang. Je moet dus goed je best doen:
dat is niet alleen prettig voor je zelf, maar
ook voor je ouders en je onderwijzers, die je
deze onderscheiding waardig keurden".
De heer Lugt overhandigde daarna met
voor elk kind een vriendelijk woord, de diplo
ma's. Aan alle kinderen vroeg hij, naar
welke nieuwe onderwijsinrichting ze gingen
en wat ze later moés'tèn worden. Eén der
kleinste jongens, dié nauwelijks mét zijn
hoofd boven de banken uitstak, deelde met
kracht van overtuiging' mede, dat hij onder
wijzer moest worden. „Ik hoop, dat je dan
voor de andere onderwijzers een goede col
lega zult worden'" aldus zei de heer Lugt,
„maar dan moet je eerst nog een beetje
groeien!'
De volgende negen kinderen mochten een
diploma in ontvangst nemen:
Geertuida Zuiderveld, Jan Meindert Bak
ker, Willy van Velthuysen. Lambertus Tim
merman, Engelina G. Antonisse, Andries
Cornells Klabou, Johannes Marinus Geurts,
Alex Mattheus van Leeuwen en Christiaan
Fictoor.
De heer Lugt dankte de schoolhoofden en
het overig onderwijzend personeel, voor de
groote medewerking, die zij steeds aan de
Vereeniging „Door Vermaak tot Nut" ver-
leenen voor het jaarlijksche Artisfeest en
voor de prijsuitreiking. Hij hoopte, ook voor
het volgend jaar weer op hun medewerking
te mogen rekenen. Aan het schoolhoofd den
heer J. Brandenburg bracht hij dank voor
hef beschikbaar stellen van het schoolge
bouw en aan de andere hoofden, voor hun
tegenwoordigheid op deze bijeenkomst. Ten
slotte deelde hij mede, dat de heer J. C. Ta-
dema bereid was, te zijnen kantore Franke-
straat 43, altijd alle gewenschte inlichtingen
te verschaffen.
Namens de schoolhoofden dankte de heer
D. Peereboom de commissie voor het beschik
baar stellen van de diploma's en den heer
Lugt voor de vriendelijke woorden.
„BLEEKE BET" VOOR DE WERKLOOZEN.
Men schrijft ons:
Aan een gedeelte der crisisslachtoffers (he
laas een gedeelte, want geen theater kan ze
allen bevatten) is Dinsdagmiddag een groot
genoegen bereid door de directie van het
Rembrandt Theater.
Hunkerend hadden velen hunner reeds ge
keken naar de lange fille, die dagelijks op
de Groote Markt geposteerd stond om kaar
ten te bemachtigen voor de film „Bleeke Bet
En nu genoten die talrijken zelf van deze
Hollandsche film, genoten ze zelf van de ro
mantische Jordaanschets, die zoo geestig en
boeiend is. Deze eerste amusementsmiddag
was prachtig en hartelijk was het applaus,
toen de heer Luijken namens het Comité aan
den heer Bakker een bescheiden bloemenhulde
aanbood.
Een schitterende inzet van de wintercam-
pagne, die dit nuttige Comité thans aanving.
OPMERKINCEN VAN LEZERS
DE BUSSEN DER N. Z. H. T. M.
Een lezer zendt ons een opmerking over
de betrekkelijk onduidelijke plaatsaandui
ding van de bussen der N.Z.H.T.M.
„Eén dezer dagen stond ik", zoo schrijft
hij, „op 't Kennemerplein, juist vertrok lijn
A naar de Zandvoortschelaan. Boven de voor
ruit stond echter met wit op zwart: Station.
Evenzoo met een bus die naar Overveen
(Tuindorp) reed: opschrift Kleverpark, Over
veen, terwijl verder een groot gedeelte der
bussen zonder aanduiding of met „N. Z. H.
tram" rondrijdt. Op zoo'n manier is 't geen
wonder, dat er van alle kanten klachten
komen en dat 't publiek in verkeerde bus
sen stapt. Alleen de kleine activiteit van
de chauffeurs, bij de eindpunten te denken
aan hun rol met plaatsaanduidingen, zou
yeel geharrewar voorkomen".
Elke leeuw eet vleesch, eveneens de panter
en de andere roofdieren. Andere dieren ge
bruiken slechts planten tot voedsel. Dat ver
langen de natuur en hun gezondheid.
Dat zijn natuurlijk dingen, die wij allen
weten, maar het is toch interessant, de ver
schillende dieren eens bij hun maaltijd gade
te slaan. De beste gelegenheid daarvoor biedt
ons een wandeling door een grooten dieren
tuin, waar wij de verschillende dieren bij him
maaltijd kunnen zien.
In de dierentuinen krijgen de groote katach
tige dieren zes keer per week tusschen tien en
twintig pond paarden-, schapen- of ander
vleesch. maar steeds van onberispelijke quali-
teit; want bedorven vleesch kunnen ze niet
verdragen. De dieren hebben een sterk gevoel
voor tijd. Wanneer het uur is gekomen, waar
op zij gewend zijn, hun voer toegediend te
krijgen, beginnen ze te brullen en zich aan de
tralies van hun kooi op te richten. Misschien
is het ook de honger, die hun aanspoort dit te
doen.
Nadert de wachter met het voer, dan grijpen
ze gulzig door de tralies en trekken met een
sterken ruk het vleesch naar zich toe. Met be
hulp van de voorklauwen drukken ze het bloe
dige vleesch op den bodem van hun kooi neer.
Twee of drie keer strijkt de breeae, ruwe tong
van het roofdier over het verleidelijk ruikende
voer en daarna slaat het dier er zijn tanden in
als dolken en tangen. Het draait zijn kop een
beetje schuin en geniet hoorbaar.
Bij den steenbok vindt de maaltijd veel rus
tiger plaats. Dit komt, omdat dit gehoornde
dier niet slechts één keer per dag voeder
krijgt. Het eet eigenlijk den heelen dat
eens trekt het wat gras uit en dan likt het aan
een zoutsteen. Het krijgt brood en rapen van
de bezoekers en van den wachter een tak met
sappige groene bladeren, 's Avonds gebruikt
de steenbok zijn voornaamsten maaltijd: hooi,
zemel en soms ook haver of andere graan
soorten.
Het jong van den gier is een nestkuiken. Het
is volmaakt hulpeloos, wanneer het uit het
ei komt en wordt door de ouders op een ont
roerende wijze van voer voorzien. Deze zijten
steeds op den rand van het nest en voeren het
jonge onverzadigde beestje voortdurend van
mond tot mond met gekauwde hapjes en latei-
met klein-gemaakte stukjes vleesch.
Beren krijgen in de dierentuinen gemengd
voer. Zij eten vleesch, brood en rapen. Maar
ze houden vooral veel van zoetigheden. En dit
geldt voor alle beren, voor den ijsbeer even
goed als voor al zijn bruine familieleden. Zij
allen vinden honing en siroop verrukkelijk en
grijpen gretig naar elk stukje suiker, dat men
hun aanbiedt.
Alle jonge zoogdieren drinken moedermelk.
Dat doet de jonge giraffe, die bij zijn geboorte
reeds andërhalven meter groot is, even goed
als het jonge haasje, de olifantenbaby en het
tijger jong. Alle jonge diertjes kruipen bij hun
moeder, wanneer ze honger hebben en hebben
zelf nog geen zorg voor hun voedsel. Zij weten
allen instinctief, dat zij bij de moeder steeds
weer nieuw voer kunnen vinden.
De kleine kangoeroe is er bijzonder gelukkig
aan toe. Als ze moe is. vlucht ze in den buidel
aan den buik van haar moeder en doet warm
en geborgen in deze natuurlijke wieg een rustig
dutje.
M. H. J.
(Adv. Ingez. Med.)
LETTEREN EN KUNST
MUZIEK.
KUNST AAN HET VOLK.
De Hollandsche Kamermuziekvereeniging,
het uitnemende, onder leiding van Piet Tig-
gers staande klein-orkest, opende Woensdag
avond in de Gemeentelijke Concertzaal de
nieuwe reeks winterconcerten van Kunst aan
het Volk. Als solisten kwamen daar nog bij
de zangeres Helene Ludolph en onze beroem
de harpiste Rosa Spier. Louter Hollandsche
medewerkers dus; op zich zelf reeds een re
den tot voldoening, maar in dit geval lang
niet de eenige. Want er is op superieure wijze
gemusiceerd en we zijn in de gelegenheid ge
steld kennis te maken met drie betrekkelijk
weinig gehoorde composities van onzen in
1921 overleden landgenoot Alph. Diepenbrock,
composities, die nu wel geen uitgesproken
Hollandsch karakter dragen, maar toch zeker
belangstelling verdienen.
Van de Suite uit Rameau's „Les Indes ga-
lantes" trof vooral de Menuet door de klank -
schoone weergave. De „Danse des Sauvages"
is, hoezeer Rameau's muziek in zijn tijd revo-
lutionnair, moeilijk verstaanbaar en onwel
luidend genoemd werd, voor onze ooren nogal
tam. Merkwaardig is de Chaconne, die niet de
plechtige waardigheid bezit, welke we gewend
zijn, maar een rijke afwisseling van instru
mentale effecten brengt, en waarin het trom
petgeschal aan de feestelijke openingsstuk
ken uit Bach's Hohe Messe en Wcihnachts-
oratorium herinneren.
Het Concert voor fluit en harp van Mozart
behoort niet tot zijn belangrijkste werken.
Behalve in het melodieuze Andantino blijft
het erg aan de oppervlakte en bezitten de
thema's weinig indringende kracht, terwijl
de constructie meer formeele aaneenvoeging
dan groei en ontwikkeling doet zien. He: is
hier vroeger door Rosa Spier met de H. O. V.
gespeeld; in samenwerking met het uitgele
zen kleine instrumentale ensemble kwam al
les nog beter tot zijn recht, waartoe het
wondermooie spel van den eminenten fluitist
Paul Loewer niet weinig bijdroeg.
De mystieke chromatiek van de eerste beide
liederen van Diepenbrock zal wel veel minder
onmiddellijken indruk gemaakt hebben dan
het echt-Fransche karakter der Berceuse. Bo
vendien was in de eerstgenoemde het stem-
menweefsel in de blazerspartijen niet altijd
volkomen klaar. Mevrouw Ludolph's zang vol
deed me nu minder dan verleden week in de
liederen van Benoit: voor Diepenbrock mist
ze voldoende expressieve kracht. De zuiver
heid der intonatie was grootendeels zeer-goed,
de uitspraak der teksten niet zeer duidelijk.
Het timbre der stem is vrij scherp en Weinig
soepel. De cellist Piet Lenz vertolkte in het
derde lied, de Berceuse, zeer smaakvol de
solo-cellopartij.
Met Beethoven's Septet werd de avond be
sloten. In dit werk is aan elk der meespelen
den een dankbare rol toe bedeeld. Als primi
inter pares mogen wel de violist F. Vonk (de
vroegere concertmeester der H.O.V.) en de
clarinettist Joh. van Heil genoemd worden.
Hun partijen treden het meest op den voor
grond: echter werden ook de andere voor
treffelijk vertolkt.
De opkomst van het auditorium was vrij
groot.
K. DE JONG.
HET TOONEEL
SALZBURCER
MARIONETTEN THEATER.
Am Hofe der Kaiserin.
Der Scfiauspieldirektor.
Zoo hebben wij dan ook te Haarlem de
Salzburger Marionetten gezien. Des middags
traden zij op voor de jeugd en des avonds
voor de „groote menschen". Oorspronkelijk
was voor den middag een voorstelling aan
gekondigd van „Die Wissende Tiere", maar
instede van dit spel kregen wij evenals des
avonds „Am Hofe der Kaiserin", een pop
penspel uit Mozart's jeugd en het bekende
„Der Schauspieldirektor" met de muziek van
Mozart.
Het is begrijpelijk, dat Salzburgers een
voorliefde hebben voor het Salzburger genie
en dus bij voorkeur zijn opera's opvoeren,
maar toch vond ik het jammer, dat men voor
de middagvoorstelling het programma ver
anderd had. Mozart heeft zijn Schauspiel
direktor gecomponeerd voor menschen en niet
voor een poppenspel. Poppen hebben hun
eigen gebied, het gebied der onbegrensde
mogelijkheden. Hierin immers winnen zij
het juist van de menschen. Poppen kunnen
tot de hoogste sferen stijgen en afdalen tot de
diepste diepten, ja, tot de hel toe, terwijl wij
menschen, steeds op de aarde moeten blijven.
De poppen eigenen zich prachtig voor het
sprookje; zij kunnen meer dan acteurs en
actrices ons voeren in het land der fan
tasie. Daarom juist koos men immers de ma
rionetten uit voor een legende als van den
Ur-Faust.
Wanneer zij in een gewoon tooneelstuk, dat
niet voor hun geschreven is, optreden, dan
blijven zij bij de menschen ten achter. Wij
zeggen dan hoogstens: „aardig, het is bijna
net echt"maar „echt" wordt het nooit,
mag het dan ook niet worden, omdat zij
poppen zijn en moeten blijven. Men ontneemt
de pop haar eigen karakter, door haar in een
opera als Der Schauspieldirektor te laten op
treden. Dat bleek ook gisteren, hoe goed de
vertooning overigens was.
En dan heb ik tegen de opvoering nog een
zeer groot bezwaar. De marionetten van Prof.
Aicher zijn heel fijn fijner zelfs nog dan
van Paul Brann maar ook heel klein. Veel
te klein voor de groote zaal van onzen Stads
schouwburg. Van de plaats, waar ik oorspron
kelijk zat geheel links in de stalles zag
ik niet meer dan een kwart van het poppen-
tooneeltje, waarom ik naar de parterre ver
huisde. Maar van daar kon ik geen enkel de
tail ook niet van de bewegingen onder
scheiden.
Het Salzburger Marionetten-Theater is be
stemd voor een kleine ruimte bijvoorbeeld
voor de tuinzaal van ons Concertgebouw
en niet voor een groote schouwburgzaal.
Van wat ik dan op een zoo verren afstand
heb kunnen zien, kon ik constateeren, dat al
les decors en costuums zeer fijn en ar
tistiek was afgewerkt en dat de poppen zich
ook heel aardig „net als menschen" be
wogen, al leek het mij toe, dat de bewegingen
van Paul Brann's poppen nog meer „af" wa
ren. althans in de jaren, toen Brann voor het
eerst in Holland kwam. Later was het min
der geacheveerd. Ook de voordracht was bij
Paul Brann artistieker. Men twijfelde bij hem
nooit, welke pop er sprak. Maar bij de Salz
burgers is het muzikale gedeelte veel beter
verzorgd. Er werd uitstekend gezongen, voor
al door de dames Gehmacher-Veldorfer en
Friedl Aicher. Hierin kwam Mozart dus niets
te kort.
Wanneer het Salzburger Marionetten-
Theater nog eens terug niocht komen, dan
hoop ik zeer, dat het met een sprookjesspel
van louter fantasie zal zijn, een spel, dat voor
poppen geschreven en gedacht is en waarin
zij op hun best zijn. De heer Grube vertelde
ons in zijn inleidend woord, dat het theater
van prof. Aicher over 500 poppen beschikt en
over een repertoire van 75 stukken. Er zullen
dus zeker vele zijn, die ons regelrecht in het
sprookjesland voeren. Misschien, dat wij hun
nog eens in dat gebied terug mogen zien.
J. B. SCHUIL.
AGENDA
Heden:
DONDERDAG 4 OCTOBER
Schouwburg Jansweg: Tooneelvereeniging
„Door inspanning Uitspanning" met „Om
10.000 dollar" van Montgomery. Aanvang
8 uur.
Gem. Concertzaal: Trekking der loterij ten
bate van „Brederodeduin". 19 30 uur.
Remonstrantenhuis, Wilhelminastraat 22:
2.305 uur en 7.3010 uur Bazar.
Luxor Sound Theater: De Zwarte Kat.
Van 7 uur af doorloopende voorstelling.
Cinema Palace: Moeder en Kind. Op het
tooneel: Lijs en Jol, acrobatie act, 7 en 9.15 u.
Rembrandt Theater: Bleeke Bet, geprolon
geerd. Op het tooneel: Fientje de la Mar.
7 en 9.15 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.
Bennebroek: Raadhuis, Raadsvergade
ring, 8 uur.
VRIJDAG 5 OCTOBER
Schouwburg Jansweg: Gr. Nederl. Tooneel.
„De Nobelprijs'. 8.15 uur.
Bioscopen, nieuw programma.
