KUKUITj Spaansche regeering ver klaart de revolutie voor gedempt. FRANKEN'S BROODFABRIEKEN Het BeiQuftifiste Een gouden auto. 52e Jaargang No. 1-5734 Verschijnt dagelülrs. behalve ón Zon- en Feestteen Dinsdag 9 October 1934 HAARLEM S DAGBLAD IHrectie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGE ME ENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden f 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week ƒ0.05, p. maand ƒ0.22, p. 3 mnd. ƒ0.65, franco p. post 0.72^. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13982 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 19122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTlëN: 1—5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclame» ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes 13 regels f 0.30, elke regel meer f 0.10, uitsluitend k contant Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100,-. Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f 2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Verlies Duim 75.-, Verlies Wijsvinger 75.-. Verlies andere vinger f 30.-. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. HAARLEM, 9 October. Het Oerwoud. Lloyd George heeft gezegd dat Europa een oerwoud is. De staten sluipen er in rond en grommen tegen elkaar. Als zij eenmaal weer op krachten zullen zijn gekomen, zal elk oogenblik een verkeerd opgevatte handel wijze of verkeerd begrepen overeenkomst hen weer naar eikaars keel kunnen doen springen. Ja, het ziet er prettig uit. Een voorbeeld van de situatie wordt geleverd door de verhouding tusschen Italië en Joego-Slavië. De Joego slavische kranten hebben gezegd dat het Ita- liaansche leger houder is van het wereld record hardloopen (wègloopen, wel te ver staan! en Mussolini, inplaats van zooiets te negeeren, gaat erop antwoorden ten over staan van 4'00.000 luisteraars op het grootste plein van Milaan. „Het is duidelijk dat wij onze betrekkingen met Joego-Slavië niet kun nen verbeteren als de dagbladen van dat land doorgaan met onze diepste gevoelens te kwet sen". buldert hij. „De waarde van het Ita- liaansche leger, dat meer dan zeshonderddui zend dooden gaf aan de gemeenschappelijke zaak der gealliëerden, kan niet worden be twijfeld". Was het niet beter geweest de uitlatingen van de Joego-Slavische pers te negeeren? Ver moedelijk zijn er nog geen duizend Italianen te vinden, althans niet in Italië zelf. die Joego-Slavisch verstaan. En aangezien Mus solini precies kan vaststellen wat er in zijn land niet en wat er wel gepubliceerd zal wor den, had hij die dingen makkelijk kunnen doodzwijgen. Als hij goede relaties met Joego- Slavië wenscht, kan hij daarin trouwens niet geremd worden door een paar kranten in dat land. Zijn die machtiger dan Mussolini? Na tuurlijk niet. Ik geef toe, dat dit niet overdacht zal zijn door de menigte van 400.000, die naar hem luisterde en met geloei op zijn woorden rea geerde. Maar het is bekend genoeg dat der gelijke massaas niet denken. Inplaats daarvan loeien zij. niet alleen in Italië maar ook in andere landen. Het is derhalve gewenscht ze met omzichtigheid te behandelen, anders loeien ze op verkeerde oogenblikken. Dit nu schijnt een zeer verkeerd oogenblik. Want verbetering van betrekkingen tusschen sta ten is een zaak van rustig bezonken overleg tusschen intelligente menschen van goeden wil. De opinie van loeiende volksmassaas mist rust, bezonkenheid, goede wil en boven al intellect. „Ontwapening is dood", heeft Mussolini in dezelfde redevoering gebulderd. „Begraven onder vlooten en kanonnen". Zooiets lees ik met ongerustheid. Zoowel van andere staatslieden als van Mussolini krijgt men in de laatste jaren steeds meer den in druk, dat zij zich in internationale zaken laten leiden inplaats van zelf te leiden. Men heeft ontwapening trachten te bereiken in einde- looze conferenties, en is tot dusver droevig blijven falen. Men heeft het tegenovergestelde: toenemende bewapening, bereikt. Het komt mij voor dat dit geen reden voor trots is voor de staatslieden, die de bewuste conferenties op touw zetten en lieten voeren. Het vreemde is dat zij blijkbaar maar aan nemen, dat de verantwoordelijkheid daar voor heelemaal niet bij hen ligt. Is dit in ternationaal beleid? Is het regeeren? om van dictatoriaal regeeren maar heelemaal te zwijgen? Het heeft meer den schijn alsof telkens afgewacht wordt welken kant de stemming in volksmassaas nu weer uit zal zwaaien, om dan daarna deze stemming luidkeels te gaan proclameerenen daar mee verergeren. Waarom zegt Mussolini niet: „Ik eisch ver betering van onze betrekkingen met Joego- Slavië. en zal die bewerken. Ik eisch interna tionale ontwapening, zal daartoe het voor beeld geven en er mijn uiterste krachten aan geven. Ik sta er u borg voor dat ik niet zes honderdduizend Italianen, of meer. zal doen sterven in een nieuw waanzinnig Europeesch conflict. Ik zal daar mijn leven, mijn gaven, mijn arbeid aan wijden. Waarom niet? Dit is het vreemde, het onrustbarende. Het is geen regeeren. Het is wat Ortega y Gasset noemt: de opstand der horden. En wat Lloyd George noemt: het oerwoud. R. P. Neem Melkbrood van Franken! Mijn man wil geen ander! Haarlem - Heemstede - Bloemendaal (Adv. Ingez. Med.) Het telefoonnet-Haarlem. Verdeeling in twee netten. Naar wij vernemen ligt het in de bedoeling, in den loop van 1935 het telefoonnet-Haarlem in verband met de voortgezette autcmatisee- ring te verdeelen in 2 netten: het eene om vattende een net-Santpoort tSantpoort-dorp en Santpoort-Stationwaarvan de centrale gevestigd zal zijn in het tegenwoordig Post kantoor in Santpoort-Station en het andere omvattend de rest van het huidige net-Haar lem. Van dat net wordt dus eigenlijk een deel afgenomen. Een telefonische verbinding van Haarlem met Santpoort (dorp en Station) zal dan dus slechts langs interlocalen weg tot stand kun nen komen tegen een tarief van 6 cent per 3 minuten. De gasprijs te Haarlem. Het voorstel van B. en W. tot verlaging. B. en W. deelen thans per raadsstuk aan den gemeenteraad mede, dat het, wegens de tijdsomstandigheden gewenscht is, de thans geldende tarieven voor de levering van gas te verlagen, en wel voor de levering over den gewonen meter na de eerste meteropneming na 31 October a.s. en voor de levering over den muntmeter met ingang van 1 November a.s. Zij stellen voor het uniformtarief van 11 cent per M3. te brengen op 9 cent per M3. en voor het vasreclittarief den prijs per ver bruikten M3. van 6 cent te verlagen tot 5 ct. Wij merken nog op, dat de gebruikers van gas over muntmeters 30 cent installatie-kos ;en per maand betalen. Het voorstel van B. en W. komt in de raads zitting van a.s. Woensdagmiddag aan de orde, De proefzender te Maastricht. Ook op andere plaatsen proeven. MjAASTRICHT 9 October. Sinds Vrijdag der vorige week is de proefzender welke bij Maastricht in het vlakke Maasdal is opge steld door de P. T. T. en Philips Radio in be drijf genomen. Voorloopig blijft alles bij streng wetenschappelijke proeven, waarvan de luisteraar heel weinig opmerkt. Hoog stens zal hij van tijd tot tijd op 301,5 meter een zoemend geluid hooren. Het is de bedoe ling om na Maastricht ook in enkele andere plaatsen in 't land, ver van Huizen, dezelfde proeven te herhalen. ERNSTIGE POLITIEKE BOTSINGEN TE SAO PAULO. RIO DE JANEIRO, 8 October (V.D.) Zon dag hebben 12.000 in uniform gekleede fascis ten een protestbetooging gehouden te Sao Paulo tegen den moord op een fascist door communisten. De communisten hielden een contra-de monstratie. Er ontstonden botsingen waarbij uit hinderlagen en uit huizen geschoten werd. Vier personen werden gedood en 38 gewond. Vuurgevechten duren echter voort. Krijgsraad heden bijeen. De onbewaakte bewaakte. Tegen den overwegwachter procesverbaal opgemaakt. De politie heeft een onderzoek ingesteld naar de omstandigheden die tot gevolg heb ben gehad, dat Zondagmiddag de spoorboo- men aan den overweg aan de Weesperzijde in de spoorbaan UtrechtAmsterdam zijn open gebleven toen een sneltrein dien overweg moest passeeren. Van een en ander is proces verbaal opgemaakt. Na het technisch onder zoek van de Spoorwegen zal de schuldvraag ter sprake komen. 8 Octoberviering te Alkmaar. een bataillon van het vreemdelingenlegioen zijn heden aangekomen. Het proces tegen de gearresteerde leden van de Catalaansche generaliteit zal normaal ver- loopen. Bij de onlusten te Barcelona zijn in totaal 33 personen gedood. MADRID, 9 October (V. D.) De Spaansche regeering heeft in den afgeloopen nacht de moblisatie gelast van al het spoorwegperso neel tusschen 20 en 38 jaar. De stakers, die aan dezen oproep geen gehoor geven en niet aan hét mobilisatiebevel voldoen, zullen be schouwd worden als deserteurs in oorlogstijd, die voor een krijgsraad terecht moeten staan. Door dezen drastischen maatregel hoopt de regeering de spoorwegstaking te breken. Een gildenoptocht. Alkmaar heeft ondanks het trieste regen weer toch met enthousiasme zijn traditionee1 8 October feest gevierd. Dit jaar was de opzet niet zoo gxootsch als verleden jaar Des mor gens werd een optocht van kinderen gehou den, waarbij de voorzitter van de 8 October- vereeniging een rede heeft gehouden. De clou van den dag was des middags de gildenop tocht. waarin door een tiental groepen een historisch beeld werd gegeven van verschil lende gilden vroeger en thans, 's Avonds werd o.m. In de Groote Kerk een concert gegeven, LUIS COMPANYS. de afgezette president van Catalonië. (Zie ook pag. 4). MADRID, 9 October (Reuter). De minis ter van oorlog deelde mede, dat vandaag de krijgsraad bijeen zou komen, om het vonnis uit te spreken over hen. die aan den opstand hebben deelgenomen. De meeste processen zullen gevoerd worden te Barcelona, maar ook enkele te Madrid. In Barcelona hebben nog geen executies plaats gehad. MADRID, 9 October •Reuter) De rebellen in Asturië trekken zich langzamerhand terug. In de buitenwijken van Oviedo wordt nog te genstand geboden. De regeering gelooft dat de socialisten 40 millioen peseta's hebben uitgegeven om de revolutie voor te bereiden. De minister van binnenlandsche zaken verklaarde het volgende: De revolutie is vol komen mislukt. De socialisten zijn er niet in geslaagd te Madrid de macht in handen te krijgen. Alleen enkele afzonderlijke opstandige groepen rondom Oviedo blijven nog wanorde lijkheden verwekken. Het kabinet heeft den autoriteiten verzocht de processen voor den krijgsraad met spoed af te handelen. Het ontwerp voor de begrooting zal morgen wor den bekend gemaakt. In verscheidene wijken van Madrid hielden de schermutselingen en vuurgevechten van nacht aan. Het aantal slachtoffers is niet be kend. Men heeft gemerkt dat de rebellen in het bezit zijn van ultra-moderne wapenen. De socialistische leider en afgevaardigde in den Cortez, Jimenez is gearresteerd. Te Sevilla zijn op verscheidene punten der stad machinegeweren opgesteld. Te Bilbao zijn talrijke vuurgevechten gele verd. Vier personen werden gedood. De sta kers hebben de fabrieken beschadigd. Te Algeciras hebben de revolutionairen de staking uitgeroepen. Te Gijon zijn de laatste rebellen gevlucht in de visscherswijken en hebben zich met hun wapenen overgegeven. Te Ciudad Real heeft men Dr. Vallina ge arresteerd. een bekende figuur in de Syndica listische beweging. Uit Barcelona was gemeld, dat oud-presi dent Companys en zijn aanhangers ter dood woren veroordeeld. Dit bericht wordt echter tegengesproken. Het proces tegen Companys is nog niet begonnen. De nationale arbeidsfederatie te Barcelona heeft den stakers gelast het werk te hervat ten. BARCELONA. 9 October (Reuter). De stad biedt weer een meer normaal aanzien; autobussen en trams rijden weer en theaters en bioscopen zijn heden weer geopend. Een regiment Afrikaansche infanterie en Lloyd George pleit voor ontwapening. „De wereld is een oerwoud LONDEN. 9 October (Reuter). Lloyd George heeft gisteravond een godsdienstige bijeenkomst toegesproken, waarin hij o.a. zeide ,De wereld is een oerwoud. De landen sluipen erin rond en grommen tegen elkaar. Elk oogenblik kan een verkeerd opgevatte handelwijze of. verkeerd begrepen overeen, komst hen weer naar eikaars keel doen springen, ofschoon nu nog niet, daar zij nog niet op krachten zijn gekomen. Mussolini spreekt over de oefening der Italiaansche kinderen in het gebruik van wapenen. Men hoort van nieuw giftgas dat in Amerika is uitgevonden, een docdelijke straal in Frankrijk en men verheugt er zich over. De conferentie te Bristol heeft eenstem mig een motie aangenomen voor verhooging der Engelsche bewapening. Men heeft mij verteld, dat in Duitschland piloten voor oorlogsvliegtuigen worden opgeleid. Er is nog net tijd om den oorlog tegen te houden en. dat kunnen alleen de Christelijke kerken doen". De onrust in Spanje duurt voort: volgens de jongste cijfers zijn er 500 dooden en 2000 gewonden: Azana is per vliegtuig naar Frankrijk uitgeweken. pag. 4 Tegen Bruno Hauptmann is thans een aan klacht wegens moord ingediend. pag. 4 Minister Steenberghe zal de conferentie van de goudbloklanden te Brussel bijwonen. pag- 3 Uit de Zuid Willemsvaart is het lijk van een man opgehaald, die zeer waarschijnlijk door misdrijf om het leven is gekomen. pag. 3 Slechts door geduld zullen de besprekingen te Batavia tot een goed einde kunnen worden gebracht. pag. 3 De inspecteur van de Volksgezondheid, dr. E. C. M. J. Hollman, over het riolecringsvraag- stuk te Haarlem. pag 6 De directeursbenoeming voor de Stads-Bi- bliotheek en Leeszaal. pag 2 Het telefoonnet te Haarlem wordt in tweeën verdeeld. pag. 1 Laatste berichten. pag. 7 ARTIKELEN. ENZ. R. P.: Het oerwoud. pag- 1 Van onzen Par ij sc hen correspondent: Sir Ba sil Zaharoff zijn leven te Gisers. pag. 4 Van onzen correspondent te Parijs: Doumer- gues jongste radiorede. pag. 11 jhr. dr. J. C. Mollerus: Het Xederlandsch burgerlijk luchtverkeer. pag 3 Alfred Cortot: Worden wonderkinderen groote musici? pag. 9 Henry A. Th. LesturgeonHet graf van Cyrano de Bergerac. pag. 9 E. v. R.: Filmwerk „Nederland". pag. 9 K. de Jong: Kerkconcert. pag 9 Damrubriek. pag 8 (Een Amerikaansche fabriek heeft onlangs den Sjah van Perzië een auto geleverd, die, naar de berich ten, geheel van goud is en waar van de portieren met juweelen zijn versierd). Er is weer wat nieuws op het Perzisch tapijt, De Sjah heeft een auto besteld. Zooals er geen een op den aardbodem rijdt, Gerekend naar waarde in geld. Behalve de motor is alles van goud, (De motor is toch niet te zien) Het zal wel heel mooi zijn voor wie ervan houdt, Zoo'n glinsterend gouden machien. Het vorstelijk wapen, op ieder portier, Staat ook ongetwijfeld heel net. Het is van topaas, van smaragd en safier Met groote briljanten bezet. De Sjah rust in kussens van gouden brokaat. Tenminste dat stel ik me voor, Zoo rijdt hij in echt sprookjes prinslijken staat. De straten van Teheran door. Daar ligt dan een ijzeren spijker in 't stof, Een roestig onoogeiijk vod, De auto van goud rijdt erover een plof En weer is een voorband kapot. Als 't slijk van de aarde de wegen bedekt. Dan krijgt ook dit gouden juweel. Van modder, die andere autos beplekt. Niet meer. maar niet minder, zijn deel. En al is zij ook honderdduizenden waard En ongekend edel van lijn, Die rijdende gouwe wordt ook niet bespaard. Een stinkende gauwe te zijn. P. GASUS. St. Bureaucratius leeft nog. Gemeenterekening teruggezonden om een cent. Men schrijft aan de N. R. Ct.: In den gemeenteraad van 't dorpje Wij denes zijn de sensaties den laatsten tijd niet van de lucht. Voor morgen bevat de agenda van de raads vergadering wederom een belangrijk voorstel, n.l. het opnieuw vaststellen van de gemeente rekening over 1933. Deze is van Ged. Staten terugontvangen met de opmerkingdat twee halve centen als een cent zijn opgeteld, wat niet had mogen gebeuren. Sint Bureaucratius is nog niet dood; hij leeft nog. DE REVOLUTIONNAIRE BEWEGING IN SPANJE. De arrestatie op straat van eenige aanvoerders der opstandelingen. Ongeregeldheden in Wonogiri Veldpolitie met driehonderd personen slaags. SEMARANG, 9 Oct. (Aneta) Bij een po ging tot arrestatie van een goeroe (gods dienstleeraar) in een dessa in Wonogiri. had een treffen plaats tusschen de veldpolitie en 300 volgelingen van den goeroe. Bij deze onge regeldheden werden de detachementcomman dant Bimmermann benevens twee agenten en vele volgelingen gewond. Twee volgelingen van den goeroe werden gedood. De godsdienst leeraar zelf werd gearresteerd. Later arriveerde ter plaatsede hoofdcom missaris van politie uit Solo de heer Welber- een met 20 stadsagenten. die 17 personen arresteerde. Het voorloopig onderzoek wees uit dat de goeroe bezig was een groep te vormen waarvoor naar zijn beweren betaling van belasting aan het Gouvernement overbo dig zou zijn. In 15 jaar een luchtrijk gewonnen. P. T. T. huldigt de K. L. IVL Ter gelegenheid van het 15-jarig jubileum ontving de K.L.M. van het Staatsbedrijf der Posterijen, Telefonie en Telegrafie een fraaie oorkonde met met den navolgenden tekst: OPGEDRAGEN AAN Koninklijke Luchtvaart Mij voor Nederland en Koloniën die in 15 jaren zich een rijk won in de lucht, waar zij op veilige vleugelen met snelle slagen menschen en waren heenbeurt en doet reizen van Oost naar West van Zuid naar Noord Tot Roem voor het Volk van NEDERLAND Het Staatsbedrijf der P. T. T.. 7 October 1934 Invoer in ons land blijft dalen. Blijkens mededeeling van het Centraal Bu reau voor de Statistiek bedroeg de waarde van den Nederlandsehen invoer zonder goud en zilver in September f78 (v. m. f89. v. j. fill) millioen en die van den uitvoer f69 (v. m. f69, v. j. f74) millioen. Gedurende de periode van Januari tot Sep tember bedroeg de waarde van den invoer f 791 (v. j. f884) millioen en van den uitvoer f534 (v. j. f548) millioen. Het percentage van den invoer gedekt door den uitvoer bedroeg over September 88.4 (v.m. 77,2, v. j. 66,4) en over Januari/September 67,6 (v. j. 62,0). De invoer van goud en zilver bedroeg over September f 4.718.234 v. m. f 3.304.360) en de uitvoer f4.239.380 b. m. f 6.384.777).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1