PUROL
Op elke wond
Het Nederlandsch burgerlijk Luchtverkeer.
DINSDAG 9 OCTOBER 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
3
De Lier kan weer gerust zijn.
Vier inbrekers achter slot en grendel.
Door rijks- en gemeentepolitie te De/. Lier,
zijn drie personen uit'Schipluiden en één uit
De Lier in arrest gesteld, daar deze personen
verdacht worden van verscheidene diefstal
len met inbraak. Door dit viertal werd den
laatsten tijd in De Lier en den omtrek fietsen
enz. gestolen. Ook worden zij verdacht van de
inbraak bij den landbouwer Disselkoen in de
Oostbuurt te De Lier, eenige maanden geleden
gepleegd, bij welke inbraak een aanzienlijk
bedrag aan geld werd buit gemaakt
Vorderingen op Duitschland.
Moeten uiterlijk 10 October aan Economische
Zaken worden opgegeven.
Voor de laatste maal wordt de aandacht van
belanghebbenden gevestigd op de enquête van
de afdeeling Handel en Nijverheid van het
departement van Economische Zaken. Een
ieder, die vorderingen wegens of in verband
met gedane leveringen op Duitschland heeft
uitstaan, welke vorderingen vóór 24 Sept. j.l.
zijn vervallen, wordt aangeraden daarvan
mededeeling te doen op de daartoe door de
Kamers van Koophandel beschikbaar gestelde
formulieren. Ook van de in de toekomst ver
vallende vorderingen worden opgaven inge
wacht.
De inzending der ingevulde formulieren moet
uiterlijk 10 October a.s. geschieden. Met in
zendingen welke na den lien October binnen
komen, kan wanneer het de regeering mo
gelijk zou blijken een bepaalde regeling in het
belang der bona fide exporteurs te treffen
daarbij geen rekening worden gehouden.
VERMOEDELIJK BRANDSTICHTING.
Ten huize van den heer T. te Aalst fbij
Eindhoven) ontstond brand en in minder dan
geen tijd stond het huis in lichte laaie. Dank
zij de gunstige windrichting bleef een naast
gelegen fabriek behouden. Daar ernstige ver
moedens van brandstichting bestonden, is de
bewoner in arrest gesteld.
Algremeene vergadering
V.-D. J. O.
„De geestelijke basis der democratie".
In het Bondshuis van den Nederlandschen
Protestantenbond te Soesterberg heeft de
vrijz.-democratische jongerenorganisatie on
der leiding van den heer D. J. H. Geluk haar
algemeene vergadering gehouden. Dr. H. J.
van Leusen, uit Velsen, sprak over de geeste
lijke basis der democratie. Bij de democratie,
zoo zeide spr., staat de gedachte aan liefde
en verdraagzaamheid van den geest bij allen
voorop. De jeugd is bezield met idealen; het
is de taak der leiders deze in goede banen te
leiden. Spreker laakt de z.g. balconhouding
d.w.z. het toezien doch niets doen. De
jeugd zal thans vooral moeten beseffen, dat
zij van veel wat zij zaait, niet direct de vruch
ten zal plukken.
De bestuursverkiezing bracht den heer D.
J. A. Geluk uit Haarlem, als voorzitter, den
heer B. Levits Jr., Den Haag, als secretaris en
den heer E. van Voolen uit Haarlem, als pen
ningmeester. Tot medebestuursleden werden
gekozen de heeren W. de Vries uit Hengelo,
mej. Timmer uit Groningen, de heer A. J.
Oosterbaan uit Amsterdam, de heer J. Meer
burg Snarenberg uit Utrecht en de heer W.
Veldhuis uit Winschoten.
Hierna volgde een rede van dr. S. Elzinga,
inspecteur van het middelbaar en gymnasiaal
onderwijs te Haarlem, over de zegeningen der
democratie.
Spreker vergeleek de democratie van heden
met „de kop van Jut". Hoe harder er op wordt
geslagen des te hooger zal zij stijgen.
Spreker somde de symptomen op die met
dictatuur gepaard gaan. Een dictatuur is in
Nederland nooit gewenscht. De toestanden in
Duitschland zijn verre van ideaal, en ook in
Italië in ieder geval minder gunstig dan in
ons land. Spr. eindigde met een oproep tot
krachtige internationale samenwerking tot
behoud van wereldvrede en democratie.
De lange duur der besprekingen
te Batavia.
Pogingen tot verklaring.
Gmtrent den voortgang op de Bataviasche
conferentie valt het volgende te melden:
De vraag of de conferentie tuschen Neder
land en Japan zakelijke waarde heeft dient
gezien te worden in het licht van de noodzaak
dat Ned.-Indië, in het bestel van de nieuwe
wereldverhoudingen, ook een nieuwe han
delspolitiek moet aanvaarden.
De werkzaamheden der conferentie vielen
samen met de voorbereiding en de uitwerking
van een nieuwe handelspolitiek. De onder
handelingen zelfs betreffen quaesties van ex
port, import en scheepvaart.
In verband met de geleidelijke uitbreiding
en de consolidatie van onze import-wetgeving
welke door contingenteering en licentieerin-
gen vele moeilijke vraagstukken oplevert,
kostte vooral de behandeling van het import-
vraagstuk veel tijd, hoewel voor Ned.-Indië
het probleem van den export gewichtiger is.
De plaats welke aan den Japanschen im
port moet worden bepaald hangt, voor tal van
artikelen, te zamen met den import uit an
dere landen.
Men diepe te bedenken hoe lang de inter
nationale onderhandelingen duurden, welke
betreffen de regelingen voor suiker, thee, tin
en rubber.
Zonder meer is het dan duidelijk dat de
regeling van het goederen- en scheepvaart
verkeer tusschen Nederl.-Indië en Japan stu
die, zorg, geduld en vooral tijd eischt.
Onderzoekingen, zooals deze thans zijn in
gesteld, waren tevoren, noch door Nederland,
noch door Indië gehouden.
Van den uitslag van de conferentie is nog
niets te zeggen; want al staat het vast dat de
uitgangspunten in verschillend opzicht ver
uiteen liggen, anderzijds blijkt het dat zoo
goed mogelijk gestreefd wordt naar bereiking
.van een evenwicht.
Misdaad gepleegd.
Lijk van een man opgevischt.
In de Zuid- Willemsvaart nabij Sluis 16 is
het lijk van een 43-jarig fabrieksarbeider, A.
Elias, opgevischt. De man was sedert Dinsdag
avond 2 October niet meer gezien.
Aangezien bewoners der buurt, waar het lijk
thans uit het kanaal is opgehaald, verklaren
in den bewusten nacht langs het kanaal te
hebben hooren ruziemaken, waarbij een per
soon een ander zou hebben toegevoegd, „als
je je niet stilhoudt, sla ik je ln het kanaal",
vreesde men het ergste, te meer daar beweerd
werd, dat de man in het bezit van een 300 a
400 gulden zou zijn geweest.
Men is daarop den volgenden morgen direct
met dreggen begonnen, wat eerst Maandag
middag succes opleverde.
HET GEDULD WERD EINDELIJK TOCH
BELOOND.
Een inwoner van Schijndel miste dezer
dagen zijn fonkelnieuwe fiets, welke hij even
onbeheerd had laten staan. Hij ging op zoek
en vond eindelijk achter een heg een oud
karretje liggen, dat vermoedelijk aan den
man had toebehoord, die de nieuwe fiets had
meegenomen. De gedupeerde dacht, dat de
dief ook nog wel dit rijwiel zou komen terug
halen en besloot daarom met eenige vrien
den en den veldwachter de wacht te blijven
houden. Men bleef uren wachten, bijna was
de heele nacht reeds verstreken, toen einde
lijk een man voorzichtig naderde en de oude
fiets wilde meenemen. Hij werd gegrepen en
bekende het nieuwe rijwiel te hebben gesto
len.
RUBBERPRIJS BEVREDIGEND.
De Directeur van Econ. Zaken, mr. Hart.
verklaarde aan een vertegenwoordiger van de
,.Ind. Crt." dat de huidige prijs van onderne
mingsrubber zeer bevredigend moet worden
geacht; 4te hooge prijzen zouden een funesten
invloed uitoefenen. Een spoedige verwezenlij
king van het droombeeld der Britsche rubber
industrie, welke zich prijzen had voorgesteld
van 9 pence per Engelsch pond. kan de Neder
landsche Regeering niet. welgevallig zijn, wijl
daardoor dc productie van rubber in de niet
bij de restrictie aangesloten landen, alsmede
de voortbrenging van re-claired en syntheti
sche rubber zou worden aangewakkerd.
(Adv. Ingez. Med.)
Minister Steenberghe naar
Brussel.
Deelneming aan de goudblokconferentie.
Naar wij vernemen zal Nederland op de con
ferentie van vertegenwoordigers van de goud
landen welke te Brussel zal worden gehouden,
worden vertegenwoordigd door den minister
van Economische Zaken mr. M P. L. Steen
berghe.
PRO JUVENTUTE.
Zaterdag is te Utrecht de jaarlijksche al
gemeene vergadering van het Nederlandsche
Verbond der Vereenigingen Pro Juventute ge
houden. Tot voorzitter werd gekozen dr. S.
van Mesdag te Groningen, die als zoodanig
jhr. mr. J. T. Lewe van Nijenstein opvolgt. De
secretaresse mej. mr. Bertha Cohen en de
vice-voorzitter mr. Muller werden herkozen.
In de middagbijeenkomst hield de heer D.
Q. R. Mulock Houwer, directeur van Zandber
gen te Amersfoort, een inleiding over De be-
teekienisu van het deskundige onderzoek in
kinderzaken.
Brand in een villa gesticht.
Echtpaar in arrest.
In den nacht van Zaterdag 29 op Zondag
30 September brak brand uit in de villa, die
door B. en zijn gezin te Overschie bewoond
werd. De geheele huiskamer was in korten
tijd een vuurzee, terwijl het huis was afge
sloten. De politie was spoedig ter plaatse en
moest een garageruit inslaan om binnen te
komen. Alle bewoners bleken toen afwezig te
zijn. De brandweer werd gealarmeerd en
slaagde er in het vuur te blusschen. De villa
werd vervolgens door politie en marechaussee
afgesloten en niemand verkreeg toestemming
de woning te bezoeken. Twee deskundigen en
het parket uit Rotterdam stelden een onder
zoek in en het kwam al spoedig vast te staan,
dat de brand moest zijn aangestoken. Het
onderzoek werd met kracht voortgezet en
heeft thans geleid tot de aanhouding van het
echtpaar H. B. Huis en inboedel waren, naar
is komen vast te staan, hoog verzekerd.
Schoenfabriek in brand
gestoken.
Vader en zoon in hooger beroep.
In hooger beroep werden Maandag door
hei Gerechtshof in Den Bosch behandeld de
strafzaken, welke verband houden met de
brandstichting in de schoenfabriek der fa.
S. te Kaatsheuvel, in den nacht van 7 op 8
Juni 1933 gepleegd. Verdachten waren de
51-jarige schoenfabrikant J. M. S. te Rot
terdam en zijn 20-jarigen zoon F. G. S..
kastenmaker te Rotterdam.
Aan J. S. was ten laste gelegd uitlokking
van valschheid in geschrifte en bedriegelijke
bankbreuk. Aan F. S. brandstichting.
De advocaat-generaal eischte in de zaak
tegen J. S.. zijn leeftijd en invloed van ande
ren in aanmerking nemende, bevestiging
van het vonnis der Bossche rechtbank, waar
bij verd. werd veroordeeld tot een gevange
nisstraf van 2 jaar en zes maanden.
F. S.. die wegens onttrekking van goederen
aan het faillissement der firma S. tot twee
jaar was veroordeeld, ontkende zijn schuld
De advocaat-generaal noemde hem de
hoofdaanlegger en eischte wegens bedrieg
lijke bankbreuk een gevangenisstraf van drie
jaar en zes maanden.
ONDERSCHEIDING VOOR K.L.M.-
AMBTENAAR.
De heer D. J. de Vries, chef van de afdee
ling buitenland van de K.L.M. is benoemd tot
ridder in de Wasa-order van Zweden, ter ge
legenheid van het 15-jarig bestaan van de
K.L.M.
Valsche muntersfamilie in
arrest.
Ingrediënten en valsche guldens in beslag
genomen.
De gemeente en rijkspolitie te Beetster-
zwaag. hebben aangehouden de familie B..
bestaande uit man, vrouw, en pleegzoon, ge
domicilieerd in de gemeente Achtkarspelen,
bij gelegenheid van de kermis te Beetster.
zwaag, verblijvende in een woonwagen, ver
dacht van het in omloop brengen van vaIT
sche guldens. Alle drie hebben na langdurig
verhoor tenslotte voor den burgemeester van
de gemeente Opsterland volledige bekente
nis, ook betreffende de vervaardiging van het
valsche geld, afgelegd. Zij worden ter be
schikking gesteld van den officier van justitie
te Leeuwarden. In den woonwagen heeft men
de ingrediënten der vervaardiging van het
valsche geld en een aantal valsche guldens
m beslag genomen
Een overzicht in algemeenen zin.
Ter cere der K. L. M.
Als jongen trok de ..vliegerij" mij al. Nog
altijd herinner ik me Wilbur Wright's publi
catie in een Engelsch tijdschrift het was
meen ik in 1909 waarin hij als zijn oordeel
te kennen gaf dat het mettertijd wel mo
gelijk zou zijn door de lucht van Londen
naar Manchester te reizen. Het zou evenwel
heel veel geld kosten, een groote kennis van
de topografie van het land eischen. teneinde
niet te verdwalen, terwijl tal van moeilijkhe
den en gevaren den reiziger zouden bedrei
gen. Men zou hoog boven de aarde moeten blij
ven; laag zweven was alleen voor den vogel
weggelegd! Maar niet iedereen zou zijn leven
willen wagen op een hoogte van 1000 M.! Was
het daaraan wellicht toe te schrijven, dat de
toenmalige koning van Spanje, sportman in
hart en nieren, bij zijn bezoek aan het Aéro-
drö Pont Long, waar de gebroeders Wright
hun tenten hadden opgeslagen, wel naast
Wilbur Wright in zijn toestel plaats nam
maar niet opsteeg? Of deed de bekende pan
toffel zich hier gelden, waaraan de Fransche
minister Barthou zich wel wist te onttrekken?
Het is een herinnering aan de beginperiode
van het vliegwezen. welke is opgevolgd door
een schier oneindige reeks van feiten, die, te
zamen de historie vormen van de ontwikke
ling van het meest moderne vervoermiddel.
Gedenkboeken zijn inmiddels verschenen, in
de pers en in tal van tij schriften hebben
journalisten, technici en luchtreizigers te
boek gesteld, wat zij hebben ervaren, maar
alijd nog zijn er velen, die zelfs in nieuwe
pennevruchten belangstellen. Dat feit geeft
mij den moed te trachten onder al die scri
benten ook nog een plaatsje te veroveren,
niet als techniker, doch als leek.
Twee feiten hebben in ons land medege
werkt om het luchtverkeer tot groote ontwik
keling te brengen. Het waren de wereldoorlog
van 1914—1918 en de in 1919 gehouden lucht
vaart tentoonstelling, de Elta, met een half
millioen bezoekers, waarvan er 4000 een ple
ziertocht maakten ad f 40 per persoon. De
chaotische toestanden na den oorlog vroegen
immers om snelverkeer over groote afstan
den terwijl de groote hoeveelheden vliegtui
gen-voor-oorlogsdoeleinden in aanmerking
kwamen verbouwd te worden tot passagiers
vliegtuigen. Het kon dan ook niemand be
vreemden, dat op 7 October 1919 de K.L.M.
tot stand kwam, met medewerking van ver
schillende handelshuizen, banken en scheep
vaartondernemingen en een kapitaal van
aanvankelijk 5.100.000 gulden. De K.L.M. van
toen bestaat in haar zelfden vorm nog, en
heeft in den heer Plesman nog zijn leider, in
tegenstelling met tal van andere luchtvaart-
organisaties, wélke of verdwenen, of met an
dere samengesmolten zijn. Het particulier ini
tiatief deed dus de K.L.M. tot stand komen
Belemmeringen van regeeringswege werden
haar niet in den weggelegd. Naast haar
particulier karakter is zij bovenal internatio
naal georiënteerd. Met groote voorzichtigheid
werd zij, vooral in de eerste jaren geleid. Over
eigen handelsvliegtuigen had zij in den aan
vang nog niet de beschikking. Het bedrijf
werd dan ook begonnen met gehuurde Engel-
sche vliegtuigen. In 1920 leverde Fokker zijn
eerste verkeersvliegtuig, Type F IT, met ge
sloten kajuit en vier plaatsen voor passagiers.
De beide vliegtuigen van dit type zijn nog
in gebruik bij een der buitenlandsche onder
nemingen, wel een bewijs aan welke eischen
zij voldoen. In 1921 verscheen de F III, voor
vijf passagiers, op de buitenlandsche verbin
dingen, waarna onze wereldberoemde vlieg
tuigbouwers de types F VII, F Vila, en F VIII,
bracht, voorts de modellen F VHb. F IX, F XII
F XVIII en F XXII. Het zou in dit bestek te
ver voeren om nog eens de beteekenis van
Fokker voor het Nederlandsche luchtverkeer
te releveeren, maar wel dient vermeldt te wor
den dat de hooge technische eischen, welke
aan het vliegtuigmateriaal ten onzent zijn
gesteld, het buitenland er toe gebracht heb
ben zich dit materiaal ook te verschaffen. Bij
meer dan 45 luchtvaartmaatschappijen zijn
Fokkervliegtuigen in gebruik. Daarin ligt de
grootste reclame opgesloten. Het streven der
K.L.M. was er daarbij op gericht haar vloot
zoo klein mogelijk te houden, teneinde zoo
spoedig mogelijk nieuwere modellen in dienst
te kunnen nemen.
Het gebruik van het „neusje van de zalm"
op het gebied der verkeersvliegtuigen, de
voortdurend controle op eigen materiaal en
de zorg voor haar eigendom, stelden de K.L.M.
in de gelegenheid zich snel bij de nieuwe
..mode" te kunnen aanpassen. Het oude model
vond een gemakkelijk afzetgebied. Deze nieu
we vindingen op het gebied van den bouw
van het vliegtuig eenerzijds en de vliegtuig
motoren anderzijds, hielden gelijken tred met
de uitbreiding van het Europeesche luchtver
keer. Tusschen de jaren 1920 en 1934 heeft
dit verkeer zeer groote vorderingen gemaakt.
De oudste luchtverbindingen in Europa zijn
die van Amsterdam—Londen. Parijs—Londen
en AmsterdamParijs. Amsterdam—Ham
burg. Als gevolg van het verdrag van Versail
les was Duitschland aanvankelijk gehandi
capt in de uitbreiding van dit verkeer, terwijl
in ons land de kleine afstanden moeilijkhe
den opleverden voor het binnenlandsch ver
voer. In 1931 werd aan het laatste bezwaar fei
telijk een einde gemaakt en geleidelijk zijn
ook binnen de eigen landsgrenzen verbindin
gen tot stand gebracht. De voortschrijdende
techniek maakte het eveneens mogelijk steeds
grootere trajecten af te leggen. Door samen
koppeling werd de gelegenheid geschapen uit
ons land Kopenhagen. Malmö. Praag. Mün-
chen. Gern en tusschenliggende stations te
bereiken. Onze Nederlandsche vlieghavens
boden ook gastvrijheid aan de vliegtuigen van
buitenlandsche maatschappijen. Fransche,
Belgische, Tsjechische, Duitsche, Zwitser-
sche, Zweedsche en tal van andere toestel
len zijn regelmatig terugkeerende en gaarne
geziene gasten. Ons land is daardoor een
knooppunt van groote internationale betee
kenis geworden.
De oudste Nederlandsche luchtverbinding
dateert van 17 Mei 1920, tusschen Amster
dam en Londen. Het was een anderdaagsche
dienst, welke op 28 Juni een dagelijksche
werd. Op 1 September van dat jaar volgde
de verbinding met Hamburg. In 1922 werd
een dienst op Brussel geopend, welke in J.923
werd doorgetrokken naar Parijs. Van af het
jaar 1922—1923 werd voor het eerst een ge
regelde winterdienst onderhouden. Tot dat
jaar werd ihet verkeer op 1 October stop gezet.
In de jaren 1922 en 1923 werd de dienst op
Hamburg niet onderhouden, als gevolg van de
slechte economische omstandigheden in
Duitschland. In 1924 werd deze verbinding
hersteld en tegelijkertijd doorgetrokken tot
Kopenhagen. De in 1925 geopende K.L.M.
dienst op Dortmund voldeed niet aan de ver
wachtingen en werd in 1926 overgedragen
aan de Deutsche Luft Hansa. In hetzelfde
jaar werd de Scandinavische lijn naar Malmö
doorgetrokken van waar men aansluiting
had op de nachttreinverbinding naar Oslo.
Stockholm en Gothenburg. Door een aanslui
tende verbinding op Schiphol werden de
snelverbindingen LondenMalmó en Parijs-
Malmö tot stand gebracht In 1927 ontstond
de aansluiting op Bazel via Brussel, terwijl in
1928 Zürieh in het internationale verkeersnet
werd opgenomen. Deze verbinding was voor de
K.L.M. evenwel niet rendabel, zoodat zij in
1930 werd overgegaan aan de Zwitsersche
Luchtvaartmaatschappij. Ook de lijn Lon
denBerlijn geëxploiteerd door de K.L.M., gaf
geen gunstige resultaten en werd in 1932
stopgezet. Wel werden in den zomer van 1931
verbindingen geopend tusschen Amsterdam
en Groningen en Haamstede, terwijl in 1933
Twente in het binnenlandsch verkeer werd
opgenomen.
De uitbreiding van het verkeer door de
K. L. M. onderhouden hield nauw verband
met de technische verbeteringen. Daardoor
werden vóór alles bereikt: grootere regelma
tigheid, snelheidsvermeerdering, grooter ge
mak bij het reizen en toenemende frequentie.
In dezen spreken de cijfers boekdeelen. Het
luohtvaartverkeer van en naar ons land,
zoowel het vervoer der K.L.M. in Europa en
op de Indië-route, alsmede dat der met de
K.L.M. samenwerkende maatschappijen, il
lustreert zich duidelijk in onderstaande tabel.
Ter bekorting is een beschouwing over de
Indië-route in dit artikel niet opgenomen.
Passagiers. Briefpost, Pakketp. Vrachlg
Jaar
in K G.
in K.G.
in K.G
1920
345
2962
21.962
1921
1664
1548
38.903
1922
1414
1035
2737
90.531
1923
3937
1708
7294
166.288
1924
3648
1639
10498
146.650
1925
5729
2081
9765
225.471
1926
6275
2371
5997
255,124
1927
12916
18814
16384
401.939
1928
17007
34862
23237
674.606
1929
19129
64267
35539
796.254
1930
17456
67212
27672
992,625
1931
20512
83206
39381
1.321.875
1932
24208
100457
34068
1,144.092
1933
41701
156117
37620
1.234,257
Ten slotte nog eenige gevens over den
K.L.M.-zomerdienst van 1934. Op den lijn
AmsterdamRotterdamLonden werden vice
versa vijf dagdiensten ouderhouden. waarvan
er vier door de K.L.M. en één door de Deut
sche Lufthansa werden gevlogen. De route
Amsterdam—Rotterdam—Brussel—Parijs werd
viermaal daags afgelegd, twee K.L.M.-d:en-
sten, één K. L. M.-Air France en één Air
France-Sabena-dienst, Tweemaal daags
werd de lijn Amsterdam-Kopenhagen Malmö
afgelegd, waarvan één dienst via Hamburg.
Beide diensten werden geëxploiteerd dooi
de K.L.M. in samenwerking met de A. B. Aero-
Transport. De route Rotterdam-Amsterdam-
Berlijn werd driemaal daags afgelegd, waar
van één dienst via Hannover. Eenmaal daags
kon men ten slotte Amsterdam—Huil afleg
gen. Daarnaast stonden de binnenlandsche
verbindingen. Van Amsterdam naar Vlissin-
gen, naar Eindhoven, naar Groningen en naar
Twente. In Juli en Augustus werd ook nog de
lijn Groningen-Borkum en Amsterdam
Knocke onderhouden.
Het aantal kilometers door de K. L. M, in
1920 gevlogen bedroeg 81,810, in 1933 niet min
der dan 3.732.660. Het personeel der K.L.M.
was in 1921 101 man sterk, in 1934 niet min
der dan 598, waaronder 34 piloten (waarvan
17 gezagvoerders op de Indië-lijn) 20 boord
werktuigkundigen, 21 radio-telegrafisten, 303
stations en technisch personeel 220 kantoor
personeel.
Deze grepen behoeven geen nadere toelich
ting. De K.L.M. een nationaal bezit is
de meest perfecte reclame die ons land in de
eerste plaats buiten onze grenzen maakt. Bij
gelegenheid van haar 15-jarig bestaan mo
gen wij daarop nog wel eens even de aan
dacht vestigen.
MOLLERUS.
Een halve eeuw geleden.
Uit Haarlem's Dagblad van 1884.
9 October.
Uit het hoofdartikel:
„Let wel, de minister van marine
vraagt aan ll'/> millioen gulden en
26'j cent en de minister van financiën
vraagt voor zijn departement ruim 24
millioen gulden en daarbij nog 33cent
Dan klaagt men nog in ons land. dat er
zooveel geld verspild wordt en toch ziet
men het. op een halve cent zelfs wordt
gelet, zeker voor een knoop aan de jas
van een matroos of voor drukloon van
eenige formulieren. Hoe kan men dus
wantrouwen koesteren in de zuinigheid
der ministers, die zoo in practijk bren
gen: „Die het kleintie versmaadt is het
groote niet waard". Dat ze op de
kleintjes letten, wie durft er aan twij
felen. nu er dezer dagen nog vermeld
stond dat aan de detachementen
sunnletietroenen. bestemd voor Oost en
West. na 1 Januari 1885 geen augurken
meer verstrekt worden?
Toch ware het te wenschen dat er
wat minder schoolpaleizen verrezen en
men door betere bezoldiging der onder
wijzers het gehalte van het onderwijs
zocht te verbeteren."
Opruiende geschriften
verspreid.
Vier verdachten staan terecht.
Twee personen, een arbeider en een maga
zijnbediende hadden zich Maandag voor den
Amsterdamschen politierechter te verant
woorden. wegens verspreiding van opruiende
geschriften. Zij hadden pamfletten uitgedeeld
aan het publiek op de Duivendrechtsche brug
aan den Rijksstraatweg. Het tweetal gaf de
verspreiding toe. doch zij ontkenden kennis
van den inhoud te hebben genomen.
De Officier requireerde tegen beide ver
dachten een gevangenisstraf van zes maan
den. De politierechter veroordeelde hen
ieder tot twee maanden.
Vervolgens stond een jongeman terecht,
verdacht van verkoop van de „Tribune" in
klein formaat.
Verd. verklaarde ze van een hem onbeken
den man te hebben gekocht. Hij had eerst
één exemplaar willen koopen. maar hij had
geen twee losse centen, toen had hij er maar
vijf voor een dubbeltje genomen. Verd. was
het niet heelemaal met den inhoud eens,
pas later had hij hiervan kennis genomen".
De Officier kon niet aannemen, dat verd.
den inhoud niet kende, toen hij zijn exem
plaren weer verkocht en requireerde zes
maanden gevangenisstraf.
Verd.: „Ik kan er niet mee accoord gaan".
De politierechter sprak verdachte vrij.
f
Een 22-jarige ijsventer moest zich even
eens verantworden wegens verspreiding van
opruiende pamfletten, op 8 Juli op het Java-
plein. Ook hij zeide den inhoud niet te heb
ben gekend. Een onbekend persoon had hem
gevraagd eenige biljetten rond te deelen.
De Officier requireerde zes maanden ge
vangenisstraf.
De politierechter veroordeelde den man tot
twee maanden gevangenisstraf.
COMMISSIONNAIR SPRONG MIS.
En kwam onder
den auto terecht.
De heer Woldering, commissionair in
aardappelen, wilde Maandagmiddag te
Buinen, op een grooten vracht-auto,
geladen met aardappelen springen, terwijl de
auto reeds in beweging was. Hij kwam daarbij
echter zoo ongelukkig te vallen, dat hij
onder het achterwiel van den auto terecht
kwam. Het slachtoffer heeft nog enkele
oogenblikken geleefd, doch overleed spoedig
na het ongeval.
Den bestuurder van den vrachtauto treft
in dit geval geen schuld.
BANKBILJETTEN VAN f 25, f 40 EN f 60
WORDEN INGETROKKEN.
De Ned. Bank zal overgaan tot intrekking
van eenige oude bankbiljetten, welke binnen
den tijd van één jaar ter inwisseling kunnen
worden aangeboden.
Het betreft hier de biljetten van f 25, die
op de in rood gedrukte voorzijde 't medaillon
portret van Prins Willem I van Oranje dragen
en waarvan de keerzijde een afbeelding der
Nederlandsche Bank te Amsterdam vertoont.
Verder de bankbiljetten van f 40, waarvan
de voorzijde in groene kleur is gedrukt en ciie
het medaillon-portret van Prins Maurits dra
gen, doch die overigens van dezelfde teekening
zijn als het bovengenoemde biljet van f 25.
Tenslotte de biljetten van f 60. waarvan de
voorzijde in paarse kleur is gedrukt en het
medaillion-portret van Prins Frederik Hen
drik vertoonen.
NACHTAUTOBUSDIENST OFFICIEEL
GEOPEND.
De nachtautobusdienst is reeds enkele we
ken in werking, doch de officieele opening
heeft, eerst één dezer avonden in „Zomerzorg"
te Leiden plaats gehad, in aanwezigheid van
verschillende autoriteiten. De ondernemers
verklaarden tot nog toe zeer tevreden te zijn
over de resultaten van den nachtelijken
dienst.
Een kansje voor onzen
scheepsbouw?
Maar er is zware concurrentie.
De United African Co. Ltd. te Londen
een onderdeel van het Unilever Concern
heeft, naar de N.R.Ct. verneemt, plannen tot
het moderniseeren van haar vloot. De reederij
heeft daartoe prijsopgave gevraagd van En-
gelsche, Nederlandsche en Duitsche wervan
voor den bouw van vier vrachtschepen van
ongeveer 8000 ton elk. Binnenkort zal over dc
toewijzing een beslissing worden genomen.
