H Paddeschoenen. Hei Beèokf&fkste KEIP! 52e Jaargang No. 15737 Verschijnt dagelijEs, Behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 12 October 1934 HAARLEM S DAGBLAD Ditec*»; F. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR ea ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEEXE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden f 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0,22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72*4. Bureaux: Groote Houtstraat S3 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon No»-: Directie 13»2 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENlïëN: 15 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclame® ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Duim 250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk 100.-. Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad-: Levenslange ongeschiktheid 2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Verlies Duim 75.-, Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger 30.-. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG BLADZIJDEN. HAARLEM, 12 October. Na de Misdaad. Het is te hopen dat het in Joego-Slavië goed afloopt. Het is te hopen dat de nieuwe regent- schapsraad, door den koning bij testamentaire beschikking aangewezen en thans ook inder daad genoemd, alle Serven, Kroaten en Slo- venen in toom zal kunnen houden. Ook moet men hopen dat enkele Joego-Slavische bla den, die maar „ins Blaue 'hinein" beweren dat de moordenaars door de Italianen omgekocht moeten zijn, hun bezinning terug krijgen. Dat is punt 1. Joego-Slavië is, na de mis daad van Marseille, het gevaars-centrum. Nu Frankrijk. Daar heerscht hevige emotie. Ik heb in een Parijsch dagblad een hoofdartikel gelezen, onderteekend Binet-Valmer waarin deze po liticus beweert dat hij en zijn vrienden aan de koningin-weduwe van Joego-Slavië hadden willen voorstellen, het stoffelijk overschot van haar gemaal te laten doorreizen naar Parijs. ..Behangen met rouwfloers" zou Parijs het ontvangen hebben, en het begeleid hebben tot het graf van den Onbekenden Soldaat. ..Een ganschen nacht", zegt Binet-Valmer. „zouden wij er bij gewaakt hebben, onwaardig zonder twijfel cm den dialoog van deze twee dooden te beluisteren. De Fransche regeering heeft anders besloten, ongetwijfeld toegevend aan de tranen van de weduwe Dezelfde Binet-Valmer heeft het over „den bevrijdingsoorlog" 19141918. Aangezien hij daarmee niet bedoelt dat deze oorlog Europa •bevrijd heeft van het levensgeluk van millioe- nen menschen, van zijn rust en welvaart, een groot deel van zijn beschaving en een groot deel van zijn leidenden invloed in de wereld, schijnt hij er vrij erg aan toe. Zijn demon stratie-plan bij de Ai-c de Triomphe geeft den indruk dat het hoog tijd is, den dokter voor hem te roepen. Voor 't overige heeft de Fran sche regeering zijn dwaze plan gelukkig ver worpenmaar men neemt zooiets als hoofdartikel in een groot blad op! De minister van Binnenlandsche Zaken Sarraut is afgetreden. Een paar onder hem ressorteerende hooge autoriteiten zijn afgezet Maar erf deze concessies aan de volksopwin ding veel baten zullen? In 1933 werd presi dent Doumer (zonder naspeurlijke reden) vermoord. De zaak-Stavisky en de moord op den rechter Prince volgden. Nu deze misdaad in Marseille. Al deze gebeurtenissen hebben een vreemd licht geworpen op de toestanden bij de eertijds zoo bekwame en goed-georga- niseerde Fransche politie. Onze Parijsche correspondent zegt in een artikel in dit blad. 'dat de politie van Marseille „behoudens uit zonderingen" niet betrouwbaar was en dat de stad vol gevaarlijke elementen zat terwijl men bovendien wist dat er kans op een aanslag bestond. Hoe is dit alles dan mogelijk ge weest? Waarom heeft men den koning van Joego-Slavië, die toch als vriend kwam en als „wapenbroeder" uit den „bevrijdingsoorlog" zoo frenetiek vereerd werd, in een dergelijk oord laten landen? Waarom heeft men hem zoo primitief bewaakt, hem langzaam laten rijden door een dergelijk» nest-vol-geboefte. en er zelfs niet voor gezorgd dat in geval van een aanslag onmiddellijk medische hulp en verbandmiddelen aanwezig waren? Dat- minister Barthou, die zich op eigen ini tiatief per taxi naar een ziekenhuis moest be geven, stierf aan bloedverlies tengevolge van het ontbreken van tijdige hulp is wel het sterkste bewijs van het hopelooze gebrek aan vorzorgsmaatregelen, en aan tegenwoordigheid van geest bij de aanwezige autoriteiten. Als men deze treurige historie in Frankrijk met alle geweld weer als een zaak van „nationale eer" wil beschouwen zou men het best doen met te zwijgen en zich te schamen. De opwinding, die integendeel ontstaan is en die zich uit in zulke hysterische artikelen als dat van Binet-Valmer, vol gedaas over de monstraties en militaire eerbewijzen, een en al theatraal vertoon van de antieke soort, her innert op griezelige wijze aan de koorts van 1914. Direct oorlogsgevaar heeft deze misdaad in Marseille Goddank niet veroorzaakt. Maai de reactie erop toont wel de trillende span ning, die in Europa heerscht, op haar ergst. Men vraagt zich in zekere benauwenis af hoe veel van de menschen, die de verantwoorde lijke posten in de verschillende landen bezet ten. er nog „met hun beide beenen op den grond zouden staan" ingeval van acuut oor logsgevaar. Door het systematisch zaaien van wantrou wen. het tegen elkaar uitspelen van verschil lende staten bij den mazzel in oorlogstuig en het dientengevolge onzinnige opdrijven van de bewapeningen is al een toestand vol ge laden spanning geschapen. Gebeurtenissen als de moorden op Dollfuss en op Alexander van Joego-Slavië ontketenen een wartaal, die aan veler verstand doet twijfelen En we zijn al zoover teruggezakt in de be schaving. dat koel-oordeelende menschen met de grootste verlichting vernomen hebben dat de dader een Kroaat en geen Italiaan was. Als hij een Italiaan was geweest, had dat oorlog kunnen beteekenen Zoo leven we weer in de sfeer van 1914. En toch zou, als de dader een Italiaan was ge weest, dat volstrekt niet bewezen hebben dat de Italiaansche regeering ook maar het ge ringste van de zaak afwist. Om te zwijgen vam het Italiaansche volk, dat dan zeker weer honderddoiizeniden jonge menschen aan de goedkoop-melodra- matischen waanzin had moeten opofferen! Gelukkig was het toevallig een Kroaat. Het is te wenschen dat de overlevende staats hoofden zich voorloopig onder de strengste be waking binnen hun eigen grenzen zullen op houden. Het is geen tijd meer voor hen om te reizen, en de hemel beware Europa als er eens op één geschoten mocht worden door een man wiens land juist in minder goede relatie met het zijne staat. R. P. (In Ned. Indië neemt men proeven met huiden van bepaalde padden- soorten, omdat er vraag naar is van de Fransche schoenenindus trie). Met de huid van krokodillen, Van de hagedis en slang, Zijn de dames voor hun schoentjes, Al sinds jaren aan den gang. Zij gaan nu een loopje nemen Met het huidje van de pad, En die nieuwe variatie Hadden wij nog niet gehad. Of de pad ervan gesticht is Laat ons koud, wij lappen hem Onverstoord aan onze zolen, Hij heeft in 't geding geen stem. 't Is geen grap om pad te wezen In het „huidige" bestel, Als je -althans niet te klein bent En je steekt in een goed vel. Tot er weer iets nieuws ontdekt wordt. Dat men nog niet eerder had, En de vrouw, slavin der mode, Gaat niet meer op pad op pad. Waar is nog één dier te vinden, Dat in den modernen tijd, Door den mensch niet wordt geoffer.i Aan zijn maag of ijdelheid? Waarlijk, als men deze kwestie Van den juisten kant beziet, Is 't klassieke „hondenleven" Nog het onplezierigst niet P. GASUS. WINKELWEEK GEN. CRONJESTR. Doet U ook mee aan onze prijsvraag? ZIET ONZE ETALAGE EERSTE SCHOTENSCHE PAPIERHANDEL Gen. Cronjéstr. 135, Haarlem (N.), Tel. 11657 (Adv. Ingez. Med.) Het wegnemen der tramrails. Een omgeploegde straat. Een zeer bijzondere bezigheid was gisteren te aanschouwen in de opgebroken bestrating van de Zijlvest. De tramrails en de dwarslig gers zijn er uit verwijderd en nu was men met een heuschen ploeg, bespannen met twee paar den, bezig deze opgebroken straat om te woe len. Dit wordt gedaan om het zand overal las te maken en daarna vast te stampen. Het te bestraten zandvlak, dat door de verwijdering der dwarsliggers zeer ongelijk was, wordt dan regelmatig verhard, waardoor de kans veel grooter is, dat de nieuwe straat goed blijft. Op straatgedeelten waar deze bewerking niet werd toegepast, is de nieuwe straat reeds weer vol kuilen', zoodat opnieuw bestrating moet volgen. Het „ploegen" had natuurlijk veel be kijks. JONGE VROUW IN DEN STAAT KENTUCKY ONTVOERD De 26-jarige echtgenoote van een employé der petroleumraffinaderijen te Louisville in Kentucky, een zekere Berry Stol, is uit haar woning ontvoerd, nadat de ontvoerder eerst het dienstmeisje gekneveld en een prop in den mond gestopt had. In een kleinen auto is hij met haar weggereden. Toen de heer Stoll thuiskwam, trof hij zijn dochtertje huilende aan. Zij vertelde dat de man haar moeder tot bloedens toe geslagen en onder bedreiging van een revolver haar had weggevoerd. Later hééft de ontvoerder zich met Stoll in verbinding gesteld en een losgeld van 50.000 dollar geëischt. De Federale politie stelt naar Reuter meldt, een onderzoek in en heeft alle hoofdwegen, welke naar de stad leiden, onder bewaking gesteld. PETRUS KALEMEN, de moordenaar van koning Alexander en minister Barthou. De rioleering. Komt in de afdeelingen van den raad ter sprake. Naar wij vernemen is dezer dagen de quaestie van het groote rioleeringsplan te Haarlem in een vergadering van de Vrijzinnig Democrati sche partij besproken. Een der aanwezige raadsleden verklaarde, dat hij de zaak in de vergadering der afdee lingen van den raad, waar de begrooting voor 1935 aan de orde zal komen, ter sprake zal brengen. In bedoelde vergadering werd zoo verna men wij er op gewezen, dat bij Openbare Werken geen volledige teekeningen zijn van de stukken rioleering die thans bestaan. Dit geeft soms tot moeilijkheden aanleiding. Men vond het gewenscht dat zoo spoedig mogelijk de bestaande tóestand volledig in kaart ge bracht zal worden De pompinstallatie bij de Zomervaart Het bestuur van de Federatie van Haar- lemsche woningvereenigingen schrijft ons: In uw artikel over de Rioleering te Haarlem (opgenomen in het blad van 4 October) doet u het voorkomen of door het plaatsen van een pomp bij de Fuikvaart de toestand aan de Zomervaart afdoende zou verbeterd zijn. Niets is minder waar. Wel is de toestand eenigszins verbeterd doch meermalen alsnog onhoud baar. Voor korten tijd was het buitenschilder werk van de woningen der Coop Woningbouw- vereeniging „Gemeente Personeel", welke ge legen zijn aan de Zomervaart tusschen de Ro- molenstraat en v. Oorschotstraat, met een bruine laag overdekt. Dit werd veroorzaakt door de gassen en dampen welke de Zomer vaart uitlaat. De bewoners van bovengenoemde wo ningen zijn op dergelijke dagen uitgesloten van het open houden van de ramen, hetgeen vooral met warme dagen hoogst onaangenaam is. Verschillende bewoners zijn lijdende aan hoofdpijn, alsmede keelontsteking. De dienst van Openbare Werken stelt alles in het werk om afdoende maatregelen te treffen, doch het gewenschte resutaat mocht men nog niet be reiken. Alleen een volledige rioleering zooals u in uw artikel aangaf (n.l. afvoer van het vuil naar zee of reiniging van het vuile water langs biologischen weg) is de beste oplossing. Tot zoover deze opmerking van de Federatie. Hier is een misverstand in het spel. Wij hebben niet betoogd, dat de toestand aan de Zomervaart thans afdoende verbeterd zou zijn. Wij schreven, dat de proef (om door een waterverversching e e n i g e verbetering te brengen) geslaagd is. Het werd aangevoerd als een bewijs dat door waterverversching wel wat te bereiken is. Maar helaas, het water uit het Zuider Buiten Spaarne is ook niet al tijd frisch. Dat verklaarde nog een bewoner van het Zuider Buiten Spaarne. Hij heeft een boot in het Spaarne liggen die meermalen verontreinigd wordt door het vuile water, zoodat alleen een grondige reiniging helpen kan. Onlangs moest een schilder die aan het Zuider Buiten Spaarne een huis aan het schil deren was, zijn werk voor eenige dagen sta ken, omdat alles aansloeg vanwege de dam pen die uit het water opstegen. Wij zijn dit bleek uit ons stuk overtuigend met de Federatie van meening, dat alleen een volledige rioleering afdoende uitkomst kan brengen. liiiniiii'iiiiiiiiiiiiiüüiiiiiniiiiiiiiiin!1!!!!1 Film doet onthullingen over den aanslag. Slechts twee officieren escorteerden koning Alexander. De laatste rustplaats van koning Alexander: het mau soleum van het huis Kara- georgewitsj te Topolo in Servië. ri' ,i m -'m'-rMkëvr-*- - Gebrekkig georganiseerde ordedienst. (Zie ook pag. 4). PARIJS, 12 Oct. Het Gemeentebestuur van Marseille publiceert een verklaring, waarin het de geruchten tegenspreekt, dat het zich tegen bepaalde veiligheidsmaatrege len ter gelegenheid van de ontvangst van den Koning van Joego-Slavië, o.a. gebruikmaking van troepen voor den ordedienst, zou hebben verzet. De stedelijke autoriteiten van Marseil le verklaarden, dat zij over het organiseeren van de ontvangst vair den Koning in het ge heel niet geraadpleegd zijn, doch dat' alle ordemaatregelen door een uit Parijs naar Marseille gekomen politie-vertegenwoordiger zijn georganiseerd. Men heeft den Burgemees ter van Marseille zelfs niet gevraagd, zich bij de personen, die den Koning ontvingen, aan te sluiten. Zooals gemeld werd, hebben eenige filmope rateurs het verloop van den aanslag geheel op de filmstrook kunnen vastleggen en zijn. deze films ter beschikking van de Justitie ge steld. Verschillende exemplaren ervan zouden reeds Woensdagavond in de journaals der Pa rijsche bioscopen draaien, doch op het laatste oogenblik heeft de politie de vertooning ervan verboden. Een in Londen vertoonde film zou reeds sterk gecoupeerd zijn geweest. Slechts een enkele Parijsche bioscoop hield zich niet aan de politie-instructies en ver toonde de film ondanks het verood. Volgens degenen die de film gezien hebben blijkt daar uit duidelijk, hoe gebrekkig de ordedienst ge organiseerd was. De „Paris Soir" schrijft, dat men nauwelijks kan spreken van een cordon van politie-agenten, die de menigte tegen hielden, doch dat men slechts hier en daar een agent zag, die de grootste moei to had de straat vrij te houden. Bovendien kan men op de film met verbazing constateeren, dat de auto, waarin zich de Koning en de Fran sche minister van Buitenlandsche Zaken be vonden, slechts door twee hooge officieren te paard was omgeven en bovendien zeer dicht langs de menschenmenigte reed. De bewapening van den moordenaar De „Matin" meldt uit Marseille, dat de moordenaar van Koning Alexander buitenge woon zwaar gewapend was. Men vond op hem een Mauser-machinepistool, kaliber 7.65 m.m., dat 124o gram woog, 28,8 c.M. lang was en waarin patroonbanden van 10 of 20 patronen gebruikt werden; verder een Walther-pistool, eveneens van 7.65 mm. kaliber en tenslotte een bom, waarvan de herkomst niet kon worden vastgesteld. Hij bevatte ongeveer 80 gram cheddiet en was van een model, zooals anarchisten gewoonlijk niet bezitten, doch zooals in den oorlog gebruikt werd. Aan pa tronen had Kalemen twee patroonbanden van 20 patronen voor de Mauser- en 6 patroon banden van 9 patronen voor den Walther- revolver bij zich. Spoor van Benesj? PARIJS, 12 Oct. Een chauffeur uit St. Quentin heeft gisteren de politie medegedeeld dat hij Dinsdag een buitenlander, die uit den D-trein Parijs-Brussel was gestapt, van St. Quentin eerst naar Rijssel en toen naar Rou- baix had gebracht, waar de man hem betaal de en verdween. De chauffeur meent in zijn passagier Benesj te herkennen, wiens portret hij in de.kranten heeft gezien. Men acht het niet uitgesloten dat deze Macedoniër een po ging heeft willen doen om een aanslag op Koning Alexander te Parijs te plegen. Men neemt aan, dat hij, toen hij te St. Quentin van den geslaagden aanslag te Marseille hoor de, zijn reis heeft onderbroken. Koning Peter op weg naar zijn land. PARIJS, 12 October (Reuter). Koning Pe ter n van Joego-Slavië en zijn moeder zijn gisteravond van hier naar Belgrado vertrok ken, in gezelschap van koningin Maria van Roemenië. Tevens reisde de Joego-Slavische minister van buitenlandsche zaken, Jeftitsj mede. Pre sident Lebrun, en de meeste ministers, o.a. Doumergue. waren aan het station De Parijsche bevolking bracht koning Peter bewogen een afscheidsgroet. De lange weg van de Joego-Slavische Legatie tot het station was geheel afgezet door een sterke politie macht. Op het station vormden agenten in drie ge lederen onverbreekbare cordons. Daar achter stond de onafzienbare menigte, in doodsche stilte. BAZEL, 12 October (Reuter). De trein, waar mede Koningin Maria van Joego-Slavië, Ko ning Peter II en Koningin Maria van Roeme nië naar Joego-Slavië gaan, is hedenochtend 6.50 van Bazel in de richting van Oostenrijk- sche grens vertrokken. „Benesj" een valsche naam. PARIJS. 12 October. (Reuter). Nowak en Benesj zijn aan langdurig verhoor onderwor pen en bekenden, dat de z.g. Tsjecho-Slo- waaksche passen valsch waren. Benesj bekende eigenlijk Iwan Rajlitsj te heeten. afkomstig uit Kolodinet in Joego- Slavië. Nowak weigerde zijn ware identiteit op te geven. Zij bekenden verder Kalemen gekend te hebben, maar loochenden elke medewerking, zelfs indirect, aan den aanslag. Een derde medeplichtige van Petrus Kalemen is door de Parijsche politie gearresteerd. pag. 4 Uit het verhoor der twee andere gearresteer den is gebleken, dat ook te Parijs een aan slag op koning Alexander voorbereid was. pag. 4 De Fransche minister Sarraut is afgetreden; twee hooge politie-functionarissen zijn van hun post ontheven. pag. 4 Thans zijn 25 lijken van de mijnramp bij Lyon geborgen. pag. 4 Weer een nieuwe rundveeafslachting. pag. 3 Een brand op het stoomschip „Zuiderkerk" is spoedig gebluscht. pag. 3 Het Haagsche trambedrijf verkeert in moei lijkheden. pag. 3 Nieuwe geldlecning tot consolidatie der vlot tende Indische schuld. pag 3 Indien er geen nieuwe orders komen zal de Ned. Scheepsbouw Mij. te Amsterdam moe ten sluiten. pag- 3 Burgemeester Maarschalk eere-voorzitter van „Zang en Vriendschap". pag. B Laatste berichten pag. 12 ARTIKELEN ENZ. R. P.: Na de misdaad. pag. 1 Van onzen correspondent te Genève: Louis Barthou. pag. 13 Van onzen Parijschen correspondent: De moord te Marseille. Parijsche commen taren. pag. 4 Van onzen correspondent te Parijs: De Ne- derlandsche Tentoonstelling te Chantilly. pag'. 3 J. B. Schuil: Nieuw Leven. pag. 12 J. H. de Bois: Larensche schilders exposeeren bij Reeker. pag. 12 G. J. Kalt: Hillegomsche Harmoniekapel. pag. 12 Sport in 't kort pag. 11 Voor de Jeugd. pag. 15 en 16 et behoud van Uw ogen Een bril van Gr. Houtstr. naast Luxor (Adv. Ingez. Med.) Protestbijeenkomsten in de Beiersche kerken. Groot enthousiasme voor bisschop Meiser. MUNCHEN, 12 October. (V. D.) Zoodra de maatregelen bekend werden, die de Rijks bisschop tegen den Beierschen bisschop heeft genomen, werden verschillende protestbijeen komsten in de voornaamste kerken te Mun- chen georganiseerd. De Bisschop Dr Meiser voerde gisteren avond het woord in de St. Mattheuskirche, die gevuld was met meer dan 5000 bezoekers. Hij verklaarde dat maatregelen waren geno men tegen de wettige kerkelijke overheid, ten einde haar te beletten haar functies uit te oefenen, waartegen zij zich echter tot het uitea-ste zou verzetten. Toen Dr. Meiser de kerk verliet, weerklonk uit de wachtende me nigte buiten de kreet: ..Heil Meiser"!, en later op den avond moest de politie de menigte voor het bisschoppelijk paleis uiteen drijven, waarbij verscheidene personen werden ge wond en twee personen, waaronder een gees telijke. zouden zijn gearresteerd. De autoriteiten hadden Dr. Meiser een huis arrest opgelegd om hem het spreken te belet ten. doch door een zijuitgang had de bisschop kans gezien zijn woning te verlaten. Lord Cushendon overleden. Oud-Britsch onder-staatssecretaris van Binnenlandsche Zaken. LONDEN, 12 Oct. (Reuter)Lord Cushen don, de vroegere onderstaatssecretaris van binnenlandsche zaken is hedenochtend over leden. De opvolgers van Barthou en Sarraut. Flandin aan buitenlandsche, Queuille of Lamoureux aan buitenlandsche zaken? PARIJS, 12 Oct. (Reuter). In de wandel gangen van de Kamer waren de afgevaardig den gisteravond van meening, dat Doumergue zal trachten het politiek evenwicht van het kabinet te behouden. Men voorziet dat de portefeuille van buiten landsche zaken zal worden aangeboden aan Flandin en die van binnenlandsche zaken (ter vervanging van den afgetreden Sarraut) aan Queuille, of Lemoureux, beiden Radicaal-So cialisten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1