HET TANDHEELKUNDIG
16 RIJKSSTRAATWEG 16
GEBIT/35
1
TE VEEL AAN WINKELS?
BIRKENWASfER
DINSDAG 23 OCTOBER 1934
H A A R L E M'S DAGBLAD
6
Winkelweek van de
„Zijlwegvereeniging"
Van 26 October3 November.
Gezien de gunstige resultaten van de door
de Zijlwegvereeniging georganiseerde win
kelweek ter gelegenheid van de asphalteering
het vorig jaar November, is er een blijvende
samenwerking van de winkeliers aan den
Zijlweg ontstaan, die ook dit jaar leidde tot
een gezamenlijke reclameweek.
De winkeliers zullen gedurende dezen tijd
hun étalages aantrekkelijk maken; de nou
veautés zijn uitgestald.
Om het bezoek aan de zaken gedurende
deze dagen nog aantrekkelijker te maken, is
een puzzle ontworpen; in elk der uitstalruim
ten der deelnemende winkeliers, is een foto
van een gedeelte der winkelpanden der leden
opgehangen.
Het publiek wordt verzocht de firmanamen
van de voorgestelde foto's en tevens vermel
ding van de winkels waar zij ophangen, met
inlevering van het aantal ontvangen bezoek-
bons, in te zenden bij den boekhandel P. L.
de Munck, Zijlweg 54 zwart en wel voor 5
November.
Als hoofdcadeau wordt voor de goede oplos
singen: een heeren- of dames Fongersrijwiel
en daarnaast zijn nog eenige andere geschen
ken beschikbaar gesteld.
De winkelweek belooft in alle opzichten een
attractie te worden, daar door de aangeslo
ten winkeliers der „Zijlwegvereeniging" kos
ten noch moeiten werden gespaard.
H. B. S. met 5-jarigen cursus.
Het zilveren feest.
Het programma der feestelijkheden luidt:
Vrijdag 26 October: 8.15 Herdenkingsavond
ln de Tuinzaal van het Gem. Concertgebouw.
Lange Begijnestraat (alleen voor genoodig-
d.en.)
Zaterdag 27 October. 2.30 Overdracht dei-
Plaquette aan het Gemeentebestuur van
Haarlem in de Hall van het schoolgebouw,
Zijlvest 25 A (alleen voor genoodigden). 35 Re
ceptie in de aula van het schoolgebouw, Zijl
vest 25 A. 8 uur Feestavond in den Stads
schouwburg—'Wilsonsplein; na afloop bal tot
4 uur in de kleine zalen van het Gem. Concert
gebouw, L. Begijnestraat (voor oud-leer
lingen).
Zondag 28 October 46 Reünie van oud
leerlingen, leerlingen der hoogste klassen,
leeraren er. oud-leeraren in hotel Lion d'Or.
Kruisweg 36. <1—9 Reunistendiner in hotel Lion
d'Or, Kruisweg 36.,,
Maandag 29 Oatober: 1—5.30 Kermesse d'été
in de Gymnastiekzaal der school (voor leer
lingen). 8 uur feestavond in den Stads
schouwburg, Wilsonsplein; na afloop bal tot
3 uur in de kleine zalen van het Gem. Con
certgebouw. L. Begijnestraat (voor leerlingen
en hun ouders).
Dinsdag 30 October: 14 Sportwedstrijden
op het H.F.C.-terrein (voor leerlingen). 7—8.30
Fakkeloptocht.
WAARSCHUWING.
De Commissaris van Politie alhier verzocht
plaatsing van het volgende:
De hoofdcommissaris van politie te Amster
dam vestigt de aandacht op het volgende:
Het komt in den laatsten tijd veelvuldig
voor. dat eigenaren van jonge, onbeduidende
ondernemingen, zonder eenige innerlijke
waarde, anderen trachten te bewegen, geld
in hun bedrijf te storten. Zij plaatsen dan ad
vertenties, waarin deelgenooten met eenig
kanitaal worden gevraagd of betrekkingen te
gen stortingen van waarborgsommen worden
aangeboden.
De ervaring heeft geleerd, dat dikwijls werk
loozen. in 't bezit van, mogelijk in betere tij
den overgespaard geld, reflecteeren en ten
gevolge van hun verlangen om een werkkring
te hebben zich gemakkelijk laten overha
len om hun spaarduiten te storten in een on
derneming. waaromtrent geen afdoend gerust
stellende inlichtingen kunnen worden gege
ven. doch naar welke zij te voren niet gron
dig hebben geïnformeerd. Het gestorte geld is
dan in vele gevallen verloren.
Het verdient daarom aanbeveling, dat zij.
wien aangeboden wordt, financieel deelgenoot
te worden in een zaak. welke hun totaal on
bekend is, of wien een betrekking, onder ver
plichting tot storting van een waarborgsom,
wordt aangeboden, alvorens een besluit te ne
men. inlichtingen inwinnen bij de politie
hunner woonplaats, of indien het te Amster
dam gevestigde ondernemingen betreft, aan
het hoofdbureau van politie in die gemeente.
HOWELL-DRIVE NED. BRIDGE BOND.
De afdeeling Haarlem en omstreken van
den Ned. Bridgebond hield Zaterdag in Res
taurant Hildebrand haar maandelijksche
drive
Zooals steeds het geval was de inschrijving
voor introducés opengesteld, velen hadden van
deze gelegenheid gebruik gemaakt. Voor het
eerst had de wedstrijd plaats volgens het
nieuwe Howell-systeem.
Het voornaamste verschil met het Scheve-
ningsche systeem bestaat wel hierin dat de
deelnemende paren allen dezelfde spellen te
verwerken krijgen en tevens tegen ieder an
der paar uitkomen, wat vroeger niet het ge
val was, daar dan in twee lijnen werd ge
speeld, met het nadeel toevallig in de z.g. mi-
nuslijn te spelen, waardoor men de kans werd
ontnomen zijn goede biedcapacitelten te ont
plooien.
Dit is nu aanmerkelijk verminderd.
Niettegenstaande het feit, dat de N. B. B.
voor het eerst volgens dit systeem speelde, ver
liep de wedstrijd uitstekend dank zij den heer
J. v. d. Willigen, die ditmaal de leiding op
zich had genomen.
Daar in verband met den tijd het aantal
tafels voor Howell beperkt was. werd er te
vens een wedstrijd volgens Scheyeningsch
systeem gespeeld. Ook deze wedstrijd verliep
naar aller genoegen.
De uitslag was als volgt:
Howell:
1. Mevr. Vogelpoelde heer de Keizer.
2. Heer en mevrouw Spruijt.
3. Heer en mevrouw v. Steenbergen (Zand-
voort.)
Scheveningen
Oneven lijn: Heer en mevr. Veniet.
Even lijn: mej. v. d. tylidden—de heer Wieg
man (Beverwijk).
Voor Haarlem's Politierechter.
GROOT EN KLEIN HOLLAND
De Uiver zweefde voort op haar metalen
vleugelen hoog over bergen en bosschen,
woestijnen en zeeën, dag en nacht, bestuurd
door twee energieke mannen, die de wereld
zouden toonen wat Holland op luchtvaartge
bied vermag.
Dat was Groot Holland.
Bij den politierechter hoorden we, hoe groo-
te menschen scholden op politiemannen, die
hun plicht deden en hoe andere groote men
schen mekaar over een schuttinkje heen be
laagden, hoe nog weer andere groote men
schen ruiten vernielden of klappen uitdeel
den. Dat was Klein Holland.
't Was vandaag klappendag.
„Je hebt de tros niet goed vastgelegd", had
de wachtsman. die bij afwezigheid van kapi
tein en bemanning het opperbevel over een
schuit voerde, tegen den walknecht gezegd.
De walknecht antwoordde op z'n walknechts
en bedoelde: „Ge vergist U, wachtsman; ik
heb de tros op de juiste wijze aangebracht;
het spijt me als U daarin met mij van mee
ning verschilt". Jammer genoeg zijn de wal
knechts niet zoo beleefd en uitvoerig in hun
repliek, maar ze zeggen het kort en bondig
en dat had nu weer tengevolge, dat de
wachtsman van de schuit stapte en den wal
knecht een slag op het gezicht gaf. waarop hij
er prompt één terug kreeg.
Omdat de wachtsman begonnen was, moest
hij terecht staan en hij kreeg nog 5 boete
boven den klap, dien hij reeds ontvangen had.
Een slager uit Zandvoort had een conr. -
rent uit Noordwijk en hij vernam van een
klant, dat de Noordwijker gezegd zou hebben,
dat het vleesch van den Zandvoorter niet
deugde, wat, volgens hem een grove leugen
was. Om te voorkomen dat de Noordwijker
nog meer van dergelijke leugens zou vertellen
gaf de Zandvoorter hem een paar klinkende
vuistslagen, hetgeen zooals de Zandvoorl
ter beweerde, uitstekende resultaten had op
geleverd, want eerstens zou de Noordwijker
huilende hebben geroepen: „Ik zal het niet
meer zeggen!" en voorts zou hij het ook niet
meer gezegd hebben.
„Hij is", verklaarde thans de Zandvoorter
voor den politierechter, „niet anders te gene
zen dan dat je hem afdroogt".
Dit viel bij den rechter evenwel in geen goe
de aarde, want deze gaf te kennen, dat als de
slager er zulke geneeswijzen op na hield, de
justitie ook over geneeswijzen oeschikte om
den slager van zijn klapziekte te genezen en
toen krabbelde de slager gauw wat terug,
blijkbaar niet verlangend om met de rechter
lijke geneeswijze kennis te maken.
Nu was het natuurlijk van belang om te
weten of de Noordwijker werkelijk het Zand
voorter vleesch in discrediet had willen
brengen: de Noordwijker stak zijn twee
vingers in de hoogte en bezwoer, dat hij het
niet gedaan had. maar de Zandvoorter zei.
dat het wel zoo was en de rechter stelde de
zaak uit, om later de getuigen te hooren, te
gen wie de Noordwijker zich oneerbiedig over
het vleesch van den ander zou hebben uitge
laten
Toen kwam er een bakker, die zijn vrouw
in de Zaanenlaan een klap had gegeven. Daar
was wat aan vooraf gegaan. Er zal wel een
heeleboel aan vooraf zijn gegaan, maar de
onmiddellijke aanleiding was dan, dat de
vrouw om 9 uur 's avonds haar woning had
verlaten, nadat haar man al om 7 uur was
vertrokken en dat zij toen haar vier kleine
kinderen op zich zelf had laten passen.
,.Een buurvrouw zou weieens luisteren'
ze en de politierechter was over die moeder
lijke zorg slecht te spreken, 't Was al één uur
in den nacht toen zij nog niet thuis was, maar
over de Zaanenlaan fietste en haar echtge
noot haar daar tegen kwam. Hij was van
oordeel, dat ze nu het verdere van den nacht
ook maar op de Zaanenlaan moest blijven
en hij wou haar van de fiets trekken. Deed
hij dit niet. dan was zij misschien eerder thuis
dan hij en mogelijk moest hij dan de Zaanen
laan opzoeken, als zij de deur sloot, 't Was
toen bij die fietstrekkerij, dat zijn hand het
gelaat der vrouw min-streelend beroerde.
„Zijn jullie nu weer verzoend?" vroeg de
rechter en de monden zegden ja.
Niemand mag zijn vrouw slaan, dus de
bakker ook niet, maar met het oog op de ver
zoening en de omstandigheid dat als de bak
ker boete krijgt, de vrouw eraan moet meebe
talen. kwam hij er met drie gulden af.
Toen stond er een uit IJmuiden terecht,
die zijn buurvrouw een. stomp tegen den
schouder gegeven had. Dat was maar niet zóó
gebeurd, doch daaraan was een geanimeerd
debat voorafgegaan, dat verband scheen te
houden met een staking; de gebruikelijke
woorden maffers en ballen gehakt waren al
thans weer aanwezig.
Het had hierbij gevoeglijk kunnen blijven,
want partijen die naast elkaar wonen, waren
door een 'n paar meter hooge schutting van
elkaar gescheiden en ze hadden elkaar over
die schutting de ballen gehakt kunnen toe
werpen. Maar de juffrouw, die blijkbaar haar
vijand graag in de oogen zag, zette een kist
tegen de schutting en klom er op. zoodat men
op haar de regels uit „Gijsbrecht van Am-
stel" kan toepassen:
™°hRam"£m f 1.75 f 3.- f 4.50
(Adv. Ingez. Med.)
een noch het ander, maar bleef op zijn stoel
zitten en de Inspecteur, die meende dat de
stoep ook openbare weg was, greep de man
beet, die zich daarop verzette en nu voor
weerspannigheid terecht stond. Mr .van Dam,
de verdediger, zei, dat in de politieverorde
ning van Velsen werd gesproken van op den
weg en langs den weg. Met een foto van het
huis toonde hij aan ,dat de weerspannigheid
langs dien weg was gepleegd en omdat de
dagvaarding sprak van op den weg, vroeg hij
vrijspraak. De politierechter was het er mee
eens.
VERGADERING ONDERWIJZERS EN
ONDERWIJZERESSEN TE LEIDEN.
Voor de 48ste. algemeene vergadering van
onderwijzers en onderwijzeressen in de in
spectie te Leiden, te houden op Donderdag 25
October a.s. in de Stadsgehoorzaal aldaar,
treden o.a. op: de heer Leo Straus, te Over-
veen imet declamatie van Hebbel's Judith, e.a.
jhr. dr. J. C. Mollerus te Haarlem, die zal
spreken over: „Ervaringen gedurende een
luchtreis naar N. O.-Indië".
NIEUWE HOOFDREDACTEUR BIJ HET
UTRECHTSCH DAGBLAD.
Commissarissen hebben besloten om met
ingang van 1 November a.s. tot hoofdredac
teur van het Utrechtsch Dagblad te benoe
men den heer dr. J. G. Loohuis, thans wo
nende te 's-Gravenhage.
„Ze stak met hals en hoofd
Gelijk een steile toren en spitse,
Boven 't volk en alle hoofden uit".
En zie. dat was nu haar ongeluk, want nu
kon de vuist des buurmans haar schouder
treffen, zoodat zij van haar kist tuimelde.
Buurman had ook nog een bus met koe
mest door haar open staand raam in haar
keuken geworpen, wat de netheid en de at
mosfeer in de keuken niet ten goede kwam,
maar daarvoor stond hij nu niet terecht,
't Was alleen voor de stomp, die de juffrouw
van haar verheven voetstuk had doen tuime
len en daarvoor kreeg hij 10 boete, schoon
hij zei, dat hij 't niet gedaan had en de juf
frouw meineedig was,
HIJ ZAT OP ZIJN STOEP.
In de Kalverstraat niet in Amsterdam
maar in Velsen of IJmuiden Oost, zooals het
daar heet. zat een caféhouder op zijn stoen.
't Was zomer, dus er was niets buitengewoons
aan. 't Was toen wat rumoerig in die Kalver
straat, wat in verband stond met steunverla
ging en bij het café, waar de caféhouder van
den zomeravond zat te genieten, groepten
menschen samen. Er kwamen een paar poli
tiemannen, die, zooals bek?nd, op volksverza
melingen niet gesteld zijn en sommeerden
het publiek tot doorloopen, waaraan het ge
volg gaf maar de caféhouder bleef op zijn
stoel zitten. De politic-inspecteur was van
oordeel, dat de caféhouder ook moest ver
dwijnen en gaf hem de keus in huis te gaan
of de straat uit. De caféhouder deed noch het
INSTITUUT
HAARLEM Noord, TEL. 167S«
Berekent thans nog voor een geheel
- met garantie
Pijnloos trekken inbegrepen.
Plaatje met 1 Kunsttand, f 3.
Iedere Tand meerf 1.75
Porcelein of Zilvervulling f 3
Goudvulling vanaf. I 9.
Goudkroon vanaf 118.
22 karaats goud
Pijnloos trekken van Tand of Kies I 1.50
Mondonderzoek kosteloos
Spreekuren alle werkdagen
ril 9-12 tm ram 1-4 nar Zaterdags vu 9-12 nr
AVOND SPREEKUUR
Dinsdag, Woensdag an Donderdag 7-t air.
BESLIST PIJNL00ZE BEHANDELING
door Naderfandsch ygflddftS
LETTEREN EN KUNST
(Adv. Ingez. Med.)
Haarl. Orkeslvereeniging
Hef aanstaand Seizoen.
Hedenavond zal onze H.O.V. haar winter
seizoen openen met een concert,'waarbij Carel
van Leeuwen Boomkamp zijn medewerking
als solist verleent.
Niet minder dan twee en dertig concerten
in verschillende abonnementseries onderge
bracht, staan op het speelplan van dit seizoen
En de naam van den solist van hedenavond is
niet de eenige in den prospectus vermelde,
die een uitmuntenden klank in de muzikale
wereld heeft. Ook de namen van Berthe
roen, Jo Vincent. Maria Loevensohn, Louis
Zimmerman, Willem Andriessen, om er slecht;
enkele te noemen komen daarin voor. namen
van solisten dus, die waardig gekeurd werden
op de concerten der Haarlemsche Bachver
eeniging op te treden.
Men zou dus reeds terwille der solisten zich
tot het bezoeken der H.O.V. concerten aange
trokken kunnen voelen. Maar er zijn ook mu
ziekminnenden, die niet in de eerste plaats
om de solistische voordrachten komen. Ik heb
dat nog op het jongste Bachconcert kunnen
bemerken, toen ik vóór het begin iemand
hoorde zeggen: ..Gelukkig geen solist van
avond!". De smaken zijn nu eenmaal ver
schillend. Wat bij den een bijval verwerft
prikkelt den ander tot protest. De een wi1
liefst klassieke, de ander moderne kunst, de
een houdt van lichte, de ander van zware
muziek.
Maar die allen kunnen in de aanstaande
concerten der HO.V. genoeg van hun gading
vinden. Frits Schuurman, de ijverige dirigent
van ons orkest, is een groot bewonderaar van
de meesterwerken uit voorbijgegane tijdper
ken. maar hij heeft een niet minder groote
belangstelling voor de hedendaagsche kunst
en dus staat zijn leiding er borg voor. dat geen
richting veronachtzaamd zal worden. Ten
aanzien van de moderne muziek kan men dat
met te meer gerustheid beweren, wijl die over
't algemeen niet de resuachtige orkestbezet
tingen vereischt, die vele hoofdwerken eener
vorige periode, als b.v. die van Rich. Strauss
en Gustav Mahler, buiten het bereik van een
met bescheiden middelen arbeidend orkest
brengen.
In artistieke opzichten kunnen de beloften
der H.O.V. zeer hoopvol stemmen. In finan
cieel opzicht ook? Dat zal van de medewer
king van het publiek afhangen. Hoe meer be
zoekers. des te meer gelegenheid voor verbe
tering en uitbreiding van het orkest.
Tot nog toe heeft ons orkest zich trots te
genwerking en subsidieverlaging weten staan
de te houden. Men zou haast zeggen dat het
onder den druk der tijóen gegroeid is. Wie de
programma's van de laatste jaren vergelijkt
met die van een tiental jaren geleden, ziet
terstond hoe enorm het repertoire sindsdien
uitgebreid is.
Er bevonden zich in de bibliotheek
der H.O.V. zeer vele werken van den eersten
rang, die toenmaals nimmer werden uitge
voerd en pas door latere leiders uit het stof
werden te voorschijn gehaald. Maar ook wat
er aan werken van de nieuwere en nieuwste
richtingen bijgekomen is dwingt respect af
In het Maandschrift van het Centraal
Bureau voor de Statistiek van 31 Mei 1934, 29e
jaargang afl. 5. komt een publicatie voor,
waarin de voorloopige uitkomsten zijn opge
nomen van de Bedrijfstelling van 31 De
cember 1930, betrekking hebbende op de win
kelbedrijven. Een zeer belangrijke publicatie,
die voor de zooveelste maal de aandacht
vestigt op het te veel aan winkels. Het win
kelbedrijf is daarbij ingedeeld in een 47
groepen, naar gelang van de soort der artike
len. welke verkocht worden.
Uit het dorre cijfermateriaal volgen on
derstaand slechts enkele grepen. Aantal win
kels in sigaren: 12.702, in groenten en fruit
8160, in rijwielen 6385, in brood 14.994. Uit
-meergenoemde publicatie blijkt voorts dat in
73.086 winkels uitsluitend de bedrijfshoofden
werkzaam waren, in 57.176 winkels bovendien
nog één persoon, waaronder in 49.067 gevallen
één vrouw. In 20.607 winkels bestond het per
soneel uit 2 tot 5 personen met een. totaal
personeel van 5i.315, waaronder 30.673
vrouwen. Slechts 1132 winkels hadden een
personeel van 6 tot 10 personen. 414 winkels
van 11 tot 50 personen, 56 winkels van 51 tot
TOO personen en 6 winkels met meer dan 200
personen.
De thans bekend geworden cijfers zijn fei
telijk het eerste officieele materiaal waarover
men in Nederland op dit terrein de beschik
king krijgt. Wel zijn er in een aantal publi
caties over bepaalde bedrijfstakken derge
lijke gegevens opgenomen, maar gegevens
over het geheele gebied ontbraken tot dus
verre.
Het is hoogst merkwaardig nog eens na te
aan of de cijfers, in vroegere publicaties
gebruikt, al of niet veel verschillen van wat
nu bekend is geworden, In het proefschrift
van dr. Tobi over de uitschakeling" van den
groothandel, in 1926 verschenen, schatte hij
het aantal kruideniers per 100.000 inwoners
op 300. Circa twee jaren later kwam het zoo
algemeen bekend geworden Kruideniersrap.
port, waarin het aantal kruideniers per
100.000 inwoners op 365 werd becijferd. Hoe
wel natuurlijk zoowel dr. Tobi, als de
samenstellers van het Kruideniersrapport,
met schattingen hebben gewerkt en dus
fouten hebben gemaakt waarop zij zelf
trouwens voortdurend de aandacht hebben
gevestigd valt niet te ontkennen, dat
het aantal kruideniers in die jaren
;roeiende moet zijn geweest. Deze veronder
stelling wordt nog bevestigd door de publi
caties van enkele Kamers van Koophandel
en Fabrieken, welke in dezelfde richting wij
zen. Nemen wij thans het tijdstip 31
December 1930. Op 8 millioen inwoners zijn
thans 37.500 kruideniers. Dat beteekent per
100.000 inwoners 469 kruidenierszaken. Tus-
schen 1928 ten tijde van de verschijning
van het reeds genoemde Kruideniersrapport
en 1930 is de toeneming zeer beduidend
geworden. Het spreekt wel van zelf, dat
cal van oorzaken daarvoor zijn aan te geven.
De crisis heeft daarbij wel in de eerste plaats
haar invloed doen gelden. Velen vestigen
zich als patroon. Een enkele maal vindt men
in jaarverslagen daarover nadere gegevens.
Zoo bijv. in het laatst verschenen verslag van
den modernen bouwvakarbeidersbond. De
bondsstatistiek vermeldt geregeld, om welke
redenen de leden van de ledenlijst worden
afgevoerd. Nu bedroegen de aantallen leden
in 1931, 1932 en 1933 resp. 30.567, 30.108 en
29.156. Het aantal afgevoerde leden, hetwelk
in die jaren patroon is geworden, bedroeg
resp. 108, 147 en 194. Men dient daarbij
nog te bedenken, dat het aantal ondernemers
in het bouwbedrijf reeds zeer groot was en
nu ongetwijfeld in hoofdzaak door de
moeilijke tijdsomstandigheden nog belang
rijk is toegenomen. Wat voor dit bedrijf
geldt is terug te vinden bij vele andere groe
pen. Een overbezet distributie-apparaat is er
het gevolg van. De bedrijfsgenooten concur-
reeren op dusdanige wijze, dat voor velen
de ondergang een kwestie van tijd is. In vroe
ger jaren gunde men elkander de „winst"
niet, thans gunt men elkander ook het „ver
lies" niet meer. De meest verstokte voorstan
ders der vrije concurrentie voelen dat hun
theoretische beschouwingen in de praktijk
ten deele falen. Nieuwe denkbeelden breken
baan. Maar tusschen de theorie van Prof
Veraart en die van Prof. Volmer is een
hemelsbreed verschil. Naar mijn gevoelen
wordt bij alle beschouwingen over de midde.
len, welke tot verbetering moeten leiden in
het middenstandsbedrijf vergeten, dat de
innerlijke kracht der middenstandsorgani
saties veel te wenschen overlaat. Het ware in-
tusschen onjuist deze fout uitsluitend te
verwijten aan de centrale middenstandsor
ganen. Van die zijden is herhaaldelijk ge
poogd meerderen onder hunne vanen te bren
gen. In menig opzicht zonder succes. Het is
mij bekend, dat bij het voeren van onder
handelingen tusschen overheidsorganen en
middenstands-afgevaardigden bij herhaling
de vraag is gesteld: namens hoevelen spreekt
gij? En dat dan bleek, dat de groep der on
georganiseerden grooter was dan die der ge-
organiseerden. Zoo lang dat het geval is, zal
nooit van middenstandszijde bereikt kunnen
worden wat men bereiken wil. Dat geldt ook
btf de bespreking van de vraag: hoe kan men
aan 't teveel aan winkels paal en perk stellen?
Men kijkt dan ook te weinig naar de be-
teekenis van de eigen groep en verliest maar
al te zeer uit het oog, dat de Overheid
waarvan men langzamerhand vrijwel alles
verlangt zich zeer terecht op het stand
punt stelt: met u onderhandel ik alleen in
dien u beschouwd kunt worden als een wer
kelijke representatie uwer bedrijfsgenooten
MQULERUS.
Het zou wellicht nog meer geweest zijn. in
dien de aanschaffingskosten niet in vele ge
vallen een bezwaar hadden gevormd. Ook in
dit opzicht hangt dus veel van de medewer
king van het publiek af.
Zal die medewerking zich in voldoende
mate toonen? De concerten der H.O.V. zijn
geen society-bijeenkomsten. Men gaat er heen
om goede muziek te hooren. De overstelpende
hoeveelheid muziek die de radio dagelijks in
onze huiskamers stort heeft over 't algemeen
aan het concertbezoek schade toegebracht.
Wie in een afgelegen plaats woont, waar geen
gelegenheid tot concertbezoek is, heeft in die
uitzendingen een surrogaat van groote waar
de. Maar een surrogaat zijn en blijven zij.
Men moet al heel erg verradieerd zijn, om
niet meer te bemerken, dat zelfs de beste
radio-ontvangst verre bij directe auditie ten
achter blijft. Ik zelf bezit een zeer goed ont
vangtoestel, maar ik wil gaarne bekennen,
dat ik het direct beluisteren van de uitvoe
ringen van ons orkest in vele gevallen pre
fereer boven de ontvangst van een uitzending
van het Concertgebouworkest. Het onmiddel
lijke contact schept een sfeer, die bij radio
ontvangst ontbreekt, en bovendien is het vrij
van storingen.
Men moge dit alles bedenken. Als het besef
daarvan levendig wordt hebben we reden de
H.O.V. bij haar energieke voornemens niet
alleen succes toe te wenschen, maar ook te
vertrouwen dat dit succes zal komen en bo
vendien reden om haar toekomst met vertrou
wen tegemoet te zien.
K. DE JONG.
MUZIEK.
MARGUERITE COUPERUS.
BETS NEDERKOORN.
We hebben teeds vroeger een paar malen,
gelegenheid gehad de folklorische voor
drachten van Mevr. Couperus te hooren en
te zien. Het zien is bij voordrachten als
deze zeker een even belangrijke factor als
het hooren. wijl gebaar en mimiek er een
groote rol spelen. Mevr. Couperus zelf merkte
even op :„Ik ben geen zangeres; ik ben
voordraagster".
Het was Maandagavond voor leden van de
afd. Haarlem der Mij tot Nut van 't Alge
meen, dat mevr. Couperus en haar begeleid
ster mej. Bets Nederkoorn optraden. Met
het woord „begeleidster" is de werkzaamheid
van Bets Nederkoorn eigenlijk niet ten volle
omschreven, want zij vult immer de door de
costuumwisselingen van mevr. Couperus
noodzakelijk gemaakte pauzes door het spe
len van klaviersoli aan. Ditmaal waren de
meeste dezer solonummers werken van oude
Fransche clavecinisten: „Le Rappel des
Oiseaux" van J. Ph. Rameau (16831764),
,JLes Tricoteuses" Fr. Couperin (1668-1733),
,Les Fifres" van Fr. Dandrieu (16841740).
De studie van het clavecinspel, die mej. Ne
derkoorn reeds een paar jaren onder leiding
van de beroemde claveciniste Wanda Lan-
dowska maakt zullen deze keuze wel be-
invloed hebben; zij hebben haar ook de ver-
eischte speciale technische ontwikkeling voor
bijgebracht, die haar ook bij de vertolking
dier stukken op een gewonen vleugel ten
goede kwam. Een zelfde technische verfijning
viel in de door haar gespeelde soli van meer
recenten oorsprpng waar te nemen.
Mevr. Couperus droeg achtereenvolgens
Geestelijke en profane zangen uit de Mid
deleeuwen, Liederen uit den Renaissance-tijd,
Oud-Nederlandsche 17e.eeuwsche-, Fransche-
en Britsche Liederen voor.
Bij elk der groepen las zij vooraf eenigë
mondelinge toelichtingen voor. De prachtige
costuums uit de verschillende tijden, de ge
baren en de gelaatsuitdrukkingen droegen
er niet weinig toe bij om de werking harer
voordrachten te verhoogen. We noemen als
voorbeeld „Sur le Pont d' Avignon". De mu
zikale expressie was wel het krachtigst in
het forsche ,3ruiloftslied voor Cornells
Tromp", de mimische in „The Laird of
Cockpen".
Verschillende nummers van het programma
hadden we bij vroegere gelegenheden van
mevr. Couperus gehoord. Ook gaf zij eenige
nummers extra, n.l. „Wel Annemarieke, waar
ga je naar toe", „Een Vrijage uit 1840" en
op verzoek „Het Snoepwinkeltje". Deze
liedekens werden zeer aardig voorgedragen.
Het auditorium gaf van zijn ingenomenheid
met de voordrachten telkens duidelijk blijk.
Een „Nuts"-publiek is niet uitbundig in zijn
bijvalsbetuigingen en daarom kunnen we het
succes van de beide vertolksters niet naar
die betuigingen afmeten. Maar het lijdt geen
twijfel of dat succes was er.
K. DE JONG.
Nieuwe Uitgaven
Reclame.
Nijgh en Van Ditmar N.V., reclame-advi
seurs te Rotterdam, hebben een boekje over
hun werk uitgegeven. Het is eigenlijk niets
dan „een mapje reclamedrukwerk' in een
zeer smakelijken modernen band verzameld.
De firma in quaestie is van oordeel, dat elk
merkartikel zijn eigen stijl, zijn eigen uit
drukkingswijze vraagt. dat het zijn eigen
mogelijkheden en moeilijkheden heeft en dat
verscheidenheid het publiek boeit.
AGENDA
DINSDAG 23 OCTOBER
Gem. Concertzaal: Openingsconcert H. O. V.
Solist Carel v. Leeuwen Boomkamp f cello).
8.15 uur.
Palace: „Peenhaar", een kindertragedie. Op
het tooneel: Rainbow-ballet. 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Het liefdeleven van
Hendrik VIII". Op het tooneel: 7 Tokayers
wervelwindspringers. 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „De vier nachtle
lies." Doorloopende voorstelling van 7 uur af.
Frans Hals Museum: Tentoonstelling van
werken van H. van Steenwijck. 10—5 uur.
Teyler's "Museum. Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve s Maan
dags. Toegang vrij.
WOENSDAG 24 OCTOBER
Gem. Concertzaal: Haarl. Gem. Koor, Gen.
repetitie van Der Messias. 7.30 uur.
Stadsschouwburg: Trudi Schoop Ballet Af-
scheidsvoorstelling. 8 15 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en d«s
avonds.
Frans Hals Museum: Tentoonstelling van
werken van H. van Steenwijck. 105 uur.
