IETS RIKS
a I lerbeste.
FRANKEN'S
Houfmeel.
tiet Be&toqeijkste
52e Jaargang No. 15750
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 27 October 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Z ui der Buiten spaarne 12
Telefoon No*: Directie 13982 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkenj: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN15 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclame»
/0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels
0.60, elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze
Groentjes 13 regels f 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Duim 250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 100.-,
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad; Levenslange ongeschiktheid 2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Verlies Duim 75.-, Verlies Wijsvinger 75.-, Verlies andere vinger f 30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
De werkloosheid te Haarlem
Hoopvolle verwachtingen voor de
naaste toekomst.
Als wij den stand van de Haarlemsche Ar
beidsmarkt op dit oogenblik bekijken, dan
zou er reden voor pessimisme zijn.
Het aantal werkloozen is namelijk 700 hoo-
ger dan verleden jaar op dit tijdstip. Dit
komt vooral omdat er in de bouwnijverheid
veel minder te doen is. Verleden jaar was er
een groote levendigheid door den bouw van
veel middenstandswoningen, maar omdat de
markt thans vrij overvoerd is, gaat die bouw
nu in een veel langzamer tempo.
Er zijn evenwel eenige feiten die hoopvolle
verwachtingen voor de naaste toekomst geven.
Eenige weken geleden hebben wij reeds me
degedeeld, dat de werf „Conrad" heropend
zal worden. Men weet, dat de directie de op
dracht kreeg om een groote tinmolen voor
de Billiton Maatschappij te bouwen. Men is
thans bezig om de plannen nader uit te wer
ken. In het begin van het volgend jaar zal
dan personeel aangenomen worden om den
molen te bouwen. De directie van de „Conrad"
kon ons nog niet zeggen hoeveel personeel
daarvoor dan zal worden aangesteld, maar
natuurlijk zullen veel arbeiders daardoor ge
durende langen tijd arbeid verkrijgen.
Elders in dit nummer deelen wij mede, dat
ook de N.V. Firma Beynes een belangrijke op
dracht van de Spoorwegen heeft ontvangen.
Daarvoor zal over enkele maanden ongeveer
100 man nieuw personeel worden aangeno
men.
Tenslotte de mededeeling, dat het bestuur
van het Werkfonds voor het 60 millioenplan
der regeering gunstig geadviseerd heeft over
het Haarlemsche object om een brug over het
Zuider Buiten Spaarne tegenover de Rusten
burgerlaan te bouwen. Het is nu vrijwel ze
ker, dat de regeering zal goedkeuren, dat dit
objeet wordt uitgevoerd.
Het is aan te nemen, dat dan zeer spoedig
met de uitvoering van het werk begonnen zal
worden.
Er is dus over enkele maanden een belang-
rijke levendigheid in de Haarlemsche me
te verwachten.
Dit is voor de Haarlemsche werkloozen van
zeer veel beteekenis, omdat juist de metaal
nijverheid de laatste jaren zeer sterk van de
werkloosheid had te lijden. Vele arbeiders
in de metaalnijverheid zijn reeds jaren zon
der werk. Zij hadden juist weinig kans om,
al was het slechts voor een korten tijd, aan
het werk te komen, omdat hun werk daar
voor veel minder kans bood dan dat van een
bouwvakarbeider.
In verband met dien bouw van de nieuwe
brug over het Zuider Buiten Spaarne moet
ook de nieuwe weg aangelegd worden van het.
Zuider Buiten Spaarne achter het Slachthuis-
en Amsteddamsohe kwartier naar den rijks
weg Haarlem-Amsterdam. Daarbij zuilen dus
dan ook grondwerkers arbeid verkrijgen. Na
tuurlijk zit er aan den bouw van een brug ook
metselwerk.
Pander-bemanning keert zoo
spoedig mogelijk terug.
Niets werd gered.
AMSTERDAM, 27 October (Reuter). Een
nader telegram, dat van den heer Geyssen-
dorffer, eerste piloot van den Panderjager, uit
Allahabad is ontvangen, meldt dat de schade
aan het vliegtuig 100 pet. bedraagt. Niets is
gered. Ook de persoonlijke bezittingen en
de credietbrieven en het papiergeld aan de
inzittenden toebehoorende zijn een prooi der
vlammen geworden.
De bemanning zal de terugreis zoo moge
lijk aanvaarden met het stoomschip Dempo,
dat 31 October uit Colombo vertrekt. Mochten
zij niet tijdig voor dit schip aankomen, dan
keeren zij naar Nederland terug met het
vliegtuig, dat Woensdag a.s. van Batavia
vertrekt.
DE WOONWAGEN ZONDER PAARD.
Voor het stadhuis stond Vrijdagmorgen te
gen twaalf uur een woonwagen. Dit nu is
niets bijzonders, maar het eigenaardige was
dat de woonwagen er stond zonder paard er
voor. Bovendien werd door middel van krijt
op de wanden van de kar aan den volke
kond gedaan, dat het paard, dat er voor hoor
de, doodgevallen was, dat de eigenaar geen
geld voor een ander paard had en dat het
armbestuur aan 'het gezin te weinig steun
gaf.
Vele mensehen stroomden om den wagen
tezamen en de politie moest er tenslotte aan
te pas komen om de menigte te verspreiden.
Vervolgens werd de wagen naar de Gedemp
te Oude Gracht geduwd bij het Verwulft en
de Gemeentereiniging werd gewaarschuwd.
Die stuurde een man met een paard, die
den wagen uit onze stad verwijderde.
En de rust was weergekeerd.
®Zoo'n lekkere boter
ham van Franken! En
niet duur, voor het
BROODFABRIEKEN
Haarlem - Heemstede - Bloemendaal
(Adv. Ingez. Med.)
Haarlem en het 60 millioen
plan.
De brug over het Zuider Buiten Spaarne.
Onze Haagsche correspondent verneemt, dat
het bestuur van het Werkfonds instemt met
het Haarlemsche plan om tot uitvoering van
een brug over het Zuider Buitenspaarne over
te gaan. Men mag nu wel aannemen, dat bin
nenkort de definitieve ministerieele beslissing
zal afkomen, waardoor men met dit werk een
aanvang zal kunnen gaan maken.
Goed nieuws.
Mooie order voor de firma Beynes.
Naar wij vernemen hebben de Ned. Spoor
wegen bij de firma Beynes, alhier, drie elec-
trische tweewagen-treinstellen 2e en 3e
klasse, zonder bagage-aföeeling, besteld.
Geleidelijk wordt met dit werk begonnen,
zoodat nog niet dadelijk maar wel over eenige
maanden, uitbreiding van het personeel met
ongeveer 100 man noodig zal zijn.
Vóór de inwerkingtreding van den zomer
dienst, dus vóór Mei 1935 moeten de wage.ns
afgeleverd worden
De Gemeentelijke Zieken
huis verpleging.
Onderhandelingen over een nieuw contract.
Burgemeester en wethouders van Haarlem
hebben de thans loopende overeenkomst voor
ziekenhuisverpleging met de ziekenfondsen
tegen 1 Januari 1935 opgezegd.
B. en W. stellen zich voor binnenkort met
partijen over deze opzegging te onderhande
len.
Holl. Bloembollenkweekers-
genootschap.
Bespreking der saneeringsmaatregelen.
Het Hollandsch Bloembollenkweekers-Ge
nootschap houdt zijn 51e algemeene vergade
ring op Maandag 5 November a.s., in café
restaurant Brinkmann, Groote Markt.
Het hoofdbestuur zal aan de algemeene
vergadering de volgende vragen ter beant
woording voorleggen.
Moeten de saneeringsmaatregelen ook voor
1935 bestendigd blijven?
Moet de teelt van hyacinthen. tulpen en
narcissen beperkt blijven tot de be teelde op
pervlakte van 19331934 of moet deze uit-
ebreid worden?
Zijn minimumprijzen of garantieprijzen ge-
wenscht voor 19341935?
Moeten de maatregelen ter controle van den
uitvoer blijven?
De beantwoording zal voor het hoofdbe
stuur een richtsnoer zijn, hoe verder gehan
deld zal moeten worden.
De vragen zijn in het hoofdbestuur behan
deld. De eerste vraag werd door het hoofd
bestuur met de grootst mogelijke meerder
heid bevestigend beantwoord.
De tweede vraag. nl. al of niet beperken
van de teelt vond ook weinig bestrijdin# Bij
na algemeen oordeelden de hoofdbestuursle
den. dat de beperking van de teelt van de
hyacinthen, tulpen en narcissen gehandhaafd
moet blijven.
De groote meerderheid wenschte de mini
mumprijzen te handhaven, omdat bij een ga
rantieprijs er geen officieele prijs meer zou
zijn, wat tot allerlei prijsdrukkingen zou lei
den. Een minderheid verklaarde zich echter
voor garantieprijzen, omdat daardoor meer
vrijheid in den handel verkregen werd en in
dien deze voor 100 pet. zou worden gegaran-,
deerd de controle zeer zou worden beperkt en
daardoor de onkosten gereduceerd. Deze voor-
deelen wogen naar het oordeel van de meer
derheid lang niet op tegen het gevaar van
priisdrukking, indien geen officieele prijs vast
stond. -~-
De vierde vraag werd zonder bespreking be
vestigend beantwoord. )i
De bezuiniging bij de N. Z. H.
Vergaderingen der Ned. Vereeniging.
Naar aanleiding van de bezuinigingsvoor
stellen van de directie der N.ZjH. (inhouden
de ontslag van 80 man van het personeel en
invoering van 10 pet. loonsverlaging) worden
door het hoofdbestuur van de Nederlandsche
Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel
een viertal vergaderingen belegd met het per
soneel. Deze vergaderingen worden allen ge
houden op Woensdag 31 October in de
plaatsen Haarlem, Amsterdam, Leiden
Voorburg.
NAMIDDAGCONCERT H.O.V.
Zondag 28 October, half 3 geeft de H.O.V.
in de Gem. Concertzaal een namiddagcon
cert. Solist: Otto Couperus (zang).
Het verkeer op den Spaarn-
damscheweg.
Verbreeding van de brug over de Heksloot.
Het autoverkeer op den deels altijd nog
landelijken weg langs het Spaarne naar
Spaarndam is vrij belangrijk geworden. De
weg is echter, vooral ten Noorden van de
Jan Gijzenvaart, niet breed, maar de brug
over de Heksloot, halverwege Spaarndam was
zóó smal, dat een auto en wielrijder op deze
brug elkander niet konden passeeren.
Deze brug wordt nu vernieuwd en ver
breed. De steenen landhoofden worden ver
lengd, waardoor het brug-wegdek breeder
worden kan. Het verkeer gaat zoolang over
een naast de brug geslagen noodbrug.
Een werk van 7 millioen.
Object voor het Werkfonds.
Naar onze Haagsche correspondent ver
neemt, valt als vrij zeker te beschouwen, dat
io.m. als werk onder auspiciën van het werk
fonds tot uitvoering zal komen de ophooging
van den spoordijk van Utrecht richting Amers
foort en richting den Bosch, een werk i
meer dan 7 millioen gulden!
Amerika over het olie
monopolie.
Japan's verklaring een uitvlucht.
WASHINGTON, 27 Oct. (V.D.) In officieele
kringen beschouwt men de kwestie van het
Mandsjoerijsche oliemonopolie als een voor
beeld van handelsuitsluiting, die mede moet
dienen tot- Japan's hegemonie in het verre
Oosten. Men wijst er op, dat deze kwestie
voorafgaat aan den Japanschen eisch van
vlootversterking.
De Japansche verklaring, dat Japan geheel
los staat van de beschikkingen der instanties
in Mandsjoekwo wordt algemeen als een uit
vlucht beschouwd.
(De Duitsche ■professor Bergius, die
enkele jaren geleden den Nobel
prijs voor chemie wonheeft een
middel ontdekt om jonge takken
geschikt te maken voor mensche-
lijk voedsel.)
Die Duitsche prof is hoogst geleerd,
Hij voert ons met geen grap,
Maar gaat ons spoedig voeren met
Een tak van wetenschap.
De houtspijs eischt geen houtsnijwerk,
Een houtsnip kent men al,
Men krijgt geen houtskool, maar het wordt
Een melig houtgeval.
Een portie meelspijs van een boom.
Een papje van een tak,
Een brood, gemaakt van eikenhout,
Misschien zelfs takgebak.
Men gooit de bloemkool op de belt,
Naast de tomaten neer.
Men stookt den spoortrein met het graan
En plant geen suiker meer,
Er is teveel aan etenswaar
In onze maatschappij,
Maar hier verschijnt de wetenschap
En maakt er nog wat bij.
Figuurlijk kenden wij 't al lang,
Het nieuwtje is hiervan,
Dat letterlijk men straks ook op
Een houtje bijten k$n.
P. GASUS.
Moord te Marseille leidt tot
arrestaties.
Een vrouw met valsche passen en een
geheimzinnig man te Istanboel.
PARIJS, 27 Oct. (Reuter) De politie
heeft een vrouw ondervraagd, die ervan wordt
verdacht medeplichtig te zijn aan den moord
aanslag te Marseille. Zij gaf toe in werkelijk
heid Maria Tredit te heeten, geboren 13 Maart
1908 te Kuestrin in Duitschland. Zij was in
het bezit van twee valsche paspoorten op twee
andere namen, die zij beweert in den Haag en
Antwerpen te hebben gekocht.
Naar uit Istanboel wordt gemeld, is daar op
verzoek van de Fransche politie iemand ge
arresteerd, die te maken zou hebben met den
aanslag en die dezer dagen heimelijk te
Istanboel is aangekomen.
Noodlottige stoeipartij.
Arbeider aan meswonden overleden.
GRONINGEN, 27 October (V.D.) Tijdens
het verrichten van werkzaamheden bij de
dorschmachine op de boerderij van den land
bouwer S. te Valtermond, gemeente Emmen.
stoeiden de arbeiders Stap uit Weerdinger-
mond en Niemeyer uit Valtermond met elkan
der. Bij deze stoeipartij werd de arbeider Stap
gewond door het mes, dat zijn kameraad in
de hand had. Hij kreeg een dusdanige wonde
dat zijn overbrenging naar het ziekenhuis te
Groningen noodzakelijk bleek. Daar is hij in
den afgeloopen nacht overleden.
Grooter trefkans voor
vliegmachines.
Beweegbare toren maakt zuiver mikken
mogelijk.
LONDEN. 27 October (Reuter). Het Brit-
sche ministerie voor de luchtvaart heeft bij
een Britsche firma een omvangrijke order
geplaatst voor de levering van een mobielen
toren, die functionneert als een schiettoren
van eeen kruiser, waardoor het mogelijk zal
zijn uit een met een snelheid van 200 mijl
snellende vliegmachine een even nauwkeurig
den beganen grond zou staan,
vuur te richten als wanneer het geschut op
Truckbestuurder geverbali
seerd.
Aanhangwagen in beslag genomen.
Vrijdag is door de politie proces-verbaal op
gemaakt tegen den bestuurder van een truck,
die met een twee-assigen aanhangwagen (as-
faltmachine) met een eigen gewicht 5340 K.G.
en met een snelheid van 30 K.M. per uur op
de Amsterdamsche vaart reed zonder dat de
aanhangwagen afzonderlijk kon remmen,
daar de rem defect was. De aanhangwagen is
in beslag genomen.
De Panderjager is Vrijdag te Allahabad geheel
door vuur vernield. De bemanning bleef on
gedeerd.
pag. 3
Jones en Waller zijn reeds weer op weg naar
Londen.
pag. 3
De Japansche gezant is pessimistisch over de
onderhandelingen te Batavia.
pag. 3
De leiders der beruchte Macedonische I.M.R.O.
organisatie zouden zijn gearresteerd.
pag. 4
Weigert Italië dr. Paveletsj uit te leveren?
pag. 4
Dr. Jaeger de „rechterhand" van bisschop Mul
ler is afgetreden.
pag. 4
De Justitie neemt strenge maatregelen tegen
koopers van Sweepstakeloten.
pag. 3
De feestelijkheden bij het 25-jarig bestaan van
de H. B. S. A begonnen.
pag. 5
Li het Sint Elisabeth's Gasthuis heeft de aan
bieding plaats gehad van een plaquette van
wijlen prof. dr. B. J. Kouwer.
pag. 5
De firma Beynes heeft een mooie order ont
vangen.
pag. I
Over den bouw van de brug over het Zuider-
buitenspaarne zal spoedig een beslissing
worden genomen.
pag. 1
De werkloosheid te Haarlem.
pag. 1
De petroleumkwestie in het Verre Oosten.
pag. 15
Laatste berichten.
pag. 2
ARTIKELEN ENZ.
Van onzen correspondent te Stockholm: De in
ternationale volkshoogeschool te Elseneur.
pag. 7
H. G. Cannegieter: De studentenstad nabij
Parijs.
pag. 7
Van onzen Weenschen correspondent:
Grootsch plan van Moissi.
pag. 8
Mr. E. Elias: Menschen en dingen uit mijn
buurt.
pag. 3
H. G. Cannegieter: „Wilhelm Teil'' door het
Vereenigde Rotterd. Tooneel.
Pag. 8
K. de Jong: Radiomuziek der week.
pag 8
K. de Jong: Feestavond van het Doopsgezind
Zangkoor.
pag. 8
Financieele Kroniek: Monetaire verwarring.
pag. 9
„Oorlog kan niet komen."
„Want het is economisch onmogelijk," zegt
Pierre Cot.
NANTES, 27 October (Reuter). Oud-minis
ter Pierre Cot heeft Vrijdag op het congres
van de Radicaal Socialistische Partij rapport
uitgebracht over de buitenlandsche politiek.
Hierin erkent hij dat de Volkenbond aan
kracht heeft ingeboet, doch hij gelooft dat
niet voor een oorlog gevreesd moet worden,
als gevolg van de algemeene economische
wanorde en isolement van Duitschland. Hij
verzet zich tegen een bewapeningswedloop en
stelt vast dat een oorlog even fatal zou zijn
voor den overwinnaar als voor den overwon
nene.
..Wij zijn voorstanders", vervolgde hij. „van
gelijkheid van rechten, zonder welke een in
ternationale bond niet kan bestaan. Een in
ternationale organisatie is onontbeerlijk voor
de handhaving van den vrede en daarom moet
de Volkenbond uitgebreid worden".
EEN ONVERANTWOORDELIJK CHAUFFEUR
Vrijdagmiddag hield de motorbrigade een
auto aan. waarachter een bitumen transport-
bak op vier massieve rubberbanden gespan
nen was als aanhangwagen. Aangezien op
deze aanhangwagen een reminstallatie zat die
niet werkte en ook geen personeel, die de rem
men moet bedienen, zooals de Motor- en Rij-
wielwet voorschrijft, heeft de politie den
chauffeur staande gehouden. Bij onderzoek
bleek, dat de afzonderlijke tractor bij een
snelheid van 30 K.M. binnen 6 M. stilstond,
bij gebruik van de voetrem. Bij 30 K.M. snel
heid stond bij gebruik van de voetrem de com
binatie pas stil na.... 45 M.! Wat geen won
der was. daar de aanhangwagen een gewicht
had van 5300 K.G. Bij gebruik van de hand
rem stond de combinatie der beide wagens bij
een snelheid van 20 K.M pas stil na 40 M. De
politie heeft proces-verbaal opgemaakt en de
wagen in geslag genomen.
DEZE WEEK ACHT
In de afgeloopen week is aangifte gedaan
van de vermissing van acht rijwielen uit deze
stad.
Toen de Panderjager nog Postjager was en met Geysendorffer, Asjes en Van
Straten een snelle postvlucht naar Indië zou maken.
BRANDJE IN DE PERSEUSSTRAAT.
Hedenmorgen omstreeks 11 uur werd de
brandweer gealarmeerd voor een brandje in
de Perseusstraat, ontstaan door onbekende
oorzaak. De brandweer heeft met een straal
het vuur gebluscht.
De materialenwagen behoefde geen dienst
te doen.
Eenig houtwerk en een divan zijn verbrand.