DE BILT
HET TANDHEELKUNDIG
16 RIJKSSTRAATWEG 16
MBIT/35
INSTITUUT
MAANDAG 29 OCTOBER 1934
H
AARLEM'S DAGBLAD
2
Afscheidsbijeenkomst van den
Haarlemschen Trekkersbond.
Sluiting van het seizoen.
Het trekseizoen is afgeloopen, inplaats van
de zomerwarmte die boven de weilanden trilde
is de wildwaaiende wind gekomen, met regen
buien en over eenigen tijd sneeuw. De trekker
gaat nu zijn winterslaap beginnen, de winter
slaap van het thuisblijven.
Om dit seizoen te besluiten had de afd.
Haavlem van den Nederlandschen Trekkers-
bond een avondbijeenkomst in de Jeugdher
berg „Jan Gijzen georganiseerd. Tijdens de-
eenn avond zouden verschillende trekkerslie
deren gezongen en volksdansen gedanst wor
den. Een groot vuur zou het geheel opluisteren
Zaterdagavond dan, den avond waarop deze
bijeenkomst werd gehouden, stond er een he
vige wind en ook in verband met den af en toe
vallenden regen wasd e opkomst van trekkers
die van buiten Haarlem moesten komen niet
bijster groot. Onder de leden van de afdeeling
Haarlem heerschte echter een des te grooter
enthousiasme. Nadat eerst eenigen tijd in de
jeugdherberg zelf al sjoelbakkende was door
gebracht, werd op een weiland op eenigen af
stand van het gebouw een groot afscheidsvuur
ontstoken dat. aangewakkerd door den ster
ken wind. weldra, als een lier brandde.
Bij het fantastische schijnsel van dit vuur
Werden een paar volksdansen uitgevoerd. Hier
na keerde men gedwongen door het weer te
rug in de jeugdherberg, waar de voorzitter
van de afdeeiir.g Haarlem, Ir. J. ce Vries,
eenige toepasselijke woorden sprak. De ver
dere avond werd met dansen en zingen door
gebracht.
Naar alle waarschijnlijkheid zal op 11 No
vember door den Haarlemschen Trekkersbond
een avond worden gehouden, eveneens in de
jeugdherberg „Jan Gijzen', o.a. zal een revue
opgevoerd worden.
JONGENS MOGEN GEEN RANGEER
DERS ZIJN
De hoofdinspecteur van den arbeid, hoofd
van het zesde district der arbeidsinspectie
schrijft ons:
Herhaaldelijk komt het nog voor dat jon
gens. die arbeid verrichten, bestaande in het
bedienen van wissels en het aan- of afkoppe
len van voertuigen, die langs rails vervoerd
worden, een ongeval l erkomt. Deze ongevallen
kunnen van zeer ernstigen aard zijn, als ge
volg waarvan in het Arbeidsbesluit 1933 een
verbod tot het verrichten van dezen arbeid
door jeugdige personen is opgenomen.
Dit verbod, dat blijkbaar nog niet algemeen
bij belanghebbenden (o.a. aannemers en uit
voerders van grond- of graafwerken) bekend
is, laat dus niet meer toe, dat jongens bene
den 18 jaar dergelïjken arbeid verrichten
Teneinde onaangenaamheden te voorkomen,
acht ik het van belang de aandacht eens op
dit wettelijk voorschrift te vestigen, aangezien
bij het constateeren van een overtreding het
opmaken van een proces-verbaal niet zal kun-1
nen uitblijven.
Vredesbijeenkomst der J. V. A.
in de Concertzaal.
De in Mei van dit jaar begonnen, door de
leiding der Jongeren Vredes Actie georgani
seerde, demonstratieve bijeenkomsten trokken
overal, waar zij gehouden werden, groote be
langstelling. Verschillende sprekers konden
getuigen van hun anti-militairistisch beginsel.
De leiding der J. V. A. besloot de 10de bij
eenkomst, die Zondagmiddag 11 November
(Wapenstilstandsdag) in het Concertgebouw
te Haarlem zal plaats hebben, het karakter te
geven van een landelijke openbare bijeenkomst
Er zal worden gesproken door Mevr. Henriette
Roland Holst (Naar zuiverder strijd). Mevr. B.
Bulsing-v. Besouw (R.K.) (Christus' onvoor
waardelijke eisch) drs J. Ruttink (Gasbe-
scherming en Oorlogsbestrijding), Ds. N. Padt
(Ons beginsel onverzwakt trouw), dr. Garmt
Stuiveling (Het verraad van de jeugd), dr. Hk.
Brugmans (Hoog de Internationale).
Afscheid dokter Smit.
Een hartelijke huldiging.
Zaterdagavond had in het gymnastieklokaal
van de O. L. School te Spaarndam het af
scheid plaats van den heer W. B. Smit, arts.
die is benoemd tot Directeur van den Gem.
geneeskundigen- en gezondheidsdienst te
Haarlem.
Behalve het comité en de genoodigden wa
ren zeer vele belanghebbenden aanwezig.
De voorzitter van het comité, de heer Stapel
sprak een openingswoord, waarbij hij de
drukke werkzaamheden van den scheidenden
dokter schetste en zijn toewijding urees. Na
mens de burgerij van Spaarndam, den Spaarn-
dammerpolder, den Houtrakpolder en Spaarn-
v/cude bood spreker den dokter een schrijf
machine en een ets aan, voorstellende een ge
zicht op de Pol, van den hand van den Spaarn-
damschen kunstschilder Cor Visser aan. Mevr,
Smit kreeg bloemen.
Spr. deelde bovendien mede, dat een gedenk
album, vermeldende de namen van de gevers,
neg zou volgen
Namens het oud hoofd van school 39, den
heer J Zuidweg, bood spreker bloemen aan
Hierna gaf spreker het woord aan den heer
Meijers.
De heer Meijers memoreerde hoe hij er 12 1 2
jaar geleden aan had medegewerkt den toen
nog jeugdigen dokter als gemeente-geneesheer
te benoemen en hoe hij met dokter Smit heeft
samengewerkt voor de oprichting van een zie
kenhuisfonds en in het bestuur van het Witte
Kruis.
Het verheugde spreker nu, na 121 2 jaar.
te kunnen constateeren, dat geen slechte keus
was gedaan met de benoeming van dokter
Smit.
Ook mevr. Smit bracht spr. hulde vooral
voor wat zij ten behoeve van de Spaamdam-
sche bevolking heeft gedaan.
Voorts heette de heer Meijers mevr. Degge-
len welkom, wier echtgenoot door ziekte ver
hinderd was. Spr. hoopte, dat zij haar man.
als jong dokter zal bijstaan en wenschte den
dokter beterschap toe, opdat hij spoedig weer
zijn pas begonnen praktijk zal kunnen her
vatten.
Spreker feliciteert dokter Smit met zijn be
noeming tot Directeur van den Gem Genees
kundigen- en Gezondheidsdienst te Haarlem.
Hii wenschte den dokter nog vele gelukkige
jaren en twijfelde er niet aan of na 12 1/2 jaar
zal m enook te Haarlem het werk van dokter
Smit waardeeren en hem huldigen. Spr. hoort
dan de Spaarndammers al zeggen: „En dat
is nu onze dokter geweest!"
Vervolgens sprak de burgemeester van Haar-
lemmerliede en Spaarnwoude als voorzitter
van het Burgerlijk Armbestuur eenige woor
den van waardeering en daarna de heer A.
Biesheuvel namens de patiënten.
Dokter Smit dankt de sprekers en de belang
stellenden voor de wijze waarop hem hulde
was gebracht
Spreker had niet kunnen vermoeden, dat
men zijn werk zóó op prijs stelde en gewaagde
er van, hoe moeilijk het hem was, als jong
medicus den ervaren dokter Nije, die reeds 28
jaren lief en leed met de Spaarndamsche be
volking en haar omgeving had gedeeld, op te
volgen.
Spreker twijfelde er niet aan of ook hij had
fouten gemaakt waarvoor hij nu gaarne ex
cuus vroeg. Hij toonde zich verheugd met zijn
promotie en tevens dankbaar dat. al gaat hij
naar Haarlem, hij steeds in contact met
Spaarndam kan blijven.
Hierna werd aan de aanwezigen gelegenheid
gegeven den scheidenden dokter en mevrouw
Smit de hand te drukken.
Het comité en de genoodigden bleven daarna
nog eenigen tijd gezellig bijeen.
Dronken chauffeur rijdt
fietser dood.
Politie heeft den onverantwoordelijke
opgesloten.
Zaterdagavond omstreeks half twaalf had
op den Benoordenhoutschenweg bij den Leid-
sehestraatweg een aanrijding plaats tusschen
een personenauto bestuurd door een inwoner
van Rijnsburg en den 34-jarigen fietser C. J.
uit de Hobbemastraat in Den Haag.
Een te Wassenaar woonachtige geneesheer
verleende de eerste hulp aan den fietser, die
ernstig gewond door den Geneeskundigen
Dienst naar het ziekenhuis Zuidwal werd
vervoerd, waar hij 's nachts is overleden.
De fiets werd geheel vernield en van de
auto werden de rechter koplamp en de voor
ruit vernield. De politie heeft de auto in be.
slag genomen en den bestuurder die onder
invloed van sterken drank verkeerde, aan
gehouden en in bewaring gesteld.
JUBILEUMNUMMER VAN HET DRUKKERS
WEEKBLAD.
De Federatie der werkgeversorganisaties in
het Boekdrukkersbedrijf. die 25 jaar bestaat,
heeft het orgaan, „Drukkersweekblad" als een
feestnummer laten verschijnen.
Mr. M. P. L. Steenberghe, minister van Eco
nomische Zaken heeft een voorwoord ge
schreven. de voorzitter der federatie, de heer
S. S. Korthuis heeft een kort overzicht ge
schreven van het werk der federatie, de heer
H. Knuttel directeur van het bondsbureau
heeft een artikel aan de Grato gewijd, en van
verschillende zijden, ook uit het buitenland,
heeft het weekblad bijdragen ontvangen, die
alle een speciale zijde van het vak en haar
organisatie beschrijven.
MAIL- EN LUCHTPOSTVERZENDING TOT
4 NOVEMBER 1934.
Gewone stukken:
Ned. Indië, zeepost via Amsterdam m.s.
Poelau Bras 2 Nov. tot 3.25 u.; mail via Mar
seille m.s. Baloeran 1 Nov. tot 14.10 u,; mail
via Napels 2 Nov. tot 19.10 u.; vliegdienst Am
sterdamBandoeng 1 Nov. tot 3.25 u.
Suriname mail via Bordeaux/Fort de France
30 Oct. tot 8.55 u.; mail via Amsterdiaim/Trini-
dad 2 Nov. tot 3.25 u.; vliegdienst New-York/
Paramaribo 30 Oct. tot 10.10 u.
Aruba, Curasao, Bonaire, zeepost en mail
via Amsterdam 2 Nov. tot 3.25 u.; mail via
Southampton 1 Nov. tot 8.55 u.; vliegdienst
vanaf New York 2 Nov. tot 19.10 u.
Vsreenigde Staten van Amerika en Mexico
via Southampton 30/10 2/11 tot 8.55 u.; via
Cherbourg 30/10 4- 2/11 tot 19.10 u.
Canada via Southampton 1, 2 Nov. tot 8.55
u.; via Cherbourg 2 Nov. tot 19.10 u.
Argentinië. Chili, Uruguay via Lissabon 30
Oct. tot 16.45 u.
Brazilië via Lissabon 2 Nov. tot 16.45 u.
Brazilië (alleen Pernambuco en Bahia via
Lissabon 3 Nov. tot 16.45 u.; vliegdienst
DuitschlandZuid Amerika 2 Nov. tot 18.15 u.;
vliegdienst MarseilleZuid Amerika 3 Nov. tot
2.15 u.
China, Hongkong, Phliippynen, via Marseille
1 Nov. tot 10.40 u.; via Napels 2 Nov. tot 19.10
u.; vliegdienst AmsterdamBandoeng 1 Nov.
tot 3.25 u.
Japan. Mantsjoerije x Jehol, vla Siberië
29 10, 1 11 tot 18.15 u.
Britsch Indië via Napels 2 Nov. tot 19.10 u.;
vliegdienst AmsterdamBandoeng 1 Nov. tot
5'.25 u.; vliegdienst LondenSingapore 3 Nov.
tot 2.15 u.è
Irak (Mesopotamia) via Brindisi 30 Oct. tot
10.40 u.; via Istanbul 2 Nov. tot 3.25 u.; via
Napels 2 Nov. tot 16.05 u.; via Istanbul 5 Nov.
tot 2 u.; vliegdienst als Brits oh Indië.
Ceylon via Marseille 1 Nov. bot 14.10 u.; via
Napels 2 Nov. tot 19.10 u.; vliegdienst als
Britsch Indië.
Singapore via Marseille 1 Nov. tot 14.10 u.;
vina Napels 2 Nov. tot 19.10 u.; vliegdienst als
Britsch Indië.
Penang en Siam via Marseille 1 Nov. tot
12.30 u.; via Napels 2 Nov. tot 19.10 u.; vlieg
dienst als Britsch Indië.
Egypte via Marseille 1 Nov. tot 14.10 u.; via
Napels 2 Nov. tot 19.10 u.; via Brindisi 3 Nov.
tot 8.55 u.; via Piraeus 4 Nov. tot 22 u.; vlieg
dienst als Britsch Indië.
Oost Afrika, vliegdienst LondenKaap
stad 1 Nov. tot 3.25 u.
Zuid Afrikaansohe Unie, via Southampton
1 Nov. tot 16.45 u.; vliegdienst als Oost Afrika.
Australië (Statenbond) via Napels 2 Nov.
tot 19.10 u.
Nieuw Zeeland via Southampton 1 Nov. tot
8.55 u.; via Napels 2 Nov. tot 19.10 u.
Europeesche luchtdiensten.
Algiers en Marokko alle werkdagen 2.15 u.
Denemarken, alle werkadgen 3.25 u., 7.20 u.,
15 uur.
Duitschland Zuid, alle werkdagen 3.25 u.,
7.25 u., 15 uur.
Duitschland Noord-, Midden- en Oost, alle
werkdagen 13.50 u., 15 uur.
Frankrijk, alle werkdagen 2.15 u., 12.30 u.,
15 uur.
Griekenland alleen Donderdags 3.25 uur.
Engeland, alle werkdagen 3.25 u., 9.25 u..
12.30 u., 15 uur.
Italië, alle werkdagen 7.25 u., 15 uur.
Noorwegen en Zweden, alle werkdagen 3.25
u., 7.25 u., 15 uur.
Oostenrijk, alle werkdagen 15 uur.
Pelen, alle werkdagen 13.50 uur.
Sovjet Reupblieken, alle werkdagen 13.50 u.,
15 uur.
Spanje, alle werkdagen 2.15 u., 19.10 uur.
Zwitserland, alle werkdagen 21.15 u., 7.15 u.1
meldt:
Hoogste barometerstand 772.4 m.M. te
Isafjord.
Laagste barometerstand 734.9 m.M. te
Haparanda.
en voorspelt:
Meest matigen Westelijken tot Noordwes
telijken wind. Gedeeltelijk bewolkt. Nog kans
op enkele regenbuien. Koude nachten, over
dag iets kouder.
Uit het Buitenland
KANS OP BUIEN; NACHTELIJKE
AFKOELING.
De depressiekern, die Zaterdag ten Oosten
van IJsland was gelegen, heeft zich Oost
waarts verplaatst en bevindt zich thans
boven Lapland. Zij nam in diepte af.
Dientengevolge werd bij Noorderwinden
koude lucht over Finland aangevoerd, die zich
ook verder Zuidwaarts uitbreiden. Daardoor
is ook over Groot-Brittan je en ons land de
temperatuur lager geworden.
De daling van de termometer over IJsland
en Duitschland moet eerder worden toege
schreven aan nachtelijke uitstraling in het
zich aldaar bevindende hoogedrukgebied.
De depressie beheerscht op het oogenblik
het weer over Noord-Europa nog geheel. Hier
en daar waaien nog krachtige winden. Plaat
selijk kwam nog zware regen voor.
Over Centraal-Europa. Midden- en Zuid-
Frankrijk is het weer rustig.
De kans op buitjes blijft bij ruimende wind
ten onzent nog bestaan. De afkoeling
vooral des nachts te wachten
Barometer
Hedenmorgen 10 uur 756 m.M.
Stan van gister 756 m.M.
Neiging: Stilstand.
Opgave van:
CAREL VAN HUIZEN, Opticien
Kleine Houtstraat 13, Telefoon 14112
Thermometer
29 October:
Hoogste gisteren
Laagste heden nacht
Hoogste heden tot 12 uur
oö F.
49 F.
53 F.
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM, 29 October.
Bevallen 26 October: H. J. v. d. Dussenv.
Heteren, z.; L. MeijerOverweel, z.; 27 Octo
ber: C. Pus—v. Veggel, d.
Overleden 26 October: J. Stilkenboom, 57
j„ Gasthuisvest; H. de Lugtde Nobel. 58 j.,
Vrouwehekstraat
HAARLEM Noord, TEL. 16726
Berekent ihans nog voor een geheel
met garantie
Pijnloos trekken inbegrepen.
Plaatje met 1 Kunsttand, f 3.
Iedere Tand meerI 1.75
Porcelein of Zilve.-vulling f 3.
Goudvulling vanaff 9.
Goudkroon vanaf f15.
22 karaats goud
Pijnloos trekken van Tand of Kies I 1.50
Mondonderzoek kosteloos
Spreekuren alle werkdagen
TUI 9-12 tm >u 1-4 nor Zaterdag» van 9-12 aar
AVOND SPREEKUUR
Dinsdag, Woensdag en Donderdag 7 - 9 aar.
BESLIST PIJNL00ZE BEHANDELING
door Nederlandsch J
(Adv. lngez. Med.)
Dieven slaan een goeden slag
in goudsmidswinkel.
Vloer opengebroken.
In een goudsmidswinkel in de Kinkerstraat
te Amsterdam hebben inbrekers een goeden
slag geslagen. Zij hebben de straatdeur, die
toegang geeft tot het bovenhuis, opengeslo
ten en toen het luik in den vloer achter de
deur opgemaakt. Door deze opening lieten zij
zich zakken en zijn onder den vloer verder
gekropen. Vervolgens hebben zij een plank
uit den vloer gebroken en kwamen toen in de
keuken van het winkelhuis. Toen zij eenmaal
in den goudsmidswinkel waren, hebben zij
zich meester gemaakt van een 500-tal gouden
ringen en een paar armbanden, gezamenlijk
ter waarde van een paar duizend gulden. Ver
moedelijk zijn zij langs denzelfden weg weer
vertrokken.
DE KONINGING BEZOEKT CULEMBORG.
Zaterdagmiddag heeft de Koningin met
klein gevolg een bezoek gebracht aan Culem.
borg. Te omstreeks half vier arriveerde H.M.
aan het station en werd daar verwelkomd
door den burgemeester, den heer IJ. Keestra.
Per auto ging de Koningin naar de stad
en bracht een bezoek aan de tentoonstelling
van werkstukken, vervaardigd door werk-
loozen, georganiserd door de Commissie D
van het plaatselijk Crisis Comité.
Te half vijf vertrok de Koningin weer,
waarna zij de werken tot verzwaringen ver
betering van den Lekdijk, welk werk in werk
verschaffing geschiedt, bezichtigde.
MUZIEK.
„ONDERLING GENOEGEN."
Met onvermengde vreugde hebben we Za
terdagavond kunnen luisteren naar de operet
te van de hand van den musicus Joh. Brands.
Directeur Jan Post had dit werk met blijk
baar genoegen in studie genomen. Immers, de
manier waarop de solopartijen zoowel als de
koren waren ingestudeerd, was voor ons het
overtuigend bewijs dat de leider der operette-
vereeniging „Onderling Genoegen" ditmaal in
't bijzonder zijn zwaren arbeid heeft verricht
onder omstandigheden die hem alleszins in
't voordeel waren. Hij heeft aan de zeer
mooie, zangerige muziek (die uitstekend ligt
voor de stem) blijkbaar vreugde beleefd, en
op zijn leerlingen is die overgegaan. Men
mocht nemen wie men wilde: de kleinste ka
bouter of de voornaamste hoogwaardigheids-
bekleeder, in eik vonden we het resultaat te
rug van degelijke en animeerende studie. Wie
heeft naar den zeer fijnen en gevoeligen zang
van „Rosemarijntje" niet met volle aandacht
geluisterd? 't Is waar. zij kende haar rol uit
stekend. en was gedisponeerd. Maar zij werd
ook puik ter zijde gestaan door het orkest
onder Max van der Waag. En zoowel Bakker's
intense viooltoon als de klankrijke cello van
zijn collega Van der Ven gaven aan dit zeer
zuivere zingen een mooi fond. En waar dit
noodig bleek, ook een stevigen steun. Want
lang niet altijd gemakkelijk is de intonatie
voor den zang. Joh. Brands zoekt zijn kracht
vóór alles in de kleur. En die bereikt hij veel
al door harmonie-opvolgingen die voor 't oor
van den minder geschoolde eerst wat onwen
nig aandoen hoewel alle modulatie heel lo
gisch is en dus voldoening schenkt. Maar ook
de kracht der melodie is in deze muziek niet
te onderschatten: daar zijn heel verrassende
vondsten bij, en zij zijn vele. Ook de tekst
(van de hand van den taaispecialist D. L
Daalder) is zeer het aanhooren waard, 't Is in
dit sprookjestooneel de gouden wondervogel,
die -den naam heeft gegeven aan deze operet
te. Wie den vogel aanraakt en niet geheel rein
is. kan hem niet meer loslaten. De toover-
spreuk daarbij luidt: Himp, hamp, houvast! Als
titel voor het werk kan ik deze keuze niet zoo
gelukkig noemen. Natuurlijk vervalt elk be
zwaar voor wie 't frissche werk heeft gezien
en gehoord.
Behalve mej. Truus Blom, die zoo ïn-muzi
kaal de rol van Rosemarijntje zong, zijn er
nog velen te noemen, die men graag weer
telkens op 't tooneel zag verschijnen. Door
frisch en onbevangen spel verraste mej. N.
Taneerman (de jonge houthakker).
Van mej. T. Out (onmisbaar en niet te ver
vangen in operette's waar een heks ons moet
doen rillen en huiveren) behoef ik alleen den
naam te noemen. De heel jonge kaboutertjes
zag je duidelijk verbleeken, als ze op haar be
zem door de lucht gierde. En dan heel die
phalanx van voorname kabouters (de koning,
de onderkoning. Droomeling. Wilwel) van wie
ie er niet eentie kunt wegdenken of heel 't
spel valt in duigen. En dank eens aan die
voo'mame leden van het Oostersche Hof: de
Kalif. de twee prachtig gegrimeerde hovelin
aen (de heeren Carstensen. Look. Blom). Zi"
den goochelaar en ziin dochter (de heer T.
Klerk en mei. v. d. Stiilen). Of zie de prinses
'mei. Prinsen). Maar hier komen we reeds bü
de leden van de afdeeling ..tooneel". En zeker
mag ik dan niet vergeten Harsen's dienaar,
wiers stil spel zeer de aandacht trok (N.
Koedooder). Laat ik niet meer namen noe
men. jnaar slechts vermelden dat de dragers
daarvan een onmisbare schakel vormden In
den keten die oris heel dezen avond gevan
gen hield.
Regie en aankleeding waren prima.
Joh. Brands was niet zoo goed. of hii moest,
na aflooo op 't podium komen. Dat hij tevre
den was over deze uitvoering in al haar on-
derdeelen, kan men begrijpen.
Aan den heer J. Post bracht hii nadrukke
lijk dank. Maar om geheel volledig te ziin
zou men ook den man moeten noemen, die
zoo knap zorgde voor de belichting, waarvan
vooral het vlot gedanst ballet zoozeer de
voordeelen oogstte,
G. J. KALT.
CONCERT DER H. O. V.
Beethoven's Eerste Symphonie, Mahler's
Kindertotenlieder en Les Préludes van Liszt:
een niet lang en toch zeer heterogeen pro
gramma. waarvan Mahler's werk reeds we
gens zijn relatief zeldzame uitvoering op een
H.O.V.-concert, het belangrijkste deel vorm
de.
Mahler componeerde de Kindertotenlieder
tijdens zijn verblijf te Maiernigg aan het
Wörther meer. waar hij ook zijn vijfde, zesde
en zevende Symphonie schreef. Zij moeten
dus in het tijdperk 1901—1905 ontstaan zijn.
Mlen heeft vaak verondersteld dat. eigen droe
ve ervaring Mahler tot het componeeren van
Rückert's gedichten gebracht had: zóózeer is
de navrante stemming er van in de muziek
tot expressie gebracht. Die veronderstelling is
niet juist. Maar een jaar later trof hem de
slag, waarvan hij het leed had voorgevoeld:
aan het gezin Mahler ontviel het vijfjarig
dochtertje.
De liederen zijn in den uiterst weemoedi
gen toon geschreven, die in „Das Lied von der
Erde" nog gesublimeerd schijnt.De instrumen-
teering is uiterst sober; grove, uiterlijke ef
fecten zijn overal vermeden. Zij openbaren
ten volle Mahler's persoonlijke schrijfwijze,
zelfs daar, waar in het tweede de chro
matische voortschrijding der melodie aan
Wagner's Tristan herinnert.
De voordraoht der zangpartij vereischt een
volkomen doorvoelen van de stemming en het
vermogen om die gereserveerd maar toch
aangrijpend weer te geven. Of de zanger Otto
Couperus daarin geheel geslaagd is, meenen
we te mogen betwijfelen. Wel hield hij zich
vrij van effectjagerij, wat zeer prijzenswaar
dig is. maar een warmer toon die den hoorder
tot medebeleven dwingt, klonk slechts af en
toe uit zijn zingen, dat in zuiver vocaal op
zicht goede hoedanigheden toonde.
De belangrijke orkestpartij sloot zich over
het algemeen goed bij den zanger aan. Een
bijzondere vermelding verdient de mooie uit
voering der hoornpartij in het eerste lied.
Van Beethoven's Eerste was de vertolking
ditmaal over 't geheel beter dan 11. Dinsdag
avond. Zij droeg nu minder het kenmerk van
gejaagdheid, hoewel de tempo van eerste Al
legro en Menuetto toch de gangbare over
schreden. In het Menuetto dat met de sta
tige Menuet wel den naam, maar niet het
karakter gemeen heeft wordt het dan voor
de naslaande instrumenten zeer moeilijk om
mee te komen. De inleiding der Finale ver
draagt sterkere dynamische contrasten.
Liszt's symphonisch gedicht sloot zich. wat
het poëtisch onderwerp betreft, zinrijk bij
Mahler's liederen aan. Van de muzikale be
handeling der stof kan men dit niet zeggen:
tusschen de haast schuwe ingetogenheid van
Mahler en de luidruchtigheid van Liszt be
staat een enorme tegenstelling. Met da tal is
,Ees Préludes" een geniaal werk, dat zijn
plaats op het wereldrepertoire nog immer be
waart. Ook in dit stuk onderscheidde de
solohoorn zich. Een verkeerde inzet van de
clarinet veroorzaakte een oogenblik stocarnis,
die echter spoedig weggeruimd was.
Zanger en dirigent oogstten veel bijval.
K. DE JONG.
PRAACSCH KOOR.
Het wereldbereizende en wereldberoemde
koor der Praagsche onderwijzers heeft nu ook
Haarlem met een bezoek vereerd. Zij zijn des
namiddags in het Frans Halsmuseum ont
vangen en men zal hun misschien daar of
elders wel verteld hebben van het aantal en de
kwaliteit der mannenkoren, die onze stad her
bergt, en waarvan de werkende leden onge
twijfeld alle zouden opgaan om van den zang
der Tsjechen te genieten en te leeren
Hoe anders is het geloopen! Een goede hon
derd belangstellenden waren in de zaal; de
vele honderden leden der mannenkoren schit
terden op enkele na door afwezigheid. Was
er aan de gemakkelijke voorwaarden, waarop
zij het concert konden bezoeken te weinig al-
gemeene bekendheid gegeven, of is het mee-
rendeel onzer zangers zóó overtuigd van eigen
superioriteit, dat het geen belangstelling bezit
voor de prestaties van anderen, die hors con
cours zijn? We hebben wel eens hooren ver
luiden dat op tooneelgebied dit verschijnsel
herhaaldelijk waar te nemen valt.
De houding van het auditorium was in den
beginne gereserveerd, zooals bijna altijd als de
Nederlander tegenover onbekenden staat. Een
beleefd applaus begroette zangers en dirigent.
Maar aanstonds gewerd ons een verrassing:
het koor zong uit het hoofd ons Wilhelmus in
onze taal en het toonde die beter te kunnen
uitspreken dan wij het Tsjechisch. Wie onzer
zou het ondernemen den naam van het koor
PSPU, een verkorting van een viertal nog on-
uitsprekelijker woorden hardop te zeggen?
Maar hun sympathieke daad brak het ijs, al
was 't dan ook niet onmiddellijk, want daar
dirigent en zangers na het eerste couplet van
ons volkslied in de houding van actie bleven
staan verwachtten we allen het tweede en pas
toen we bemerkten dat het zingen daarvan
niet in de bedoeling lag, kwam het applaus, nu
getemperd door het oogenblik van weifeling,
los.
De dertien koornummers die nu volgden,
toonden de groote virtuositeit en het prachtige
materiaal van dit excellente koor. Het heeft
tenoren die de hooge d en bassen die de con
tra-A zonder moeite zingen, maar alle regis
ters zijn even mooi bezet en het klankeven-
wicht is in alle dynamische graden volkomen.
Nooit overheerscht een enkele groep. De
klankproductie was soms grandioos, zooais
b.v. in de dubbelkorige „Hymne" van För-
ster; andere malen bewonderde men de uiterst
verfijnde zachte schakeeringen. Daar alle
teksten in het Tsjechisch gezongen werden
was het voor ons niet mogelijk de declamatie
en expressie in bijzonderheden te volgen en
moesten we ons met een totaalindruk van elk
werk,, waarbij het programma een korte toe
lichting gaf. vergenoegen. De inhoud der
meeste werken was nogal zwaar op de hand.
Aardige contrasten vielen in „De Rust houdt
op", mooie pianissimo's in het „Montene-
grijnsch Wiegelied", beide van Jos. Suk (den
2den violist van het oude Boheemsche strijk
kwartet) te bewonderen. „Ostrava" van Kunc
trof door heftigheid en moeilijkheid, „Marycka"
Magdonova" van Janacek door dramatische
contrasten. Zuiver muzikaal bekoorde mij het
„Kerstwiegelied" van Novak van wien we
vóór eenige jaren ook een zeer mooi strijk
kwartet hoorden het meest. De tot slot ge
zongen Tsjechische volksliederen wekten een
vroolijker stemming dan het voorafgegane,
waartoe ook het meesterlijk vertolkte „On
weer" van Roeske behoorde. Dat het werk van
onzen landgenoot een ongemeen warme hulde
uitlokte, spreekt van zelf. En toen het koor
aan het einde ons Wien Neerlandsch Bloed in
het Tsjechisch had gezongen kende de opge
togenheid van het auditorium geen grenzen
en weerklonk een bijval, zooals men slechts
zelden in onze concertzaal hoort. De overwin
ning der Pragers was volkomen.
K. DE JONG.
MET „HAERLEM" NAAR ELSWOL'T.
Het weer was dreigend. Regen was er ge
weest en regen zou er naar alle waarschijn
lijkheid weer komen en toch stonden tien over
2 een 40-tal dames en heeren onder de voor
poort, Een dertig-tal was met de afgehuurde
bus gekomen, de anderen met eigen wagen of
te voet. Het ging weer in een breeden kring
om het heerenhuis heen met den heer Uiter-
mark als gids. Eerst de hoofdinrijlaan af, dan
langs het gewezen rosarium waar een reus
achtige aloë stond, verder langs de plaats der
hajepreeken van Hemelvaartsdag en een ieder
had het naar zijn zin, want we troffen het
tusschen de buitjes door. Het onstuimige
herfstweer had zelfs een 80-jarig heer en een
70-jarige dame niet weerhouden. Zoo ging het
dan langs bergen en dalen, over rustieke brug
jes, langs een getoomde kettingbrug over het
z.g. Zwitsersche hoekje. Met verwondering
keken sommigen naar het fophuisje d.i. een
groot schilderij op hout, voorstellend een 18e
eeuwsch boerenhuis met een rieten dak er
over; er waren er zelfs, die er achter keken
om te zien of het nu werkelijk gèèn huis was.
De eene bezoeker verdiepte zich in de ge
schiedenis van huis en buiten, de ander werd
voortdurend geboeid door de verschillende
herfsttinten, weer een ander had alle oog voor
den aanleg, nog een ander keek naar de ver
schillende zwammen op den grond en de
afgerukte boomtakken.
De Elswoutsche „Mont Blanc" was aller rust
punt, allen bleven even op het brugje heel ver
beneden staan om te kijken naar den bruisen
den gletscherstroom.
Toen het veertig-tal weer op het voorplein
stond, was ieder voldaan over deze herfst-
wandeling, luisterde naar het geestige speechje
van den voorzitter, den heer J. L. Tadema en
was hem en zijn trouwen secretaris den heer P.
Dijkema dankbaar voor het bereide genot en
de goede organisatie. Daarna ging het weer
op huis aan nadat eerst in „Van Ouds het
Raadhuis" een kopje thee gedronken was.
BEROEPEN.
Ds. A. P. Barendregt, predikant bij de Bap
tisten-gemeente te Haarlem, is beroepen te
's-Gravenhage Oost.
SCIIOOP-BALLET NOGMAALS NAAR
HAARLEM.
Naar aanleiding van het groote succes, dat
de voorstelling van het Trudi Schoop-Ballet op
Woensdag j.l. mocht behalen, zal op Vrijdag
2 November nog een afscheids-voorstelling te
Haarlem worden gegeven, eveneens in den
Stadsschouwburg.
