Verheugd Schiphol ontvangt de Ui'ver Uwet-kumnet Tienduizenden juichen de bemanning toe. Waardeerende woorden van vele zijden. Een huldiging zooals Nederland nog nimmer zag. Cleopatra. VOOR VISCH! 52e Jaargang No. 15771 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 21 November 1934 HAARLEM S DAGBLAD BéreetieP. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden f3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.7254. Bureaux: Groofce Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: 15 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes 13 regels f 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contanfc Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim 250.-, Wijsvinger f 150 -, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-. Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600 -, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim f 75.-, Verlies Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 21 November. De Mikado. Misschien mag ik wel aannemen dat het Reuterbericht uit Tokio onder den titel „De keizer nam een verkeerde straat" zich ii uw aller belangstelling heeft mogen verheu gen. Aangezien we zoo snel leven, en hst al twee dagen geleden is, zal ik het hier evenwel voor uw gemak opnieuw vermelden: „Tijdens een inspectiereis werd de auto van keizer Hirohito door een vergis sing van een politieman in een verkeerde straat gereden. De politieman trachtte harakiri te ple gen en verwondde zich ernstig met zijn sabel. De gouverneur van de provincie, waar dit gebeurde en twee politiechefs zijn in verband met dit feit veroordeeld tot geldboeten van 10 pet. van hun jaarsa laris. Verder wordt gemeld, dat tijdens de manoeuvres een soldaat harakiri heeft gepleegd omdat hij zijn bajonet had ver loren, dat zoo als alle wapens in het Ja- pansche leger als persoonlijk eigendom van den keizer wordt beschouwd". Er blijkt onloochenbaar uit. dat Japan nog «iet al de zegeningen der Westersche bescha ving deelachtig is geworden. Het bezit slag schepen (zij het dan slechts volgens de laatste factor van de vergelijking 5:5:3), het be zit duikbooten torpedojagers, oorlogsvlieg tuigen enz. in ruimen mate. alles dank zij de prachtige Westersche cultuur. Die heeft er vee! geld aan verdiend en is intusschen steeds banger geworden dat de Japanners met hun beschavingsapparaten de Westersche bescha ving-zelf te lijf zullen gaan. (Men denke aan Heldenmoed en aan Met-Beide-Beenen-Op- Den-Grond-Staan, twee der grootste karak tereigenschappen onzer cultuur). Het is erg slim en vooral erg zakelijk gezien van Europa, nietwaar, dat. het Japan bewapend heeft. Een goed zakenman ziet vooruit. De cost gaet voor de baet uyt. Enz. Enfin. In Europas ijver om de Japansche cultuur met de Eujopeesche te vereenzelvigen •heeft het een beetje eenzijdig gewerkt, en enkele kleinigheden vergeten. Zoo heerscht dan in Japan nog immer het absolutistische regeeringsstelsel, dat alle macht in den kei zer, den Mikado belichaamt. Men kan hem niet met een Napoleon, zelfs nog minder een Hitier vergelijken. Hij is veel machtiger, veel verhevener, veel majestueuser dan alle Euro- peesche heerschers der laatste eeuwen. Al thans in de oogen zijns volks. Hij is een half god. Vandaar dat een politie-agent harakiri tracht te plegen nadat hij hem een verkeerde straat heeft ingestuurd, en dat een soldaat harakiri pleegt, nadat hij zijn bajonet heeft verloren. Het stelsel en de sfeer van hetzelve, zijn feodaal, middeleeuwsch, hetgeen 't een beetje extra-gevaarlijk maakt als men het van de modernste bewapening voorziet. U weet dat het torpedo's afschiet met manne tjes er in, die ze besturen en met den vol treffer mee ontploffen. Hier ontmoeten dus de Middeleeuwen gn het Jaar 1934 elkaar op de meest doeltreffende wijze. Anders is het gesteld met dien politie agent en dien soldaat. Een Europeesche poli tie-agent zou wegens een dergelijke fout disci plinair bestraft zijn, indien hij er niet in ge slaagd zou wezen de schuld op een ander af te wentelen, waartoe hij ongetwijfeld, met behulp van zijn organisatie, alles beproefd zou hebben. Hij zou een adres aan den ge meenteraad hebben gezonden en het geval zou tot in de finesses zijn onderzocht. Wat den soldaat betreft die een bajonet had ver lorenik denk aan de mobilisatie terug en schiet in den lach bij de gedachte, dat hij harakiri had willen plegen, of zelfs maar in de geringste mate de schuld op zich nemen. Niks daarvan hoor! Hij zou „inspectie ge maakt hebben" met de bajonet van een ande ren man. die ziek was. En den volgenden dag uitgerukt wezen met de bajonet van weer een ander, die met verlof was. En als tenslotte de sergeant 'm gesnapt had zou-ie gezegd heb ben: „Serzant, zoo waar azzik hier sta, de jonges hebbe dat messie van mijn voor 'n gijn- tje weggestopt en ik ken 'et niet vinde". De sergeant zou daarop een onderzoek hebben ingesteld. De heele kompie zou eerst hebben gezegd, dat zij niets van de bajonet wist, en bij tweede ondervraging man-voor-man heb ben bekend dat zij het ding had verstopt, en zelf vergeten had waar. Het slot zou geweest zijn dat de compiescommandant, om van het gezanik af te wezen, den milicien Herremans J. C. drie dagen politiekamer gegeven had vanwege z'n onwaarschijnlijk verhaal, en een nieuwe bajonet op Rijkskosten. Dat is, in de onverbloemde practijk, de Wes tersche beschaving in zulke aangelegenheden. De Japanners zijn nog zoover niet. Zij zullen dit deel onzer cultuur ook slechts langzaam veroveren, omdat er voor ons geen geld aan te verdienen is en het onze Beschaving bo vendien volmaakt koud laat of de Japansche politieagenten en soldaten harakiri wenschen te plegen als zij den keizer een verkeerde straat in sturen en hun bajonet verliezen. Tot goed begrip van de verhoudingen heb ik even op deze enkele punten gewezen. Een beetje „cru" misschien, maar die dingen zijn nu eenmaal niet zoo verheven. Wel zegt men dat de democratie in Japan veld wint, zoodat de tijd zal aanbreken waarin men er voor dergelijke dingen geen harakiri meer pleegt. Maar het zal nog wel een poosje duren. De Japanners staan nog lang niet met hun beide beenen op den grond. R. De geestdrift, waarmede de bemanning van de Uiver tijdens haar thuisreis op verschillen de landingsplaatsen ontvangen is, bereikte haar climax toen vanmiddag de groote, sier lijke Douglas-vogel op het eigen nest neer streek en de tienduizenden, die naar Schiphol waren gekomen, de lucht deden trillen van hun gejuich. Gezagvoerder Parmentier, eerste- officier Moll, radio-telegrafist Van Bruggen en boordwerktuigkundige Prins hebben voor hun prachtige daad, die de bewondering van de geheele wereld heeft afgedwongen den dank en de hulde van het vaderland, dat dezen Woensdag het aanzijn had geschonken van een nationalen feestdag, in ontvangst geno men. Dank en hulde, waarin ook de Konink lijke Luchtvaart Maatschappij, op verdiende wijze heeft gedeeld. Legioenen rukken op „Uiver"-dag op Schiphol! Het dagenlang ge klop en gehamer aan tribunes en hekken heeft plaats gemaakt voor het gegons der massa. De Amsterdamsche luchthaven, dat immer interessante, intens levende plekje grondgebied in de eenzaamheid van het pol derland, moet vandaag verbaasd zijn geweest over haar eigen bfeld. Zij heeft men weet het! Hoogtijdagen gekend, waarop de be langstelling van autoriteiten en publiek werd omschreven met het stereotype zinnetje: .Schiphol bood reeds in de ochtenduren een levendigen aanblik!" Dezen Woensdag zijn alle records op dit gebied met stukken geslagen. Reeds in den vroegen morgen begint, uit Amsterdam en uit gansch Nederland, de in tocht der legioenenDe burgemeester van Haarlemmermeer, die het in zijn gebied het zwaarst te verantwoorden heeft, had een po litiemacht op de been gebracht, die gedach ten opwekte aan een leger, dat den strijd heeft aan te binden met een vele honderden malen sterkeren vijand, die den polder binnen valt met auto's en autobussen; per fiets, per boot, en zelfs te voet. Maar de duizenden en nog eens duizenden, die van heinde en verre op trokken met Schiphol als einddoel van hun tocht, waren in overgroote meerderheid ge wapend met een flinke dosis verkeersorders en dus volkomen op de hoogte van hetgeen zij doen en laten mochten. Getallen spreken hun eigen taal en dies heeft het zin te vermelden dat de burgemeester, behalve over zijn eigen gemeentelijke politie, de beschikking had over honderd rijksveldwachters, honderd man ma rechaussee en tweehonderd man politietroe- pen. Dat de medewerking van de Amsterdam sche verkeersbrigade zeer gewaardeerd werd, spreekt wel van zelf. Uiteraard had ook de hoofdstad, voor de toegangswegen naar Schip hol, alsmede de gemeenten Amstelveen en Aalsmeer, een geducht aantal manschappen op de been geroepen. SCHIPHOL, 21 Nov. Het weer, wel de be langrijkste factor voor het welslagen van de zen dag, kon aanvankelijk niet gunstig wor den genoemd. De nevel verdikte zich allengs tot een som bere natte mist, die urenlang bleef hangen. Maar gelukkig was er reeds hedenmorgen vroeg een kentering ingetreden. Een lichte ne vel over de landerijen en kort daarna het zon netje, dat al zijn best deed de nevel te ver drijven. Hier en daar vertoonde zich al een plekje blauw, dat veel voorspelde. Wij voor ons hielden het op den weerberich- tendienst op de luchthaven die vanmorgen meldde, dat Parijs opgen lag, Brussel en Ant werpen dicht lagen en de situatie te Rotter dam en Schiphol opklarend was. aioppq uaa ui uaAPqmoni op Set jia j[Pii uio zonneglans. Amsterdam in feestgewaad. De hoofdstad heeft zich aan het nationale karakter van dezen dag aangepast. Alle ge meentelijke scholen zijn gesloten: de winkels mogen tot tien uur 's avonds open zijn en de café's hebben vergunning tot twee uur des nachts muziek te maken. Van de openbare gebouwen, in de winkel straten in het centrum en in de buitenwijken is de driekleur uitgestoken. De Leidsche straat heeft nog een bijzondere versiering en is ook dezen dag verdoopt in de K. L. M. Straat. Ditzelfde geldt voor het Koningsplein, dat op dezen feestdag Uiverplein heet en het Leid sche plein, waar het bijkantoor van de K. L. M. is gevestigd, welk plein evenals de dag na de aankomst van de Uiver in Melbourne K. L. M. plein heet. Ook de haven heeft haar feestgewaad aan getrokken. Extra treinen komen aan, extra tramdiensten zijn ingelascht. Dank zij het plan om op de smalle wegen rond Schiphol éénrichtingsverkeer toe te pas sen en een onderscheid te maken tusschen particuliere auto's, autobussen, taxi's en rij wielen, voltrekt zich de intocht der legioenen op voorbeeldige wijze, waarbij de vier pontons, hun onmisbare diensten verleenen. Ook het verkeer te water is enorm; boot na boot meert aan de daartoe speciaal ingerichte landingsplaatsen en ontscheept daar haar lading. Schiphol stroomt vol. Op Schiphol fungeert de Koninklijke Ne- derlandsche Vereeniging voor Luchtvaart als gastvrouwe en het aantal uitnoodigingen, dat zij verzonden heeft loopt in de honderden. Die uitnoodigingen golden regeeringspersonen, hooge militaire en civiele autoriteiten. Voor de ontvangst van de officieele genoodigden is het douane-lokaal ingericht. Het restaurant met het voor-terras, dat een speciale uitbrei ding heeft ondergaan, alsmede het dakten-as zijn vrijgehouden voor de genoodigden, en ten slotte is er nog de uithoek van tribune A. Aanwezig zijn o.m. ibehalve de officieele sprekers van den middag) de minister-presi dent, Dr. H. Colijn, die als belangstellende ge komen is, de minister van Binnenlandsche Zaken, Mr. J. de Wilde, die met zijn ambtge noot van Waterstaat officieel aanwezig is. SNERT-ETEN OP SCHIPHOL Vanwege hei departement van defensie zijn op Schiphol legerkeukens geïnstalleerd, waar de wachtenden een warm hapje kunnen bekomen. Voorts oud-minister Van Dijk, het college van B. en W. van Amsterdam, talrijke militaire autoriteiten, van den generalen staf, van den marinestaf, van het veldleger, van de lucht- vaartafdeeling Soesterberg, van de Kooy en nog meer civiele autoriteiten als o.a. commis sarissen der Koningin en burgemeesters van verschillende gemeenten. De tribunes! Zij zijn het die dan deze omgeving een wonderlijk aspect verleenen. Twee groote tribunes, loodrecht op het restaurant en stationsgebouw, in één lijn op het platform liggend. Vier kleinere, eveneens in één lijn, evenwijdig aan het gebouw en daarvan op een afstand van ongeveer 250 M. verwijderd. Ruim vijfduizend personen vin den hier een zitplaats. Het lijkt alsof een voetbalwedstrijd op komst isMaar het veld is van beton met in het midden een getimmerte, twee meter hoog en door bloe men. palmen en tapijten herschapen in een sierlijk podium, thans nog leeg. straks het middelpunt van duizenden oogenparen. De tribunes door het stadion afgestaan zijn onder de leuze: „Safety first!" met solide hek werk afgesloten. Geestdrift wordt gewaar deerd. maar zonder een mogelijke bestorming van het veld De zevende tribune beslaat met de duizend zitplaatsen een gedeelte van het z.g.n. publiek terrein binnen de bestaande ijzeren afsluiting. Daarvóór is het terrein voor de eerste-rangs- staanplaatsen, dat zich schuin naar voren voortzet in twee kijkfronten met een lengte van resp. 200 en 250 M. en een diepte van 50 M„ tezamen de tweede- en derde-rangs staanplaatsen vormend. Ook hier Is stevig hekwerk ter afsluiting. De open vakken tus schen de tribunes zijn gereserveerd voor het personeel van de K.L.M., voor de Nationale Luchtvaartschool en voor de Amsterdamsche en Rotterdamsche Aeroclub. Vóór de mili taire loodsen aan de Noordzijde vinden de jeugd-luchtvaartclubs hun kijkfront. Van den vroegen morgen af trekt Neder land de kijkarena binnen. Het is als een rivier met vele vertakkingen. Maar Schiphol is pa raat. De menschelijke stroom wordt opge vangen en afgedamd naar de daarvoor be stemde plaatsen. De tijd verstrijkt en van lieverlede verdwijnen de leege plekken op tribunes. De orde maatregelen zijn afdoende. Volgens officieele opgave zijn hier 6 hoofd inspecteur, 17 inspecteurs, 16 brigadiers. 320 agenten, 4 ruiters, 40 man bereden mare chaussee. 80 rijksveldwachters en 100 man personeel van de K.L.M. Waar men den blik wendt, ziet men men- schen en vlaggen. Menschen van wie velen door het koopen van den „Uiver"-speld heb ben bijgedragen aan de versterking der geld middelen van het Nationaal Luchtvaartfonds. Het doffe gegons, dat zich altijd hooren doet. waar een volksmassa bijeen is, wordt nu en aan overstemd door het zware geronk van motoren. Vliegtuigen komen en vliegtuigen gaan; de strakke regelmaat van het verkeer der in ternationale lijnen laat zich door niets be- invloeden, zelfs niet door een beroemdheid als de Uiver. 't Moet wel een buitengewone gewaarwording zijn om in deze oogenblikken Schiphol en omgeving in vogelvlucht te kun nen zien. Drie echtgenooten en een verloofde zien met spanning de landing van de Uiver tege moet. Vader en moeder Parmentier wachten op hun zoon. Duizenden liters snert, die in de consump tietenten bij de verschillende rangen in groote veldketels trekken, vinden hun weg naar duizenden hongerige magen. Ambulance auto's staan op het terrein en een ambulance boot ligt voor den steiger. Marschen klinken langs de tribunes en kijkfronten. De Konink lijke Militaire Kapel onder leiding van kapi tein C. L. Walther Boer en van de Post Har monie onder leiding van den heer Tooren- spits laten voortdurend van zich hooren. De •adio-omroepers praten steeds maar door Toeschouwers krijgen les in vliegen. Om elf uur kondigt de omroeper van het veld. de heer E. Smits, chef van de propa- ;anda-afdeeling der Fokkerfabriek, den aan vang van de door de Nationale Luchtvaart- school te geven demonstraties aan. Dank zij op tal van plaatsen aangebrachte luidspre kers dringt zijn stem tot in alle uithoeken van het veld door. Even later stormt een Koolhoven F K 46. bemand met de instructeurs De Mul en Postmaa. den hemel tegemoet voor het de- monstreeren van een aantal lessen en kunst- vluchten. De duizenden op den grond krijgen, wat het eerste gedeelte betreft,, zelfs een lesje in de kunst van het sportvliegen. want de stem op den verkeerstoren maakt het pu bliek attent op de fouten, die door den zoo- genaamden leerling worden gemaakt. Vooral het jeugdige element onder de toeschouwers geniet er hoorbaar van. Opnieuw doet zich het geronk van motoren hooren. Thans is het een escadrille C.V.- vllegtuigen van het marinevliegkamp „De Kooy", dat onder commando van den of ficier -vlieger le klasse Th. J. van Midde luchtoefeningen te zien geeft. Een interessante afwisseling van het pro gramma wordt gebracht door den zweefvlie ger van Nijenhoff. die zich in Neerland's grootste zweefvliegtuig, de „Adelaar" door zijn helper, den instructeur Sluyter van de N.L.S. met een sleepvliegtuig tot eenige meters laat optrekken. Kort daarna demon streert de heer Neijenhoff hoe men zoo'n motorloos vliegtuig, ook zonder sleepkracht in lucht kan houden en er zelfs veilig eenige toeren mee kan maken. Twee Koolhoven-les toestellen. bestuurd door de instructeurs Somer en De Mul en de auto-giro, waarin de chef-instructeur der N.L.S.de heer Schmidt Crans heeft plaats genomen, vragen de aandacht voor een for matie-vlucht. Een serie kunstvluchten met een Tiger Hoth, wederom door den heer Schmidt Crans bestuurd de aankomst en een demonstratie van de beroemde „vijf vingers aan één hand" (een escadrille jachtvliegtuigen van de Lucht- vaartafdeeling Soesterberg onder commando van den kapitein-vlieger Van Weerden Poel man) en lesdemonstratie met drie school- vliegtuigen van de Nationale Luchtvaart- school besluiten dit luchtfestijn. De Uiver landt! Intusschen heeft zich van de menigte een groote spanning meester gemaakt. Uit de door den omroeper op gezette tijden verstrekte mededeelingen is gebleken dat de Uiver met de laatste étappe ParijsAmsterdam uit nemend weg weet! De spanning wordt groo- ter, als bekend wordt dat het vliegtuig zich boven Nederlandsch gebied bevindt en met groote snelheid naar Schiphol koers zet. Vader tijd tikt met volmaakte onbewogenheid de minuten weg. Velen verheffen zich van hun plaatsen als de sirene begint te loeien, ten teeken dat de Uiver in zicht is. En even daarna klinkt de kreet: „Daar is ie!" En waarlijk: daar komt de trotsche vogel aanschieten. Nog enkele seconden, dan da veren de motoren hun lied van kracht en durf boven het veld en scheuren zij, mèt het 'Een Amsterdamsch theater vraagt ■per advertentie een jonge vrouw, zwart haar, slank figuur, mooi ge zicht, vorstelijke houding en gang, gelijkend op Claudette Colhert helooning 100om de gewaden van Cleopatra te dragen.) O schoone jonge vrouw ,ik smeek je. Help het theater uit den brand. Je moet er wezen, maar waar steek je, Cleopatra van Nederland. Ik zie je met mijn geestesoogen. Je haar is zwart, je teint is blank, Je gang is vorstlijk ongebogen En je figuur natuurlijk slank. Je bent geboren voor gewaden, Lijkt sprekend op Claudette Colbert, Het valt me moeilijk om te raden, Of jij wel jij bent, of die ster, Je kunt nu roem en eer behalen, Dus meld je bij 't theater aan, Dat je er ruim voor zal betalen, Cleopatra moet ook bestaan. Kom voor het voetlicht, donkre schoone. Opdat op 't punt van schoonheid thans Ons land de heele wereld toone: De oudheid heeft naast ons geen kans. P. GASUS. BALM BLOEMENDAAL TELEFOON 23280 (3 lijnen) (Adv. Ingez. Med.j

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1