KOLEN VAN HOENDERDOS k/eMêè(U>k DE BILT in iedere kachel!! fokfeUie OfKumiuQ KLEINE WENKEN. Zoo een en ander. Anna Sten in Nana. Op Hoop van Zegen. VRIJDAG 14 DECEMBER 1934 HAARLEM'S DAGBLAD 2 Voorbeurs te Amsterdam. ONGEANIMEERDE STEMMING. STILLE HANDEL. De stemming op de ochtendbeurs was vandaag ongeanimeerd. De handel was zeer stil en de koersen ondergingen over het ge heel genomen, maar weinig verandering. Alleen Kon. Olie waren goed gedisponeerd en de noteering trok op aankoopen van de zijde, die reeds eenlge belangstelling voor Kon. Olie toont tot boven 135 aan. Philips waren prijshoudend evenals Aku en Unielever. Rubberaandeelen waren gedrukt in ver band met de zwakkere houding van de pro- ductenmarkt, een gevolg van de verlaging van het uitvoerrecht op Inlandsche rubber. Certïf Nederlandse he handelmaatschappij waren gedrukt, evenals de Youngleening.. Op de wisselmarkt ging weinig om. De no teeringen waren nagenoeg onveranderd. INFORMATIEKOERSEN. (Medegedeeld door de Rott. Bank Ver.) Londen 7.30 5/8—7,31 1/8. Berlijn 59,3459,38. Parijs 9.74 3 49.75 1/4. Brussel 34.52 1/2—34.55 1/2. Zurich 47.85— 47,88. Rome 12.60—12,65. New-York 1,47 13/16—1,48. DOKTER TH. KOOT. Het stukje over dokter Th. Koot, onder de rubriek ..Bekende Haarlemmers" in ons num- men van Donderdag eischt in zooverre aan vulling, dat dokter Koot ook sedert vele jaren als le chirurg aan het Ziekenhuis St. Joannes de Deo is verbonden. .,PAX" IN DEN STADSSCHOUWBURG. Men schrijft ons over de voorstellingen van „Pax", op Zondag 16, Maandag 17 en Dinsdag 18 December a.s. in den Stadschouwburg te Haarlem door het Ned. Operette Tooneel: Het zeer talrijk publiek bij de Wereldpremière in den Stadsschouwburg te Amsterdam, juich te bij het einde der voorstelling de artisten toe. 22 maal moest na afloop der voorstelling gehaald worden; 22 maal moesten de artistieke leider, de heer Walter Weinlaub, de kapel meester Gerrit van Weezei, de dames Pola Cortez, Bep Booleman, en de heeren Jacq. van Bijlevelt, John Schilthuyzen. Piet te Nuyl, Jan Grootveld. Am. von Stanowsky, Willy Tim- rott, Peter Josso, George de Bouter, Max Ro bert het publiek voor het applaus danken. „Pax" was een groot publiek succes. JONGE TEMPELIEREN. Te Haarlem is opgericht een Loge van de Orde van Jonge Tempelieren, genaamd „Goede Wil", zoodat ook thans het geheelont- houderswerk van deze Orde, in onze stad ter hand genomen wordt. De zittingen worden gehouden in „Ons Ge bouw", Wolstraat 17, op Woensdagavond. MAATSCHAPPIJ VOOR TUINBOUW EN PLANTKUNDE. In café Brlnkmann op de Groote Markt houdt Dinsdag 18 December de Kon. Nederlandsche Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde, afdeeling Haarlem en omstreken vergadering De agenda vermeldt o.a. Carlee's Dahlia en Lathyrusfilm. Bovendien zal weer een onder linge tentoonstelling gehouden worden. CABARETAVOND EN KINDERMATINéE „HAARLEM'S TOONEEL." De Tooneelvereenigïng „Haarlem's Tooneel" geeft Woensdag 19 December a.s. een cabaret avond in den Schouwburg aan den Jansweg met eigen krachten. Na afloop is er bal. Zaterdag 29 December wordt den kinderen van de leden een kindermatinée aangeboden, eveneens in den Schouwburg aan den Jansweg. Er zullen verschillende attracties zijn, o.m. wedstrijden voor meisjes en jongens van eiken leeftijd. PREMIEPLAAT HAAGSCHE KUNSTKRING. Verschenen is een premieplaat der Verlo ting van Kunstwerken der Vereeniging „Haagsche Kunstkring.". De premieplaat van dit verlotingsjaar 1934'35 is een litho van den kunstschilder Jan Wittenberg, voorstellende twee wit-wollige konijntjes. 't ~)s spMtUy. liecstntis dsinU cLoh 'n tytas v-an ,,U6Ól)" Winkels: Kinderhuissingel 2, Tel. 11979 (2 lijnen) (Adv. Ingez. Med.) meldt: Hoogste barometerstand 757.8 m.M. te Haparanda. Laagste barometerstand 731.0 m.M. te Valentia. en voorspelt: Matigen laten wellicht toenemenden Zuide lijken tot Zuidoostelijken wind. Toenemende bewolking later waarschijnlijk regen Iets zachter. Uit het Buitenland TOENEMENDE WIND EN REGEN VERWACHT. Nog steeds neemt de hooge druk in het Oosten af en op den Oceaan vormde zich een centrum onder 715 m.M. dat zich snel over de Britsche Eilanden en de Golf van Biscaye uit breidt. Onder invloed van de Zuidoostelijke winden is de bovenlucht in Duitschland wel droger geworden maar de onderste duizend meter bleven vochtig zoodat veel mist wordt gemeld. In Scandinavië verscheen weer lichte vorst in Polen is zij verdwenen. Ook Frankrijk heeft nog windstilte en mist; in het Westen begint het reeds krachtig te waaien en viel gisteren weer veel regen. In Ierland en Engeland regent het reeds onder invloed van de nieuwe depressie: de wind zal in den loop van den dag wel tot stormkracht uit Zuid toenemen. Vooruitzichten zijn voorloopig toenemende wind en regen. ^a.B.H/j.Lans ^Co Kleine Houtstraat 57 Rijksstraatweg 8 Amsterdamstraat 64 Voorzorgstr hk.Br.pl. (Adv. Ingez. Med.) UIT DE PERS Geen examenzorg tijdens zomergenot. In de Vrijzinnig Democraat schrijft „Een Vader" over het samenvallen van examens en zomergenot. Er zou een veel betere regelin; te treffen zijn, indien de examentijd en over gangstijd in de maanden December en NO' vember zou worden bepaald. Wat. zouden hiervan de gevolgen zijn? „Dat men het nieuwe leerjaar zou aan vangen in Januari, na een desgewenscht eenigszins verlengde Kerstvacantie. Dat een lentevacantie, omstreeks Pasehen en Pink steren, de tegenwoordige herfstvacantie zou kunnen vervangen. Dat de zomervacantie zou kunnen worden gesteld in Juni en Juli, de maanden van hoogtezon en lange dagen, in plaats van Augustus, veelal regenmaand. Dat na de zomervacantie, gesterkt en ge staald, de „eindspurt" kon worden ingezet met als „finish" het examen, een eindspurt in den tijd van korte dagen en lange avon den, van regen en wind, waarbij het slacht offer geen neiging voelt veel buiten te zijn. derhalve minder afleiding bij het werk on dervindt. Hierbij komt een zeer belangrijke factor n.l. de medische uitspraak, dat de lente welis waar stimuleerend werkt op den spierarbeid, doch remmend op hersenarbeid, terwijl juist in den herfst de geeri het helderst is. doch de 'lchamelijke capaciteit het geringst. Bij doorvoering van vorenbedoeld schema zou het derhalve waarschijnlijk zijn, dat de resultaten zouden verbeteren". Barometer Hedenmorgen 10 uur Stand van gister Neiging: Achteruit, 745 m.M. 747 m.M. CAREL VAN HUIZEN, Opticien Kleine Houtstraat 13, Telefoon 14112 Thermometer 14 December: Hoogste gisteren Laagste heden nacht Hoogste heden tot 12 uur 48 F. 40 F. 46 F. BART EL JORISSTR, 26-28 (Adv. Ingez. Med.) BURGERLIJKE STAND HAARLEM, 14 December. Getrouwd 13 December; W. Koning en J. M. de Graaff; J. R. Pillard en M. Bannink. Bevallen 10 December; W. TolJonk, z.; 11 December; L. C. Drostv. Halewijn, d.; M. J. Witkampv. Gelder, d.; 12 December; M. VinkWegman, z.; J. BoumanKortekaas, z.; G. EssenbergTerstal, d.; P. J. Delissen Fransen, d.; A. A, C. StellbrinkCopraij, d. Overleden 12 December: M. H. E. Meijer, 72 j„ Spruitenboschstraat; J. G. Jansen, 49 j K. Annastraat. NED. HERV. KERK. Onze oud-stadgenoot Dr. S. F. H. J. Betkei bach van der Sprenken, thans predikant te Amsterdam, vroeger te Wijk aan Zee, staat No. 1 op het alphfcbetisch drietal voor benoe ming tot hoogleeraar in de godgeleerdheid (vacature Prof. Dr. M. van Rhijn). AANBESTEDING. Hedenmorgen werd door den Rijkswater staat alhier aanbesteed: het onderhoud van de Keulsche Voort in de provincie Noord- Holland en de Vecht beneden Weesp, ge durende de jaren 1935, 1936 en 1937. Raming f 8000 per jaar. Er waren acht biljetten ingekomen. Inge schreven werd als volgt: N.V. Th. Smeuler's Aannemersbedrijf, Rot terdam f 6480. S. Spek, Sliedrecht f 5989. L. Bakker, Hilversum, f 6666. NV. Aannemingsbedrijf Strijland, Uithoorn f 5800. J. Oldenkamp, Koog aan de Zaan, f 6780. B. Boerema. Bussum f 6800. Maatschappij Leeghwater, Hilversum f 6219. B. P. de Groot, Hilversum f 5600. De laatste inschrijving was dus het laagst. hartige trots en de felle haat van een oprech te minnares. Deze ontmoeting schokt hem zóó diep, dat hij de neiging tot nadere kennisma king niet kan ontgaan. Na korten tijd heeft ook hij zijn groote liefde voor Nana. Het wordt voor George een smartelijk weer zien. Als hij het motief, waarom zijn broer hem heeft weggezonden, verkeerd uitlegt en een broedermoord het gevolg zal zijn, klinkt een schot. Nana is het offer van de tragedie geworden. Het spel van de twee broers, onderscheiden lijk belichaamd door Philips Holmes en Lionel Atwill, staat op hoog peil. En Dorothy Arzner toont door de wijze, waarop zij inzonderheid het gelaat van Anna Sten heeft gebruikt, maar ook door de vlotte opzet van het film spel, dat ook aan een vrouw de regie van een film uitmuntend kan toevertrouwd zijn, H. G. CANNEGIETER DEZE WEEK ELF. In de afgeloopen week zijn hier elf rijwielen ontvreemd. Kom nooit met water aan een spiegel of aan glas van schilderijen en dergelijke voorwer pen. Behandel ze met brandspiritus. J LETTEREN EN KUNST FILMKUNST. In het kleine plaatsje St. Germans in En geland, &aar de grond elke halve eeuw 1.80 meter daalt, is een pompstation gebouwd met drie reusachtige pompinstallaties, die elk 1000 ton water per minuut kunnen wegpompen. Binnenkort komt er nog een vierde bij. De aanleg en de bouw van deze installaties heeft 224000 pond sterling gekost. „Sommen uitgerekend voor vijftien cent per keer" staat er voor een winkelruit tegenover een school in Zagreb bij Belgrado te lezen. Eiken middag kunnen de leerlingen hier hun rekenhuiswerk inleveren en den volgenden dag kunnen zij het op weg naar school terug halen, in de puntjes uitgewerkt. Een doos. die groot genoeg zou zijn om de planeet Jupiter te bevatten zou 11 x 11 x 11 of 1331 exemplaren van onze aarde inhouden. Sani Gulyas was reeds op zijn negende jaar organist in de kerk van het dorp Halas in Hongarije. Op zijn vierde jaar vertoonde hij al heel aardige muzikale vaardigheid en toen hij zes jaar oud was speelde hij goed piano. Bij de Britsche spoorwegen zijn ongeveer 695.000 wagons in gebruik. Men zegt dat bananen kalmeerend op het gemoed werken. Behalve in ieder geval wanneer je over de schil uitglijdt, Anna Sten Jg In Cinema Palace draait deze week de eerste Amerikaan- sche film van Anna Sten. Deze actrice met haar avon tuurlijken levens loop en eigenaar dige hoedanigheden verschijnt hier een inderdaad nieuw karakter. Bewonderenswaar dig is het aanpas singsvermogen van deze vrouw, die als dochter van een Oekrainschen dans meester na den dood van haar vader den kost voor het gezin verdiende als actrice in een tooneel voor kin deren en toen de nood aan den man kwam, er als keukenmeisje in een eethuis nog wat ging bijverdienen, totdat ze door Stanislawsky ontdekt werd. Onder zijn leiding heeft ze too neelgespeeld, en tevens zich bekwaamd voor de film, waarin ze al spoedig de aandacht trok in de ook hier te lande vertoonde werken Het gele paspoort en De gebroeders Karamazow. Deze Russin heeft daarna in onberispelijk Fransch de laatste film gespeeld, in onberis pelijk Duitsch de hoofdrol vertolkt in Bom men op Monte Carlo en Stormende Hartstocht en nu treedt zij in onberispelijk Engelsch op in de naar den roman van Zola bewerkte film Nana. Dit debuut voor de Amerikaansche United Artists kan men niet anders dan welgeslaagd noemen. Naar men weet heeft de filmmagnaat Samuel Goldwyn, die bij oppervlakkige ken nismaking onmiddellijk iets in het gelaat van deze actrice zag, geweldige sommen besteed om Anna Sten voor zijn productie pasklaar te maken. En ook te dezen opzichte bleek weer haar aanpassingsvermogen; Groesjenka uit Karamazof is als Nana een ander wezen geworden, hoewel de persoonlijkheid van Anna Sten zich onder deze metamorfose gehand haafd heeft. Deze filmactrice heeft, gelukkig, haar „type" nog niet gevonden. Althans niet in den letterlijken zin van het woord, dat op de meeste sterren toepasselijk is, die, een maal in een succes-rol geslaagd, tot een model en schablone worden. Wil men Anna Sten in haar tegenwoordigen vorm classificeeren, dan doet zij in de creatie van Nana eenigszins aan Mariene Dietrich denken. Haar diepe, donkere, ietwat gesluier de stem ligt in de buurt van Marlene's regis ter en ook de aantrekkingskracht, die van haar gelaat en lichaamsbeweging uitgaat, be rust op eigenschappen van hetzelfde genre. Toch is er een kenmerkend verschil tus- schen de beide vrouwen; Mariene is scherper gesneden en sterker van karaat dan dit nieu we juweel, dat zuiverder lijkt. Men houdt bij Mariene steeds het gevoel, op een wel aange name manier bij den neus te worden geno men; Anna Sten maakt in haar verleidelijk heid den indruk, minder geraffineerd en in haar gevoelsuitbeelding echter te zijn. De term „ingénue", hoe vreemd zij vermoedelijk menigeen in de ooren moge klinken, dunkt mij hier niet misplaatst. Deze Nana belichaamt een stuk betrekkelijk zeldzaam voorkomende, maar daarom niet minder belangrijke vrouwelijke tragiek. In Zola's roman wordt deze tragiek allereerst van den maatschappelijken kant bekeken. Daar is de „lichte vrouw", het product van het sociale milieu, dat haar onafwendbaar nood lot wordt. Dorothy Arzner, die het boek voor de film heeft bewerkt, heeft de tragiek gezocht in de persoonlijke structuur van de vrouw, die stervend in de armen van de twee broers, die haar beiden liefhebben en aan elk van wie zij zich op een eigen manier geeft, haar nood lot samenvat in de verklaring: „Ik ga heen en het is goed dat ik heenga, want ik heb niet anders gekund; ik ben nu eenmaal zoo geboren". Nana, het levenslustige en levenskrachtige meisje met het goede hart en de ruime gene genheden, lijdt onder het noodlot harer aan trekkelijkheid. Zelfs de goed- en ruimhartlgste „ne peut contenter tout le monde et son père" Die „père" is in dit geval de oude heer Greiner, treffend door Richard Bennet ver persoonlijkt in zijn vlagen van smart en ja- loerschheid. Hij heeft Nana, naar hij het uit drukt, uit de goot opgeraapt en haar tot het hoogtepunt van haar succes gebracht. En nu laat zij haar beschermer in den steek voor den eersten den besten „jongen man"! Die „jonge man" is voor Nana echter waar lijk niet „de eerste de beste"! Het is een groo te en zuivere liefde, welke zij opgevat heeft voor luitenant Muffat en deze liefde is we- öerzijdsch. George Muffat wil haar trouwen, doch zijn oudere broer, de kolonel André, steekt daar een stokj e voor. Trouwenmet zóó'n vrouw?! „Jij weet niet, wat „zóó'n vrouw" isl" ant woordt George. André zal het spoedig erva ren. Als hij zijn broer naar Afrika heeft ge stuurd en naar Nana stapt om haar verdriet met goud te vergoeden, stuit hij op de hoog Saart en Truus, visschersvrouwen: Clara Visscher en Aaf Bouber. Daantje: Aug. Kiehl. Kobus: Anton Verheyen. Sergeant: Matthieu van Eysden. en vele Katwijker visschers. De muziek was van Monnikendam, de mu« zikale leiding was in handen van Willem Drukker, de artistieke leiding berustte bij Louis Saalborn. Esther de Boer als Kniertje. „De visch wordt duur betaald!" Kniertje de Boer-van Rijk zegt dezen zoo bekenden zin uit Heijermans beroemde werk Op Hoop van Zegen, het beeld op het bios coopdoek vervaagt en maalct plaats voor een schotel dampende schelvisch op de tafel van ree der Bos Ziehier een scène misschien wel een der hoogtepunten, althans het woord, dat bij het publiek het meest is blijven leven, uit de ge luidsfilm, die onder regie van onzen stadge noot A. Benno van het visschersdrama is ge maakt. Het is zijn eerste geluidsfilm, die hij als regisseur alleen vervaardigd heeft. Men weet. dat hij met Richard Oswald de film Bleeke Bet maakte, waarna er oneenigheid is ontstaan, daar Oswald na de première gezegd heeft, dat hij alleen geregisseerd had. Het antwoord van den heer Benno daarop is slechts geweest de film Op Hoop van Zegen, die bij de insiders, die een vertooning daar van hebben bijgewoond, groote bewondering geweat heeft. Behalve de eerste cameraman Walteher Robert Lach, de architect Hans Le- dersteger en dr. Brenner, die de montage ver zorgd heeft, geheel door Nederlandsche krach ten is tot stand gekomen. Op een vraag hierover zei de heer Benno ons, dat de Nederlandsche filmindustrie, die nog in de kinderschoenen staat, den eersten tijd geen buitenlandsche krachten heeft kunnen ont beren, omdat men geen technisch personeel dadelijk uit Nederlanders kon recruteeren, die het geluidsfilmvak ten volle verstonden. Dit bezwaar wordt natuurlijk door groeiende routine steeds kleiner. Het draaiboek voor de film is vervaardigd door den heer en mevrouw Benno de Bruin, die daarin het tooneelstuk geheel hebben ge volgd. Mevr. Heyermans heeft hierover in een brief haar dank uitgesproken voor het feit, dat men zich zoo met piëteit aan het tooneelstuk heeft gehouden. Kniertje met haar pannetje.... Wij vroegen den heer Benno naar zijn vet- dere plannen en die van de M. H. D. Film, die Op Hoop van Zegen tot stand gebracht heeft. Hij kon zich daarover nog niet definitief uit laten, doch kon wel vertellen, dat eerst een bekend tooneelstuk zal worden verfilmd en dat daarna misschien een oorspronkelijk Ne- derlandsch werk op het programma kwam. Met een schrijver zijn onderhandelingen gaan de over een sensationeele film, die ook de schoonheden van Nederland zal toonen. HET TOONEEL NIEUW LEVEN. Willem Hunsche als Simon. De film is zonder een enkele coupure goed gekeurd voor personen boven de 14 jaar en zal in de Kerstweek in verscheidene theaters in Nederland haar première beleven, o.a. in het Rembrandt Theater, alhier. Uit den aard dei- zaak speelt Esther de Boer—van Rijk haar glansrol van Kniertje, die ze in de stomme film, eveneens onder regie van Benno, 17 jaar geleden ook speelde. Toen vervulde van der Veer de rol van Geert, die thans door Frits van Dongen bezet is. Van der Veer is nu reeder Bos. Willem Hunsche is Simon, wat hij ook in de stomme film was. Helaas heeft deze acteur de film, zijn eerste en eenige groote geluids film, niet meer kunnen zien. De verdere rollen zijn als volgt verdeeld: Barend: Jan van Ees. Jo, het nichtje: Annie Verhulst, Vrouw van den reeder: Sophie de Vries. Dochter van den reeder: Miep van den Berg. Boekhouder van den reeder: Coen Hissink. Marietje: Cissy van Bennekom. YNSKE. IJnske, het tooneelspel, dat door de Geheel- Onthouders Ver. Nieuw Leven voor haar twee de opvoering was gekozen, is wel een der zwak ste stukken van Jan Fabricius en het is waar lijk geen wonder, dat het in ons land nooit eenig succes heeft kunnen behalen. In,' Duitschland o.a. in Hamburg en Oost- Friesland heeft men er meer waardeering voor gehad, maar bij het beroepstooneel het is indertijd gespeeld door het Rotterdamsch Tooneelgezelschap met mevrouw Van Eysden— Vink in de titelrol is het bij enkele opvoe ringen gebleven. De zin voor romantiek heeft Fabricius bij het schrijven van dit stuk par ten gespeeld en het ergste is wel, dat hij bij 10 deelen romantiek 3 deelen Ibsen heeft ge voegd. Ik heb IJnske eenige jaren geleden door Tonevo zien opvoeren, maar de vernieuwde kennismaking heeft mijn oordeel niet kunnen wijzigen. Ik kan slechts herhalen, wat ik toen schreef. Deze geschiedenis van den strijd tus- schen de Strammers en de Kleïers is een on mogelijk bedenksel, dat om zijn naiveteit sterk irriteert. Of er in het Zuid-Oosten van Fries land verhoudingen voorkomen, als Fabricius ons in zijn IJnske zoo maar dramatisch-weg wil doen gelooven, is eigenlijk van minder be lang. Wij willen het desnoods op zijn gezag aannemen, dat er nog zulke zigeuners in de buurt van Appelscha leven. Voor onze artistie ke appreciatie is dat trouwens geheel bijzaak. De strijd tusschen twee rassen biedt stof te over voor een dramatisch conflict wij zien het in Duitschland en het kan ons onver schillig zijn, of de vertegenwoordigers van die rassen Duitschers en Franschen, Friezen en Zigeuners, Kleiers of Krammers zijn. Het komt er voor ons alleen maar op aan, hoe de auteur het conflict gesteld en uitgewerkt heeft en of hij van zijn Kleiers en Krammers menschen heeft gemaakt. Hierin nu is Fabricius in Ynske geheel te kort geschoten. Het voorstel van Ynske om het kind van Hanna, de Krammersmeid, voor het hare te laten doorgaan ook zelfs tegenover haar eigen man is zoo onnoozel naïef, dat men zulk een gegeven nauwelijks meer ernstig kan nemen. Het wordt bijna een grap, zooals alleen op kan komen in het hoofd van een hyper-romanticus. Deze Kleiers en Kram mers zijn poppen inplaats van menschen. Een Krammer als deze Petro, die zich zoo door zijn vrouw laat commandeeren en nu eens naar links en dan naar rechts laveert, is een sukkel, die als er werkelijk zulke lam- De „Op Hoop van Zegen" in IJmuiden Straks zal de schuit uitvaren, de schuit, die moet worden .j,weggebracht"x^%qAiLMl

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 2