DE BILT
ECHTE WALES-ANTHRACIET
HONIG's BOUILLONBLOKJES - 6 voor 10 cent
voor Ragout
Baby's Kou
yicKS
WOENSDAG 2 JANUARI 1935
HAAREEM'S DAGBLAD
Flora, een sprookjespark
Laat Bloemen spreken.
Wat zal 1935 ons brengen
We zijn het Nieuwe Jaar ingegaan met hoop
en verlangen, met wenschen, en verwach
tingen misschien, ieder van ons op zijn eigen
terreintje. maar in elk geval ook met de ze
kerheid, dat Nederland straks weer eenige
maanden in het brandpunt van de wereldbe
langstelling zal staan op het gebied, waarop
ons land terecht een internationale reputatie
geniet, namelijk het vredige en zoo wonder-
schoone Rijk der Bloemen.
Want over enkele maanden zal de Interna
tionale Bloemententoonstelling Flora 1935 te
Heemstede hare poorten openen en dan zal
dat Voorjaarsfeest de dagen kleurig en fleurig
maken
Het terrein zal een waar sprookjespark zijn
van een omvang, als de wereld tot nog toe
nimmer heeft gekend, zooals de overtuiging is
van een Ameijikaansch journalist.
Als Maart komt met haar zware bewolkingen
dan zullen tegen de dreigende en nog kale
achtergronden teere kleuren te zien zijn van
de ontluikende bloemenals symbool van
betere tijden, waarop we zoo vurig hopen
De crocussen zullen komen, en de felle
pracht van de hyacinthen zal worden omge
ven door het beginnend, zacht-groene waas
aan boom en struik. En daarna zal zich een
goudglans leggen over de heuvels en hellingen
van het Sparrenbosch, als in de eerste weken
van April de narcissen gaan bloeien.
Maar hoe schoon dit alles ook zal zijn, het
is nog slechts een voorspel van wat de tulpen-
bloei zal brengen: in het reusachtige weide-
park zullen dan de duizenden perken in vol
len bloei staan te midden van het opgaande
gewas, dat dan al duidelijker den zomer aan
kondigt.
En reeds hebben zich driemaal de deuren
van het Bloemenpaleis geopend voor de be
wonderaars der producten van de kassen der
Nederlandsche tuinbouwers. Vóórdat Paschen
is gekomen hebben de orchideeën, azalea's
seringen en rozen haar geur en kleur ver
spreid op de drie tiendaagsche tentoonstel
lingen in het groote gebouw, vóór het Paaseh-
feest op 21 en 22 April, als het Bloemenfeest
zijn hoogtepunt heeft bereikt.
En daarna volgt de periode, waarin de on
telbare rotsplan ten in de verschillende rots
partijen langs de vijveroevers en op de hel
lingen in het wandelbosch de toeschouwers
zullen boeien Het tot volkomen leven gewekte,
frisch-groene natuurbosch zal een attractie
vormen voor den waren natuurliefhebber, en
in de tuinen tusschen de perken zijn de Mei-
bloeiende tulpen tot vollen wasdom gekomen
en vragen de darwintulpen alle aandacht.
In het Bloemenpaleis is de schoonheid der
zomerplanten ïntusschen vertegenwoordigd en
het Lentebloemenfeest is dan zijn belofte na
gekomen. Want het zou ons den zomer dich
terbij brengen en een blik gunnen op het
Leven
Moge dit Voorjaarsfeest een verbetering in
den wereldtoestand inluiden.
Laat de Bloemen spreken....
PERSONALIA.
De heer P. Zeeuw te Haarlem is geslaagd
voor het examen in de Engelsche handelscor
respondentie van de Vereeniging van Leeraren
JAARVERSLAG VAN DEN ARMENRAAD
Aan het jaarverslag van den Armenraad te
Haarlem over 1933 ontleenen wij het volgende:
Door het bureau van den Armenraad wer
den 9301 rapporten uitgebracht: het aantal
uitgebrachte rapporten verminderde met 170.
De uitkeeringen van den Gem. Dienst der
Werkloosheidsbestrijding te Haarlem bedroe
gen in 1933 836.480.88 (in 1932 ƒ977.756,59
Aan te Haarlem wonende, tegen werkloos
heid verzekerden werd in 1933 over 194.214
dagen uitkeering verstrekt (in 1932 aan 4461
leden over 220.142 dagen).
Het aantal verzekerde leden bedroeg op 31
December 1933: 10421 tegen 10136 in 1932 en
9179 in 1931.
Maatschappelijk hulpbetoon gaf in 1933:
f 1,714.457,95 in totaal uit aan dire eten onder
stand tegen 1.537.922,41 in 1932.
Op 31 December 1933 genoten te Haarlem,
ingevolge de Invaliditeitswet en de Ouder
domswet 6623 personen een onderstandsrente.
„HET ADELAARSJONG" door HET MASKER.
De tooneelgroep „Het Masker" (Directie
Jan Musch Ko Arnoldi) zal Zaterdag 5 Jan.
in den Stadsschouwburg de eerste voorstelling
te Haarlem geven van „Het Adelaarsjong"
(l'Aiglon) van Edmond Rostand, in de bewer
king van Balt-hazar Verhagen.
Else Mauhs zal de titelrol vervullen, terwijl
de andere hoofdrollen vervuld zullen worden
door: Jan Musch (Flambeau). Ko Arnoldi
(Metternich), Gusta Chrispijn-Mulder (de
Keizerin), John Gobau (de Keizer).
Verder zullen optreden:-Mary Smit.huysen,
Jacques de Haas, Ank van der Moer, Anton
Ruijs, Georgette Reyewsky, Ad. van Hees,
J. Brand, Willem de Vries, Emile van Stuwe.
Lize Servaes, Jos. Liesting. J. van Kersbergen.
H. Kemler, F. Middag, Loek van Lennep,
C. Pothast, H. Sluyter, e.a. Spelleiding: Else
Mauhs
O. a. f 2.15
WITTOP KONING - HAARLEM
HARMENJANSWEG 67A. - TELEFOON 16100
(Adv. Ingez. Medj
AGENDA
Heden:
WOENSDAG 2 JANUARI
Schouwburg Jansweg: Ensemble De Boer-v.
Riik: „Betje". 8.15 uur.
Stadsschouwburg: Tooneelgroep „Het Mas
ker". „Belachelijke Hoofsche Juffers" en „Dok
ter tegen wil en dank". 8.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Spion nummer 13".
Doorloopende voorstelling van 7 uur af. Ma
tinee 2.30 uur
Cinema Palace: „Een Meinacht in Weenen"
Op het toonecl: Suzi Klein. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: Esther de Boer—Van
Rijk in „Op hoop van zegen'. Op het tooneel
6 Readyngs. acrob. Cyclisten. 2.30, 7 en 9 15 u.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.
DONDERDAG 3 JANUARI
Bioscoopvoorstellingen des middags en des
avonds,
(Adv. Ingez. Med.)
Beroovingszaak opgehelderd?
Rus en Roemeen blijven in arrest.
Vorige week zijn door een rechercheur een
Rus en een Roemeen gearresteerd, verdacht
van berooving van een kaslooper.
Aanvankelijk meende de politie het tweetal
over de grens te moeten zetten, doch de justitie
gelastte, dat beiden nog in arrest moesten
blijven, in de hoop, dat na publicatie der
foto's nog meerdere getuigen zouden komen
opdagen.
Dit is inderdaad geschied. Drie getuigen
hebben verklaard, de twee verdachten op liet
tijdstip, waarop de berooving moet zijn ge
schied op lijn elf te hebben gezien. Deze ver
klaringen hebben ertoe geleid, dat verdach
ten niet worden uitgewezen, maar aan de
justitie uitgeleverd zullen worden.
JL'BILé PAULINE HERVé.
Pauline Hervé, de revue-artiste en voor
drachtkunstenares die haar jubileum-tournee
door Nederland maakt, zal op Woensdag 16
Januari in de Gem. Concertzaal alhier, in sa
menwerking met Haarlem's Salon Orkest, haar
40-jarige tooneelloopbaan herdenken.
Een actie-comité is reeds samengesteld en
een aanbevelings-comité is in wording. Om
dezen avond een feestelijk karakter te geven,
worden onderhandelingen gevoerd met een
plaatselijke muziekvereeniging. om Pauline
Hervé met muziek, van het station naar de
Gem. Concertzaal te begeleiden.
MAATSCHAPPELIJK HULPBETOON IN 1933.
Aan het verslag over 1933 van Maatschap
pelijk Hulpbetoon is het volgende ontleend.
Tengevolge van het onverminderd voortdu
ren van den crisistoestand nam de omvang
van armenzorg en steunverleening nog toe
Zoowel het aantal ondersteunden als de to
taalsom der uitgaven bereikten een ongekende
hoogte.
Op de 255 dagen dat het kantoor voor het
publiek geopend was, hebben zich pl.m. 18.000
personen aangemeld, dit is gemiddeld 70
per dag.
Steun werd verleend in geld en in natura.
Het uitgekeerde steunbedrag voor valide
werkloozen bedroeg over 1933 f 1.250.571,39, dit
is per steungeval f 10.75 per week.
Het uitgekeerde bedrag aan ondersteuning
in geld aan armlastigen bedroeg: aan de
groep invalide armlastigen f 463.886.56, of .ge
middeld f 8.92 per week en gemiddeld per
steungeval.f 7.10 per week; aan de groep va
lide armlastigen naar schatting f 430.571.39 of
gemiddeld f 8.280 per week en gemiddeld per
steungeval f 10 per week.
Versterkend voedsel werd verstrekt tot een
bedrag van f 41.867.72.
Terzake het gewone verhaal van kosten van
ondersteuning werd in 1933 ontvangen
f 49.772.48 tegen f 31.212,45 in 1932.
Het Tehuis voor Ouden van Dagen telde 79
verpleegden (51 mannen en 28 vrouwen). In
Haarlérh's 'Kindertehuis werden 156-•kinderen'
verpleegd.
SCHAKEN.
Het schaaktournooi te
Hastings.
Uit Hastings: De resultaten van de vierde
ronde van het schaaktournooi te Hastings
luiden:
Euwe wint van Thomas:
Norman-Lilienthal afgebroken in betere
stelling voor Norman;
Capablanca wint van Millner Barry;
Michell verliest van Flohr;
Botwinnik wint van miss Menchick.
De resultaten van de Nederlanders in de
andere afdeelingen luiden als volgt:
PrinsSpacey afgebroken in gelijke stel
ling;
SchefferRitsen Morry afgebroken in ge
lijke stelling;
HoenselaarRamsay afgebroken in betere
stelling voor Hoenselaar;
MorrisonDoyle afgebroken in slechtere
stelling voor Morrison;
De JongShoobridge afgebroken in betere
stelling voor De Jong.
De partijen van
Nieuwjaarsdag.
Dinsdag werd de vijfde ronde gespeeld. De
resultaten waren:
Miss Mencnick remise met Euwe.
Millner Barry verliest van Botwinnik.
Lilienthal wint van Capablanca.
Flohr—Thomas afgebroken in gelijke stel
ling.
Mitchell wint van Norman.
De stand in het hoofdtournooi luidt thans:
1 en 2. Euwe en Lilienthal 3 12 p.; 3. Tho
mas 3* p.; 4 Flohr 2 1/2* p.; 5, 6 en 7 Botwin
nik. Capablanca en Mitchell 2 12 p.; 3 en 9
Miss Menchik en Millner Barry 1 1/2 p.; 10.
Norman 1 p.
De resultaten der Nederlandsche spelers in
de andere afdeelingen waren:
Prins remise met Kaltanowski;
SchefferArthur Eva afgebroken in ge-
ij ke stelling;
De Jong verliest van Dr Seitz;
Hoenselaar verliest van Miss Musgrave;
Morrison verliest van Wood.
Voorts werdén nog enkele afgebroken par
tijen der vorige dag~en uitgespeeld. Deze had
den tot resultaat:
Scheffer wint van Ritsen Morry;
De Jong wint van Shoobridge;
Hoenselaar wint van. Ramsay;
Morrison verliest van Doyle.
HOCKEY.
HOCKEYWEDSTRIJDEN TE ZAND VOORT.
Op Nieuwjaarsdag heeft de Zandvoortsche'
Cricket en Hockeyclub de Beverwij lcsche
Strawbeii'ies op bezoek gehad.
Niet minder dan drie wedstrijden werden
jespeeld op het terrein van de Zandv. voet
balclub „Zandvoort".
Het twee'de elfal van Zandvoort speelde
's-morgens tegen het 3e elftal van Strawber
ries en verloor met 31. De dames die hierna
speelden, brachten het er beter af zij wonnen
van de Beverwij ksche „Aardbeien" met 10.
In den middag speelde het eerste elftal te-
_:en Strawberries 2 deze vlot, gespeelde wed
strijd mocht zich in een groote belangstelling
verheugen. Jammer, dat het Zandvoort niet
gelukte èön tegenpunt te maken, zij verloren
met 3-D,
meldt:
Hoogste barometerstand 776.4 m.M te
La Coruna.
Laagste barometerstand 746.6 m.M. te
Isafjord.
en voorspelt:
Meest zwakken wind uit Westelijke richtin
gen. Half tot zvaar bewolkt. Waarschijnlijk
weinig of geen regen. Iets kouder.
Uit het Buitenland
RUIMEN VAK DEN WIND NAAR IIET
NOORDEN. WELLICHT AFKOELING
Er is sinds Maandag wel eenige verbetering
in de algemeene druk verdeeling' ingetreden.
Over de Golf van Biscaye ontwikkelde zich
een krachtige hooge druk terwijl ook over
Scandinavië nadat daar een depressie pas
seerde, de barometer weer snel stijgende is.
Wel is waar bevindt zich bij IJsland nog een
depressietoestand, doch het vochtige drukge-
bied aldaar vertoont geen neiging zich naar
onze omgeving uit te breiden. Het zal waar
schijnlijk Noordoostwaarts aftrekken. Over de
Middellandsche zee ligt een vlakke lage druk.
Het is thans vrijwel overal rustig weer. be
halve in Zuid-Frankrijk waar een zware
mistral te Perpignan waait. In de Rijnvlakte
en Midden-Duitschland is het mistig, terwijl
het langs de Britsche Oostkust en Noord-
Duitschland nog regenachtig is. Behalve over
IJsland en plaatselijk in Zweden daalde over
al de temperatuur, maar toch is zij nog over
het geheele gebied boven haar normale
waarde.
Er is ten onzent kans op een ruimen van
den wind naar Noordelijke richtingen, het
geen waarschijnlijk met eenige daling van de
temperatuur gepaard zal gaan.
Barometer
Stand van heden 767 m.
Neiging: Vooruit.
Opgave van
FA. FEDERMANN, Opticien.
Groote Houtstraat 37. Tel. 11059.
Thermometer
2 Januari:
Hoogste gisteren
Laagste heden nacht
Hoogste heden tot 12 uur
49 F.
43 F.
46 F.
iest behandeld zonder"in-
en—alleen inwrijven met
v VAPORUB
(Adv. Ingez. Med.)
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM, 2 JanuarL
Bevallen28 December:, C. van Westerhoven
van Mourik, z.; 29 December: T. v. d, Bosch
v, d. Heide, z.; B. J. A, Philippo—Kluck, z.;
C. S. HanseierMes. z.; 30 December: C. H.
Ruisvan Looij, z.; K. v. d. BergBeen, z.;
J. M. Post—Rijken, d.; C. J. Bergkamp—v. d.
Aar, d.
Overied.en 28 December: J. C. Harlaarde
Haan, 68 j., Rechthuisstraat; 29 December:
M. ElzingaBerlijn, 51 j., Westerhoutpark; 30
December: A. de Vries—v. Rozenheek, 52 j.,
Jan Huijgenstraat.
DE EERSTE INBRAAK IN 1935!
Dinsdagavond tusschen half zeven en half
tien heeft iemand zich vermoedelijk met een
valschen sleutel toegang verschaft tot een
perceel aan de Timorstraat, bewoond door de
familie H. De heer H. had de deur op het
nachtslot gedaan. Bij zijn thuiskomst was de
deur op het dagslot. Uit een bakje in een on
gesloten kast in de voorkamer wordt f 6.50
vermist en uit een ongesloten spaarpotje f 12.
Uit den opengebroken electriciteitsmeter in
de gang werden 18 a 20 kwartjes gestolen. Het
heele huis werd doorzocht. De politie tracht
eren inbreker op te sporen.
25 JAAR PLANTSOENARBEIDER.
De heer J. Lange veld, Karei van Mander-
straat 99, zal Donderdag 3 Januari 25 jaar in
dienst der gemeente I-Iaarlem zijn. De heer
Langeveld is plantsoenarbeider, wien de zor
gen van de Singels, het Wilson- en het Lo-
rentzplein is opgedragen.
Des middags om kwart voor vijf zal in het
gebouw van den Plantsoenendienst een een
voudige huldiging zijn.
GEMEENTELIJKE INSTELLING VOOR
KINDERVERZORGING
Bovengenoemde instelling opgericht bij
Raadsbesluit van 27 Juli 1932 en in werking
getreden op 1 Januari 1933 werd blijkens
het verslag over 1933 op laatstgenoemden da
tum voogdes over 40 kinderen: 23 jongens en
17 meisjes en op het einde van het verslagjaar
nog over 37 kinderen.
Het stelsel van gezinsverpleging bleef ge
handhaafd.
Ontvangen werd een Rijksbijdrage van
f 5625 en een subsidie van de gemeente van
f 5273.26.
GUNNING.
B. en W. van Haarlem maken bekend, dat
het laden, vervoeren, lossen en eventueel op
tassen van materdalen en de levering van ver
voermiddelen in huur met of zonder bediening,
ten behoeve van Ctrakl Vervoer, gedurende het
jaar 1935, door hen gegund is aan J. L. Thoo-
len te Haarlem.
Aan C. Eichhorn te Haarlem is gegund het
vervoeren van cokes.
HAARLEM'S SALON ORKEST.
Haarlems Salon Orkest geeft op Maandag
7 Januari zijn negende amusementsavond in
den Haarl. Kegelbond. Naast het optreden van
het volledige salon-orkest, onder leiding van
Jack Stoffer, zullen medewerken het duo Else
en George du Bree, het ballet „Siiphidên" en
Robert Speakman. George du Bree zal eenige
bekende schlagers zingen uit de operette „Rose
Marie", Een bal zal den avond besluiten,
HETTOONEEL.
Ensemble Mevrouw De Boer- van Rijk
BETJE.
NIEUWJAARSWENSCH.
Voor Henk Bakker, onzen Haarlemschen
auteur was het gisteren een gelukkige inzet
van het nieuwe jaar. Een zeer volle schouw
burg bij de eerste opvoering van zijn jongste
blijspel Betje en een stemming bij het pu
bliek. die geen twijfel liet aan het succes. De
open doekjes waren niet van de lucht, na het
eerste bedrijf reeds vijf maal halen en aan
het slot een ovatie van het enthousiaste pu
bliek voor mevrouw de Boer-Van Rijk, die in
de rol van Betje een nieuwe triomf heeft mo
gen behalen. Voor een belangrijk deel waren
de bravo's, die opklonken, zeker ook bestemd
voor den schrijver, die echter bescheidenlijk
in zijn loge bleef zitten.
Bakker schreef zijn Betje op verzoek van
de directie van het Ensemble van mevrouw
de Boer-van Rijk. Men vroeg hem een blijspel
met een hoofdrol voor mevrouw de Boer en
Bakker heeft niet lang geaarzeld om aan dit
voor hem zoo vereerend verzoek te voldoen.
Hij 'herinnerde zich het succes van onze popu
laire actrice in De Meid en Eva Bonheur en
hij wist tegelijk in welke richting hij moest,
werken. Maar al herkennen wij de bron
nen Bakker heeft aan Betje een van Anne-
mie en Eef geheel afwijkend karakter mee
gegeven en van de oude meid wanneer zij on
der gelijksoortige omstandigheden wordt ge
plaatst 'als haar prototypes, en de familie,
waarbij zij jaren lang diende, in haar macht
weet, gelukkig geen vampyr gemaakt.
In liet eerste bedrijf, als Betje, die al jaren
van de rente van haar erfenis stil leefde, haar
huishoudiboezelaar weer voorbindt, wanneer
zij hoort, dat haar „meneer" de effecten, welke
zij hem ter belegging toevertrouwde, eigen
machtig heeft verpand, en zij met dit symbo
lisch gebaar het bestuur van het huis, waarin
zij zoo vele jaren dienstbode was, op zich
neemt, vreezen wij een oogenblik, dat Betje
het voorbeeld van Annemie en Eva Bonheur
zal volgen, maar al spoedig blijkt het. dat deze
oude. trouwe, gedienstige uit heel ander liout
gesneden is. Want het is Bet allerminst om
wraak te doen. Dit pientere vrouwtje ziet zeer
goed, dat het bij de familie Van Gelder mis
dreigt, te gaan, dat er in haar oude huis veel
te hoog wordt geleefd en enkel een flinke
schoonmaak de boel nog redden kan. Bet zal
voor die schoonmaak zorgen en het dient ge
zegd, dat zij de zaken dadelijk stevig aan
pakt. Al het overbodige personeel wordt het
huis uitgebonjourd en de dure bontmantel,
dien mevrouw op een uitverkoop heeft ge
kocht en men moet dit mevrouw de Boer
zien spelen om het uitbundig plezier van de
zaal te begrijpen wordt zonder veel compli
menten naar de zaak geretourneerd. Mevrouw
Van Gelder mag hoog of laag springen, Bet
laat zich de teugels niet meer uit handen ne
men. nu zij ze eenmaal heeft aangevat. Zij
heeft de familie in haar macht en zij zal daar
gebruik van maken op de wijze, die haar het
beste dunkt.
Bet regeert met straffe hand tot groeiende
ergernis vooral van mevrouw. Een ieder
heeft zich te schikken naar het nieuwe, stren
ge bewind, omdat Bet, die weet dat meneer
feitelijk fraude heeft gepleegd, het zwaard
van Damocles boven ieders hoofd houdt. Maar
er is geen haar op het grijze hoofd van de
oude meid, dat er aan denkt dit zwaard ooit
te laten vallen. Integendeel doet zij alles om
de familie, wvaraan zij met hart en ziel ge
hecht is, te helpen. Zij speelt de kwade genius
terwijl zij in werkelijkheid de reddende en
gel is. Het is haar niet om haar eigen geld
maar enkel om het geluk van de familie Var-
Gelder te doen. Toch zou 'het haar misschien
niet gelukt zijn de familie uit den brand
te helpen, wanneer Bakker haar hierbij niet
'n beetje of liever een heele boel gehol
pen had. De auteur regelt het namelijk zoo,
dat de zoon op het moment, wanneer de nood
het hoogst gestegen is, een transactie sluit,
waarbij hij de terreinen van zijn vader voor
drie en een halven ton verkoopt. Door deze
transactie het zal je gebeuren in dezen tijd
van crisis zit de heer Van Gelder niet al
leen weer hoog te paard, maar kan hij ook
Betje haar effecten teruggeven. Voor me
vrouw is het uur van zoete wraak, waarop zij
reeds maanden gewacht heeft. gekomen
maar op het oogenblik. dat zij Bet den dienst
opzegt, treedt de dochter de eenige, die
weet wat Bet voor hen heeft gedaan
tusscbenbeide en plaatst de oude gedienstige
op het gestoelte der éere, zooals het haar
toekomt. Bakker zorgt op dat moment voor
champagne en het einde is zoo gelukkig en
voorspoedig, als wij het allen landgenooten,
die thans in zorgen zitten, in dit nieuwe jaar
zouden toe wenschen.
Betje heeft niets van het schrijnende van
Heijermans' twee genoemde stukken, maar
mist ook de felheid en scherpte van karakter-
'teekening, die wij van onzen grooten drama
turg kennen. Het is eer een goedmoedig dan
een bitter spel geworden, waarin de auteur
wel eens wat eigenmachtig vooral bij het
happy end regelend optreedt, maar het is
volkomen geworden, wat de directie van het
ensemble van mevrouw de Boer—van Rijk
heeft gevraagd: een vlot blijspel met een rol,
welke onze populaire actrice om de geijkte
uitdrukking te gebruiken „op het lijf ge
schreven is". De directie zou zeker niet licht
een tweeden auteur in ons land hebben kun
nen vinden, die zoo geheel aan haar verlan
gens had vermogen te voldoen, en hierom
kunnen wij het werk van Bakker dan ook
vokomen geslaagd noemen. Bakker toont
zich ook in dit blijspel weer de habiele too-
neelschrijver. die precies weet, wat het op de
planken doet Er zijn uitstekend geschreven
scènes in zooals die tusschen Van Gelder
en Mr. Stanley in I de dialoog is aldoor
raak en puntig en de rol van Betje is er een
en ik zal maar weer de geijkte uitdrukking
gebruiken „om te zoenen". En gespeeld door
mevrouw de Boer, wordt het een „juweel van
een rol".
Met mevrouw de Boer m deze hoofdrol wist
Bakker zijn stuk reeds van te voren in veilige
haven. Zij maakt van dit oude vrouwtje, dat
heel haar leven „gediend"heeft en op haar
ouden dag de zaken in haar vroegere huis zoo
kordaat en flink nog eens recht zet, iets
prachtigs. Een lief, gemoedelijk oudje, maar
allerminst een doetje, integendeel bij de hand
en gewiekst, als het er op aankomt om te
handelen. Een rol met heel wat facetten, die
allen schitterend worden belicht en volkomen
worden uitgespeeld. Het is een subliem.gave
creatie, zooals, behalve zij, alleen misschien
nog mevrouw Van Westerhoven in ons land
van deze rol zou kunnen maken. Waarlijk, als
men mevrouw de Boer in zoo'n rol ziet, ver
wondert men zich niet, dat zij in ons land
populair is als geen ander. Het is alles zoo
.zuiver en doorleefd, zoo ras-echt en boven,
dien zoo door en door Hollandsch. Het publiek
genoot zichtbaar van dit spel, dat geen tooneel
meer scheen. Heerlijk zooals zij flink en kor
daat, met straffe hand regeert haar tooneel-
tje met den oneerlijken huisknecht werd met
twee open doekjes beloond en dan weer
later, wanneer zij haar goede bedoelingen mis
kend ziet, van een zoo roerende gevoeligheid,
dat in de zaal plotseling een stilte viel, die
een nog -grooter hulde beteekende dan het
luidruchtigste applaus. Bakker en mevrouw
de Boer mogen elkander wederkeerig dank
baar zijn voor deze door hun tweeën gescha
pen Betje.
Ook over de verdere bezetting kan de
schrijver zeer tevreden zijn. Adolph Hambur
ger vond in Fred, den luchthartigen, maar
au fond toch goedigen jongen, een alleraar
digste, dankbare rol, die hij ondanks de
zware verkoudheid, waarmee hij te kampen
had voortreffelijk, in lichten toon, zeer
amusant, jong en levendig heeft gespeeld.
Willem van der Veer gaf alle relief aan Mr.
Stanley, den bankdirecteur, een uitstekende
rol van hem. Het tooneel tusschen hem en
Van der Poll in I, door beiden strak en sterk
geladen gespeeld, werd een der beste momen
ten vaar den avond. Van der Poll als de fabri
kant in zorgen, Mieke FlinkVerstraete, heel
lief en bescheiden als de sympathieke dochter,
Fie de Vriesde Boer als de actrice Mia van
Laar. Henk Schaer in de gedaante van Hen
drik, den huisknecht completeerden de zeer
goede bezetting, terwijl mevrouw Van der
PollHamakers wel de ondankbaarste rol
had als de hooghartige Louise, wie men de
drie en halve ton aan het slot 'wel het minst
gunde. Zoo werd het over de geheele linie
een mooi succes, voor schrijver zoowel als
spelers.
Na Betje kregen wij op dezen eersten dag in
het jaar nog de Nieuwjaarswensch van Tno-
masvaer en Pieternel. Dat deze wensch dit
maal voornamelijk in den mineurtoon gesteld
was, spreekt eigenlijk van zelf. Thomasvaer en
Pieternel herdachten in gevoelige woorden
het heengaan van de Koningin-Moeder en
Prins Hendrik, zij stonden een oogenblik stil
bij de herinnering aan den ondergang van den
Uiver, spraken woorden van medegevoel en
troost voor de vele werkloozen die in zoo groote
zorgen verkeeren, en wijdden woorden van
bewondering en genegenheid aan Heyermans,
wiens sterven dit jaar door de tooneeigezel-
schappen was herdacht. En het was een sym
pathieke gedachte om op dit moment aan
Kniertje het woord te vèrleenen. Zij nam met
haar zorgelijk gezichtje en in haar blauwe jak
tusschen Thomasvaer en Pieternel plaats en
sprak uit, ,wat in zoo veler harten leefde.
Maar Thomasvaer en Pieternel wisten toch
ook vrooüjke tonen aan te slaan. Daar was het
gewetensgeld, dat zooveel in de schatkist had
gebracht, daar waren de regenmaker en dan
de beiastingplaatjes, die wij op de borst moch
ten dragen als een schoone decoratie voor een
smetteloos gedrag. Het stadionconcert gaf
Thomasvaer de opmerking in den mond, dat
„ware kunst nog wel waardeering vond, maar
dan alleen.op het voetbalveld". Via de auto
bussen kwam Pieternel op het overweg'gevaa1.',
en de Nederlandsche filmkunst bracht Tho
masvaer tot bijna extatische bewondering.
Nederland is aan het filmen.
En.... dat zit ons in het bloed,
Wat we aanpakken in Holland,
Nou, dat doen we dan ook goed,
riep hij vol trots uit.
En natuurlijk werd ook de spelling van Mar-
chant niet vergeten, een spelling, die Thomas
vaer's tante Cato het minste moeite gaf, om
dat zij haar heele leven lang alle woorden met
één o en één e geschreven had. -
Aan het slot kregen wij de gebruikelijke zege-
wenschen voor H.M. de Koningin, Prinses Ju
liana, den burgemeester en het publiek.
Van der Poll en mevrouw de Vriesde Boer
waren Thomasvaer en Pieternel. Zij wisten den
tekst van Guus Betlem het best tot zijn recht
te brengen in de momenten, die als ernstig
bedoeld waren.
Hedenavond speelt het ensemble van me
vrouw de Boervan Rijk nog eenmaal Betje
in den Schouwburg aan den Jansweg. Wie me
vrouw de Boer in haar nieuwste succesrol wil
zien, verzuime niet deze voorstelling te gaan
bijwonen. J. B. SCHUIL.
OPERETTE FRITZ HIRSOH.
Een scène uit de nieuwe operette van
Fritz Hirsch.
Op Zaterdag 12 en Zondag 13 Januari
wordt in den Stadsschouwburg opgevoerd
„Ein Frühlingstraum im alten Wien", waar
voor Bruno Granichstadten de muziek heeft
gecomponeerd. Het libretto schreef Ernst
Marischka. Fritz Hirsch heeft wederom, de
regie. De Amsterdamsche schilder Gerard
Vroom heeft zijn zorgen aan de décors be
steed. Costumes werden vervaardigd naar oude
Weensche gravures. De dansstudies zijn van
Arpad Latabar en Susi Kramer. Irma Her-
litz en Edith Kliemstein, twee jonge danse
ressen van de Weensche Staatsopera dansen
in de tweede acte een menuet.
Deze operette, waarin Fritz Hirsch de -voor
naamste rol uitbeeldt, verhaalt van een sim
pele liefdesgeschiedenis tusschen oen Prins
èn het dochtertje van een zijner dienaren.
Deze dienaar Franz Rettenbacher geheeten
(Fritz Hirsch) voelt zich veel voornamer dan
een Prins. Wanneer na het derde bedrijf het
scherm valt, zijn er liefst drie gelukkige paren
maar het meest voldaan en het gelukkigst
van allen is Franz Rettenbacher. opperka
merdienaar en schoonvader van zijne Konink
lijke Hoogheid Prins Karl von Rohnstorff
(Albert May). Paul Harden is te zien als
Ferdinand een Weensch' fiakerlcoetsier, wien
het in de liefde lang niet meeloopt.
Maria Eisner en Martha Wagner spelen voor
Gretel en Gustel, de beide dochtertjes van
Franz Rettenbacher. Verder werken hieraan
nog tal van nieuwe en ook bekende krach
ten van het Fritz Hirsch-gezelschap mee.
De muzikale leiding berust bij Hans Lich-
tenstein. Het tweede bedrijf speelt zich af op
het slot van Prins Karl, tijdens een brui
loftsfeest. dat geheel volgens de traditie van
het geslacht Rohnstorff in den stijl van de
achttiende eeuw wordt gehouden. De twee
andere bedrijven zijn ten huize van Franz
Rettenbacher.
