arkeeren verboden!
Wij parkeeren onze auto's....
Nieuwe voorschriften scheppen
nieuwe toestanden.
BIOSCOOP
ZATERDAG 19 JANUARI 1935
HAARLEM'S D A G B L A D
11
1. Op de Gedempte Oudegracht ziet men hoe 't loei moet: tusschen de hoornen
het snelverkeer, zoowel als 't langzame wordt niet gehinderd. 2. In de Groote
Houtstraat vervangt de een den ander. 3. Een voorbeeld van parkeer-knooperij
in de Doelstraat bij de Gierstraat. 4. Nog een foto van toegversperrend stil
staan. 5. In de Koningstraat staat het bekende sliertje. 6. Een file karreneen
paard met ivagen: de Zijlstraat is een halve Zijlstraat geioorden. 7. Het entree
van de Smedestraat is nog wat smaller gemaakt.
Leo Carillo,
Myrna Loy en
William Powell
in „Manhattan
Melodrama"
(Zonen van één
vader)die In
het Luxor Thea
ter draait.
levensbeginsel: zonder aanzien des persoons
recht te doen en de misdaad te straffen, al
zou hij daarmee zijn besten vriend naar
den electrischen stoel moeten verwijzen.
Dit laatste is niet zoo maar bij wijze van
spreken gezegd. Want rechter Wade komt
inderdaad voor dit pijnlijke geval te staan.
En nu trekt de film profijt van iets, wat de
Amerikaan evenmin kan missen als zijn pu
ritanisme: de kinderlijke genegenheid voor
een onwerkelijke en sentimenteele roman
tiek. Het actueele sociale stramien wordt ge
borduurd met de kleuren en figuren van het
melodrama, welke doen denken aan de ro
zen en ankers, die onze oud-tantes op de
pantoffels van onze oud-ooms plachten te
borduren.
Jim had nl. als kind een vriendje. Blackie
genaamd. Zoo leerzaam en braaf Jim was.
zoo ondeugend was Blackie. Maar als alle
ondeugende jongens was hij pienter in de
practische zaken van het leven en won hil
altijd bij het spelen. Ondanks hun verschil
in aanleg bleven de vriendjes elkaar trouw,
en toen ze door een ongeluk met een ple
zierboot wees waren geworden en samen
door den vader van een derde, ook bij de
ramp omgekomen vriendje, in huis waren
genomen, werd deze band nog hechter.
Eerst toen de studie Jim teveel in beslag
nam, verloor hij Blackie uit het oog en hij
vond zijn vriendje eerst terug, toen deze een
bekend bendeleider uit de onderwereld was
geworden en een moord even zakelijk ver
richtte als wij hier over de toonbank een
pond pruimen bestellen.
Jim is niet alleen symbool, maar ook
mensch. Hij verademt als het overtuigend
bewijs van Blackie's schuld (nog wel Jims
eigen overjas!) een andere jas blijkt te zijn.
Maar hij is dan net candidaat voor het
gouverneurschap zijn tegenstanders ver
trouwen het zaakje niet en vooral een zekere
Snow wil 's rechters slappe houding in deze
moordzaak tegen hem uitspelen.
De edele Blackie hoort dit van zijn voor
malige vriendin, die hij onzelfzuchtig aan
Jim afgestaan heeft, toen zij door diens zui
verder levensomstandigheden zich tot den
laatste aangetrokken gevoelde. En Blackie,
meer misschien nog om de vrouw, van wie
hij nog altijd houdt, een pleizier te doen
dan om zijn jeugdvriend te gerieven, ruimt
Snow uit den weg.
Doch nu wordt de moordenaar op heeter-
daad betrapt. En na een hevigen strijd in
Jim's borst tusschen Mensch en Symbool,
wint de Onkreukbare Rechter het van den
Vriend en Blackie stapt naar den electri
schen stoel. Hij doet dit echter op zoo fiere
en prettige wijze, na ook in het afscheid van
Jim een bovenmenschelijke edelmoedigheid
en karaktervastheid ten toon te hebben ge
spreid. dat ook Blackie tot een Symbool
wordt.
Tegenover dit symbool van den Misdadiger
als held, door Clark Gable met een markan
te sympathie gespeeld, verbleekt het symbool
van den Onkreukbaren Rechter, die ook
alweer symbolisch bij de gratie van den
beroepsmoordenaar gouverneur is geworden,
zonder dat hij zelf het aandeel van Blackie
in zijn succes vermoedt.
De allerjongste golf van Amerikaansch
puritanisme richt zich tegen de bioscopen.
Zuivering van de film is het parool! Ariane,
Christina van Zweden. Mae West en al wat
er meer op sex appeleert,, moest het locdie
leggen. Maar er zijn gevaarlijker suggesties
dan sex-appeal, al vallen ze minder in het
oog. Hebben de zuiveraars de film van den
Onkreukbaren Rechter als een concessie aan
hun beleid toegejuicht, zij hebben het Tro-
iaansche paard niet bemerkt, dat in het sym
bool van den sympathieken en heldhaftigen
Misdadiger de harten ontroert. Want klein-
zeerig en kinderachtig is het, een ridderlijk
minnaar en een nobel vriend als Blackie een*
eigenaardigheid kwalijk te nemen, waarbij
hij menschen doodmikt zooals kleuters dit
doen met vliegen tegen het venster!
Als een oolijke streek van de bevitte pro
ducers tegen hun puriteinschë vijanden,
maar ook om de prachtige massa-scènes van
den regisseur W. S. van Dijke kan men de
in Luxor vertoonde film waardeeren.
H. G. CANNEGIETER.
REMBRANDT THEATER.
Turandot
Turandot, prinses van China, is een aller
beminnelijkst persoontje, die haar aanbidders
een kopje kleiner laat maken, als deze haar
raadsels niet kunnen oplossen! Ze hoopt op
deze wijze toekomstige pretendenten naar huis
hand af te schrikken, doch deze opzet mislukt.
Laten we er onmiddellijk bijvoegen, dat geen
der slachtoffers het voorgespiegelde lot on
dergaat, omdat de opperrechter er geldelijk
voordeel uit weet te slaan, als hij ze tegen
een losgeld vrij laat ennagemaakte
en gelijkende hoofden op den Muur der Ont
hoofden zet! Een vogelkoopman vindt de
wijze van doen van Turandot zóó dwaas, dat
hij in een onderhoud haar flink de waarheid
zegt. Bovendien lost hij de raadsels op, en
zal zoodoende haar moeten huwen. Hetgeen
tenslotte zal geschieden, doch Turandot en
hij maken nog heel wat door voor het zoo
ver is.
Dit gegeven had kunnen groeien tot een
buitengewoon goede amusementsfilm van be
gin tot het eind. alsja, als er niet af
en toe, volkomen in de operettestijl, liederen
gezongen werden, en als voor den rol van
Kalaf. den vogelkoopman een ander gekozen
was dan Willy Fritsch, die een prachtacteur
kan zijn (men denke aan Spione en andere
vroegere films), maar die niet opgewassen
is tegen deze komische rol
Kathe von Nagy, als Turandot, is charmant
en vlot, en steekt ver boven Fritsch uit. Maai
de film wordt pas krachtig en vol geest, als
Paul Kemp (de bediende van Kalaf), Willy
Schaeffers (als de keizer), Inge List (als
de vriendin van Turandot). Aribert Waschner
(als de opperrechter) en Paul Heidemann (als
een afgewezen aanbidder) op het doek zijn,
benevens Leopoldine Konstantin (als de Kei
zerin) in een klein rolletje. Daarmee weet
regisseur Gerhard Lamprecht, die een film
met tempo vervaardigd heeft, een groote
komisrhp hnoete te bereiken, prachtig paro
distisch. En we beschouwen de grenzelooze
brutaliteit, waarmede Kalaf tegenover de
prinses staat, en die misschien van een ander
(Viktor de Kowa?) aanvaardbaar zou zijn. als
een scenariozwakte. Paul Kemp is uitstekend
op dreef. Hoe prachtig is zijn houding op
de kar, hoe heerlijk zijn pantomine met de
muis!
In het voorprogramma draait een bizonder
goed kleurenteekenfilmpje van Leon Schie-
singer, een Merry-Melody. Voorts zijn er de
gebruikelijke journaals, waarin Amelia Ear-
hart, Laval en Mussolini en (natuurlijk!) een
groote brand in Amerika voorkomen. Poly
goon geeft een In Memoriam van minister
Kalff. Op het tooneel zingen de 5 Jungle Sere-
naders, en ze doen dit vlot, rythjnisoh en
melodieus, al is hun zang misschien ietwat
te zaclit voor de zaal.
Reis om de wereld in 80 minuten.
Zondagmorgen zal in het Rembrandt
Theater een reisfilm Symphonie exotique wor
den vertoond, die ons in 80 minuten om de
wereld voert. Het is uitteraard een vogelvlucht
geworden, een tocht om den aardbol met ge
weldige sprongen, en een lang verblijf op cle
halteplaatsen, hoe graag men ook sommige
steden langer zou willen bezoeken, was on
doenlijk. Toch is het echtpaar Chaumel er in
geslaagd van de genomen streken een typisch
beeld te geven, daarbij gebruik makend van
speciaal voor deze film gecomponeerde mu
ziek, die als begeleiding den verkregen indruk
nog versterkt. De film blijft echter een verza
meling van op zichzelf goede fragmenten en
aan de montage, die in dit geval bizonder las
tig was, is te weinig aandacht besteed.
De film begint in den Jardin du Luxem
bourg. waar een jongetje een atlas bekijkt. Een
vriendelijke heer legt dan uit, wat te zien is,
en de film vertoont de te bezoeken landen.
Het vertrek vindt in Marseille plaats, en de
reis gaat via het Suez Kanaal naar Ceylon,
Voor-Indië, Singapore, Ton-Kin, Annam, Ang
kor en Java. Slechts iets uit den Plantentuin
in Buitenzorg wordt vertoond, waarna Sydney
aangedaan wordt. Nieuw Caledonië volgt, op
Hawaii vertoeven we even en daar zien we een
typischen dans. we varen door het Panama-
kabaai naar Martinique en bereiken via Ma
rokko Marseille weer. De atlas wordt dan
dichtgeslagen en de reis om de wereld in 80
minuten is volbracht.
Een rustige film, met fraaie opnemingen.
Merkwaardig is het verschil in boottypen, dia
in de onderscheidene landen gebruikt worden,
terwijl ook de aandacht mag worden geves
tigd op den verschillenden lichaamsbouw van
de inwoners der bezochte streken.
FRANS HALS-THEATER.
Malle Gevallen.
De directie van het Frans Halstheater heeft
zich genoodzaakt gezien door de enorme be
langstelling voor de film Malle Gevallen, die
zich uitte in een geweldigen toeloop, om die
film te prolongeeren. Zij, die deze Nederland-
sche rolprent nog niet zagen, krijgen dus ge
legenheid alsnog van dit amusementswerk te
genieten. Men zal schateren om het „malle
geval" Bram (Kaart Jr.) als slaper aan den
voet van Boerhaave's standbeeld in Leiden,
als uitvinder, als rolschaatsenrijder, als har-
nasridder, alsnou ja in zoovéél dwaze
situaties, die hun grond vinden in het boek
van Hans Martin, waarop de film van Jaap
Speyer gebaseerd is. Roland Varno staat hem
goed terzijde, terwijl Louis Borel in deze zijn
eerste film bewijst, dat hij zich voor de
camera al zeer op zijn gemak voelt. De meis-
jesrollen worden bezet door Jopie Koopman,
Annie van Duin en Enny Meunier. Louis de
Bree debuteert eveneens zeer komisch.
Ook het voorprogramma is geprolongeerd,
wat gelukkig is, omdat daarin een van de
beste gekleurde teekenfilmpjes van Max Flei
scher draait, op de bekende song Little Dutch
Mill, een wonder van geest. Voorts is er nog
een zeer geslaagde opneming van een dames
band met een vocaliste, die op meesleepende
wijze Love in Bloom zingt, en het Paramount-
journaal ten slotte met o.a. de samenkomst
van Mussolini en Laval in Rome.
FILIAAL VAN DE FA. KROESE DE VRIES.
Opdat de clientèle in het Noorden van
Haarlem beter bediend kan worden heeft
de heer H. Kroese de Vries in de Generaal
Cronjéstraat éen filiaal geopend van zijn
zaak in de Barteljorisstraat.
Ook hier worden uitsluitend eerste klas
artikelen verkocht, als: früit, chocolade,
conserven.
De winkel in de Gen. Cronjéstraat 52 heeft
een keurig aanzien en het zal zeker voor ve
len die hun inkoopen bij den heer Kroese de
Vries pleegden te doen .een gemak zijn dat
hier een filiaal is opgericht.
Louis Borel, die in „Malle Gevallen" zijn
filmdebuut maakt.
Wat de winkeliers zeggen, de resultaten en de naleving.
Sedert kort worden Haarlem's be
langrijkste straten door borden met
een rooddoorstreepte P gesierd. Men
weet 't: verboden te parkeeren. Wel
was vroeger reeds hier en daar een
parkeerverbod waaraan nauwelijks
de hand werd gehouden, met deze
nieuwe P's is een regeling ingetreden,
die de verstoppingen in onze straten
tot een minimum moet beperken. Hoe
staat 't nu met de resultaten, met de
naleving der voorschriften en de mee
ning der winkeilers in wier straten de
nieuwe borden zijn verschenen?
„Wat denkt u van de nieuwe verordening?"
vroegen wij een winkelier in hartje Haarlem
en zijn antwoord was:
„Van de wat
Hij wist van geen parkeervoorschrift af; het
bord stond vlak voor zijn zaak. Dus had hij
ook geen meening erover. Zooals velen die
eerst eens willen afwachten.
Toch zijn er ook ettelijken die het ergste
vreezen, vooral zij die gewend zijn dat hun
klanten per auto komen, den wagen voor de
zaak laten staan en geruimen tijd in den win
kel doorbrengen, dan dit betastend, dan dat
onderzoekend. Het parkeervoorschrift zegt:
men mag een voertuig laten staan voor het
onmiddellijk laden of lossen, of in- en uit
stappen. Wat is nu „onmiddellijk"? Een dame
die een hoed koopt kan met een gerust gewe
ten een uurtje noodig hebben, in de vaste
overtuiging onmiddellijk een hoed gekocht te
hebbenZij is ook werkelijk een uur bezig
met de voorbereiding straks „goederen te la
den", aangenomen dat zij de hoed ten slotte
ook koopt. Maar.. ..denkt de politie er ook
zoo over?
„Waarom mag men in de Groote Houtstraat,
in de Koningstraat, Kruisstraat en nog en
kele straten een half uur parkeeren en bij ons
niet?" vroeg een ander, die in een gedeelte
van een straat woont, dat minstens even
„breed" is als de Groote Houtstraat op z'n
smalst.
„Wat een zegen dat er nu eindelijk eens een
einde komt aan die eeuwige sliert voor mijn
huis," zei een derde opgelucht. „In geen dagen
heb ik den overkant van de straat aan
schouwd. En als ik de andere zijde niet kan
bezien, kunnen de menschen mijn etalage niet
bewonderen, die me elke twee weken een vol
len Zondag arbeid kost!"
„Meneer, wat is nu een half uur?" vroeg
iemand uit een van de „bevoorrechte" straten.
„Ik zie het aankomen dat ik na acht en twin
tig minuten praten als Brugman een mooie
partij zal verkoopen, mijn klant tot de ont
dekking komt dat een agent om z'n wagen
zwermt. Wat zal-ie doen? Hij zal wegrijden.
En ik zie hem nooit weerom!"
Men ziet 't: de mee'ningen zijn verdeeld, de
winkeliers die een P met een streepje in hun
straat hebben, wilden een P met een streepje
plus de toevoeging dat het niet langer dan
een half uur mag zijn. Zij die de P met een
streepje en de toevoeging hebben, wilden hee-
lemaal geen P en streepje en toevoeging en
zij. die niets hebben, zouden wellicht een groot
bord met een nog grootere P voor hun deur
geplaatst willen zien om weer te kunnen kijken
naar den concurrent aan de andere zijde van
de straat
De dame, de auto en de P.
Inmiddels staan de borden er, of ze hangen
aan de gevels. Het zijn er tientallen en we gaan
eens zien hoe men de nieuwigheid ontvangt
„Moet je zien zeg," lacht een dame tegen
haar vriendin, terwijl zij uit de auto stappen,
„wat grappig: een P met een streep! Wat zou
dat nu wel beteekenen?" (Beiden af, door deur
van lunchroom).
„Zoo'n bord kan mij een zorg zijn, vrind,"
vertelt me iemand. „Ik heb mijn karretje hier
al jaren iang gezet, ze hebben 't nog nooit in
mekander gereden, en hoe eerder ze 't doen,
hoe liever 't me is."
In de Groote Houtstraat staan drie auto's
achter elkander. Zij zijn samen ongeveer tien
meter lang. De eerste rijdt na een kwartiertje
weg, de tweede na een half uur bijna. De
plaats van de eerste wordt drie minuten na
het vertrek door een anderen wagen ingeno
men, de tweede wordt onmiddellijk vervangen
door 'n verschen parkeerder, de derde staat er
misschien nu nog. De nu middelste auto wringt
zich na vijf minuten weer in den verkeers
stroom, het gat wordt niet opgevuld, maar is
toch onbruikbaar voor het doorgaand verkeer.
Een bloemenkoopman maakt dan eenigen tijd
later een dankbaar gebruik van de beschutting
der beide obstakels en de toestand is practisch
een uur lang dezelfde: tien meter dood weg-
kapitaal
De Gedempte Oudegracht, anderhalve mi
nuut gaans, kan wel honderd auto's bergen,
zonder dat het verkeer gehinderd wordt. De
foto toont dat. Zoo is het met de verhouding
Kruisstraat en Kruisweg tot de Nieuwe. Gracht
eender. Gelijk de Zijlstraat tot Groenmarkt en
Nassaulaan.
Dit geldt natuurlijk alleen voor personen
auto's. Vrachtwagens die zware kisten ver
voeren kan men moeilijk op de Gedempte
Oudegracht neerzetten, als zij lossen moeten
in de Groote Houtstraat. Maar de oewone
auto's, de handkarren, de bakfietsen, zij zijn
het die telkens het wegprofiel versmallen, die
telkens de .rechte lijn onderbreken, waardoor
de weg ten slotte toch weer smal wordt. De
eene wagen wordt door den ander vervangen:
de weg blijft er even breed door.
De politie zegt na maandenlange studie tot
de genomen maatregelen te zijn overgegaan.
Zoo is zij ook tot de regeling gekomen op som
mige deelen een half uur parkeeren toe te
staan, elders slechts voor den tijd die noodig
is voor het „onmiddellijk laden en lossen,
enz.", weer ergens anders voor helften van
straten, welke helften eiken dag wisselen, wa
aangegeven wordt door een bord, waarvan at
eene kant wit is, en de andere zijde éen P
met een streep laat zien. Den anderen dag is
het tooneeltje net omgekeerd.
Blijkt na eenigen tijd dat de verordening
aanvulling of wijziging behoeft, dan zal dat
natuurlijk geschieden, maar nu heeft de po
litie zich nog geen meening kunnen vormen.
Wel kwam het haar voor dat verschillende
straten schooner zijn dan vroeger. Hiervan
lijkt de Gierstraat ons een voorbeeld, evenals
de Zijlstraat, hetgeen toch niet wegneemt dat
er tusschen schoon en leeg nog een verschil
bestaat.
De naleving der voorschriften zal wellicht
nog eenige moeilijkheden opleveren. Zal het
mogelijk zijn van eiken wagen te weten dat
hij reeds een half uur parkeert of niet? Mag
men den wagen tien meter verder weer een
half uur neerzetten? Hoe lang mag een auto
parkeeren in een straat waar slechts een P
staat zonder de toevoeging van een half uur?
Dit zijn dingen die de tijd ons zal moeten
leeren. Zooals nieer parkeerzeer.
Resumeerende kan men tot de con
clusie komen dat er bij de winkeliers
verdeeldheid heerscht, doch dat de
meesten schade vreezen voor hun be
drijf. Het zal blijken in hoeverre deze
vrees gewettigd is.
Wil men de straten schoon houden
en leeg bovendien, dan zal de ver
gunning een half uur te mogen par
keeren nog wel eens hei-zien moeten
worden. De resultaten in de straten
met een absoluut parkeerverbod, die
waar alleen een doorgestreepte P
staat, zullen dat bewijzen. Wanneer
ten minste iedereen doordrongen is
van de beteekenis van een bord met
een P en een streep!
W. SCH.
LUXOR-THEATER.
Zonen van een vader.
Men kan de Amerikaansche film niet ver
wijten. dat zij de sociale vraagstukken uit
den weg gaat. Integendeel zoekt zij dikwijls
luist haar onderwei-pen in de actueele ge
beurtenissen op maatschappelijk gebied.
Een van de verschijnselen, welke het open
bare leven in de Vereenigde Staten kenmerkt,
is de neiging tot zuivering van de maat
schappelijke zeden. Het puritanisme zit de
afstammelingen van de Pelgrimvaders in het
bloed. Het drankverbod is een uiting geweest
van de typisch-Amerikaansche drang om het
-^delijke ideaal in praktijk om te zetten.
Mnar dh drankverbod heeft een nieuw maat
schappelijk euvel geschapen: dé smokkelarij
met haar afpersings- en omkoopingsmetho-
den.
Toen het bendewezen bij de opheffing van
bet drankverbod in de smokkelarij geen em
plooi meer' kon vindén, ontdekte het een
nieuw afzetgebied in den kinderdiefstal. Zon
Veranderde de misdaad van object, maar de
misdaad 'zélf bleef en wél met haar de af-
•Weing en de omkooperii,
Het sensationeele geval met Lindbergh's
zoontje deed een nieuwe, hartstocht naar
zuivering van zeden over het Amerikaan
sche publiek komen. Den staat te bevrijden
den misdadiger en politie en justitie van
ziin handlangers, werd de nieuwe leus.
Manhattau Melodrama, zooals Zonen van
één Vader in het oorspronkelijk heet, heeft
'Ut, laatste aegeven tot thema genomen. In
■Tim Wade zien wij het jongste ideaal, den
onkreukbaren Rechter, vertegenwoordigd.
William Powell speelt, deze figuur inderdaad
als een symbool. Aristocratie van lichaam en
"°est. maar vooral karakter-adel kenmerken
I'-mn man. die van een gezien officier van
-Htfe tot gouverneur van den staat New-
r.vpinoveert en die deze snelle promotie
t-p d ken heeft aan de populariteit van zijn