Autoshow in Crisistijd.
HET COUDBLOK.
DONDERDAG 7 FEBRUARI 1935
HAARLEM'S DAGBLAD
10
Verbetering van
uitrusting en technische kwaliteiten.
Prijzen enorm gedaald.
Maar de belasting is te hoog.
Iedereen is het erover eens. dat er moed
toe behoort 'n autotentoonstelling te houden
in dezen tijd van zware economische depressie,
in deze jaren, waarin de eene autobelasting-
verhooging met maximumsnelheid de andere
opvolgt. We weten niet, waar 't met de auto
heen moet. Aan den eenen kant is het welis
waar een aperte onmogelijkheid om te twij
felen aan de uiteindelijke overwinning van
het motorisch verkeer langs den weg, maar
daarnevens mogen we toch het spreekwoord
van de kip met de gouden eieren niet uit het
oog verliezen. Wie zegt ons, dat de fiscale
schroef niet reeds tè ver is aangedraaid, zoo
dat we ons nu op den weg terug bevinden,
den weg, die weer leidt naar paardekarren,
enz.?
Dat dit complex van auto-tegenwerkende
oorzaken een mineurstemming zou kunnen
verwekken in automobielkringen, spreekt
vanzelf, en het stemt verheugend te zien, dat
er op de R. A. I. van „wanhoopsargunmenten"
geen sprake is. Overgens zijn er wèl lange
gezichten te vinden; speciaal de autohandel
bevindt zich in het hoekje, waar de slagen
vallen, want bovendien zijn de prijzen in de
laatste jaren enorm gedaald, wat weer aller
lei moeilijkheden oplevert in verband met den
voorraad, de bedi-ijfscalculatie enz.
De auto's kosten „niets" meer.
Deze euphemistische uitdrukking komt ons
telkens weer in gedachten als we op zooveel
stands prachtige auto's van gerenommeerde
merken zien staan, die thans voor twee a drie
duizend gulden verkocht worden! Een heel
eind beneden de f 1000 is de goedkoopste auto
geprijsd, die er nochtans best wezen mag.
De auto's zijn trouwens in de laatste zes, zeven
jaar* enorm veel verfraaid. De uitrusting
is nu zeer volledig, de wagens zijn klaar voor
den weg.
Op verschillende typen treft men
reeds ingebouwde richtin mwijzers aan;
complete reservewielen, keurig netjes inge
pakt in verschroomde metalen doozen be.
hooren tot de standaarduitrusting. Als we
daarmee den toestand van een jaar of tien
terug vergelijken, toen er zelfs geen ruiten-
wisscher bijgeleverd werd en er verschillende
wagens op de markt waren, die van huis uit
geen snelheidsmeter hadden terwijl de prijzen
dikwijls een veelvoud waren van de huidige
aankoopsommen, dan blijkt toch wel over
duidelijk hoe veel er al bereikt is voor de
populariseering van de auto.
Om eens een enkel voorbeeld te noemen
vergelijkt de luxueuze cabriolet-vier-onder-de-
kap, die de Nederlandsche Ford-fabriek als
verrassing voor 1935 op de R.A.I. brengt, eens
met de „tin lizzie", (welken schoonen naam
het oude Fordje (model, T) in de jaren om
streeks 1924 droeg). Toen: een onoogelijk
vehikel, hoog als een spin op zijn pooten
thans een met verfijnde luxe afgewerkte
auto, die onmiddellijk uit de werkplaats van
een of anderen befaamden Franschen carros-
sier zou kunnen komen. En dergelijke ver
beteringen en verfraaiingen zijn over de ge
heele lijn te constateeren. De prijzen zijn
enorm gedaald, de uitrusting en de technische
kwaliteiten geweldig vooruitgegaan. Wanneer
er nu maar niet die sterk-tegenwerkende
factor van de veel te hooge vaste kosten
(direct gevolg van de zoo opgevoerde belas
tingen) was. dan zou het er met den Ne-
derlandschen autohandel in dit jaar van zwa.
re crisis zelfs zeer rooskleurig kunnen voor
staan.
Het nieuws is zeldzaam.
Hierboven zeide ik het reeds; de auto-
Industrie streeft naar vervolmaking der hui
dige constructies. Vee! nieuws is er
niet te vinden; we hadden gehoopt, dat
op de Amerikaansche autotentoonstellingen,
die omstreeks Januari gehouden worden, nog
nieuwtjes gelanceerd zouden zijn, waarvan
Amsterdam had kunnen meeprofiteeren. maar
het heeft niet mogen zijn. Het vorig jaar
verrasten ons de Amerikanen met de geavan
ceerde stroomlijn en met de onafhankelijke
voorveering. Niet dat dezez moderne principes
toen nieuw waren, integendeel: befaamde
constructeurs in de oude wereld hebben ze
reeds jaren geleden toegepast. Maar de rol
van de Yankees is meer het populair maken
van dingen, die door anderen uitgevonden
zijn. Toch zou ik dit populariseeringsproees
niet geringschattend willen beschouwen, want
wij hebben aan de Amerikanen zeer veel
te danken. Zonder Uncle Sam's fabrieken,
zonder zijn verkoops- en reclameveldtochten
zou de auto-van-vandaag nog heel wat min
der goed en gerieflijk zijn dan we thans op de
R.A.I. dankbaar kunnen constateeren.
Zeer merkwaardig was echter de ontdekking
dat verschillende Amerikanen in 1935 terug-
keeren tot vroegere constructies. De onaf
hankelijk geveerde voorwielen missen we op
diverse merken, die verleden jaar met veel
fanfares ze als „nieuwste verbeteringen"
bekend maakten De geavanceerde stroomlijn
is verlaten: weliswaar niet volkomen, maai
de betreffende fabrieken maken nu toch ook
weer conventioneele typen.
Waarop wijzen deze (en dergelijke) sympto
men? Zeker niet op het feit, dat „stroomlijn"
en „onafhankelijk geveerde wielen" geen toe
komst zouden hebben, want de voordeelen
ervan zijn zoodanig in het oog loopend (en
bovendien èn practisch èn theoretisch zon
neklaar bewezen) dat er geen twijfel kan be
staan of wij rijden allemaal over zegge tien
jaar in aldus uitgeruste voertuigen. Maar de
Amerikanen schijnen verleden jaar hun tijd
tè ver vooruit te zijn geweest: het publiek
was nog niet voldoende opgevoed in deze
richting! De stroomlijn, die men bewondert
bij vliegmachines, bleek bij toepassing in de
automobielfabrieken te worden verfoeid. „Af- i
schuwelijk" was de kwalificatie
Nieuwe auto's zijn er overigens op de R.A.I.
in ruime mate te vinden. Maar in den regel
zijn het slechts nieuwe modellen. De Hudson-
fabrieken hebben als haute nouveauté de
„electrische hand" ingevoerd. Het versnel-
lingshandel (dat veiligheidshalve wel ver
strekt wordt, doch naar men zegt, gerust in
den gereedschapskist kan blijven liggen) is
verdwenen. In plaats daarvan is er een knop
aangebracht in de buurt van het stuurwiel,
wel'-e op de meest eenvoudige manier te be
dien :n is. U hebt slechts dien knop in een be
paalden stand te zetten en de electrische
handen, die zich in de omgeving van den ver-1
isnellingsbak bevinden, zorgen voor de rest.
Uitermate practisch, maar,..,, op het oog nog
al ingewikkeld.
Wat er nog ontbreekt.
De ideale auto hebben we nog bij lange na
niet bereikt! We sukkelen nog altijd met wa
terkoeling, die lekke pompen, lekke radiators,
lekke waterslangen en allerlei andere ake
ligheden met zich brengt (o.m. ook angst in
den tijd, dat het vriest). De luchtgekoelde
motor heeft echter in de luchtvaart afdoènde
zijn betrouwbaarheid bewezen en het is dan
ook een raadsel, waarom men ook de auto
niet van luchtkoeling voorziet.
Het reservewiel is beslist als een onding te
beschouwen! Het neemt de ruimte in, die we
broodnoodig hebben voor de bagage, het le
vert extra-ballast op, kortom er zou niets
voor te zeggen zijnals de banden
industrie eindelijk maar eens een niet-lek-
wordende luchtband construeerde.
En zoo is er meer Doch laten we nu maar
eens niet ontevreden zijn en liever den blik
richten op de verbeteringen, die toch op de
R.A.I. ook wel te vinden zijn.
De moderne garage.
Schier onuitputtelijk schijnen de breinen
te zijn van de menschen. die de uitrusting
verzorgen van de moderne garage. De zoo on
handige (en: niet gevaarloozewerkkuilen
zijn allang vergeten. Nü hebben we hydrau
lische hefbruggen en op de R.A.I. was een
prachtige „échte" autolift in werking te zien.
waarmede de wagen in een oogwenk een paar
meter opgevijzeld wordt. Benzinepompen
waren er te kust en te keur, zelfs met een in
gebouwd kasregister, zoodat men onmid
dellijk kan constateeren welk bedrag er voor
iedem-zooveel liters betaald moet worden.
Verder losse en vaste automaten, die de ga
ragehouder aan een electrische pomp kan
hangen, zoodat de automobilist ook na slui
ting (en in den nacht) benzine kan koopen.
Ook voor het onderhoud van de auto zijn
uitermate vernuftige gereedschappen be
schikbaar. De motor wordt als het ware weer
heelemaal nieuw na allerlei bewerkingen, die
plaats hebben terwijl er slechts minimale
demontages noodig zijn. Uitermate practisch
(vooral van het oogpunt van den verkooper
gezien) is bijv. een afzuigapparaat. waarin
men in luttele seconuden den geheelen olie
voorraad van den motor kan verzamelen. De
rijder ziet hi een oogopslag hoe vuil de olie is.
Wenscht hij daarom versche olie te koopen,
dan is het carter reeds ledig. Olie aftappen
en nieuwe smeermiddelen verstrekken was
vroeger een vies en tijdroovend karwei.
Maar nu is het 't werk van een paar minuten,
want natuurlijk wordt de versche olie ook
door automatisch werkende pompen afge
leverd
Ook allerlei controle-apparaten zijn van
belang. Men kan bijv. even een dun koperen
pijpje in de uitlaatbuis bevestigen, waarna
een overzichtelijk instrument allerlei wetens
waardigs aan den dag brengt over de conditie
waarin de motor zich bevindt.
Daarentegen is het luxe-accessoire-bedrijf
(waarin bijv. de verlichte bloemvaas hoogtij
viert) aan het uitsterven. Reden van be
staan heeft deze industrie trouwens ook niet
meer. nu de auto's hoe langer hoe completer
geleverd worden.
De motorrijwielen.
Hier zijn de Lilliputters in grooten getale
vertegenwoordigd. Het rij wiel-met-hulpmotor
en dé zéér lichte motorfiets schenen tien jaar.
geleden ten ondergang gedoemd te zijn. Na
enkele jaren van asthmatisch leven zijn ze
inmiddels tot grooten bloei gekomen en op de
R.A.I. zijn in de lichte klasse prachtproöuc-
ten te aanschouwen, die ten volle den naam
van motorrijwiel verdienen. De conciliante
houding van den fiscus (alle motorfietsen tot
50 K.G. zijn vrijgesteld van personeele be
lasting, doch worden daarentegen zooveel te
zwaarder getroffen in de motorrijtuigenbelas
ting, die sinds 1 Januari j.l. de wegenbelas
ting vervangt) zal op dit feit wel een groo
ten invloed hebben.
En vol trots bekijken we de producten van
onze nationale motorrijwielindustrie: niet min
der dan negen fabrieken telt ons land! Ook de
transport-driewielers zijn aanwezig, welke
vervoermiddelen hoe langer hoe populairder
worden (en terecht'. En dit zijn dan ook de
eenige kracht-verkeersmiddelen dit jaar.
want op ae 24e R.A.I. ontbrak, zooals men
weet, de bedrijfsauto. Verschillende record
machines, die in het afgeloopen jaar veel
van zich deden spreken, zijn in levenden lijve
op de R. A. I. te zien.
En hiermede zijn we er nog lang niet. Maar
in het kader van dit artikel passen geen ge
detailleerde beschouwingen over motorrijwiel-
constructie. Liever wijzen we op het feit, dat
het aantal vliegmachines, dat op de R.A.I.
geëxposeerd is, met 100 pet. steeg sinds 1934.
(Eenvoudiger uitgedrukt beteekent zulks, dat
er nu twee vliegtuigen zijn en verleden jaar
één). Een De Havilland Leopard Moth en een
Gaudron-Renault voelen zich in deze moto
rische sfeer uitermate op hun gemak. Auto en
vliegtuig zijn trouwens, naar het zich laat
aanzien geen concurrenten, op den duur zal
er tusschen het motorische verkeer op den
weg en dat door de lucht een zegenrijke sym
biotische samenwerking ontstaan!
Laat het feit, dat er betrekkelijk weinig
„echte" nieuwtjes op de R.A.I. te zien zijn, u
niet weerhouden van een bezoek aan ons
autopaleis aan de Ferdinand Bolstraat in Am
sterdam, Er is machtig veel interessants te
zien en iedereen, die er over denkt in den loop
van dit jaar een auto te koopen. zal er goed
aan doen reeds thans de verschillende even
tueel in aanmerking komende wagens tegen
elkaar „af te wegen". Als men ziet welk een
pracht er geboden wordt voor een goede an
derhalf duizend gulden, wanneer men daarbij
bedenkt hoeveel die wagens verbeterd zijn
in vergelijking met een decennium terug, hoe
veel vollediger de uitrusting is. hoeveel krach
tiger de motoren, hoeveel grooter de snel
heid. dan zal men zich terdege realiseeren,
dat de auto met een flinke vaart voortvliegt
over den weg, die leiden moet naar een zeer
groote populariteit. De auto, het voertuig
voor iedereen"dat is thans nog de leuze
dat zal over wie weet hoe weinig! jaren-
de werkelijkheid zijn Het wachten is thans op
betere wegen, op tolvrije bruggen, opmin
der officieeie auto-tegenwerking.
IAR,
ARROND. RECHTBANK.
UITSPRAKEN.
Het ongeluk bij
de Velser Pont.
Op 24 Januari heeft voor de Haarlemsche
Rechtbank terechtgestaan de 58-jarige pont
wachter te Velsen, die toentertijd tweede
pontwachter was en thans brugwachter in
Duivendrecht is, wegens het veroorzaken van
dood door schuld, door ontijdig wegvaren,
zoodat een auto te water stortte, waarbij
twee jonge vrouwen van 20 en 25 jaar het
leven verloren.
De eisch luidde 2 maanden hechtenisstraf.
De Rechtbank deed heden uitspraak, achtte
verdachte schuldig aan het ten laste gelegde,
veroorzaken van dood door schuld, nam in
aanmerking den ernst van het feit en de
zeer verantwoordelijke positie van den ver
dachte en veroordeelde hem, ondanks de
gunstige gegevens over zijn persoon, comform
den eisch tot een hechtenisstraf van 2 maan
den.
Diefstal van rijwielbelasting-
plaatjes
Tegen een 22-jarig loodgieter uit Haar
lem, die verleden jaar op verschillende plaat
sen rijwielbelastingplaatjes heeft gestolen,
eischte de Officier een onvoorwaardelijke ge
vangenisstraf van 4 maanden en een voor
waardelijke van 6 maanden en onder toe-
zichtstelling. Mr. B. W. Stomps bepleitte een
geheel voorwaardelijke straf.
Verdachte werd veroordeeld tot 6 maanden
voorwaardelijke gevangenisstraf, met een
proeftijd van 3 jaar en onder toezichtstelling
van het Ned. Genootschap tot Zedelijke Ver
betering van gevangenen.
Het huui'koopsysteem.
Een 40-jarig Haarlemmer heeft verschil
lende voorwerpen als naaimachine, stoelen,
dressoir, verduisterd. De officier vorderde een
gevangenisstraf van 1 jaar met aftrek. Mr.
K. A. F. J. Pliester was verdediger.
De Rechtbank veroordeelde verdachte tot 9
maanden gevangenisstraf, met aftrek van
den tijd der preventieve hechtenis.
Verduistering.
Ten nadeele van de winkelvereeniging
Eigen Hulp heeft een loopjongen een bedrag
van f o3 verduisterd. De officier vroeg een ge
vangenisstraf van 9 maanden met aftrek. Mi',
van Eek pleitte clementie.
Het vonnis luidde-: 4 maanden met aftrek
der preventieve hechtenis.
Onrechtmatig trekken van steun
Tegen een 45-jarig bankwerker, die zich
voorgedaan heeft als werklooze, terwijl hij
verdiende, en die geen andere inkomsten op
gaf, terwijl toch zijn familieleden inwonend
waren en geld inbrachten (voor ongeveer
f 700 zouden het Rijk en de gemeente bena
deeld zijn) vorderde de officier een gevange
nisstraf van 7 maanden.
De bankwerker werd veroordeeld
maanden gevangenisstraf.
tot
SYNAGOGEDIENSTEN.
Ned, Isr. Gemeente.
Sabbath: Vrijdagavonddienst bij den Ingang-
van den Sabbath te 4.30 uur.
Ochtenddienst te 8.15 uur.
Middagdienst te 1 uur
Avonddienst te 5.49 uur.
Werkdagen: Ochtenddiensten te 7 uur. Zon
dag te 7.30 uur.
Avonddiensten te 7.45 uur.
Talmoed Torah: Sabbath te 12 uur.
Werkdagen te 7.15 uur. Zondags te 7 uur.
De diensten op de werkdagen, alsmede Tal
moed Torah worden verricht in het gemeente
gebouw, L. Wijngaardstraat 14.
De overige diensten vinden plaats ter Sy
nagoge. Lange Begijnestraat 11.
Vertegenwoordigde
merken.
auto-
In totaal 57.
FILMAVOND VAN HET CHRISTELIJK
FILMCOMITé.
Woensdagavond gaf het Christelijk Film
comité een filmavond in het gebouw St. Bavo.
Het programma vermeldde o.a. het vertoonen
van de film uit het mijnwerkersleven ,,Ka-
meradschaft".
Ds. J. W. Siertsema die enkele openings
woorden zou spreken was door familieom
standigheden verhinderd dit te doen. In zijn
plaats verrichtte Pastor Lehmann de opening
met een kort woord waarin hij wees op de
vredestendenz die in de hoofdflim ligt. Door
het opvolgen van het zevende gebod kwamen
hierin menschen die elkaar niet kenden, die
van verschillende nationaliteit waren en el-
kaars taal niet verstonden tot elkaar en of
ferden zich op voor elkander.
Het voorprogramma bestond uit een inte
ressante eultiAirfilm over de bereiding van
koffie van de plantages tot den consument.
Een geestige teekenfilm, getiteld „Ach, mein
lieber Augustin" volgde hierop. Na de pauze
werd de hoofdfilm vertoond, de bekende ge
schiedenis van de Fransche en Duitsche mijn
werkers dit door een mijnramp tot elkaar ge-
bracht worden en de verschillende verwikke
lingen daar omheen. De film maakte een
diepen indruk op het publiek.
Wanneer wij de vertegenwoordiging dei-
verschillende automerken op deze RAI-ten-
toonstelling vergelijken met die van het voris
jaar, dan is er een heel kleine teruggang te
constateeren üx het aantal. Niet overwegend
evenwel.
Zoo zijn er ditmaal 22 Amerikaansche auto
merken tegen 24 in het vorige jaar. Waai-bij
dan de Marmon en de Pierce Aitow op het
appel ontbreken.
De volledige lijst dezer Amerikaansche
automerken luidt: Auburn, Buick, Cadillac
Chevrolet, Chrysler, de Soto. de Vaux Dodge.
Graham, Hudson, Hupmobile, le Salle. Lin
coln. Nash, Olsmobile, Packard. Plymouth.
Pontiac, Reo, Studebaker, Tei-raplane en Wil
lys.
Het Oostenrijksche merk Steyr is natuur
lijk ook nu weer present. Italië heeft dezelfde
merken afgevaardigd: de Alfa Romeo, Fiat
en Lancia. 0
Engeland is er met 11 merken. De Rover en
de Singer zijn er niet, maar de andere zijn
aanwezig: Austin, Bentley, Hillman, Humber,
M. G„ MoiTis, Rolls Royce, Standaxd, Swallow,
Vauxhall en Wolseley.
De Nederlandsche Ford vei-tegenwoordigt
onze eigen industrie. Frankrijk zond ook twee
mei-ken minder dan het vorig jaar en wel
Delage en Donneta Aanwezig zijn zeven mer
ken, t.w. Bugatti, Citroën, Hispano Suiza,
Hotchkiss, Peugeot, Renault en Voisin.
Dan ten slotte Duitschland. dat niet verte
genwoordigd wordt door Goliath en door
Röhr, maar waarvan de andei-e twaalf er
wel zijn, ondanks de moeilijkheden, waaraan
zij lijden: Adlei\ Audi, B. M. W„ D. K. W„ Ha-
nomag. Hansa, Horch, Maybach, Mercedes-
Benz, Opel. Stoewer en Wanderer.
In totaal zijn derhalve 57 automei-ken op
de RAI-ten toonstelling aanwezig, een aan
tal, dat zonder eenigen twijfel grooter is dan
op eenige andere tentoonstelling in Europa
kan worden getoond. Zoodat in alle opzichten
van deze Amsterdamsche show als van inter
nationaal kan worden gesproken.
Er is aan dat internationale karakter dei-
tentoonstelling het groote voordeel verbon
den dat meer en meer uit het buitenland vak-
menschen naar Amsterdam komen-om zich op
de hoogte te stellen van wat anderen hier
wel aan de markt trachten te brengen, met
als gevolg voor ons land alweer betere in
ternationale verbindingen in alle opzichten,
Hetgeen onder de huidige omstandigheden
waaronder de automobielhandel zucht, van
zeer groote beteekenis is.
De Eerste.
Sneeuwklokje.
Op 't nekje met gebogen lijn
heft luchtig zich 't Sneeuwklokje.
Hoe dapper moet haar hartje zijn
dat rilt in 't witte rokje!
VOORBEREIDINGEN VOOR HANDELS
BESPREKINGEN MET FRANKRIJK.
Reuter meldt uit Parijs d.d. 6 dezer:
De heer Lamping, directeur van de handels-
accoorden bij het departement van econo
mische zaken in Nederland, heeft vandaag op
het ministerie van handel alhier voorberei
dende besprekingen gevoerd voor de binnen
kort aan te vangen Nederlandsch-Fransche
handelsonderhandelingen.
GEEN WIELERWEDSTRIJDEN MEER IN DE
HAARLEMMERMEER?
De ambtenaar van het OJM. bij het kanton
gerecht te Zaandam heeft medegedeeld, toen
eenige leden van een wielrennersclub terecht
stonden wegen het organiseeren van een com
petitie-wegwedstrijd. dat spoedig ook een
einde zal worden gemaakt aan het wedstrijd-
wielrennen in de Haarlemmermeer.
AMSTERDAMSCH EFFECTENBLAD CONTRA
OSRAM.
Voor de Derde Kamer der Rechtbank zijn
Woensdag de pleidooien gevoerd in de zaak
van het Amsterdamsch Effectenblad contra
Osram G. m. b. H. De vordering van het Amst.
Effectenblad strekt tot betaling door de
tegenpartij van hoofdsom en rente van een in
Nederland ondergebrachte branche, groot
3.000.000. van een leening ten bedrage van
S 5.000.000 in dollars van de Ver. Staten op
basis van gouden dollars van het gewicht en
gehalte der in 1925 geslagene. Gedaagde bood
betaling van de Juni-coupon aan op basis
van den dollar-koers van den dag.
Sneeuwklokje.
Een week geleden zag ik in enkele voor
tuintjes van de Juliana-laan en de Prins
Hendriklaan het eerste klokje bengelen, 't Is
schijnbaar van zoo teeren bouw en nochtans
bestand tegen de ongunst van 't jaargetijde,
prachtig toegerust als het is tegen neerslag
en vorst, 't Voelt zich eigenlijk thuis in Fe
bruari. Zelfs meent het in staat te zijn vroeg
uitvliegende insecten te lokken met haar
heerlijk wit en ze den weg naar haar nectar
te wijzen met de groene strepen waartusschen
de zoetigheid verborgen zit. Natuurlijk vraagt
ze daarvoor ook iets: voor wat hoort wat, n.l.
het stuifmeel uit de hangende bloem op te
vangen en naar een andere op den stempel
over te dragen.
's Nachts en bij slecht weer gaat de bloem
toe. Als dat ongunstige weer dagen lang aan
houdt, krijgt ze geen insectenbezoek en blijft
de kruisbestuiving uit. Geen nood, ze heeft
den tijd. En als 't heelemaal tegenloopt, welnu
ze heeft haar bol ook nog en die zal in den
komenden zomer wel zorgen, dat er broed-
bolletjes komen tusschen de rokken.
Elf maanden heeft de elf in 't duister ge
leefd, maar werkeloos was ze, zooals gezegd
is, niet. Behalve broedbolletjes bracht ze ook
een stengel voort die voorloopig onder den
grond bleef. Maar nu heeft de zachte winter
dien naar boven gelokt. Het scheedevormig
schutblad beschermde de twee bladen en de
bloem bij het doorbreken. Ook lagen de bla
den stijf tegen elkaar aan met de harde pun
ten recht omhoog. Zoo zat de bloem voorloo
pig veilig als in een gootje.
Nu, boven den grond, liggen de buitenste
bloembekleedsels als een klokje beschuttend
om de meeldraden en den stamper. Binnenin
zit een kransje van drie blaadjes met een
groengele halvemaanvormige vlek. De vlek is
't honingmerk. dat naar den nectar in de 6
of 8 groene strepen wijst. De bij probeert nu in
de bloem te komen, grijpt zich vast met de
achterpooten en steekt den kop, de middel
en de voorpooten in het binnenste van de
bloem. Zoodra ze met den kop tegen de meel
draden stoot, ontlasten deze hun inhoud op
den rug der snoepster. Bij 't bezoeken van een
andere bloem wrijft het diertje het stuif
meel af op den laagneerhangenden stamper,
dien het 't eerst moet ontmoeten.
Blijft insectenbezoek uit. dan valt het rijpe
stuifmeel op den stamper van de eigen bloem
neer en veroorzaakt zelfbestuiving.
KERST ZWART.
Op initiatief van België is Zaterdag 20 Oc
tober de eerste bijeenkomst gehouden van de
vertegenwoordigers der z.g. goudbloklanden.
Men kwam te Brussel bijeen, onder presidium
van den Belgischen Minister Theunis. Het
doel was met elkander van gedachten te
wisselen over een onderlinge nauwere econo
mische samenwerking. Deze conferentie bij
gelegenheid van de laatstgehouden Volken
bondsvergadering reeds voorbereid mag in
menig opzicht beschouwd worden als een stille
hulde aan wijlen Koning Albert, die door het
bijeenbrengen van de conferentie van Ouchy,
hetzelfde doel nastreefde. Deze nieuwe bijeen
komst had ook daarom op Belgischen bodem
plaats. De resultaten? Men is sceptisch ge
worden. Men is gewend geraakt aan vele
mooie woorden, men heeft weinig practische
resultaten gezien. Oslo bracht niet, wat men
er van verwachtte. Ouchy heeft door Enge-
lands tegenzin geen practische resultaten
opgeleverd. De Economische Wereldconferen
tie is door Amerika's weigerachtige houding
een fiasco geworden. Thans Brussel. De ge
delegeerden van Frankrijk, Italië, Nederland,
Zwitserland, Luxemburg en op verzoek zal
ook Polen medewerken zijn twee dagen bij
een geweest. Op zichzelf is de korte duur dér
bijeenkomst reeds een gunstig teeken. Er be
staat reeds een ongewilde band tusschen de
goudbloklanden. Een belangrijk gedeelte van
den invoer van elk dezer landen wordt reeds
betrokken uit een der andere goudbloklanden.
De gedachte ligt voor de hand, deze onder
linge relaties niet alleen te consolideeren,
maar uit te breiden. Bevordering van het
handelsverkeer, een der vurigste wenschen van
elk der goudbloklanden op zich zelf.
Allerhande factoren spelen bij de totstand
koming een rol. Ouchy strandde ook, niet
tegenstaande den feilloozen opzet in theorie.
De structuur der goudlanden is allerminst ge
lijk, evenmin als het prijsniveau. Vrees voor
grootere concurrentie zal dezen of genen doen
afschrikken van het nemen van bijzondere
maatregelen. Naast een zekere monetaire een
heid zal gezocht worden naar een economische
eenheid. Die wil men vinden in het gebied,
hetwelk deze goudbloklanden bestrijken: een
oppervlakte met circa 100 millioen zielen en
met de koloniën medegerekend ongeveer 250
millioen inwoners. Resultaten zullen alleen
bereikt kunnen worden, indien kleinere belan
gen bij voorbaat op den achtergrond gescho
ven kunnen worden. België's buitenlandsche
handel is voor ongeveer één derde gedeelte
aangewezen op de goudbloklanden, voor Zwit
serland geldt ongeveer hetzelfde percentage,
voor Nederland bedraagt dit percentage twin
tig, voor Italië iets minder. In dat opzicht is
het volkomen begrijpelijk, dat België in deze
samenkomst veel belang stelt. Het op Zaterdag
20 October onderteekende protocol gaat dan
ook van de leidende gedachte uit, dat de mo
netaire stabiliteit een der essentieele voor
waarden is voor den terugkeer van een nor
male economische situatie en dat de waarde
vastheid der verschillende valuta's verzekerd
moet zijn. Als vanzelfsprekend laat het pro
tocol daarop volgen, dat de huidige goudpari
teit dezer valuta's gehandhaafd moet worden.
De monetaire clausule vormt dus de primaire
basis, waarop men voort wenscht te bouwen.
Daarnaast staat de economische clausule.
Deze is feitelijk in twee gedeelten te splitsen.
Het eerste gedeelte houdt zich bezig met den
engeren goederenruil, het tweede gedeelte met
het toerisme en het transportwezen. De inge
stelde commissie van onderzoek heeft als het
ware van de conferentie de opdracht ontvan
gen, na te gaan op welke wijze het op dit
oogenblik mogelijk is den handel tusschen de
respectievelijke landen te doen toenemen.
Maar daarbij heeft men het niet gelaten.
Immers in het protocol is de wenschelijkheid
uitgesproken, dat deze toeneming 10 procent
zal bedragen van het globale volume der han
delstransacties, welke tusschen 1 Juli 1933 en
30 Juni 1934 zijn uitgevoerd. Hier treft het
verschil met Ouchy. Toen baseerde men zich
op een procentueele vermindering der be
staande tarieven, thans op een vermeerdering
der goederenomzetten. De goederenruüclau-
sule beveelt voorts aan, onverwijld bilaterale
onderhandelingen aan te knoopen, die binnen
één jaar tot een resultaat moeten leiden. Men
zou dus kunnen zeggen, dat men binnen twaalf
maanden ten opzichte van dit punt weet waar
men aan toe is. Een verdienste op zich zelf.
Voorts zal een sub-comité het ontwerp van
een internationale conventie, betreffende de
handelspropaganda bestudeeren. Ten slotte
zullen een tweetal sub-comités rapporteeren
over het toerisme en het transportwezen.
Niettegenstaande de weinig bemoedigende
resultaten van Oslo, Ouchy en Londen heeft
men thans zijn hoop gevestigd op Brussel. De
geheele wereld snakt naar verbeteringen op
schier ieder terrein. Het is de groote verdien
ste der goudbloklanden, dat zij een poging wa
gen om in den ontredderden toestand verbe
tering te brengen. Met spanning worden de
resultaten afgewacht.
MOLLERUS.
INGEZONDEN.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
De Haarlemsche Volks
universiteit.
M. de R.,
Hierbij vraag ik beleefd een bescheiden
plaatsje voor het volgende; bij voorbaat mijn
dank.
De Haarlemsche Volksuniversiteit bestaat
nu meer dan tien jaren. In die tien jaren
heeft ze het publiek veel geboden. Het is wel
een slechte tijd, maar niet zoo slecht, of vele
Haarlemmers die prijs op ontwikkeling stellen,
kunnen zich nog wel aanmelden. Het leden
tal is beneden de duizend. En dat op ongeveer
130.000 inwoners van onze stad! De contributie
is laag en zou nog lager kunnen worden als
het ledental eens steeg.
Dan zou nog méér kunnen worden gebo
den.
Bezoekt de belangwekkende cursussen! Laat
onze zalen te klein zijn, maar bovenal: wordt
lid. De Volksuniversiteit heeft u altijd ge
holpen met interessant onderwijs.
Helpt u nu eens de Volksuniversiteit!
4
M. S. GAARKEUKEN,
