HEMDEN NAAR MAAT
VOETBAL.
DE STRIJD TEGEN DE DUITSCHERS
EXCEPTIONEEL
GR.HOUT5TR.hoek gr. markthaarlem
Neem 'n "AKKERTJE"
SCHAAKRUBRIEK
De Olympische Spelen 1936 te Berlijn.
DAMMEN
DINSDAG 12 FEBRUARI 1935
HAARLEM'S DAGBLAD
7
SPORT EN SPEL
Het nieuwe regime in Duitschland. Internationaal voet
bal een prestigekwestie. Hoe vroeger het Duitsche elftal
werd samengesteld. Voorbereidingen voorheen en thans.
Opbloei van het internationaal voetbal in Duitschland.
De periode-Lotsy. Ons elftal en onze taktiek.
De wedstrijd NederlandDuitschland op
a.s. Zondag wordt een groote gebeurtenis,
zoowel voor het Nederlandsche als voor het
Duitsche voetbal. Immers de Duitsche ploeg
kan op een lange reeks successen wijzen. Het
nieuwe regime in Duitschland heeft ook een
anderen geest in het Duitsche voetbal ge
bracht, die, zooais de feiten bewijzen, van
zeer gunstlgen invloed is geweest op de
kracht van het elftal, dat thans Duitschland
vertegenwoordigt. Er is meer strijdlust, meer
wil om te winnen, in de Duitsche gelederen
gekomen. De tegenwerking, die de Duitsche
Voetbal Bond in vroeger jaren bij het sa
menstellen van het vertegenwoordigend elf
tal ondervond, zich o.m. uitend in den eisch,
dat men de clubs niet te veel mocht belasten
met het afstaan van spelers, is veranderd in
medewerking. Vroeger waren de clubs de
baas. Thans is de heer Linnemann onbeperkt
heerscher over het Duitsche voetbal en is
het succes van het Duitsche elftal, vroeger
volkomen ondergeschikt aan het succes van
de clubs, een prestige-kwestie geworden van
het Duitsche Rijk. De Duitsche voetbalsport
is niet langer alleen een prettige ontspan
ning of een aangenaam tijdverdrijf, doch
het is een krachtig georganiseerd hulpmid
del voor de ontwikkeling van de Duitsche
jeugd en, op internationaal gebied een mid
del voor de Duitschers om zich te doen gel
den. Een succes van het Duitsche voetbal
elftal is een succes voor Duitschland!
De geschiedenis van het Duitsche interna
tionale voetbal is te merkwaardig, om er
hier niet wat verder op in te gaan. De eerste
internationale wedstrijd van Duitschland
werd In April 1908 in Zwitserland gespeeld.
De samenstelling van het vertegenwoordi
gend elftal was toen de groote moeilijkheid:
eerst toen op een algemeene vergadering
bepaald werd, dat een speciale commissie
van den bond, in overleg met de verschillen
de onderbonden, de ploeg zou samenstellen,
werd die moeilijkheid ten deele opgelost.
Maar van een overzicht van het beschikbare
spelersmateriaal was toen nog geen sprake.
Gevolg was, dat men aan elk der onderbon
den opdroeg een deel van het elftal te le
veren. Zuid-Duitschland leverde b,v. het
foinnentrio in den aanval, Noord-Duitsch-
land de beide vleugelspelers, Berlijn den
doelverdediger enz.
In Juni 1908 was ik toevallig te Weenen.
waar de wedstrijd OostenrijkDuitschland
zou worden gespeeld. Ik logeerde in hetzelf
de hotel, waar de Duitsche_ ploeg zou logee-
ren, doch op den avond vóór den wedstrijd
had de leider van het elftal nog slechts en
kele spelers kunnen ontdekken. Ieder speler
reisde nl. op eigen gelegenheid naar Wee
nen. Des morgens was het de portier van het
hotel, die de spelers, die allen reeds den
vorigen dag waren aangekomen, doch die
elkaar volkomen vreemd waren, met den
leider van het gezelschap in contact bracht.
Deze leider wist mij toen te vertellen, dat
men Donderdag vóór den wedstrijd nog niet
eens wist, hoe men het elftal moest samen
stellen en dat denzelfden dag nog de uitnoo-
digingen en de opdrachten om dadelijk op
reis te gaan naar Weenen, werden wegge
zonden! Het werd natuurlijk een nederlaag.
Welk een verschil met tegenwoordig! Nu
worden de spelers in cursussen opgeleid voor
hun taak in het vertegenwoordigend elftal.
Ze worden in kampen bijeengebracht, om
gezamenlijk te oefenen. De bekwaamste
oefenmeesters besteden niet dagen, doch
jarenlang al him krachten om de capaci
teiten der spelers tot volle ontwikkeling te
brengen. Men heeft voorts mental-training
en concentratie en sommige spelers concen-
treeren zich zoo geweldig op voetbal, dat ze
voor ander werk geen tijd meer hebben.
Na de nederlaag te Weenen is er natuur
lijk ook verandering gekomen in de wijze,
waarop de Duitsche ploeg werd samenge
steld, doch desondanks heeft men steeds
met moeilijkheden te kampen gehad. Van
medewerking der verschillende bonden
Vereenigingen was in die eerste tijden -of
liever tot voor korten tijd geen sprake. De
vereenigingen maakten er bezwaar tegen,
dat ze haar spelers voor internationale wed
strijden van den Bond moesten afstaan en
de onderbonden steunden dat bezwaar, daar
ze zelf meermalen reeds een beroep op de
vereenigingen moesten doen, om spelers voor
het vertegenwoordigende elftal van hun
bond af te staan.
Ook was het gebied te groot om een be
hoorlijk overzicht te krijgen van de spelers
en om de krachten te kunnen vergelijken.
Eerst toen men Otto Nerz tot oefenmeester
had aangesteld, is daarin eenige verbetering
gekomen. Die bracht geleidelijk de beste
spelers bij elkaar; op cursussen werden hun
capaciteiten verder ontwikkeld. Daardoor le
verden de internationale wedstrijden een
beter resultaat op.
Er is ook een nieuwe geest in het Duit
sche voetbal gekomen, waardoor het aan
zienlijk sterker geworden is. In deze nieuwe
periode heeft het Duitsche elftal een veer
tiental wedstrijden gespeeld en daarvan
slechts een enkele ontmoeting verloren. In
die 14 wedstrijden hadden de Duitschers een
doelgemiddelde van 53 -doelpunten voor
slechts 20 tegen! Als men eens de cijfers van
het Duitsche internationale voetbal van vóór
1933 vergelijkt met die van thans zal men
duidelijk zien, hoe sterk de verbetering wel is
Op 1 Januari 1933 waren de cijfers: 94 ge
speeld, 32 gewonnen, 20 gelijk en 42 verloren
Het doelgemiddelde was toen 201 voor en 216
tegen. Op het oogenblik heeftDuitschland
108 wedstrijden gespeeld, waarvan er 43
werden gewonnen en 43 verloren. De balans
is dus in evenwicht gebracht. Zelfs het doel
gemiddelde werd van negatief, positief. Het is
nu 254 doelpunten voor en 236 tegen.
In die zelfde periode van opbloei van het
Duitsch internationale voetbal, heeft ook
ons vei'tegenwoordigend elf-tal een duidelijk
merkbare verbetering ondergaan. Dat is de
thans geëindigde periode van Lotsy geweest,
van den man, die de geheimen van concen
tratie en mental-training voor onze spelers
en officials ontsluierd heeft. Men kan over de
beteekenis van concentratie van meening ver
schillen men zal echter moeten toegeven, dat
ze een groote verbetering heeft gebracht in de
prestaties van ons vertegenwoordigend elftal.
Ik wijs slechts op het feit, dat onze ploeg in
het afgeloopen jaar van de 6 gespeelde wed
strijden er slechts 2 heeft verloren. Zij heeft
de Belgen tweemaal met sprekende cijfers
geslagen, de sterke Iersche ploeg met 52
ra/2 Boorden en Reserve Manchetten
5oliede Silk finish Shirtings
Waschechf- Krimpvrij
Kwal. A <5.90 Kwal B 6.90
geklopt en daarna de kroon op het werk gezet
door te Bern voor de eerste maal van Zwit
serland te winnen. Het staat ontegenzeggelijk
vast dat Lotsy de factor „ernst" in ons verte
genwoordigend voetbal heeft gebracht. Hij
heeft na afloop van de trainings-avonden op
het terrein van V. U. C. getracht de spelers
van den ernst van het internationaal voetbal
te overtuigen en hun te doen inzien, dat voet
bal, speciaal internationaal voetbal, meer was
dan een vermaak alleen. Voor iemand met
een welsprekendheid als Lotsy, was dat niet
zoo heel moeilijk. Hij is er volkomen in ge
slaagd, niet alleen de spelers, doch ook de
leden van de Keuzecommissie hiervan te
doordringen. En dat is het wat het aftreden
van Lotsy als voorzitter van de T. C. niet
maakt tot een ramp voor ons nationaal voet
bal. Immers, bet staat vast, dat de tegenwoor
dige leiders van ons internationaal voetbal
verder zullen werken in de banen, die Lotsy
reeds heeft uitgebakend.
Om te beginnen heeft de commissie het
vertrouwen in het elftal, dat zich te Bern te
gen de Zwitsers zoo voortreffelijk heeft ge
weerd, bestendigd. De ploeg is in haar geheel
herkozen. Men heeft dus Bas Paauwe ge
handhaafd, hoewel Pel li ka an weer geregeld
speelt. Maar deze heeft na zijn verwonding
nog niet het noodige zelfvertrouwen terug
gevonden. Indien Wels en Vente volkomen
zijn hersteld wat wel waarschijnlijk is
kan men dit elftal met gerustheid tegen de
Duitschers in het veld zien gaan. Maar de
taak zal zwaar zijn.
Duitschland speelt nl. met den spil Mün-
zenberg als derde back. Bovendien met ver
naar achter teruggetrokken binnenspelers.
Ons elftal heeft tegen Ierland ook kennis ge
maakt met den derde-back en toch heeft men
toen 5 doelpunten weten maken. Het komt mij
voor, dat dit tegen Duitschland niet zoo ge
makkelijk zal gaan, daar Münzenberg in de
wedstrijden om het wereldkampioenschap wel
getoond heeft, deze wijze van spelen volko
men te beheerschen. Maar een gewaarschuwd
mensch geldt nog steeds voor twee. Daarom
is de voorzitter van de Keuze-commissie naar
Stuttgart geweest om het spel van de Duit
sche ploeg te bestudeeren. Hij is met belang
wekkende gegevens thuisgekomen, zoodat
men, in overleg met de spelers, thans zal
kunnen vaststellen, welke taktiek men tegen
over het Duitsche spel in toepassing zal moe
ten brengen. Dat zal wel gaan in de richting
van een niet te ver opdringenden spü. An-
deriesen zal dus gelegenheid krijgen alle
aandacht aan den Duitschen middenvoor Co-
nen te besteden en verder zal mogelijk onze
middenvoor wel wat achter blijven om ten
deele het aanvallend werk van den spil over
te nemen en bovendien den Duitschen spil uit
de buurt van zijn doel te lokken.
Duitschland heeft in het elftal, dat van de
Zwitsers won, een drietal wijzigingen ge
bracht. Dat Goldbrunner vervangen zou
worden door Münzenberg stond wel vast.
Voorts is er een andere linkshalf en een
andere rechtsbinnen. Van beteekenis zijn
die wijzigingen echter niet. De geheele ploeg
speelt stevig voetbal, sommige, spelers af en
toe wel wat te stevig, b.v. de linksback
Busch. De leiding is echter bij Ohlson in goe
de handen, zoodat overdrijving wel niet mo
gelijk zal zijn.
Ongetwijfeld zal het voor ons elftal een
zware strijd worden, doch deze ploeg heeft al
voor verschillende heete vuren gestaan en er
zich toch met succes doorheen geslagen. De
Duitschers komen hier in de overtuiging, dat
ze dezen wedstrijd zullen winnen en dat ze
daardoor voor de eerste maal het aantal in
ternationale overwinningen van Duitschland
grooter zullen maken dan het aantal neder
lagen. Persoonlijk heb ik veel vertrouwen in
onze ploeg, vooral in onze voorhoede. Is die
in vorm, dan zullen er stellig, ondanks de
sterke achterhoede der gasten, wel doelpun
ten komen. Het is slechts de vraag of onze
chterhoede er in zal slagen, het aantal te-
genpunten te beperken tot een voor onzen
aanval bereikbaar aantal Immers de verras-
singstaktiek van de Duitsche ploeg zal onze
achterhoede meermalen voor lastige proble
men stellen, waarbij de beide backs de hulp
van Andereissen in de eerste plaats, doch
ook die van de beide vleugelhalfs, wel vaak
noodig zullen hebben.
Slaagt onze ploeg er in, een spel te ont
wikkelen als in de beste periode van verleden
jaar. dan lijkt ons de kans op een succes niet
gering, waarbij ik een gelijk spél reeds als een
succes zou beschouwen.
C. J. GROOTHOFF.
(Adv. lngez. Med.)
CRICKET.
M.C.C. IN WEST-INDIë.
Op den tweeden dag van den wedstrijd
Britsch-GuyanaM.C.C. waren de runs zeer
duur. Eerst 20 minuten vóór lunchtijd kon
wegens regenval in de morgenuren begonnen
worden bij een stand van 178 voor 5 voor de
West-Indiërs. Op het opdrogende verrader
lijke wicket verloor Britsch-Guyana in geen
tijd 3 wickets voor slechts 3 runs, waarna de
captain Jones direct de innings sloot op 181
voor 8. De bedoeling was duidelijk. De Engel-
schen zouden evenmin kans zien, onder der
gelijke omstandigheden runs te maken. Nog
voor de lunch gingen er dan ook 2 wickets
down voor slechts 1 run. In de middaguren
zag men een herhaling van de in de 1ste test
match toegepaste tactiek. Wyatt sloot op zijn
beurt de innings toen er slechts 41 runs voor
5 wickets bijeen waren. De West-Indiërs be
gonnen met een voorsprong van 140 runs aan
de 2de innings. Verder dan 57 kwamen zij niet.
De Engelschen moeten nu 198 maken om de
match te winnen. Bij het opbergen der stumps
hadden zij er 16 voor het verlies van 1 wicket.
Indien op den derden dag de pitch weer in
normalen toestand verkeert, zullen de bexxoo-
digde runs er wel komen.
TAFELTENNIS.
Om het Wereldkampioenschap
Uit Londen: Ook Maandag heeft het Ne
derlandsche heerenteam klop gekregen
wel met 50 van de Zwitsers, die op hun
beurt te voren met dezelfde cijfers door Hon
garije werden geslagen. Bij de dames versloe<
Engeland Zwitserland met 30; de Iersche
Vrijstaat won met 31 van België. Tenslotte
won Duitschland met 30 van Wales.
uii zoo'n nieuw handig zakdoosje
bij Gevatie kou, Griep, Influenza.
(Adv. lngez. Med.)
PROBLEMEN No. 789 EN 790.
De dames in de problemen No. 789 en 790
zijn misschien wel door het plotselinge
dooiweer den goeden slag kwijtgeraakt.
Zoo staat in no. 789 een zwarte dame op A 1,
waar een witte dame moet staan, terwijl in
no. 790 op C 1 eveneens een zwarte dame
de plaats van haar witte tegenstandster heeft
ingenomen. Thans zijn zij echter met boven
staande weer naar haar vak teruggebracht en
kunnen onze oplossers geen moeilijkheden
meer bezorgen
SCHAKEN
Capablanca te Moskou.
Uit Moskou: De ex-wereldkampioen Capa
blanca bevindt zich momenteel in Sovjet-
Rusland in verband met het half Februari te
Moskou aanvangende schaaktournooi.
Cubaan heeft te Moskou een simultaanséance
gegeven aan 30 borden. Het resultaat was,
dat Capablanca 7 partijen won, er 14 verloor.
Negen partijen werden remise.
SCHAATSENRIJDEN.
TWEE NEDERLANDSCHE RIJDERS NAAR
OSLO.
Naar wij vernemen heeft de Kon. Ned.
Schaatsenrijdersbond besloten, de rijders Dijk
stra en Langedijk uit te zenden naar de we
reldkampioenschappen in het hardrijden op de
schaats, welke Zaterdag 16 en Zondag 17 Fe
bruari a.s. te Oslo worden gehouden. Zij zullen
Woensdag a.s. per vliegtuig van Amsterdam
vertrekken.
BILJARTEN.
COMPETITIE NED. BILJARTBOND.
Voor de 2e ronde van de competitie van den
Ned. Biljartbond in Klasse F. afd. 2 kreeg
„Excelsior" uit Velsen Noord de tweede reser
ves van „Vondel" uit Amsterdam op bezoek en
slaagde erin, den hoofdstedelingen een 53
nederlaag toe te brengen, waardoor de kan
sen van de Velsenaren veel verbeterden.
De uitslagen der partijen waren (de spelers
van „Vondel" zijn eerst genoemd)W. v. d.
Wolf—H. Lamers 35—159; W. v. d. Wolf—N.N.
5199; N. v. d. Staak—Groot 5945; N. v. d.
StaakC. Smit 3453; P. Visser—II. Lamers
65—112; P. Visser—N.N. 65—95; P. Witsche—
Groot 35—73; P. Witsche—C. Smit 21—53.
KAMPIOENSCHAP HAARLEM EN O. Ie KL.
KLEIN - BIL J ART
De Regelingscommissie voor de Haarlem-
sche kampioenschappen heeft het tournooi
om den titel van de 1ste klasse thans bepaald
op 6. 7, 8, 9 en 10 Maart e.k. en te organisee-
ren door „D.E.S." in haar lokaal, Hotel ..'t Hof
van Holland". De Ned. Biljartbond stelde een
zilveren medaille beschikbaar voor den kam
pioen.
De werkzaamheden aan de wedstrijdbaan.
Competitie Ned. Dambond.
Het wedstrijdprogramma voor de vierde
klasse competitie van den Nederl. Dambond
(district Noord-Holland) is thans definitief
als volgt vastgesteld:
18 Februari te Haarlem: Haarlemsche Dam
club V tegen Damclub „Hoofddorp" I.
19 Februari te IJmuiden: Damclub „IJxxxui-
den" IV tegen Haarlemsche Damclub IV.
25 Februari te Haarlem: Haarlemsche Dam
club V tegen Damclub „IJmuiden" IV.
26 Februari te Hoofddorp: Damclub ..Hoofd
dorp" I tegen Haarlemsche Damclub IV.
4 Maart te Haarlem: Haarlemsche Damclub
IV tegen Haarlemsche Damclub V.
11 Maart te Haarlem: Damclub „IJmuiden"
IV tegen Damclub „Hoofddorp" I.
18 Maart te Haarlem: Damclub „Hoofd
dorp" I tegen Damclub „IJmuiden" IV.
25 Maart te Haarlem: Haarlemsche Dam
club V tegen Haarlemsche Damclub IV.
1 April te Haarlem: Haarlemsche Damclub
IV tegen Damclub „Hoofddorp" I.
2 April te IJmuiden: Damclub „IJmuiden"
IV tegen Haarlemsche Damclub V.
8 April te Haarlem: Haarlemsche Damclub
IV tegen Damclub „IJmuiden" IV.
9 April te Hoofddorp: Damclub „Hoofddorp"
I tegen Haarlemsche Damclub V.
BOKSEN
ROBERT DISCH VERLIEST TE NEW CASTLE.
Uit New Castle: De Nederlandsche kam
pioen lichtgewicht bokste Maandagavond al
hier een partij over 12 ronden van drie minu
ten tegen Johny Mack. Onze landgenoot, die
in de eerste ronde voor twee tellen neer ge
gaan was, verloor op punten.
De bouwwerkzaamheden aan de z.g.n. Duit
sche wedstrijdbaan vorderen thans snel. Het
gelijkmaken van den grond en de daaraan
verbonden werken zijn reeds achter den rug,
aan -den Westkant beginnen de onderste ge
deelten van de muren al te verrijzen. Onder
dit deel van het stadion blijft ruimte voor
een grooten tunnel, waarop de voor de eere-
gasten gereserveerde weg uitkomt. Van hier
bereiken de deelnemers hun kleedvertrek
ken. Als de vorst zal zijn verdwenen kan men
beginnen met de betonwerken. Men wil het
geheel 1 Februari 1936 klaar hebben.
Egypte, Brazilië, Portugal, Hondu
ras enChina komen ook.
Nadat het Internationaal Olympisch Comi
té in Mei 1934 het nieuwgevormde Olympisch
Comité van Egypte erkend heeft en daardoor
het Duitsche in staat heeft gesteld ook
Egypte voor de Olympische Spelen 1936 uit te
noodigen, heeft 't Egyptische comité door den
voorzitter. Prins Mohamed Abdel Moneim, of
ficieel medegedeeld dat het een ploeg zal
zenden. De president van het Comité National
des Sports d'Egypte, Mohamed Tahir Pascha,
heeft reeds een bezoek aan Berlijn gebracht,
en de voorbereidingen bezichtigd. De sport
wereld heeft het indertijd zeer betreurd dat
Egypte niet deelnam aan de Spelen in Los
Angeles in 1932, te meer daar dit land bui
tengewoon goede krachten bezit op het ge
bied van allerlei soorten sport. Nu echter zal
een Egyptische ploeg trachten vele prijzen
voor haar land te veroveren.
Brazilië.
Een land dat bijna even groot is als Europa
heeft besloten evenals zijn veel kleinere na
buren deel te nemen aan de Spelen van 1936.
Dit land dat wat voetbalwedstrijden betreft
voortdurend met Uruguay, Argentinië
Chili slaags is en daardoor tot de beste voet
ballanden van de wereld is gaan behooren,
heeft zich ook op de zwemsport, de lichte
athletiek, de tennissport, het polo-spel, en de
len zijn, oefenen zich in verschillende takken
van sport.
Portugal
Ook het Portugeesch Olympisch Comité
heeft de uitnoodiging tot deelneming aange
nomen. Portugal, dat sedert 1912 naar alle
Olympische Spelen een ploeg heeft gestuurd,
die, het groot aantal deelnemers in aanmer
king genomen, goede resultaten bereikte, zal
ook dezen keer komen zien wat er aan prij
zen valt te winnen voor de Portugeesche prij
zenkasten.
Honduras
Op het laatste oogenblik hebben de organi
satoren nog bericht van Honduras gekregen,
dat het de uitnoodiging aanneemt.
Zoodoende zullen 46 landen aan de Spelen
deelnemen en wel: Afghanistan, Argentinië,
Australië. België, Brazilië. Bulgarije, Canada.
Chili, China, Columbia, Denemarken. Duitsch
land, Egypte, Estland, Finland, Frankrijk.
Griekenland, Groot-Brittannië. Haiti. Hon
duras, Hongarije, Britsch-Indië, Iersche Vrij
staat, Italië, Japan, Joegoslavië, Letland,
Luxemburg. Mexico, Monaco, Nederland,
Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Oostenrijk. Peru,
Philippijnen, Polen, Portugal, Roemenië,
Spanje, Tsjechoslowakije. Turkije, Vereenigde
staten, Zuid-Afrika, Zweden en Zwitserland.
Kapitein Fiirstner commandant van
het Olympisch dorp.
Tot commandant van hst Olympisch dorp
kapitein Fiirstner benoemd. Hij is een beken
de figuur in de athletiekwereld en bekleedt
daarin eenige functies.
Een reisfonds in Letland
De bond van Letlandsche sportvereenigingen
en het Letlandsch Olympisch Comité hebben
een reisfonds voor de Berlijnsche Olympische
Spelen gesticht, waarvan ieder die maande
lijks een zeker minimum bedrag stort, lid
roeisport toegelegd. Vele clubs, en dat er veel I kan worden. Hiervoor krijgen de leden een
zijn bewijst het feit dat alleen in de steden pas en de noodigs deviezen plus onderdak
Rio de Paneiro en Sao Paulo eenige tiental- I Berlijn en toegang tot het stadion.
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL.
Vereeniging van Huisvrouwen
Rotlerdamsch-Hofstad Tooneel.
MADELEINE'S MISDAAD.
Sinds de bestuursters van de Vereeniging
an Huisvrouwen De Getemde Feeks ter óp-
voering voor haar leden uitkozen, heb ik op
gehouden eenig verband te zoeken tusschen
deze nuttige vereeniging en de voor haar ge
speelde stukken. Ik verbaasde mij dan ook
allerminst over de keuze van Madeleine's Mis
daad, het blijspel waarin Louis Verneuil en
George Berr, die oolijke spotters, op zoo gees
tige wijze een loopje nemen met „le crime
passionnel" in Frankrijk Verbeeld je, dat
wij met de opvoering van dit stuk in dezen
kring van bijna enkel dames een „getuigen 'van
ae huisvrouwen in deze teere kwestie zouden
moeten zien! De „crime passionnel" en onze
Haarlemsche huisvrouwen, ze liggen wel zóó
ver van elkaar als de Seine van het Spaarne.
Met deze persiflage te kiezen voor haar jaar-
lijksche tooneelvoorstelling hebben de be
stuursters van de Vereeniging van Huisvrou
wen enkel haai* leden nu eens een recht vroo-
lijken en genoegelijken avond willen be
zorgen.
Wij hebben ons over deze keuze dan ook
allerminst te beklagen. Integendeel! Zonder
de vereeniging van Huisvrouwen zou ons,
Haarlemmers, dit aller vermakelij kste blijspel
waarsclïijnlijk zijn onthouden, wat heel jam
mer zou zijn geweest. Dit blijspel van wel echt
Gallischen geest kon alleen maar in het land
van Molière geschreven worden. Het is een
heerlijk-luchtige spotternij met iets, waarover
Hollander misschien een ernstige verhande
ling pro en contra zou schrijrven of 'n ewaar-
psychologische roman aan zou wijden. „Le ri
dicule tuedit spreekwoord is maar niet
zoo toevallig in Frankrijk ontstaan en nie-
man kan zoo fijn-geestig spotten zonder grof
of nadrukkelijk te worden als de Franschman
Is het al niet dadelijk een kostelijke vondst
van Louis Verneuil en George Berr om voor
Madeleine Verdier, die nergens werk kan
vinden en van gebrek bijna om komt. omdat
zij zoo zoo rechtschapen en braaf is. den weg
naar het fortuin te openen, zoodra zij ver
dacht wordt den belager van haar eer te
hebben gedood. Want dan staat zij op eens
in het midden der publieke belangstelling.
Zoodra men meent, dat zij een „crime pas-
sionel'' heeft bedreven, is zij een interessante
vrouw, een heldin, en stroomt het geluk haar
toe. Is er geen aureool om het hoofd van de
Fransche vrouw, welke den man neerschiet,
die het op haar eer gemunt heeft? Tout
Paris ligt aan haar voeten, vooral als zij
mooi is. De eigenlijke moordenaar mag nóg
zoo luid verklaren, dat hij de misdadiger is,
niemand gelooft hem. En Madeleine zorgt er
wel voor. dat het voetstuk, waarop zij heel
toevallig is komen te staan, niet onder haar
weggenomen wordt, en dat zij in de oogen
van de wereld de gevierde vrouw blijft, die in
staat was tot een „crime-passionnel".
Verneuil en Berr doen in hun geestigen
spot soms denken aan Georges Courteline,
die ook de rechterlijke macht in Frankrijk
herhaaldelijk op zoo scherpe wijze in het
ootje kon nemen. In de zitting der jury,
maar vooral in dat dol-amusante gesprek
van den moordenaar met den procureur-
:eneraal, waarin de procureur den boef be
duidt, dat hij niet meer wegens den door
hem gepleegden moord vervolgd kan worden
maar hem een stapel nog niet opgeloste mis
daden ter keuze aanbiedt om de schuld op
zich te nemen en te worden veroordeeld, is
het, of wij Courteline hooren. In die toonee-
len zijn de schrijvers op hun best en stijgen
zij tot de satire-
Het was of de rechter van Daumier, die
aan den wand hing, uit de lijst was gestapt
en voor ons ten tooneele verscheen. Want ook
met Daumier zijn Louis Verneuil en George
Ben* verwant.
De stampvolle zaal er was letterlijk geen
plaatsje gisteren in onzen Stadsschouwburg
onbezet heeft zich uitstekend met dit ver
makelijke blijspel geamuseerd. De lachsalvo's
volgden elkander in vlug tempo op en het
was ditmaal nu eens een lach, waarover men
z;ch niet behoefde te geneeren, want hij vond
zijn oorsprong in de flitsend-spiritueele, on
verwachte wendingen in de dialoog. Welk een
overrompelend geestig slot bijvoorbeeld we
ten de schrijvers aan het vierde bedrijf te ma
ken, wanneer de boef de bloemenmand, die
aan Madeleine is gezonden, met een vloek on
der zijn arm neemt, en zegt: die is van mij!
En hoe voortreffelijk speelde Cor van der
Lugt Melsert dit. Zijn „moordenaar" was
wel de topprestatie in deze door Adriaan van
der Horst geleide voorstelling. Prachtig was
het sloome, indolente, half snuggere, half on-
noozele in dezen boef, die ook uiterlijk door
Van der Lugt heel knap was getroffen. Een
creatie, die volkomen „af" was en ons tranen
heeft doen lachen.
Louis Gimberg was de domme rechter, die
in zijn eigen onfeilbaarheid gelooft en hij
speelde hem met veel fantasie. Een zeer dank
bare rol, waarin Gimberg zelf blijkbaar ple-
ior had.
Onwillekeurig kwam ik er toe, deze twee
rollen eerst te noemen. Men denke niet, dat
hieruit minder waar deer in g zou spreken voor
de speelsche. lichte en fijn-geestige wijze,
waarop mevrouw Van der Lugt Melsertvan
Ees ons Madeleine Verdier gaf. Vooral haar
scène bij den rechter van instructie speelde
zij met veel verve en zuiver Fransch. Het was,
of zij zoo uit de Parijsche métro kwam ge
stapt en de Fransche sfeer op het tooneel
bracht. Aardig als contrast was de meer
zakelijke advocate van Mimi Boesnach.
De jury-vergadering heeft mij bij de lezing
van dit blijspel meer geamuseerd dan bij de
vertooning. De regie had het hier voorname
lijk gezocht in de caricatuur, maar de geestige
spot kwam tóch niet geheel over het voetlicht,
vooral doordat de tekst niet scherp genoeg
werd gelanceerd. Daar was bijvoorbeeld het
door Gimberg gespeelde jurylid, dat zoo doods
bang is voor de gevolgen van de vrijspraak van
Madeleine, omdat hij elk oogenblik vreest, dat
zijn jaloersche vrouw het voorbeeld van Ma
deleine zal volgen en hij het slachtoffer van
een „crime passionnel" zal worden, yerneuil
en Berr hebben met de teekening van dit
jurylid iets kostelijks gegeven, dat in de ver
tooning echter te weinig tot zijn recht kwam.
Maar overigens, alle hulde voor deze voor
stelling van het Ver. Rotterdamsch Hofstad
Tooneel. die ons weer eens ervan heeft over
tuigd, dat de verdwijning van dit gezelschap
een ramp voor ons tooneel zou beteekenen.
Madeleine's Misdaad was een zeer groot succes
voor het Haagsche gezelschap exx voor de Ver
eeniging van Huisvrouwen, die dit geestige,
echt-Fransche blijspel voor haar leden heeft
laten spelen.
T. B. SCHUIL.
