Ontwerp ondernemers-overeenkomsten
maakt een redelijke kans.
nin-i:.Mcn:
DE AVONTUREN VAN PROFESSOR NIMBUS.
uwiNuc.i\urtu r CDKUAKI 35
HAARLEM'S DAGBLAD
3
TWEEDE KAMER
Algemeene beschouwingen voortgezet.
J. Schouten (A.RJ
's-Gravenhage, 27 Febr.
't Is geen verrassing, dat de voortgezette
behandeling van het wetsontwerp betreffend
algemeen verbindend en onverbindend ver
klaring van ondernemers overeenkomsten
geen verrassingen bracht. De posities, welke
de fracties innemen zijn bekend; de neuzen
zijn nagenoeg geteld. Niemand durft de wed
denschap aan, dat het ontwerp nog kan wor
den verworpen. Zelfs
zou'het te gewaagd
zijn, om te veronder
stellen dat het wets
ontwerp, zooals het
in behandeling h
gekomen, nog veran
deringen van meer
dan geringe betee
kenis zou kunnen on-
dergaan; nu wel is
komen vast te staan,
dat de heer Rutgers
van Rozenburg geen
meerderheid zal vin-
den voor zijn amen
dement, dat beoogt
.aan de wet een tij
delijk karakter, het karakter van een crisis-
wet te geven.
Dinsdag werd de tijdelijkheid afgewezen
door den Katholieken heer Goseling en den
Sociaal-Democraat Albarda, thans deden dat
ook de Vrij zinn ig-Democratische woordvoer
der, de heer Joekes en de leider der Anti-Rev.
fractie, de heer Schouten, die eveneens van
oordeel bleken dat de urgentie der regeling
wel door de crisis is verhaast, maar dat de
regeling niet in de crisis, doch in een blij
vende structureele verandering der maat
schappij haar reden van bestaan vindt. Er is
dus geen sprake van dat de heer Rutgers van
Rozenburg een meerderheid achter zich
krijgt.
Uit het voorafgaande blijkt, wat we trou
wens al wisten dat ook de heeren Joekes
en Schouten tot de voorstanders van het ont
werp behooren.
De Vrijzinnig-Democraat is er echter met
veel meer enthousiasme voor dan de Anti-Re
volutionair
De heer Joekes gaf een betoog ten beste,
dat nagenoeg geheel klopt op dat van den
heer Goseling. Het ontwerp ziet hij als een
regeling van groote principieele bet-eekenis,
welke de overheid de urgente en noodzakelijk
geworden bevoegdheid geeft om op een tot
dusver onbekende manier ordenend op te tre
den op het gebied van het economisch leven,
in het algemeen belang en met het oog op de
belangen van het bedrijfsleven zelf, waarbij
uitgegaan wordt van de juiste gedachte, dat
de aandrang tot ordenend optreden moet uit
gaan van de bedrijfsgenooten zelf.
De heer Schouten kan zich ook met de
grondgedachte van het ontwerp vereenigen.
Doch hij waarschuwde, dat de Regeering niet
alleen niet het individualisme moet afwijzen,
doch ook de socialistische gedachte van be
drijf sordening, waarbij het individu niets meer
betee kent; dat het privaat bezit onaange
tast moet blijven; dat er geen sprake mag zijn
van Staatsordening; dat niet mag worden
voorbijgezien, dat de tijd nog niet rijp is voor
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie met be
voegdheid van de bedrijfsorganen. Nu hij dat
nog niet ziet, kon hij instemmen met het ont
werp, waarvan hij evenwel geen al te groote
verwachtingen koestert en dat hij liefst op
enkele punten toch nog wel graag van meer
waarborgen tegen te groote overheidsbevoegd
heid zag voorzien.
Voordat de voor
naamste bestrijder van
het ontwerp, de Libe
rale heer Bierema aan
het woord kon komen,
spraken nog de heer
Sneevliet, die in het
ontwerp alleen een po
ging ziet van de bezit
tende klasse om de ar
beiders er onder te
houden; en de heer
van den Tempel, die
voor de Sociaal-Demo
craten het beginsel
instemmend betoog
van den heer Albarda
in details onder
streepte.
De heer Bierema zag in het ontwerp groote
gevaren voor het bedrijfsleven. Vooral in ver
band met de niet te groote discretionaire be
voegdheden, welke worden gegeven aan den
Minister, die als een soort opperkoopman zal
moeten optreden en die, hoe knap en eerlijk
ook, toch nooit geheel vrij is van politieke ge
voelens en tendenzen. Niettemin zijn de Li
beralen geen voorstanders van geheel onge
breidelde vrijheid op economisch gebied. De
Regeering dient te waken tegen excessen.
Maar de ondernemers overeenkomsten moet
zij overigens overlaten aan het bedrijfsleven
zelf. En of maatregelen tegen excessen noo-
dig zijn dient geval voor geval te worden be
oordeeld door de wetgevende macht. Waarom
de Liberalen zich alleen kunnen vereenigen
met de regeling, waarbij voor ieder bepaald
geval een afzonderlijke wet wordt gevorderd.
EERSTE KAMER.
Commissie inzake verkeers-
coördinatie te wachten.
Koloniën en Waterstaat afgehandeld.
De Senaat heeft nog tot de pauze werk ge
had aan de Waterstaatsbegrooting, nadat zij
de mededeeling had aangehoord, dat de heel
de Vos van Steenwijk Jr. (neef van den voor
zitter) ontslag heeft genomen als lid dei-
Kamer.
Van hetgeen door de Waterstaatssprekers in
het midden werd gebracht, vermelden we, dat
de heer van Cibters voor de spoorwegen niet
alleen bezuiniging, maar ook kapitaalssanee-
ring noodig acht. De spoorwegen zijn over-
gekapitaliseerd.
Minister Colijn wees in zijn antwoord, zooals
moest worden verwacht, de toepassing dei-
collectieve contracten in de Rijksbestekken af,
evenals wijziging der spoonvegzondagspoli-
Jiek en een algemeene verkeerswet, die te
groote vertraging voor de verkeersregeling zou
beteekenen.
Tot de mededeelingen, gedaan door den Mi
nister, die geen enkele bepaalde toezegging
deed en zich bepaalde tot op z'n hoogst de be
lofte van nog eens bekijken, behoorden deze,
die niet nieuw is, dat inzake den bouw van
de Wilhelminabrug te Maastricht een onder
zoek wordt ingesteld en de wel belangrijke, dat
te wachten is de instelling eener commissie
voor het moeilijke vraagstuk der coördinatie
van het verkeer; waarvoor het Kabinet in
middels bepaalde richtlijnen heeft vastge
steld.
De begrooting werd z. h. st. aangenomen.
Nadat voorts eenige onteigeningsontwerpen
waren afgedaan, werd nog de begrooting van
het Departement van Koloniën afgehandeld.
De heer Lohman vroeg een anderen kosten
verdeling tusschen Nederland en Indië wat
betreft de kosten der vloot en waarschuwde
tegen splitsing der Marine. En de heer Fock
waarschuwde op zijn beurt tegen een inciden
teel besluit inzake een zuiver Indische marine.
Minister Colijn wees erop, dat het brengen
van de kosten der vloot op de Indische be
grooting geen fundamenteele verandering be-
teekent. Daar bleef het bij. En ook Hoofdstuk
XI der Rijksbegrooting werd goedgekeurd
zonder hoofdelijke stemming.
De heeren doen de dames na.
Zij krijgen thans ook een beurs.
De oprichtingsacte is gepasseerd van de N.V.
„Maatschappij tot Exploitatie van Herenbeur
zen". In samenwerking met de N.V. Maat
schappij Zeebad Scheveningen zal van 29 Mei
tot en met 10 Juni 1935 in alle zalen en het
terras van het Kurhaus de eerste heerenbeurs
worden georganiseerd. Deze heerenbeurs is
bedoeld te zijn een expositie van alles wat
den man interesseert, o.a. sport, kunst,
kleeding, meubilair, kantoorinstallaties, tabak,
voedings- en genotmiddelen enz. Een uitvoerig
eerecomité is in voorbereiding. Tijdens de
heerenbeurs zullen verschillende attracties
plaats hebben.
WAGNERVEREENIGING.
Door de Wagnervereeniging zal in het kader
van het Nederlandsch Muziekfeest op 4 Mei
a.s. een feestvoorste'lling in den Stadsschouw
burg worden georganiseerd. Bij die gelegen
heid zal door de Amsterdamsche Tooneel
Vereeniging, directie A. van Dalsum en A.
Defresne, Sophocles „Electra" ten tooneele
worden gebracht in de vertaling van P. C.
Boutens en met de muziek van Alphons Die-
penbrock, uitgevoerd door het Concertgebouw
orkest onder leiding van Willem Mengel
berg.
Zendtijdenbesluit gewijzigd.
Alle omroepvereenigingen kunnen zich op
„hoogtijdagen" laten hooren.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
een wijziging gebracht in het zendtijden-
besluit van 15 Mei 1930, waardoor punt 6 van
dat besluit, handelende over de uitzendingen
op zoogenaamde Hoogtijdagen voor de arbei
dersbeweging is vervallen.
In plaats daarvan is aan punt 9 (oud punt.
10) dat betrekking heeft op de onderlinge
ruiling van zendtijd, een zinsnede toegevoegd
waardoor de minister de bevoegdheid heeft,
een ruiling van zendtijd te bevelen indien een
omroepvereeniging op redelijke gronden een
ruiling wenscht en de omroep-organisatie die
daartoe medewerking moet verleenen deze
zonder voldoende motiveering weigert.
Door de nieuwe regeling is bereikt, dat de
verzorging van uitzendingen op zoogenaamde
Hoogtijdagen voor alle Omroepvereenigingen
mogelijk wordt. Tot dusver kon feitelijk alleen
de V.A.R.A. aan het zendtijdenbesluit recht
ontleenen op toewijzing van zendtijd op Hoog
tijdagen.
AMELANDER POSTBOOT VASTGELOOPEN.
Door den lagen waterstand.
Door den lagen waterstand is de Amelan
der postboot, die Woensdagmiddag van Nes
naar Holwerd aan de Friesche kust was ver
trokken, op de Wadden vastgeloopen. Daar
het niet mogelijk bleek, de boot te bevrijden,
werden passagiers en post per roeiboot naar
Holwerd gebracht. De passagiers en de post,
die voor Ameland bestemd waren, zijn te
Holwerd gebleven.
Men acht het waarschijnlijk, dat de post
boot in den komenden nacht vlot zal komen
JHR. H. DE RANITZ TREEDT AF.
De adjunctchef van den dienst van het ver
voer der Ned. Spoorwegen zal. wegens het be
reiken van den 65-jarigen leeftijd, den spoor
wegdienst verlaten.
Als gij lijdt aan
^of SïTiXbJ IN DE ZIJ
bedek dan de pijnlij
ke plaats met een vel
DE WATTEN, DIE WARMTE OPWEKT
Doozen a 35 en 55 ct.
Bij alle apothekers en drogisten.
(Adv. Ingez. MedJ
Tooneeldirecteur verkocht wel
entreekaarten.
Maar de uitvoering liet op zich wachten.
Door de Kon. Marechaussee uit Uden wer
den Woensdagmiddag te Nijmegen drie per
sonen gearresteerd en naar Uden overge
bracht. Na verhoord te zijn. werden twee van
hen weder in vrijheid gesteld; de derde ech
ter. zekere F. R. uit Nijmegen, zich uitge
vende voor directeur van een tooneelgezel-
schap aldaar, werd in arrest gehouden. Deze
wordt er van verdacht, verschillende winke
liers te Uden te hebben opgelicht. Hij had
reeds langen tijd geleden bij genoemde win
keliers medegedeeld dat door zijn tooneelge-
zelschap te Uden een uitvoering zou worden
gegeven en had, zooals hij zeide, de zaal daar
voor reeds gehuurd. Hij heeft toen bij deze
winkeliers een aantal entreekaarten tegen
gereduceerden prijs in voorverkoop verkocht,
waarvan hij het geld inde. Ook zou hij strooi
biljetten voor deze uitvoering in Uden uit
geven. De winkeliers hoorden echter niets
meer van hem en bij informatie bleek dat in
Uden geen zaal voor een tooneeluitvoering
gehuurd Was. De gedupeerde winkeliers deden
daarop aangifte bij de Marechaussee welke
Woensdag tot de arrestatie van genoemden
directeur overging. Hij is voorloopig in de
Marechausseekazerne te Uden opgesloten.
Ir. G. W. VAN HEUKELOM VERLAAT DE
SPOORWEGEN.
De hoofdingenieur en chef van den Dienst
Weg en Werken, afdeeling Nieuwe Werken, bij
de Nederlandsche Spoorwegen, ir. G. W. van
Heukelom, zal op 1 April a.s. wegens het be
reiken van den pensioengerechtigden leeftijd
den dienst met pensioen verlaten.
Ir. Ch. H. J. Driessen, tot nu toe chef van
den Dienst van Weg en Werken, afdeeling
Bedrijf, zal beide diensten onder zich veree-
nigd krijgen.
EIST DIT MERK OP DE ZELFKANT
(Adv. Ingez. Med.)
De Koninklijke familie in
Unterwasser.
De Koningin heeft Woensdagmorgen met
Prinses Juliana een lange wandeling in de
omgeving van Unterwasser gemaakrt, waarna
de beide Koninklijke gasten zich aan de ro-
delsport wijdden, waarvoor juist een bijzon
dere gelegenheid bestond in verband met het
feit. dat "versche droge sneeuw was gevallen
tot een dikte van 40 c.M.
Des middags heeft de Koningin tezamen met
Prinses Juliana op het balcon van het hotel
in ligstoelen zonnebaden genomen, terwijl de
verschillende leden van het koninklijk gevolg
een skitoer in de omgeving maakten. In Un
terwasser zijn thans in totaal ongeveer 240
gasten aanwezig.
A.T.O. EN VAN GEND EN LOOS.
De directie de N. V. Algemeene Transport
onderneming, vrachtautodiensten der Ned.
Spoorwegen (A.T.O.) heeft een brochure het
licht doen zien onder den titel: „A.T.O. en
Van Gend en Loos". Het is een overdruk van
een artikel van rar. W. J. de Graaff in het
Tijdschrift voor het Spoor- en Tramwezen in
Nederland en Indië.
De directie zegt, dat deze brochure ver
spreid wordt naar aanleiding van de be
schouwingen over de beide genoemde onder
nemingen, die hier en daar worden gehoord,
en veelal een onjuist beeld geven van den fei
telijken toestand.
KLEINE ADVERTENTIES
GROOT SUCCES
MAAR DAN MOETEN ZD
HAARLEMS DAGBLAD
worden geplaatst.
IN
In 1933: 40148. In 1934: 41841.
Meisje aan ouderlijk gezag
onttrokken.
Tegen jongeman drie maanden geëischt.
Voor de arrondissementsrechtbank te Am
sterdam stond Woensdag de 23-jarige B. te
recht, verdacht van onttrekken van een min
derjarige aan het ouderlijk gezag. Het 17-
jarige meisje, waarmee de jongen omgang
had, was in September van huis weggeloopen.
De jongeman had een kamer voor haar ge
huurd en haar op deze wijze verborgen ge
houden tot medio December. Door een ad
vertentie kreeg de kamerverhuurder argwaan;
hij sprak er over met den jongen, die onmid
dellijk het meisje liet verhuizen.
Voor de rechtbank verklaarde de vader, dat
hij bezwaar* had tegen den omgang tusschen
verd. en zijn dochter en dat reeds maatrege
len waren getroffen om het meisje in een
inrichting te doen plaatsen.
Het is niet de eerste maal, aldus de Officier
dat de justitie moeilijkheden van de familie B.
ondervindt. Hij wist. dat de vader maatregelen
had genomen ten aanzien van het meisje in
overleg met den kinderrechter, om haar in
een gesticht te plaatsen. Verd. heeft het min
derjarige meisje aan het ouderlijk gezag ont
trokken en haar gedurende geruimen tijd ver
borgen gehouden. Spr. acht het feit zeer ern
stig en een strenge straf is hier op haar
plaats; de Officier requireert tenslotte een
gevangenisstraf van drie maanden tegen ver
dachte
VIJF JAAR WEGENS POGING TOT DOOD
SLAG GEëlSCHT.
Tegen ir. H. A. V., te Heerlen, die in No
vember van het vorige jaar zijn zwager met
een hamer een zeer ernstige hoofdwonde had
toegebracht, is voor de Maastrichtsche recht
bank vijf jaar gevangenisstraf geëischt. Ter
rechtszitting kwam verd. op zijn vroegere be
kentenis terug en verklaarde niet het opzet te
hebben gehad zijn zwager te dooden.
PROF. VAN GULIK OVERLEDEN
WAGENINGEN, 27 Febr. (V.D.) In den
afgeloopen nacht overleed alhier op 66-jari-
gen leeftijd Prof. Dr. D. van Gulik, hoogleeraar
in de natuurkunde, meteorologie en klimato
logie, aan de landbouwhoogeschool alhier. De
thans ontslapene werd geboren te Grouw in
Friesland, doorliep het gymnasium te Leeuwar
den en studeerde wis- en natuurkunde aan de
universiteit te Groningen, waar hij de eerste
jaren assistent was van Prof. Haga, bij wien
hij in 1896 promoveerde.
Vervolgens was hij leeraar in Doetinchem
en Apeldoorn. In 1902 kreeg hij een aanstel
ling alhier aan de rijks hoogere land-, tuin
en boschbouwschool. Na de verheffing van
deze school in 1918 tot landbouwhoogeschool
werd hij curator van het college van den rec
tor en de professoren.
De regeering erkende zijn verdiensten door
hem te benoemen tot ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw.
Tijdens het studiejaar 1920 tot 1921 was hij
rector van de hoogeschool. Ook was hij vele
jaren secretaris van het college van curatoren
van het Kon. Ned. Met. Instituut, uit welke
functie hij juist eenige dagen geleden ontslag
had aangevraagd. Zijn deskundige geschrif
ten handelden veelal over onweders. Voorts
schreef hij eenige leerboeken o.a. over me
teorologie.
ONZE EXPORT NAAR ITALIë.
Alvorens goederen van welken aard ook naar
Italië te verzenden of over de levering con
tracten af te sluiten wordt in verband met
de bij decreet van 18 Februari afgekondigde
reglementeering van vrijwel den geheelen in
voer van Italië, allen exporteurs aangeraden
de grootste voorzichtigheid te betrachten en
zich van te voren nauwkeurig op de hoogte
te stellen van de voorwaarden, waaronder in
voer mogelijk is.
Vragen over een flottielje
leider.
Bouwplan veranderd?
De heer Drop heeft aan den minister van
Defensie de volgende vragen gesteld:
I. Is het waar:
a. dat de flottiejeleider-Nederland, die in
het bouwplan gevoegd bij het wetsontwerp
tot verhooging van hoofdstuk VIII der Rijks
begrooting 1930, stuk 346, zitting Tweede
Kamer 1929-30 was opgenomen als een schip
van 3000 ton, berekend op een vaarsnelheid
van 34 mijl en te voorzien van 8 kanonnen van
12 centimeter, thans in aanbouw, is berekend
op een waterverplaatsing van 4225 ton, op
een vaarsnelheid van 32.5 mijl en daarop te
plaatsen kanonnen van 15 c.M.;
b. dat tengevolge van het veranderde
bouwplan de bedoelde flottieljeleider niet zal
kosten f 7.500.000 gelijk geraamd, doch
f 10.000.000?
II. Zoo hetin vraag 1 gestelde bevestigend
moet worden beantwoord, wil de minister dan
mededeelen waarom van deze verandering
niet in de toelichting op een der begrootin
gen, volgede op die voor 1930, melding is ge
maakt, en een uiteenzetting geven van de
wijze, waarop in dit verband de in de ver
schillende jaren aangevraagde en toegestane
termijnen moeten worden bezien?
III. Wil de minister ten slotte, in verband
met het bovenstaande, mededeelen of het op
de begrooting voor 1935 uitgetrokken bedrag
van f 300.000 voor artillerie ten behoeve van
den flottieljeleider, geheel of ten deele be
stemd is voor het geschut van groot kaliber,
in vraag I genoemd?
Een halve eeuw geleden.
Uit Haarlem's Dagblad van 1885.
28 Februari:
Kunstnieuws: „Angstige schoonouders"
Mij door een mijner vrienden als een
aardig blijspel gerecommandeerd zijnde,
deed mij dit bij het gaan naar den
schouwburg van den heer v. Lier te
Haarlem, de beste verwachtingen van
dit blijspel koesteren. Nu, al spoedig
bleek mij het gegronde van de ervaring-
mijns vriends.
Angstige schoonouders kan onder de
tooneeiwerkjes in onze dagen, als blij
spel een vrij goede plaats innemen.
Het mag een karakteristiek bewerkt,
humoristisch stukje genoemd worden en
de uitvoering, al kon men somtijds ook
merken dat nog eenige dagen studie
van enkelen veel tot een flinke uitvoe
ring hunner partij zou hebben bij
gedragen, mag overigens goed ge
slaagd genoemd worden; Mevrouw Al-
breglEngelman en de heer Bigot gaven
dat, wat men van krachten als de
hunne mag verwachten en ook gerouti
neerdheid der andere artisten in hun
genre buiten beschouwing latende, kan
ik niet anders, dan beweren, dat mijn
verwachtingen niet zijn teleurgesteld.
Zeer te bejammeren was het, dat de zit
plaatsen naar evenredigheid van vorige
uitvoeringen, zoo slecht bezet waren;
deze voorstelling was een ferm bezette
zaal waardig geweest.
Ook „Een oude Doos" viel bijzonder in
den geest der aanwezigen; de lieve
voordracht van Mej. Kiel in haar partij,
en ook die der andere artisten, in de
hunne, is noemenswaard.
Onaangenaam, dat de aandacht van
dit stukje ieder oogenblik werd afge
trokken, door de luidruchtige aanstal
ten tot vertrek, welke door de leden van
het orchest werden gemaakt. Het
hinderlijke hiervan voor den toeschou
wer is te begrijpen. Reeds vroeger heb ik
hierop de attentie gevestigd, doch zon
der vrucht. Ik verbeeld mij, dat door den
heer Van Lier veel daaraan zou kunnen
worden gedaan, indien Z.Ed. den orkest
meester verzocht, het zijne er toe te
willen bijdragen, dat, aangezien er toch
geen muzieknummer meer na afloop der
tooneelvoorstelling volgt, reeds in de
pauze tusschen de voorlaatste en laatste
acte de aanstalten voornoemd werden
gemaakt, zoodat het publiek in ieder
geval, gedurende de laatste acte. of het
nastukje, ongestoord kan luisteren.
Door onze lens gesnapt.
Mevr. E. W. Venemavan Doorn.
Mevr. E. W. Venemavan Doorn is een in
onze stad in vele kringen zeer bekende fi
guur, daar zij in tal van besturen en com
missies zitting heeft, waaruit blijkt, dat zij
veel gevoelt voor de publieke zaak.
Hiervan getuigt ook het feit, dat zij na het
overlijden van dokter Adrian zich bereid ver
klaarde dienst zetel in te nemen in den Ge
meenteraad, waarin zij nu 21/2 jaar zitting
heeft als vertegenwoordigster van de Liberale
Staatspartij, den Vrijheidsbond.
Mevr. Venema heeft hier de .Middelbare
Meisjesschool bezocht en is verscheidene jaren
bij het. lager onderwijs te Amsterdam werk
zaam geweest.
Een goede twintig jaar geleden verzorgde
mevr. Venema de Kinderrubriek in ons blad.