DIE BLOEMBOLLEN.
Die pijn overal...
VRIJDAG 15 MAART 1935
HAARLEM'S DAGBLAD
9
„ttona*x" van Ideuccn en g,euce.n.
dooi' TJEBBO FRANKEN.
n.
De bollenfamilie uit
en thuis en uit.
Tot de eenzaadbollige planten, deftig ge
zegd: de Monocotyledonen, behooren de
bloembollen, dus ook meer in het bijzonder
die. waarover wij in het verloop van dit ver
haal zullen spreken.
Als ze uit zijn. leven en groeien ze op het
veld, op den bewerkten akker, den meetkun
dig verdeelden halven hoek.
Thuis beteekent niet in een villa, neen, die
deftige Monocotyledonen vinden onderdak
in een bollenschuur. Ah!, dat is dus een bol
lenkraam hoor ik een leek, die meer dan
leek is, mompelen. Mis! Een bollenkraam is
niet anders dan een uitdrukking voor den
voorraad bollen van verschillende soort, wel
ken een kweeker of een handelaar in bezit
heeft en meestal ten verkoop. Het is dus
mogelijk, dat hij tweeduizend Bismarck's
heeft, vijfhonderd Briand's, zelfs duizenden
Rembrandt's. Die geheele voorraad wordt
gewoonlijk in een fraaien catalogus omschre
ven. Met dit verhaal en wellicht ook met een
safety-razor benevens een schoonen boord
gaat de handelaar of zijn vertegenwoordiger
op reis door Nederland, naar Amerika, naar
Zweden, naar Duitschland, naar Frankrijk,
naar Oostenrijk, ja waar niet heen. Hij ver
telt daar van die bollenkraam, nuchter of
romantisch naar gelang het gebied van den
mogelijken kooper is. Zoo komen die bollen
van Haarlem. Heemstede. Hiilegom, Lisse,
Sassenheim, Noordwijk, van Heilo en Castri-
cum, tegenwoordig eigenlijk van het geheele
land tusschen Dollard en Schelde, tot ver
over onze grenzen door de gansche wereld.
Honderden reizigers bieden ze jaarlijks
ten verkoop. Tot in de meest afgelegen stre
ken dezer aarde dringen ze soms door. Bo
tanici, uitgezonden door den kweeker zelfs
tot op de grens van Thibet, ontdekten daar
vaak nieuwe, onbekende bolgewassen, welke
door den kweeker weer worden bestudeerd en
gecultiveerd tot schoone leverbare soorten.
Door sommige firma's zijn op die wijze vaak
ware wonderen gedaan!
Nog onlangs zag ik te Weenen in een groo-
te drogisterij aan de Mariahilferstrasse hya-
cinthembollen voor de ramen liggen, Bis
marck, Gertrude. Moreno. Er stonden zelfs
gekleurde glazen bij te koop en tegen de ven
sterruiten was een ..Gebrauchsanweisung"
geplakt, hoe ze behandeld moesten worden,
echt in den stijl van den drogist, zooals hij
ook met zijn .hoestmiddeltjes doet. Dat die
bollen daar bij die geneesmiddelen lagen is
overigens nog zoo dwaas niet, immers vele
kruiden en medicinale gewassen behooren
tot dezelfde familie als onze bollen. Een bol
lenschuur is dus geen bollenkraam; in die
dagen mijner grootmoeder was het meestal
maar een simpel houten getimmerte, nu is
dat anders. De eerste steenen schuur werd
in 1887 gebouwd. Tegenwoordig ziet men
hier en daar verspreid over de velden dei-
bollenstreek stevige gebouwen, eenvoudig
van architectuur, grootendeels van steen op
getrokken. Hoog aan den gevel prijkt dan
een bekende firmanaam, ja werkelijk hoog.
want die „schuren" hebben gemeenlijk meer
dan één verdieping. In de muren zijn vele
vensterruiten en van buiten ziet men daar
door reeds de houten stellingen. Treedt men
zoo'n huis binnen, dan ontdekt men eerst een
deur, waarop ..kantoor" staat. Wat. daarach
ter geschiedt zal u duidelijk zijn, indien het
begrip bollenkraam u gemeen goed is ge
worden. Verder treft men er verschillende
vertrekken aan, welke bijna geheel worden
Ingenomen door houten stellingen, waartus-
schen doorgangen zijn aangebracht om ieder
een gelegenheid te geven gemakkelijk daar
zijn werk te verrichten. Al naar gelang var1
het seizoen liggen de bollen in grootere of
kleinere hoeveelheid op die stellingen, welke
dusdanig geconstrueerd zijn. dat de lucht
aan alle kanten gemakkelijk kan toetreden.
Het kan gebeuren dat, als gij naar den kwee
ker of den baas vraagt, men u zegt, dat hij
in de holkamer is. boven of beneden. Holka-
mer?, zult gij vragen. Wij zullen later zien
welke werkzaamheden er verricht worden.
Meestal is de schuur goed verwarmd. Er
heerscht een wisselende temperatuur al naar
behoefte van de bollen. Het riekt er eigen-,
aardig, een zwoele broeische lucht komt u
tegemoet, een geur, welke geenszins denken
doet aan het parfum der bloemen op het
veld, zoomin het uiterlijk van den bol u de
schoonheid der gewassen vermoeden doet.
Hoe komt nu de bollenfamilie thuis in de
sobere woning, welke bollenschuur heet? Dat
is niet zoo maar even gezegd Laten wil eens
aannemen dat het voorjaar is. zeer vroeg in
het voorjaar. De bollen zijn naar gelang van
hun eigenschappen reeds geplant in het late
zomerseizoen of begin van den herfst. Wat
er toen allemaal geschied is met bodem en
bollen bespreken wij later.
Het eerste bleeke zonnetje begint te schij
nen. de nachtvorst, die boosdoener, regeert
met minder gestrengheid, ja vergeet zoo
langzamerhand zijn invloed te doen gelden,
er valt af en toe een regenbui en overdag is
het vaak al lekker warm. zoodat de winter
in zijn witten pels ons veriaten moet. het
wordt hem le machtig. Dan komen de kwee
kers en hun arbeiders op den akker tusschen
de paadjes langs de bedden, ze halen voor
zichtig het riet weg. dat over de bedden ge
spreid lag.
Ze doen dit werk met zorg, want zoo licht
beschadigt men de neuzen der bollen. Wie
zijn neus schendt, nietwaar?,' die schendt
zijn aangezicht, zoo is het ook in de bollen
familie. Men laat het riet nog. in de nabij
heid, want menigmaal gebeurt het dat plot
seling het prille voorjaar nog wintersche
kuren vertoont en dan is bedekking geld
waard. Waar men dit riet vandaan haalt?
Wel, het wordt aangevoerd in schuiten van
de streken, waar het rijkelijk groeit, zooals
bijvoorbeeld het Kampereiland. Vollenhoven,
enz.
Als het er om gaat onze mooie plassen te
dempen, dan zijn de kweekers hartstochtelijke
propagandisten der Vereeniging tot behoud
van het natuurschoon in ons land. Immers
de kweeker heeft het riet zeer noodig en in
groote hoeveelheid daar het een uiterst doel
matige bedekking is.
Doch zoo geleidelijk is het mogelijk het
riet op te bergen, zoo het nog bruikbaar is
voor een volgend maal.
De neuzen, die eerst als groene vogelsna
veltjes uit den grond kwamen kieken, worden
grooter en grooter, laten meer en meer de
bloem vrij, welke reeds in schemer de kleur
van den aanstaanden bloei vermoeden doet.
Ond8[ /ijl wordt er voortdurend met, ken-
nersoo, m toegezien. Want ook in de bollen
familie is niet ieder lid gezond, ik heb u wel
gezegd dit boek is een roman! Overal liggen
ide arbeiders eerbiedig gekromd tot de aarde,
de bewegelijke handen verrichten het nuttige
werk. Zoo hier en daar ziet men er enkele
loopen met een ouderwetsche paraplu boven
het hoofd, een besteedster, gelijk wijlen onze
baker droeg. Maar hij heeft die paraplu heusch
niet voor de zon opgestoken neen, want die
vreest hij niet, doch hij maakt gebruik van
de schaduw welke over het bloembed valt,
die stelt hem in staat gemakkelijker te zien.
waar de zieke bollen schuilen.
Deze worden gewoonlijk onverbiddelijk ver
wijderd en in den ziekenemmer geworpen om
dan op grooten afstand van den akker on
schadelijk te worden gemaakt ten einde te
voorkomen, dat de ziektekiemen weer op de
gezonde gewassen voortwoekeren.
Ik hoor iemand zeggen, maar hoe komt men
aan al die besteedsters? Zooveel bakers zijn er
toch niet in Nederland? Stel u gerust, er is
een fabriek die voor deze nuttige paraplu's
zorgt. Lang niet iedere besteedster is antiek,
zoomin als elke Prins-Willemvaas!
Het is wel een treffend voorbeeld hoe deze
cultuur, zoo als iedere cultuur of industrie,
weer samenhangt met een andere. Bollen en
besteedsters, wie had zooiets kunnen den
ken.
Behalve dit ziekzoeken, dat een zeer verant
woordelijke bezigheid is niet alleen, maar ook
een arbeid, die een groote kennis vereischt,
als men maar even bedenkt hoe enorm de
schade kan zijn door ziekte van de bolgewas
sen, behalve dit ziekzoeken dan, wordt er
ook voorbehoedend en genezend gewerkt.
Soms ziet men hier en daar menschen loopen
met een soort kleine tank op den rug, daarin
bevindt zich een vloeistof, deze vloeistof wordt
over de bollen gespoten. Uit den aard dei-
zaak is ze onschadelijk voor de bloembollen,
doch ze weert ziekten, of ze vernietigt kiemen.
Wat dat dan wel voor een vloeistof is?
Dat is niet zoo eenvoudig te beantwoorden.
Er zijn vele geneesmiddelen voor velerlei ziek
ten. ook de bollenfamilie kan niet volstaan
met een eenvoudig aspirientje voor alle kwa
len, neen ze heeft wel degelijk haar specialités
in den handel gebracht door chemische fa
brieken.
Opnieuw een voorbeeld hoe een industrie
samenhangt met een schijnbaar geheel buiten
haar sfeer liggende cultuur. Wij vinden later
nog wel gelegenheid op de ziekten en haar
bestrijding terug te komen. Nemen wij aan
dat alles voorspoedig gaat.
De bloemen worden grooter en kleuren zich
meer en meer tot eindelijk het oogenblik ge.
fkomen is, dat de velden in rijken bloei staan.
Uit den aard der zaak komen niet alle bollen
tegelijk tot vollen wasdom, maar er is toch
een tijd dat vele soorten haar pracht ver-
toonen, dan is het feest begonnen, het feest,
dat zijn hoogtepunt bereikt in de bollendagen!
Eerlijk gezegd is die tijd voor den kweeker
maar een twijfelachtig genoegen, een over
matige belangstelling is vermoeiend niet al
leen, maar tevens gevaarlijk voor zijn bezit,
want zoo licht wordt er beschadigd, de groote
massa immers is log als een olifant en tegelijk
lastig als een insectenplaag, Maar toch ver
heugt de kweeker zich ook over de nieuws
gierigheid van wijd en zijd, al is het dan
menigmaal met angst in het hart. Och, hij
begrijpt heel goed onze bewondering voor dien
eersten lentetooi, maar voor hem hebben de
bloemen een geheel andere waarde, hij ziet
daar niet in de voornaamste plaats, de mooie
bloém, maar boven alles den gezonden en wel
licht zeldzamen bol, welke die schoone bloem
ook in de toekomst weer kan voortbrengen.
Gaarne zal hij den leek tijdens zijn bezoek
een boeket meegeven, maar verkoopen
zal hij die bloemen niet, het gaat
immers om den bol. Hij zal misschien
uit traditie de bevolking van de streek
de bloemen afstaan om ze voor wat luttel gelds
langs den weg te verkoopen, maar hij hoopt
daarmee uw liefde te wekken voor den bol
die de vader van de bloem is tegen den tijd dat
die bol in uw tuin geplant is. of misschien
op uw bollenglas voor het venster staat. Ge
ldelijk maakt hij een eind aan het bloei-
feest, want hij laat de bloemen geen dag te
lang voor u prijken, hij gaat nu al die
geurende en kleurende schoonheid vernieti
gen om zorg te dragen, dat later die bollen
weer elders zullen bloeien, al naar gelang hun
bestemming is.
Het snijden begint, al is het niet altijd
snijden, wat men doet. Dit snijden, laten wij
het voorloopig maar zoo noemen, is een zorg
vuldig werk, want er moet zeer opgepast wor
den, dat de bloemblaadjes niet op het loof
blijven liggen. Heeft u wel eens gezien, dat er
een bloemblaadje van uw geranium op het
groene blad. op het loof gevallen was? Na
tuurlijk! Heeft u dan ook opgemerkt dat lang.
zamerhand op dat groene blad ter plaatse
van het bloemblaadje een gele vlek ontstond
en dat het blad tenslotte geheel verdorde?
Waarschijnlijk wel, denk ik. Zoo iets derge
lijks speelt zich ook af op het bollenloof. in
dien een bloemblad of een nagel daaraan
blijft kleven. Er komt dan een zieke plek en
het loof gaat vervuren tot: schrompelens tor
Zc-als gezegd, men snijdt niet alleen zelfs
voor het meerendeel niet. De crocus laat men
eenvoudig afsterven, men ziet ze op het veld
langzaam neerbuigen tot de aarde en zielto
gend verkleuren tot een onaanzienlijk vliezig
restje.
De narcissen worden gekopt, ze worden met
de hand afgebroken, kort onder de bloem, en
men ziet later op den akker steel naast steel
staan, een mastbosch van groene stengels en
sprieten, alsof alle schepen thuLs zijn in de
haven vaar Volendam.
Voor een klein gedeelte worden de hyacin
ten gesneden maar de meeste stelen worden
afgerist, bloempje voor bloempje, dus nagel
tooi- nagel, wordt van den steel 'afgeplukt, al
les zeer zorgvuldig, opdat er geen ziekte ont
staat dooi- nalatigheid. Bedenken wij, leeken.
eens wat een werk dit is. hoeveel malen die
nijvere' handen langs die bloemen gaan!
Tulpen worden veelal gesneden, vooral de
vroege soorten, de late tulpen worden ook ge
sneden. als noemt men dit koppen in de taal
o'er vakmenschen.
Deze bloemen en bloemresten werpt men
nu op een verwijderde plaats tot een veel
kleurige mesthoop, vergeeft mij het woord!
Soms wordt allés in den grond gegraven, want
de kweeker vreest die verwelkende pracht,
die zoo licht zijn bollen kan ziek maken, en
hij glimlacht om den leek die dezen berg
van mozaïek betreurt, zonde en jammer roe
pende over de vernietiging der bloemen.
Doch wij zijn niet zoo gevoelig meer. wij
weten dat het om de bollen gaat, die daar
nog eenigen tijd onthoofd en verminkt naar
hot schijnt, op hét veld blijven staan, dage
lijks bespied door de mannen van de kweeke-
rij. Want ziekte en kwalen dreigen er steeds
en de gebruikelijke maatregelen zijn voortdu
rend noodig. Eindelijk dan moeten de bollen
thuis komen, het rooien gaat beginnen.
Het loof, dat onderwijl verdord is, wordt
voorzichtig weggeschoffeld en met ziet nu
overal de kweekers en hun helpers op de
knieën over de bedden gebogen, Ze liggen
daar in hun werkpak, grauw ais de aarde
zelf, kruipen met hun manden naast zich
over den aikker van bed tot bed, woelende met
de vereelte handen ln den harden grond
Geen bol vergeten ze.
Het rooien is vaak een moeizaam werk,
want de wortels zijn diep in den bodem ge
drongen en de bollen laten zich dus niet ge-
hen gewarmd en gevoed heeft,
makkelijk losmaken van moeder aarde, die
Maar de werkers geven het niet op, ze door
zoeken den grond als sdhafcgravers tot alle
bollen gerooid zijn, reeds zooveel mogelijk ge
zuiverd van zieke en waardelooze exempla
ren. welke met het oog op de besmetting van
de gezonde bollen niet alleen, maar ook van
den bodem, zoo gauw mogelijk en zoover mo
gelijk verwijderd en vernietigd worden.
(Vervolg in ons volgend nummer.)
dat zware gevoel in armen en beenen
is hei verschijnsel, waarmede een aanval
van Griep of Influenza gepaard gaai.
Daarvoor helpen nu die "AKKERTJES" zoo
uitstekend en evenzeer voor rheumaiische
pijn, Spierpijn, Lendenpijn, Zenuwpijn, enz.
AKKER-CACHETS zullen Uw koorts ver
drijven en werken pijnstillend, afleidend
en bedarend. Ze verdrijven Uw Hoofd
pijnen, ze maken dat U weer rustig kunt sla
pen en zich spoedig weer prettig gevoelt.
"AKKERTJES" werken snel en zeker bij t
Hoofdpijn, Kiespijn, Spierpijn, Rheuma-
tische pi|n, Zenuwpijn, Lendenpijn, Vrou-
wenpijn, Migraine en Slapeloosheid.
Overal verkrijgbaar. Per 12 sluks 52 cent.
AKKER-CACHETS)
(Adv. Ingez. Medj
Plattegrond der tentoon
stelling.
Verbetering van het onderschrift.
Van het onderschrift onder de plattegrond
der tentoonstelling „Flora" (in ons vorig num
mer) zijn enkele regels verkeerd geplaatst.
Het volledige bijschrift is:
De plattegrond van Flora 1935 Heemstede.
Tusschen van Merlenlaan, Vrijheidsdreef en
van Merlenvaart ligt de Tulpenhof, die ook
des avonds geopend zal zijn.
1. Bloemenpaleis.
2. Vijver met fontein.
3. Restaurant „Flora".
4. Secretariaat met post-, telegraafkantoor
en bank.
5. Muziekkoepel.
6. Regeeringsgebouw.
7. Verkeershuis.
8. Bioscoop in het Bloemenpaleis.
9. Voorjaarsstadstuintjes.
10. Glashuis met 100 variëteiten tulpen, nar
cissen en hyacinten.
11. Parkeerterrein voor auto's.
12. Rijwielstalling.
13. Larensche boerderij met schilderijenten
toonstelling.
14. Restaurant Volendam.
15. Theehuis (bij Belvedère).
16. A.S.F. Kunstmesthuisje met bijenstanü.
17. Avondingang.
18. Dag-entrée.
18a. Ingang voor auto's.
19.1ngang voor automobilisten.
CONCERT VAN „EENSGEZINDHEID".
Het programma van het concert van Zater
dag 16 Maart te geven door de Harmonie
..Eensgezindheid" te Heemstede, directeur Joh.
Th. Betz van 15 tot 17 uur op het tentoonstel
lingsterrein Flora luidt:
1. GermanentrQu, marche H. L. Blankenburg.
2. Les joyeuses Comméres de Windsor,
ouverture, N. Nicolai.
3. Les frissons scènes de ballet. G. Gordenne.
4. La Grande Duchesse, fantasie, J. Offenbach.
5. Stradella, ouverture F. v. Flotow.
6. Le Fresor, wals Joh. Strauss.
7. Czardas de l'Opéra der Geist der Woiwoden
L. Grossman.
8. Les Cloches de Corneville, fantasie.
R. Planquette.
9. Through Night to Light, marsch, E. Laukien.
KEXNEMER FOTOKRING.
Woensdagavond werd in de bestuurskamer
van de sociëteit Vereeniging een bijeenkomst
gehouden, waar de heer G. Berman een film
vertoonde, betrekking hebbend op de Contax-
camera. Het was aardig de werking van het
toestel van begin tot eind gedemonstreerd te
zien, alsmede de objectieven en andere toe-
behooren in den ruïmsten zin.
Hierop volgde een komische film, gemaakt
met een smalfilmapparaat, om aan te toonen
dat ook amateurs zich wel aan deze materie
kunnen wagen.
Na beoordeeling van lantaarnplaten voor
den 50-puntenwedstrijd, proefprojectie en
bespreking van een foto-collectie werd de
bijeenkomst gesloten.
ARROND. RECHTBANK.
VERBODEN NEDERLAAG.
Een caféhouder uit Haarlemmermeer had
zich te verantwoorden voor verboden neder
laag. De belastingambtenaren hadden op den
zolder van een aan den caféhouder toebe-
lioorend schuurtje een kruik met ongeveer 10
L. gedistilleerd aangetroffen, welk gedistil
leerd waarschijnlijk afkomstig was van een
geheime branderij
De verdachte, een man van 72 jaar, beweer
de, dat hij van de aanwezigheid van bedoel
de kruik met inhoud niets afwist; hij komt
nooit op dien zolder en hij kan er, gelet op zijn
rheumatisme, de steile trap en het smalle
luik ook niet komen. De verbaliseerende amb
tenaar, die zelf niet zonder moeite het zolder
tje had weten te bereiken, achtte het wei
aannemelijk, dat verdachte er niet kon komen.
„Er komt van alles in de schuur", zei ver
dachte: Friezen en Groningers en andere lui.
die den boer op gaan om werk te zoeken en
daar hun bagage bergen. Voorts beweerde hij,
dat niet hij de gebruiker was van het schuur
tje, maar zijn zoon, die er f 4.50 per week huur
voor betaalde. Dat verdachte er limonade en
andere artikelen voor zijn bierhuis borg, doet
aan de huur niets af. Dat op het zoldertje nog
andere alcoholhoudende dranken waren aan
getroffen, die waarschijnlijk ook hun weg naar
het cafétje vonden, was eveneens een geheim
voor verdachte.
„Heeft U, toen de ambtenaren de kruik
hadden gevonden, er niet met uw zoons over
gesproken?" vroeg de president.
„Neen," zei verdachte; de zaak had hem
blijkbaar niet in 't minst geïnteresseerd.
De rijksadvocaat geloofde niet in verdac'hte's
onschuld: als deze dan zelf niet op het zol
dertje kwam, was er wel iemand, die er voor
hem naar toe zou gaan.
Hij achtte verdachte schuldig aan verbo
den nederlaag en vroeg een geldboete van
f 112.20; de officier vroeg bevestiging, subsi
diair 30 dagen hechtenis.
GEHEIME BRANDERIJ.
Twee personen uit Haarlemmermeer, va
der en zoon, stonden terecht voor net heb
ben van een distilleerïnrichting. De belasting
ambtenaren hadden in een broeikas, behoo-
rende bij de boerderij van den oudsten ver
dachte. een complete distilleerinriohting
aangetroffen en die rook naar alcohol, waar
uit zij afleidden, dat het toestel voor het ma
ken van alcohol was gebruikt. Verder trof
fen zij in een bedstede van de boerderij zak
ken suiker en gist aan, welke artikelen voor
de bereiding van alcohol gebruikt worden.
De vader zei, dat het voor hem zelf een ver
rassing was. dat het toestel in de broeikas
werd gevonden want hij had er niets van ge
weten. kwam nooit in de broeikas en wist van
een plan om alcohol te stoken, niets af.
De zoon erkende de eigenaar van het toe
stel te zijn en zou dit. zooals hij verklaarde,
van een onbekende gekocht hebben, die hem
het alcoholstoken had willen leeren en ook
suiker en gist had gebracht, maar van die
stokerij was nooit iets gekomen, zoodat ei-
geen alcohol was gemaakt.
De rijksadvocaat achtte onaannemelijk, dat
de vader geheel onkundig en onschuldig zou
zijn en vorderde tegen hem een geldboete van
f 300, tegen den zoon gevangenisstraf. De of
ficier vroeg bevestiging van de boete, te ver
vangen door 30 dagen hechtenis en voor den
zoon een gevangenisstraf voor den tijd van
een maand.
EEN WEERBARSTIGE SLAGER.
Een slager in Beverwijk kreeg bezoek van
een paar belastingambtenaren en die vonden
er eenig ongekeurd vleesch. Zij wilden toen
hun onderzoek ook tot de woning van den sla
ger uitstrekken, hetgeen de slager niet toe
stond, meeneiide dat zijn woning een vrij
plaats was. Nu is dit wel zoo, want de wet
heeft bepaald, dat het binnentreden van wo
ningen slechts met inachtneming van bepaal
de vormen mag geschieden, maar slagers ma
ken daarop met betrekking tot de oude Slacht-
wet een uitzondering, zoodat de ambtenaren
wel het recht hadden de woning binnen te
treden. De slager had dat dus niet mogen be
letten en zijn onhebbelijk optreden werd door
niets gerechtvaardigd. De eisch luidde daar
om f 100 boete of 20 dagen.
NOG MEER SIGARETTENPAPIER.
Een bewoner van IJmuiden had zich te ver
antwoorden voor het vervoeren van een paar
duizend boekjes sigarettenpapier en 12 flesch
]es eau de cologne, welk vervoer niet door do
cumenten was gedekt.
Verdachte kwam eerlijk voor de waarheid
uit en zei niet. dat hij zijn goederen van een
onbekende betrok. Hij erkende, dat hij een en
ander had willen verkoopen om wat te ver
dienen, want hij zat er financieel slecht voor
en was in staat van faillissement verklaard.
De rijksadvocaat liet de strafmaat aan den
officier over en was van meening dat hier
gevangenisstraf opgelegd moest worden. De
officier eischte een week voor elke overtre
ding; verdachte vroeg een geldboete met het
oog op zijn omstandigheden.
BELASTINGZAKEN
Overtreding der Benzinewet
Een Zaandammer stond terecht, omdat op
zijn terrein een hoeveelheid van 1457 L. ben
zine in petroleumvaten was aangetroffen, zon
der dat daarvoor de vereischte belasting was
betaald.
Verdachte beweerde dat de benzine wel
door hem was gekocht, maar weer verkocht
aan in do nabijheid verblijf houdende woon
wagenbewoners. dus dezen zouden dan eigen
lijk de benzine in opslag gehad hebben Of
de benzine geheel of gedeeltelijk betaald was
wist verdachte niet.
De rijksadvocaat zei, dat voor de waarheid
der bewering omtrent het verkoopen van de
benzine geen bewijs was. maar het doet ook
niet veel ter zake, want de man, die de ben
zine dan zoogenaamd verkocht zou hebben,
was voor de betaling der belasting aansprake
lijk. Hij eischte, daar de ontdoken belasting
63 bedraagt, een boete van 100.
Mr. Stomps, de verdediger, zei, dat welis
waar de verdachte aansprakelijk was, maar
dat toch ook wel aannemelijk is. wat verdach
te zegt, dat hij meende niet aansprakelijk te
zijn, omdat hij de benzine verkocht had. Plei
ter vroeg het opleggen van een kleinere -boete.
Sigarettenpapier
Een bewoner van IJmuiden vervoerde een
pakje sigarettenpapier, zwaarder dan 400
gram, zonder dat het gedekt was door een
paspoort. Hij was er blijkbaar niet erg gerust
op toen belastingambtenaren hem naderden:
hij wierp het pakje weg, ofschoon hij het nu
wilde doen voorkomen of hij op het gebied
van sigarettenpapier de meest onwetende
mensch was.
Nu had dit nog eenigen schijn van waar
heid kunnen hebben, als niet kort daarop
verdachte opnieuw met sigarettenpapier was
aangehouden en nu was het geen klein pakje,
maar een groot pak van eenige kilogrammen.
Hij beweerde, dat hij er met dat pak was in
gevlogen. Een onbekende zou hem een regu
gegeven hebben en gevraagd of hij daarmee
een pak wou halen, dat op het station ge
deponeerd was en hij had dat gedaan, onbe
wust, dat het pak sigarettenpapier inhield. 1
De rijksadvocaat geloofde niets van het
praatje en ook de president twijfelde aan de
waarheid.
„Ik zou nu maar eens de waarheid spreken
zei de president, maar verdachte hield vol, dat
hij de waarheid al gezegd had.
De rijksadvocaat eischte voor de eerste over
treding 50 boete, voor de tweede een maand
gevangenisstraf, er op wijzende, dat het smok
kelen van sigarettenpapier groote afmetingen
heeft aangenomen en daarom een flinke straf
gerechtvaardigd is. De officier vroeg bevesti
ging van den eisch.
Nog meer benzine
Bij een bewoner van Oostzaan hadden de belas
tingambtenaren acht volle vaten en een half
vat benzine aangetroffen, zonder dat daarvoor
het verschuldigde recht was betaald of aan
gifte gedaan. Nu, twee jaar later, is het recht
nog niet betaald, zoodat de bewering van ver
dachte. dat hij er niet aan gedacht heeft,
eenigszins vreemd aandoet.
De rijksadvocaat zag dan ook in dit geval
niet veel verzachtende omstandigheden: hij
meent, dat. als de ambtenaren de benzine niet
gevonden hadden er geen haan naar gekraaid
zou hebben en er nooit aangifte zou zijn ge
volgd. Daarom vorderde de rijksadvocaat een
geldboete van 125, waarvan de vervangende
hechtenis door den officier bepaald werd op
30 dagGii.
Federatie Haarlem S. D. A. P.
Dr. W. Banning over socialistischen opbouw.
De Federatie Haarlem der S.D.A.P. hield
Donderdag in de groote Gemeentelijke Con
certzaal een openbare vergadering, waar als
spreker optrad Dr. W. Banning, met het on
derwerp: „Wat kan de wereld redden? Socia
listische opbouw!"
Dr. Banning zelde dat deze vergadering be
legd was als een voorbereiding voor de ver
kiezingen voor Staten en Gemeenteraad.
Spr. zou op deze eerste vergadering de we
reldvraagstukken behandelen.
We leven tegenwoordig, aldus begon spr.,
niet meer in de liberaal-kapitalistische maat
schappij van de 19e eeuw, de maatschappij
der vrije concurrentie, der productieregeling
door de vrije prijsvorming.
Daarom zijn wij nog niet uit het kapitalis
me; wij zijn in een andere phase daarvan:
het monopolisme.
Men grijpt tegenwoordig van rogeerings-
wege in in uitvoer en invoer, in prijzen en
productie. Dat is bittere noodzaak.
Gebeurde het niet, dan zouden de groote
ondernemingen elkaar kapot maken.
Er bestaat tegenwoordig monopolisme op
velerlei gebied; bij de ambtenaren, bij de
militaire macht. Een dictatuur nu heeft mo
nopolisme noodig. Hitier steunt op het mo
nopolie van 'het leger.
Bij de verkiezingen die aanstaande zijn. zal
de strijd gaan tusschen het fascistisch kapi
taal, het democratisch kapitaal en de soc.-
democratlsche democratie.
De tegenwoordige regeering is het demo
cratisch kapitalisme. Colijn is geneigd den
kant van het kapitalisme uit te gaan. al wil
hij nu en dan wel eens democratisch zijn.
Hoe is nu de oplossing van de drie genoem
de groote machten?
Het fascisme in Duitschland heeft lang niet
zijn geheele program verwezenlijkt.
Slechts twee dingen zijn hem gelukt: de
strijd tegen de Joden en het vernietigen van
de andere partijen. Aan de werkloosheid
heeft hij geen einde gemaakt, al zijn veel
werkloozen opgedrongen aan de boeren die
hen niet noodig hadden en al zijn jongeren
beneden de 25 jaar uit het arbeidsproces ge
licht om den menschen tusschen 40 en 50
werk te kunnen geven. Die jongeren kregen
..werk", d.w.z. zij worden militair gedresseerd
en opgenomen in den „verplichten arbeids
dienst" en den verplichten landsdienst"! Dit
is geen oplossing van het vraagstuk der
economische ordening!
En in ons land?
In de N. S. B. zitten heel wat menschen. die
hun idealen hebben maar die nooit aan po
litiek gedaan bobben. Mussert zou het geheele
land een grooten dienst bewijzen, als hij die
menschen polibiek kon leeren denken. Maar.
Mussert zelf is nauwelijks aan het sociale
denken toe! En nu wil hij al regeeren! Uit het
laatste manifest van Mussert blijkt absoluut
niet. h o e hij alles regelen wil. Laat de N.S.B.
maar eens eerst precies zeggen, wat ze
eigenlijk wil.
De tegenwoordige regeering heeft inder
daad wél wat gedaan. Maar zij grijpt telkens
in zonder één geheel positief plan. Vandaag
doet zij hier wat, morgen daar! Nergens zit
een groot plan achter. Wa-t komt omdat deze
regeering leeft uit de kapitalistische ge
dachte; zij doet aan ..planlooze ordening".
Van deze regeering Is niet uitgegaan als leu
ze: de redding van de bevolking van ons land.
Naar sprekers oordeel zal het ln de ko
mende jaren om 'twee dingen gaan: de princi-
pieeie ordening in de richting van het socia
lisme en de opheffing der werkloosheid. Er
wordt ln de SD.A.P. gewerkt aan een plan
hiervoor, waartoe o.m. behoort de instelling
van een industriebank. Vele nieuwe in
dustrieën kunnen in ons land nog gesticht
worden. Duizenden menschen zullen daar
door werk kunnen vinden.
De cultuurpolitiek is er ook nog.
Democraten en voorstanders van een dic
tatuur staan fel tegenover elkaar. Wat be
teekent dit nu voor de cultuurpolitiek? Dit:
„Dictatuur en fasoisme beteekenen volle
dige rechtloosheid voor hen die niet. tot ..d e"
partij behooren. Van de vrijheid van den
ken en spreken komt onder het fascisme
niets terecht. Mussert garandeert verder in
het land vrijheid van godsdienstmits
deze godsdienst zich niet bemoeit met politiek
en met „de" partij.
Maar wat zal Mussert doen met menschen,
die in naam van hun godsdienstige over
tuiging de wereld inslingeren. dat het op
sluiten van mensohen in concentratiekam
pen een misdaad is?
De geheele leuze van „godsdienstvrijheid"
van de N.S.B. Is naar spr.'s oordeel leugen.
En wat heeft men ooit gemerkt van de ar
beidersliefde der N.S.B.'ers?
Spr. eindigde met te zeggen dat het bij der.
geheelen komenden strijd zal gaan om het
woord mensch en het woord v r ij h o i d
'luid applaus).
In debat kwamen de heer Iermans, die o.m.
zeide dat het 60 millioenplan loonsverlaging
inhoudt. Kan de inleider, die dit plan goed
keurt. het daarmede eens zijn? De soc.-de
mocraten in Nederland hebben er op aange
drongen. dat er arbeidsdienstkampen zouden
worden opgerich'. Waarom zijn zij dan nu
zoo tegen den verplichten arbeidersdienst zoo
als die In Duitschland bestaat?
De inleider antwoordde dat hij het goed
vindt dat de regeering met het 60-mlllioon-
plan is gekomen, maar onvoorwaardelijk
keurt hij het niet goed omdat het plan ver
laging van het levenspeil medebrengt.
Dat de S.D.A.P. op instelling van arbeids
kampen heeft aangedrongen is apr. niet be
kend.
De avond werd opgeluisterd door decla
matie van Jan Lcmalre en door de medewer
king van „De Stem des Volks".
