HEN
GRATIS n pracht wrijfdoek bij PELI" WRIJF WAS
DONDERDAG It APRIL 1935
HAARLEM'S DAGBLAD
9
De derde 10-daagsche in het Bloemenpaleis.
De bezoekers van de Flora zullen goed doen
om niet dadelijk hun schreden te richten naar
het Bloemenpaleis, maar eerst rustig op de
voortuinen en in het warenhuis een kijkje te
nemen, waar reeds duizenden hyacinten be
ginnen te kleuren en tienduizenden narcissen
!n hun volste glorie staan te pronken. Zij
worden dan als het ware geprepareerd voor
de pracht, die hun daar binnen te wachten
staat, een pracht, die zij anders onmogelijk in
eens zouden kunnen verwerken. Daar buiten
een ontluikende Lente en overal welt het
jonge leven uit den grond; de knoppen der
boomen aan den kleurrijken boschrand staan
op springen. Daar binnen een Japansche bloe-
mengaarde waai'bij de zon goudglanzen too-
vert op het oranje, rood en geel der Azalea
mollis. Ge kent allen dit heestertje dat in
bijna geen enkelen tuin ontbreekt en elk jaar
zoo'n gelukkigen glimlach van voldoening om
uw mond toovert. van dat de knoppen begin
nen te kleuren tot de laatste bloem verwelkt
is. Het eischt geen zorg, staat daar met zijn
dikke knoppen het geheele winterseizoen te
wachten en pas is de Lente ingeluid of het
kroontje is onder een zee van bloemen be
dolven. in warme tinten. Hier in het Bloe
menpaleis. waar in dien breeden gang Bos
koop hoogtij viert, kunt ge de nieuwste snuf
jes van uw lievelingsheester bewonderen in de
meest uiteenloopende kleuren en ge kunt be-
slissenof 't volgend jaar, misschien dit jaar nog
liet Mollis rubi met haar groote bloemen in
schitterend rood, Azalea coccinea of Azalea
speciosa zal zijn die. als alles nog naakt is,
leven in uw tuin zullen scheppen.
Twee inzendingen in dezei verbindings
gang domineeren zeer sterk. Aan de rechter
zijde die v den Ouden, aan de linkerzijde
van Fel5 Dijkhuis. Beiden Boskoopsche
kweeker ongeëvenaarde reputatie. De
eerste rr "ïrcollectie eigen nieuwe aan
winsten 'ea mollis. Rechts in den
groep ro ,-se tinten, links het schitte
rend or de variëteit Mrs H. den
Ouden, r 'den de warme kleuren van
de Pontic -stica's. Alles kenmerkt zich
door krae groei; berekende hybridi
satie en s." pe selectie hebben hier een
eigen ras met wereldreputatie opgebouwd.
Felix en Dijkhuis doen noch in kwaliteit
noch in verscheidenheid voor Den Ouden
onder. Het is een zeer zeldzame collectie die
zij bijeenbrachten, getuigenis er van afleg
gende, van hoe grooten omvang de door
hen gedreven cultures zijn. Zie eens naar die
rose Japansche Azalea's, gearrangeerd rondom
de prachtig' Roodbruine Acers, met hun fijn
gebouwde bladen en hun algeheele gratie ook
al thuis hoorende in het land van de Rijzende
Zon. Van hoeveel smaak getuigt deze aanle;
hoe goed is het gezien, om die Gouden Regens
die Genista's en die Glycine's of „Blauwe
Regen", in losse groepeering te rangschikken.
Er zijn nog meer inzenders in dit paleis
met een keur van bloemen, maar sommigen
wilden te veel laten zien en dat doet tekort
aan 't goede materiaal dat gebracht werd. Stuk
voor stuk wil de bezoeker gratie van bloem en
heester in zich opnemen en daar is in de ge
noemde twee arrangementen goed rekening
mede te houden. Hulde aan den heer J. F.
Belcker, bloemist te Haarlem, die met zijn
goede materiaalkennis en zijn fijn aanvoe-
lenden smaak deze Japansche lusthoven voor
de oog-el toovert. Van de zaalwachters zal a.s.
Zaterdag en Zondag en zeker wel de geheele
volgende week het uiterste geduld geëischt
worden om de bezoekers tot doorloopen aan
te manen, want ieder zal lang willen toever
om van dat wonderlijke zooveel mógelijk te
genieten.
Een zeer zeldzaam sortiment zond de
kweeker Jan Boer Wzn. en Zn in. Zeker, -ook
hier vindt ge het Boskoopsche recept van
Azalea mollis om den smaak van den be
zoeker te louteren, maar behalve dat, staan er
vele botanische zeldzaamheden, uit Japan,
Korea en Mexico. Op de Aalsmeersche show
kon je kennis maken met de zeer mooie
blauwe Clematis Prins Hendrik, meer geschikt
voor kas dan voor balkon, doch hier ziet ge de
fraaie roode Clematis Ville de Lyon, de wijn-
roode Nelly Moser en verscheidene witte
variëteiten, waaronder mooie pleuo-vormen,
die zich alle uitstekend leenën om guirlandes
langs uw gevels te welven. Ook exposeert hij
een Rhododendron rasemosus, die in bloei zeer
afwijkt- van alle andere variëteiten. Het is
bekend, dat de Rhododendrons aan de uit
einden der takken bloemrosetten vormen,
zooat de heester als het ware afgedekt wordt
door een schitterend kleed. Bij deze Rösemo-
sus staan de bloemen in de bladoksels langs
de takjes gerangschikt en ik vestig de aan
dacht van eiken vakman en liefhebber op deze
bijzondere variëteit.
Dat de Rhododendron hier hoogtij viert zal
u wel niet verwonderen, want waar in Neder
land worden ze zoo gekweekt en waar ter
wereld heeft men zich zoo beijverd, om de
schitterende vormen Pink Pearl en Prinses
Juliana in goede kwaliteit aan de markt te
brengen. Hoeveel kruisingen zijn er te Bos
koop uitgevoerd, hoeveel duizenden zaden uit
gezaaid, om nieuwigheden te krijgen, dat
tevens verbeteringen waren. Praat eens met
menschen zooals Den Ouden en De Boer. dan
zult ge ervaren, hoe zij een metischenleven
hebben gegeven om u hier al dat- wonder
baarlijke voor te kunnen zetten. Alle inzendin
gen hier, ook in het bijzonder die van K.
Wezelenburg met de nieuwste Rhododendrons,
leggen in duizendvoud getuigenis af van den
taaien wil der Boskoopers. maar ook van
hun kunde, bijgebracht de laatste jaren dooi
de Boskoopsche Tuinbouwschool, die niet
achtergebleven is om hier te demonstreeren.
Laat uw oog nog eens dwalen over al dat
moois, over de prachtig bloeiende Magno
lia's met hun reinwitte en rosse bloemkelken,
en de roode Camelia's, over de zwaar met
bloemtrossen beladen Prunus, over de rijk
behangen Craetegus, over die fijngebouwde
Acer's; zie. hoe het als een vuurwerk van
kleuren opbruist tusschen dat donkergroen
van Coniferen en breng een driewerf hoera uit
op de Boskoopsche culturen.
Nu nog de beide hallen.. Bij uw entree, wordt
ge begroet door cultuur van vreemden
bodem, want wie Azalea zegt, zegt tevens
Gent. Vooral de kweeker Bier exposeert Aza
lea Indica van zeldzame kwaliteit. Planten
met een middellijn van meer dan een meter
staan er bij tientallen. In het bijzonder vestig
ik uw aandacht op de dieproode Etoile de
Bclgique. op de wijnroode Eclaireur en op de
lilakleu-ige Temperance. Daar bovenaan staat
een witte, waaraan ge een eigenaardige spe
ling der natuur ziet. want sommige takken
dragen roode bloemen. Het is eenzelfde ver
schijnsel, zooals men dat ook in onze hya
cintenwereld en ook wel bij rozen en tal van
andere gewassen aantreft. Een dartel spel
der natuur met vormen en kleuren, het tel
kens weer scheppen van wat nieuws, zonder
dat een menschenhand behoeft in te grijpen
en zij geeft de wetenschap dag in, dag uit
raadsels op, waaruit en door welke drang dat
nieuwe toch geboren werd.
De rechterhal dan, zal ik de Gentsche hal
of de Azalea-hal noemen en vooral de rotonde
met de inzending van Hugenholz munt hier
uit door een indrukwekkende opstelling. Ook
hier was de heer Bekker aan het woord.
De linkerhal is het Narcissenparadijs. Och.
de Narcis stond nooit zoo hoog aangeschreven
bij de liefhebbers, doch als gij hier binnen
treedt, dan komt u het gezegde van Moham
med voor den geest. „Wie twee brooden heeft,
verkoope er één voor eenige Narcissen, want
is brood het voedsel voor het Tichaam, de
Narcis is het voesel voor de ziel". Neen, ge
kent niet al die verfijnde vormen, die de cul
tuur ons de laatste jaren gebracht heeft en
ge weet niet. dat men 600 of 700 gulden voor
een bol durft neer te tellen. Die prachtbloe-
men als orchideeën, met hun schitterend wit
of geel bloemdek, hun vuurroode trompetten,
hadden uw oogen vóór dezen nimmer aan
schouwd. Hoe is. sedert Peter Barr zijn ge
vaarvolle en moeilijke tochten ondernam om
de natuurlijke groeiplaatsen van deze bloem
in Spanje, Portugal en Algiers op te sporen,
de cultuur met geweldige schreden vooruit
gegaan. Hier in deze hal, staan zeker 11000
bloemen in meer dan 400 variëteiten ge
rangschikt. De opstelling tegen een zwarten
achtergrond, met een ondergrond en tus-
schengroepeering van diepblauwe Cinniraria's
en fraaie Cymbotiums overtrof mijn stout
ste verwachtingen. Ook hier weer is de bloe
mist Bekker bezig geweest zijn kundige wijze
van opstellen te demonstreeren en het was
voor mij een openbaring. Deze hal zal on
eiken bezoeker een diepe indruk maken en hij
zal haar niet verlaten, zonder het beeld van
de Narcis als een van ziin lievelingsbloemen
in zijn hart mee te dragen.
Nog wil ik in deze ruimte de aandacht ves
tigen op de zeer welriekende bloemen van
Leucocorine, een, ook in vakkringen, niet al
gemeen bekend bolgewasje van Mexicaan-
schen oorsprong, ingezonden door C. G. van
Meeuwen te Heemstede.
De derde tiendaagsche Flora is er en zij
overtreft naar mijn meening alles wat wij
tot nu toe aan bloempracht en kleuren
weelde in het paleis te Heemstede te zien
kregen.
V. d. HART.
T. B. C.-BESTRIJDING.
De afdeeling Haarlem van de Vereeniging
tot bestrijding der belangen van T. B. C.-pa
tiënten in Nederlnad heeft een loterij geor
ganiseerd, goekgekeurd dooa- B. en W. bij be
sluit van 27 Februari ten bate der T. B. C.-
patiëntena Hoofdprijs is een heeren- of da
mesrijwiel; tweede prijs een dressoir. Verder
vele luxe artikelen.
De twee Flora's.
De tentoonstelling Boskoop had achterwege
moeten blijven.
Het heeft verwondering gewekt dat tege
lijk met de 3de tiendaagsche tentoonstelling
in het Bloemenpaleis op ..Flora" te Heem
stede. die ditmaal in het bijzonder aan de
Boskoopsche culturen gewijd is, in „Flora"
te Boskoop ook een tentoonstelling gehouden
wordt.
De commissie voor de Boskoopsche inzen
dingen op ..Flora" te Heemstede gaf de vol.
gende duidelijke uiteenzetting van deze
zaak:
„De heer J. H. van Straaten van Nes.
heeft aan de vertegenwoordigers van de pers
de redenen medegedeeld, waarom hij in Bos
koop een tentoonstelling moest houden, on
danks zijn in 1932 aan den heer Krelage ge
dane belofte, dit niet te zullen doen.
Nu de heer Van Nes zich zelf over deze
kwestie uitlaat, zij het ons vergund, daarover
ook iets te zeggen.
In den zomer van 1933 wendde het Uit
voerend Comité Flora te Heemstede zich tot
den heer Van Nes. met het verzoek mede te
willen deelen of Boskoop bereid zou zijn, in
1935 een tijdelijke tentoonstelling te houden
als onderdeel van de groote Bloemententoon
stelling Flora 1935. Dit schrijven heeft de
heer Van Nes in handen gesteld van de Ver
eeniging voor Boskoopsche Culturen.
In September 1933 heeft deze vereeniging
een vergadering gehouden, waarin dit ver
zoek is behandeld. Hoewel men vrij alge
meen meende, dat de tijdsomstandigheden
niet gunstig waren voor het houden van een
tentoonstelling. oordeelde de vergadering dat
Boskoop als groot boomkweekerscentrum op
een groote bloemententoonstelling niet alleen
niet mocht ontbreken, maar zoo goed moge
lijk voor den dag moest komen. Op een vraag
van den voorzitter aan den heer Van Nes.
of er in Boskoop in 1935 een tentoonstelling
gehouden zou worden, antwoordde deze ont
kennend.
Hierna werden door het bestuur bespre
kingen gehouden met het- Uitvoerend Comité
Heemstede. Eenige vergaderingen met even-
tueele inzenders hadden plaats. Na eenigen
tiid kon de uiti de inzenders benoemde com
missie voor de Boskoopsche inzendingen aan
Heemstede melden, dat Boskoop voor de be
schikbare plaatsruimte voldoende inschrij
vingen had en werd de tijd van 1222 April
voor Boskoopsche inzendingen definitief ge
reserveerd.
Toen dit alles klaar was, kwam de heer
Van Nes plotseling met de mededeeling, dat
hij toch een tentoonstelling zou houden. Er
is getracht, den heer Van Nes van gedachten
te doen veranderen, maar dit is niet gelukt.
Het zou evenwel geen groote tentoonstelling
worden, maar een kleine, daar alleen het
nieuwe Flora-gebouw als tentoonstellings
ruimte dienst zou doen. Klein maar fijn zou
het. worden. Volgens de mededeelingen van
den heer Van Nes zal de tentoonstelling
evenwel 4000 M2. beslaan; van een kleine
tentoonstelling kan men dus bezwaarlijk
spreken.
Het gevolg van de actie van den heer
Van Nes is geweest, dat- eenige inzenders
zich terug getrokken hebben. De hierdoor
vrijgekomen ruimte is evenwel dadelijk door
de trouw gebleven inzenders in beslag geno
men en het slagen van de Boskoopsche in
zending is volkomen verzekerd.
Naar motieven voor <je raadselachtige houding
van den heer Van Nes kan men slechts gis
sen.. Dat op hem door het Ministerie van
Waterstaat en de directie der Spoorwegen
pressie is uitgeoefend, is niet aan te nemen
Zijn belofte, om in 1934 een tentoonstelling
te houden, kon niet nagekomen worden, om
dat de spoor niet klaar was. De groote ten
toonstelling in Heemstede was excuus ge
noeg om geen tentoonstelling te houden.
Bovendien hadden andere tentoonstellingen
overwogen kunnen worden, bijv. een pioenen,
of rozententoonstelling in den zomer 1935
Hoe het zij, het kwaad is geschied. Zoowei
Boskoop als Heemstede krijgen een Bos
koopsche tentoonstelling en de inzenders zul
len wel zorgen, dat Boskoop geen slecht fi
guur maakt, wat de inzendingen betreft
Maar de indruk naar buiten is droevig. In
Nederland worden, met het oog op het groote
nationale Bloemenfeest te Heemstede, geen
tentoonstellingen gehouden. De geheele Ne-
derlandsche boom- en bloemkweekerij con
centreert haar energie op Heemstede, met
uitzondering van Boskoop.
Mogen beide Boskoopsche tentoonstellingen
desondanks, slagen".
Plantsoenaanleg In
werkverschaffing.
Waar de plantsoenen komen.
In de Woensdagmiddag gehouden zitting
van den Haarlemschen gemeenteraad is het
voorstel van B. en W. aangenomen om plant
soenaanleg in de nieuwe wijken onzer ge
meente te doen geschieden in werkverschaf
fing, waarvoor de Rijksbijdrage reeds is toe
gezegd geworden.
Naar wij vernemen is het de bedoeling in
de volgende straten en pleinen tot den aan
leg over te gaan. waarbij het aantal man-
weken werk. dat in het betreffende object zit.
bedragen; Ramplaan 9. Jan Evertsenstraat
3, Delftlaan 6, Godfried van Bouillonstraat
50. Van Reeohorststraat 7. Groezenstraat 6.
Orionweg 160, Planetenplein 8. Marsplein 5
Jan Giizenkade 370, Kloppersingel 5. Totaal
dus 629 manweken.
Aan hen die aan deze werkzaamheden te
werk worden gesteld, zal een uurloon van 42
cent worden uitbetaald, zoodat men bij een
volle week arbeid een verdienste heeft van
f 20.16. Dit uurloon is door de Regeering
voorgeschreven en naast andere voorwaar
den o.a. ook dat alleen gehuwden of kost
winners te werk gesteld mogen worden.
(Bij elke doos van 23 of 40 et.) Peli brengt zonneglans en dennengeur is huis!
(Adv. Ingez. Med.)
£e.(t MtnOH van hieuwnen
door TJEBBO FRANKEN.
XXIV.
Al naar den aard van den bol, of het sei
zoen, kon men dus koopen en verkoopen per
stuk, per bed, per tuin, per aas, per 1000
aas, per pond en per mand. Er wat te onder
scheiden in stukgoed en pondgoed. Men kocht
niet enkel met geld, maar alle mogelijke za
ken werden als betaalmiddel beschouwd.
De volgende aanteekeningen uit de Derde
Samen-Spraeck tusschen Waermondt en
Gaergoedt moge u daarvan overtuigen.
Verkocht aan N.N. een vierendeel Witte
Kroonen, voor de somma van 525 guldens, als
de leverantie geschiedt ende vier koeyen
ghereet, die men dadelijck van de stal sal
moghen halen ende tot des verkoopers huyse
leyden. Zijn tesamen veraccordeert N.N. ende
NN. dat den eenen sal aennemen sesthien
margen landts, waerdich naar taxatie van
goede Iuyden 16000 guldens, waervooren den
ander hem sal leveren sooveel tulpbollen van
dier waerde, mids dat de leveraer van de
tulpbollen alle jaren sal moeten aennemen de
afsetten en de vervallen daeraf vijf paer ghe-
duerende. tot een vijfde part van de capitael
somma. Op deselfde conditie is mede ver
kocht een huys, waerdich gereeckent 4400
guldens.
Ghekocht van N.N. een pont Centen voor
1800 guldens, mits haer ghevende mijn beste
weerschijne rock, een oude rosenobel, ende
een penninckxken met een silvere ket-
tingtje om aen een kints hals te hanghen.
Verkocht aan N.N. een Brabanson Spoor,
van 370 azen geplant, voor zevenhondert gul
dens. midts ghereet ghevende tweehondert
guldens, een kabinet kasken van ebbenhout
ghewrocht, met. een vermeenichvuldigh spie-
ghel daerin. ende noch een groot stuck schil
derij. zijnde een bloempot.
Overghenomen van N.N. een Verbeterde
Spinnekop van 400 azen gheplant, die hij
voor sevenhondert guldens ghekocht hadde.
midts hem vereerende hondert schippont
Edamse Kaes dadelijck.
Aanvankelijk, zooals men uit deze verkoo
pen leest, was dus de kooper degeen die het
geheele risico droeg, doch geleidelijk werd de
toestand anders. Men verkwanselde namelijk
bollen, welke men niet bezat tegen waarde,
welk? men evenmin kon neertellen of ver
toon en.
Zoo was het wezen van den windhandel,
welke gedreven werd in de vele collegiën dier
da sen. vergaderd in de herbergen.
In het algemeen werden die collegiën ge
vormd door eenvoudige lieden, voor Haarlem
waren het meestal wevers, werkzaam bij de
talrijke lakenweverijen, welke daar een bloei
end beste an hadden.
Dat bijvoorbeeld een voornaam man als
de rector van de Latijnsche school te Haarlem
ook bij den windhandel betrokken was, zal
wel een zeldzaamheid geweest zijn.
Die tulpisten, ook wel floristen. of bloemis
ten geheeten scharrelden veel liever in de
collegiën, want ze waren naar hun ontwik
keling en milieu niet vertrouwd met de goede
gebruiken van het contract onderling, of voor
den notaris verleden. Ze hadden dus zoo in
de taveerne, bij een roemer wijn, en den pit-
tigen toeback, hun eigen methode van hande
len. Hoe dat daar toeging, vertelt ons Gaer
goedt in zijn tweede Samenspraeck met
Waermondt.
Er werd dan verkocht zoogenaamd „met
de borden" of „schijven", terwijl een andere
manier van handelen „in het ootjen" ge
noemd werd.
Gaergoedt op zijn praatstoel verhaalt als
volgt: Ghy suit gaen in een herbergh, ick sou
u wel eenighe noemen, dan ick weet weynighe
ofte gheen oft daer zijn collegiën: daer
zijnde, suit vraghen oft daer gheen Floristen
zijn.
Als ghy dan op haer kamer komt ende omdat
ghy een nieuwelingh zijt, sullen sommighe wel
quaecken als een eend: maer daer moet ghy
u niet aen steuren, dat gaet daermee deur.
U naem wordt op een leye ghestelt. nu soo
gaen de borden om, dat is. een ieder die in
dit collegie is, moet de borden gheven, van
boven aen die op de leye staen, ende die se
heeft, moet naar eenigh goet vraghen.
U goet mooght ghy niet veylen, al waer 't
schoon oock dat ghy daermede verleeghen
waert: maer soo ghy praetwijse u hetselve
laet ontvallen, heeft daer yemandt gadinghe
in. het sal welhaest u afghemijnt werden, oft
ghy suit de borden daerop krijghen. Als nu de
borden daerop ghegeven werden, zoo kiest
elck een man, den cooper ende den verkoo-
per; den verkooper gaet eerst bij de mannen
ende eyscht voor sijn goet. in maniere van
spreecken, soo 't hondert waert is. hij eyscht
tweehondert: dan komt den cooper, ende als
hy hoort den eysch. hout hem heel qualijck.
biet sooveel te leegh als hij te hoogh heeft
gheëyscht. De mannen vinden de waerdije:
elck krijght een schreefken op de schijven. De
mannen soreecken de prys uyt; soo sy het
naer u sin ghevonden hebben, ghy laet u
schreefken op u bordeken oft schijven staen.
ende soo den cooper ende verkooper alle
beyde de schreefkens hebben laten staen. is
't koop: soo ter contrarie alle beyde uytghe-
wischt is, is 't af; soo oock een van beyden
daarop laet staen. wordt alleene dengheenen
aengheteekent die uytghewischt heeft, ende
dat sooveel als 't eerst by 't collegie bestemt
is: op sommige plaetscn is 't twee stuyvers;
op andere vijf. ja ses stuyvers Ende oock soo
't koop is, zoo gheeft den cooper van de gul
den een halve stuyver, ende soo de koop
hondert ende twintich gulden oft noch
meerdere bedraeght. drie gulden, jae al waer
't een koopmanschap van duyzend gulden oft
meerder.
De zoogenaamde wijnkoopersgilden. waarop
hierboven gedoeld wordt, waren vooral inge
steld om de floristen vroolijk te stemmensen
ze tot handel te prikkelen. Zelfs al had men
niet te verkoopen, dan ging men speculeercn
op den wijnkoop en het gelukte zoo menig
maal dat de verkooper drie gulden of minder
dadelijk uitbetaald kreeg. De term „drietjens"
was in de collegiën daarvoor gebruikelijk. En
Gaergoedt beroemt zich er op dat hij menig
maal schoone profijten dede oock, hij zeide
zelfs, dat de drietjens vielen als druppe
waters van de rietdaecken als het gheregent
heeft. Later mocht de kooper de helft van
het wijnkoopsgild van zijn koonsom aftrek
ken. Doch, gij zit nog steeds in de school
bank en gij vraagt met Waermondt: Maer
seght mij eens, wat heeft te beduyden in 't
ootjen, gelijck in sommighe briefkens staen,
ook met borden? Dan geeft Gaergoedt u het
volgende antwoord: Met de borden ofte
schijven, dat weet ghy wel hoe dat is, ghelijck
als ik u lestmael verhaelde. al dat onder aen
de briefkens staet, dan wordt in de betalinghe
de halve wijnkoop ghekort, maar als er staet
in 't ootjen, niet.
Waerm. Wel, gaet dan die koopmanschap
anders toe dan met de schijven?
Gaerg. Ja se, siet, ick sal 't u seggen, Als
de schijven ofte borden omgheweest hebben,
dan neemt men de ley, ende men teeckent
daarop dusdanich teecken:
In de bovenste halve
Gouda 30 asen circkel set men de 1000
guldens, in de middelste
de 100 guldens, in de
ronde circkel is het Oot
jen, daer het ghelt in
staet, dat die heeft, die
het hooghste schrijft:
onder het Ootjen de
thien guldens, daer be-
zijden de guldens ende
stuyvers. Men vraeght
of yemant wat in 't Oot
jen setten wil; so daer
dan yemant is, ghelijck
dat altijd beurt, die zet
dan wat in 't Ootjen
Ghenomen is het een
Gouda van 30 asen, men seght. wie set die in?
die het hoogste biet, die sal een dobbele stuy
ver, ofte drie. ja vier, vijf, ses stuyvers heb
ben. elck naer de gelegentheyt van de plaets
ende naer dat u dunckt dat de compagnie
schrijven sal. Soo seght den eenen 50. den
anderen 75. een ander 100. een ander 25 bet
een ander 150. een ander 200, soolangh totdat
het steuyt ende niemand meerder begheert
te bieden. Dan seyt denghenen die aan de
leye sit: niemandt bedt?, niemandtniet?. ecn-
mael, andermael, niemandt bedt. niemandt
niet? eer ik daermede deugae: dit is, hy
maeckt drie streefkens, ende haelt daer eene
o rontsom; dan seit hy: niemandt niet? een-
mael, niemandt meerder? andermael, nie
mandt niet? derde mael, niemandt niet?
Vierde mael, over recht, ende haelt de
schreef deur. ende soo de verkooper de koop
wil gunnen, is 't verkocht, soo niet. soo heeft
hij het ghelt om niet, te weten de twee. drie.
vier, vijf ofte ses stuyvers, naer dat dan daer
ingheset is. Soo 't koop is. dan gheeft men
sooveel wijnkoop als men met de borden doet.
Daar bij den verkoop met de borden alleen te
koop werd gevraagd en bij den verkoop in het
Ootjen te koop werd aangeboden, gelijk Prof.
Mr. N. W. Postumus opmerkt, is het duidelijk
dat beide methoden tegelijk in de collegiën
werden toegepast en op die wijze de tulpisten
tot den windhandel dreven. Het schijnt dat
einde 1636 die eigenlijke rasernije begon en
dat de crisis in Februari 1637 uitbrak.
Een roman van geuren eri
kleuren.
Wilt U geheel op de hoogte zijn van alles
wat aan het bloembollenbedrijf verbonden is?
Wilt U hierover ingelicht worden op een
onderhoudende en boeiende wijze? Wilt U
het vertelde gaarne toegelicht zien met
prachtige gekleurde foto-illustraties? Wilt U
van de kleurenpracht der velden opnieuw ge
nieten? Wilt U een practische handleiding
hebben voor de kweek in huis en in Uw
tuin? Wilt U bovendien een fraai prachtwerk
bezitten? Gaat dan bij Uw boekhandelaar en
vraagt naar „Het Bloembollenboek" door
Tjebbo Franken. Het kost slechts /2.90 in
prachtband. Het werd uitgegeven door Andries
Blitz te Amsterdam.
(Adv. Ingez. Med.)
Industriefinanciering.
Het rapport van de commissie der
Mij. van Nijverheid.
Het Hoofdbestuur der Nederlandsche
Maatschappij voor Nijverheid en Handel
heeft aan een kleine commissie opgedragen
te zijner voorlichting een kort rapport sa
men te stellen over het thans zoo actueele
vraagstuk der industriefinanciering. Het
vond Ir. F. H. E. Guljé. directeur der NV.
Hollandsche Constructiewerkplaatsen en N.V.
Nederlandsche Electrolasch Maatschappij,
voorzitter van de Algemeene R.-K. Werkge
versvereniging, te Leiden. L. Proos Hoogen-
dijk. directeur der Rotterdamsche Bankver-
eeniging. te Amsterdam en Ir. S. H. Stoffel,
directeur der Machinefabriek „Reineveld",
te Delft bereid, lid der commissie te worden,
terwijl als voorzitter optrad Mr. H. F. van
Leeuwen, directeur der Twentscbe Bank N.V.,
lid van het hoofdbestuur, te Amsterdam.
Het rapport is met volkomen eenstemmig
heid door deze commissie opgemaakt.
De commissie heeft haar beschouwingen,
beperkt tot het vraagstuk zooals het zich
voordoet ten onzichte van de kleine en mid-
delgroote bedrijven.
Verder achtte zij het gewenscht onder
scheid te maken tusschen:
A, Bedrijven, waarvan een redelijke ver
wachting van gunstige rentabiliteit mag wor
den gekoesterd.
B. Bedrijven, waarvan deze verwachting,
althans voorloopig, ontbreekt, doch die. steun
behoeven tot instandhouding of uitbreiding
van het industrieel apparaat en tot behoud
of verruiming van werkgelegenheid.
Over de eerstgenoemde bedrijven wordt
o.m. gezegd:
Hierbij zal in de eerste plaats gestreefd
moeten worden naar het organ Iseeren van
een betrouwbare en deskundige bemiddeling
tusschen de vraag naar en het aanbod van
kapitaal.
Voor een dergelijke bemiddeling zou ge
bruik gemaakt, kunnen worden van bestaan
de adviesbureaux. werkzaam op industrieel
gebied. Men kan zich deze bemiddeling ook
denken door instituten die voor dit doel wor
den opgericht. Deze zouden dan een advi-
seerende taak moeten hebben, en wel naar
twee kanten: eenerzijds tegenover den kapi
taalverstrekker. die hetzij als particulier, het
zij als flnanclerings-instituut zich in een on
derneming wil interesseeren en behoefte
heeft aan voorlichting omtrent al die facto
ren die voor de rentabiliteit der onderne
ming van belang zijn; anderzijds tegenover
den ondernemer, die in het belang der on
derneming voorlichting wenscht op econo
misch-technologisch gebied. De taak van
deze instellingen „economisch-bechnolo-
gische instituten" die wij ons denken ter
verbetering van de organisatie der advisee-
rende werkzaamheid op dit gebied, zou dus
een tweevoudige moeten zijn. namelijk:
le. die van beoordeeling van al die om
standigheden, die voor de rentabiliteit van
een onderneming beslissend zijn, als de eco
nomische mogelijkheden en vooruitzichten,
de technische kwaliteiten, de financieele po
sitie en de kwaliteiten der leidende personen.
Advies en voorlichting dus. zoowel ten be
hoeve van den ondernemer als van den ka
pitaalverstrekker.
2e, zal de taak van dergelijke instituten
moeten bestaan in het samenbrengen van
vraag naar en aanbod van kapitaal, doordat
de kapitaalzoekende onderneming in con
tact wordt gebracht met oersonen of instel
lingen die kapitaal in industvieele onderne
mingen willen beleggen. Men zal kunnen
verwachten, dat beschikbaar kapitaal bij be
trouwbare en deskundige adviesgeving min
der huiverig zal zijn zich in kapitaalzoeken
de ondernemingen te wagen, dan thans veel
al het geval is.
Over de bedrijven ten opzichte waarvan
een redelijke verwachting van rentabiliteit,
althans voorloopig, ontbreekt, zegt de com
missie o.m.:
Terwijl de sub A behandelde economisch-
technologische instituten bier ten opzichte
van de voorlichting eenzelfde functie zullen
kunnen uitoefenen, dient, naar onze mee
ning, het verleenen van den financieelen
steun voor deze gevallen overwogen te wor
den door een centrale instantie Wij geven
hier de voorkeur aan een centrale instantie,
ondat het overzicht over en de controle op
de steunyerleening niet zal te loor gaan.
Waar deze instantie eenerzijds de Overheid
zal vertegenwoordigen, anderzijds in nauw
contact zal moeten meewerken met het be
drijfsleven. zou de grootste waarborg voor
goede werking gegeven ziin wanneer dit. li
chaam zou worden ingesteld als een Over
heidsorgaan zonder ambteliik karakter. Uiter
aard zou dit orgaan aan don betrokken Mi
nister verantwoording schuldig zijn.
Wfi stellen ons voor. dat de verleening van
den financieelen steun niet alleen met
Staatsgelden zal eeschieden. maar dat de
bemiddeling er ook toe zal kunnen leiden,
dat gemeenten of nrovincies bijdragen in
het kapitaal: terwiil het ook geenszins on
denkbaar is. dat onder bepaalde omstandig
heden particuliere ondernemingen tot deel
neming bereid zullen zijn.
De te steunen bedrijven zullen in het al
gemeen met crediefc niet zijn te helpen. Op
genomen crediet is een last voor de betref
fende onderneming en verzwakt de kapi
taalstructuur.
ORGELBESPELING.
Orgelbespeling in de Goote- of St. Bavo-
kerk te Haarlem, op Vrijdag 12 April 1935 des
namiddags van 34 uur door den heer
George Robert.
Programma:
1. Toccata, G. Muffat.
2. Fuga g kl. t., J. S. Bach.
3. Choralvorspiei und Fuge über: „O Trau-
rigkeit. o Herzeleid", J. Brahms,
4. Prélude. Fugue et Variation, C. Franck.
5 a. Médilation, A. Mailly
b. Cantilene, A. Mailly.
6. Toccata, H. Andrlessen.
