Schoonheid. Hei Behutytiikste 52e Jaargang No. 15889 VerscHijnt Hagelijlcs, HeKalve óp Zon- en Feestdagen Donderdag 11 April 1935 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72T4. UITGAVE LOURENS GOSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ADVERTENTSëN 1—5 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.— Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim ƒ75.-, Verlies Wijsvinger ƒ75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, II April. Een Verjaardag. „De geboortedag van den louis d'or is gis teren op de Fransche Munt met eenige plechtigheid gevierd. De minister van Finan ciën, Germain-Martin, was aanwezig". Dit meldt Havas. en wij andere ..goudlan- ders" kunnen zulk een tijding slechts met in stemming lezen. Misschien hebben de repu- blikeinsche Franschen den verjaardag van hun Gouden Lodewijk, wiens naam directe herinneringen oproept aan de Bourbons en hun absolute monarchie, wel eens vergeten. Maar in tijden als deze denken zij eraan, vie ren hem zelfs „met eenige plechtigheid" en weten wèl wat zij doen. Want de pers schrijft over 't feestje, en dat meneer Germain- Martin er zelf bij was, en de Franschen, al bezitten zij dan meerendeels geen enkel goud stuk meer, worden erdoor herinnerd aan den gouden standaard, dien ze met elkaar nog wèl bezitten en die de regeering wil hand haven. Misschien zijn ze wel een beetje ontroerd geweest, toen ze van 't feestje lazen, en heb ben ze gevoeld dat het met zulke feestjes uit zou zijn als de Standaard viel. Ik hoop dat minister Oud een felicitatie heeft gestuurd. Eigenlijk had hij naar 't feestje toe moeten gaan, om de hartelijke ge- lukwenschen van het Gouden Tientje aan den jarige over te brengen en een „struik" zoo noemen sommige achtelooze menschen tegen woordig een bloemstuk aan te bieden. Hij had nog verder kunnen gaan, en een gevoel volle rede kunnen uitspreken in naam van den Gulden, thans verbonden aan den Franc als Peek aan Cloppenburg, als Vroom aan Drees- mann, C. aan A. Waarmee ik alleen miaar zeggen wil, dat als de één duikelde de andere mee zou duikelen; voor het overige gaat de vergelijking' niet vol ledig op. Ook de Zwitsersche minister van Fi nanciën had erbij kunnen komen, een derge lijk treffend woord kunnen uiten namens zijn ■Franc. Het Pond, de Dollar, de Lire, de Peseta, de Scandinavische Kronen en de rest zouden •er allemaal jaloersch van geworden zijn. De •gansche gedevalueerde troep zou met be- ■schaam.de kaken dit volwaardigheidsfeestje •hebben aanschouwd. Kunnen wij zooiets niet eens op touw zet ten? De verjaardag van het Tientje zou een alleraardigst, festijn kunnen worden, met de -Zwitsersche en Fransche ministers als gasten en de Gulden, anders gezegd Pop, ge symboliseerd in mr. Trip, als hoofdpersoon. Er zou, bij 'n beetje handige regie en met die fantaisie, waaraan ook wij bij tijden rijk zijn, een heel heldentafereel kunnen opge- voerd, waarbij de Pop alle aanvallen van booze speculanten afslaat, ze neerschietend met gouden tientjes! Ik hoop dat de menschen, voor wie dit bijkans een heilig onderwerp is, niet boos hierom worden en vinden dat ik hun finan. cieelste gevoelens profaneer. Zelfs voor de geldeïijkste heilige huisjes moet men af en toe een goede reclame maken, en de Fran schen hebben meer verbeeldingskracht ge toond in hun besef van deze waarheid, dan wij. Dat ik niet eens weet op welken dag het Gouden Tientje verjaart, voel ik als een droe vig gemis aan hartelijkheid jegens een ouden vriend uit het verleden. Hij was immer wel kom, en het eenige dat ik op hem tegen had was, dat-ie altijd te spoedig placht te vertrek ken. Wat onzen zilveren Gulden betreft, die werd geboren in „het midden der 17e eeuw" en als het niet precieser bekend is, zou Den Haag dus best zijn driehonderdsten verjaar dag kunnen aankondigen, om er .een extra- feest van te maken. Hij heeft het wel ver diend, nu ie zoo taai en levenskrachtig blijkt ■in zulke tijden, op zijn leeftijd..., R. P. Werkverschaffing in Noord- Holland. Installatie van de Rijkscommissie van Advies. Maandagmorgen om 11 uur zal de Rijks commissie van Advies voor Werkverschaffing en -verruiming in Noord-Holland door den ■Minister van Sociale Zaken, Prof. Dr. J. R. Slotemaker de Bruine, in het gebouw der Prov. Griffie aan den Dreef, geïnstalleerd worden. Radio-distributie te Haarlem? Een herstemming over het voorstel van B. en W. Over het voorstel van B: en W. aan parti culieren concessie te geven voor radiodistri butie te Haarlem. staaktenWoensdagmiddag in den raad de stemmen 11616). In de vol gende zitting zal dus opnieuw gestemd moe ten worden. De Haarlemsche Reiniging. Alles naar den Oudenweg. Ónze lezers weten dat reeds een groot deel van de Haarlemsche gemeentereiniging van den Harmenjansweg naar den Oudenweg ver plaatst is. Nu is door den raad besloten daar nog een aangrenzend terrein van 1855 M2 voor f 10.000 te koopen waardoor het in de toekomst mogelijk zal zijn het geheele be drijf naar den Oudenweg te verplaatsen. Ds. G. van Duyl sprak over de N.S.B. en de politieke partijen. Verkiezingsvergadering in de Concertzaal. In het feit dat de N. S. B. in verkiezings tijd natuurlijk alles naar voren brengt, wat met haar strijd in verband staat, ligt een groot gevaar, aldus betoogde Ds. G. van Duyl. daar men de N. S. B. zou kunnen gaan ver eenzelvigen met een politieke partij, wat zij in het geheel niet is. daar het de Neder- landsche uiting is van een universeel ver schijnsel. De N. S. B. wil als hoofdzaak de nationale eenheid, daar dat de basis van alles is. Want „ons Nederlandsche volk staat niet op den rand van den afgrond, het is reeds ondergegaan!" Met Ir. Mussert zei de spreker dat ons volk weer op de beenen moet worden gezet. Als voorbeelden van de ver derfelijke mentaliteit die zich van ons volk zou hebben meester gemaakt noemde de spr. de aanslagen op twee auto's van twee N.S.B.- propagandisten (beweging en „foei"- geroep). Daarna behandelde de heer Van Duyl het onderwerp „fatsoen". Daarbij dacht hij on middellijk aan den Vrijheidsbond en vroeg zich af of fatsoen en moraal wel altijd het zelfde is„Als men maar naar een an der kan wijzen", zei hij en liet daarop afkeu rende uitdrukkingen volgen als „walgelijke schijnheiligheid" e.d. (applaus). „Ik zal u niet lang lastig vallen met de edele figuur van den heer Asscher", vervolgde de spreker, terwijl het publiek in lachen uitbarstte, want hij is niet belangrijk. De N.S.B. heeft hem belangrijk gemaakt. De Vrijheidsbond heeft uit de geschiedenis met den brief arglistig en met handigheid munt willen slaan, zij het dan een gedevalueerde, bij het zgn. „denkende" deel der natie, dat dit graag accepteert. U wilt van mij echter wel geloo- ven door mijn afkomst (en van andere N. S. B.-ers toch het zelfde), dat wij geen brief - schenders zijn? De hoofdredactie van Volk en Vaderland was onbekend met de omstan digheden waaronder de inhoud van den brief bekend werd aan een ander dan den ge adresseerde. Maardeze brief gaf het on- omstootelijk bewijs welk een koophandel en koehandel gedreven wordt met onze heilig ste nationale gevoelens. Wanneer in een oor log iemahd brieven in handen vallen van den vijand zonder dat hij zelf aan de verkrijging heeft medegeholpen, is het een hooge plicht gebruik te maken van datgene, wat hem in den schoot werd geworpen. (App la u s). Wie dat niet doet speelt de heilige, de schijn heilige daft! In het hart van een N. S. B.-er bestaat slechts één tegenstelling: de samen spanning der politieke partijen tegen de N. S. B. en de opbouw van Nederland. De hoofd redactie van Volk en Vaderland dacht slechts aan het laatste. De brief was van a-z minder waardig, zij het in fatsoenlijke stijl geschre ven. Ieder die dit leest en nog niet bedorven is door partijpolitiek zegt dat 't een schande was, die inhoud (Hou Zee!). Als ik in de plaats van de hoofdredactie had gestaan zou ik in mijn Christelijk bewustzijn het zelfde hebben gedaan [(Daverend applaus). Bij terugzending zou het persoonlijk belang van Ir. A. Heldring zijn gebaat gelijk dat van den diamantkoning Asscher. Het zij zoo in dien gij het niet met me eens bent, maar spaar me uw uitroepen van zedelijke veront waardiging!" besloot Ds. Van Duyl dit stuk van zijn betoog. Het is de N. S. B. er in de eerste plaats om te doen den geest in ons volk te veranderen. Daarom is het ook onmogelijk dat de beweging ooit met een partij zou kunnen samengaan. Het gaat er tegenwoordig om: er op of er on der, de strijd tussChen het oude dat vasthou den wil aan zich zelf en het nieuwe dat niet te bedwingen is. In beginsel is de democratie reeds veroordeeld, ja, is zij zelfs reeds dood, doch er zijn dooden die toch nog op afzich telijke wijze regeeren De spreker weidde uit over een advertentie van den Vrijheidsbond, waarin gezegd wordt dat deze partij den vrijhandel voorstaat en maakte de opmerking dat dit. even belachelijk is als men zou zeggen een partij te stichten met als leuze: „Op voor tropisch Nederland, omdat het hier zoo'n akelig klimaat is". (Groote vreugde). Wat het einde van de economische wereldorde zal zijn. is natuur lijk een gesloten boek, maar de liberale eco nomie heeft afgedaan. Iets anders is de bestrijding door kerkelijke, leiders (niet door de kerk zelf!). Aan een ge reformeerd predikant die gezegd zou hebben; „Wij hebben geen Mussert noodig, wij hebben geen hou-zee noodig, wij hebben alleen Chris tus noodig", verweet Ds. van Duyl de vereen zelviging van Christus met de anti-revolu- tionnaire partij, wat hij een even groote gods lastering vond als de uitspraak van den Ne- derlandsch Hervormden Ds. Snethlage, die meent dat Christus in Rusland meemarcheert, terwijl daar niets anders geschiedt dan de „vereering van het stinkende lijk van Lenin". Het voorbeeld van den eersten dommee be wees naar de meening van den spreker dat ons kerkelijk leven gelijkgeschakeld is aan het politieke stelsel met alle verderfelijkheid daarvan. Een verwijzing naar den Duiischen kerkstrijd gaat niet op, omdat het ginds om geheel andere dingen gaat: strijd van natio naal socialisten die hun geloof zijn kwijt ge raakt onder de jarenlange verderfelijke re geering der marxisten en liberalen. Naar de meening van Ds. van Duyl zal (zooals hij bij de vragen liet uitkomen), de Belijdende partij winnen en hij is geen voorstander van de maatregelen die de rijksbisschop heeft geno- men. (Dit gedeelte werd eenige malen onder- broken door af- en goedkeurende opmer kingen). Spr. vroeg zich af waarom in ons land, waar alles mag. behalve de nationale vlag door de straten van de hoofdstad voeren, geen verzet rijst tegen uitlatingen als van dominees gelijk Ds. Van Duyl noemde. (Stormachtig applan s). „In 't kort zal ik even alle politieke par- tijen den nek omdraaien", ging Ds. Van Duyl voort. „Wie wenscht kan straks bewijzen dat ik ongelijk had". Uitgaande van het standpunt dat „democra tie" beteekent: „de regeering van één partij", die daartoe ten minste een kleine meerder heid in de Tweede Kamer moest hebben, be wees hij dat nooit een partij die meerderheid zal kunnen halen. De acht en twintig zetels van de Roomsch Katholieken waren volgens hem een feit voor de geschiedenis. Ook de marxisten kunnen niet meer meetellen, ter wijl het een kleine moeite zou zijn, naar de woorden van den heer Van Duyl. de nonsens die de S. D. A. P. den arbeiders voorzet, te weerleggen. De leiders dezer partij hebben wel gezien dat het schip lek is, en hebben daarom den wal gekozen. Aldus was naar de opvatting van den spreker aangetoond dat geen enkele partij ons land*met verantwoording zou kun nen regeeren, omdat zij nooit in staat zal zijn deze verantwoording op zich te nemen. Door welke beginselen worden wij nu geregeerd? Door geen enkel! Als de een dit wil kan dat niet omdat de andere minister weer wat an ders wil. „Als Mr. De Wilde volgens zijn rich ting wil optreden, komt het gezicht van Mar- chant om den hoek en men hoort: „niet zóó, maar zó!" (Donderend applaus en groote vreugde). Alle politieke par tijen gaan eraan, een toehoorder bevestigde dit met de opmerking dat het reeds lang ge schied had moeten zijn, Ds. Van Duyl groette met: hou-zee! „Wie gelooft er nu nog aan die meerder heid, van Colijn of Asscherianen? De politieke partijen verdwijnen, want zij bestaan nog voor zich zelf, de vriendjes en de baantjes!" Over de verkiezingen zei de heer Van Duyl iets „met een hoogen hoed. waarin papiertjes lagen", doch van buiten af trad een schare kinderen op, die door den dikken muur heen een soort krijgszang liet hooren. De spreker merkte op dat dit de jeugd was, doch niet die waarop Nederland wachtte. De terreur tegen de N. S. B. kwam ter spra ke. Als voorbeeld werd het geval genoemd van een IJmuidenschen transportarbeider, lid der N. S. B„ die uit zijn vakvereeniging was gezet, waardoor hij wekelijks drie gulden minder steun krijgt, welk royement een gevolg is van zijn deelneming aan den landdag der N. S. B. De vakbestuurders zouden hebben gezegd: ..Wij zullen jullie tegen den muur zetten, eer jullie het ons zullen doen!" <Fo ei-geroep uit 'de zaal). In stilte wenscht spreker den man. die nu een nog veel beter nationaal-socialist is geworden dan voorheen, kracht. De N. S. B. wil in de Provinciale Staten i IJ KANTOOR VAN HAARLEM'S DAGBLAD SOENDAPLEIN 37 ondervindt een steeds groeiende belangstelling van de bewoners van Haarlem- Noord. Maakt U er reeds gebruik van voor Uw advertentieopgaven, Uw brieven op advertenties? SOENDAPLEIN 37 bij het eindpunt der tram TELEFOON 12230 1 niets, want er gebeurt toch niet veel. Later zei Ds. Van Duyl dat de N. S. B. „meer wil dan niets" en in Utrecht zal beginnen een voorstel in te dienen om de pensioenen der Gedepu teerden af te schaffen om voor dit geld de t.b.c.-bestrijding e.d. beter ter hand te kun- nen nemen. Ook de „leidersgedachte" werd genoemd, waarvan de heer Van Duyl zei dat men het menschelijke erin moet erkennen. De kwalitei ten van Mussert als bindende kracht beschreef hij met een voorbeeld, waarin Mussert niet wenschte dat een arbeider bij slecht weer zijn plaats in een schuilkeet voor hem zou af staan. Omdat het gebed iets zeer heiligs is, heeft Ds. Van Duyl de vergadering niet zóó geopend, waarna hij besloot met de opmerking dat het vergeefs is tegen de N. S. B .te strijden, want wat uit God is, kan niet bestreden worden. Het was des sprekers heilige overtuiging dat de N. S. B. een betere afkomst heeft dan het huidige regeerende systeem. De vragen gingen nog eens over den brief, waarbij Ds. Van Duyl aanvulde dat hij niet had gesproken over den schender zelf, daar de N.S.B. hier buiten staat, en dit scherp af keurt. Iemand die den spreker er een verwijt van maakte niet te hebben gebeden, kreeg ten antwoord: „Waar haalt ge den hoogmoed vandaan,, dit te zeggen? Wie kan in mijn ziel lezen?" Over de Jodenkwestie heeft Ds. Van Duyl gezegd dat de N. S. B. niet anti-semietisch is. Een toehoorster interrumpeerde met de op merking dat achter haar een N. S. B.-er zat die beweerde: „Alle Joden moeten worden ver moord!'' De spreker zei daarop dat 't. den be- treffenden N. S. B.-er nog veel aan zijn ont wikkeling als fascist ontbrak, doch verklaarde deze opwelling met den uitleg, dat de N. S. B. veel laster, smaad, beleediging en nog meer van Joodsche zijde ontvangt en dat de Joden zélf schuld zouden hebben indien ooit anti semietisme in Nederland ontstond, hetgeen Ds. Van Duyl ten zeerste zou betreuren." In dien zij door hun gedragingen echter bewij zen groepsbelang voor nationaal belang te zullen laten gaan, en persoonlijk geldbelang voor het groepsbelang, kunnen zij geen goede kinderen van dit volk wezen. (Luid a p- p 1 a u s)". (De Europeesche schoonheids koningin mej. Esther Toivonen, uit Finland, heeft een bezoek ge bracht aan de Bloemententoon stelling te Heemstede.) Zij is, naar menschelijke normen, Ontegenzeggelijk heel schoon, Een menschenkind, zoo ongewoon, Verdient voor haar volmaakte vormen, De schoonheidskoninginne kroon. Ik ben geneigd haar te benijden. Want schoonheid is een groote schat. Waarvan ik nimmer veel bezat, Een feit. waarover ik bij tijden, Een hartig oordeel heb gehad. Zij stond temidden van de bloemen, Er stonden menschen om haar heen, En van die menschen was er geen. Die men bijzonder schoon kon noemen; Wat dat betreft stond zij alleen. Maar met de bloemen vergeleken, (Ik zeg het waarlijk zonder nijd. Bekennend zelfs, dat het mij spijt) Werd het, voor haar zelfs, goed bekeken, Een ongelijke schoonheidsstrijd. P. GASUS. Minister Goering en zijn echtgenoote ver laten den Berlijnschen Dom na de kerkelijke voltrekking van het huwelijk. Links boven ziet men Adolf Hitler, rechts rijksbisschop Müller. De conferentie van Stresa vangt heden aan. pag. 4 Blijkens den definitieven uitslag van de Hon- gaarsche verkiezingen heeft de regeerings- partij een groote meerderheid behaald. pag. 4 In het kerkelijk conflict in Duitschland zou de Staat binnenkort ingrijpen. pag. 4 Onderteekening van een handelsverdrag met Frankrijk te wachten. pag. 3 De regcering wenscht een centrale commissie voor het ziekenfondswezen in te stellen. pag. 3 Te Oss is hedennacht een misdadiger door de politic neergeschoten. pag. 1' In den Haag heeft zich een familiedrama af gespeeld. pag 13 Uit Haarlem's gemeenteraad. pag. 6 Het wereldkampioenschap biljarten Penta thlon is door van Belle gewonnen. pag. II Voor de Vrouw. pag. 8 Damrubriek pag. II Schaakrubriek. pag. II De avonturen van professor Nimbus. pag. 3 Bekende Haarlemmers: de heer J. Th. Born- water. pag. 3 ARTIKELEN. ENZ. R. P.: Een verjaard? pag- t Jhr. dr. B. de Jong van Beek en Donk: Bewo gen dagen in de Zwitsersche politiek. pag. 4 Van onze financieelen medewerker: De strijd om den gulden. pag. 3 Jhr. dr. J. C'. Mollerus: Het merkartikel. pag. 3 Dr. Tjebbo Franken: De bloembollen. pag. 9 v. d. Ilart: Van de Flora. pag. 9 A. Meilink over dc bloem van den dag: Bou- gainvillea. pag. 6 L. S. Op Flora. pag. 3 G. J. Kalt over de leerlingenuitvoering van „Toonkunst". pag. 12 Misdadiger te Oss neer geschoten. Na schietpartij met de politie. Zijn identiteit nog onbekend. In den afgeloopen nacht is door de sur- veilleerende gemeentepolitie te Oss neerge- sciioten een bekende internationale misda diger, afkomstig uit Tsjecho-Slowakije, thans vertoevende in een der logementen daar ter plaatse. Het gebeurde heeft zich als volgt toege dragen. Te ongeveer twaalf uur trachtte een twee tal misdadigers een inbraak te plegen in de pastorie te Teefden bij Oss. Vóór zij echter binnen waren gedrongen, bemerkten zij ont dekt te zijn door de gemeente-politieagenten uit Oss en leden van de brigade der Konink lijke Marechaussee. De inbrekers sloegen op de vlucht en werden achtervolgd, doch in het donker raakten de agenten het spoor kwijt. Toen beide inbrekers zich naar het loge ment te Oss wilden begeven, werden zij ver rast. door een drietal surveilleerende politie agenten. Bemerkende, dat ontvluchten niet meer mogelijk was, haalden de misdadigers hun revolvers voor den dag en vuurden op de agenten. Deze schoten onmiddellijk terug, zoodat een ware schietpartij ontstond. Plot seling stortte een der misdadigers ineen. Door de verwarring, die hierdoor ontstond gelukte het den anderen inbreker te ont komen. De politie schoot ijlings toe en be merkte. dat de man bloedend was gewond. Dr. Stoltz, die speodig ter plaatse was con stateerde, dat de man een schotwond in den rug had gekregen. Hij werd naar het Sint Annaziekenhuis overgebracht, waar hij voor zien werd van de Heilige Sacramenten. Daar na werd hij voor operatief ingrijpen naar het ziekenhuis te Den Bosch overgebracht. Burgemeester Ploegmakers, alsmede de heer Mientjes. opperwachtmeester der Mare chaussee te Oss en de heer Van Kempen, in specteur van politie, waren spoedig na het gebeurde ter plaatse verschenen. Het wapen van den gewonde, een Duitsche dienstrevolver, is door de Marechaussee in beslag genomen. Men weet. dat de gewonde inbreker afkomstig is uit Tsjecho-Slowakije doch daar hij geen papieren bij zich had, is zijn verdere identiteit onbekend. Zijn toe stand was hedenmorgen hoogst ernstig. STRESA Een rectificatie. In het hoofdartikel van Dinsdag 9 dezer onder bovenstaanden titel kwam een zeer storende zetfout voor. En dat in de volgende passage: „Geen van den vernietigingswerktui gen produceert iets. Zij. kunnen niets maken, alleen maar veel vernielen. Zij vormen dood kapitaal, en als zij nooit gebruikt zouden worden hetgeen de hemel verhoede., enz. Natuurlijk moet men inplaats van „nooit" lezen „ooit".

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1935 | | pagina 1