DE BILT
DeAnti-RevolutionairePartij
Kiest Mr. A.Bruch
W. Kuipers Zn. Opticiens
LIJST
ZATERDAG 13 APRIL 1935
HAARLEM'S DAGBLAD
2
V erkiezingsvergadering
R.-K. Kiesvereeniging.
De heeren De Waart, Ilooy en Rohling
spreken.
Vrijdagavond was door de R.K. Kiesvereeni
ging in het gebouw der St. Jozephsgezellen een
propaganda vergadering belegd, ter inleiding
van de verkiezingen voor de Prov. Staten. Als
Sprekers traden op de heeren Paul de Waart,
Th. G. C. Hooy lid vart de Prov. Staten en F.
Rohling.
De voorzitter Dr. Th. Th. Koot, opende de
vergadering en gaf het woord aan den heer
Hooy.
Het is in den laatsten tijd een opvallend
verschijnsel, zeide deze, dat men de verkiezing
voor de Prov. Staten van weinig belang acht.
Daar zijn redenen voor.
De Provinciale politiek spreekt niet dagelijks
direct tot het publiek, en vooral niet tot de ste
delingen. Hun bevoegdheid is bovendien be
perkt. Wat is de taak van de Prov. Staten?
De zorg voor de zeeweringen, de wateren er
polderschappen. Een van de belangrijkste dee
len van hun taak was vroeger reeds en i,
thans nog de verkiezing van de leden der
Eerste Kamer.
Spr. behandelde de wijze waarop deze ver
kiezing geschiedt en gaf een overzicht van de
politieke verdeeling in de Staten.
Het is een noodzakelijkheid dat men alle
kracht inspant om nog meer R.K. leden in de
Staten te krijgen. Spr. lichtte vervolgens het
feit toe. dat de verkiezing veel belangrijker is
dan twintig jaar geleden. Immers de provir.-
cie heeft in de laatste jaren eigen electrici-
teits- en waterbedrijven, drie groote zieken
huizen. een nieuw wegennet en een kanalen-
plan gekregen.
Van elk dezer nieuwe bedrijven en instellin
gen ging spr. het belang na. De wijze van ex
ploitatie door de provincie geeft het voordeel
dat bij deze exploitatie door levering van
stroom tegen kostprijs geen indirecte belas
ting geheven wordt door het maken van winst.
Voornamelijk voor het platteland hebben
de electriciteits- en waterbedrijven groot be
lang. Sommige steden, zooals Haarlem hadden
zelf reeds dergelijke bedrijven.
De tarieven van het provinciaal waterlei
dingbedrijf zijn bovendien zoodanig, dat zij
gemakkelijk kunnen concurreeren met die der
stedelijke bedrijven. De instelling van de pro
vinciale ziekenhuizen vertegenwoordigt even
eens een groot belang. De drie ziekenhuizen
bieden verplegingsmogelijkheid voor 2800 pa-
tienten.
Het nieuwe wegennet, dat een uitbreiding
van 600 K.M. omvat, is een groote vooruitgang.
Voor de helft is dit plan uitgevoerd of in voor
bereiding. Thans is aan de uitwerking van het
plan ongeveer 20 millioen gulden besteed:
voor circa 15 millioen is deze uitgave door de
gewone provinciale inkomsten gedekt.
Het kanalenplan voorziet in de vraag naar
gerieflijker waterverbinding.
De Prov. Staten zijn dus een overheidsor
gaan dat zeer belangrijk is.
Het egaliseeringsfonds heeft het mogelijk
gemaakt zelfs in de slechte jaren zonder groote
belastingverhooging de verschillende werken
uit te voeren.
Spr. schetste den staat van de financiën dei-
provincie. De Katholieke fractie heeft op de
ontwikkeling der provincie grooten invloed
uitgeoefend, evenals op de sociale politiek.
De verkiezing voor de Staten is dus van
groot belang. Spr. hoopte dat het aantal Ka
tholieke leden zou worden uitgebreid.
Vervolgens sprak de heer Rohling. Deze be
gon zijn rede met een denkbeeldige toespraak
op een N. S. B.-vergadering, waarin hij ver
schillende der stellingen van genoemde bewe
ging bestreed.
„Onze partij", zeide spr. vervolgens, is een
machtiger partij, zij wordt niet geleid door een
totalisator. Daarom willen wij Katholieken
niet dat de persoonlijkheid wordt opgeofferd
aan den Staat, integendeel. Zij wil de natuur
lijke en redelijke vrijheid van de persoonlijk
heid waarborgen".
De Katholieken moeten hun eenheid bewa
ren, doch dit hoeft niet uitgeschreeuwd te
worden aangezien het natuurlijk is.
Deze eenheid is de groote kracht. Daarom is
het verwonderlijk dat Katholieken naar de
N. S. B. overloopen.
Zij hebben er niets te vinden, zullen er
slechts verliezen.
De Katholieke Partij bouwt aan een nieuwe
orde, waai- meer recht en liefde zal zijn en
waar een betere ordening in het economische
leven zal komen.
Wanneer de Katholieken blijven helpen zal
deze orde bereikt worden. Maar voor dit doel
is het noodig dat zij hun stem zullen uitbren
gen bij de verkiezingen.
Spr. drong er bij de jongeren op aan, zich
bij dit streven aan te sluiten bij de ouderen.
Het is voor de Katholieken niet alleen een
plicht, doch ook een eeretaak hun stuwkracht
te geven aan de propaganda en de versterking
der Staatspartij. Sprak eindigde met te zeggen
„Zijn de N. S. B.-ers propagandisten, dan wij
ook. maar wij meer dan zij."
Hierna sprak de heer Paul de Waart. Deze
zeide, dat, nu verschillende politieke groepen
hun politiek voeren op voorbeeld van het bui
tenland, het leerzaam kon zijn na te gaan wat
daar bereikt is.
Na 1918 kwam in eenige landen van Europa
het communisme op, het socialisme had zijn
invloed.
Ook kwam tijdens den oorlog in Italië op
het fascisme onder leiding van Mussolini.
Spr. behandelde verschillende gebeurtenihssen
in Italië tijdens de opkomst van het fascisme,
dat hij liefdeloosheid verweet, en tijdens het
aan-de-macht-komen van Mussolini.
In Italië heben de Katholieken hun taak
niet begrepen en de vrijheid is verdwenen.
In Spanje heeft men ook geprobeerd het fas
cisme in te voeren. Daarna hadden daar socia
lisme en communisme de macht. Eindelijk
komt er nu de Katholieke actie op, doch door
gebrek aan actie is de werkelijkheid minder
gunstig, evenals in Mexico.
In Frankrijk heeft de Action Frangaise een
tijd lang zonder tegenstand der Katholieken
zijn slechten invloed uitgeoefend.
Engeland's Katholieken hebben nog steeds
minder rechten.
Duitschland zag na den verloren oorlog een
kleine fascistische en anti-semitische groep
opkomen, die groeide en onderdrukte 15 mil
lioen stemgerechtigde Katholieken hebben te
gen dit opkomend gevaar geen voldoende
maatregelen genomen en slechts gedacht aan
hun eigen stoffelijk belang.
„Laat ons ons spiegelen aan Duitschland",
zei spr.
Aan de hand van propaganda-materiaal be
streed spr. tenslotte de N. S. B en eindigde
met de opwekking a.s. Woensdag de belangen
der R. K. Staatspartij te verdedigen.
De voorzitter sloot de bijeenkomst.
PERSONALIA.
De volgende afgestudeerden van de Middel
bare Technische School te Haarlem werden
geplaatst in de navolgende betrekkingen:
Afdeeling Bouwkunde:
J. H. Bouwman, als gemeente-architect van
TJLst, M. W. de Haas, bouwkundig teekenaar
bij het arch. bur. Dick Greinen, Amsterdam.
Afdeeling Weg- en Waterbouwkunde:
J. Helder, als leerling teekenaar bij de
Gem. Werken, te Apeldoorn: L. J. Lambers.
als opzichter-teekenaar bij den Provincialen
Waterstata van Noordholland": J. W. Lijessen
als opzichter bij den Provincialen Water
staat.
Afdeeling Werktuigbouwkunde:
D. van Bellen, bij de firma Elsser en Co..
Apparaten fabriek, N. Crama, bij de firma
Smit te Leiden, J. Hessling bij de Ver. Ned.
Papierfabrieken van Gelder Zonen. Velsen:
J. P. J. Hollants bij de Schelde-afdeeling
Vliegtuigbouw van Pander; A. Nugteren, als
assistent-bedrijfsleider bij de Du Croo en
Brauns, te Amsterdam. W. J. Sijgers, als op
zichter bij het G. E. B.. te Rotterdam. W.
Wisman, in het bouwbedrijf te Haarlem.
Afdeeling Electrotechniek:
N. Vermaak bij den Technischen Dienst van
de N.C.R.V.. A. H. Vreulink, laborant bij de
N.V. Eerste Ned. Röntgen Apparatenfabriek
te Delft.
VEREEXIGING HAERLEM.
Het bestuur der Vereeniging Haerlem heeft
leden met dames uitgenoodigd voor een
kunstbeschouwing, welke de heer H. van
Borssum Buisman, conservator der kunst
verzameling van Teyler's Stichting zich voor
stelt te houden einde April in het Vereni
gingsgebouw „De Hoofdwacht". Als onderwerp
werd gekozen: Adriaen van Ostade en en
kelen zijner leerlingen".
Na een korte inleiding zullen een aantal
etsen en teekeningen uit deze verzameling
circuleeren
HOLLANDSCHE MAR GAR INE FABRIEKEN
De winst van de Hollandsche Vereeniging
tot exploitatie van margarinefabrieken ..Ho-
vema" bedraagt over 1934 f 2.794.135 (v. j.
f 2.721.525) voorgesteld wordt het dividend
van 7 1/2 tot 8 pet. te verhoogen.
NIEUWE MODELLEN
COSTUMES
JAPONNEN
MANTELS
Wij hebben in zwarte Mantels
ook zeer groote maten voorradig
WEILL ZOON
BARTEL JORISSTRAAT
meldt:
(Adv. Ingez. Med.)
MAATSCHAPPIJ TOT BEVORDERING
DER TOONKUNST.
De 3e uitvoering door Leeraren (essen) der
Toonkunst-Muziekschool zal plaats hebben
Maandagavond 15 April in het Schoolgebouw,
Nieuwe Gracht 41.
Aan deze uitvoering zullen medewerken me
juffrouw Korteweg, piano, de heeren De Clerck,
viool; De Wilde, cello en Adam, clarinet.
Het programma bevat werken van Bach.
Reger en Brahms.
JEUGDIGE RIJWIELDIEVEN AANGEHOUDEN
Door de politie in Velsen is aangehouden
de 13-jarige W. verdacht van rijwieldiefstallen
te Haarlem gepleegd.
De man is naar Haarlem overgebracht.
Later zijn op verzoek van de Haarlemsche
politie te Velsen ook nog aangehouden de 17-
jarige W. en de 15-jarige B., die eveneens te
Haarlem in bewaring zijn gesteld.
Het drietal heeft bekend, te dezer stede zich
aan verschillende rijwieldiefstallen te hebben
schuldig gemaakt.
Enkele rijwielen zijn te IJmuiden in besla;
genomen.
VRIJHEIDSBOND EN N. S. B.
Op de vergadering van de liberale Staats
partij. den Vrijheidsbond, deelde de voorzit
ter mede, dat de N. S. B. een debat met den
Vrijheidsbond heeft geweigerd maar dat nu
toch op 29 April a.s. een vergadering zal wor
den gehouden, waar de verhouding zal bespro
ken worden tusschen de Liberale Staatspartij
en de N. S. B.
Op uitnoodiging van Bloemendaal's Week
blad hield de architect Auke Komter Vrijdag
avond een causerie met lichtbeelden over een
door hem ontworpen plan voor Bloemendaal
aan Zee.
Mr. P. Tideman sprak een inleidend woord
en deelde mede, dat de burgemeester op het
laatste oogenblik verhinderd was.
Dr. J. Th. Bornwater, enkele raadsleden, in
genieurs en architecten woonden de vergade
ring bij.
Mr. Tideman wees er op, dat de bijeenkomst
geen politiek karakter droeg, maar enkel een
vraagstuk ter sprake bracht dat allen raakt
n.l., hoe kan het eind van den Zeeweg zoo
danig worden benut, dat de mensch daar ge
not van trekt, terwijl toch de natuur niet wordt
aangetast, met andere woorden om harmonie
te scheppen tusschen mensch en natuur, een
harmonie, die in wezen altijd aanwezig moet
zijn.
Om die harmonie, tot verwezenlijking te
brengen, aldus de heer Komter, moeten wij de
beide factoren mensch en natuur bestudeeren.
Hij schetste de gangbare theorie over het ont
staan der duinen.
Achter de duinen, beschut, heeft eeuwen
lang de visschersbevolking gewoond, tamelijk
geïsoleerd met zandwegen als verbinding naar
het binnenland.
Ongeveer 75 jaren geleden begon de stads-
mensch, die altijd vreemd tegenover de natuur
had gestaan, te begrijpen, dat de zee een bron
van gezondheid was.
De visschersbevolking greep graag deze
nieuwe bron van inkomsten aan.
Maar de stadsmenschen wilden de zee zien
en zoo ontstond langzamerhand de strand-
boulevard met de lintbebouwing.
Was de ontwikkelingsmogelijkheid gunstig,
dan verliep deze ontwikkeling vrij snel en het
visschersdorp werd badplaats.
Soms trachtte men te bereiken, dat de bou
levard achter het hotel werd geleid (Groot
Badhuis te Zandvoort).
Aan de Belgische kust groeiden de boule
vards aaneen en het duinlandschap werd
afgesloten door steenmassa's.
Een plan voor Bloemendaal
aan Zee.
Lezing van den ontwerper architect Auke
Komter.
In de 20e eeuw kwamen in economischen
zin groote veranderingen. De arbeidersbevol
king eischt haar deel op van haar vrijen tijd.
Door valutaquaesties enz. gaat het hotelbezoek
achteruit. Gevolg; leege hotels en volle ten
tenkampen.
Spr. beschouwde daarna het duingebied en
het achterland. Holland wordt angstwekkend
vol. Men zie slechts naar de vele verkavelde
buitenplaatsen. Daarom is het de taak van
de Overheid om landschap te beschermen en
de verkaveling ter hand te nemen.
Het duingebied dient men te beschouwen als
als ontspannhigsgebied, het moet met de
uiterste economie gebruikt worden.
Wat den Zeeweg betreft, zal elk project bij
den huidigen toestand stranden op de moei
lijkheid, dat 500 M. ten Zuiden van de uitmon
ding de gemeente Zandvoort begint.
Voor elke kern, die men zich denkt zal het
noodig zijn het laatste gedeelte van den Zee
weg naar het Noorden te verleggen.
Hadden de eerste plaatjes die spreker ver
toonde betrekking op den huidigen toestand
en vroegere situaties hier en elders, de daarop
volgende beelden waren réproducties van een
maquette, ontworpen door den heer Komter en
het resultaat van jaren studie en voorbe
reiding.
Het heele project, rekening hopdende met
klimaat en aantal en soort der bezoekers, met
uitsluiting van hotels omvat een casino, café's
en theehuis, badhuis, zonnebaden, zomerhuis
jes, zwemvijver, openluchttheater, sportvel
den wandelpaden, toegangswegen parkeer
terreinen, verhoogde boulevard enz.
Na de voordracht gaf spr. bij de maquette
nog toelichtingen en beantwoordde verschil
lende vragen.
Hoogste barometerstand 767.1 m.M. te
Biarritz.
Laagste barometerstand 744.0 m.M. te
Stockholm.
en voorspelt:
Matigen tot zwakken Noordelijken tot Wes
telijken wind. Meest half bewolkt, mogelijk
lichte hagel- of regenbuitjes.
Kans op nachtvorst. Weinig verandering in
temperatuur overdag.
Uit het Buitenland
Koude met helder weer verwacht.
De minima van den rduk #,e gisterenmor
gen in West-Frankrijk lagen trokken in den
nacht naar het Oosten weg, gevolgd door
sterke stijgingen van den barometer. Er
vormde zich een langgerekte Noord-Zuid ver-
loopende rug van hoogen druk achter de
stationaire depressie over Scandinavië, en de
Baltische staten, waardoor de polaire stroo
ming die gisteren over geheel West-Europa
tot stand aanhoudt. Ver in het Westen ligt
op den Oceaan een stationaire depressie met
minima Oost en West van de Azoren.
De koude hooge druk boven Groenland blijft
onveranderd
Op IJsland en evenzoo in de Schotsche
hooglanden komt nog matige vorst voor. In
geheel Europa is de temperatuur gedaald, het
meest in Oost- en Zuid-Frankrijk. Langs de
baan van het minimum viel veel regen, waar
van een deel viel in Limburg
Het is te voorzien dat de polaire koude
met helder weer en kans op kleine hagel-
buitjes zal aanhouden.
Strijdt voor Gezag en Vrijheid
LID VAN GEDEPUTEERDE STATEN
OUD-WETHOUDER VAN ONDERWIJS
Barometer
672 m.M.
753 m.M.
Stand van heden
Vorige stand
Neiging: Vooruit.
Opgave van-
FA. KUIPERS EN ZN., Opticiens
Zijlstraat 97 Telefoon 12726
Thermometer
13 April:
Hoogste gisteren 53 F.
Laagste heden nacht 41 F.
Hoogste heden tot 10 uur 51 F.
Zijlstraat 97 Haarlem
Leveranciers Ziekenfondsen
(Adv. Ingez. Med.)
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM, 13 April.
Getrouwd 12 April: J. J. Severijnse en M. H.
Bluming;- r
Bevallen 10,Aprilt, J. Jv v. Maurik^K,alf,: d.;
11 Maart: H. J.'Vernouc—Gröss, d.;/CL- Ger
ritsenKreikamp, d.; A. A. ZuurendonkBos-
velt, d.; J. M. SweekhorstMathot, d.; E. M.
Ophemde Graaf f, d.; J. G. Smits—Duncker,
d.; 12 April: M. A. A. v. d. VeldtWesterho
ven, d.; H. J. v. Veldhuijsenv. Rooden, z.;
Overleden 10 April: C. E. Erdtsieckv. d
Steeg, 72 j., Schoterweg; 11 April: W. N. G. C.
Teeuwen, 75 .j, Vooruitgangstraat; A. A. Cra-
/aerStiphout, 86 j., Brouwersstraat; B. ter
WeerKoellenbach, 51 j., v. d. Vinnestraat.
HANS GRUYS VOOR „KUNST AAN HET
VOLK".
Men schrijft ons:
A s. Woensdagavond zal voor de Vereeniging
.Kunst aan het Volk" in den Stadsschouwburg
optreden een zeer intelligente, zeer talent
volle kunstenares, die haar van nature niet
rijke of groote stem volmaakt exploiteert: die
het soort liederen gevonden heeft, waarin zij
alles wat haar orgaan kan, doet harmonieeren
met de bijkans ongelimiteerde possibiliteiten
van haar voordracht, Hans Gruys. De jeug
dige artiste behoort tot de zangeressen, wier
daadwerkelijke belangstelling voor de muziek
verder gaat dan het plichtmatig instudeeren
van het benoodigd repertoire. „Ik ben van hui:,
uit violiste", vertelt Hans Gruys ons, „en werd
door André Spoor opgeleid. In Breda, waar ik
geboren ben, gaf ik als violiste mijn eerste re
cital. Ik speelde mijn lievelingsstukken. Maar
nadat ik enkele malen onder karren en auto's
was terecht gekomen, besloot ik het lot niet
verder te tarten, dat het op mijn vingers
voorzien had, en werd ik zangeres.
Mevrouw Dresden leidde mij aanvankelijk
op, later werd ik leerlinge van Van Kempen,
uit Haarlem. Welk een paedagoogOnge
looflijk goed," betuigt Hans Gruys enthousiast.
Er zullen liederen gezongen worden o.a van
Alphons Diepenbrock, Hendrik Andriessen,
Debussy,- enz.
HILLECOM
VRIJHEIDSBOND.
Vrijdagavond werd in het Nutgebouw door
de gezamenlijke afdeelingen Hillegom, Lisse
en Sassenheim van den Vrijheidsbond een
vergadering belegd die zeer goed bezocht was.
In plaats van het Kamerlid Mr. G. A. Boon
kwam als eerste spreker Mr. Rutgers uit Den
Haag, die denzelfden avond op een later uur
(Adv. Ingez. Med.)
ook te Haarlem als spreker optrad.
De tweede spreker, Mr. H. P. C. M. de Witt
Wijnen uit Gouda, behandelde de taak van de
Prov. Staten en die van Ged. Staten in het
bijzonder de controle op de gemeen te-finan-
ciën. Deze is in vorige jaren zeer slap geweest,
vandaar de groote financieele misère van vele
gemeenten.
Vervolgens besprak hij de algemeene poli
tiek en stond zeer lang stil bij de ordenings
gedachte der Chr.-Hist. partij. Met tal van
voorbeelden toonde hij aan dat de ordening
van vele bedrijven lijdt tot verstarring en
groote jeugdwerkloosheid. Hij bracht hulde
aan de krachtige monetaire politiek van mi
nister Colijn; al is hij het met hem lang niet
altijd eens. Waar op het openbaar onderwijs
zeer sterk is bezuinigt becritiseert hij scherp
de rede van Jhr. de Geer op het congres der
Chr. Hist, partij om voor het bijzonder on
derwijs waakzaam te zijn.
Met vreugde constateert hij dat het libera
lisme groeiende is, want juist door al deze
verordeningen en beperkingen komt men tot
het besef wat vrijheid is en vrij
heidszin is toch nog altijd een inhaerent deel
van het Nederlandsche volk.
BENOEMING ONDERWIJZER.
Aan de St.-Josephschool is tot onderwijzer
benoemd in de vacature-Swagemakers de
heer J. Kakebeeke te Oostburg.
VERKEERSONGEVALLEN.
Een motorrijder uit Haarlem botste tegen
een verkeerspaal der tram bij de Van Tets-
straat. De motor werd zeer ernstig beschadigd,
de berijder werd na door de E.H.B.O. verbon
den te zijn per auto naar zijn woonplaats
vervoerd.
Een automobiel reed tegen een verkeers
paal-. bij Patrimonium en torpedeerde daar
na een.groot verkiezingsbord dat geheel uit
den grond werd gerukt. De. auto werd zwaar
beschadigd; persoonlijke ongevallen hadden
niet plaats.
BLOEMENDAAL
OUDERAVOND U.L.O. SCHOOL.
Op Maandag 15 April wordt een ouderavond
gehouden op de Openbare school voor U.L.O.
(A. en B.) aan den Vijverweg.
Dr. M. de Jong zal een causerie houden
over de nieuwe spelling, waarna vragen kun
nen worden gesteld.
Na afloop van de voordracht hebben de
ouders gelegenheid met het onderwijzend
personeel te spreken over de vorderingen der
leerlingen.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: H. J. Nijland, Graaf
Florislaan 35, Vogelenzang, een hondenket
ting; R. v. d. Pol, Brederodeweg 13, Bloemen
daal, een paar kinderhandschoenen; Scholts,
Leyweg L No. 4, Vogelenzang, een hond (spa
niel); W. J. Koelemij, Zandvoortschelaan 159,
Heemstede, een rubberlaars; Siezenga, Zand-
voorterweg 151, Aerdenhout, een rijwielbelas-
tingmerk; N. Roozen, Zijlweg 176, Haarlem,
een jongensregenjas; Ravenhorst, Boschlaan.
"9, Bloemendaal, een taschje met inhoud;
Tullenaar, Zijlweg 10, Overveen, een plombeer
tang; H. Kuling, Noordertuindorplaan 23,
Haarlem, een gebreide alpinomutsje; C. Ple
vier, Middentuindorplaan 14, Haarlem, een R.
K. kerkboekje; J. Korstjens, Prins Hendrik
laan 120, Overveen, een statief; aan den po
litiepost te Aerdenhout, een springtouw, een
klut; aan het bureau van politie Overveen,
een dameshandschoen; een rijwielbelasting-
merk; een huissleutel; een Yale sleutel; A.
Bakker, Leidschevaart 76, Vogelenzang', een
handschoen.
BLOEMENDAALSCH CHRISTELIJK
GEMENGD KOOR.
Donderdagavond 18 April hoopt dit koor een
uitvoering te geven in het Jeugdhuis aan de
Donkerelaan waar uitgevoerd zal worden:
.Stabat Mater" van Astorga. „Die sieben
Worte Jesu Christ! am Kreuz" van Schutz
Als solisten zullen optreden: Helene Ludolph
-Geysen, sopraan, Annie Hermes, alt, Willem
Schansma, tenor, Jac Lagas, bas, Riek van der
Velden, orgel (begeleiding).
