RDAGAVOND
Luchtverkeer over den Pacific
Vogels op en om „Flora".
BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 27 APRIL 1935
HAARLEM'S DAGBLAD
7
De Sikorsky S.—42 „Clipper".
Het algemeene plan
Pan American Airways, de luchtverkeers-
onderneming welke de internationale verbin
dingen met de Vereenigde Staten exploiteert
en exploreert heeft voor 1935 de ontginning
van den luchtweg naar het Oosten op haar
programma; een nieuwe uitbreiding zal aan
haar uitgestrekt luchtnet, gaande in en om
Zuid-Amerika, worden toegevoegd. „De
Orient", zoo luidt het motto, „behoeft niet drie
weken van Amerika verwijderd te zijn". In
derdaad behoeft het ook niet als de luchtweg
er is; een nachtdienst tusschen San Francisco
en Honolulu; vandaar naar Manilla, in vier
dagétappen opent de doorgaande verbin
dingen met Hong-Kong of Canton, met Java,
met Japan en zal Amerika, voor handel, toe
risme enz. binnen een week reisduur brengen
met de Aziatische markt of een toeristenoord.
Zoo zal Hawaii inderdaad de Zuid-Westpunt
worden van de „States". Ter vergelijking de
reistijden per schip: Californië-Hawaii zeven
dagen; Japan veertien en naar Manilla drie
weken.
Een route op de kaart aangeven is. het werk
van een oogenblik, maai' daarmede is hét nog
geen luchtroute. Van de solitaire vluchten van
Sir Kingsford Smith-, Amelia Earhart (haar
echtgenoot heet Putnam) en den helaas ver
ongelukten vlieger Ulm, tot een veiligen dienst
is een lange weg en alleen het laatste heeft
beteekenis. De solitaire tochten hadden op den
duur ook niet de sympathie van het gouver
nement, het risico kon niet opwegen tegen
hei. nuttig effect.
De route
tusschen San Francisco-Hongkong zou uit
hoofde van de geografische verhoudingen
kunnen worden beschreven als een 2410 mijl
lange oceaanvlucht; vier étappen van eiland
tot eiland lang 1320, 1260, 1500 en 160o mijl en
een eind-spurt van 650 mijl, aan welks einde
men weer op het Aziatische werelddeel is aan
gekomen. Een reeks eilanden vindt men alleen
tusschen Honolulu en Midway; de overige zijn
zuivere overzee-vluchten. De eerste en laatste
étappe zijn druk bevaren zeewegen, een fac
tor, welke voor den weerdienst en de ervaring
voor de navigatie van groot belang is.
Meteorologisch is de route in twee deelen te
verdeelenvan Californië tot Guam is de heer
schende wind Noord-Oost, men is er vrij van
mist en onweders. In hoogte neemt de kracht
van den N.O. wind af of draait meer naar het
Westen, zoodat men op de route in Oostelijke
richting weinig hinder van den N.O. wind be
hoeft te ondervinden. Ten Westen van Guam
komt men in het gebied van heerschende
moessons van Azië. Het monotone subtropi
sche klimaat wordt helaas wel eens verstoord
door typhoons en cycloon-stormen. Deze twij
felachtige afwisseling in het eentonige weer
type zal een belangrijk object moeten worden
voor den weerberichtendienst.
Politiek beschouwd is de route een droom.
Althans voor den pan-Amerikaansch denken
den Yankee; een „al-American flag Airline"
welke zou aansluiten met de luchtverbin-
dmgen, door P. A. A. reeds in exploitatie in
het Chineesche kustgebied.
De bases.
Op dit gebied is er weinig, m. a. w. er is nog
veel te doen. Met een goede grondorganisatie
staat of valt de geheele onderneming; er kan
dus niet aan een luchtdienst worden gedacht
vóór het op den grond in orde is gebracht. In
de baai van San Francisco, in de Kaneohe
baai in de Hawaiian eilanden, te Manilla en
Hongkong zijn behoorlijk ingerichte grond
stations aanwezig; de steden zijn modern ont
wikkeld, zoodat alleen voor aanvullende voor
zieningen voor de luchtverkeersexploitatie be
hoeft te worden gezorgd. Blijven dus over de
posten Midway, Wake en Guam, waar men
niets aantreft. Einde Maart is een wei-voorzien
stoomschip op reis getogen om de noodige ap
paratuur, materialen etc. etc. ter plaatse te
brengen. Wake bijvoorbeeld is een onbewoond
koraal-eiland, dat in de toekomst een vlieg
basis moet worden.
Alleen voor Wake wordt dat een lading van
zeer uiteenloopend gehalte; een millioen liters
benzine geschikt voor moderne motoren; pom
pen, tanks en filters; bungalows voor het per
soneel; diesel-motoren voor de radio, verlich
ting, pompinstallaties; drinkwaterinstallaties;
kachels, huisraad, levensmiddelen voor zes
maanden; eenïg vee; reservedeelen, gereed
schappen enfin wij zouden door kunnen
gaan met opsommen tot we voldoende mate
rieel en materiaal hadden opgenoemd om van
een koraaleiland een soort Schiphol te maken.
De kans is niet denkbeeldig, dat wij onvolledig
zouden zijn. Teneinde een indruk te geven
van de veelzijdigheid van onderdeelen die
noodig zijn, geven wij hierbij een schets van
het station voor Wake ontworpen.
De kruisvaart, geraamd op vier maanden,
moet uiteraard „planmassig" als een moderne
revue verloopen; geen girl, dancer, of wie er
ook in optreden mag overtijd zijn. Als in een
moderne fabriek van massa-producten is het
werk „gepland" (om dit Amerikaansche woord
te gebruiken). Zulks vereischt kundige vaklie
den en zeker ook een weloverdachte voorbe
reiding van de vervaardiging van werktuigen,
bouwmaterialen enz., alsmede de samenstel
ling van de lading. Het traditioneele zoekge
raakte boor denknoopje zou de minutieus
voorbereide cruise" hopeloos doen mis
lukken.
De materieeluitrusting.
Om meer dan één reden kiest men voor deze
route de vliegboot. Ten eerste uit een moreel
oogpunt; passagiers gaat men niet mijlen over
zee vervoeren in landvliegtuigen. Maar er
zijn nog andere overwegingen. De actieradius,
dus de hoeveelheid bedrijfstoffen, moet groot
zijn; dit gecombineerd met een groote beta
lende lading geeft vliegtuigen van tenminste
18 ton. Wil men nog een reissnelheid van ten
minste 250 kmh., dan brengt hij hooge lan
dingssnelheden met zich, dus de behoefte aan
groote,landingsterreinen en deze laatste vindt
men in baaien en rustige watervlakten zónder
dat voorzieningen noodig zijn. Het transocea-
nisch verkeer hangt mitsdien ten nauwste sa
men met de ontwikkeling van de vliegboot. In
deze richting heeft de Amerikaansche vlieg
tuignijverheid, voorgelicht en gesteund door
het wetenschappelijke luchtvaartinstituut
„the National Advisory Committee for Aero
nautics" niet stilgezeten en deze staat dan ook
aan de spits. De viermotorige Sikorsky S42
(van 18 ton) is al eenigen tijd practisch in
dienst in de. Caribische divisie van P.A.A. Een
tweede type van 25 ton, gebouwd door Glenn
Martin (Martin 130) is in het stadium van
voortgezette vliegproeven. De actie-radius van
beide booten, welke met den historischen
naam van „clipper" zijn gedoopt, is voor den
Pacific-dienst. voldoende. Tijdens de inrichting
van de basis kunnen de vliegbooten op de
hiervoren genoemde route in dienst blijven
en dus practisch „ausprobiert" worden.
Op radiogebied, de basis voor veilig lucht
verkeer, is Amerika uitstekend geoutilleerd.
De ultra-korte posten zijn reeds jaren in ge
bruik. N, vigatie en météo-dienst zullen daar
om geen teleurstellingen behoeven te geven.
Wanneer de dienst kan beginnen is bezwaar
lijk, zoo niet onmogelijk te voorspellen; te
veel factoren zijn hierop van invloed. Schat
ten derwijs zouden de bases in drie maanden
gereed zijn. De proefvluchten zouden dan
kunnen beginnen; de Martins zijn niet voor
den zomer voor gebruik gereed. Een exploitatie
volgens dienstregeling zou dan ook op zijn
vroegst in den herfst kunnen beginnen. Dan
het aanknoopen van commercieele relaties, het
„verkeer opbouwen", zoodat het rendabel
wordt, ziedaar opnieuw een spanne tijds van
twee jaren. Maar de reis over den Pacific
terugbrengen tot een kwart, is tenslotte niet
het werk van veertien dagen!
VAN DEN ABEELEN.
Zoo wordt dan deze week een einde ge
maakt aan de rubriek „Blijft Fit"! We ho
pen, dat u de series bewaard hebt, en dat u
ook gedurende de zomermaanden nog dik
wijls gelegenheid zult hebben, de honderd
oefeningen toe te passen. Het zal u gewel
dig goed doen!
Oefening 97.
Dus deze laat
ste week aller
eerst een krach
tige armoefe
ning. Stevig
gaan staan met
de voeten iets
uit elkaar. Het
lichaam helt 'n
ietsje naar vo
ren, en nu beur
telings een arm
snel en krach
tig naar voren
laten schieten
en onmiddellijk
weer terug la
ten „kaatsen". De armen mogen geen mo
ment stijf gehouden worden: het moet eigen
lijk zijn alsof u een hand ver weg wilt slin
geren. Dames kunnen in plaats van deze
oefening beter nummer 45 nog eens nemen.
Bij Oefening 98 is het geheele lichaam weer
in actie. Begint u eens op de knieën met de
armen losjes achter geheven, en het voor
hoofd op den grond. Nu snel het lichaam
opgooien, de armen los mee laten slingeren
en doorgaan tot vèr achterover. Twintig
maal in een niet te vlug tempo. Nu u toch
geknield ligt, probeert u nu oefening 16 nog
eens. Dus langzaam steeds verder achterover
heel benieuwd of het u nu misschien lukt!
gaan, tot het hoofd den grond raakt. We zijn
Oefening 99 is niet gemakkelijk. Er wordt
nogal wat gevergd van de buikspieren. Lig
gend met opgetrokken knieën, de voeten
plat op den grond. Probeert u nu eens zon
der uw voeten te verschuiven en zonder met
uw handen te smokkelen (niet afzetten!) te
gaan zitten. Als het lukt kunt u deze oefe
ning op verschillende manier zwaarder ma
ken, bijvoorbeeld met de voeten nog meer
dichterbij, of met de armen langs het hoofd.
(Oefening 99 a en b).
De geprojecteerde luchtweg over den Pacific naar het Oosten.
Groenendaal als vogelbosch.
De werkelijk grootsche opzet van de ten
toonstelling „Flora 1935" maakte het noodza
kelijk ook een groot deel van het wandelbosch
Groenendaal bij het expositieterrein te be-
betrekken. En we moeten respect hebben voor
de knappe wijze waarop de architecten ge
bruik hebben gemaakt van de eigenaardighe
den van het oorspronkelijke terrein, om de
tentoonstelling een zoo natuurlijk mogelijk
uiterlijk te verleenen.
Dat de oorspronkelijke planten- en dieren
wereld hierbij min of meer in het gedrang zou
komen, was te verwachten. Doch met verwon
dering hebben we gezien hoe snel vooral de
vogels zich aan den voor hen wel zeer onge-
wonen toestand hebben aangepast. De
spreeuwen zingen het hoogste lied, op het dak
van het bloemenpaleis gezeten. Als de zonne
stralen over hun veerenpakje glijden, zien wij
de prachtigste staalblauwe kleuren. In het
bloemenpaleis zelf, scharrelt al dagen lang
een mannetjesmerel rond, die allergenoege-
lijkst kan zitten zingen en er zich ondanks het
drukke bezoek, blijkbaar best op zijn gemak
voelt.
Buiten zijn de meezen druk bezig, hun nes
ten te bouwen in de nestkastjes, die we over
al aan de boomen kunnen zien hangen. Daar
bij malen zij er volstrekt niet om, of zij nu
toevallig een oud nestkastje, zooals er zoovele
zijn in Groenendaal hangen te pakken hebben
dan wel een kastje, dat een der exposanten
ter opluistering van zijn stand aan een boom
heeft genageld.
De koolmeezen zijn wel de brutaalste en in
het meerendeel der kastjes vonden wij hun
nesten, die zich van die der pimpelmeezen
onderscheiden, doordat de laatsten er veel
veeren in verwerken. De vogels zelf zijn ook
heel gemakkelijk uit elkaar te houden.
De koolmees heeft een fluweelzwarte pet,
waartegen de witte wangen helder afsteken.
Over het helder citroengele vest draagt hij
een fluweelzwarte stropdas, die bij het man
netje veel langer is dan bij het fletser getee-
kende vrouwtje. De kleinere pimpelmees,
draagt een helderblauw petje, terwijl zijn
stopdas donkerblauw is. Beide vogels leggen
8 a 12 eitjes, waaruit na veertien dagen broe
den de kale jongen komen, die als kool
groeien, wat geen wonder is, daar de oude vo-
Tenslotte Oefening 100. We zullen het u
voor den laatsten keer niet al te gemakkelijk
maken! Begint u eens staande op één been.
Nu langzaam doorzakken tot u niet verder
kunt, en zonder den hiel van den linker voet
op te tillen. Het rechterbeen mag den grond
niet raken, ook niet als u zich daarna weer
probeert op te duwen. Het is een zware
beenoefening, tegelijkertijd een uitstekende
evenwichtsoefening en ook een proef of de
enkels wel goed lenig geworden zijn.
En nu aan den slag! Oefent iederen dag
met open ramen minstens tien minuten. Het
zal u helpen fit te blijven!
HOEftf1
JULES KAMMEIJER,
Leeraar Lich Opv. M. O.
&0C//VC
L.#GUM£.
Van koraaleiland tot vlieghaven. Plan voor een vlieghaven op Wake. A.- Logies voor den staf. b.: Logies voor vliegers. C.: Logies voor den
chef van de vlieghaven. D.: Lo;y,.s veer ne. personeel.
„els onophoudelijk aan komen vliegen met
het voedsel, dat hoofdzakelijk uit rupsen en
andere schadelijke insecten bestaat.
Nuttige vogels
Daar deze beide meezensoorten dus als in
sectenverdelgers zeer nuttig werk verrichten,
komt men hun overal zooveel mogelijk tege
moet. door ze geschikte broedgelegenheid te
verschaffen door het ophangen van nestkast-
broeders, doch door de intensieve boschcul-
jes. De meezen zijn nl. oorspronkelijk holen-
tuur van de laatste tientallen jaren, wordt
elke boom waarin gaten ontdekt, worden, on
middellijk verwijderd. Hierdoor ontstond
groote woningnood onder de holen broeders.
De Duitscher von Berlepsch heeft toen voor
het eerst proeven genomen, met kunstmatige
broedgelegenheden. Oorspronkelijk waren dit
uitgeholde boomstammen, zooals ook nog de
meeste kastjes op „Flora", spoedig echter
bleek, dat de dieren ook genoegen namen
men eenvoudige houten broedhokjes, zooals
die thans algemeen door den plantenziekten-
kundigen Dienst te Wageningen gepropa
geerd worden.
Behalve meezen, kunnen we nog tal van
andere vogels in de nestkasten aantreffen,
waarbij dan de vogelsoort meestal afhankelijk
is van de grootte van het vlieggat. Door een
eenvoudige constructie kan men in de eerste
plaats gemakkelijk controleeren, door welke
vogelsoort het kastje bewoond wordt, terwijl
door den lossen bodem de reiniging verge
makkelijkt wordt. Evenwel zijn deze kastjes
natuurlijk niet zoo sierlijk, als de fraaie uit
geholde berkenstammetjes, doch voor de vo
gels zijn ze beter.
De andere vogeïs.
De lijsters hebben zich ook al bitter weinig
van de drukte aangetrokken, zoodat er thans
al een merelwijfje zit te broeden op haar vier
bruingespikkelde, groene eitjes, terwijl het
eerste zanglijsterei ook weldra verwacht kan
worden. Deze beide vogels hebben hun nest
niet hooger dan een meter boven den grond,
in een paar conifeertjes gebouwd. De groote
lijster, die de laatste jaren als broedvogel
in Kennemerland steeds algemeener wordt,
heeft zijn nest heel Jioog, in de nog kale tak
ken van een kastanjeboom gebouwd, zeker
een twintig meter boven het gewoel der men-
schen, die hem waarschijnlijk niet eens op
merken.
Ook de boschduiven bouwen rustig hun
wankele nesten in de sparren aan den Le
lievijver. Wat trouwens niet te verwonderen
valt, daar deze duiven ook steeds op de
drukste punten in de stad hun nesten bou
wen. Al heel vroeg klinkt 's ochtends het droo-
merige koekoe-roekoekoe over het nog verla
ten expositie-terrein. En een enkele maal
wordt een net gekleed, argeloos wandelaar het
slachtoffer van de onbeschaamdheid dezer
vogels, zoodat hij onbewust rondwandelt, ver
sierd met een duidelijk onderscheidingstee-
ken.
Buiten het terrein.
Hadden we verwacht, dat schuwe vogels
als b.v. de ransuilen die in de onmiddellijke
nabijheid van den ingang verleden jaar hun
horst gebouwd hadden, toch zeker weg zou
den blijven, dan bleek weer eens dat ook deze
berekening maar een menschelijke was en
derhalve verkeerd. Want toen we vanmor
gen, na een moeizame klimpartij, het prach
tig verscholen nest bereikten, vonden we
daar vier stompe, witte eieren, waarvan de
warmte bewees, dat de vogel het nest slechts
enkele oogenblikken tevoren verlaten had.
Misschien zat zij ons wel van vlakbij met haar
felle gele oogen te bespieden, zich verwon
derd afvragend wat die tweebeenige wezens
daar bij haar nest te maken hadden. En dat,
terwijl dit nest gelegen is in de onmiddellijke
nabijheid van het parkeerterrein der tou
ringcars, met alle onaangenaamheden, die
een dergelijk nabuurschap voor een zoo schu
wen vogel met zich brengt.
De holenduiven, die op 21 Maart al eieren
hadden in den hollen boom langs den rijweg
zullen over enkele dagen hun jongen wel
zien uitvliegen, waarna ze wel weer gauw
aan een tweede broedsel zullen beginnen. Het
andere nest, dat op denzelfden datum ook
twee eieren bevatte werd uitgehaald door
een eekhoorn, die er toen zelf zijn nest bouw
de.
Zondag liet de eerste nachtegaal zich hoo-
ren in de Waterdel, zoodat ze dus zien, dat
de vogels zich van de drukte rondom hen,
bitter weinig aantrekken, waarover we ons
slechts kunnen verheugen. Want het zou toch
werkelijk jammer wezen, als Groenendaal,
dat toch een vogelbosch bij uitnemendheid is,
door de „Flora" een deel van z'n gevederde
bewoners zou kwijtraken. Zoo spaak loopt het
nu gelukkig niet.
KO ZWEERES.
Haarlem, April 1935.
