tUOEHSEL
MET SUCCES
GOALPARA THEE
J. Th. KORT
De „groote paleizen" op de
Brusseische tentoonstelling.
Ook U kunt modern
voor de dag komen
WORDT TIJDELIJK OOK AAN NIET-LEDEN VERKOCHT
MOTORRIJWIELEN
awr f 333.—,
J. J. VAN KOOTEN - PLEIN 22
mil PINKSTER-
LIKEÜR-CAMPAGNE
N.V. WYNHUYS
DE GULDE DRUYF
POND EED'XG 6 JUNI "1935
H A A R E E M'S DAGBCAC
IT
De techniek domineert.
Een trein uit het jaar 1835.
- (Van onzen Brusselschen correspondent).
Het centrum van de Brusseische Wereld
tentoonstelling wordt gevormd door wat men
noemt: de G-roote Paleizen. Dit zijn de mid
denhal met de twee zijhallen, drie gebouwen
van grootsche afmetingen en vermetele con
structie. Bij het hier tentoongestelde over-
heerscht de techniek en men kan zich weer.
eens rekenschap geven, van de verbazing
wekkende vlucht, welke deze de laatste hon
derd jaar heeft genomen. In de oostelijke
zijhal exposeeren de voornaamste Belgische
industrieën: de metaalbouw, de electriciteit
en de werktuigkunde, welke door meer dan
honderdzeventig inzendingen zijn vertegen
woordigd. Ei- hangt iets geheimzinnigs in
deze atmosfeer, waar machines ronken en
suizen, vonden knetteren en veelkleurige
lichten draaien. Als leek ontkomt men niet
aan een zeker gevoel van beklemming en
verlorenheid, temidden van al deze groote
motoren, ovens en dynamo's, ontzaglijke
tandraderen en allerlei gecompliceerde werk
tuigen en machines, wier werking men niet
begrijpt. De door de uitgebreidheid van onze
tegenwoordige kennis en kunde noodzakelijk'
gemaakte specialisatie heeft de mensch van
een groot deel van zijn eigen scheppingen
vervreemd. Niet geheel- zonder weemoed
denkt men terug aan de. achttiende eeuw,"
toen er nog veel „encyclopedische" men-
schen waren, die zich een overzicht konden
vormen van de wetenschap van hun tijd.
Maar bepalen wij ons tot het heden. In deze
hal vindt men naast het gigantische ook het
vriendelijkere en huishoudelijke, bij de zeer
uitgebreide stand der verwarmingsindus
trieën. welke een waar leger van kachels,
calorifères, fornuizen en andere .verwar
mingstoestellen in alle tinten ten toon stel
len.
Aan de wijze van tentoonstellen is over het
algemeen veel zorg besteed en er vallen soms
origineele vondsten te bewonderen. Bizar is
de inzending van een koper- en zinkfabriek:
in een groote pot staan in waaiervormige
groepeeringen koperen en zinkeH staven, die
den indruk wekken van een reusachtige me
talen cactus. Bij de stand van een electrici-
teitsmaatschappij kan men zijn eigen stem
„zien". Achter een glazen plaat ziet men een
groene lijn, welke, wanneer men door een
micro-telefoon spreekt, met de stem mee
gaat golven en dansen.
De middenhal is aan het spoorwegwezen
gewijd. Het is geen toeval, dat men daar
juist de kern van de tentoonstelling voor
heeft uitgekozen. Aanleiding tot deze expo
sitie was toch het feit, dat honderd jaar ge
leden, op 5 Mei 1835, de eerste Belgische
spoorlijn, van Brussel naar Mechelen ge
opend werd. Wat er sindsdien op het gebied
van het treinverkeer bereikt is, krijgt men
in dit gebouw te aanschouwen, dat ingericht
is tot een groot en modern station, dat er
bijzonder goed uitziet. Door een enorme gla
zen overkapping straalt een rustig licht naar
binnen, dat medewerkt tot het scheppen van
een aangename en prettige atmosfeer. Het
ware te wenschen, dat er in Brussel voor
werkelijk gebruik een stationsgebouw te vin
den ware van een dergelijken opzet en helder
aanzien.
Niets ontbreekt er aan dit model-station.
Wanneer men binnentreedt, komt men eerst
in een ruim voorhal, waar zich alles bevindt
wat een reiziger maar kan wenschen. In een
gezellige eetzaal kan men tegen een matigen
prijs dineeren. Men vindt er een luxueuze en
modern ingerichte kapsalon, welke plaats
biedt aan een groot aantal personen, zoodat
het geduld van haastige reizigers niet op
de proef wordt gesteld. In diverse winkels
kan men reisartikelen koopen, terwijl een
boekenstalletje voorziet in de behoefte aan
lectuur. Ook een post-, telegraaf-, en tele
foonkantoor, dat zich door zijn helderheid en
frischheid gunstig onderscheidt van degene,
welke men op „echte" stations pleegt aan te
treffen is hier ten gerieve der bezoekers aan
wezig. Hier bevindt zich ook een stand, welke
een interessante collectie bevat van modellen
telefonische en telegrafische kabels. De lo
ketten van dit station zijn voorzien van ma
chines, welke de verlangde plaatskaartjes in
minder dan geen tijd kunnen drukken.
Wanneer men het eigenlijke station bin
nengaat, ziet men op een twaalftal sporen,
een keur der nieuwste locomotieven, perso
nen- eri goederenwagens voor zich staan,
zoowel van de Belgische spoorwegen als van
eenige buitenlandsche maatschappijen.
Op het middenperron waant men zich even
honderd jaar terug: een locomotief uit het
jaar 1835, .ie Beige", de eerste locomotief
van Belgisch maaksel (de locomotieven waar
mede de lijn BrusselMechelen geopend
werd, waren nog van Stephenson) trekt
eenige Berlines. tweede en derde klas voort,
welke voor deze gelegenheid keurig netjes
zijn opgeschilderd. Om de illusie volledig te
maken zit de trein vol „passagiers" in het
costuum van dien tijd. Wanneer men om
zich heen kijkt naar de modernste scheppin
gen op het gebied van treinvervoer ervaart
men den grooten afstand, welke sindsdien
werd doorloopen. Het reizen is wellicht min
der gemoedelijk geworden, maar zeker veel
gemakkelijker en aangenamer.
Italië schijnt er op uit zich zoo modem
mogelijk te toonen en exposeert geen stoom
treinen, doch alleen electrische treinen en
autorails. Er is hier een eigenaardig contrast
tusschen het inwendige en het uitwendige
van het geëxposeerde materieel. Het laatste
is „modem", in den goeden zin van het
woord en. zooals het meeste wat wij hier za
gen, in heldere, harmonische kleuren ge
houden. Het inwendige daarentegen is wel
zeer weelderig, maar dikwijls ongezellig en
leelijk. Vooral de inrichting der coupés van
den electrischen personentrein, met hun
roodfiuweelen zitplaatsen, witte anti-makas-
sars en het noodige gekrulde koper getuigt
van gebrek aan smaak. Boven iedere plaats
bevinden zich gekleurde reproducties van
schilderijen, die helaas niet bijdragen tot
verfraaiing van het geheel. In de autorail is
het aangenamer vertoeven, (als men maar
niet let op de kleuren-disharmonie tusschen
het helle rood van de zetels en het fraise
van het tapijt); radiomuziek en een sympa
thieke kleine bar heipen reizigers, aan wie
de tijd in dezen snellen wagen nog te lang
mocht schijnen, dezen te korten.
Bij de uitgebreide Fransche inzending valt
ons een zeer groote locomotief, voor zware
sneltreinen bestemd, op, welke zoowel in
vorm als in zijn roode, grijze en zwarte kleur,
de mooiste der hier geëxposeerde locomotie
ven is. Ook de metalen wagens derde klasse,
voor de „banlieu", van binnen uitgevoerd in
metaal en glanzend hout, treffen door hun
degelijkheid en smaakvollen eenvoud. Een
wagen, welke veel de aandacht trekt, is een
wagon met een étage, eveneens voor de
banlieu bestemd, welke met het grootste
gemak een twee honderd vijftig reizigers
kan vervoeren. Interessant is de bij de
Fransche inzending geëxposeerde „dispositif
de securité dit d'homme mort", een inrichting
om ongelukken ten gevolge van een plotse
ling onwel worden van den machinist te ver
hinderen. De machinist staat hier op een
klein platform, dat door zijn gewicht iets
wordt ingedrukt. Zoodra deze druk ophoudt,
wat geschieden zal wanneer de machinist
ziek in elkaar mocht zinken, gaat de trein
automatisch stoppen. Wij vinden hier voorts
prachtige automotrices tentoongesteld van
Renault en Dietrich, evenals de zwaardere
autorails van Renault en Bugatti. Vooral bij
de eerste is het doode gewicht per passagier
aanzienlijk lager dan bij de gewone spoor
trein. Het type autorail Bugatti, dat hier
staat, houdt op het oogenblik het snelheids
record op den ijzeren weg met een behaalde
snelheid van 192 kilometer per uur. Zeer
practisch en comfortabel is de bekende Mi-
cheline, een autorail op rubberbanden, waar
mede men zoowel op rails als op een gewone
weg kan rijden.
Als ware het om de tegenstelling te doen
uitkomen, vindt men vlak naast het treintje
uit het jaar 1835, de moderne treinen van
de Belgische spoorwegen, welke er zeer ver
zórgd uitzien. Ook de nieuwste aanwinst, de
Diesel trein BrusselAntwerpen, die juist
honderd jaar na de eerste trein Brussel—
Mechelen officieel is ingewijd, is hier aan
wezig. In deze ruime en keurig ingerichte
wagens is het buitengewoon aangenaam
reizen.
De Zweedsche spoorwegwagons vallen op
door hun bizondere roodbruine kleur, welke
valt buiten de tinten, die voor spoorweg
wagons gelijk schijnen te zijn. Een salon
wagen tweede klas is hier tentoongesteld,
welke de bijzonderheid biedt, dat deze, in
tegenstelling met het andere geëxposeerde
spoorwegmaterieel, niet nieuw is maar reeds
gebruikt, en zonder bijgewerkt te zijn, uit
het verkeer StockholmTralerborg is geno
men. Het inwendige der Zweedsche wagens
doet ietwat ouderwets aan, maar is zeer com
fortabel. Nog nooit zaten wij op zulke heer
lijke leeren banken!
In de Westelijke zijhal exposeeren ver
schillende publieke diensten en vele instel
lingen en vereenigingen van openbaar nut.
Zoo vindt men daar stands van de staats-
zeediensten en van de havendienst van Bel
gische maritieme steden, met vele en zeer
groote maquettes van haveninrichtingen,
sluizen, rivieren, waarbij "en duidelijk plan
in relief, op groote schaal, van de loop dei-
Schelde van Vlissingen tot Rupel; dwars
doorsneden en modellen van schepen en
boeien. Interessant zijn de afbeeldingen
welke ons aantoonen hoe in de wereldoorlog
de zeeschepen, door een beschildering, welke
zich bij de tinten van zee en lucht aanpasten;
werden gedaihoufleerd.
Hoe de moderne wetenschap en techniek,
die eenerzijds veel heeft bijgedragen "om het
leven zekerder en aangenamer te maken, dit
aan de andere kant toch weer onveiliger en
barbaarscher heeft gemaakt, daarvan geven
wij ons rekenschap, wanneer wij de uitge
breide stand van het Belgische leger bezoe
ken. Al het modernste oorlogstuig vinden
wij hier tentoongesteld. Op ware grootte is
hier een verwoest huis gereconstrueerd, met
in de kelder een volledig uitgeruste com
mandopost van de commandant van een in
fer antiebataillon. Ook het „industrieele leger"
exposeert hier: de wapenfabrieken,, de ka
nongieterijen, het bouwarsenaal enz. Evenmin
ontbreken een operatiepaviljoen, een aller
modernst ingerichte Roode Kruiswagen en
een volledige veldbakkerij.
Bij deze stand sluit zich die van de lucht
vaart aan, waarbij het militaire element, in
de vorm van een bommenwerper en een ver
kenningsvliegtuig, domineert. Een tegen den
wand bevestigde kaart, toont ons de werking
van de veiligheidsdienst voor het luchtver
keer aan. Een miniatuur vliegtuig beweegt
zich over deze kaart van Londen naar Keulen
en door een vernuftig systeem van lichtjes
zien wij hoe het vliegtuig met de verschil
lende radiostations, en deze onderling, con
tact houden, en het vertrek van en de aan
komst op de verschillende vliegvelden worden
geseind.
In deze hal vindt men verder een groot
aantal stands op sociaal economisch gebied,
welke voornamelijk uit affiches en litteratuur
bestaan. Wij noemen slechts de Spaarkassen,
de sociale verzekeringen, de vakvereenigingen
waarbij ons opvalt, dat er in België naast
de Katholieke en socialistische syndicaten
ook een liberaal vakverbond is, welks leden
tal nog steeds toeneemt, het Roode Kruis,
het Heilsleger, de openluchtkolonies, de
drankbestrijding, het vredeswerk, het coöpe
ratiewezen, enz. enz. Op de handelsaf-
deeling zijn vele Kamers van Koophandel
vertegenwoordigd, waarbij ook de Ned er-
landsche Kamer van Koophandel in België.
De onderwijsafdeeling. welke zeer belang
wekkend belooft te zijn, was ten tijde van
ons bezoek nog niet voor het publiek open
gesteld.
JAN GRESHOFF.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Ceintuurs en handschoenen: Politiebureau
Smedestraat 9; verm. zilv. armband. Appel
boom, Celebesstraat 5; bril in étui; Van
Amerongen, Bakenessergracht 3; verm. gou
den broche. Blankevoort. Hedastraat 6; bril,
Vletter, Kleverlaan 47 (Bloemendaal)En-
gelsch boek, Politiebureau, Smedestraat 9;
doos, inh. vulpen en potlood, Boon, Ged.
Raamgracht 28; schoolétui, Politiebui-eau,
Smedestraat 9; hondje, Stolbeek. Kruistocht
straat 10; hamer, Reimeringer, Wilhelmina-
park 2; mes, Luideman, KI. Houtweg 18;
portemonnaie (f 1.83) Vercruyse, De Ruyter-
plein 5; idem (f 1.41 en horloge), Van de Wal
Leidschevaart 306 A; idem (10 cent), Mart-
laar. Slachthuisstraat 9; idem (49 1/2 cent),
De Vries, Solostraat 4; idem (ledig). Ruiter,
Lingestraat 46; pakje zwarte zijde, Neelis,
Jan v. Walréstraat 35; paar regenpijpen,
Steffers, Adr. Loosjesstraat 14 rd.; rijwielbe-
lastingplaatje, Repko, Lijsterstraat 28; idem
Bruin, Emostraat 16; idem, Oldekerk, Welte
vredenplein 45; witte schort, Lebeau, Zonne
bloemstraat 54; boodschappentasch. Alphe-
naar, Kruisweg 49; bruine tasch met foto's,
Raymakers, Eendjespoortstraat 23; vulpen,
Jansen, Zwaluwstraat 49.
want het van Woensel-sortiment
brengt U het nieuwste in zomer
schoenen tegen diverse prijzen,
maar welk bedrag U ook be
steedt, U kunt er van verzekerd
zijn, dat U meer waarde voor
Uw geld ontvangt want, de pas
vorm en afwerking van iedere
van Woensel-schoen is af en ook
het model en de snit kenmerken
zich door hun fraaie lijnen en
zullen zeker met Uw zomertoilet
tU.w uiterlijk verhogen
GROOTE HOUTSTRAAT 41
WORDT NOG STEEDS DE BEKENDE HEERLIJKE
(ORANJE PECCO)
BIJ EIGEN HULP VERKOCHT
a Fl. 1.25 per pond of
5.90 per bus van 5 pond
Bewijs van herkomst in de winkel ter inzage.
re fi9uren mei
gevoerde voor-
BL Dalei - Degelijk velercorsel en achterpanden
van coulil mei versterkt voorpand. Maten:68-IOOcM
Maten: 64-90cM. Prijs: f, 2.95 Prijs: f. 6.35
Dit is een kleine greep uit vele soorten
Lange Veersiraat
en Gr. Houtstraat
HAARLEM
Raadhuisstraat
HEEMSTEDE
THANS ZIJN WIJ NAAST
H. D. 00K AGENT VAN 0. K. en B. M. W.
GEHEEL COMPLEET, ELECTRISCH, VANAF
ZIET ETALAGE EN VRAAGT CATALOGUS
TELEFOON 12000 HAARLEM.
AGENTEN:
HAARLEM
CHR. PETERSEN, Gen. Cronjéstraat 2 A Telef. 16832
S. N. VERSTRATEN, Amsterdamstraat.
Rijwielmag. ,,ALBA", Groote Houtstraat 158 Telef. 15426
JOH. PETERSEN, Leidschevaart 40.
A. GBESBERGEN, Rijksstraatweg.
HEEMSTEDE: B. JUFFERMANS, Binnenweg 89.
A. TREFFERS, Billitonstraat 2.
-
Qnnti I83J
.feguftf Dtuyfijaorfem.
HOE LANG DUURT HET NU NOG
NOU, MEVROUW, TOT EN MET A.S. ZATERDAGAVOND.
Na Zaterdagavond kan niemand meer een flesch Likeur
tegen deze zéér lage prijzen bekomen.
Wij hebben thans wekenlang den tijd gegeven.
Ons advies is dus: „Wilt U nog profiteerën, HAAST U
Deze Likeuren fabriceeren wij zelf. Zij zijn saamgesteld
uit de beste grondstoffen.
Neêrland's oudste Zaak dekt deze prima kwaliteiten
met haar aloude reputatie
DEZE LIKEUREN staan in onze Prijscourant als volgt
genoteerd
le Kwaliteit per heele flesch
2e Kwaliteit, per heele flesch
3e Kwaliteit, per heele flesch
2.90
2.50
2.10
Wij willen aan onze Likeuren, voortreffelijk van kwaliteit
en fijn van smaak, in véél breederen lering bekendheid
geven, en daarom hebben wij onze PINKSTER-RECLAME
aan onze eigen prima Likeuren gewijd
Uiterlijk tot en met Zaterdagavond vóór Pinksteren,
stellen wij onze Likeuren als volgt beschikbaar
le Kwaliteit, per heele flesch 2 QQ
2e Kwaliteit, per heele flesch jjg
3e Kwaliteit, per heele flesch agQ
WELKE ZIJN DEZE LIKEUREN?
Anisette
Bitterkoekje
Cherry Brandy
Citronella
Crème de Rose
Crème de Vanille
Oranje Curagao
Witte Curacao
Frambozenlikeur
Half om Half
Juffertje in 't
groen
Kersen
Kummel
Mandarine
Marasquin
Groene Menthe
Parfait amour
Witte Pepermunt
Persico
Anisette
Citroen-punch
Curasao
ALCOHOLVRIJE LIKEUREN
Frambozen
Kersen
Pepermunt
Persico
ANDERS 0.50 per heele flesch
NU0.40 per heele flesch
Al deze zéér gereduceerde prijzen zonder eenige korting,
gehaald en bezorgd. Halve flesschen worden voor deze
lage prijzen niet verstrekt.
Het doet ons buitengewoon véél genoegen, dat wij óók
den vasten en getrouwen afnemers onzer Likeuren een
attentie kunnen bewijzen met deze zéér lage prijzen.
Dat zij er maar naar hartelust van profiteeren
Drinkt de Likeuren
nooit lauw of warm
Altijd frisch en koud
5*
4 Groote Markt
1-3-5 Koningstraat
HAARLEM.
Directeur: P. J. M. VAN TETERING
NEÊRLAND'S OUDSTE ZAAK
TELEFOON no. 10134
(en bij géén gehoor no. 11008).