DE BILT
VOORJAARSPRIJZEN
ECHTE WALES-ANTH RACIET
GELDIG TOT 1 JULI
Belangrijke Prijsvermindering
WEILL ZOON
Barteljorisstraat 26-28
WOENSDAG 26 JUNI 1935
H A A R E E M'S D' A G B E A D
2
EERSTE KAMER.
Nadat 14 wetsontwerpen Dinsdagavond door
de Eerste Kamer waren aangenomen, werd
overgegaan tot het trekken der afdeelingen,
waarna de vergadering werd geschorst daar
de afdeelingen bijeen kwamen ter benoe
ming van voorzitters en van onder-voorzit
ters.
Na heropening der vergadering werd
medegedeeld dat benoemd waren:
Tot voorzitters der afdeelingen de heeren
dr. Gijzelaar van Sasse van IJsselt, Michiels
van Kessenich, Janssen en Droogleever For-
tuyn:
tot ondervoorzitters de heeren Fock, Her
mans. Blomjous, de Savornin Lohman en
Heerkens Thijssen.
DE INBRAAK IN DE NOODKERK TE
EIJGELSHOVEN.
Nabij den spoorwegovergang op den Rijks
weg tusschen Geleen en Sittard werden
Dinsdagmiddag enkele hosties gevonden, af
komstig van de inbraak in de noodkerk te
Eijgelshoven. gepleegd in den nacht van 13
op 14 Juni. Zoodra de politie van Geleen van
deze vondst in kennis was gesteld, stelde zij
in samenwerking met de politie van Sittard
een onderzoek ter plaatse in, waarbij nog
enkele hosties werden gevonden.
In een diepen bruin kool vijver is een ijze
ren kist gevonden, waarin de gouden deksel
van een der cibories was. het lepeltje en de
vernielde doos, waarin de kelk was geborgen
geweest.
TEGEN VERHOOGING VAN HET AANTAL
LEERLINGEN PER ONDERWIJZER.
De Bond ter behartiging van de belangen
van het kind heeft aan den Ministerraad en
de beide Kamers een adres gezonden, waarin
met betrekking tot het bezuinigingsontwerp
bezwaren worden aangevoerd tegen de drei
gende verhooging van het aantal leerlingen
per onderwijzer, het voornemen de dagnijver
heidsscholen met een cursusduur van meer
dan twee jaar om te zetten in scholen met
een cursusduur van twee jaar en de ver
hooging van den toelatingsleeftijd voor het'
lag-nijverheidsonderwijs.
JUSTITIE TE AMSTERDAM NEEMT EEN
WEEKBLAD IN BESLAG
AMSTERDAM, 25 Juni (V D.) Naar we
Vernemen heeft de officier van justitie mr. De
Blécourt de geheele oplage van het a.s. Zondag
te verschijnen nummer van „De Gulden" in
beslag laten nemen. Dit was het eerste num
mer van „De Gulden", een weekblad dat zich
ten doel stelt het publiek in te lichten omtrent
uitwassen op financieel gebied. De beslagname
hield verband met een artikel over het provo-
ceeren van een strafbaar feit door een com-
mïssionnair hier ter stede inzake de vervalsch-
te H. V. A.-aandeelen. in welk artikel de Offi
cier van justitie beleedigende uitdrukkingen
méén de te vinden omtrent den provocateur.
CHILEENSCHE SCHULPENBESPREKINGEN
OPGESCHORT
AMSTERDAM, 25 Juli (V.D.) Met betrek
king tot de conferentie, die aan het einde
van de vorige week te Parijs werd gehouden
tusschen de vertegenwoordigers van de Fraix-
sche, Belgische, Zwitsersche en Nederland-,
sche houders van de Chileensche obligaties
verneemt het persbureau Vaz Dias, dat de be
sprekingen voorloopig zijn opgeschort om de
Chileensche delegatie gelegenheid te geven
overleg te plegen met haar regeering. De be
sprekingen zullen binnenkort worden hervat.
Verdronken.
Bij het baden voor de haven van Harder
wijk is in de vaargeul de 12 jarige zoon van
den heer Van W. verdronken. Twee jaar ge
leden is een oudere broer van den jongen even
eens om het leven gekomen.
Te Goirle is verdronken de 37 jarige M.
Dietstraten, wonende te Goirle. De man was
gehuwd en had twee kinderen.
Dinsdagavond was de 27-jarige gehuwde
fabrieksarbeider P. van G. uit Eindhoven in
het Nieuwe Kanaal aldaar aan het zwemmen.
Hij heeft vermoedelijk kramp gekregen, is in
de diepte verdwenen en verdronken.
EEN ARBEIDERSREISCLUB.
Hier ter stede is een arbeidersautoreisclub
opgericht onder den naam Herman Heyer-
mans. Er worden per jaar ook twee feest
avonden georganiseerd.
Een Glas gebroken?
Veer of Rand?
Van uw bril of pince-nez? Spoed U dan naar
Opticien FEDERMANN,
GROOTE HOUTSTRAAT 37
bij de ANEGANG Telefoon 11059.
Bekend door vluggen arbeid.
Desnoods even wachten.
Leverancier van aiie Ziekenfondsen.
(Adv. Ingez. Med.)
AGENDA
Heden:
WOENSDAG 26 JUNI
Luxor Sound Theater: „De Poolsche Jood".
2.30 uur en doorloopende voorstelling van 7
uur tot 11.30 uur.
Palace: „Stimmen der Liebe". Op het too-
neel: het ensemble 4 Kaeths, concertharmo
nica, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „De vroolijke schei
ding". Op het tooneel: Wilburry's acrobatiek.
2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals Theater-. „Vader's Eerewoord-'.
2.30, 7 en 9.15 uur.
DONDEDAG 27 JUNI
Bioscoopvoorstellingen.
Tevler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur. behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.
Heemstede: Gemeenteraadsvergadering
$S uur nam.
Autoverhuurders klagen over
de hooge lasten.
Protestvergadering in Den Haag.
Het luxe-verhuur- en taxi-autobedrijf
heeft in Den Haag een vergadering gehou
den om de aandacht te vestigen op de groo-
te moeilijkheden, welke het bedrijf thans
ondervindt. Ir. B. de Wolff, secretaris der
Alg. Ned. Verkeersfederatie, sprak over de
financieele lasten van het motorwegverkeer
en de plannen voor een algemeen vergun
ningsstelsel. Spr. zeide, dat het hoofdzake
lijk de Spoor- en Waterwegen zijn. welke
beslag leggen op 's lands schatkist. Bij coör
dinatie-overwegingen stelle men volgens ir.
De Wolff voorop, dat de vrije ontwikkeling
der bedrijven zoo min mogelijk belemmerd
moet worden.
Verschillende andere sprekers voerden
nog het woord.
Voorbeurs te Amsterdam.
VASTE STEMMING. WEINIG OMZET.
Ondanks de verdere reactie in Wallstreet
heerscht op de Amsterdamsche ochtendbeurs
een vaste stemming omtrent de oorzaken
waarvan men, zooals overigens dikwijls het
geval is, in het duister tastte. Er ging echter
zeer weinig om, zoodat enkele stuks vraag
reeds voldoende waren om de koersen te doen
aantrekken.
Kon. Olie avanceerden ongeveer 2 percent,
terwijl de Philips 1 percent verbeterden. Uni
lever boekten een overeenkomstige winst ter
wijl Aku weinig verandering ondergingen.
Amst. Rubber zetten ruim 1 percent lager in,
doch herstelden zich tot een fractie boven het
vorig slot. H.V.A. golden ongeveer 2 percent
hooger.
De Youngleening was prijshoudend.
Op de wisselmarkt waren de koersverschil
len van weinig beteekenis. Het pond lag ge
drukt en daalde tot f 7.24 3/4.
De dollar was prijshoudend omstreeks
f 1.46 5'8.
De Fransche franc noteerde een fractie lager
op 9.72 3/4.
De belga was nauwelijks prijshoudend op
24.77.
MEJ. F. A. M. PEETERS f
In de Maria-Stichting alhier is op 87-ja-
rigen leeftijd na een langdurige ongesteld
heid overleden mej. F. A. M. Peeters een be
kende persoonlijkheid in de R.-K. vrouwen
beweging.
Het is nog niet zoo lang geleden, dat wij
mej. Peeters op een vergadering' het woord
hoorden voeren en de helderheid van geest
van deze hoogbejaarde vrouw bewonderden
en het gemak, waarmede zij haar gedach
ten uitte. Zij was dan ook in Katholieke
kringen zeer populair om haar eerlijkheid,
resoluutheid en gevoel voor humor.
Zij was vroeger bij het openbaar onder
wijs als onderwijzeres werkzaam geweest,
maar in 1885 stichtte zij te Amsterdam een
particuliere R.-K. Meisjesschool, die spoe
dig in bloei toenam en later den naam van
„Peetersschool" kreeg.
Op 5 Mei jl. zou het 50-jarig bestaan dier
school zijn gevierd, maar deze viering werd
toen uitgesteld, omdat mej. Peeters ziek was
geworden, .Zij. is van.haar ziekbed niet. meer
opgestaan.
In 1906 moest mej. Peeters de leiding van
haar school wegens ziekte aan andere krach
ten overlaten.
Van 1917 tot 1929 was mej. Peeters. die zich
inmiddels eerst te Bussum en daarna te
Overveen gevestigd had. presidente van den
Haarl. R.-K. Vrouwenbond, waaraan zij ook
weer al haar energie gaf. De Haariemsche
R-K. vrouwenbeweging heeft veel aan haar
te danken.
Ook is de overledene voorzitster geweest
van den Diocesan en Vrouwenhond en voorts
behoorde zij tot degenen die indertijd het
„Wit-Gele Kruis" te Haarlem oprichtten.
De begrafenis zal as. Zaterdagmorgen
plaats hebben op het Adelbertus Kerkhof te
Bloemendaal, nadat te 10 uur de plechtige
Uitvaartdienst zal zijn gehouden in de R.-K.
kerk te Bloemendaal.
VAANDEDLUITREIKING AAN DE
BURGERWACHT.
Wij berichtten reeds, dat Vrijdag 28 Juni
aan de Bloemendaalsche burgerwacht een
vaandel aangeboden zal worden cioor een da
mescomité.
Aan de uitreiking van het vaandel zal tevens
de beëediging van eenige nieuwe officieren
worden verbonden. Aanwezig zullen zijn eenige
secties van de burgerwachten Haarlem en
Velsen en het muziek-corps van de burger
wacht Haarlem.
Na opmarsch der deelnemende burgerwach
ten met muziek naar het gemeente sportveld
gelegen aan. den Zeeweg te Overveen volgt
inspectie door den burgemeester van Bloemen
daal, Jhr. Mr. C. J. A. den Tex en den voor
zitter der Bloemendaalsche burgerwacht, den
heer H. Schmidt van Gelder, waarna de
vaandel-uitreiking door mevr. Den Tex ge
schiedt en de beëediging van de heeren: Dr.
H. D. G. A. Immink, officier van gezondheid
2e klasse en den 2den luitenant H. J. Liene-
man.
Daarna is een toespraak van de burge
meester en een marsen door de gemeente.
APOSTOLAAT TER ZEE.
IJMUIDEN. 26 Juni. In de gisteren gehou
den vergadering Ie IJmuiden is opgericht het
Havendistrict IJmuiden-Haarlem-Velsen. aan
gesloten bij de Federatie van Genootschap
pen van het Apostolaat ter Zee in Nederland.
Tot havenaalmoezenier is benoemd door
mgr. J. D. J. Aengenent, de Zeereerw. heer J.
C. de Moei. pastoor te IJmuiden.
Het bestuur werd als volgt samengesteld:
Voorzitter: de havenaalmoezenier, pastoor
J. C. de Moei, te IJmuiden. Secretaris: C. L.
Kolster, te IJmuiden. Penningmeester: H. F.
Heerkens Thijssen, te Bloemendaal; J. H. A.
M. Anten, te Velsen; L. Bouwman, te Bloe
mendaal; mr. dr. F. A. Bijvoet, te Haarlem;
Aeg. Swarte, te Haarlem.
DE H. V. A. KEERT 4 PERCENT UIT.
AMSTERDAM. 26 Juni (V.D.) 111 de lieden
gehouden jaarlijksche algemeene vergadering
der Handelsvereeniging Amsterdam werden
de jaarstukken zonder hoofdelijke stemming
gotdgekeurd en het dividend bepaald op vier
COR RUTS BOEKT SUCCES IN NEDERL.
IXDIë
BATAVIA, 26 Juni (Aneta) De eerste reeks
van voorstellingen van „Vorstelijke Emigran
ten" door het gezelschap-Cor Ruys was een
groot succes. De Gemeentelijke Schouwburg
was sedert langen tijd niet zoo goed bezet als
bij deze voorstellingen. Zaterdag vangt men
met .,De Vier Müllers" aan.
O. af 1.95
WITTOP KONING - HAARLEM
HARMENJANSWEG G7A. TELEFOON 16100
(Adv. Ingez. Med.)
meldt:
Hoogste barometerstand 766.8 m.M. te
Röst.
Laagste barometerstand 754.1 m.M. te
Isafjord.
en voorspelt:
Zwakken tot matigen wind uit Zuidelijke
richtingen. Meest half bewolkt droog warm
weer behoudens vrij groote onweerskans.
Uit het Buitenland
Mooi weer met onweer verwacht.
Sedert gisteren is over IJsland de barometer
belangrijk gedaald en de depressie die zich
daar vertoont heeft via een smalle strook van
lagen druk verbinding gekregen met een on
diep minimum ten Zuiden van Ierland. Ook
voor de Noorsche kust deed zich het minimum
reeds gelden en van het uitgebreide hooge-
drukgebied dat daar gisteren was gelegen is
slechts een kleine kern bij Lapland over.
In het Zuiden en Oosten van ons waar
nemingsgebied steeg de barometer.
Zoowel over Zwitserland als over Centraal -
Europa vormt zich een hoogedrukgebied. Over
het vasteland blijft het weer nog fraai. Vooral
in Duitschland waar de temperatuur sedert
gisteren nóg steeg is het buitengewoon warm.
Over ons land en Frankrijk werd het door
de meer uit Zuidelijke richtingen afkomstige
luchtstrooming wat koeler. In ons land viel
eenige onweersregen. Op de Britsche Eilanden
werd eveneens wat regen afgetapt.
Het weer is daar vrij somber. De tempera
tuursveranderingen sedert gisteren loopen er
uiteen.
Hoogstwaarschijnlijk zal ten onzent het
mooie weer blijven aanhouden wellicht met'
wat meer bewolking en iets lagere tempera-
turen. De kans op onweer is echter vrij groot.
Barometer
Stand van heden. 766 m.M.
Vorige stand 763 m.M.
Neiging: Vooruit.
Opgave van:
FA. KUIPERS EN ZN., Opticiens.
Zijlstraat 97 Telefoon 12726.
Thermometer
26 Junbi.
Hoogste gisteren 89 F.
Laagste heden nacht 69 F.
Hoogste heden tot 12 uur 80 F.
W. KUIPERS Zn., Opticiens
ZIJLSTRAAT 97 HAARLEM.
Leveranciers van ALLE ZIEKENFONDSEN.
(Adv. Ingez. Med.)
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM 26 Juni.
Ondertrouwd 25 Juni: G. J. F. Heijer en M.
O. Möller.
Getrouwd 25 Juni: H. M. Romijn en M. J.
Stam.
Bevallen 23 Juni: S. H. de RidderBijster,
d.; J. M. ReeuwijkHartveld, z.; M. Jonker
vanStralen, z.: A. Bloks*~ade Jonge, z.; J.
HeijneBresehan, z.; H. -,p Immelvan Dalen,
d.: 24 Juni: M. van ZalenBroers, z.; 25 Juni:
A. G. SmidWeeber, d.; H. E. HalsemaHuis
man, z.;
Overleden 22 Juni: J. B. Wesselink, 55 j.,
Kruistochtstraat; 23 Juni: C. H. van Looij,
90 j„ Kampervest; 24 Juni: G. v. d. Zaal, 53
j., M. van Heemskerkstraat; M. J. M., 2 j„ d. v.
H. Westerveld, Kamperlaan; A. Stoffer, 56 j„
Schoterweg; Th. van Kruiselbergen, 72 j„
Slamatstraat; A. A. van BergeykTas, 78 j.,
Nassaustraat; J. A. M. Dijkhuizen, 38 j„ Ha-
zepaters-laan; J. H., 10 maanden, z. v. H. J. J.
Peters. Duinoordstraat;
Het jubileum van den Raads-
nestor.
De heer M. de Braai ondervond veel
belangstelling.
Het 35-jarig jubilé van het raadslid M. de
Braai is door velen aangegrepen om den
raadsxxestor door blijken van belangstelling te
toon-en, dat zijn persoon en zijn werk worden
gewaardeerd.
De jubilaris, die voorzitter van het stem
bureau in de Schoterstraat was, vond daar.
toen hij hedenmorgen kwam een vaas anjers
van de medeleden van het stembureau. In den
loop van den morgen bracht een der kiezers
een tuil rozen.
Aan de woning van den heer de Braai in
de Maerten van Heemskerkstraat waren he
denmorgen. behalve vele schriftelijke gel uk-
wenschen vele bloemstukken bezorgd. Wij
noemen die van het Haariemsche gemeente
bestuur, de A. R. Kiesvereniging „Neder
land en Oranje" Maatschappelijk Hulpbe
toon, de woningstichting „Patrimonium" en
Haarlem's Dagblad. De coöperatieve bakkerij
..Patrimonium" zond een taart. Verder waren
er nog vele bloemen en geschenken van fa
milie vrienden en bekenden.
Toen in het middaguur, toen de heer de
Braai even thuis was, kwa.m het voltallige
gemeentebestuur om zijn gelukwenschen aan
te bieden. Daarbij werd het woord gevoerd
door den burgemeester, den heer C. Maar
schalk.
Het bestuur van de A. R. Kiesvereeniging
„Nederland" en Oranje" zal den heer de Braai
van avond komen gelukwenschen.
Haarlem en Bloemendaal
stemden in de warmte.
Maar in de stemlokalen was „een koele
ontvangst".
Vandaag is de Groote Dag voor de
Haariemsche en Bloemendaalsche (en
natuurlijk ook andere.) kiezers. In de
één en tachtig stemlokalen van Haar
lem en in die van Bloemendaal kwa
men zij stuk voor stuk binnen, soms
in groepjes, en langzamerhand vulden
zich de stembussen.
Over het algemeen was er weinig nieuws te
melden aan de verschillende stemlokalen. Te
gen het middaguur hadden de meeste x-eeds
de helft van het aantal stemplichtigen inge
boekt.
Het hoofdstembux-eau te Haarlem, dat vroe
ger in de wachtkamer van het stadhuis was
gevestigd, was nu in de Pandpoort, waardoor
vermeden werd dat alle kiezers trappen moes
ten loopen naar de hal op de eerste verdiepixig.
De burgemeester, de heer C. Maarschalk, die
voorzitter is van dit stembureau, was ook van
meening dat deze verandering een verande
ring een verbetering is.
Zoowel in Haarlem als in Bloemendaal was
het opvallend dat de stemlokalen zeer koel
waren, wat voor de kiezers een x*ecreatie betee-
kende na een warme, zij het meestal slechts
korte wandeling. Met recht kan men spreken
dat den kiezers over het algeheen „een koele
ontvangst ten deel viel
In Bloemendaal speciaal hadden zeer veel
stemplichtigen bericht gezonden verhindei-d te
wezen aan hun verplichtingen te voldoen. Dit
als gevolg van de vacanties.
Ook in Haarlem hadden velen te kennen ge
geven uitstedig te zijn, doch naar verhouding
was het aantal verhinderden grooter in Bloe
mendaal.
De burgemeester van Bloemendaal was voor
zitter van het stembureau in het Bloemendaal
sche raadhuis.
Wanneer de uitslagen geheel bekend zijn,
valt nog niet met zekerheid te zeggen. Indien
het meeloopt kan het wezen dat Bloemendaal
ongeveer acht uur klaar is met tellen. Uiter
aard zal het voor Haarlem wel een paar uur
langer duren.
De officieele xxitslag zal waarschijn-,
lijk pas volgende week gereed zijnDe er
varing heeft echter geleerd dat het zelden
voorkomt dat deze verschilt met de officieuse,
die enkele urexi xia het sluitexx der stembussen
gereed is.
Haarlem en Bloexnexxdaal stemden.
Op een warmen dag.
En bslisten over het komende vierjarig be
stuur.
ONGELUK OP DEN KOUDENHORN
De elfjarige iongen L. K., die hedenmorgen
over den Koudenhorn fietste, had bij de In-
fanteriekazerae het ongeluk, met het pedaal
tegen het trottoir te stooten, waardoor hij
viel. De fiets geraakte onder een auto, die
hem achterop reed. Het voorwiel werd ver
bogen. De jongen viel tot zijn geluk den an
deren kant uit, maar kwam daarbij met het
hoofd op het trottoir terecht, waardoor hij
een wond; bovenliët dbg' kreég: De j'óngéxx werd
de kazerne binnengedragen, waar hij door
een inmiddels ontboden geneesheer werd ver
bonden. Daarna werd hij door de motorbrigade
der Haariemsche politie naar huis gebracht.
NEDERLANDSCHE KORFBALBOND.
Bij enkele candidaatstelling zijn tot lid van
het bestuur van den N.K.B. herkozen de af-
tredeixde leden SA.. Wilson, mr. H. Boekei en
H. F. Gal j aard, terwijl in de vacature Heij-
boor de heer J. van Dx-iel bij enkele candi
daatstelling gekozen is.
De heer Heijfooer stelde zich xxiet meer
herkiesbaar.
Voor het hondsjaar 1935—1936 is het be
stuur van de Neüerlandsche Korfbalbond
thans als volgt samengestel: S. A. Wilson,
Bloemendaal (voorzitter), mr. H. Boekei, Am
sterdam; W. F. Letteboer. Almelo, H. F. Gal-
jaard, Meppel, Ir. J. p. Mazxxre 's Gravexx-
hage, I. Vorst, Amsterdam, J. van Driel, Rot
terdam.
INFORMATIEKOERSEN.
(Medegedeeld door de Rott. Bank. Ver.)
Londen 7.24 1/2—7.25
Berlijn 59.2059.25
Parijs 7.72—7.72 3/8.
Brussel 24.77—24.80.
Zürich 48.0548.08
New Yox-k 1.46 9/16—1.46 11/16.
SPORT EN SPEL
WANDELSPORT.
DE VROOLIJKE TIPPELAAR.
De H.W.S.V. De Vroolijke Tippelaar heeft
deel genomen aan den marsch van K.W.C.
Alle deelnemers ontvingen een medaille en de
vereeniging kreeg eén groepsprijs. Donderdag
avond om kwart over 8 trainingsmarsch van
De Korenbeurs.
DAMMEN.
CLUBKAMPIOENSCHAP HAARL.
DAMCLUB.
Maandag j.l. werden de wedstrijden om de
clubkampioenschappen 1934-1935 der Haax--
lemsche Damclub voortgezet.
Hieronder volgen de uitslagen:
Hoofdklasse: H. van Lunenbux-g Jr. remise
met H. Greeuw.
Tweede klasse: T. Kerkman wint van C.
Kool; I. Risseeuw remise met Chr. Gerritsen:
M. van Leeuwen remise met Chr. Gerritsen.
Dex'de klasse: J. Kuntze wint J. M. Rutgers.
HAARLEMSCHE DAMCLUB.
Nu het damseizoerx 1934-1935 geëindigd is,
kunnen wij hieronder een overzicht publicee-
ren van de resultaten welke de vijf tientallen
der Haariemsche Damclub in het afgeloopen
seizoen hebben geboekt.
gesp.
gew.
gel.
verl.pnt. moyenne
le tiental
79
26
30
23
82 1.04
2e tiental
100
36
43
21
115 1.15
3e tiental
76
38
23
15
99 1.30
4e tiental
87
36
28
23
100 1.15
5e tiexxtal
74
22
21
31
65 0.88
Totaal
416
158
145
113
461 1.11
(Adv. Ingez. Med.)
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL
Jiddisch Kunst-Theafer van
New-York.
YOSCHE KALB.
Ondanks de tropische hitte was er gisteren
voor de eerste voorstelling van het Jiddisch
Kunst Theater van New-York in den Stads
schouwburg te Amsterdam zeer groote be
langstelling ieix aan het slot van de opvoering
van Yosche Kalb, heeft het publiek waar
onder heel vele artisten waren aaxi zijn be-
wondering voor de kunst van deze uit Ame
rika naar Europa overgekomen Joodsche too-
neelspelex's in een staande ovatie op overtui
gende wijze uiting gegeven. Toch leek mij de
geestdrift minder groot dan indertijd na de
opvoering van het Hebreeuwsche Habima-
Theater en zelfs ook van het Jiddische gezel
schap uit Wilna. Voor een deel schrijf ik dat
toe aan het stuk, het.door den leider Maurice
Schwartz uit Chassidische verhalen en le
genden getrokken treurspel Yosche Kalb, dat
meer de uiterlijke dan de innerlijke bewogen
heid van deze Joden uit Oost-Eixx-opa gaf,
maar ook aan de opvoering, welke hoe
voortreffelijk ook over het algemeen niet
zulke hoogtepunten bereikte als die van de
twee vorige Joodsche gezelschappen.
Het niet Joodsche deel van het publiek
stond ook nogal ver van deze zoowel in hun
vreugde als in hun smart zeer uitbundige Jo
den. Vooral in het tweede deel, waarin een
hysterisch, achterlijk meisje door Anna Fei-
telbaum met zóó gechax-geerde hevige accen
ten werd gespeeld, dat zij nu en dan de gren
zen overschreed.
Maurice Schwartz heeft het vei-haal van
Nahumtche Yosche Kalb den jongen-
vromen en lijdzamen Talmoedist, die eerst
aan de dochter van rebbe Meleck gekoppeld,
-doodzonde pleegt door zijn vrouw ontrouw
te worden met de -hartstochtelijke Malkele,
de jeugdige echtgeixoote van den ouden rab
bijn exi daarna valschelijk beschuldigd wordt
de ooi-zaak te zijn van de rampen, die over
de stad Bielagui-e zijn gekomen, doordat hij
een achterlijk meisje zou hebben verleid, om
tenslotte wanneer hij door het Hof van
Rabbijnen voor een Gilgoul dat is een
verloren en dwalende ziel, die overal, waar
hij verschijnt ongeluk aanbrengt te wor
den uitgekreten, vei-der te trekken en door
de wereld als een tweede Wandelende Jood
te zwerven, wel wat te fragmentarisch be
werkt. Schwartz heeft meer aandacht ge
schonken aan de omgeving en de gebruiken;
-der Joden dan aan het zieleprobleem van
Yosche Kalb, Dit gaf het voordeel, dat wiji
veel kregen te'zien en de opvoering veel
uiterlijk bewogen en kleurrijke momenten
bood, maar dit ging soms ten koste van onze
waarachtige belangstelling voor den hoofd
persoon.
Het was meer de franje dan de eigenlijke
kern, die onze belangstelling trok. Een gro
teske groep van als kozakken uitgedoste Jo
den, die voor een synagoge de wacht hield,
vreugde-dansen van Joodsche vrouwen en
mannen op een bruiloft, de dansen van arme
bedelaars in een straat en een vergadering
van het Hof der Rabbijnen een soort
Sanhedrin waren voox-al picturaal
de hoogtepunten van deze opvoering en -hier
in bereikten -deze Joodsche kunstenaars zeer
veel, dank zij een telkens verrassende, bijna)
Rembran-dtieke verlichting, een algeheete
opgaan in de actie der spelex-s en 'karakte
ristieke virtuose typeering van de verschil
lende pex*sonen.
Er waren px-achtige, decoratieve figux-en on
der deze Joden, en die onder de suggestieve
verlichting een soms visioraxairen indruk
maakten. En ook in de wilde, hartstochtelijke
dikwijls demonische volksscènes bereikten deze
Joodsche spelers soms heel veel.
Maar het innerlijke zelfs van de hoofd
persoon bleef ons vrijwel vreemd en dat is
toch een eerste eisch, wil een voorstelling ons
waarlijk dramatisch aangrijpen. Dat er onder
deze Joodsche artisten voortreffelijke spelex-s
zijn, dat bleek wel degelijk uit deze opvoering.
Den stex-ksten indruk maakte op ons LazaTe
Fx-eed, die de titelrol speelde. Hij gaf het
lijdzame onderworpene, mystieke van deze
jonge, dwepende Talmoedist treffend weer en
wist ons vooral door zijn strak stil spel te
boeien. Prachtig bijvoorbeeld was hij in het
tooneel, toen hij in de synagoge een redevoe
ring hield en hij hoe mooi werkte hier ook
het licht steeg tot de hoogte van eexx zie
ner. En in zijn lijdzame houding vaxx marte
laar voor het Hof werd hij ondanks zijn zwij
gen, de domineerende hoofdpersoon van deze
x-echtzitting.
Voortreffelijk was ook Charlotte Goldstein
als de vurige, opstandige Malkele, een actxïce,
van zuiver Oostersch ras, uitbxxndig, fel en
van meesleepend temperament. En een lieve
verschijning was de gedweeë Serele van Ju
dith Abarbanal. Jammer was het, dat Anxia
Feitelbaum geen maat wist te houden en de fi
guur van de hysterische Ziwya daardoor soms
bijna tot een carricatuur maakte.
Maurice Schwartz, den leider, zagen wij ook
als speler in de rol van den ouden Rebbe Me-
lech, een mooie decoratieve figuur die vooral
zijn ook geestelijkexi overgang tot wijs,
oud man zeer fijn weergaf, maar die wel eens
wat te veel met zijn ontegenzeggelijke prach
tige sonore stem koketteerde.
Als regisseur heeft Maurice Schwartz aan
het geheel een groote vaart en eexx aldoor
stuwend tempo weten te geven. In dit opzicht
gaf de opvoering van deze Joodsche spelers
heel veel te leeren exx het is te hopen, dat onze
Hollandsche tooneelleiders hiervan profijt
zullen trekken. Bij-na zonder ondex-breking
werden de 28 tafereelen, telkens weer in ander
decor, gespeeld exx waar even zeer korte
pauzes waren, verbond de suggestieve muziek
van Leo Koutzen voor eexx gx-oote schouw
burgzaal wel wat al te primitief uitgevoerd
door een piano en eexx viool de tooneelen
aan elkaar.
Het Jiddisch Kunst-Theater van New York
treedt ïxog heden exx morgen in deix Stads
schouwburg te Axixstex-dam op, om daarxxa zijn
voorstellingen voort te zetten te Den Haag.
Dat er in oxxze hoofdstad belangstelling zou
zijn voor deze specifiek Joodsche tooneelspeel-
kunst was te verwachten. Maar na de Wilnaërs
en het Habima-Theater brachten de spelers
uit New-York t-och geen cliixxax in de buiten-
landsche Joodsche opvoeringen.
J. B. SCHUIL, j
