VLOOTKWESTIES.
1
DINSDAG 9 JU LI 1933
HAARLEM'S DAGBLAD
11'
De kansen van beperking. Bezwaren tegen het Britsch-
Duitsch vergelijk nadrukkelijker uiteengezet.
LONDEN, 8 Juli.
(Van onzen Londenschen correspondent).
In Engeland wordt geloofd dat de kansen
voor beperking in vlootbouw bij internationaal
vergelijk thans wat beter staan dan voorheen.
Ofschoon de houding van Japan, Frankrijk
en Italië dit geloof niet schijnt te voeden,
hoopt men in Londen dat de bezwaren van
die landen kunnen worden overwonnen. Men
meent dat deze landen niet zoo zeer bezwaar
maken tegen beperking als zoodanig als tegen
de methode, welke er voor is aanvaard sedert
het Verdrag van Washington. Die methode
is gebaseerd op verhoudingen in vlootsterkten.
Men weet dat Japan in de eerste plaats in
de vlootbesprekingen te Londen in het begin
van dit jaar ondubbelzinnig te kennen heeft
gegeven dat het zich niet langer kan schik
ken in de verhouding 5-5-3 (Amerika-Enge-
land-Japan) van het Washington-verdrag.
Sedert die besprekingen is het duidelijk ge
worden dat de overeenkomst, welke men in de
j hoofdstad der Vereenigde Staten had aan
gegaan, niet kan worden voortgezet. De ver
houdingen in maritieme macht plaatsten
zekere mogendheden op een lager machtspeil
dan andere. Nationale trots is inmiddels veel
gevoeliger geworden en gedoogt geen herha
ling van „opofferingen" (want zoo wordt het
nu gevoeld) waartoe men indertijd in
Washington bereid was. De Britsch-Duitsche
vlootbesprekingen hebben een nieuwe methode
voor vlootbeperking aan de hand gedaan, ge
baseerd op een onthuld bouwprogram. Elk
land zou moeten verklaren welke en hoeveel
schepen het noodig heeft over een zeker aan
tal jaren en zou zich verbinden niet méér te
bouwen. Bij algemeen vergelijk zou men zulk
een bouwprogram kunnen inkrimpen. De
methode is veel ingewikkelder dan die der
verhoudingen. Ze vereischt een nauwkeurige
berekening en schatting van vlootbehoeften
voor de toekomst. De Duitschers zijn daar
thans mee bezig als deel van het werk
dat uitvoering moet geven aan de te Londen
gesloten overeenkomst. Het behoeft nauwelijks
te worden opgemerkt dat dit een onderonsje
!was. Frankrijk heeft er bitter genoeg aan her
innerd. Maar afgescheiden van het feit dat
Engeland de afzonderlijke besprekingen met
Duitschland raadzaam oordeelde waren ze in
zooverre logisch, dat Duitschland niet deel
kan nemen aan de aanstaande conferentie
voor vlootbeperking, welke overeenkomstig de
bepalingen van het Verdrag van Washington
bijeen moet worden geroepen. Duitschland
kan aan die conferentie niet deelnemen, aan
gezien ze alleen de onderteekenaars van de
verdragen van Washington en Londen be
treft. Duitschland kan alleen mee gaan doen
aan de besprekingen indien men zou besluiten
er een wereldconferentie van te maken, in
welk geval Duitschland zou kunnen worden
uitgenoodigd afgevaardigden te zenden. In
Engeland acht men zulk een ontwikkeling
van zaken onvermijdelijk, want het is niet te
verwachten dat Rusland op den duur vrede
zal hebben met een Duitsche vloot -suprematie
in de Oostzee. Een wereldconferentie zou noo
dig zijn om te benroeven vlootevenwicht in die
zee te brengen. Waar men voor het feit stond
dat Duitschland toch in geen geval zou blijven
berusten in de beperkingen van Versailles
daar zoo blijft algemeen de opvatting in
Engeland was het niet alleen wensehelijk,
tnaar noodzakelijk dat Duitschland als zee
mogendheid werd erkend en dat het meteen
bij dit verdrag zich aan een eerste in
ternationale beperkende overeenkomst onder
wierp.
Intusschen komt toch in Engeland bij
erkenning van den goeden kant van het
Britsch-Duitsch vlootvergelijk meer en
meer twijfel tot uiting over de wijsheid van
3e methode vanonderhandeling en over het
voordeel dat het land er mee zou hebben ge
wonnen.
De gevoelsbezwaren van hen en hun aan
tal is~niet gering die meenen dat de Brit
sche regeering met haar opvallende toenade
ring tot Duitschland gezag en sanctie heeft
jegeven aan een landsbewind, dat zij veraf
schuwen. kunnen hier buiten beschouwing
Dlijven. Maar afgescheiden daarvan wordt in
het land meer en meer de aandacht gevestigd
ip de praktische, de materieele bezwaren. Dit
is juist weer gedaan in een artikel in den Sun-
iay Times van de hand van het conservatieve
Lagerhuislid generaal E, L. Spears, die be
toogt dat het verdrag Engeland's positie in den
Volkenbond, zoo niet den Volkenbond zelf.
heeft verzwakt en dat het minstens gezegd
eigenaardig is dat Engeland, na het initiatief
ie hebben genomen in Genève om Duitschland
wegens zijn verloochening van de militaire
bepalingen van Versailles te veroordeelen, er
het eerst bij is deze verloochening door de
ringers te zien, en daarvan indrukwekkend
le getuigen door met dat land een verdrag te
•luiten, dat den bouw van een Duitsche vloot
tls vanzelfsprekend aanvaardt. Het geloof in
ie belangeloosheid van Engeland als kam
pioen van den Volkenbond, zijn moreele posi-
iie in dien Volkenbond, is door het verdrag
langetast en Spears vindt het verdrag daar
mee blijkbaar duur gekocht. Dat acht hij te
neer het geval, daar Frankrijk's medewer-
nng aan Britschen kant, ter voorkoming van
Jen Italiaansch-Abessynischen oorlog, er mee
n de waagschaal is gesteld. De schrijver wijst
Sr verder op dat het verdrag de zaak der
rlootbeperking allerminst heeft geholpen
Vanneer Duitschland gaat bouwen en dat
lal niet lang duren zal blijken dat Enge-
and. voor handhaving der verhouding in
Iterkte, zijn verouderde schepen zal moeten
ervangen door moderne van de soort als
duitschland op zee zal brengen. Daarenboven
HOTEL- EN RESTAURANTBEDRIJF WIL
WIJZIGING DER PERSONEELE
BELASTING.
Er is een comité gevormd tot verbetering
(an den noodtoestand in het- hotel-, restau
rant en cafébedrijf. Dit comité heeft een
jüres gericht tot den minister van Financiën
waarin er op werdt gewezen, dat de toestand
n dit bedrijf steeds meer achteruitgaat. De
Nederlanders brengen in grooten getale hui;
[acantie in het buitenland door en de vreem-
ieling blijft weg. Dit is in hoofdzaak te wij
len aan het feit. dat de prijzen in dit be
kijf niet met die van de Nederland omrin-
lende landen in overeenstemming kunnen
worden gebracht, omdat de lasten, welke op
lit bedrijf rusten veel te hoog zijn. Thans is
le toestand zoo ernstig geworden, dat de Per-
joneele Belasting niet langer meer in haar
je he el kan worden opgebracht.
I Adressant verzoekt met den grootsten aan-
Irang dit bedrijf thans te willen helpen door
wijziging der Wet op de Personeele Belasting
[896, S. 72, in dier voege, dat de grondslag
luurwaarde van restaurants en café's wordt
jelijkgesteld met die van winkels.
verhindert het verdrag niet dat Duitschland
met groote snelheid, desnoods lOO.OOü ton per
jaar, naar de sterkte toe bouwt, welke het ver
drag toestaat. Doet het dit dan moet Enge
land, wil het de verhouding bewaren, met alle
macht volgen waardoor de voordeelen, welke
dit land aan het verdrag denkt te ontleenen.
voor een groot deel zouden verdwijnen. Het
zou daarom beter zijn geweest Indien het ver
drag had uitgemaakt, dat de verhouding van
jaar tot jaar de zelfde zou blijven, dat met
andere woorden Duitschland nooit meer dan
3d procent van het jaarlijksch Britsch vloot-
program zou bouwen. Generaal Spears kan
ook niet inzien dat Engeland's veiligheid door
het verdrag heeft gewonnen. Zooals anderen
vóór hem hebben gedaan herinnert hij eraan
dat de nieuwe Duitsche vloot, in haar verhou
ding van 35 procent tot de over het gansche
Britsche rijk verspreide Britsche vloot, „aan
Engeland's deur" samengetrokken kan blijven
Tenslotte betoogt de schrijver dat dientenge
volge het verdrag de positie ter zee van En
geland in het Verre Oosten en in de Middel-
landsche Zee ernstig kan verzwakken. En .in
dien Groot Brittannië voor versterking van
die vloten zou gaan bouwen, zou Duitschland
gerechtigd zijn naar evenredigheid zijn vloot
in de Noordzee te vergrooten. Het gevolg zou
zijn dat Engeland's strategische positie in de
Noordzee veel zwakker zou worden dan de
Duitsche. een toestand die Engeland uiter
aard niet kan gedoogen. De eenige oplossing
2ou liggen in samenwerking met Frankrijk,
dat Engeland's positie in de Middellandsche
Zee en verdere zeeën met zijn vloot zou steu
nen. En het is juist zulk een Britsch-Fransch
verbond dat zij, die dit vlootvergelijk met
Duitschland het levendigst hebben toegejuichd
tot eiken prijs willen voorkomen.
A. K. VAN R.
SCHEEPVAARTBERICHTEN
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Rotterdam New York n. Noordkaap 6 n.m.
van Reykjavik.
Statendam, Rotterdam n. New York pass.
7 v.m. Lizard.
Lochkatrine, Vancouver n. Rotterdam 5 te
Los Angeles.
Boschdijk Rotterdam n. Philadelphia 6
8.27 v.m. 180 mijl Z.W. van Valentia.
Breedijk, Philadelphia n. Rotterdam 6 van
New York.
Batavier IH, 7 (8.45 v.m.) van Rotterdam
te Gravesend.
HALCYON LIJN.
Rozenburg .Sas van Gent n. Vlaardingen
p. 8 Vlissingen.
Stad Haarlem Vlaardingen n. Servola p. 5
Gibraltar.
Maasbrug 7 van Narvik te Vlaardingen.
Stad Amsterdam 7 v. Emden te Vlaardin
gen.
KON. HOLLANDSCHE LLOYD.
Waterland thuisreis 6 van Las Palmas 12
verw. i i
Zaan]Huu'srei'-- n Rib 'de Janeiro
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
Bloemfontein 7 van Hamburg te Amster
dam.
Springfontein 7 van Amsterdam n. Ham
burg.
Boschfontein thuisreis 6 van Mombassa.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
Ajax 7 van Kopenhagen te Stettin.
Auropa 6 van Napels n. Lissabon.
Bodegraven, Chili n. Amsterdam via Lpl.
6 van Curacao.
Fauna 7 van Kopenhagen te Amsterdam.
Irene 7 van Huelva te Lissabon.
Oberon 7 van Venetië te Triest.
Oranje Nassau. Amsterdam n. West-Indië
p. 6 Dungeness.
Saturnus 6 van Ixmir te Kiuluk.
Simon Bolivar 5 van Barbados te Cristobal
Theseus 8 van Hamburg te Amsterdam.
Titus 7 van Lissabon n. Setubal.
Ulysses, Boürgas n. Amsterdam p. 5 Gibral
tar.
Vesta, Venetië n. Amsterdam p. 7 Ouessant.
Vulcanus 7 van Messina te Palermo.
Calypso, Rotterdam n. Gibraltar p. 7 Oues
sant.
Hercules Rotterdam n. Faro 7 (9.38 v.m.)
100 mijl Z.O. van Niton.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Palembang (thuisr.) p. 6 het iy2 graad
kanaal.
Slamat (thuisr.) 10 (7 v.m.) te Marseille
verw. -
Soekaboemi (uitr.) 8 van Suez.
Kota Baroe (thuisr.) p. 8 Ouessant.
Baloeran (uitr.) 7 van Sabang.
Sibajak (uitr.) 8 Juli te Belwan.
Dempo (uitr.) 8 van Lissabon.
Baloeran (uitr.) 6 van Belawan.
Indrapoera (thuisr.) p. 7 Finisterre. 8 (5
n.m.) te Southampton en 9 (11 van.) te Rot
terdam. verw.
Rhea, 8 v. Stettin te Amsterdam.
Ariadne, 8 v. Amsterdam te Kopenhagen.
Orpheus 8 v. Malaga te Barcelona.
Orestes 8 van Constantza te Stamboul.
Pluto 8 v. Amsterdam te Gothenburg.
Saturnus, 7 v. Kiuluk naar Limni.
Telamon, Jaffa n. Amsterdam p. 8 Gibral
tar.
Ceres, 7 van Amsterdam te Hamburg.
Cottica, 6 van Curasao n. Pto. Cabello.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
Poelau Tello 7 van Bremen te Amsterdam.
Enggano (thuisr.) 6 van Marseille.
Poelau Roebiah (thuisr.) 7 van Port Said.
Salabangka (uitr.) p. 6 Perim.
Poelau Laut (thuisr.) 8 van Colombo.
J. P. Coen 6 van Amsterdam te Batavia.
Poelau Bras, 7 van Amsterdam te Batavia.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN..
City of Oran, Japan n. Rotterdam 6 van
Yokohama.
City of Wellington, Dairen n. Rotterdam 8
van Port Said.
Polyphemus, Amsterdam n. Java p. 7 Perim.
Antenor, Japan n. Rotterdam p. i Gibraltar.
Hector, Japan naar Rotterdam 7 te Singa
pore.
Perseus, Japan n. Rotterdam 7 van Shang
hai.
Bennevis, Japan n. Rotterdam via Londen
p. 7 Casquets.
Melampus, Batavia n. Amsterdam p. 5 Gi-
braltar.
Polydorus, Amsterdam n. Java 7 (12.8 n.m.)
25 mi Z.O. van Niton. 5
HOLLAND—OOST-AZIë LIJN.
Meerkerk (uitr.) 5 van Manilla.
DRIE DOODEN BIJ EEN BRAND TE
LONDEN.
LONDEN. 7 Juli, (Reuter) Bij een brand in
een pakhuis aan de Theems in Eastend te
Londen zijn drie brandweerlieden om het
leven gekomen.
De brand werd door meer dan 200 brand
weerlieden met bijna 100 stralen bestreden,
doch alleen de voormuur van het pakhuis
bleef staan.
HEROPENING VAN V" TOTBASES AAN DE
NOORDZEI UST.
LONDEN, 7 Juli. (A. N. P.) De Britsche re
geering treft voorbereidingen voor de herope
ning van eenige vlootbases aan de Noordzee
kust, die na den wereldoorlog zijn gesloten of
gesloopt.
Waarschijnlijk zullen Rosyth en Scapa Flow
de eerste bases zijn. die weder in dienst wor
den genomen. Voor de werken te Rosyth is een
bedrag van 100.000 beschikbaar gesteld.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatstzoordt de kopij dén inzender niet
teruggegeven.
Wat is het dienen van
arbeidersbelangen?
In de raadszitting van Woensdag 3 Juli trad
het zooveelste meeningsverschil aan het licht
tusschen den heer Castricum en de rest van
de R.K. raadsfractie. Het was bij de behande
ling van het punt werkverschaffing. De heer
Castricum verdedigde het standpunt dat de
werkverschaffing zooals wij die in Nederland
hebben leeren kennen, een nadeel voor de ar
beiders gaat beteekenen. Voor de overtuiging
van zijn meening las hij den inhoud voor van
een artikel uit de Volkskrant, waarin mijns in
ziens op uitstekende wijze 't verkeerde van de
werkverschaffingspolitiek wordt uiteengezet.
De heer Castricum las verder uit de regee-
ringscirculaire voor de vernederingen die de
moeders, vrouwen en zusters zich moeten la
ten welgevallen, ook als zij in- de werkverschaf
fing werken. Dit laatste' zal toch zeker elk
katholiek uit het hart gegrepen zijn. Het is
dan ook voor mij (en uit gesprekken bleek mij
dat mijn kameraden er ook zoo over denken)
een groote teleurstelling geweest dat de heer
Kuiper het standpunt van de andere leden
der R.K. fractie en van onzen wethouder
meende te moeten verdedigen door zich vier
kant tegenover den heer Castricum te plaat
seen. De heer Kuiper verweet hem zelfs tegen
strijdigheid. Wij katholieke arbeiders kunnen
er geen tegenstrijdigheid in zien, dat werken
tegen loonen van 12 tot 16 gulden per week
voor onze menschen ten felste bestreden wordt.
Wij R.K. arbeiders vinden er een tegenstrij
digheid in, dat onze wethouder de heer Van
Liemt moest toegeven, dat in Hulst werkelijk
loonen van 13 verdiend worden en dat zulke
toestanden ónder een R.K. wethouder kunnen
ontstaan en dat door een R.K. raadslid dan
nog wex-kverschaffing, waar zulke dingen ge
beuren, verdedigd wordt. Dat de heer Kuiper
de werkverschaffingsloonen vergeleek met de
loonen van werkende land- en tuinbouwliedan
maakt zijn houding voor ons nog onbegrijpe
lijker: Weet de heer Kuiper, niet dat vooral
geschoolde grondweiteeftf1 hMT" ■'■de' werkver
schaffing" gestuurd worden? Dat wil zeggen
a'rbeidèrS :die gewend zijn ,A 31.20 per week te
verdienen.
Het was mij een behoefte om door dit stuk
je de gevoelens van. mij en groote groepen
Roomsche lotgenooten tot uiting te brengen.
Dankend voor de plaatsruimte verblijf ik,
G. E. ZEGWAARD
R.K. Bouwvakarbeider
Gen. de Wetstraat 59, Haarlem
Alle-dag-kerk te Haarlem.
Op verzoek van Let bestuur wil ik gaarne
enkele opmerkingen te dezer plaatse maken
over de Alle-Dag-Kerk ten onzent.
In een kleine conferentie, onlangs te
Schoorl gehouden, over de algemeene „Alle-
Dag-Kerk-beweging" werden eenige mede-
deelingen gedaan, die ook voor ons wel van
belang zijn, over de verhouding van stille
tijden en wïjdingsstonden met toespraken,
zooals die nu in de maand Mei weer aange
vangen zijn in de Groote Kerk.
De „open Kerk" wilde gelegenheid geven
om in een stil bedehuis Gods aangezicht te
zoeken, niet alleen door rust te schenken in
de dagelijksche jacht van .het leven, maar
ook de gelegenheid om te luisteren naar
Gods stem. waar ook meerderen samen ko
men tot gebed en meditatie.
Iets anders echter zijn de wïjdingsston
den, waarbij predikanten van verschillende
gezindten dagelijks een korten dienst leiden.
Het is gebleken, dat in die korte halfuurtjes
meer menschen komen dan in de vele uren.
dat de Waalsche Kerk „open Kerk" biedt, en
ik meen, dat het wel daaruit voortkomt, dat
vooral ons Hollandsche volk een sprekend
volk is, dat ook „den dienst des Woords"
door een prediker wensch't.
Er was nog een onderwerp, dat te Schoorl
was aangekondigd en de gedachten bezig
hield, nl. het onderscheid van publiciteit en
reclame. Alle reclame wenscht wel publici
teit, maar alle publiciteit wil geen reclame.
Dankbaar zijn wij in Haarlem, dat daar in
de tramwagens de Alle-Dag-Kerk wordt ge
noemd. doch wij zouden willen opwekken, dat
de bezoekers ook zelf reclame er voor maak
ten in den goeden zin, iaat ons zeggen: le
vende reclame er voor zijn. Die een zegen ge
vonden heeft in de Alle-Dag-Kerk, dat die
zulken zegen ook aan den naaste toone en
doorgeve. Dat moeten wij toch eigenlijk met
allen zegen doen, nietwaar?
Ds. D. E. BOEKE.
Schoolplicht voor kleuters.
Naar aanleiding van het stukje Schoolplicht
voor „Kleuters", onderteekend door „abonné
C. de Geus, wil ik even opmerken, dat het- mij
goed doet. dat iemand het voor ce kleuters
opneemt. Ten eerste zijn zij wel in goede
handen bij jeugdige, onervaren krachten? Zoo
niet. dan moet er voor gezorgd worden dat dit
verbeterd wordt.
Het is toch veel makkelijker een ervaren
kracht voor 25 kinderen te stellen, dan er 20
huismoeders geschikt voor te maken. Het is
gebleken, dat 't kind op 'n goeden Fröbelschool
beter verzorgd wordt, minder koude behoeft
te lijden, dan in het veelal arme, drukke gezin.
Juist in dezen ttijd van verwording, zou het
zoo goed zijn, dat de kleuters tot pl.m. 7 jaar
naar de Fröbelschool gingen. Een gebouw met
ruime zonnige lokalen, goede verzorgsters,
vooral voor de karaktervorming.
B. J. BINK v. d. KLEIJN
Haarlem's Vacantie-Kinder-
feest.
De eerste deelnemers.
Hebt U het gehoord! U moet het wel gehoord
hebben, 't gejuich, dat er opging, toen vijftig
kinderen het bericht kregen, dat ze tot de
eerste groep behoorden, die voor rekening van
Haarlem's Kinderfeest uit mocht.
Vooraf was het de gewone lijdensgeschiede
nis der laatste jaren. Wel gepraat over een
schoolreisje, maar verder dan gepraat kwam
het niet. Wat te beginnen, als vijftig kinderen
zoo ongeveer f40 sparen? Je wacht, je stelt
uit, je hoopt op een verrassing, die het moge
lijk zal maken, alsnog te gaan. Eenige jaren
geleden was de klasse al eens verrast met een
biljet van f 25. Nu bleef die echter steeds
maar uit
't Werd zachtjesaan hopeloos.
We hadden ons natuurlijk aangemeld voor
deelneming aan het V. K. F. Maar we dorsten
nauwelijks hopen.. We wisten, dat er zooveel
zouden zijn.
Toen kwam de verrassing. We behoorden
tot de gelukkigen, die voor rekening van de
commissie zouden uitgaan. Hebt U het ge
hoord, het gejuich, dat er toen opging? Als U
ook maar eenigszins in de buurt van de be
trokken scholen woont, m o e t U het wel ge
hoord hebben.
Nu glinsteren weer de oogen! Nu popelen de
harten! Nu is er geen ander verlangen, dan
dat het maar Donderdag was. Want Donderdag
gaan we! Drie dagen! Naar Apeldoorn! Er wor
den plannen gesmeed, om op de beste manier
die drie dagen te gebruiken. Zoo ineens is de
mogelijkheid om het schoolreisje toch te hou
den uit de lucht komen vallen.
Hebt U meegeholpen, om dat stukje geluk
aan de kinderen te brengen? Nog niet? Haast
U dan, om het alsnog te doen. Maak het de
commissie mogelijk, nog eens vijftig kinderen
aan te wijzen, om datzelfde stukje geluk deel
achtig te worden. Werkelijk, U doet er zulk
goed werk mee. 't Is haast alles surrogaat, wat
die kinderen genieten. De commissie streeft
er naar, hun iets echts te geven.
Het is niet waar, dat door zulk werk de
spaarzin der kinderen verdwijnt. De kinderen,
die meegaan, hebben gespaard, wat zij kon
den, en die hun geld onnut uitgaven en niet
spaarden, gaan ook niet mee. Zij weten goed,
dat hun eigen spaargeld helpen moet, om het
plan te verwezenlijken. De commissie waakt
daar terdege voor.
Dan is er toch voor U geen reden om niet
te helpen? Groote en kleine bedragen zijn wel
kom. Een bericht aan den secretaris, A. van
Lohuizen, Mamixstraat 23, en ook het klein
ste bedrag wordt gehaald. Penningmeester is
W. Nieman, Perseusstraat 37; zijn gironummer
is 259000.
Mogen we op U rekenen? Stelt het nu niet
weer uit. 't Is voor de volgende vijftig!
KULING.
Regenbescherming en
luchtbescherming.
Geachte Redactie,
Hoewel het volstrekt niet in mijn bedoeling
ligt om een polemiek te openen met inzend
ster van het ingezonden stukje in uw geacht
blad van 6 Juli j.l., onder bovenstaand hoofd
en nog minder over vredesactie (ik zelf ben
pacifist en verwacht van kleine polemieken
meer na- dan voordeel) kan ik toch niet na
laten mijn verbazing te uiten over den ge-
dachtengang van inzendster en hai'e wijze van
beoordeeling' i.z. het pogen der Ver. v. werk
zoekende Intellectueelen.
Twee punten zou ik nader willen rechtzet
ten en wel:
lo. De kwalificatie „schaamteloos" is m.i.
hier wel allerminst gewettigd. Afgezien van
het feit, dat men dergelijke uitdrukkingen
in het onderhavige geval niet gebruikt (ten
zij men wil vervallen in de terminologie van
Tribune c.s.) meen ik, dat men de vereeniging
eerder een bewijs van lof dan van blaam mag
geven voor haar pogen om, ingeval ons het
veI-schrikkelijke van een gasaanval mocht
treffen, tenminste zooveel mogelijk levens te
redden. Ieder weldenkend mensch zal toch
dankbaar zijn, indien getracht wordt de gevol
gen van iedere willekeurige catastrophe tot-
een minimum to reduceeren.
2o. Hoe inzendster er toe kan komen om de
bedoeling der affiche van de tentoonstelling
te interpreteeren, zooals zij dit gelieft te doen,
zal wel voor ieder helderdenkend mensch een
raadsel blijven, tenzij inzendster de bedoeling
dezer affiche niet begrijpt.
Het verband tusschen regen- en luchtbe
schermingsmaatregelen (over oorlog wordt
niet gesproken) zal een ieder duidelijk zijn.
Immers, als de lucht zwaar bewolkt is en de
meteorologische dienst regen voorspelt (dit
laatste behoeft niet steeds als een axioma te
worden beschouwd) zal iedereen naar een pa-
rapluie grijpen, als voorzorgsmaat
regel. indien hij naar buiten moet. In de
zen geest moet men dan ook hst pogen der
vereeniging beschouwen. Als onverantwoorde
lijk zou ik willen betitelen het idee „Volk o-
m e n is een gasaanval niet to keeren, dus
laten wij maar niets doen".
Welk nut heeft een kritiek, zooals door in
zendster wordt uitgeoefend? Daarom zou ik
willen roepen„Laten wij in onderlingen
vrede trachten den algemeenen vrede tot
stand to brengen".
Ik dank de Redactie voor haar welwillend
heid en sluit hier mede mijn antwoord op be
doeld ingezonden stukje.
B. VERHOEVEN
Vredenhofstraat 16
Nuchterheid en lucht
bescherming.
Ondergeteekenden achter het geboden een
waarschuwend woord te doen hooren inzake
de luchtbescherming. Wij meenen dit vraag
stuk allereerst eens met dezelfde nuchterheid
to moeten bezien als de organisatoren van de
luchtbeschermingstentoonstelling alhier het
doen als zij beweren, dat bescherming tegen
de gevaren van een luchtoorlog even logisch
en natuurlijk is als het opzetten van een para
plu bij regen.
Drie vragen doen zich dan aan ons voor:
le. wat is het doel en het karakter van een
modernen luchtoorlog?. 2e. wat zijn de be
schermingsmogelijkheden daartegen?. 3e wat
kost die bescherming?
Doel van een luchtaanval is kort gezegd:
vernietiging van belangrijke industrieele en
bestuurs-centra, om het leven in het „achter
land" in de war te sturen. De mogeliikheid be
staat, dat daarbij de burgerbevolking aan
massale vernietiging wordt prijsgegeven, ook
el is dit niet de vooropgezette bedoeling (mis-
treffen, afdrijven van gaswolken, brand,
luchtdruk door explosies, neerstorten van
vliegtuigen). Gezien den huidigen stand van
de technische oorlogsvoorbeiding behoort dit
alles tot het rijk der concrete mogelijkheden.
Op de genoemde tentoonstelling laat men
ons drie groepen van beschermingsmaatrege
len zien (behalve den waarschuwingsdienst)
kelders, gasmaskers en kleine zelfbescher
mingsmaatregelen.
Wat de laatste groep betreft: ieder mag
probeeren in hoeverre hij in staat is door pa
pier voor de ramen, en leucoplast voor de
kieren van de deuren te plakken, door zand
te strooien en de dapperste van het gezin naar
zolder te sturen om brandbommen onschade
lijk te maken, zichzelf en zijn naasten te be
schermen.
Verschillende gassen storen zich in het ge
heel niet aan de koolfilters van gasmaskers,
met een stuurstofapparaat houdt men het
slechts beperkte tijd uit. Kinderen en ouden
van dagen zijn bovendien totaal onbeschermd.
Ook in kelders is de lucht zeer spoedig be
dorven (bij 30 personen 3:uur). En dan heb
ben we het vraagstuk van de kosten nog ge
heel bulten beschouwing gelaten (evenals op
de tentoonstelling). Wij durven, zonder dat
wij den prijs van gasmaskers nauwkeurig
kennen, te betoogen. dat een massale volks
voorziening een financieele onmogelijkheid
is. Gecombineerde met de kosten van beton
nen gaskeiders 'een deskundige schijnt uitge
rekend te hebben dat die op f 400 per persoon
komen) zou het gevolg hiervan zijn een laten
varen van het allergrootste gedeelte van
andere staatsuitgaven (sociale zorg. cultureele
opbouw, onderwijs enz.). En waarvoor? Om te
probeeren de gevolgen te beperken van een
ramp! Een natuurramp? Neon. een ramp door
menschen veroorzaakt. En tochMen
bereidt er zich op voor, met koortsachtige
haast. Men praat erover als over de natte
moesson in Inclië, als over een stellig te ver
wachten regenbuitje. Zie de tentoonstellings
affiches. Men zou bijna zijn nuchterheid ver
liezen bii het zien van zooveel waanzin.
En toch.Wilt u ooi-log? Neen natuurlijk.
Wil een Belg oorlog? Neen! Wil een Fransch-
man oorlog? Wil een Duit-schei- ooi-log? Neen
toch? Maar wat praten we dan over een toe-
komstigen oorlog? Dan is er toch een basis
voor vredesarbeiri en internationale verstand
houding? Ieder kan dan toch meewerken tot
het verkrijgen van den werkelijken vrede?
Dan wacht ons toch een schoone opbouwende
en grootsche taak. op zeer reëels basis. En spe
ciaal voor een vereeniging van werkzoekende
intellectueelen ligt er dan een geweldig werk
terrein braak en kan ze haar kracht geven
aan de aantasting van den wortel van het
oorlogskwaad. Mogen we in dit verband even
wijzen op de vredesenquete in Engeland?
Waarom organiseert die vereeniging geen ten
toonstelling over vredeswerk'
Neen. geen negatieve bestrijding van de
gevolgen van den oorlog, maar positieve op
bouwende vredesarbeid is noodig.
Met dank voor plaatsing.
Alg. Ned. Vrouwen Vredebond, afd. Haarlem,
Secr. Joh. Verhulstweg 29. Santpoort
Int. Vrouwenbond voor Vrede en Vrijheid,
Secr. Van Hogendorpstraat 9.
Kerk en Vrede,
Secr. Regentesselaan 30
Alg. Ver. „Nooit Meer Oorlog" (afd. Haarlem
Ned. Vredes-Actie)
Secr. Berkenstraat 22.
Jongeren Vredes-Actie.
Secr. Busken Huetlaan 1
Luchtbescherming.
Naar aanleiding van de tentoonstelling
„Luchtbescherming", die momenteel hier ter
stede gehouden wordt en die, blijkens de
diverse artikelen in de bladen, populair ge
maakt moet worden, zij het mij vergund eenige
opmerkingen te maken.
In de brochure „Luchtbescherming I", die
ook op de tentoonstelling verkrijgbaar is, zegt
de schrijver, Ltnt Gen.-b/d P..I-I. A. de Ridder,
op bliz. 10:
„Hét is om der kosten wille nu eenmaal
„niet mogelijk, een afdoenden afweer
„tegen luchtaanvallen voor geheel Neder-
„land in het leven te roepen."
Geheel Nederland kan dus volgens dezen
deskundige niet beveiligd worden. Hoe groot
dit niet te beveiligen gedeelte is en waaruit
dit zou bestaan, roert de heer De Ridder voor-
loopig nog niet aan, maar daarover wordt hij
op blz. 27 duidelijker:
Hier schrijft hij n.l. woordelijk:
„Wat de maskers voor de overige be
volking" (d.i. de bevolking die valt buiten
de personeelen van groote openbare-,
rijks-, gemeentelijke instellingen etc.: A.
S.) betreft, „is het juist gezien, dat deze
uit eigen middelen worden bekostigd."
De „overige bevolking", die verre de meer
derheid vormt, en die voor een belangrijk ge
deelte, hetzij door werkloosheid, hetzij door
lage loonen, niet eens in staat is om zelfs ook
maar in de meest dringende levensbehoeften
te voorzien, moet dus de maskers uit eigen zak
betalen. Ieder, die ook maar eenigszins op de
hoogte is met de levensverhoudingen van deze
menschen, weet, dat dit beteekent dat zij geen
maskers zullen koopen, om de eenvoudige
reden dat hun steun of loon hen daartoe niet
in staat stelt.
De menschlievendheid van de „Luchtbe
schermers" komt dus practiseh hierop neer,
dat de massa van werkenden en werkloozen
mag „stikken".
Ook hier dus het (o.a. bij onze huidige re
geerders) zoo bekende principe: „bescherming
van die lieden, die als regel in staat zijn zich
zelf te beschermen, en een volkomen onver
schilligheid voor de levensbelangen van de
werkenden en werkloozen.
Mijns inziens moet men met een dergelijke
menschlievendheid buitengewoon voorzichtig
zijn.
Dc eenig juiste weg, waarop wij de beest
achtige wreedheid van den luchtoorlog kunnen
bestrijden, is de onverzoenlijke, felle strijd en
agitatie tegen den oorlog in zijn geheel en
tegen de menschen(?) die bij een nieuwe
massa-moordpartij belang hebben, en die ook
de actie van de „Luchtbeschermers" met een
goedkeurend lachje zullen aanzien.
Geen pogingen om den ernst van de situatie
te verbloemen, zooals „Luchtbescherming" doet,
zullen ons van deze moeilijke maar dankbare
en eerlijke taak mogen afhouden.
Hoogachtend,
A. SCHWERTJE Sr..
Amsterdamstraat 30 rd.
Het Volkszwemfeest.
Geachte Redactie,
Als naar gewoonte zal ook dit jaar weder
een volkszwemfeest worden gehouden in de
zwemschool aan de Houtvaart. Het is be
grijpelijk. dat vooral de jeugd daar nu reeds
met verlangen naar uit ziet. Het is echter
voor veler, een zeer groote teleurstelling, dat
dit feest ook weer dit jaar op een Zondag
zal worden gehouden. Hierdoor zijn vele
jongelui en ook wel ouderen van dit altijd
zoo geanimeerde vermaak uitgesloten. Wij
vragen ons af, waarom kan dit nu niet op
een Zaterdagmiddag, zooals vroeger ge
woonte was? Dan kunnen alle liefhebbers
van de zwemsport daaraan deelnemen.
Het zou ongetwijfeld voor velen zeer wel
kom zijn. wanneer alsnog het bestuur den
datum zou willen verzetten. De Zaterdag
middag is tegenwoordig voor niemand een
bezwaar.
Dankend voor de verleende plaatsruimte,
Uw abonné L.
