SViocïerne Wonïnger?
Statistieken.
Hei Bdestfdi&sie
53é 'Jaargang Nö. 15971
VerscKijnt dagelijks, KeKalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 19 Juli 1935
HAARLEMS DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72^.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-Directie 13G82 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTIëN 1—5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer - 0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid 2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400 -, Verlies Duim ƒ75.- Verlies Wijsvinger 75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
Charivarius 65 jaar.
Morgen is Charivarius jarig.
Morgen, 20 Juli, zal dr. G. Nolst Trenité
Zijn 65sten verjaardag vieren, waarschijn
lijk in alle stilte, want hij zal dien dag
buiten onze stad doorbrengen, aldus aan
eventueele huldigingen dien dag ten zijnen
huize ontsnappend. Want anders zou hij daar
moeilijk aan kunnen ontkomen, ondanks het
feit, dat hij ze liever niet ondergaat.
Wat Charivarius beteekent als literator,
als tooneelschrijver, dichter, taaicriticus,
hoeven wii hier niet, meer te releveeren. dat
is reeds zoo vaak gedaan, o.a. nog onlangs
blad. En het zou bovendien niet strooken met
de wenschen van Charivarius ten aanzien
van hudigingen als wij nogmaals.zijn verdien
sten opsomden.
Dr. Nolst Trenité spreekt over zijn berijmd
werk vrijwel steeds als Rijmen. Laat ons dat
Dichten noemen en laat ons eindigen met
den regel van-de -Génestet waaruit de
hooge plaats spreekt, die de fijn-voelende en
scherp-ziende auteur bij ons inneemt
Morgen is mijn dichter jarig.
Huldiging
Dr. Jac. P. Thijsse.
Bijeenkomst op 25 Juli in „Artis".
In verband met het feit, dat Dr. Jac. P.
Thijsse op 25 Juli a.s. zijn 70sten verjaardag
hoopt te vieren, zal op dien dag in de zalen
van het Kon. Zoöl. Genootschap „Natura
Artis Magistra" te Amsterdam een huldi
ging plaats vinden.
Omstreeks 3 uur zal in de Koningszaal een
bijeenkomst worden gehouden, waarin o.a.
de voorzitter van de Huldigingscommissie
Prof. Dr. Theo J. Stomps den jubilaris zal
toespreken. Tevens zal aan Dr. Thijsse een
exemplaar worden aangeboden van het „Ge
denkboek Dr. Jac. P. Thijsse", dat dezer da
gen zal verschijnen. Dit gedenkboek, dat
ruim 200 pags. groot is en versierd met 175
illustraties, verschijnt als speciaal nummer
van het tijdschrift .,De Levende Natuur", dat
dit jaar tevens haar 40sten jaargang is in
gegaan. Het boek is, onder redactie van Dr.
J. W. van Dieren en Dr. A. Scheygrond. sa
mengesteld uit ruim 30 groot en kleine bij
dragen, voor het meerendeel van oude. vaste
medewerkers aan het tijdschrift en vrienden
van den hoofdredacteur.
Na afloop van de toespraak van prof.
Stomps zal er gelegenheid zijn om dr. Thijsse
te complimenteeren.
Politiebureau en gebouw
Publieke Werken te
Bloemendaal.
Plaatsen aangewezen.
De Raad van Bloemendaal heeft in zijn
zitting van Donderdagmiddag als plaats voor
een politiebureau en kantoor voor den ge
meente-ontvanger aangewezen het terrein,
gelegen aan den Tetterodeweg, Bloemendaal-
scheweg en de spoorbaan HaarlemOver-
veen (het terrein van de oude school) en als
plaats voor het bureau voor Publieke Wer
ken de westzijde van den weg tusschen den
Zeeweg en den Tetterodeweg.
Het bureau voor P. W. zal f 40.000 kosten.
Het kampeeren aan het
Bloemendaalsche strand.
De gemeenteraad van Bloemendaal besloot
in haar zitting van Donderdagmiddag de
kampeertarieven voor het Bloemendaalsche
strand te handhaven.
Alleen werd besloten het kampeertarief na
3 uur op 25 cent te bepalen.
De voorzitter deelde nog mede. dat inzake
de kampeerquaestie tusschen Bloemendaal
en Zandvoort een bespreking heeft plaats
gehad ter Prov. Griffie, onder leiding van
den Inspecteur der Volksgezondheid, Dr.
Dover. De conclusie is daar getrokken, dat
er dezen zomer geen verandering meer kan
komen.
Kommiezen slaan een goeden
slag.
Groote hoeveelheid sigarettenpapier in
beslag genomen.
IJmuiden Vrijdag.
Kommiezen van den dienst van in
voerrechten en accijnzen hebben gis
teravond een goeden slag geslagen.
Niet minder dan 54 doozen cigaretten-
papier, waarvoor de verschuldigde
belastingen niet waren betaald, zijn
door hen in beslag genomen.
Naar wij nader omtrent deze smokkelaffaire
vernemen, hadden de Rijksambtenaren er
lucht van gekregen, dat er in de nabijheid
van den Oosterduinweg iets zou gebeuren. Zij
stelden zich in de omgeving verdekt op en
wachtten met komiezengeduld af wat er zou
gebeuren. Hun geduld werd wel op proef ge
steld, maar zou tenslotte beloond worden. Om
streeks 10 uur gisteravond kwam een oude
personenauto aanrijden die stopte nabij 'thuis
waarvan men vermoedde, dat de verkoop van
het cigarettenpapier zou geschieden. Twee
mannen stapten uit de auto en met twee kof
fers beladen gingen zij een steeg in. De kom
miezen lieten hen gaan en bleven wachten
op hun terugkomst. Nadat zij ongeveer een
half uur hadden gewacht, kwamen de ver
dachte personen inderdaad weer uit de steeg
te voorschijn. De koffers hadden zij nog bij
zich. Op het oogenblik, dat de mannen de
koffers weer in de auto wilden laden, werden
zij overvallen. Zooals men zich kan indenken
schrokken ze niet weinig toen zij zich tegen
over de mannen der wet zagen geplaatst.
Allereerst werden de koffers in beslag ge
nomen. Hierin bevonden zich niet minder dan
16 doozen cigarettenpapier. Toen werd de auto
aan een nauwkeurig onderzoek onderworpen,
hetgeen niet tevergeefs weg. Op een geheime
plaats vonden zij nog 8 doozen. Tegen de
smokkelaars, beiden wonende in Amsterdam,
werd proces-verbaal opgemaakt en het ciga
rettenpapier en de auto werden in beslag ge
nomen.
Het auto-ongeluk van
SchuscKnigg.
Sabotage uitgesloten.
De persdienst van de Veiligheidsdirectie van
Linz meldt, dat het onderzoek naar den ver
nielden wagen, waarmede bondskanselier dr.
Schuschnigg en zijn echtgenoote een ongeluk
hebben gehad, thans is geëindigd.
Als resultaat van het onderzoek wordt het
volgende bekend gemaakt: „De geconstateerde
beschadigingen, losse verbindingen en breuk
vlakken van de onderdeelen van de auto ver-
toonen allen die kenteekenen, welke doen con-
cludeeren, dat zij onmiddellijk door het on
geluk zijn ontstaan. Er werden noch half door-
geveilde stukken, noch defecten gevonden, die
zouden hebben kunnen zijn ontstaan door
vreemde handen. Sabotage is derhalve als
oorzaak van het ongeluk uitgesloten. Materi-
eele gebreken werden aan de auto ondanks
zorgvuldig onderzoek niet gevonden. Geen
enkel onderdeel van de stuurinrichting toont
teekenen van vroegere demonteeringen en
alle andere deelen van den wagen laten niet
toe te concludeeren, dat een technisch defect
het ongeluk zou hebben veroorzaakt".
Emigranten uit Duitschland.
De nood van duizenden is groot.
In de Woensdag te Londen gehouden vier
de zitting van het bestuur der commissie voor
emigranten uit Duitschland hebben Viscount
Cecil, de voorzitter en de Amerikaan James
MacDonald de hooge-commissaris. het voorstel
geopperd, dat de Volkenbond de verantwoor
ding op zich zou nemen om de Duitsche emi
granten te helpen bij de vestiging en werk
verschaffing in andere landen.
De quaestie der Duitsche emigranten, aldus
Viscount Cecil, is een der symptomen van een
wijdvertakte beweging, waarmee bijna elk land
ter wereld te maken heeft, n.l. het nationalis
me, dat bijzonder acuut geworden is door de
economische moeilijkheden waaronder de
wereld gebukt gaat.
Ik geloof, dat het nationalisme in zijn uiter
sten een kwaad is en wij moeten zien wat ge
daan kan worden om dit kwaad, waaronder
niet slechts de verdreven individuen, doch ook
de landen, waarheen zij verdreven zijn, te
lijden hebben, tegen te gaan.
James MacDonald deelde mede, dat het aan
tal Duitsche emigranten sedert Januari 1933
ongeveer 80.000 bedroeg. Ongeveer 15000 hier
van hebben zich nog niet gevestigd en de nood
van duizenden hunner is groot. Slechts een
onder den Volkenbond staande organisatie
kan onze taak verlichten.
Hulde dient gebracht te worden aan de
Fransche regeering voor haar edelmoedige
houding ten opzichte van de emigranten uit
het Saargebied.
Landen waarheen de emigranten zijn ge
trokken hebben kanzienlijke economische voor
deelen getrokken uit de commercieele onder
nemingen welke de uitgewekenen daarheen
hebben gebracht. Het is een volslagen verkeer
de opvatting te beweren, dat de emigranten
een economischen last beteekenen voor het
land, dat hen opneemt.
De pogingen moeten worden voortgezet om
het vraagstuk volledig op te lossen, maar de
ernstige economische crisis in de Europeesche
landen njaakt een snelle oplossing onmogelijk.
JUNOPLANTSOEN
fi Kam., Zolder, Tuin.
Koopsom I 5000.-, Huur 34.p.m.
S. VELDKAMP, v. Dorlstr. 90, Tel. 16373
(Adv. Ingez. Med.)
Decreet van Goering.
Tegen het politiek Katholicisme.
De officieeie Pruisische persdient deelt
o.m. het volgende mede:
De Pruisische minister-president en chef
van de geheime staatspolitie generaal Goe
ring heeft zich in een decreet aan de opper-
presidenten en regeeringspresidenten bezig
gehouden met de afwijzende houding van ze
kere kringen van den katholieken clerus te
gen het nationaa'.-socialisme en zijn instel
lingen Met bewuste miskenning van de bui
tengewone prestaties van den nationaal-so-
cialistischen staat en in tegenstelling met de
bereidvaardige erkenning, welke het geheels
volk hem voor zijn succesvolle inspanning
op alle gebied des levens schuldig is gelooft
een aantal katholieke geestelijken nog steeds
de hun toevertrouwde voiksgenooten ten aan
zien van de Nationaal-socialistische gedach
te van de wijs te moeten brengen, alleen om
dat zij hun politieken invloed zien tanen. De
minister-president wijst het ontketenen van
een Kulturkampf tegen de katholieke kerk
opnieuw met de meeste beslistheid af. Hij
acht het echter onvoorwaardelijk noodzake
lijk met alle energie op te treden tegen een
streven van het politiek katholicisme tegen
den Nationaal-socialistischen staat. Dien
overeenkomstig heeft hij. teneinde aan het
drijven van zulke anti-nationaal-socialisti-
sche katholieke geestelijken, wier mentaliteit
en houding nog steeds in de gedachtenwe-
reld van de vroegere centrumspartij wortelt,
een einde te maken, de staatsautoriteiten er
op gewezen met alle wettige middelen tegen
zulke leden van den clerus, die het gezag van
hun geestelijk ambt voor politieke doelein
den misbruiken, op te treden.
Haarlem itt den crisistijd.
De aanwas der bevolking blijft
voortgaan.
Het aantal huwelijken ook normaal.
Haarlem moet evenals alle andere gemeen
ten den crisistijd doorstaan. Daarom is het van
belang na te gaan hoe het met het inwoner -
31 December 1934 telde Haarlem 129.127 in
woners. op 30 Juni was dit opgeloopen tot
130.469. In de laatste 6 maanden dus een ver
meerdering van 1342. Dit is een toeneming die
normaal te noemen is. In de laatste 3 jaar
steeg de Haarlemsche bevolking aldus:
1932 2470
1933 1884
1934 2388
De stijging in 1933 was vrij laag, maar in
1934 werd bijna weer het tempo van 1932 be
reikt. Het eerste half jaar van 1935 ligt zelfs
boven het gemiddelde van het goede jaar 2470.
maar in het algemeen is de stijging in het le
halfjaar grooter dan in het 2e halfjaar. Het
zal dus van den gang van zaken in het 2e
halfjaar afhangen of het recordjaar wordt
;eslagen.
Er bestaan geen gegevens over de draag
kracht van de nieuw gevestigde personen te
Haarlem. Het vermoeden bestaat evenwel, dat
verreweg het grootste gedeelte van de nieuwe
inwoners tot de draagkrachtigen behooren.
omdat den laatsten tijd de nieuw gebouwde
woningen vrijwel uitsluitend middenstands
huizen zijn.
Het trouwen gaat in dezen crisistijd ook ge
woon zijn gang. 1934 was een jaar met veel
huwelijken, er werden er toen zelfs 77 meer
gesloten dan in 1933 (930 in 1933 en 1007 in
1934). In het eerste half jaar van 1935 zijn er
40 huwelijken minder gesloten dan in hetzelfde
tijdvak over 1934, maar toch is het gemiddel
de ongeveer gelijk aan dat van 1933.
(In de Alpen hebben het vorig
jaar 146 menschen door ongeluk
ken bij de bergsport het leven
verloren.
In 1934 zijn in Nederland 44705
verkeersongevallen voorgekomen,
met 398 dooden en 14538 ge
wonden.)
Bloo-Jan grijpt zich in de haren,
Als hij zulke cijfers ziet.
Om te rillen, die gevaren.
Hij is liever Doo-Jan niet.
Honderdzesenveertig menschen
In de bergen neergestort.
Die betaalden met het leven
Voor den roep der Alpensport.
Bloo-Jan droomt van diepe kloven
Aan wier rand hij nimmer stond.
En hij wordt met angstzweet wakker,
Heel. op den beganen grond.
Hij wil dan maar liever veilig
In ons vlakke landje zijn.
Het verkeer: vierhonderd dooden,
Ook die veiligheid is schijn.
Bloo-Jan droomt van jakkerautos.
Waaraan hij ten offer viel.
Tot hij zich weer bedbewust wordt,
Veilig, stationnair, stabiel.
Maar de vrees zit in zijn beenen
En de krant deelt alweer mee.
Meriéchen vielen met een vliegtuig.
Of verdronken in de zee.
Bloo-Jan droomt een zoeten dagdroom
Van een stip in d'oceaan.
Waar Robinson Crusoe leefde.
En ook hij graag heen zou gaan.
P. GASUS.
Gestolen geldkistje.
Na bijna een jaar door spelende kinderen
gevonden.
Op 18 SëptenVber van het vorig jaar werd
door mevrouw SchaapmanVreugdenliil, die
een sigarenwinkel heeft in het perceel Hooi-
markt 10, aan de politie kennis gegeven,
dat van haar bureau in een achterkamer een
ijzeren geldkistje verdwenen was. Dit moet
geschied zijn bij een insluiping, want van
braak was geen spoor te bekennen. Dit kistje
was te groot van omvang om het in het
bureau weg te sluiten. Daarom had ze het
een plaats boven op het bureau gegeven,
waar het vijftien jaar lang gestaan had.
Toen zij, na zich op dien dag even verwij
derd te hebben, in die kamer terug kwam
werd haar aandacht dadelijk door de leege
plek op het bureau getrokken.
In het kistje zaten veel dingen, die voor
mevrouw Schaapman waarde hadden, o.a. een
Nuts- en Rijkspostspaarbankboekje, een
trouwboekje een paar kasboekjes, een paar
pertemonnaies, eenige aandeelen van ae
Chr. Ger. Kerk te Haarlem, enz.
Op verzoek van de bestolene en in het be
lang van het onderzoek werd dit indertijd
door de politie niet aan de pers medege
deeld. De politie vermoedde, dat de dief zich
met de boekjes bij de Spaarbanken zou aan
melden, maar deze deed dit niet.
En ook het geldkistje werd niet terugge
vonden.
Maar nu heeft het toeval meegeholpen.
Donderdagmiddag waren eenige schoolkin
deren in het Spaanderswoud te Hilversum aan
het spelen. Plotseling schopten eenige jongens
tegen een hard voorwerp in den grond. Dit.
bleek een ijzeren geldkistje te zijn, waarvan
het slot verbroken was. De politie te Hilver
sum werd er mee in kennis gesteld. Uit den
hierboven genoemden inhoud bleek het, dat
dit het kistje was, dat in September te Haar
lem gestolen was.
De Hilversumsche politie hegft het kistje
met de papieren naar de politie"" te Haarlem
verzonden.
De Negus van Abessynië zegt: „de oorlog komt
ieder uur meer nabij".
pag. 4
Italië verhoogt de soldij der troepen in Afrika.
pag. 4
Goering richt zich tegen de R.K. geestelijken
pag. 4
Een buitengewone zitting van de Volksraad
tusschen 25 Juli en 4 Augustus.
pag. 4
De bank van Frankrijk verlaagt het disconto
pag 4
Dr. II. Colijn zal heden het bezuinigingsont-
werp verdedigen.
pag. 3
De Kwikstaart-bemanning is ten grave ge
dragen.
Dag. 3
Een ooggetuige over het ongeluk met de Ma-
raboe.
pag. 3
Krijgt Amsterdam een IJ-tunnel?
pag- 3
In verband met de tarwefraudes zijn nog vier
personen gearresteerd.
pag. 3
Haarlem's bevolking blijft toenemen.
pag. I
De K. L. M. zou een tekort hebben aan Neder-
landsche piloten.
pag. 2
Laatste Berichten.
pag. 7
ARTIKELEN. ENZ.
Van onzen Londenschen correspondent: Oran
je in N'oord-Ierland.
pag 4
Van onzen Londenschen correspondent: Euro
peesche volksdansfcest.
pag 7
Van onzen Londenschen correspondent: De
eerste belangrijke film in kleur.
pag. 7
Yr. S. Lagere huren in Londen.
pag 4
Van onzen Brusselschen correspondent: Oude
kunst te Brussel.
pag. 10
K. de Jong: Concert der H. O. V.
pag. 6
Sport in 't kort.
pag 6
Bekende Haarlemmers: de heer H. J. Wesseling
pag. 5
R.K. KERK.
Tot pastoor te Vogelenzang is benoemd de
weleerw. heer B. N. Terra.
De onlusten te Belfast (N. Ierland) konden slechts onderdrukt worden door
militairen, die met de bajonet op het geweer door de straten marcheerden.
K. L. M. heeft tekort aan
Nederlanclsche piloten.
Daarom wijzigingen in het
luchtnet
Verschillende lijnen worden „overgedaan".
Het spreekt van zelf, dat het tragische on
geval met de machines der K L. M. ook van
invloed zijn op de personeelsformatie bij de
luchtvaartmaatschappij, waarom deze genood
zaakt is geweest de medewerking in te roepen
van de Duitsche en de Tsjechische maatschap
pij in verband met den nachtdienst op Keulen
en den dagdienst op Praag.
Deze maatregelen zijn voorloopig slechts als
tijdelijk bedoeld. In verband met een en ander
hebben wij geïnformeerd of de personeels
sterkte der K. L. M. van dien aard was. dat
men thans een gebrek aan verkeersvliegers
had.
Dit is echter in het geheel niet het geval,
zoo verzekerde men ons. De K. L. M. heeft nog
voldoende vliegers om haar diensten te ver
vullen. Er is echter een andere reden, die lot
bijzondere maatregelen dwingt. De K. I.. M.
heeft verschillende soorten toestellen. Fokkers
in groote verscheidenheid, waaronder bijzon
der zware machines en ook het geheel aparte
type-Douglas. En nu doet de moeilijkheid zich
voor. dat niet elke piloot der K.L.M. een
Douglaspiloot is d.w.z. iemand, die is ingevlo
gen op de Douglasmachines. Ook zijn lang niet
alle piloten vertrouwd met de zware Fokkers.
Dit veroorzaakt complicaties nu midden in
het seizoen een oude Douglasvlieger als Sil-
berstein omkomt en de K, L. M. in betrekke
lijk kort tijdsverloop twee Indië-piloten heeft
verloren. Voor alles is noodig, dat de Douglas-
piloten thans op de Indië-route komen, ter
wijl men met de overige de Europeesche lijnen
zal bezetten.
In verband hiermede is het dan ook zeer
waarschijnlijk dat de K. L. M. besluiten zal in
het binnenlandsch verkeer geen Douglasma
chines meer te gebruiken, waardoor men ae
piloten beschikbaar krijgt voor de Indië-ver-
binding. De binncnlandsche lijnen zullen thans
voorloopig met Fokkers worden gevlogen.
ZOMERCONFERENTIE CHR. HIST. UNIE
Donderdagavond werd de Zomerconferentie
van de Chr. Historische Unie. welke op 18.
19 en 20 dezer in het Conferentie-oord van
den Zendingsstudie-Raad te Lunteren wordt
gehouden, geopend door den voorzitter, den
heer J. R. Snoeck Henkemans. die een harte
lijk welkom toeriep namens het bestuur der
Chr. Hist. Unie en namens de Chr. Hist, leden
van gemeentebesturen. De opkomst, aldus spr.,
toont, de toenemende belangstelling voor onze
conferenties. De onrust dezer tijden, de onze
kerheid, de wankeling van het staatkundig
leven, in Nederland zoowel als elders d--t
velen voor het eerst of anderen met nieuwe
kracht, hoofd en hart uitstrekken naar chris
telijke politiek.
Hierna kreeg ds. A. W. M Odé uit Koude-
kerke het'woord tot het uitspreken van een
rede over „Het vraagstuk van Kerk en Staat
m dezen tijd".