Oude Kunst te Brussel.
VRIJDAG 19 JU EI 193S
H A A R" E E M'S DS'GBC'AÖ
De Oude-Kunst Tentoonstelling is niet
alleen om der wille van het onderwerp, maar
ook door de uitstekende zaakkundige in
richting, waarschijnlijk de belangrijkste af-
deeling van de Wereld-expositie te Brussel.
Hierdoor werd een groot aantal mooie en be
langrijke schilderijen bijeengebracht en wat
nog meer zegt, met smaak en volgens gen
redelijke orde gerangschikt. De eer hiervan
komt toe aan den commissie van organi
satie. onder voorzitterschap van den hertog
van Ursel, die naast zich had als secretai'is-
sen-generaal de heeren P. Bautier en Baron
Steens. De dagelijksche organisatie-arbeid
werd op buitengewone wijze verricht dooi
den secretaris den heer G. Philippart, die zich
meer dan een jaar aan den opbouw van dit
omvangrijke werk gewijd heeft.
De Belgische afdeeling vormt de kern van
de tentoonstelling. Men heeft hier als thema
..Brabant" voor gekozen. Daaromheen groe—
peeren zich de inzendingen van de andere
landen, die geheel op zich zelf staan en na
tuurlijk niet aan dezelfde grenzen gebonden
zijn. Behalve schilderijen, teekeningen en
etsen kan men er ook een groote collectie
fraai porselein, aardewerk, kant, gobelins enz.
bewonderen, die wij echter buiten bespreking-
willen laten.
De Nederlandsche afdeeling trekt door
keuze en rangschikikng zeer de aandacht.
Het eigenlijke werk van de commissie, waarin
behalve de gezanten Jhr. Tjarda van Star-
kenborgh Stachouwer en Ch. Maskens alle
autoriteiten van de museum- en kunstwereld
zitting hadden, werd gedaan door den heer
Roëll. een der conservatoren van het Rijks
museum. En het werk werd goed gedaan.
Dat de groote meesters als Rembrandt en
Vermeer hier onvoldoende en niet vertegen
woordigd zijn, vindt zijn reden in de, in voor
bereiding zijnde tentoonstellingen van deze
beide schilders. Overigens heeft dit aan onze
inzending geen kwaad gedaan. Wij hebben
namelijk den indruk dat onze schilderkunst
uit de groote periode niet voldoende gekend
wordt. Wij doelen hier niet op de vakmen-
schen. maar op het groote publiek van be
langstellenden. Men heeft zoo alle aandacht
geconcentreerd op Rembrandt, Vermeer. Hals
en Steen, dat tal van schilders, die dit geens
zins verdienden, op den achtergrond zijn ge
raakt. In Brussel nu krijgen wij tal van se
cundaire kunstenaars te bewonderen. Behalve
epn paar kapitale Halsen, eenige zeer fraaie
Steens, een paar Rembrandts, die lang niet
tot zijn allerbeste werk behooi'en, zijn hier
geen groote museumstukken geëxposeerd en
toch is er heel veel moois. Wij komen tot de
ontdekking dat onze Hollandsche schilder
kunst schatten bevat, welke lang niet vol
doende bekend zijn.
Wij zouden zonder aarzeling durven zeggen
dat de Hals uit de collectie Katz te Dieren
„Lachende Man met Bierpul" het belang
rijkste werk van onze afdeeling is. Men heeft
dit schilderij dat eenige jaren geleden in
Engeland gekocht werd, in 1933 in het Frans
Halsmuseum te Haarlem kunnen bewonde
ren; in 1934 vond men nog eens gelegenheid
het bjjj de firma Kleykamp te Den Haag te
aanschouwen. Dit schilderij is zoo jong en
frisen,-alsof het gisteren geschilderd was.
Welk een meesterlijke techniek, welk een uit
bundigheid. Dit is bloedwarme menschelijke
kunst.; hel is met een meesterlijk-vrije blij
moedigheid geschilderd en toont liefde voor
het bestaan en lust in het handwerk, Er is
nog een tweede Hals, een Familiegroep voor
stellende. Dit schilderij bevindt zich al jaren
lang in Amerika en werd in bruikleen afge
staan door Mogmar Art Foundation te New
York. Het werd voor het eerst in Eudopa ge-
exposserd te Londen in 1906.
Het is een voorrecht dat we deze Hals eens
kunnen zien, want hij behoort tot zijn supe
rieure werken. Naast deze groep hangen drie
portretten. Men veronderstelt dat het inte
ressante Vrouwenportret uit de verzameling
van Mevr. M. van Gelder te Ukkel het pen
dant is van het Mansportret uit het Art
Institute te Chicago. De beide andere por
tretten zijn van Adam van Hassevelt (coll.
Goudstikker) en van Jasoer Schade van
Westrum (Rudolphïnum te Praag).
Hoewel men uit deze vijf werken zich nog
wel geen volledig beeld van de veelzijdig
heid van Hals' kunst kan vormen, zijn zij toch
voldoende om zich een indruk van dezen
grooten Hollandschen meester te vormen. Van
Jan Steen is hier een grootere collectie aan
wezig, die dezen schilder van verschillende
kanten doet kennen. Er is een eenvoudige
Vrouwekop uit de collectie Buchenau, dat een
juweeltje is. Het boeit door een psychologi
sche subtiliteit en een deftigheid van kleur
die we in de groote schilderijen wel eens mis
sen.
Heel belangrijk zijn de drie doeken van
Hercules Scghcrs, van die slechts heel weinig
schilderwerk bekend is. Wij kennen dezien
meester voornamelijk door zijn prachtige et
sen en prenten, waarvan het Amsterdamsche
Prentencabinet een uitgebreide collectie be
zit. Zij die deze verzameling kennen zullen
met aandacht zijn groote landschappen be
wonderen. i
De Rembrandts welke we in Brussel te zien
krijgen zijn niet bijster belangrijk. De gri
saille van „Joseph zijn Drcomen vertellend"
toont den meester op zijn best.
Gerard Terborgh is heel goed vertegen
woordigd. We noemen in de eerste plaats
een warm, levend Vrouwenportret van Corne
lls de Graeff uit de verzameling Van Zuylen
van Nij e velt te Wassenaar en een Vrouwen
portret uit de collectie Buchenau, in bruik
leen bij het Rijksmuseum.
De heer Katz te Dieren laat hier uit zijn
collectie,, behalve de Hals. nog een prachtige
romantische Winter van Aart van der 1^2er
zien. Behalve een drietal Hobbema's van bij
zondere kwaliteiten, een groote Van der Helst, 1
vier Jan van Goyens, delicaat van atmosfeer,
(in het bijzonder het Gezicht op Antwerpen
uit de collectie Goudstikker) en vier be
langrijke Cuyps, zijn er nog eenige kleine
schilderijtjes, die we in het bijzonder onder
de aandacht willen brengen. Zij die Paulus
Potter beoordeelen naar zijn beroemde Stier,
zullen er goed aan doen dit kleine Stiertje
eens te bekijken. Zij zullen bij het zien van
dit juweeltje tot de overtuiging komen dat
Potter een delicaat en fijn schilder was. die in
zijn greote werken lang niet op zijn voordee-
hgst "uitkomt.
Jan van der Heyden is een schilder die ik
hier eigenlijk nas ontdekte. Hij heeft hier
v;-" - nee-en. Het is ongetwijfeld kleine
kunst, maar zoo vriendelijk, levendig en vol
fantasie dat men er niet genoeg naar kijken
kan. Wal is deze kunst dicht bij ons modern
gevoel gebleven. Dit laatste kan ook gezegd
worden van het werk van Pieter Saenredam,
van wien we hier een Mariakerk te Utrecht
pinden uit de collectie Nienhuis te Bloemen-
Een beknopt overzicht.
daal. Op dit wonderlijke verklaarde werk
beeft de tijd geen vat gehad. Het is merk
waardig be zien hoe een schillerij als dit over
een komt met de schildersidealen van onzen
tijd.
Een Wintervreugde van Avercamp (coil,
gravin Van Lynden te Lisse) zouden we een
meesterstukje willen noemen, zoo geestig, zoo
scherp tot in de kleinste details is het geka
rakteriseerd.
Naast de zaal met onze schilderijen be
vindt zich in een afzonderlijk zaaltje een col
lectie van 90 etsen en 140 staten van Rem
brandt, in bruikleen van den heer M. de
Bruin.. Dit is voor de liefhebbers van Rem
brandt etsen verrukkelijk studiemateriaal en
een uitvoerige beschouwing overwaard.
We meenen thans wel het belangrijkste van
onze Nederlandsche inzending onder uw
aandacht gebracht te hebben en willen over
gaan tot een uiteraard beknopt overzicht van
hetgeen de overige landen op de Brusselsche
Oude Kunsttentoonstelling laten zien.
Het Centrum van de Belgische inzending,
die begrijpelijkerwijze de belangrijkste van de
gansche tentoonstelling is, wordt gevormd
door de Vlaamsche primitieven. Wij vinden
hier werkelijk het alleredelste en belang
rijkste tezamen.
Er zijn niet minder dan vijf en twinig Ro
gier van der Weydens. waarvan de eene al
schooner is dan de andere. Een van de aller
mooiste is ons inziens wel 't portret vanMelia-
duse van Este uit het Metropolitan Museum
te New-York. Naast de Van der Weydens
moeten de Breughels genoemd worden. Van
den ouden Breughel zijn hier drie en twintig
kleine en groote stukken, waarhij een aantal
van zijn hoofdwerken. Het is jammer dat er
ook eenige van minder gehalte bij zijn: dit
had vermeden kunnen worden.
Parijs stond de beroemde „Bedelaars" af,
Darmstadt „De Ekster op de Galg", uit Detroit
kwam de „Dans van de Bruid", uit het museum
Mayer van den Berg uit Antwerpen Dulle
Griet, dat wel het belangrijkste stuk van deze
prachtige Breughel collectie is. Bijna al deze
schilderijen zijn ons, hetzij door reproductie,
hetzij door persoonlijke aanschouwing be
kend; wij zagen ze echter nimmer bij elkaar:
zooals men ze hier nu ziet, wordt men wel
heel sterk getroffen door de onvergelijkelijke
levenskracht van deze kunst. In al deze Breu
ghels is niets verouderd, de tijd heeft er niet
de minste vat op gehad, ze blijven ondanks de
eeuwen, die er verliepen sinds ze ontstonden,
even dicht bij ons hart en bij onzen geest.
De derde figuur van deze afdeeling is David
Teniers. van wien meer dan twintig schilde
rijen een uitnemende gelegenheid tot een na
dere studie van dezen typisch Vlaamschen
meester geven.
Hugo van der Goes met zijn doorzichtige
zuivere kunst is goed vertegenwoordigd en
daarnaast vinden w'e tal van meesters, als
Meester van de St. Catherina Legende. Mees
ter „Aux Feuillage en Broderie" wier namen
verloren zijn gegaan. Doordat men voorna
melijk Brabantsche meesters gezocht heeft
leeren we ook eenigg, minder bekende schil
ders kennen, die zeker öe aandacht ver
dienen. Een daarvan is Colijxx de Coter, een
schilder met een sterk" uitgesproken ëxgen
karakter. Belangstelling verdient ook de
serie schilderijen van Mor van Dashorst,
eigenlijk een Noord-Nederlander, want hij
werd in Utrecht geboren, maar wiens beste
werk in Brussel ontstond. Het portret van
Magriet Halseber, bekend onder nen naam
van de Vrouw met de Baard, is een meester
stuk.
Dennis van Alsloot, die in 1570 in Bvussel
geboren werd en wiens voornaamste werken
zich in Londen bevinden is een heel merk
waardig schilder die groote nauwkeurige schil
derijen van de, in België nog steeds in eere
gehouden. Ommegangen maakte. Het is geen
gróóte kunst, maar met welk een volmaakt
meesterschap weet Van Alsloot in weerwil van
de overdaad van figuren en zegekarren zijn
doeken harmonisch op te bouwen. Ze zijn vol
beweging, rijk van kleur en zeer gevarieerd.
Bovendien bezitten ze een groote historische
en folkoristische waarde.
De 19e eeuwsche schilders vallen naast al
deze groote meesters wel eenigszins af. Al
leen Jan Stobbaerts' werken blijken het er
tegen uit te houden.
De Engelsche inzending bestaat- uit 'n kleine
maar zeer goed gekozen collectie 18e eeuwsche
kunst, die opvalt door haar distinctie en kleur.
Ondanks de ongetwijfeld wat mondaine en
rhetorischen kant van de Engelsche meesters
heeft hun werk toch groote qualiteiten, die
misschien wel eens wat onderschat worden.
Welk een allure hebben de portretten van Rey
nolds en Reaburn, die we in Brussel op hun
best vertegenwoordigd vinden. De Fransche
afdeeling i,s voor ons van groot belang, omdat
de oude Fransche kunst weinig bekend is, de
gi'oote belangstelling begint eigenlijk pas bij
Watteau. Hier zijn enkele fraaie 15e eeuwsche
stalen aanwezig, maar het mooiste werk da
teert ons inziens toch uit het begin der 16e
eeuw. Tot de fraaiste vroege Fransche por
tretten behoort dat uit de collectie Deman-
dolx-Dedon uit Marseille .dat tot heden nog
nooit geëxposeerd werd. Nog indrukwekkender
zijn de twee kleine portretten van Corneille de
Lyon. Deze zijn van een ongeloofelijke fijnheid
en hebben een diepte van kleur zooals men
maar zelden aantreft. Bovendien hebben zij
een zeer persoonlijk accent en lijken weinig
ou het werk van andere schilders uit dien
tiid. De eenige waar men even aan denkt is
Clouet. Het portret van René du Puy du Fou
heeft" een prachtigen mvsterieuzen groenen
achtergrond, het geheel is van ongelooflijke
subtiliteit en getuigt van een sterk psycho
logisch inzicht.
Het portret van Christina van Denemar
ken, dat aan Francois Clouet wordt toege
schreven, is eveneens een meesterwerk, dat
tot het mooiste- van deze Fraxische inzending'
behoort.
Wat men hier van de 18e eeuwers te zien
krijgt is niet alles van den eersten rang. Ook
Ingrès ziet men hier niet op zijn best. Daumier's
werk is altijd interessant en volledig, zelfs in
zijn minder kapitale doeken, zooals hier dc
„Schaakspelers". Verder zijn er nog eenige
mooie Corots en twee belangrijke Courbets.
Het spreekt vanzelf dat men eigenlijk, om
een juisten en volledigen indruk te geven van
de aesthetische en historische waarden hier
in Brussel vereenigd. over oneindig meer
ruimte zou moeten beschikken. Het eenige
wat wij hier konden geven was een bondise
c-menvatting. om daarmee den indruk te
wekken dat hier een oneindiee riitdom wordt
opgestapeld. Zij die de Brusselsche tentoon
stelling bezoeken en eenige belangstelling voor
kunst hebben. moet°n een middag aan dez°
afdeeling wijden. Een zoo goed gekozen en
goed geschikt ensemble zal men niet zoo
spoedig weer te zien krijgen.
Mario Stoppani, die door een vlucht van
4996 K.M. het lange afstandsrecord voor
watervliegtuigen op zijn naam wist te brengen.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Handschoenen en ceinturen, kindertasch.
Politiebureau, Smedestraat. badpak, hand
doek en sportbroekje, Nieuwenhuizen, Hol-
steinstraat 7 rood. ballen, Mens, Assendelver-
st-raat 16. bril, Brouwer, Kleverparkweg 12rd.,
badpak, Fernin, Jan van Zurenstraat 13, étui
met lint, Booms, Dubbelebuurt 19 zw., geld.
van Zijdveld, Berckheijdestr. 29 rood. hond,
wed. Gouda, Harmenjansweg 9 rood. muts,
Schaaf, Colensostraat 15 rood, padvindersmes
Straathof, Joh. de Breukstraat 39, portemon-
n-aie, Schaaf, Colensostraat 15 rood, porte-
monnaie, Visser, Zocherstr. 11, hondenpen
ning, Tal-ens, Spionkopstr. 4, pakje, inh.
waschhandjes, v. Ee. Noordlaan 58. Santpoort
papieren patroon voor japon, Warmerdam,
v. Oosten de Bruijnstraat 75, vulpotlood, Da-
mave, Nic. v. d. Laanstraat 1, zweep, Schutte,
Kaniperstraat 40 rood.
KUNSTHANDEL M. VAN MEURS EN CO.
In den kunsthandel M. van Meurs en Co.,
aan den Zijlweg 122, even voorbij het viaduct,
wordt een tentoonstelling gehouden van werk
van Rie Cramer en F. Carbasius. Het is een
kleine, doch uitgezochte expositie van het be
kende Roneoaardewerk van beide kunstenares
sen. Fraaie dessertbordjes, elk met een an
dere rangschikking der figuren, bijv. bloemen,
in mooie kleuren, sierlijke beeldjes, een spe
lend kind, een Madonna, een aapje, huwelijks-
en geboorteborden. voorzien van naam en da
tum. die op bestelling geleverd worden, kortom,
er is een prachtige verzameling bijeen ge
bracht, die voor belangstellenden van groote
bekoring is.
Deze tentoonstelling, die nu reeds eenige
dagen is geopend, zal tot September toe voor
het publiek te bezichtigen zijn.
Men kan dan tevens kennis nemen van de
zaak zelf, van dezen kunsthandel in moderne
en oostersche kunst. Op smaakvolle wijze zijn
enkele van de voorhanden kunstvoorwerpen
tentoongesteld; zoo zagen we een prachtige
ikoon, voorstellende de dood van Maria, een
collectie origïneele oud-Perzische doeken, Ja-
pansche teekeningen, enz.
Ook deze verzameling is een bezichtiging
overwaard.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
Strijders voor den Vrede.
Geachte Redactie,
Hetgeen ik hier ga schrijven is 'n antwoord
op het ingezonden stuk van den heer J. V., in
het avondblad van Woensdag", 17 Juli.
Mijnheer J. V.,
Met hetgeen u schreef in uw ingezonden stuk,
ben ik het geheel eens en toch zou ik graag
een kleine opmerking willen maken.
Wanneer u de bewerkstelliging van de vrede
nastreeft, zult u ongetwijfeld van het principe
uitgaan. „Hebt Uw naaste lief".
Welnu, in uw ingezonden stuk las ik van:
„Oorlogstuigfabrikanten, die met een satani
sche grijnslach geld opstreken". U stelt ze dus
voor als duivels, die gereed staan, om de
menschheid met een drietand het vagevuur in
te porren.
Mijnheer J. V., denk er om, dat u tegenover
men-schen staat, menschen in wie de drang
naar het goede nog niet zoo ver gegroeid is,
als bij u reeds het geval is. Die menschen, tot
wie u zich richtte, zijn het slachtoffer van een
tijdgeest, een geest van winstbejag en parti
culier bezit. Maar daarom zijn ze niet minder
VERZEKERINGSVOORWAARDEN
GRATIS ONGEVALLENVERZEKERING
Zie vetgedrukte aanvulling onderaan
voor alle betalende abonnés van
HAARLEM'S DAGBLAD
Elke betalende abonné van Haarlem's Dagblad is, zoolang
zijn abonnement duurt, dit blad verschijnt en de Directie van
„Haarlem's Dagblad" de verzekering doet duren, verzekerd tegen
de geldelijke gevolgen van ongevallen, op de volgende voorwaarden:
Artikel i. Als verzekerden worden beschouwd alle per week
per maand en/of per kwartaal betalende geabonneerdendie aar
de volgende vereischtcn voldoen:
a. gedurende minstens twee weken (in het geval van maand- en
kwart aal-abonnés gedurende een volle maand) als geabonneerd,
in de registers van „Haarlem's Dagblad" zijn ingeschreven;
den iScn verjaardag gepasseerd zijn en den 6o;len verjaardag
niet lijden aan ziekten óf gebreken, welke voor hen bet gev
voor ongevallen vergrOOten, en volkomen het gebruik hebben
van hunne ledematen eu zintuigen.
Artikel 2. Onder ongeluk, als in deze voorwaarden bedoeld,
wordt verstaan de uitsluitende en recbtstreeksche oorzaak var
lichamelijk letsel (waaronder ook te water geraken verstaan wordt),
den verzekerde, onafhankelijk van zijn eigen wil overkomen, en
waarvan .bet bewijs geleverd, woidc dat zulks door van buiten at
toegebracht geweld wcM veroorzaakt met Tiet' 'gevolg hierna :-
Artikel 3 aangeduid.
Artikel 3. De uitkccringcn bedragen:
600 GULDEN, indien bet ongeluk (vallende binnen de grenzen
van de voorwaardende eenige en rechtstreeksche oorzaak
is van de levenslange ongeschiktheid van den verzekerde
waaronder begrepen wordt de amputatie van twee ledematen,
hetzij beide voeten of beide handen, dan wel één voet. en één
hand, boven den enkel ol den pols of onherstelbaar gezichts
verlies uit beide oogen (totale blindheid), een en ander binnen
tien dagen na den datum van het ongeval
600 GULDEN, Indien het ongeluk (vallende binnen de grenzen
van de voorwaarden) dc eenige en rechtstreeksche oorzaak
is van den dood van den verzekerden geabonneerde, hetzij
onmiddellijk of uiterlijk bmncn driemaal 24 uren na
400 GULDEN, indien het ongeluk (vallende binnen de grenzen
van de voorwaarden) de eenige en rechtstreeksche oorzaak
is van de amputatie van één hand of één voet boven den pols
of enkel of van het onherstelbaar gezichtsverlies uit éen oog
(totale blindheid van dat oog), een en ander binnen 10 dagen
na den datum van het ongeval;
250 GULDEN, indien het ongeluk (vallende binnen de grenzen
van de voorwaarden) de eenige en rechtstreeksche oorzaak
is van dc amputatie van beide leden van een duim, binnen
tien dagen na den datum van bel ongeval;
150 GULDEN, indien het ongeluk (vallende binnen dc grenzen
van de voorwaarden) dc eenige en rechtstreeksche oorzaak
is van de amputatie van alle leden van een wijsvinger binnen
tien dagen na den datum van het ongeval:
50 GULDEN, indien het ongeluk (vallende binnen de grenzen
van de voorwaarden) dc eenige en rechtstreeksche oorzaak
is van de amputatie van alle leden van een anderen vinger
binnen tien dagen na den datum van het ongeval;
30 GULDEN, indien hel ongeluk (vallende binnen de grenzen
van de voorwaarden) de eenige en rechtstreeksche oorzaak
e van de breuk van een boven- en/of onderarm of van de
breuk van een boven- en/of onderbeen;
terwijl onverminderd de bepaling der voorlaatste alinea van
artikel 6, krachtens deze verzekering alle uitkeeringen op het
hoofd van één persoon verzekerd en om welke redenen ook te
doen, te zamen nooit meer dan f600,kunnen bedragen,
onder bepaling, dat ingeval reeds bij het plaats grijpen van een
ongeluk de bovengenoemde ledematen van het lichaam mochten
worden gescheiden, door snijding, wringing, scheuring, knelling,
als anderszins, dat verlies met amputatie zal worden gelijkgesteld.
Verder onder bepaling, dal liet verlies van vóór het ongeluk reeds
onbruikbare, gebrekkige of verminkte ledematen geen aanspraak
geeft op, en niet in aanmerking komt bij overlijden. Hetzelfde geldt
voor het geval dat reeds vóór het ongeluk ledematen gemist werden.
Heeft een ongeval het verlies van meerdere vingers van een hand
téngevolge, dan gaat dc volle te verlcenen uitkeenng in geen geval
het bedrag te boven dat voor het verlies van de geheele band is
vastgesteld.
Een ongeval geeft nimmer recht op meer dan één uitkeering, met
dien verstande, dat indien hetzelfde ongeval zoowel breuk als
verlies van een boven- of onderarm of been tengevolge heeft, de
uitkeering voor verlies zal worden verleend.
Artikel 4. De uitkeering Ingeval van overlijden geschiedt aan
de eebtgenoote of bij ontstentenis daarvan aan de erfgenamen van
den gedooden abonné.
Uitkccringcn wegens verlies van ledematen, vingers of oogen
geschieden aan den abonné zolvcn.
In geval recht op schadeloosstelling ontstaat, zal de uitkeering
geschieden binnen tien dagen nadat de noodige inlichtingen
verkregen zijn en het persoonlijk letsel, en de oorzaak en het
gevolg daarvan bewezen zijn ten genoege der Directie van
..Haarlem's Dagblad".
Artikel 5. Eene uitkeering zal niet verschuldigd zijn bij dood
of verlies van ledematen of oogen. of breuk van ledematen direct
of indirect, veroorzaakt:
a- door eenige ziekte, kwaal ot voorbcschiktheid van den ver
zekerde;
b. door eenige heelkundige operatie ol door uitputting als gevolg
daarvan (tenzij die operatic noodzakelijk was wegens letsel,
waartegen verzekerd is
c. door eene bevalling of zwangerschap, ook al mocht de dood
verbaast zijn door een ongeluk;
d. door zonnesteek, of terwijl de verzekerde onder den invloed
van overprikkeling of somnambulisme was of door bedwel
mende dranken of krankzinnigheid minder in staat dan ge
woonlijk om zorg voor zich zeiven te dragen;
e. door zelfverminking, zelfmoord of poging daartoe, hetzij
willekeurig of niet, onverschillig of de geabonneerde al dan
niet goed bij zinnen was;
f. in duel, of gedurende de voorbereiding tot of deelneming aan
wedstrijden of bij vlieg- of luclitvaarltochten of bij baden,
n, automobiclrijdcn, raolorwielrijden of wielrijdcn
g. door grove nalatigheid of grove onvoorzichtigheid of door
vechten, of aanvallen tegen den persoon van verzekerde of in
buitenlandschen oorlog of binncnlandschc beroerten.
Het verdwijnen, verdrinken of door gas of gassen verstikken van
den verzekerde, wordt fen opzichte van deze verzekering aange
merkt als te zijn veroorzaakt door grove nalatigheid, of grove onvoor
zichtigheid, tenzij ten gcuoege van dc Directie -van Haarlem's
Dagblad liet bewijs van het tegendeel wordt bijgebracht.
De verzekering geldt echter wel voor gevallen waarbij het ongeluk
veroorzaakt werd tengevolge van rechtmatige zelfverdediging, oi
wel hij poging tot redding van personen of tot afwending van drei
gende gevaren.
Onder bepaling, dat indien een abonné In staat van krankzinnig
heid of verstandsverbijstering zal raken of zich buiten Europa mocht
bcgeven_(behalve indien hij van ccne Europecsche haven naar een
andere ï.uropeesche haven reist in een schip' inct vast dek in lijd
van vrede) oi mdïen hij zich in krijgdienst te land of te water begeeft
en evenzeer van den dag af waarop bij ophoudt zijn abonnementsprijs
van Haarlem's Dagblad te betalen of deze courant ophoudt te
verschijnen, of de Directie van Haarlem's Dagblad de verzekering
doet eindigen, alsdan deze verzekering voor hem geheel zal ver
vallen en krachteloos worden.
Van dc verzekering zijn uitdrukkelijk uitgesloten: allen die zich
met de bereiding, het verwerken of proefnemingen met buskruit,
schietkatoen, nitroglycerine, dynamiet, naphtha", acetylechgas of
andere licht-ontplofbare of licht-onlvlambarc stoffen bezig bouden
of daarbij desbewust tegenwoordig zijn-
Evenmin geldt deze verzekering voor mijnwerkers, acrobaten,
circusrijders en dergelijken.
Zeevisscheiszeevarenden en personon van den Loodsdienst
zijn in de verzekering begrepen, en wel, wat betreft ongevallen
aan den wal voor alle uitkeeringen. Verlies van ledematen wordt
ook aan boord gedekt, doch op uitkeering bij overlijden kan voor
hen uitsluitend aanspraak worden gemaakt indien het ongeval
dat het overlijden tengevolge heeft, aan den wal plaats had.
Indien de gevolgen van een ongeluk door ziekelijke omstandig
heden, waarin "de verzekerde verkeerde op hot oogenblik dat het
ongeval plaats liad, vergroot worden, wordt eventueel geen hoogcre
schadeloosstelling betaald, dan die, welke volgens het oordeel van
den geneeskundigen adviseur van „Haarlem's Dagblad" zou
hebben moeten zijn uitgekeerd aan ccn normaal persoon, door
hetzelfde ongeluk getroffen.
Gedurende den termijn, waarin de verzekerde lijdende ls aan de
gevolgen van een ongeluk, zal de verzekering tijdelijk buiten kracht
zijn met betrekking tot elk nieuw ongeluk, dat den verzekerde mocht
Artikel C. Ingeval een geabonneerde een ongeluk overkomt,
moeten in alle gevallen alle bijzonderheden daaromtrent en omtrent
het bekomen letsel zoo spoedig mogelijk schriftelijk gemeld worden
aan de Directie van „Haarlem's Dagblad" te Haarlem en indien
zoodanige kennisgeving niet binnen driemaal 24 uur na het
ongeluk is geschied, dan zal gcenerlcl uitkeering ver
schuldigd zijn.
Indien de getroffene zeevarende is, moet dc kennisgeving van
het overlijden geschieden binnen drie dagen na het bekend worden
-•an het ongeluk aan de belanghebbenden.
Zoo spoedig mogelijk 11a het ongeluk, moet de hulp van een be-
•oegd geneeskundige worden ingeroepen en de verzekerde is gehouden
inder geneeskundige behandeling te blijven en de voorschriften
•an den geneesheer onafgebroken op te volgen totdat hij volkomen
hersteld is.
In ieder geval moet den geneesheer van „Haarlem's Dagblad"
toegestaan worden den verwonde te onderzoeken, wanneer en zoo
dikwijls zulks billijkerwijs geéischt kan worden en „Haarlem's
Dagblad" heett eveneens vrijheid om zoodanige genees- en heel
kundige hulp te verstrekken als het noodig acht.
Elk bewijs hetwelk de Directie van „Haarlem's Dagblad"
van tijd tot tijd zou kunnen eischen betreffende eenig ongeluk of
verwonding op grond waarvan een eisclt werd ingesteld, zal haar
spoedig mogelijk, nadat hiertoe het schriftelijk verzoek gedaan
d, gegeven moeten worden.
a geval van ccnig ongeluk met doodelijkcn afloop moet hiervan
de Directie van Haarlem's Dagblad te Haarlem schriftelijk
worden kennis gegeven, onmiddellijk nadat het ongeluk aan
belanghebbenden bekend zal zijn geworden.
Het niet nakomen van een of meer der in dit artikel genoemde
■erplichtingen, zal elke aanspraak op uitkeering voor belangheb
benden verloren doen gaan.
Alleen na overlegging van het nauwkeurig door hem en den
bchandclcnden geneesheer ingevulde aanvrage-formulier tot uit
keering, en ingeval van overlijden, van dc doodacte, kan de belang
hebbende aanspraak maken op de behandeling zijner vordering.
overgelegde stukken blijven het eigendom van „Haarlem's
Dagblad". De kosten der geèischtc verklaringen komen ten laste
"in dengene die de uitkeering aanvraagt.
Alle bedragen, die krachlens deze verzekering verschuldigd zijn.
zullen betaalbaar zijn ten kantore van „Haarlem's Dagblad",
slechts na ontvangst van eene door de(n) rcchthebbende(n) ge
tcekende quilantie, terwijl dc verzekering bij uitbetaling van een
bedrag van meer dan twee honderd en vijftig gulden zal vervallen.
Van geen som, die verschuldigd is, zal interest betaald worden,
ik niet 111 gevallen, waarin die anders volgens de wet verschuldigd
•u zijn; terwijl de verplichting tot uitbetaling van eenig bedrag
ophoudt, wanneer het niet binnen een maand, nadat het ls toegestaan
geworden, is ingevorderd.
tikeL 7. Alle geschillen uit dc voorwaardon voortvloeiende,
zullen beslist worden door drie scheidslieden, Nederlanders, bij
onverdeelde keuze door partijen te benoemen. Bij weigering of bij
gebreke van overeenstemming geschiedt de benoeming der drie
scheidslieden door den Kantonrechter te Haarlem.
Partijen zijn aan de uitspraak der scheidslieden onderworpen als
in een vonnis m het hoogste ressort en zullen elk haar eigen kosten
dragen, benevens de helft van het honorarium der scheidslieden.
Artikel 3, Bezwaring ot vervreemding van de rechten, voor
n geabonneerde uit deze verzekering voortvloeiende, heeft geen
rechtsgevolg. Alzoo zal het ontvangbewijs van den verzekerde oi,
bij overlijden, van de echtgenoote of erfgenamen van den verzekerde
in ieder geval volledige kwijting ten gevolge hebben.
Met het oog op vaststelling der identiteit van den verzekerde,
moet deze bij elke verandering van woonplaats, beroep of naam,
i door huwelijk of anderszins, daarvan ten spoedigste opgave
aan de Directie van „Haarlem's Dagblad" te Haarlem.""
ALGEMEENE VOORWAARDEN. Als abonné In den zin dezer verzekering wordt beschouwd liet hooid van het gezin, tenzij,
voordat het ongeval plaats greep een ander lid van het gezin als verzekerde is aangewezen na schriftelijk
verzoek aan.de administratie van Haarlem's Dagblad.
De abonnés van het Geïllustreerd Zondagsblad van Haarlem's Dagblad zijn eveneens nog afzonderlijk grai>
tegen ongevallen verzekerd. Voor deze aparte verzekering (waarvan de uitkeeringen worden gegarandeerd
door de Nieuwe HAVRank te Schiedam) zijn de voorwaarden gratis ten kantore van Haarlem's Dagblad
verkrijgbaar. De uitkeeringen voor de verzekering van het Geïllustreerd Zondagsblad zijn als volgt:
Levenslange ongeschiktheid f 2000.Overlijden f 600.Verlies
of Wijsvinger f 75.Elke andere vinger f 30.
hand, voet of oog f 400.Duim
bij invaliditeit f 3000.-
als wij. Elk menschelijk wezen beleeft een
geestelijken groei, hetzij bewust, hetzij onbe
wust.
Mnheer J. V., ik beweer dat zoolang er in de
harten der menschen nog geen vrede is, zoo
lang zal er op de aarde nog oorlog zijn. Wilt
u den vrede bewerkstelligen, bewerkstellig
dan eerst den vrede in u zelf. dan heeft u al
meer gedaan, dan tien vredesorganisaties
kunnen doen.
Denk niet. dat schrijver dezes, aangesloten
is bij een kerk, vereeniging of andere aardsche
gemeenschap. Hij is aangesloten bij een
Hoogei'e Gemeenschap, die hem in staat heeft
gesteld, om deze woorden neer te schrijven.
De Redactie, hartelijk dankend voor de ver
leende plaatsruimte verblijf ik,
Hoogachtend,
MARTIN LANGEREIS.
Algemeene Wereldvrede een
utopie?
Algemeene Wereldvrede is een verheven
ideaal, zegt de Vereeniging van Werklooze
Intellectueelen, maar, laat zij er direct op
volgen, voorloopig althans nog een utopie,
Heel duidelijk kan zij dat bewijzen uit de
verschijnselen aan den politieken hemel. Hier
is uitsluitend het intellect aan 't woord. Uit
het één volgt met wiskundige zekerheid het
ander. Er is een tijd geweest dat het intel
lect over alles dacht te zegevieren. Denken
we slechts aan Roux, die de bereiding van de
levenscel in 't vooruitzicht stelde, aan La
Place, die beweerde geen behoefte meer te
hebben aan hypothese. De geleerden zijn na
dien weer bescheidener geworden. We denken
aan het „Es" van Freud. het „élan vital" van
Beyson. Wetenschap en Geloof hebben elkaar
weer de hand gereikt. Wij strijders voor
den vrede, wij gelooven dat oorlog wel dege
lijk te voorkomen is als ieder weldenkend
mensch hieraan daadwerkelijk wil mede
helpen en niet alleen belijdt dat men er naar
streeft. Gij, leden der Vereeniging van Werk
looze Intellectueelen, gij moet „helaas" vele
uren onproductief -doorbrengen (grondoor
zaak o.a. de oorlog?) Laat deze werklooze
uren vruchtbaar worden door die kostbare
gave. die u in ruime mate geschonken werd,
uw intellect, dienstbaar te maken aan wat
gij noemt: „een zeer verheven ideaal: de al
gemeene Wereldvrede 1"
EEN LID VAN DEN INTERN.
VROUWENBOND VOOR VREDE
EN VRIJHEID.
Haarlem, 17 Juli '35..
Wereldtaal.
i spoor- of tramongeval, etc., worden de uickeeringen: bij overlijden f 1000.-
Door deze publicatie zijn alle vroeger gepubliceerde
verzekeringsvoorwaarden vervallen
Naar aanleiding van het artikel van uwen
Londenschen correspondent over „Basic" En-
gelsch in uw blad van Donderdag 11 Juli wil
ik enkele opmerkingen maken.
Sinds de Phoeniciërs (ongeveer de eerste
handeldrijvers) aan de boorden der Middel-
landsche Zee een Phoenisch dialect schie
pen, hebben door de eeuwen heen alle naties,
die op zekere tijden op handelsgebied den
boventoon voerden, getracht dit te doen. Hier
in slaagden zij. Werd niet in de na-middel
eeuwen op alle zeeën de Hollandsche taal
gesproken en begrepen? Na de Hollandsche
glorie veroverde Engeland dit monopolie en
heden wordt de Engelsche taal op alle zeeën
en daai'aan grenzende landen gesproken en
begrepen.
Echter, het is begrijpelijk, dat ook Enge-
land's hegemonie gaat "tanen. Waarschijnlijk
doen Amerika of Japan er een gooi naar.
In ieder geval is het logisch, dat een niet-
Engelsch sprekende natie (Duitschland?)
trachten zal in eerste instantie het handels
monopolie op de wereld te veroveren, waar
wéér een gevolg van zal zijn, dat deze natie
probeeren zal haar taal in te voeren, waarna
het nu gangbare Engelsch ten doode gedoemd
zal zijn.
De bewering der Engelschen, dat hun taal
zich beter voor universeel gebruik leent, om
dat hun taal door bijna een kwart der wereld
bevolking wordt gesproken, berust dan ook
op pedanterie.
Daarbij komen nog de moeilijkheden der
Engelsche klanken voor b.v. deRomanen (Frank
rijk, Spanje, Italië), waarvan er zeker 80 pet.
zullen zijn, die deze moeilijkheden niet zul
len kunnen overwinnen, om maar niet te
spréken van den Aziaat, China, Japan).
Voorts wordt Esperanto gekenmerkt als
een droog product der studeerkamer, dat zich
geen positie in de wereld heeft kunnen ver
overen. Maar. dr. Zamenhof, de auteur van
Esperanto, heeft zich tot levenstaak ge
steld een taal te scheppn, die aan alle moei
lijkheden met succes 't hoofd kon bieden, en
is daar m.i. wonderwel in geslaagd.
Dr. Zamenhof heeft in overweging geno
men, éérst een der doode talen (Grieksch. La
tijn), daarna een bestaande taal (Fransch,
Duitsch. Engelsch) voor universeel gebruik te
propageeren, maar is uit practische overwe
gingen gedwongen geweest te gaan bouwen
aan Esperanto.
Esperanto toch is een taal. geleerd en ge
dacht los van alls taalaankleefsels, de meest
logische, en behoeft- ook hierom geen concur
rentie te vreezen.
Ten bewijze dat Esperanto opgang doet,
24e in Augustus 1932 gehouden In-
.ernationale Esperantistencongres waren aan
wezig 1640 Esperantisten uit 38 verschil
lende landen, terwijl 15 regeeringen zich of
ficieel lieten vertegenwoordigen.
De toekomst is Esperanto,
EEN ESPERANTIST»^
Rectificatie
„Luchtbescherming".
Hooggeachte Redactie.
Nu ik mijn ingezonden stuk, opgenomen in
uw blad van 17 Juli, als druk voor mij zie, be
merk ik tot mijn spijt dat er een onwaarheid
in voorkomt, die ik zeer gaarne gerectificeerd
zou zien.
1-Iet betreft n.l. den zin: „Als men de heeren,
meest hooge officieren, hoort spreken over
bommen en strijdgassen, dan lijkt het wel of
zij reclame maken voor een artikelenz."
Dit nu is niet waar, zij maken integendeel
reclame voor de afweermiddelen. Mijn bedoe
ling was zóó: „Als men de heeren, meest hoo
ge officieren hoort spreken over bommen en
strijdgassen dan lijkt het wel of zij staan te
praten over een artikel enz
Dat is natuurlijk een groot verschil. Reclame j
ergens voor maken Is dat aanprijzen en het I
aanprijzen van die bommen en strijdgassen
wordt niet gedaan, maar reclame wordt ge-
maakt voor de afweermiddelen.
Het verdere gedeelte van mijn stuk blijft
zoo als het er staat.
U Mijnheer de redacteur mijn dank voof
de plaatsing.
Uw abonne,
J. V*
