AfdkmUU!
Fa FRANS PERQUIN
ZOMIERJPIRJIJZEN
NOG 1 VOLLE DAG
IVflPZOMERPRIJZEN
Een inviieger.
Hei Betougtijksie
53e Jaargang No. 16032
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- ën Feestdagen
Zaterdag 28 September 1935
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTEXTIëN 1—5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ2
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f 2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Ver
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare vo
50.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30—
lies Duim ƒ75.-, Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-.
orwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
HAARLEM, 28 September.
De Sancties.
Over de veelbesproken „sancties", eigenlijk:
maatregelen tegen den aanvaller, vindt de le
zer in dit nummer een artikel van niemand
minder dan de Engelsche staatsman Lord Ro-
-vt Cecil. Aan zijn autoriteit zal niemand
jfelen. Als oud-minister, vele malen hoofd
Britsche delegatie bij den Volkenbond,
jrzitter van de League of Nations' Union, is
hij een- der eerste deskundigen ter wereld in
zaken van internationale toenadering. Zijn
reputatie als strijder tegen den oorlog is bo
ven iederen twijfel verheven.
De gebeurtenissen der laatste weken, ge
volg van de houding van Mussolini, hebben
alom onrust gewekt. En ook veel misverstand,
Er zijn bijvoorbeeld menschen, die uit de rede
van minister de Graeff te Genève de slotsom
hebben getrokken, dat wij nu ieder oogenblik
mee opgeroepen zouden kunnen worden om
Italië te lijf te gaan. Zoo staan de zaken er
volstrekt niet voor. Ik licht hier de volgende
alinea's uit het artikel van Lord Robert Cecil,
om er de bijzondere aandacht van al onze
lezers op te vestigen:
„Geen enkel lid is door eenige bepaling ver
plicht in de eerste instantie door middel van
leger, vloot of luchtvloot militaire maatregelen
tegen het recalcitrante lid te nemen; maar het
Covenant geeft wel aan, dat het in verband
met de kracht, die voor de sancties noodig zou
kunnen zijn of om een andere reden, noodig
kan worden met geweld op te treden. In dat
geval moet de Raad den loyalen leden aanbe
velen, hoe groot voor elk hunner de militaire
macht zou moeten zijn, die zij voor het beoog
de doel willen afstaan. De leden zijn souve-
reine staten en hebben natuurlijk het recht
de aanbevelingen al of niet op te volgen.
Tenslotte zijn de leden overeengekomen
dat zij „elkaar zullen steunen bij de finan-
cieele en economische maatregelen, die geno
men worden teneinde de verliezen en de on
gemakken te verminderen, welke voortvloeien
uit bovenbedoelde besluiten en dat zij elkaar
wederkeerig zullen ondersteunen bij het
- weerstand bieden aan de speciale maatrege
len, welke de verdragsschender tegen een
hunner richt".
Het komt m'ij voor dat dit nu toch wel zeer
duidelijk is. Er. blijkt uit, dat iedere staat, dus
ook Nederland, zich het recht voorbehoudt een
eventueele aanbeveling van den Raad tot het
deelnemen aan militaire sancties tegen een
aanvallenden staat niet op te volgen. Er blijkt
verder uit dat de leden overeengekomen zijn
elkaar te steunen bij het nemen van finan-
cieele en economische maatregelen tegen zulk
een Staat. In het geval van de militaire sanc
ties is er geen onderlinge overeenkomst tus-
schen de leden vastgelegd, in het geval van de
economische sancties wel.
Aangezien er zoo snel misverstanden ont
staan, is het goed er ook nog de aandacht op
te vestigen dat er thans nog geen sprake is
van aanbeveling van sancties. Dat kan pas ge
beuren als een oorlog is uitgebroken en de
aanvaller als zoodanig is erkend.
Lord Robert Cecil betoogt dat de toepassing
van internationale sancties een zeer moeilijke
zaak is vanwege de jeugd van het interna
tionale recht. Dat is een zeer begrijpelijke op
merking. De beschaving is inderdaad nog maar
zoo weinig gevorderd, dat hetgeen men in de
nationale wetgeving sinds langen tijd als
recht erkent, internationaal bij herhaling mei
voeten getreden wordt. De Volkenbond is geen
staat, waar men „voor" of „tegen"' is maar de
eerste serieuze poging van de menschheid om
een basis van internationaal recht te vestigen.
Zegt iemand „ik ben tegen den Volkenbond",
dan zegt hij dus feitelijk: „ik ben tegen deze
poging, nu sinds zestien jaar ondernomen
en in velerlei opzicht reeds geslaagd, om een
basis van internationaal recht te vestigen".
Dit is misschien niet de populaire zienswijze.
Maar het is de juiste.
Dat 'n rechtsinstituut over de macht moet kun
nen beschikken om strafmaatregelen te nemen
is logisch. Dat heeft ons land ook ingezien toen
het zich aansloot bij den Volkenbond en het
Handvest met zijn ratificatie bekrachtigde.
Een gevaarlijke factor vormen de militaire
sancties, maar iedere Staat kan voor zich zelf
beslissen of hij daaraan deel neemt of niet.
De hoop is evenwel groot, dat toepassing der
economische sancties voldoende zal zijn om
een aanvallenden staat tot inkeer te brengen.
Tot militaire sancties zal men m.i. pas in de
uiterste omstandigheden overgaan. Zij bren
gen groote gevaren mee, zij passen de gewelds-
politiek toe die het Kellogg Pact verwerpt, en
het schijnt schier overbodig te verzekeren dat
schrijver dezes voor dezen vorm van sancties
niets voelt.
Tenslotte beveel ik de nauwkeurige lezing
van Lord Robert Cecil's artikel nog eens met
nadruk aan. Wie zich de moeite geeft het te
lezen en te overdenken zal zich een helder
begrip kunnen vormen van de huidige situatie.
T E L E F.
VERKOOPEN WIJ TECEN
DE PRIMA BELGISCHE KWALITEIT
AFMETINC 20—30 2,05
AFMETING 30—50 f 2,00
en bezorgen dan nog de gebeele volgende week.
(Adv. Ingez. Med.)
(De Spaansche vlieger Povibo is
van Europa naar Mexico gevlogen
om het jawoord te verwerven van
zijn Mexicaansche aangebedene,
die deze vlucht als voorwaarde
had gesteld
Wel, hebt u dat gelezen
Van die Mexicaansche schoone?
Die wel een man wou hebben,
Maar dan niet zoo'n heel gewone.
Zij stelde de conditie,
Dat hij in de .lucht moest stijgen
En naar Mexico moest vliegen,
Om haar hart en hand te krijgen.
In d' oogen van dien Spanjaard
Was zij tvel dat offer waardig,
Hij was verliefd en moedig.
Dus hij was al gauw reisvaardig
Zoo vloog hij in zijn vliegtuig
En hij vloog in hooge luchten,
Hij vloog in enkle dagen
En hij vloog in diepe zuchten
Hij vloog ook in een valhelm
En een leeren vllegersjassie,
En hij vloog in vervoering-
Van zijn groote liefdespassie.
Zoo vloog hij in haar armen
Ja. in letterlijken zin
Valt hier te constateeren,
Zoo vloog die man erin.
WONINGBOUW RAMPLAAN - ELSWOUTLAAN
m.|z. centr. verw., vanaf f 4600.-
RiNKEMA-ROOSDORP
Inl. o. h. werk, ook Stuyvesantplein 4
(Adv. Ingez. Med.)
De Haarlemsche Gemeente-
begrooting voor 1936.
Sluitend zonder belasting-
verhooging.
Wel verschillende bezuinigingen.
Naar wij vernemen heeft het college van
B. en W. van Haarlem dezer dagen de ont-
werp-gemeentebegrooting voor 1936 vastge
steld. De begrooting wordt nu gedrukt, zij
zal vermoedelijk over twee weken worden ge
publiceerd.
Uit goede bron werd ons verzekerd, dat B.
en W. er in geslaagd zijn de begrooting slui
tend te maken zonder belastingverhooging.
Alleen zal het iiocdig zijn, de opcenten op de
Fersoneele Belasting te verhoogen om daar
door een compensatie te vinden voor de ver
minderde opbrengst die haar oorzaak vindt
in het feit dat Haarlem in de derde klasse
geplaatst is. Toen wij eenigen tijd geleden
een onderhoud hadden over den stand van
de voorbereiding der begrooting met den
wethouder van financiën, deelde de heer W.
Roodenburg ons reeds mede. dat voor het
sluitend maken der begrooting noodig was,
dat de Personeele Belasting ongeveer het
zelfde zou opbrengen.
Het gevolg evenwel is. dat wij daardoor
minder zullen ontvangen. Dit mindere zal
door een verhooging van opcenten gevonden
moeten worden. Maar al wordt het aantal
oocenten met 20 vermeerderd (thans is het
160), dan heeft een gezin dat een woning
van f 1600 bewoont en drie kinderen heeft,
daarvan nog geen nadeel, Doordat Haarlem
nu in de derde klasse gekomen is-, is de be
lasting voor de kleine inkomens en de groote
gezinnen verminderd.
B. en W, hebben bij deze begrooting even-
we! verschillende bezuinigingen moeten voor
stellen. Daarover kenden ons nog geen nadere
mededeelingen gedaan worden. Alleen werd
ons verzekerd, dat het voorbereidend onder
wijs niet. verder aangetast is. maar in zijn
tegenwoordigen vorm gehandhaafd is.
Motorrijder botst tegen
verkeerd verlichte auto.
Weer een ongeluk op de Amsterdamsclie
Vaart.
Vrijdagavond omstreeks half acht is een 21-
jarig journalist die per motor op weg was van
Haarlem naar Amsterdam, bij Halfweg tegen
een stilstaande auto gereden en daarbij ern
stig gewond.
Even voor het dorp stond ter rechterzijde een
keukenwagen van de schóolcompagnie van
den motordienst uit Haarlem. De wagen was
defect en was daarom daar neergezet. Het
achterlicht, dat volgens wettelijke bepalingen
aan de achterzijde moet worden aangebracht
was echter op de cabine gemonteerd, zoodat de
achter uitstekende bak onverlicht bleef. Waar
schijnlijk hierdoor heeft de heer Koning pas
te laat gemerkt dat de wagen lager was dan
het roode licht aangaf. Hij trachte een botsing
nog te vermijden, heigeen echter mislukte.
Met een harden slag kwam hij op het asfalt
terecht, waar hij bleef liggen. De motorfiets
werd nagenoeg geheel vernield
Een dokter verleende de eerste hulp, waarna
de heer Koning per ziekenauto van Mathot
naar de Mariastichting is gebracht. Er werd
geconstateerd, dat hij behalve enkele niet ern
stige ontvellingen een zware hersenschudding
had opgeloopen, die zijn toestand ernstig,
doch gelukkig niet levensgevaarlijk doet zijn.
De ziekenfondspremie bij
werkloosheid.
Er komt een nieuwe regeling.
Naar wij vernemen zal er een nieuwe rege
ling worden getroffen voor de betaling dei-
ziekenfondspremie bij werkloosheid, daar er
aan de tegenwoordige regeling eenige kleine
fouten kleefden, welke allicht tot nadeel var.
de betrokken verzekering aanleiding zouden
kunnen geven. De nieuw voorgestelde regeling
is thans voor nadere beoordeeling bij de be
sturen van de Haarlemsche ziekenfondsen.
Indien er geen bezwaren tegen geuit worde o
ligt het in het voornemen, met ingang van 1
November deze veranderde regeling in te
voeren.
Een en ander is een gevolg van de be
spreking welke het bestuur van den Haar-
lemschen Bestuurders Bond 15 Augustus
met de betreffende autoriteiten heeft gehad
HOTEL-REST. „R O Y A L".
Speciaal ingericht voor
FEESTDINERS.
(Adv. Ingez. Med.)
Melk en boter blijven maanden
lang versch.
Uitvinding van Duitsch apotheker.
Dezer dagen is naar de ,.B. Z. am Mittag"
meldt, een uitvinding van den apotheker
Theodor Hofius. uit Duisburg, welke voor de
zuivelproductie van de geheele wereld van
groote beteskenis moet zijn. voor alle cultuur -
staten met een patent beschermd. Hofius is er
in geslaagd een soort vat te vervaardigen dat
hij Hofius-tank noemt.
Door toevoer van zuurstof onder een be
paalden druk kunnen alle soorten zuivelpro
ducten, inclusief boter en melk, weken lang
versch bewaard worden en wel minstens 2
maanden. Bovendien wordt de smaak ver
beterd. De uitvinding heeft verder nog het
voordeel, dat de voorziening der gebieden, die
gebrek aan melkproducten hebben, voortaan
seen moeilijkheden meer veroorzaakt, terwijl
eveneens het overschot aan zuivelproducter.
in de gebieden welke een surplus opleveren,
rendabel gemaakt kan worden.
TIENDE MONUMENTENDAG TE ENSCHEDé.
De Tiende Monumentendag, georganiseerd
door de daarvoor onder leiding van prof. dr.
A. W. Bijvanck bestaande Commissie, wordt
heden te Enschedé gehouden.
De deelnemers aan dezen dag werden des
morgens tegen twaalf uur door het gemeente
bestuur op het Stadhuis ontvangen, waar zij
begroet werden door den burgemeester, den
heer J. J. G. E. Rückert.
Voeren Goemboes en Goering
militaire besprekingen?
Statenblok tegen Kleine- en Balkan Entente
zou in vorming zijn.
Julius von Goemboes, de Hongaarsche
premier, die thans met Goering
besprekingen voert.
BERLIJN. 28 Sept. (Reuter). Nu
de reis van den Hongaarschen premier
Goemboes naar Duitschland, waai- hij
op uitnoodiging van Goering deel
neemt aan een jachtpartij, is voorbe
reid door een uitwisselen van bezoeken
van militaire missies, schijnt alles,
naar Havas bericht, erop te wijzen dat
de besprekingen, die Goemboes in
Duitschland zal voeren betrekking
hebben op militaire vraagstukken.
Misschien zullen deze een basis leg
gen voor een gemeenschappelijk optre
den in antwoord op de militaire ac-
coorden, die volgens de Duitsche pers
zouden bestaan tusschen de Sovjet-
Unie. Roemenië en Tsjecho-Slowakije.
Volgens bepaalde diplomatieke krin
gen te Berlijn gaat het om het leggen
van de basis voor een geheel nieuw
politiek systeem. Men zou de mogelijk
heid onder het oog zien om binnen
afzienbaren tijd te komen tot een
statenblok in Europa, dat stelling zou
nemen tegen de Kleine Entente met
haar verlengstuk de Balkan Entente.
DE ZAAK L. SCHAAP.
Surséance van betaling verleend.
In Raadkamer vergaderden hedenmorgen
onder voorzitterschap van den president der
rechtbank mr. G. Sluis de crediteuren der fa.
L. Schaap te Wormerveer teneinde te beslis
sen op het verzoek van bewindvoerders om
drie maanden surséance van betaling.
Aanwezig waren zeventig schuldeischers,
tezamen vertegenwoordigend 230 stemmen.
Ook de heer Schaap was aanwezig. De
surséance werd verleend.
Diamant van 488 karaat
gevonden.
De grootste ter wereld?
RIO DE JANEIRO, 28 Sept. (Reuter.) Uit
Minas Geraes wordt gemeld, dat bij Uderaba
een diamant is gevonden met een gewicht van
488 karaat, die de grootste ter wereld zou zijn.
Goedkoope brandstoffen voor
werkloozen.
Overeenstemming over de regeling.
Deze week heeft er op uitnoodiging van de
vereeniging van Haarlemsche Brandstoffen-
handelaren een bespreking plaats gehad met
de vertegenwoordigers van de verschillende
vakcentrales hier ter stede, ter bespreking
van de vraag, of ook in den komenden win
ter aan de werkloozen brandstoffen tegen ge-
reduceerden prijs zouden kunnen worden
verstrekt.
De bespreking leidde er toe dat er in dezen
geheele overeenstemming werd verkregen
over de regeling welke dezen winter zal
gelden.
Beginnen de vijandelijkheden
vóór 8 October?
In dit geval zouden sancties worden
toegepast.
PARIJS, 28 Sept. (A. N. P.) Nu de Volken
bond zijn voornaamste werkzaamheden voor-
loopig heeft beëindigd, en Laval naar Parijs
is teruggekeerd, schenken de bladen minder
aandacht aan de gebeurtenissen in Genève.
De speciale correspondente van de „Oeuvre"
verklaart, dat men het in Genève volstrekt
niet uitgesloten acht, dat de vijandelijkheden
tusschen Italië en Abessynië zullen beginnen,
nog vóór het rapport van de commissie van
dertien gereed is. dat- wil zeggen nog vóór 8
October. In dit geval zal men natuurlijk on
middellijk art. 16 in werking stellen en sanc
ties toepassen.
THANS nog
enz. tot met MAANDAG a.s.
Doet Uw voordeel en bestelt nog heden.
N.V. Steenkolenhandel
v.h. J. H. KRUL Jr.
STATIONSTERREIN, OVERVEEN,
Telef. 23517 en Telef. 22557.
(Adv. Ingez. Med.)
Een enorme Britsche vloot is thans nabij het
Suez-kanaal geconcentreerd.
pag. 4
De garantic-staten van het Memel-statuut
hebben een beroep op Duitschland gedaan.
pag. 4
Door het standpunt van de Oud-Pruisische
Unie is de tegenstelling in Duitschland tus
schen Kerk en Staat verscherpt.
pag. 4
Italië wil in geval van sancties uit Japan,
Duitschland en Brazilië invoeren.
pag. 4
De geschiedenis van de kabinetscrisis in Juli
jl. geheel uiteengezet.
pag. 17
Thans bestaat zekerheid, dat de „Poolster" is
vergaan.
pag. 3
Het Landbouwcrisisfonds heeft vijf millioen
te kort.
pag. 3
De Haarlemsche Gemeentebegrooting voor
1936 is sluitend gemaakt zonder helasting-
verliooging; wel zijn bezuinigingen toegepast
pag. 1
De stakende stucadoors in Haarlem-Noord
zullen Maandag het werk hervatten.
pag. 17
Het dansinstituut Kwekkcboom bestaat Dins
dag a.s. 25 jaar.
pag. 7
De Rallye naar Monte Carlo.
pag. 11
Bioscopen.
pag. 15
Laatste berichten.
pag. 9
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De Sancties.
pag. 1
Lord Robert Cecil: De aanval kan voorkomen
worden.
pag. 4
Een hondenleven: Mijn vriend James.
pag. 3
Financicele Kroniek: Lichte ontspanning op
de belcggingsmarkt te Amsterdam.
pag. 18
Van onzen Londcnschen correspondent: Hoe
Londen de sanctie-kwestie ziet.
pag. 9
Dr. W. G. N. van der Slcen: Naar Smcroe en
Bromo.
pag. 13
YVilly van der Tak: Het buitcnlandschc boek
van de maand.
pag. 13
Jules Kammeijer: Blijft fit!
pag. 13
Dzjé: In Tanger en Malaga.
pag. 14
Willy van der Tak: Een volledige „kinder
krant".
pag. 14
L. S.: Onze bollen.
pag. 14
Ko Zweeres over het nieuwe boek van Jan P.
Strijbos „De blauwe reiger".
pag. 7
K. de Jong: Radiomuziek der week.
pag. 15
P. van der Hem: De gulden kan eindelijk uit
blazen.
pag. 3
Bekende Haarlemmers: de heer A. M. Duytshoff
pag. 3
Puzzlerubriek.
pag. 7
Guus Betlcm Jr.: II. D. Vertelling: Flat-be
woners.
pag. 14
De receptie ter gelegenheid van de
viering van het 60-jarig bestaan onzer
Academie, die aanvankelijk bepaald
was op 1 OCTOBER, wordt UITGESTELD
tot 29 OCTOBER van 2.30—5 uur.
DANS ACADEMIE
J. G. MARTIN ZONEN.
(Adv. Ingez. Med.)
BRAND TE LONDEN ZOO GOED ALS
GEBLUSCHT.
LONDEN. 27 September (A. N. P.) De
brand, die sedert drie dagen in de haven van
Londen wcedt. is thans vrijwel gebluscht. Niet
temin neemt men aan. dat definitieve blus-
sching neg een kwestie van verscheidene da
gen zal zijn. Van de in de pakhuizen opge
slagen goederen is een derde deel vernield door
het. vuur, terwijl de rest door rook en water
bedorven is.