UIT HET BUITENLAND
THIJS IJS IN HET DAL DER NEVELS
VOORKOMEN WORDEN.
ZATERDAG 28 September" 1935
HjïïRI'E M-'Sr- D A G B E A D
4
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
Uit Alexandrië meldt Reuter: Nog nimmer
in heel de wereldgeschiedenis is de Middel-
landsche Zee het tooneel geweest van een
zóó geweldige concentratie van oorlogsvloten
als thans het geval is.
Groot-Brittannië heeft er een vloot ver
zameld, welker totale tonnage reeds ver de
500.000 ton overschrijdt. Van de Pransche zee-
strijdkrachten zijn 250.000 ton aan de Middel-
landsche-Zeekust gestationneerd, terwijl de
tonnage der Italiaansehe vloot 508.000 ton be
draagt.
Wat de Britsche vloot betreft, zijn
Vrijdag de 41.100 ton metende „Hood"
het grootste slagschip ter wereld, be
nevens de 33.000 ton metende slag
kruiser „Renown" te Alexandrië aan
gekomen, waar zij op de reede het
anker hebben laten vallen. De toegang
tot de haven zelf is ter wering van
eventueele vijandelijke duikbooten
door stalen vangnetten grootendeels
versperd. Slechts een nauwe vaargeul
is opengelaten. Aan den haveningang
is ver dragend geschut in stelling ge
bracht.
In het havengebied aan den vasten wal
heerscht 'n geweldige bedrijvigheid. Den ge-
heelen dag worden auto's tanks, vliegtuigen
en munitie gelost. Het is de burgerbevolking
ten strengste verboden, iets naders over deze
militaire bedrijvigheid mede te deelen.
De onderstaatssecretaris van het ministerie
van oorlog heeft verklaard, dat tot dusverre
geen maatregelen zijn getroffen voor een ver
sterking van de Egyptische legermacht, die
18.000 man bedraagt. In de kazerne op den
berg van Solloems aan de grens van Cyrenaica
zijn 800 man en een batterij ondergebracht.
De patrouilledienst langs de grens wordt o.a
verricht door pantserauto's.
Voorts wordt uit Alexandrie vernomen, dat
in de haven van die stad een oud-officier der
Italiaansehe luchtstrijdkrachten is gearres
teerd. Hij had zich verdacht gemaakt door de
groote belangstelling, die hij toonde voor de
voorraden, die uit een Engelsch schip werden
gelost. Men had hem reeds drie dagen ach
tereen in de omgeving gezien. Wegens gebrek
aan bewijs hebben de autoriteiten bevel tot
zijn in vrijheidstelling gegeven. De politie
heeft de controle op personen, die het haven
gebied betreden, echter verscherpt.
Bij Malta zijn op het oogenblik twaalf
schijnwerpers in werking. Het gerucht gaat
dat zich sedert verscheidene dagen een Ita
liaansehe duikboot in de nabijheid van het
eiland ophoudt.
De mogelijkheid, dat economische sancties "wor
den genomen, meldt Havas, worden in Italië,
met grooten werkelijkheidszin onder het oog
gezien. Men blijft echter sceptisch gestemd
ten aanzien vair de toepassing er van, want-
de staten, die deze sancties aanprijzen, zullen
er, naar men meent meer bij verliezen dan
Italië, vooral Engeland dat in 1934 voor 702
millioen lire aan Italië heeft verkocht en er
slechts voor 530 millioen heeft gekocht. In
ieder geval zal Italië echter alle maatregelen
treffen, die noodig zijn.
Op dit oogenblik komen nog zekere onont
beerlijke artikelen, vooral chemische produc
ten, vrijelijk over de grenzen; zij kunnen in
voldoende hoeveelheid worden ingevoerd, al
vorens eventueele sancties worden toegepast.
Het gebruik van ijzer voor bouwdoeleinden is
bijna overbodig gemaakt en het gebruik van
benzine sterk verminderd door een aanzien
lijke stijging van den kleinhandelsprijs. Om
speculatie in tarwe te voorkomen, heeft de
regeering voorraden aangelegd, waaruit zal
kunnen worden verkocht om den prijs laag
te houden. Italië beschikt verder over een
werkelijk planmatig geleid bedrijfsleven, dat
door een decreet zoo juist tot Tripolis en
Cyrenaica is uitgestrekt.
Tenslotte zal Italië in geval van eco
nomische sancties zijn toevlucht
nemen tot tie landen, die geen lid
van den Volkenbond zijn, n.l. Japan
Duitschland en Brazilië, dat kort ge
leden reeds geprofiteerd heeft van een
contract voor bevroren vleesch.
Als de leden van den Volkenbond
de andere staten zouden willen ver
hinderen Italië van levensmiddelen
te voorzien, dan zou er sprake zijn
van een blokkade. In dat geval zou de
oorlogsvloot van Italië handelend op
treden.
Britsche vloot voor het Suei-kanaal. De
kruisers „Hood" en „Renown" te Alexandrië. De
eventueele toepassing van sancties op Italië. Italië wil
invoeren uit Japan, Brazilië en Duitschland. Optreden der
vloot bij besluit tot blokkade.
Warschau en Boedapest jegens de Sovjet-Unie
na te gaan.
In politieke kringen te Berlijn volgt men,
naar Havas meldt, met groote aandacht de
toenemende spanning tusschen Polen en Tsje-
choslovakije. Voorts wekt ook de groeiende in
vloed der Sovjet-Unie op den Balkan in deze
kringen groote bezorgdheid. Reeds sinds ver
scheiden maanden beschouwen zij de harte
lijke betrekkingen tusschen Moskou en Praag
als een gevaar. De laatste dagen heeft de
Duitsche pers véél ophef gemaakt van het be
weerde militaire pact, waarbij Roemenië zich
zou hebben verplicht, eventueel Russische
troepen doorgang over Roemeensch grondge
bied toe te staan. Vermoedelijk zullen al deze
kwesties bij de besprekingen in Oost-Pruisen
ter tafel worden gebracht.
Voor de openbare meening te Boedapest
vormt de reis van Goemboes, aldus het D.N.B.,
een groote verrassing. In diplomatieke krin
gen te Boedapest wijst men er op, dat de reis
in het huidige tijdsgewricht van toenemende
internationale spanning bijzondere aandacht
verdient.
De Poolsche ambassadeur te Berlijn, Lipski,
die zich eveneens als gast van Goering op de
Rominter heide bevond, is naar Berlijn terug
gekeerd.
Duitschland.
Fransche gissingen over het
onderhoud Goering-Goemboes
De Hongaarsche premier Goemboes is met
het door de Duitsche regeering te zijner be
schikking gestelde vliegtuig „Manfred von
Richthofen" op het vliegveld van Insterburg
in Oost-Pruisen aangekomen. Hij begaf zich
onmiddellijk naar het jachthuis op de Ro
minter heide, waar hij door den Pruisischen
premier Goering werd ontvangen. Goemboes'
begeleiders hebben intusschen per vliegtuig
de reis naar Berlijn voortgezet.
Het Hongaarsche bezoek aan Duitschland
en de politieke besprekingen, die achter de
jachtpartijen schuil gaan, hebben in diverse
Europeesche hoofdsteden sterk de aandacht
getrokken en geven aanleiding tot tal van be
spiegelingen.
Uit officieele bron aldus zegt de Havas-
correspondent te Berlijn is geenerlei na
dere verklaring te verkrijgen nopens de be
sprekingen. welke op het oogenblik tusschen
Duitschland, Polen en Hongarije worden ge
voerd. Evenwel is een door de „Deutsche diplo-
matisch-politische Korrespondenz" gepubli
ceerd artikel in hooge mate opmerkelijk, we
gens den heftigen aanval op de Sovjet-Unie.
Het officieuze orgaan van de Wilhelmstrasse
schrijft, dat de onmiddellijke militairs nabij
heid van Moskou „de geïnteresseerde mogend
heden tot nadenken verplicht en een overzicht
der situatie vereischt."
Men kan zich afvragen, aldus Havas. of
dit overzicht, beoogt, de houding van Berlijn,
Genève.
Verdaging der Volkenbonds
vergadering voorgesteld.
Het presidium der Volkenbondsver
gadering heeft gistermiddag besloten,
de Assemblëe in de zitting van Zater
dag. die in normale omstandigheden
de laatste zou zijn geweest, voor te
stellen, dat de vergadering slechts
wordt verdaagd en niet gesloten.
I11 het korte debat, dat aan dit besluit voor
afging, heeft de Italiaansehe gedelegeerde
zekere voorbehouden gemaakt tegen deze pro
cedure. Hij zeide onder meer, dat dit besluit
druk kan uitoefenen op de werkzaamheden
van den Volkenbondsraad.
Italiaansch commentaar
De „Giornale d' Italia" beschouwt het voor
stel tot het verdagen der Volkenbondsverga
dering (zoodat de vergadering onmiddellijk
weer kan bijeenkomen) als een nieuwe poging
tot het oefenen van pressie op Italië. Men wil.
aldus het blad, een steeds grootere massa
tegen Italië aanvoeren, onverschillig hoe die
massa is samengesteld en in het vuur gebracht
wordt. De inmenging van de Assemblëe in het
Abessynische geschil is een volledige schen
ding van het pact ten aanzien van de kwestie
van de procedure, daar de Assemblëe alle op
haar agenda staande punten reeds uitputtend
heeft behandeld en het Abessynische geschil
niet op haar agenda heeft gestaan. De nieuwe
taak, die men plotseling aan de Assemblëe wil
toewijzen, valt buiten haar bevoegdheid.
Het blad verklaart verder, dat men in Abes-
synië den oorlog serieus voorbereidt. De Negus
speelt de dubbele rol van Volkenbonds-pacifist
tegenover Europa en vastbesloten krijger in
eigen land. Onder den druk van welbekende
krachten- weigert Genève, de levensbelangen
van Italië, de schuld van Abessynië, de nood
zakelijkheid der gerechtigheid en het gezonde
evenwicht te erkennen. Daarom wordt tegen
de veiligheid van Italië geageerd.
Engeland.
Vlootverdrag wordt
opgezegd.
met
Het bericht, als zou Engeland aan het einde
der week in een nota aan de regeering te
Washington het vlootverdrag van Washing
ton opzeggen, om de vrije hand te verkrijgen
voor uitbreiding der vloot, wordt van officiee
le Engelsohe zijde categorisch tegengesproken.
Een dergelijke nota is niet verzonden en zal
niet verzonden worden (A. N. P.)
Memelgefoied.
Garantie-staten richten zich
tot Duitschland.
Het Volkenbondssecretariaat publiceerde een
schrijven, gedateerd 27 September, dat de ver
tegenwoordigers van Engeland, Frankrijk en
Italië inzake de Memelkwestie aan den voor
zitter van den Volkenbondsraad hebben ge
richt, aldus een A. N. P. bericht uit Genève.
Zij verklaren daarin, dat de Volkenbondsraad
zich herhaaldelijk ervan heeft kunnen over
tuigen, dat deze drie garantiestaten, overeen
komstig de conventie van 8 Mei 1934, altijd al
les hebben gedaan 0111 over de toepassing van
het autonome bewind in het Memelgebied te
waken. Zij hebben derhalve ernaar gestreefd,
dat de geschikte maatregelen genomen zou
den worden om de opwinding te doen verdwij
nen, die zich in de laatste jaren van de be
volking van dit gebied heeft meester gemaakt,
en een normale functioneering van de door het
Statuut bepaald instellingen te verzekeren.
De drie regeeringen hebben de volle toezeg
ging, dat de nieuwe Landdag, na afloop van
de verkiezingen, binnen den wettelijken ter
mijn zal bijeenkomen en dat het Directorium
overeenkomstig de bepalingen van het Statuut
zal worden gevormd.
Zij zijn van meening, dat hiermee
de Litausclie regeering haar oprechten
wensch te kennen heeft gegeven, bij
te dragen tot het garandeeren van de
normale werking van het Statuut ont
spanning in de Duitsch-Lithausche
betrekkingen te brengen. De drie re
geeringen hebben de Duitsche regee
ring hiervan in kennis gesteld en daar
bij de hoop uitgesproken, dat deze
daarin aanleiding zal vinden, het
zelfde voornemen uit te spreken.
Ontploffing eischt 12 dooden
en 28 gewonden.
In de vroege morgenuren heeft naar het
A. N. P. uit Belgrado verneemt in de steen
kolenmijn Rtanj een ernstige mijngas-ontplof-
fing plaats gehad, waardoor 12 mijnwerkers
werden gedood en 26 gewond. Onmiddellijk
werd een aanvang gemaakt met het reddings
werk. Het ministerie voor het mijnwezen heeft
een commissie van onderzoek naar de plaats
des onheils gezonden.
Oud Pruisische Unie bepaalt
haar standpunt.
Vrijheid in de Kerk, ook ten aanzien der
Joden geëischt.
Het A.N.P. meldt uit Berlijn 27 Sept.:
Op de Synode der Oud-Pruisische
Unie, die drie dagen bijeen is geweest
en tot diep in den nacht heeft verga
derd. is de tegenstelling tusschen kerk
en staat sterker dan ooit naar voren
getreden.
Zooals bekend wil de nationaal- socialisti
sche staat de juridische leiding en het finan-
cieele beheer in kerkzaken geheel in handen
hebben. Hiertegenover worden van de zijde
der Belijdeniskerk de volgende eischen ge
steld:
1. Volkomen en onbeperkte vrijheid der kerk
ten aanzien van de verkondiging van het
Evangelie.
2. Volkomen vrijheid der kerk in het beheer
der sacramenten, ook ten aanzien van Joden,
die de Protestantsche belijdenis hebben aan
genomen. 3. Vrijheid der kerk in het finan
cieele beheer. De tegenwoordige „Beschlus-
stelle" wordt volkomen onaanvaardbaar ge
acht.
Het recht van den staat tot het oefenen van
controle op het financieele beheer en tot het
verleenen van medewerking in de juridische
kwesties wordt door de Belijdeniskerk erkend.
Het werk der kerk moet echter door den staat
gesteund en niet bemoeilijkt worden. De thans
genomen maatregelen zijn onaanvaardbaar.
De Oud-Pruisische Unie zal niet langer een
afwachtende houding aannemen ten aanzien
van de vraag, wat de staat in de kerkkwestie
wil doen.
Het Joodsche vraagstuk zal, naar wij ver
nemen. binnenkort op een rijkssynode der
Evangelische kerk uitvoeriger worden behan
deld.
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLING.
Thijs weet wat hem te doen staat. Hij loopt het gebouw weer in en
begeeft zich naar de kamer van Abierebom. Daar hangt het kastje
met de koningskroon. Thijs rukt het deurtje haastig open en haalt
de gouden kroon er uit. Zoo iets moois heeft Thijs nog nooit gezien,
want het juweel is van zuiver goud en het kan dan ook maar alleen
aan een echten prins toebehoor en. Er ligt ook nog een gewichtig
stuk papier bij; Thijs neemt het voorzichtig in de hand en leest er
het volgende gedicht op
Een ieder moet door dezen weten, dat deze kroon alleen maar
wordt bezeten
Door hem, die, zeer gewis, ook innerlijk van koninklijken bloede is.
Zet een ander, al is hij nog zoo deftig, hem op het hoofd,
Dan is hij van alle luister plots beroofd.
En iedereen, die in de nabijheid is misschien, zal hem in zijn
ware gedaante zien,
Terwijl hij altijd zoo moet blijven en nimmer zijn oud beroep
meer kan bedrijven.
Doch zet een echte koning hem eens op, dan stijgt zijn macht
ten top;
Hij wordt zeer wijs en goed en krijgt alle eigenschappen, die een
koning hebben moet.
Infernationale sancties en haar beteekenis.
DOOR LORD ROBERT CECIL.
Robert Cecil.
„Groot-Brittannië staat aan de zijde van
den Volkenbond, wanneer er bestendige en
collectieve weerstand geboden moet worden
tegen iedere activiteit van een niet-uitge-
lokten aanval". Met deze woorden was Sir
Samuel Hoare de vertolker van een Britsche
meening, die nog nimmer tevoren zoo alge
meen en zoo gedecideerd geweest is. De aan
gehaalde zinsnede is, evenals de opmerkelijke
rede waaraan hij ontleend werd, volkomen
duidelijk en heeft niets provoceerends. De
minister, die haar uitsprak, is de officieele
vertegenwoordiger van de politiek van het
Britsche kabinet en ieder, die hierin niets
anders dan rhetorica kan zien, zal vandaag
of morgen ontdekken, dat hij 't totaal bij
het verkeerde eind heeft.
Op het oogenblik, dat ik dit schrijf, hangt
het geschil te Genève in balans. Iedere
redelijk denkende man en vrouw moet tot
het laatste moment hopen op een regeling
van de Abessynische kwestie; en het vast
beraden geluid van de Assemblëe, onder
steund door de politieke verklaringen der ver
antwoordelijke ministers van zooveel staten,
zou ongetwijfeld in normale omstandigheden
een regeling meer waarschijnlijk maken. Maar
het kan geen kwaad hier eens zoo objectief
mogelijk in beschouwing te nemen, wat er zal
gebeuren indien, ondanks alles, één der bij
het conflict betrokken partijen haar toevlucht
tot den oorlog zou nemen.
De toestand is op het oogenblik als volgt.
Abessynië heeft verklaard met Italië in een
conflict gewikkeld te zijn, dat, in de woorden
van het Covenant van -den Volkenbond, er
naar uitziet tot een uitbarsting te zullen lei
den.
Het is daarom krachtens art. XV van dat ver
drag aan onderzoek en rapport door den Vol
kenbondsraad onderworpen.De eerste plicht van
den Raad is te trachten het geschil door een
vergelijk uit den weg te ruimen: we naderen
nu klaarblijkelijk het einde van dit stadium,
want bijna elk denkbaar middel om tot een
vergelijk te komen schijnt al beproefd en, dooi
de Italiaansehe onverzettelijkheid, mislukt te
zijn. Als er geen vergelijk bereikt kan worden,
moet de Raad aan alle Staten-leden van den
Bond rappoTt uitbrengen over de feiten van
het geschil en over de maatregelen, die de
Raad voor een rechtvaardige oplossing aan
beveelt. Als die aanbevelingen niet de vol
ledige instemming hebben de stemmen dei-
betrokken partijen staan er buiten „behou
den de leden van den Volkenbond zich het
recht voor een zoodanige actie te ondernemen,
als zij noodig achten voor de handhaving van
recht en rechtvaardigheid". Met andere woor
den: een toevlucht tot het gebruik van de
wapenen is niet uitgesloten. Dit is wat men
wel noemt de „leemte in het Covenant".
Tegelijkertijd dient er aan herinnerd te
worden, dat alle leden van den Volkenbond.
Italië en Abessynië inbegrepen, een ander ver
drag, gewoonlijk het BrandKellogg Pact ge
noemd, hebben onderteekend, waarbij zij
definitief afzien van het gebruik van oorlog
als instrument van nationale politiek en be
loven slechts met vreedzame middelen tot bij-
legging van hun grieven te komen.
Verder is er de dikwijls overtreden verplich
ting van artikel X van het Covenant, betref
fende eerbiediging en bescherming der terri
toriale integriteit en politieke onafhankelijk
heid van alle leden van den bond tegen aan
vallen van buiten.
Maar zelfs als het mogelijk zou zijn een
wettig argument te vinden, dat ondanks al
deze verplichtingen een oorlog zou veroor
loven, dan zijn de leden van den Volkenbond
in ieder geval nog gebonden zich gedurende
drie maanden na de publicatie van het Raads-
rapport van vijandelijkheden te onthouden.
Wanneer echter het rapport en de aanbe
velingen unaniem worden aanvaard door den
Raad of wanneer de kwestie aan dat
lichaam zou worden voorgelegd de meer
derheid van de Assemblëe (in beide gevallen
hebben de betrokkenen geen stemrecht) mag
geen der betrokken partijen een oorlog be
ginnen, wanneer de ander het rapport aan
neemt en opvolgt.
Wanneer en in het onderhavige geval
hebben we reden er voor te vreezen een
der staten van het conflict, wars van alle
verplichtingen, toch zijn toevlucht tot den
oorlog wil nemen, treden de sancties voorzien
in artikel XVI van het Covenant in werking.
Omdat er heel wat verwarring heerscht
over de vraag, wat sancties eigenlijk zijn en
hoe ze ten uitvoer moeten worden gebracht,
heeft het zijn nut nauwkeurig de bedoeling
van het Covenant onder het oog te zien.
In de eerste plaats is ieder lid van den
Volkenbond onmiddellijk bij het toepassen van
sancties betrokken. Dat wil zegggen: zoodra
een lid onder de hierboven beschreven om
standigheden met vijandelijkheden begint,
begaat het een oorlogsdaad tegen alle andere
leden. Deze laatsten zijn verplicht de diplo
matieke relaties met den in overtreding zijn-
den staat te verbreken, evenals de commer-
cieele, financieele en sociale betrekkingen
tusschen hun eigen burgers en die van den
verdragschender. Zij moeten eveneens trach
ten. voor zoover dat mogelijk is, iedere relatie
te beletten tusschen laatstgenoemde en bur
gers van andere leden, al of niet lid van den
Volkenbond.
Geen enkel lid is door eenige bepaling ver
plicht in de eerste instantie door middel
van leger, vloot of luchtvloot militaire maat
regelen tegen het recalcitrante lid te nemen;
maar het Covenant geeft wel aan, dat het in
verband met de kracht, die voor de sancties
noodig zou kunnen zijn of om een andere
reden, noodig kan worden met geweld op te
treden. In dat geval moet de Raad den loyalen.
leden aanbevelen, hoe groot voor elk hunner
de militaire macht zou moeten zijn, die zij
voor het beoogde doel willen afstaan. De
leden zijn souvereine staten en hebben na
tuurlijk het recht de aanbevelingen al of niet
op te volgen.
Tenslotte zijn de leden overeengekomen,
dat zij „elkaar zullen steunen bij de finan
cieele en economische maatregelen, die geno
men worden teneinde dc verliezen en de on
gemakken te verminderen, welke voortvloeien
uit bovenbedoelde besluiten en dat zij elkaar
wederkeerig zullen ondersteunen bij het weer
stand bieden aan de speciale maatregelen,
welke de verdragsschender tegen een hunner
richt".
Zoo is het met de verplichtingen van het
Covenant op het oogenblik gesteld. Het is
duidelijk, dat de Raad, indien mogelijk, ad
vies dient te geven over de verschillende sta
dia, waarin de sancties worden toegepast en
over den datum, waarop ieder stadium in wer
king treedt. Volgens eenige belangrijke aan
bevelingen, door de Assemblëe in 1921 opge
steld, zou de Raad in urgente gevallen bijeen
kunnen komen om te beraadslagen over het
nemen van geweldmaatregelen, zooals bedoeld
in artikel XVI. De Raad zou dan zijn meening
moeten geven over de vraag, of het Covenant
geschonden is en wanneer de economische re
presailles zouden moeten beginnen. De notu
len der Raadsvergadering zouden in dat geval
naar alle leden worden opgezonden met de
uitnoodiging voor de vereischte actie te zor
gen. Daar van tevoren geen vaste regeling
kan worden opgemaakt, heeft men in overwe
ging genomen de sancties geleidelijk in te
voeren, te beginnen met het terugroepen van
de gezanten uit de hoofdstad van den in
overtreding zijnden staat. Dit kan worden
gevolgd door een begin van commercieele pres
sie, het weigeren van import bijvoorbeeld, en
daarna door scherpere economische maatre
gelen, zoo noodig zielfs een complete blok
kade.
Dit algemeene plan van actie is van belang,
omdat het de inzichten van de meerderheid
der staten-leden in het verleden weergeeft;
maar het bevat niets, dat in elk lid de plicht
wakker roept actief op te treden. Op dezelfde
manier rust op lederen Britschen burger
en zonder twijfel is ditzelfde principe ook op
andere landen van toepassing de plicht een
inbreuk op de wet te voorkomen, hoewel hij'
in werkelijkheid verwacht pas dan te moeten
optreden, wanneer hem dat door de een of
andere officieele persoonlijkheid, dieden
staat vertegenwoordigt, bevolen wordt.
Het doel van het Covenant is natuurlijk een
overweldigende macht in het leven te roepen,
die geen enkel land kan weerstaan, doch er
tegelijkertijd voor te waken, dat de souvereini-
teit der leden niet wordt aangetast. De Raad;
zal daarom noodzakelijkerwijs moeten advi-
seeren tot concentratie van de collectieve ac
tie tegen den aanvaller. Ook deze opvatting
is in overeenstemming met de wetten van alle
goedgeorganiseerde landen, waar immers ook
de geheele macht van den staat tegen den
wetsovertreder in het geweer komt. Natuur
lijk kaai een wet wel een wet zijn, zonder dat
een inbreuk erop physieke straffen tengevol
ge heeft; maar de geheele menschelijke erva
ring toont aan, dat er sancties noodig zijn om
de volledige naleving van elke wet te verzeke
ren. Geen enkele beschaafde gemeenschap
kan er buiten.
Ongetwijfeld zijn de moeilijkheden, die aan
internationale sancties verbonden zijn, groot
moeilijkheden, die gerezen zijn in de hoof
den van velen, die niet op de nu ingetreden
crisis voorbereid waren. Internationale straf
fen hebben niets van die zekerheid en on
vermijdelijkheid, welke de straffen in de ver
schillende landen afzonderlijk kenmerken.
Dat komt, omdat de ervaring van het inter
nationale bestuur nog maar zeer gering is. Het
is al moeilijk genoeg om onder een federale
constitutie de wetten te handhaven en de Vol
kenbond schiet zelfs als federatie tekort. Dit
bezwaar kan evenwel overkomen worden.
De bond is nooit universeel geweest. Gedu
rende vele jaren, toen Rusland en Duitsch
land zoowel als Amerika buiten den bond
stonden, is de Raad in staat geweest den
vrede te bewaren en de wetenschap, dat een
collectieve tegenstand tegen een aanvaller in
het spel kon worden gebracht waarop Sir
Samuel Hoare zoo terecht den nadruk heeft
gelegd was voldoende om oplossing van
vele kleine conflicten in Midden en Oost-
Europa mogelijk te maken.
Toch faalde de Bond bij het handhaven
van zijn macht in het Verre Oosten, ofschoon
hij daarin zeer zeker had kunnen slagen, on
danks de speciale moeilijkheden van het ge
bied, wanneer de Europeesche leden maar
snel en kordaat genoeg tezamen met de Ver-
eenigde Staten waren opgetreden. Die trage
die heeft menig volk doen gelooven, dat de
Bond niet in staat zou zijn een groote mo
gendheid van een oorlog te weerhouden. Een
tweede en grootere proef staat ons thans te
wachten en sommige ongeduldige critici, die
aan succes wanhopen, eischen het prijsgeven
en zelfs afschaffing van den Volkenbond in
de hoop, dat iets nieuws uit de ruïnes kan
worden opgebouwd. Dat lijkt mij een ongezon
de politiek toe.
Als de Volkenbond nu faalt, zal hij alleen
nog maar tegenover een zwakken staat kun
nen slagen. Iedereen moet nu kunnen zien,
dat een Italiaansehe oorlog van koloniale
agressie kan voorkomen of stopgezet worden,
wanneer de andere maritieme mogendheden
gereed staan haar verplichtingen onmiddel
lijk na te komen. Na de rede van den heer
Laval behoeft daar weinig twijfel over te be
staan. Het is mogelijk dat een meer volmaak
te organisatie dan de Volkenbond uitgedacht
kan worden. Maar diegenen, die gelooven dat
zij door een reconstructie een uiteindelijk be
roep op geweld kunnen uitsluiten, vergissen
zich. In ieder geval is het geen geschikt oogen
blik om aan de machinerie van den Volken
bond te knoeien. Wij moeten den Bond ge
bruiken, zooals hij thans tot onze beschik
king staat. Met moed zal de Volkenbond zon
der twijfel slagen; en als hij slaagt zal het ge
heele uiterlijk van den internationalen toestand
veranderen. Als signor Mussolini in de gele
genheid wordt gesteld den Bond de nederlaag
toe te brengen, staat ons een chaos te wach
ten.
(Nadruk verboden)
