Octoberweer.
Provincie Tigre in
Italiaansch bezit?
Uit Abessynië,
Hei Behuaeiiksie
53e Jaargang No. 16040
Verschijnt 'dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 8 October 1935
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post f3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72TA.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIcN 1—5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag ea
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zla
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-. Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim f 75.-, Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 8 October.
Een Koninklijk Woord.
Via de Commissie voor Oorlogsprophylaxis
van de Ned. Maatschappij tot Bevordering der
Geneeskunst heeft H.M. de Koningin aan de
350 psychiaters, die een gezamenlijk adres
tot de staatslieden der wereld gericht hebben,
haar instemming met dit document te kennen
gegeven.
De tekst van het telegram van H.M., die wij
vandaag op deze pagina afdrukken, bevat o.a.
deze veelbeteekenende woorden: geef ik
u de verzekering, dat dit tot nadenken stem
mend stuk mijn volle aandacht en belang
stelling heeft en dat ik met uw bij uitstek
practisch en reëel standpunt van harte in
stem".
Deze bewoordingen alleen geven den medici
reeds een prachtige aanmoediging en steun
bij hun actie. Komende van een Staatshoofd
zullen zij ook buiten de grenzen de aandacht
trekken. En in ons land vooral zullen zij vele
lieden, die eiken vorm van strijd-tegen-den-
oorlog maar stêevast als een soort vaag ge-
idealiseer, een streven naar een onbereikbaar
Utopia blijven beschouwen, tot beter inzicht
kunnen brengen. De Koningin heeft indertijd
de oorlogsbestrijding een machtige steun ge
geven door haar telegram aan president
Roosevelt. Zij doet dit thans opnieuw door
haar betuiging van instemming met het adres
der psychiaters, en in het bijzonder door de
erkenning van hun „bij uitstek practisch en
reëel standpunt".
Deze woorden zullen nog menigmaal geci
teerd worden, ter bestrijding van het onprac-
tische en irreëele standpunt van diegenen die
den oorlog maar domweg en futloos verdra
gen als een onvermijdelijkheid, die den moed
missen de stem-in-eigen-binnenste aan te
hooren en pogen met een cynisch lachje de
beestachtigheid, de gruwelijke onrechtvaar
digheid, de onchristelijkheid van de massa-
afmakerijen goed te praten. Al dergelijke
menschen zijn, door hun lafheid en gebrek
aan zelfcritiek een makkelijke prooi voor de
eerste de beste massapsychose.die ziekte
toestand der menigte waartegen de psychia
ters zoo nadrukkelijk gewaarschuwd hebben
en waarvan wij de duidelijke symptomen op
dit oogenblik in Italië kunnen zien.
„God geve dat de onderscheiden volken,
gedrongen door scherper en juister inzicht in
het vreeselijke van den krijg, zich in hun
waarachtig belang bereid toonen tot vreed
zame samenwerking voor het welzijn der
Menschheid in het algemeen. Voor de staten,
in het bijzonder voor die, welke lid zijn van
den Volkenbond, ligt hier een grootsche taak".
Men mag wenschen dat deze indrukwekken
de woorden van onze Koningin morgen, als
de Assemblee te Genève bijeenkomt, daar hun
weerklank zuilen vinden. Samenwerking der
volken, in hun waarachtig be
lang. Is dat vaag idealisme? Is het niet
veeleer vaag idealisme, zich te laten bedwel
men door groote woorden, door gezwollen
taal, door militaire muziek en vlaggenge
zwaai? Is het niet zotternij, zich te laten be
goochelen door illusies van heldenmoed, rid
derlijkheid en romantiek die aan de trieste,
lugubere massaslachting van den modernen
oorlog vreemd zijn? Is de waarschuwing tegen
dergelijke massa-psychose, door de 350 ver
tegenwoordigers der internationale psychia
trische wetenschap geuit, niet inderdaad „bij
uitstek practisch en reëel?"
„Dat mag allemaal waar wezen", zullen
sommigen zeggen, „maar het helpt toch
niets". Dat zullen wij nog eens zien, Jan
Salie! Dat zullen wij nog eens zien, nadat
het onvermoeide, vaak zelfopofferende werk
van zoovele oorlogsbestrijders in zoovele
landen hun in jaren tijds van een diep-be-
wusten, getrouwen aanhang heeft verzekerd!
Het is een aanhang die dagelijks blijft
groeien, die vandaag en morgen sneller zal
toenemen door het woord van II. M. de Ko
ningin, die ondanks allen hoon en tegen
werking bezig is, de wereld te veroveren.
Gisteren heeft de Raad van den Volken
bond met algemeene stemmen Italië als den
aanvaller aangewezen, morgen vergadert de
Assemblée over de te nemen sancties. Mus
solini heeft nog steeds niet den moed gehad
uit den Volkenbond te loopen, en telkens
doet hij pogingen tot separate onderhande
lingen met Engeland, met Frankrijk....
Dat is toch allemaal wel heel nieuw, niet
waar? De geschiedenis herhaalt zich in deze
dingen volstrekt niet. Een nieuwe macht, een
nieuwe strooming gewapend met Overtuiging,
Geloof en Gezond Verstand, heeft zich baan
gebroken in de wereld en dit reeds bereikt. Zij
zal nog veel meer bereiken. „De Waarheid is
op marsch, niets zal haar tegenhouden,",
zooals een Fransch spreekwoord zegt.
H.M. de Koningin heeft door haar woord
de machtige nieuwe strooming bevorderd en
gestimuleerd.
R. P.
De Bilt voorspelt weer regen,
Dat valt ons leelijk tegen,
De lucht is juist op dit moment zoo blauw:
Wij willen ons graag zonnen
Dat is weer veel gewonnen.
Want kaal en grauw wordt het toch al te gauw.
September is gekomen.
De regen viel bij stroomen,
Gelukkig is September weer gegaan;
Toen zaten wij te zinnen,
October gaat beginnen,
Nu breekt een nieuw en beter tijdperk aan.
Het stormt op heel de aarde,
Dus hecht men extra waarde.
Aan een natuur in licht en zonneschijn.
Wij smeeken je. October,
Och, Wijnmaand, houd ons sober,
Maar doe niet teveel water in je wijn.
Voor het behoud der
Haarlemmermeerlijnen.
Een audiëntie bij den Minister.
De commissie die op de .te Hoofddorp ge
houden vergadering van de Haarl. Kamer van
Koophandel en Fabrieken benoemd is, om te
ijveren voor het behoud der Haarlemmermeer-
spoorlijnen, heeft, zooals wij meldden, een
audiëntie aangevraagd bij den minister van
waterstaat.
Deze audiëntie heeft Maandagmiddag plaats
gehad. Het resultaat kan nog niet worden
medegedeeld. Er zal een perscommuniqué
over verschijnen.
De electrische tractie bij de
Spoorwegen.
Onderhoud van materiaal voortaan te
Haarlem.
Naar wij van de directie der Ned. Spoor
wegen vernemen is bij den dienst van tractie
en materiaal besloten, het onderhoud en de
revisie van het materiaal der electrische
tractie, dat tot heden te VoorburgLeidschen-
dam geschiedde, voortaan te Haarlem te doen
plaats hebben. Het geldt hier een bezuini
gingsmaatregel.
GEEN SMAKELIJKE BOKKING.
Maandagmiddag liet een man aan een po-
litie-agent op de Botermarkt vier bokkingen
zien, die hij aan een stalletje aldaar gekocht
had en die volgens hem bedorven waren. De
Keuringsdienst, die van het geval op de hoogte
gesteld werd, stelde een onderzoek in, waarbij
het bleek, dat zestig bokkingen aan bederf
onderhevig waren. Die moesten natuurlijk
verwijderd worden. Ze waren van een visch-
venter uit Monnikendam.
Autobus met Chineezen en
Baliërs verongelukt.
Zeven dooden, elf gewonden.
DEN PASSAR, 8 October (Aneta). Een
autobus die terugkeerde van het vliegterrein,
waar de inzittenden de rondvluchten van de
K.N.I.L.M. hadden bijgewoond en waarin
Chineezen en Baliërs waren gezeten is waar
schijnlijk door een verkeerde manoeuvre van
den bestuurder van een hoogen weg afge
stort. Zeven personen werden gedood, waar
van vier onmiddellijk dood waren en drie
later in het hospitaal zijn overleden. Voorts
werden elf inzittenden gewond, waarvan nog
drie in levensgevaar verkeeren.
Fabriek door ontploffing
verwoest.
Vele slachtoffers-
CHICAGO. 7 October (Reuter). Heden
heeft door een tot nu toe nog onbekende
oorzaak een ontploffing plaats gehad in ge
bouw van zeven verdiepingen, waarin een
fabriek voor soja-producten was gevestigd.
Tot nu toe zijn zeven lijken uit de puin-
hoopen te voorschijn gehaald: 30 personen
werden gewond
Het gebouw werd totaal vernield.
Wapenhandel bloeit
Werelduitvoer steeg met 20 percent.
In een Zaterdag gepubliceerd rapport van
het Rijksinstituut voor handelsstatistiek te
Berlijn, wordt gezegd, dat de werelduitvoer
van wapenen, gestimuleerd door het Ita-
liaansch-Abessynisch conflict, in waarde tot
meer dan 120 millioen dollar of 20 pet. geste-
OPROEPING VOOR
COLLECTANTEN,
Heel
aarlem I
eeft I
elpende f
anden H
maar het Crisis-Comité komt handen tekort
en heeft nog honderden collectanten noodig!
De collecte wordt gehouden a.s. Zaterdag
12 October en is verdeeld in de volgende
perioden:
9—11 uur
11— 1 uur
13 uur
35 uur
en 's morgens van 79 bij Station en halte
plaatsen E. S. M.
Geeft U ten spoedigste op, met vermelding
van leeftijd, naam, voornaam, adres, pe-
ricde(n), waarin men wil werken en buurt
waaraan men de voorkeur geeft aan het
BUREAU v. h. CRISIS-COMITé
Lange Begijnestraat 13 rd.
De brief van de psychiaters
aan de Staatslieden.
H. M. de Koningin betuigt haar
Instemming.
De Koningin heeft aan den voorzitter van
de commissie inzake oorlogsprophylaxe van
de Nederlandsche maatschappij tot bevorde
ring der geneeskunst het volgende telegram
gezonden:
U dankend voor de toezending van het adres
dat u met uw vakgenooten uit andere landen
tot de staatslieden, aan wie de volkeren hun
lot hebben toevertrouwd, gericht heeft, geef ik
u de verzekering, dat dit tot nadenken stem
mend stuk mijn volle aandacht en belangstel
ling heeft en dat ik met uw bij uitstek prac
tisch en reëel standpunt van harte instem.
Ik vertrouw dat het zijn invloed niet zal
missen op de geestesgesteldheid van volken en
staatslieden. God geve dat de onderscheiden
volkeren, gedrongen door scherper en juister
inzicht in het vreeselijke van den krijg, zich
in hun waarachtig belang bereid toonen tot
vreedzame samenwerking voor het welzijn der
menschheid in het algemeen.
Voor de staten, in het bijzonder voor die,
welke lid zijn van den Volkenbond, ligt hier
een grootsche taak.
WTLHELMINA.
Italië protesteert te Genève.
Italië's vertegenwoordiger kon zijn standpunt
niet uitvoerig bepalen.
GENèVE, 8 October (A.N.P.) Baron
Aloisi heeft een schrijven doen toekomen
aan den president van den Volkenbondsraad,
waarin hij er nogmaals tegen protesteert, dat
de Raad gisteren een besluit heeft genomen
in zake de aanwijzing van den aanvaller zon
der dat de Italiaansche vertegenwoordiger
den tijd heeft gehad voor het uitvoerig bepa
len van zijn standpunt. De onmiddellijke
beteekenis van deze Italiaansche stap is, dat
Aloisi ervan afziet het houden van een nieu
we Raadszitting voor te stellen, waarin hij
alsnog verklaringen zou hebben kunnen af
leggen.
Ras Seyoem zou gevlucht zijn.
Nieuwe Italiaansche aanval
op het Zuidelijk front.
Italië tot onderhandelen bereid?
ROME, 8 Oct. (Reuter). Volgens
onofficieele gegevens, afkomstig uit
goede bron, zou de provincie Tigre in
handen der Italianen zijn. Ras
Seyoem, de bevelhebber in deze pro
vincie, zou op de vlucht zijn geslagen.
De verbinding tusschen de uit het
Noorden komende colonnes is thans
volkomen verzekerd. De levensmidde
lenvoorziening der eerste linies be
gint thans een normaal verloop te
krijgen.
Volgens een bericht van het Zuidelijk front
zijn de Italiaansche troepen in Ogaden tus
schen Dolo en Yet weer tot den aanval
overgegaan, gesteund door vliegtuigen. De
Abessynische troepen bevinden zich op de
linkerflank der Italianen aan de rivier Ganale
Dorje en de Oostelijk daarvan liggende heu
vels.
Volgens den correspondent van de „Corriere
della Sera" te Asmara zou de Negus plotse
ling naar Dessie, in het N.O. zijn vertrokken,
en zouden zich daar in alle haast twee afdee-
lingen van verscheidene duizenden man heb
ben gevormd.
Het Italiaansche blad concludeert hieruit,
dat er een strategisch plan bestaat, vermoe
delijk door eenige buitenlanders opgesteld, om
in alle richtingen evenwijdig op te rukken.
Bovendien wijst het blad erop, dat Dessie door
tamelijk goede wegen met Harrar en Dire-
daoua verbonden is.
Volgens te Londen ontvangen berichten
zouden aldus het A. N. P. de Abessyni
sche „legioenen des doods" die gedurende den
strijd om Adoea langs tie Italiaansche linies
waren geslipt, de stad Addicoje in Eritrea heb
ben bezet. Addicoje ligt op 80 kilometer af
stand van Adoea.
De „Gazeta del Popoio" schrijft, dat
Italië ieder, die van goeden wil is, te
verstaan geeft, dat nu de Italiaansche
nederlaag bij Adoea van 1896 is ge
wroken, de Italiaansche regeering
meer geneigd is tot onderhandelen .dan
tevoren, daar na de oplossing van de
zeer delicate kwestie der eer, die
slechts met de wapenen kon worden
verkregen, over de andere vraagstuk
ken altijd onderhandeling is mogelijk
geweest. Het is natuurlijk niet de zaak
,van Italië, aldus het blad, om het ini
tiatief tot een bespoediging te nemen
of aanbiedingen te doen.
De diplomatieke correspondent van de
„Morning Post" meldt dat er gisteren te Lon
den sprake was van de mogelijkheid, dat
Mussolini zou aanbieden te onderhandelen
over een accoord op grond van de annexatie
van Adoea en een deel van of de heele pro
vincie Tigre. In officieele Britsche kringen
zal men tegen een dergelijke regeling geen
principieele bezwaren hebben, doch wel zal
men op het standpunt blijven staan dat de
negus zijn toestemming voor een dergelijke
regeling zou moeten geven. Op het oogenblik
is er geen enkele aanwijzing dat hij bereid is
tot een afstand van gebiedsdeelen.
Italiaansche consul te Adoea
terecht
.ADOEA. 8 Oct. (A.N.P.) Het mysterie om
trent het lot van den Italiaanschen consul
te Adoea Pietro Franca werd Maandag opge
helderd toen bleek, dat hij gevangen gezet is
geweest door Etiopiërs doch ontsnapt is toen
VOLKENBOND.
De Volkenbondsraad heeft Maandag
middag de handelwijze van Italië
veroordeeld. De Commissierapporten
zijn Italië uitgezonderd met
algemeene stemmen aangenomen,
hoewel de Italiaansche gedelegeerde,
baron Aloisi, om uitstel der stem
ming had gevraagd.
ADOEA
Adoea is definitief in handen der
Italianen. Ook Aksoem, Adigrat en
in het Zuiden Gerloegoeti zijn ge
vallen
EEN VLUCHTELING.
De heele provincie Tigre zou zich
thans in handen der Italianen be
vinden. Volgens sommige berichten
zou Ras Sajoem zijn gevlucht.
ITALIë VOLDAAN?
Een artikel in een Italiaansch blad
laat doorschemeren, dat nu „aan de
eer voldaan is" Italië eerder tot on
derhandelingen geneigd zou zijn
dan tevoren. De stappen daartoe
zouden eclitcr niet van Italië moe
ten uitgaan.
zijn wachters gedurende het bombardement
van Adoea verschrikt heen en weer renden.
Vreemdelingen konden niet
vertrekken
ADDIS ABEBA. 8 Oct. (Reuter) Vele
vreemdelingen moesten heden van het sta
tion Cerugkeeren omdat de trein waarmede
zij hadden gehoopt het land te verlaten ge
heel bezet was. Het station bood den treuri-
gen aanblik van tientallen menschen. die hun
zaak en hun bei'oep. waarvoor zij hun leven
lang hadden gewerkt, in den steek moesten
laten.
Negus vraagt steun van het
Roode Kruis.
ADDIS ABEBA. 8 Oct. (A.N.P.) De negus
heeft een telegram gezonden aan het inter
nationale Roode Kruis, waarin hij vraagt om
ambulancevliegtuigen, en verdere hulpverlee
ning en bovendien om een geldelijken steun.
TWEE VERMISTE JONGENS TERECHT.
Zooals wij de vorige week hebben gemeld,
werden te Lutterade twee jongens vermist,
welke deel hadden uitgemaakt van de jeug
dige roo versbende, waarvan verschillende
leden waren gearresteerd. Men vermoedde,
dat zij naar België de vlucht hadden geno
men. Thans hebben de ouders echter een brief
van hen ontvangen, waarin zij zeggen nabij
Schinnen in een hooimijt te vertoeven. Zij
verzochten hun ouders heden omstreeks het
middaguur op een aangegeven plaats te
Schinnen te komen om te spreken over hun
terugkeer.
BEWONERS HELPEN ZICHZELF.
Daar de gemeenteraad van Beegden on
langs een vei-zoek van bewoners van de
Kruis- en Koelstraat aldaar tot verbetering
van die straten heeft afgewezen, hebben de
bewoners nu zelf een stoomwals laten aanruk
ken en op eigen kosten de verbetering der
straten ter hand genomen.
Een beeld van de moeilijkheden, die de legers bij den opmarsch in het
Abessynische hoogland ondervinden. Abessynische soldaten voeren met
greote moeite een vrachtauto met wapens en munitie door een rivier
in de nabijheid van Jijaga.
In z ijn zitting van Maandag heeft de Volken
bondsraad eenparig Italië als aanvaller
aangewezen.
pag. 4
De val van Adoea wordt door de Abessynische
regeering thans bevestigd; ook Adigrat en
Aksoem zijn in handen der Italianen.
pag. 4
Italië zou nieuwe voorstellen aan Laval heb
ben gedaan.
pag. 4
Het Fransche antwoord op de Britsche vragen
is thans gepubliceerd.
pag. 4
De koningin betuigt haar instemming met den
brief der psychiaters aan de Staatslieden.
pag. 1
De regeering wil de inning van niet-betwiste
geldvorderingen vergemakkelijken.
pag. 3
Prof. Aalberse zegt. dat cr nog eenige spanning
is tusschen het kabinet en de R.K. Kamer
fractie, doch deze behoeft niet tot een con
flict te leiden.
pag. 3
Di\ Euwe heeft de tweede partij tegen Aljechin
gewonnen: de stand is thans gelijk.
pag. 11
Voor Haarlem's Politierechter.
pag. 8
Laatste berichten.
pag. 7
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Een koninklijk woord.
pag. 1
\an onzen Parijschen correspondent: Ongc-
wenschte stemmingmakerij.
pag 4
Een hondenleven. Ik ben verliefd.
pag. 3
E. over De geborduui'de bal.
pag. 11
Bekende Haarlemmers: Ds. G. J. Waarden
burg.
pag. 3
