Hollywood in den Haag
opent de poorten.
geloof en wetenschap.
Radio-Programma
Radiomuziek der week
een voorbespreking
radio moors n.v.
ZATERDAG 12 OCTOBER 1935
HAARDE M'S DAGBEAD
Waar waarheid en romantiek samenwerken
Een gezicht over den vijver in den tuin op het hoofdgebouw van filmstad in Den Haag.
„Hollywood in «Den Haag", zoo stelt
men zioh Loet C. Barns tij n's film-
stad in Den Haag voor. Filmstad is
de plaats waar de Nedenlandsch
filmindustrie, na Amsterdam, een
tweede zetel heeft gevonden. Film
stad is de plaats van waar men
hoopt ter zijner tijd behalve de Ne-
derlandsche filmmarkt, ook de bui-
tenlandsche te kunnen bedienen.
Filmstad is heden, als eerste groot
feit in de feesfcweek ter herdenking
van het veertig jarig bestaan der
film, officieel geopend.
Een filmstudio of filmstad heeft altijd iets
romantisch, althans voor den buitenstaan
der. Deze romantiek blijft ook wel behouden
na de binnenkomst in het Walhalla van
lampen en celluloid, doch ter gelijkertijd
openbaart zich de waarheid zoo nuchter en
verbijsterend koud, dat het bijna teleurstel
lend is. Het moge paradoxaal klinken, doch
begrijpelijk is het wel.
Men betreedt immers een studio in de we
tenschap dat op deze plaats de wonderen
geschieden waarvan men kan trillen, sidde
ren, weenen of lachen. De waarheid is een
kleurige lamp met veel ruw houtwerk er om
heen. De kleurige lamp is de achtergrond
van den salon; het houtwerk is de studio.
Het één krijgen we in de bioscoop te zien,
beide aanschouwen we in de studio.
Filmstad van Barnstijn is groot. „Stad" is
teveel gezegd, doch uitgebreid is zij wel.
Twee studio's, een groot kantoorgebouw, een
ruim laboratorium en verschillende snij ka-
Wat aan de hoofdfilms
vooraf gaat.
Een bespreking van de hoofdfilms, die
in de Haarlemsche bioscopen worden vertoond
kan men vinden in ons nummer van Donder
dag.
Behalve de journaals, die het laatste nieuws
toonen uit binnen- en buitenland bevat het
voorprogramma van het
Frans Hals Theater
een interessante firn over de cinematografie
van vroeger, waarin de vooruitgang van het
heden wel duidelijk tot uitdrukking komt,
Deze film uit de oude doos Is zeer van toe
passing in de Lumlère-week.
Gary Grant vervult de hoofdrol in een vroo-
lijke film, die tot titel draagt „Vrouwtjes aan
de lijn", een film met een gelukkig slot, door
dat de held van het verhaal df» ware levens
partner vindt.
Luxor Theater
vertoont een film die ook uit de oude doos
komt en evenzeer van pas is in de film-feest-
week. Oude bekenden worden getoond en
menigeen zal in zijn herinnering" wel veel
tegenkomen dat weer levend wordt, nadat het
jaren in de vergetelheid was weggezakt.
Een film over de ontdekking van een mum
mie vertoont veel aardige oogenblikken.
Cinema Palace
heeft een zoo lange hoofdflim dat er voor het
bijprogramma alleen tijd was de journaals
op te nemen en een bijzonder goede teeken
film te draaien- Silly Symphonic.
Het Rusakoff-ballet verricht op het tooneel
verdienstelijk werk. vooral in de uitbeelding
van den tinnen soldaat, die verliefd wordt.
Rembrandt Theater
heeft in het voorprogramma een zeer merk
waardige film, genaamd „Symphonie in
blauw". Deze film verdient meer dan gewone
belangstelling, omdat op wetenschappelijke
wijze verband is gelegd tusschen geluiden,
rhythme, timbre en kleuren. Duizelingwek
kend zijn de figuren in allerlei vormen en
kleuren die den bezoekers tegemoet stormen,
meegaand met de hoogte der muziek, afwis
selend met de maat, ste-\1s veranderend ter
wijl de kracht van de muziek verandert,
kortom een waarlijk stukie meesterwerk dat
zeker documentaire waarde heeft.
Het variété is deze week ook buitengewoon,
in de letterlijke beteekenis van het woord-
The Rimacs is een ensemble dat in Nederland
op zijn gebied zijn weerga niet heeft. Carioca.
rumba dat is de muziek die met grootsch
elan de zaal ingeslingerd wordt. Dans en show-
wisselen eikaar af in toomelooze vaart. Het is
geen kunst in den klassieken zin Doch het is
meesleepend en kostbaar, kostelijk en waar
dig deel uit te maken van een feestprogram
ma. Dit is inderdaad een variété dat aan-
»v^von on er0ote woorden.
mers, plakkamers, montagekamers, ontwik
kel- droogkamers, en zoo voort, benevens een
uitgebreid grondgebied zijn de onderdeelen,
die tezamen filmstad maken.
De minister van handel, nijverheid en
scheepvaart Gelissen, zou de openingsplech
tigheid verrichten.
Ongetwijfeld is deze filmstad een gelegen
heid tot werkverruiming bij uitstek. Vooral
voor veel jonge Nederlandsche schrijvers,
die hun krachten willen beproeven op de sa
menstelling van oorspronkelijke Nederland
sche scenario's, die speciaal zijn gemaakt
voor de film.
De stichter van filmstad, de heer Loet C.
Barnstijn heeft uiteengezet welke toekomst
mogelijkheden hij zich denkt van de Neder
landsche filmindustrie, waarin hij een zoo
belangrijke plaats inneemt.
Zijns inziens is het wel mogelijk, behalve
de Nederlandsche filmmarkt ook het buiten
land van Nederlandsche films te voorzien.
Een goede film immers is niet nationaal,
maar kan ook in het buitenland opgang ma
ken, evenzoo als een biutenlandsche film
hier. Dit zou vereischen dat de films hier in
twee of meer versies worden gemaakt, dat
wil zeggen dat een film in verschillende ta
len wordt vervaardigd. Ook zou het mogelijk
kunnen wezen, dat de film stom wordt op
genomen, om er dan later hier te lande of
in het betreffende land zelf, de woorden en
de muziek bij te voegen. Doch dit zijn alle
maal kwesties van later zorg, hoofdzaak is
dat de Nederlandsche filmindustrie zal too
nen dat een klein land even goede films kan
maken als een groot. Daarvoor zijn de beste
apparaten, die niet aan licenties of aan an
dere beperkingen waren gebonden, in film
stad aanwezig.
Hierbij komt echter nog iets kijken. De
Nederlandsche film. die nog aan het begin
van haar ontwikkeling staat, zou jarenlang
aan het experimenteeren moeten blijven om
op dezelfde hoogte komen, als die. waarop
het buitenland reeds is. Wanneer men
knappe ingenieurs en vaardige vaklieden
heeft, kan deze hoogte spoedig bereikt wor
den, doch voor en aleer het zoover is gaat
er tijd verloren, hetgeen kapitaalsverlies be-
teekent, doch ook.... verlies van reputatie.
Of beter gezegd: dit zou ons een slechte re
putatie berokkenen, daar men in het bui
tenland vooral, meteen geen goeden indruk
zou krijgen van de Nederlandsche producten.
Derhalve zijn er aan de Haagsche filmstad
buitenlanders die voorkomen dat de kinder
ziekte Nederland's jongste industrieele spruit
zou aantasten.
Wanneer men schrijdt over de terreinen
van het oude buiten, dat nu een industrie
geworden is, de gebouwen bezichtigt waarin
artlsten werken tezamen met operateurs, re
gisseurs en allen die helpen een film tot
stand te brengen, krijgt men wel het gevoel
in een milieu te zijn. waar het vertrouwen
in de toekomst sterk leeft. De concurrentie
van het buitenland in ons eigen land is im
mens. De concurrentie van het binnenland
in het buitenlandhet lijkt bijna een te
groote opdracht.
Afwachten is hier de boodschap. Met ver
trouwen. En goeden wil. De Nederlandsche
filmindustrie lijkt ons krachtig van opzet te
wezen. Wellicht zijn we er over eenige ja
ren trotsch op!
KUNSTAVOND.
MUZIEK EN DANS.
Voor den aanvang van den kunstavond, die
gisteren in den Stadsschouwburg voor „Geloof
en Wetenschap" werd gegeven, deelde de voor
zitter, de heer Mr. F. Vorstman mede, dat het
aantal leden der vereeniging ondanks de crisis
gelijk gebleven was. Dit prachtig resultaat is
zeker in de eerste plaats te danken aan de
atwisseling, welke het bestuur in de samen
stelling der programma's weet te brengen. Be
halve aan de wetenschap wordt een steeds
grooter plaats aan de kunst ingeruimd. Zoo
staan dit seizoen niet alleen 4 tooneelvoor-
stellingen op het programma o.a. op 7 Fe
bruari van Elektra door de Amsterdamsche
Tooneelvereeniging met medewerking van de
Utr. Orkestver. maar ook 2 kunstavonden,
die aan muziek en dans zijn gewijd.
Gisteren was het Xanda Stradowska, die
met haar dansgroep het choreographisch ge
deelte van het programma verzorgde. Xanda
Stradowska, die naar ik meen voor het eerst
te Haarlem optrad, is zeer zeker een dans
talent. Zij excelleerde wel ver boven haar leer
lingen, die in hun dans over het algemeen nog
niet boven het schoolsche uitgingen. Het leek
mij toe, dat de aanleg van Xanda Stradowska
voornamelijk uitgaat naar het groteske. Wat
zij bijv. gaf in de Pizzicato Polka van Joh.
Strauss was zeer geestig van gebaar en fijn
van uitvoering. Vooral de arm- en handbe
wegingen waren daarin heel expressief en
beeldden de muziek plastisch op hoogst ko
mische wijze uit.
ilanda Stradowska herinnerde mij in deze
gTOteske dans sterk aan Gertrud Leistlkow.
Ook in de drie nummers „landerig", „spot
tend" en „blij", waren de dansen zeer karak
teristiek in de soms bijna drastische bewe
gingen. Het waren korte dansschetsen, alle
drie even raak en geestig van plastiek en be
wegen, mimisch ook getuigend van een fel en
sterk beleven van de uitgevoerde dansen. Wie
in drie zoo geheel verschillende dansen met
zulk een zekerheid telkens onmiddellijk het
karakter weet te treffen, moet zeer zeker een
kunstenares zijn.
De wals van Poulenc viel na de pizzicato
polka wat tegen, omdat zij op deze dans te veel
geïnspireerd leek en er toch slechts een
flauwe afschaduwing van werd.
Voortreffelijk was ook het largo van Gret-
chaninoff, een dans vol weemoed, breed en
mooi van gebaar.
Van de door de leerlingen gedanste num
mers waren de Frühlingsstimmen van Joh.
Strauss verreweg het best. Zij waren het
meest „dans", gracieus van bewegen en cho
reographisch ook in de figuren vol afwisse
ling. „Hij en Zij" op muziek van Joh. Borde
wijk—Roepman leek geïnspireerd op de Straat
van het Ballet Jooss Het was in deze dans,
dat de zin voor het groteske van x'anda Stra
dowska ook het meest tot uiting kwam.
De overige groepsdansen waren nog niet
veel meer dan „pogingen" meer plastiek dan
dans, Het was voornamelijk door het optre
den van xTanda Stradowska, dat deze dans
avond belangrijk werd. Haar succes was dan
ook zeer groot, vooral na de Pizzicato Polka,
die herhaald moest worden.
J. B. SCHUIL.
De muziek.
D<5 muziek nam op den avond van „Geloof
en Wetenschap" een niet minder belangrijke
plaats in dan de danskunst. De dansnummers
waren, zooals vanzelf spreekt, zonder muzi
kale begeleiding niet denkbaar en die bege
leiding werd zeer consciëntieus en bevredigend
verzorgd door de pianiste Carry de Bruyn.
„Frühlingsstimmen" van Joh. Strauss werd
vierhandig begeleid. En we hebben bevon
den dat in de muziek van Joh. Strauss meer
geestigs stak dan in die van Poulenc. wiens
gewilde grappigheid mij niet bekoren kon.
Maar bovendien was in het kader van de
zen avond nog een geheel pianorecital beslo
ten, dat gegeven werd door de jonge pianiste
Bé Gerrls, en die een vijftiental werken ter
vertolking gekozen had. Deze keuze omvatte
zeer verschillende gebieden der klavlerlltte-
ratuur en vergunde dus een veelzljdigen kijk
op het talent der pianiste.
In 't begin scheen deze wat last van ner
vositeit te hebben: bij de Gavotte uit de En-
gelsche Suite in g. kl. t. Het haar geheugen
haar een paar maal in den steek: toch red
de zij zich handig door de stoornis heen. En
dat deze stoornis geen gevolg van ontoerei
kende bekwaamheid was. ervoeren we bij de
verdere afwikkeling van haar programma,
die geheel zonder incidenten verliep.
Mej. Gerris bleek een aantal zeer goede
pianistische hoedanigheden te bezitten: arm
en vingerwerk toonden een aanmerkelijken
graad van ontwikkeling; het pedaalgebruik
was meestal goed; er was zin voor klankscha-
keering waar te nemen. Daarentegen kwamen
soms, b.v. in „La fille aux cheveux de lin"
van Debussy, rythmische en metrische vrij
heden voor, die niet goed te keuren waren.
Dat ook wel eens vermoeidheid zich gelden
deed en dan tot misslagen of onduidelijkhe
den aanleiding gaf, is, het uitgebreide en
zware programma in aanmerking genomen,
niet te verwonderen. Zeer helder en be-
heerscht speelde zij de lastige Toccata uit
„Le tombeau de Couperln" van Ravel, Cho
pin's Etude op. 25 no. 2, Liszt's 2de Etude de
concert en de aardige stukjes van Stierlin-
Vallon. Van andere nummers was de voor
dracht niet overal gelijk van waarde. Maar
toch kan ik zeggen dat ik veel in haar spel
zeer gewaardeerd heb en den indruk kreeg,
dat zij zich een goede plaats onder de Ne
derlandsche pianisten zal kunnen verwer
ven
Als toegift speelde mej. Gerris een
posthume Nocturne van Chopin.
K. DE JONG.
Filmacteur na vlieger.
Korte schets van Harry Piel's leven.
Harry Piel viert
met Artisten zijn
jubileum honderd
films te hebben ver
vaardigd.
Weinigen zullen
.weten wat dat wil
zeggen: scenario, le
zen, spelers uitzoe
ken, draaiboek ma
ken of contröleeren,
opnamen leiden, enz.
enz. Bovendien heeft
Harry Piel in de
meeste films de hoofd
rol gespeeld, althans
een der rollen en
altijd regiseerde hij
.de films zelf.
Kwamen in zijn
rollen gevaarlijke situaties voor, dan ge
bruikte hij nimmer een zoogenaamde double,
een ander die de halsbrekende toeren voor
den acteur uitvoert, doch deed alles zelf. Dit
op zichzelf is reeds een prestatie, een ju
bileum van beteekenis.
Harry Piel is de zoon van een hotelhouder
uit Dusseldorp.
Aanvankelijk wilde hij vlieger worden-
ging naar Parijs en kreeg wat geld om aan de
vliegerij te komen. Toen zijn vader stierf had
zijn moeder geen geld meer over voor de ge
vaarlijke liefhebberij van haar zoon.
Door toevallige omstandigheden kwam hij
nogal eens in aanraking met filmmenschen,
bezocht er ook wel de studio's en maakte op
en aanmerkingen, die toch niet werden ge
waardeerd, laat staan geaccepteerd. Zoo ging
het niet alleen in Parijs, maar ook elders.
Totdat hij van bevriende zijde eenig geld
kreeg om zelf wat te beginnen. Dit geld heeft
geluk gebracht want de eene film na de an
dore kwam tot stand.
Nu is de honderdste film gereed. Harry
Piel's eigen schepping, zooals in den loop der
jaren zoo vaak hot geval is geweest en waar
door hij in de filmwereld een zeer aparte
plaats inneemt.
B. Drukker. 1.20 B. W. Wierink: Het schilderij
van de maand. 1.40 Gram.pl. 2.00 Boekbespre
king Dr. P. H. Ritter Jr. 2.30 AVRO-Strijk-
orkest olv. A. v. Raalte. 3.30 Pianorecital Henr.
Bosmans. 4.00 Mannenkoor „Orpheus", olv. W.
F. Kools. 4.20 AVRO-Declbels olv. Eddy Meenk.
4.45 Sportnieuws. Gram.pl. 5.00 Orvitropia
olv. J. v. d. Horst. 5.30 Voetbalpraatje. 5.50
Sportnieuws. 6.00 Gram.pl. 6.30 Fragm. „Bjerg
Elvind en zijn vrouw", spel van Sigurjonsson,
mmv. het VARA-tooneel. 7.00 De Flierefluiters
olv. E. Walls, mmv. LLsette Stevens, B. v. Don
gen en I. Rossican. 8.00 Berichten. 8.15 Gra-
mofoonmuziek. 9.00 Radio-Journaal. 9.15 Het
Hollandsch Vocaal Kwartet en het Omroep
orkest olv. N. Treep. 9.55 Clinge Doorenbos in
zijn repertoire. 10.10 Orgelspel Pierre Palia.
10 30 Verslag schaakmatch Euwe—Aljechin.
10.35 „Wie z'n hoed is dat", herh. v. d. Prijs
vraag van Koos Koen. 11.00 Berichten. 11.10
Gram.pl. 11.1512.00 Kovacs Lajos en zijn
orkest.
DROITWICH, 1500 M.
50—10.25 Kerkdienst. 11.20—12.35 Kerk
dienst uit Wales. 12.50 BBC-Miiitair Orkest
olv O.DonnelI mmv. D. Richards (tenor). 1.35
Het Crook kwintet. 2 20 BBC-Northern Orkest
olv. Montgomery mmv. M. Turtle (zang). 3.20
Het BridgewaterKwintet, mmv. W. Davis
zang). 4.20 Gram.pl. 4.50 Kinder-Kerkdienst.
5.20 Causerie. 5.40 Gram.pl. 5.50 „The tragedy
of Macbeth", spel van Shakespeare, bew. Crcs-
well. 750 Viooirecltal Z. Francescatti. 8.15
Kerkdienst. 9.05 Liefdadigheidsoproep. 9 10
Berichten. 9.20 A. Sandler's orkest mmv. so
listen. 10.50 Epiloog.
RADIO PARIS. 1648 M.
7.20, 8.20 en 11.20 Gram.pl. 12.25 dito. 12.35
Orkestconcert olv. Letombe. 2.35 Zang. 4.20
Radiotoonee!. 5.20 Pascal-orkest. 7.55 Granr.pl.
8 20 Zang. 9.05 „La vraie Carmen", spel van
Laparcerie-Richepin. 11.1012.35 Dansmu
ziek.
KALUNDBORG, 1261 M.
11.2012 20 A. Albech's Blaasorkest. 1 50
2 15 Granr.pl. 2.45—4.20 Symphonieconcert olv.
Reesen. 7.20 Trioconcert. 7.50 Hoorspel. 8 05
Gram pl. 8 20 Reportage. 9 10 Omroeporkest
oiv. Gröndahl. 10.1011.50 Dansmuziek.
KEULEN. 456 M.
5.20 Havenconcert. 5.50 Kwartetconcert. 9.50
Pianorecital. 10 30 Koorzang. 11.20 Orkestcon
cert. 1.25 Mandollneconccrt. 3.20 Omroep
orkest en solisten. 5.50 Omroepkleinorkest, en
solisten. 7.20 Omroepkoor olv. Breuer. 8.20 Uit
München: Omroeporkest olv. Reznicek. 9.50
11.20 Dansmuziek.
ROME, 421 M.
8.10 Symphonieconcert. 9.20 Radlotooneel.
9.50 Dansmuziek.
BRUSSEL, 322 M.
10.20 Gram.pl. 11.20 M. Alexys' orkest. 12.20
Omroeporkest olv. Doullez. 1.30 Orgelconcert.
1.50 Gram.pl. 5.20 Salonorkest olv. Walpot 6 20
Quatre-mains-concert 6.50 Salonorkest. 7.35
Zang. 6.20 „Rheingold", opera van Wagner.
I. d. pauze: Hoorspel en Gram.pl. 11.2012.20
Gram.pl.
iiiiiiuilll"lliiiui[ii,niiiiHiiuu11,ï1l|,1iinniinimui!UHiilflWU
ZONDAG 13 OCTOBER 1935.
HILVERSUM I, 1875 M.
8.30 NCRV. 9.30 KRO. 5.00 NCRV. 7.45—
12.00 KRO.
8.30 Morgenwijding olv. Dr. Th. L. W. v.
Ravesteyn, mmv. een Zusterkoor. 9.30 Gram.
pl. 10.25 Hoogmis. 11.45 Gram.pl. 12.30 Orkest-
concert en Gram.pl. 2.00 Cursus. 2.30 Oram.pl.
3.00 Feestvergadering. 4.45 Gram.pl. 5.00 Da
meskoor olv. Dames Frank. mmv. J. C. v. Wes
tering Jr. (orgel). 6.00 Kerkd. u. d. Geref. Kerk
(H.V.) Parkkerk te A'dam. Voorg.: Dr. J. G.
Geelkerken. Orgel; J. C. v. Westering Jr. Hier
na gewijde muziek. 7.45 Sport. 7.50 Gram.pl.
8.00 Berichten. 8.05—12.00 Gevar. programma.
(Om ca. 10.30 Berichten).
HILVERSUM II. 301 M.
8.55 VARA. 10.00 VPRO. 12.00 AVRO.
5,00 VARA. 8.00 AVRO.
8.55 Orgelspel J. Jong. 9.00 Voetbalnieuws.
9.05 Tuinbouwpraatje S. S. Lantlnga. 930 Or
gelspel J. Jong. 9.45 A. Pleysier: Van .staat en
maatschappij. 10.00 Zondagsschoolhalfuur.
10.30 Rep. u d. Ned. Herv. Kerk, Londen. 10.45
Kerkd. u. d. Ned. Herv. Kerk, Londen. Voorg.:
Ds. J. v. Dorp. 12 00 Uurslag en klokkenspel v.
d. Stadhuistoren, te Zierikzee. 12.01 Filmpraat
je L. J. Jordaan. 12.30 De Octophonikers olv.
DOOR KAREL DE JONG
Bij het lezen van het Zondagprogramma van
Leipzig zal de opmerkzaamheid van menigeen
wel getroffen worden door den naam van een
vrij onbekend en ongebruikelijk instrument,
nl. de „viololta". Dit instrument, heeft in het
begin van het laatste decennium der vorige
eeuw voor het eerst van zich doen spreken.
Het is een soort van groote altviool, volgens
een nieuw systeem geconstrueerd door den te
Dresden woonachtigen Dr. Alfred Stelzner. De
snaren er van zijn een octaaf lager gestemd
dan die van de viool, dus een kwart lager dan
die der altviool. De bedoeling was dus om den
grooten afstand tusschen altviool en violon
cello één octaaf te overbruggen. Dr.
Stelzner, die later zelf als operacomponist voor
den dag kwam, construeerde behalve de „vio-
iotta" ook nog een groot soort van violoncello,
een instrument, dat hij „cellone" doopte. Men
ziet tot welk een dwaasheden zulk een nomen
clatuur aanleiding geeft: van het woord „vio
la" maakte men door een verkleiningsuitgang
„violino", door een vergrootlngsuitgang „vio-
lone". Met dit laatste woord, de „groote viool",
werd dan of wordt nog wel de contrabas
bedoeld. Van „violone" maakte men door een
verkleiningsuitgang ..violoncello", welk woord
dus „kleine groote viool" beteekent, en dat
vaak tot het eigenlijk nietszeggende cello"
afgekort wordt. Daarvan heeft Dr. Stelzner nu
weer door den vergrootlngsuitgang „one" het
woord „cellone" gefabriceerd, dat als afkor
ting van „violoncel".one" dus als „groote kleine
groote viool" vertaald zou moeten worden. Nu
ontbreekt het er nog maar aan dat er een uit
vinder met een violoncellonino aan komt zet
ten! Om op de violotta en de prijsvragen te
rug te komen: de historie vermeldt, dat meer
dere componisten er werken voor schreven en
tot die componisten behoort dan Dr. Felix
Draeseke, over wien ik in mijn vorige bespre
king een en ander memoreerde, en die meer
dere strijkkwintetten geschreven heeft, waar
in de tweede alt door de violotta vervangen is.
Intusschen schijnt dit instrument niet aan de
verwachtingen beantwoord te hebben; het is
onpractisch in de behandeling en de toon
schijnt dof en weinig volumineus te zijn. De
uitvoering van Draeseke's kwintet houdt na
tuurlijk verband met de Draeseke-herdenking.
Onderwijl gaan de St. Saëns-herdenkingen
overal voort, talloozen malen wordt het 2de
Pianoconcert, worden de poèmes symphoni-
ques en andere algemeen bekende werken ge
speeld. Eigenlijk is het jammer dat men ln 't
algemeen weer Juist die werken gekozen heeft,
die ook zonder herdenkerlgheden geregeld op
de programma's voorkomen. Zoo viert men
Dinsdag in Hilversum II den meester door zijn
Eerste Celloconcert, wellicht het meest ge
speelde van de heele betreffende litteratuur
en dit zeker niet ten onrechte, maar men zou
willen vragen: als er een „Eerste" concert ls,
moet men ook verwachten dat er minstens
nog een „Tweede" is en als dat zoo is, waar
om dan niemand het eens onderneemt om
daarmee aan te komen. Het Tweede Pianocon
cert gaat Maandagavond uit Beromunster en
uit Motala onmiddellijk na elkaar, maar waar
om hoort men nooit het Eerste en het Derde?
Men zou meer kunnen vragen, b.v. waarom
zendt Hilversum I Zondag alleen de finale der
c min.-Symphonie uit. een volkomen cyclisch
gebouwd, nagenoeg uitsluitend uit één motief
ontwikkeld werk. welks finale toch pas haar
volle bekronende en afsluitende beteekenis
krijgt als ook het voorafgaande uitgevoerd is?
Veel aardiger is het eens te kunnen luisteren
naar een weinig bekend werk als de Hobo
sonate op. 166, de eerste van een trits, waarin
behalve de hobo ook de clarinet en de fagot
tot duetteerende medewerking geroepen wer
den en die de componist anderhalf Jaar vóór
zijn overlijden, dus op 85-jarigen leeftijd
KONINGSTRAAT 27, TELEF. 14609
OFFICIEEL PHILIPS REPARATEUR
(Adv. Ingez. Med.)
schreef. Hilversum II zal die sonate Maandag
uitzenden en geeft daarvóór een uitzending
„Nieuwe klanken van eigen bodem", die ons
uit een nationaal oogpunt interesseeren kan.
Van den Sigtenhorst Meyer ls niet een der
krachtigste figuren onder de Nederlandsche
componisten, zoomin wat de vormgeving als
wat den aard der gedachten betreft. Wat ik
tot dusver van hem heb leeren kennen doet
min of meer impressionistisch aan en dit ka
rakter schijnt ook aan zijn Vioolsonate eigen
te zijn, waarvan het derde hoofddeel nog als
het meest krachtige en geslotene beschouwd
wordt. Cyclisch is de bouw zijner sonate, in
tegenstelling met b.v. de sonates van Debussy,
niet te noemen.
Het Septet op. 65 van Saint-Saëns, dat
Woensdag door Parijs P.T.T. uitgezonden
wordt, Ls een curiosum door de Instrumentale
samenstelling: plano, twee violen, alt, cello,
contrabas en trompet. De geschiedenis van het
ontstaan van dat septet is op zich zelf ook nog
al curieus. Er bestond sinds 1867 te Parijs een
kamermuziekvereeniglng, die „De Trompet"
heette. Bij de uitvoeringen dier vereeniging
hadden Saint-Saëns en andere celebrlteiten
vaak hun medewerking verleend, maar hoe
vaak de stichter er van, Emlle Lemoine, St.
Sacns ook verzocht had voor de vereeniging
een stuk met trompet te componeeren, St.
Saëns had steeds geweigerd. „Ik zal voor U
desnoods een concert voor 25 gitaren maken,
en om dat uit te voeren, zult ge Castilië en
Andalusië moeten ontvolken, maar met trom
pet, dat is me onmogelijk. En ziet, op Drie
koningendag van het jaar 1880 zaten op het
podium zeven uitvoerders, waaronder St.
Saëns zelf en de trompettist Teste, en die
speelden samen een „Préambule" door St.
Saëns gecomponeerd. Nog binnen het Jaar was
deze Préambule gecompleteerd tot een „Sep-
I tuor" door bijvoeging van een Menuet, een
1 intermezzo en een Gavotte en den 28en De
cember werd het uitgevoerd. Het werk is aan
i Emile Lemoine opgedragen en behoort nu wel
niet tot de sterkste of meest verheven werken
j van St. Saëns, maar toont toch dat het mo
gelijk was met goed succes ook de trompet ln
I een kamermuzickensemble te laten meewerken.
MAANDAG 14 OCTOBER.
HILVERSUM 1875 M.
N.C.R.V.-utt zending,
8.Schriftlezing en meditatie. 8.159.30
Gram.pl. 10.30 Morgendienst o.l.v. Ds. J. Gos
ling a11.— Chr. Lectuur. 11.30—12.— en 12.15
Gram.pl. 12.30 Orgelconcert J. Zwart 2.—
Voor de scholen. 2.35 Causerie A. J. Herwig
3.153.45 Knipcursus. 4.Bijbellezing. Ds. J.
Jongeleen m.m.v. sopraan en orgel. 5.Het
Hollandsch Barpkwartet. 6.30 Vragenuur. 8.
Berichten. 8.05 Dubbelmannenkwartet Kunst
naar Kracht, ol.v. L. W. Visscher m.m.v. M.
E. Bouwmeester orgel). 9 Ds. N. H Kuipèri:
Moedig als een leeuw. 9.30 Kamer-orkest Ars
Nova et Antiqua o.l.v. Fr. Gailiard. (Om. 10.05
Berichten en Gram.pl.) 11.0011.30 Granio-
foonmuziek.
HILVERSUM, 301 M.
Algemeen programma verzorgd door
de VJUR.A.
8.Gram.pl. en plano-recital J. Jong. 9.
Gram.pl. 10.— Morgenwijding VPRO. 10.15
Declamatie door F. Nienhuys. 10.35 Orvitropia
o.l.v. J. v. d. Horstt. 11.Vervolg declamatie
11.20 Vervolg concert 12.Gram.pl. 12.15
De Zonnekloppers o.l.v. C. Steeyn. 1.— Gram.
platen. 1.151.45 De Flierefluiters o.l.v. E,
Walls. 2.Gram.pl. 2.30 Cor Steyn (orgel) en
B. van Dongen (zang). 3.Voor de vrouw
3.304.00 Trio Favoriet. 4.05 Vervolg Trio
concert.. 4,30 Kinderuurtje. 5.Vara-orkest
o.l.v. H. de Groot en Gram.pl. 6.30 Muzikale
causerie P. Tlggers. 7.10 Tooneelpraatje C.
Veth. 7,30 R. van Santen (tenor). J. de Clercq
(viool) en B. v. d. Sigtenhorst Meyer (piano)
8.Herh. S.O.S.-Berichten. 8.03 Nieuwsberich
ten. 8.10 Rosa Spier (harp) en B. Blez (hobo).
8.40 Zang door Flora Collins (sopraan). 9.
„Stadsidylle", spel van H. v. Gestel. M.m.v. S.
Sipos (cymbaal). 9.45 „Hij. zij en het ei", spel
van Berger. M.m.v. het Vara-tooneel. 10.00
Saxofoonrecital Coleman Hawkins. 10.30 De
Notekrakers o.l.v. D. Wins. 11.12.00 Grampl.
en pianosoli door Johan Jong.
DROITWICII. 1500 M.
10.3510.50 Morgenwijding. 11.05 Causerie
11.20 Gram.pl. 11.50 Voor de scholen. 12.05
Het Schotsche Studio-orkest. 1.05 Gram.pl.
I.50 Orgelconcert C. T. Trevor. 22.20 Berich
ten. 2.25 Voor de scholen 12.05 Het Schotsche
Studio-orkest. 1.05 Gram.pl. 3.20 Gram.pl.
3.55 Duitsche les. 4.20 M. Chavivl (cello en
Fr. Reizenstein (piano». 4.50 Orkestconcert
o.l.v. Roulston M.m.v. R. Green (liedjes) 5.35
Eugene Pini's Tango-orkest. 6.20 Berichten
6.50 Orgelconcert C. H. Trevor. 7.10, 7.30 en
7.50 Lezingen. 8.20 „The Shepherds of the
Delectable Mountains" met muziek van V.
Williams. 8.50 „Songs from the Shows",
revue-programma. 9.50 Berichten. 10.20 T.
Makushina (sopraan) en het Londensche
Strijktrio. 11.3512.20 Jack Payne en zijn-
Band.
RADIO PARIS, 1648 M.
7.20 en 8.20 Gram.pl. 12.35 Orkestconcert
o.l.v. Touche. 8.20 Literair-muzikaal program
ma. 9.05 Kamermuziek o.l.v. Rhené-Baton.
II.1012,35 Dansmuziek,
KALUNDBORG 1261 M.
11.201,29 Strijkorkest o.l.v. Andersen.
2.50—4.50 Omroeporkest o.l.v. Gröndahl. 7.50
Fransche muziek o.l.v. Reesen. 9.05 Zang en
voordracht. 9.55 Kamermuziek, 10.2511.50
Dansmuziek.
KEULEN, 456 M.
5.50 Orkestconcert. 10.05 Blaasconcert, 11.20
Symphonïe-orkest. 1.35 Schrammelconcert.
3.30 Zang. 4.20 Omroepkleinorkest o.l.v. Leo
Eysoldt. 6.30 Dansmuziek, uit Hamburg. 7.30
Concert. 9.20 .Der Funkspiegel", gevar.
programma. 9.40 Omroeporkest o.l.v. Kühn.
10.20-11.20 Orkestconcert.
ROME. 421 M.
8.10 .Eva" operette van Lehar. Leiding:
C. Lombardo.
DEUTSCIILANDSENDER. 1571 M.
7.30 „Wir winden Euch den Emiekranz",
landelijk programma. 8.20 „Wenn die Blatter
fallen" gevar. programma. 9.20 Berichten.
9.50 Concert. 10.05 Weerbericht. 10.2011.20
Populair concert uit Breslau.
