Groot offensief der
Abessyniërs in
voorbereiding
Tijdrekening.
Uit Abessynië.
Het Belaugtiikste
53e Jaargang No. 16044
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 12 October 1935
HAARLI
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
EM S DA
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
GBLAD
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72$4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 1—5 regels 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag ea
aanbod 14 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Verlies Duim 75.-. Verlies Wijsvinger ƒ75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
HAARLEM, 12 October.
Herstel van een Koninkrijk.
Het herstel van het Grieksche koninkrijk
is bezig zich te voltrekken. De 45-jarige ex-
koning George H zal straks opnieuw den
troon bestijgen, dien hij indertijd verloor.
George n zal dat wel met gemengde ge
voelens doen. Hij heeft geëischt dat een ple
bisciet zich vóór zijn terugkeer zou uitspre
ken, en dat moet nog gebeuren. Maar het
resultaat is al bij voorbaat verzekerd, want
de militaire clan heeft voor alle zekerheid
de regeering maar vast weggewerkt, de mo
narchie uitgeroepen en generaal Kondylis
tot regent benoemd. Het plebisciet, dat on
der de regeering-Tsaldaris een vrije uit
spraak vóór de monarchie had kunnen op
leveren, komt nu eigenlijk achter de feiten
aan. Het moet alleen bevestigen wat al ge
schied is, en zal den indruk wekken dat het
niet in vrijheid gehouden wordt. Een zuiver
beeld kan het ook eigenlijk niet meer geven,
want velen zullen zeggen: nou ja. de zaak
is toch al beslist. En bij de republikeinsche
minderheid in het land zal het een wrok
nalaten, die wellicht later bij een vol
gende omwenteling zijn invloed zal doen
gelden. Zoodat koning George II zijn wensch
feitelijk niet vervuld ziet. Alleen maar in
sdhijn.
Deze Grieksche koninklijke familie ziet wel
een zonderlinge, stormachtige carrière voor
zich weggelegd. Het is een historie die men
met een gemoedelijke term als „troon-op,
troon-af" zou kunnen aanduiden. Na de lang
durige regeering van George I is het misge
gaan. Zijn zoon Konstantijn II heeft twee
maal den troon beklommen en hem beide
malen verspeeld, inmiddels heeft Konstantijn's
zoon Alexander nog drie jaar geregeerd (hij
stierf op zeer ongebruikelijke wijze, n.l. ten
gevolge van een apenbeet) en George n ver
loor bij de eerste poging zijn troon al bin
nen een jaar. Nu zal hij binnenkort terug-
keeren, ingehaald door een regeering onder
leiding van een generaal Kondylis. die bijna
zijn heele leven republikein is geweest en zijn
vader, Konstantijn, fel heeft bestreden.
Zeker zal George II zich afvragen, als hij
door dit gezelschap ontvangen wordt: voor
hoe lang? En zijn beide zusters en zijn broer
prins Paul. thans alle drie in Florence ver
toe vend, die blijkbaar ook naar Athene zullen
terugkeeren, kunnen zich evenmin al te zeker
van hun zaak gevoelen. Prins Paul zou kunnen
denken: kom ik misschien ook nog een paar
maal aan de beurt?
Wel zal deze prins als troonopvolger wor
den beschouwd, want George II, wiens huwe
lijk met prinses Elisabeth van Roemenië is
ontbonden, is kinderloos. De kans op een
tweede huwelijk van dezen terugkeerenden
koning-zonder-koningin zal wel spoedig aan
de orde worden gesteld.
Weinig volken zijn sinds 1914 zoo met hun
regeeringsvorm aan het tobben geraakt als de
moderne Grieken. De vorige eeuw kende „Ma
rianne" als een grillige symbolische schoone.
de 20ste ziet haar door Griekenland minstens
geëvenaard. Terwijl in Frankrijk de Derde
Republiek het tenslotte tot een stabiliteit ge
bracht heeft, die na zeventig levensjaren nog
geenszins aantastbaar schijnt, heeft Grieken
land in verscheidene republikeinsche perioden
niet kunnen bewijzen dat het zichzelf kan
regeeren zonder koningschap.
Buitenlandse he kenners van het Grieksche
volk schijnen het er thans over eens te zijn,
dat alleen de monarchie het rust kan waar
borgen. De partijenstrijd zal evenwel alleen
getemd kunnen worden door de persoonlijk
heid van een ikraöhtigen en zeer geresipec-
teerden en populairen koning. Of George II
daartoe de eigenschappen bezit heeft zijn
korte vorige bewind niet kunnen bewijzen.
Hij kreeg den tijd en de kans niet. Vermoe
delijk weet hij zelf ook niet of hij de kwali
teiten heeft om dezen heksenketel tot rust
te brengen. Maar hij is op den leeftijd waar
op de man het beste werk zijns levens be
hoort te presteeren, en hij krijgt zijn Groote
Kans.
Het lijkt een zware onderneming.
R. P.
Nederlandsch-Indië en de
sancties.
Export naar Italië van geen beteekenis.
BATAVIA. 12 October (Aneta). Aneta in
formeerde in verband met de huidige si-
tautie naar den export van Nederlandsch-
Indië naar Italië en vernam, dat deze thans
vrijwel stilstaat, zoodat een eventueele toe
passing van economische sancties geen ver
andering in den bestaanden toestand zal
veroorzaken.
100.000 man aan het noordelijke
front bijeen.
ADDIS ABEBA, 12 Oct. (A. N. P.)
In Abessynischc kringen verluidt, dat
de legeraanvoerders Ras Seyoem, Ras
Kassa en Roechi zich hebben ver-
eenigd en met hun macht van 100.000
een tegenoffensief voorbereiden aan
het noordelijk front. (Het Italiaansche
bericht, dat Ras Kassa overgeloopen
is zou dus onjuist zijn. Red.)
De bewegingen der Italiaansche strijd
krachten hebben ten doel de insluiting van
Adoea. De botsing met de Italiaansche troepen
zal waarschijnlijk geschieden aan den boven
loop van de Mareb. Ook aan het Oostelijke
front zouden de Abessyniërs aanvallen voor
bereiden. De activiteit der Italiaansche vlie
gers, die tot uiting komt in bomaanvallen en
machinegeweervuur is vooral aan het Zuidelijk
front toegenomen. Volgens de Abessynische
mededeelingen is het resultaat echter gering.
De negus zal voorloopig te Addis Abeba blij
ven. De minister van oorlog daarentegen heeft
zijn* hoofdkwartier te Dessie opgeslagen.
Italiaansche legatieledenj
Zondag uit Addis Abeba.
ADDIS ABEBA. 12 Oct. (Havas) De corres
pondent van Havas meldt, dat het personeel
van de Italiaansche legatie Zondagochtend
het land zal verlaten, doch dat de gezant in
de voorstad Bisjoktoe zal wachten op de aan
komst van den laatsten consul uit Makale.
Volgens de internationale wet vervalt de ex-
territoriteit der legatie morgen om elf uur
De Abessynische regeering zal echter uit be
leefdheid de wet niet toepassen.
Na het vertrek van het personeel zal de le
gatie onderhouden worden door eenige oude
bedienden en onder bescherming komen van
den Belgischen gezant. De andere legaties zijn
nog steeds druk bezig met de bescherming der
gebouwen tegen luchtaanvallen. Voor het
verleenen van onderdak aan de onderdanen
worden schuilplaatsen gebouwd. Daar de
Grieksche gezant niet over voldoende ruimte
beschikt heeft hij een terrein aangekocht tus-
schen de Belgische en Britsche legatie. De
Fransche legatie liet een tunnel van 150 me
ter lengte op 17 meter diepte in een rots uit
houwen, waarin plaats is voor 300 personen.
Beschermingsmaatregelen
der andere legaties.
Voor elke legatie is een persoon aangewezen,
die moet waarschuwen zoodra er gevaar dreigt
in verband waarmede drie districten zijn ge
vormd. In het eerste liggen de Britsche. Duit-
sche, Belgische en Turkscbe legatie, in het
tweede o.a. de Fransche en in het derde de
Amerikaansche. Ook voor de buitenlanders is
de stad in districten verdeeld.
Zullen de Italianen of de Abessy
niërs den spoorweg bezetten?
DZJIBOETI, 12 Oct. (Reuter). In Fran
sche kringen wordt verklaard dat de Zuide
lijke Italiaansche troepen minstens vijftig mijl
van Harar zijn verwijderd en wanneer zij te
Harar zullen zijn aangekomen zullen trachten
den spoorweg te bereiken. Indien de Italianen
den spoorweg afsnijden zullen zij hem. naar
men gelooft, om de Fransche belangen te eer
biedigen van Dzjiboeti naar Diredaoea vrij
laten. Men acht het evenwel waarschijnlijk,
dat de Abessyniërs de eerste zullen zijn om den
spoorweg af te snijden en dit dan zullen doen
nabij Awasj, waar over een nauwe bergengte
een spoorbrug ligt. De Abessyniërs hebben te
Makale sterke punten bezet. De Italianen
wachten hier echter een gunstig oogenblik af.
De opmarsch van het Italiaansche leger dat de
vlakte van Aoesa heeft bezet wordt belemmerd
(dit. geven zelfs de Italianen toe), doordat de
Abessyniërs alvorens zij vertrokken het water
in alle putten ondrinkbaar hebben gemaakt.
Uitgeputte Abessyniërs gevangen
genomen?
ASMARA, 12 Oct. (Reuter). Volgens een
radiobericht van den oorlogscorrespondent
van het D.N.B. zijn na de gevechten om Amha
Aughur driehonderd Abessyniërs door de Ita
liaansche troepen gevangen genomen. Deze
Abessyniërs, die van hun troep waren afge
sneden hadden in vijf dagen niet gegeten. Zij
waren zoo uitgeput, dat zij nog niet achter het
front gebracht konden worden.
Italiaansche colonnes trekken zich
DZJIBOETI, 12 Oct. (Reuter). Volgens een
bericht uit Italiaansche bron rukken arie Ita
liaansche colonnes gestadig op met de bedoe
ling zich op de Midden-Abessynische hoog
vlakte bij elkaar te voegen. Europeesche
ambtenaren zijn van meening, dat de spoor
weg afgesneden en Addis Abeba in de nabije
toekomst zal worden geïsoleerd.
ASMARA, 12 October (Reuter). De Italia-
verklaren behalve "de wapens en machinege
weren, die Koeksa en Tagame hebben mee
gebracht nog 50.000 patronen van het laat
ste model van Belgisch fabrikaat te hebben
buit gemaakt.
DE HAVILLANDS PER BOOT VERDER.
KOEPANG, 12 October 'Aneta) De Havil-
land-vliegtuigen voor de karteering van Nieuw-
Guinea, die gisteren op weg naar Serang door
het slechte weer moesten terugkeeren. zijn
hedenmorgen om zeven uur naar Makassar
vertrokken, waar zij om 10.30 uur arriveerden.
Met het oog op de klimatologische omstandig
heden werd besloten slechts tot Makassar te
vliegen, waarna de vliegtuigen per boot naar
i Babo zullen worden vervoerd.
H. O. V. vraagt verhooging
van gemeentesubsidie.
Andere toelagen zijn hiervan ook afhankelijk.
Het bestuur van de H. O. V. heeft
aan den gemeenteraad een request
gezonden van den volgenden inhoud:
„Het bestuur van de Haarlemsche
Orkest Vereeniging verzoekt uw col
lege het subsidie aan zijn orkest voor
1936 met f 10.000 te verhoogen en te
brengen op f 25.000."
In de toelichting op dit request wordt ge
zegd
„Daar bij de bespreking over de Haarlem
sche Orkest. Vereeniging bij herhaling geble
ken is dat het voortbestaan van het orkest
ook door den gemeenteraad op prijs wordt
gesteld en gevoeld wordt als een dringend cul
tureel belang, meenen wij nogmaals bij uw
college te mogen aandringen op een ver
hooging van het' subsidie en dit des te meer
nu ook de burgerij van Haarlem een blijven
de belangstelling toont hetgeen o.a. ten dui
delijkste is gebleken uit het zeer talrijke be
zoek op de dezen zomer gehouden volkscon
certen.
Tot voor eenige jaren gaf de gemeente
Haarlem f 30.000 subsidie, terwijl de provin
cie en het Rijk hier nog f 10.000 aan toevoeg
den. Hoewel wij inzien dat op een dergelijk
bedrag in deze crisis-periode niet te rekenen
valt, meenen wij toch dat het nu verstrekte
subsidie hier verder van afwijkt dan naar
billijkheid en noodzakelijkheid verwacht kon
v/orden.
Door deze abnormaal lage subsidie gedwon
gen hebben wij het bekende zeven maanden
plan ingevoerd en de salarieering over deze
zeven maanden moeten terug brengen op
75 pet. Dit brengt automatisch met zich mee
dat daardoor gedurende vijf maanden een
gedeelte der orkestleden op ..steuntrekken"
aangewezen wordt. Dit is geen gezonde toe
stand en geen basis waar op den duur op
voortgebouwd kan worden. Wij moeten hier
nog aan toevoegen dat deze geringe steun
van gemeentewege weer automatisch een
geringere steun van de provincie met zich
brengt en dat de halveering van het rijks
subsidie, dat gedurende het laastste seizoen
teruggebracht werd tot f 2500, naar ons of
ficieel door den minister medegedeeld werd
ook zijn grond vindt in de halveering van het
gemeente-subsidie.
Bovendien is deze rijkssubsidie dan weer
de basis van de verdeeling der opbrengst van
de z.g. „Zomerpostzegels" en van de steun-
actie voor Nederlandsche orkesten, uitgaande
van de vereeniging „Kunst aan allen" te Am
sterdam. enz., zoodat de Haarlemsche Orkest
Vereeniging zich door de in verhouding tot
andere gemeenten toch wel inderdaad be
schamend geringe gemeentesubsidie met een
WONINGBOUW RAMPLAAN - ELSWOUTLAAN
m.|z. centr. verw., vanaf f 4600.-
RiNKEMA - ROOSDORP
Inl. o. h. werk, ook Stuyvesantplein 4
(Adv. ingez. Med.)
(De Eerste Kamer heeft met
groote meerderheid het voorstel
tot invoering van den Midden
Europeeschcn tijd verworpen).
't Is vele maanden reeds geleden,
Dat men voor 't eerst de kreet vernam:
Geeft ons een beetren tijd dan heden!
Waarop dit in de Kamer kwam.
De Tweede Kamer, wars van dralen,
Nam zonder omslag het besluit:
De tijd is lang geen ideale.
Hij is een last en moet eruit.
Het Midden-Europeesch principe
Vond de Minister voor ons land
Na rijp beraad het beter type,
En 't parlement at uit zijn hand.
Toen hebben wij een reeks van maanden,
Niets meer van dit probleem gehoord,
Zoodat wij 't al gestorven waanden,
In de geboorte droef gesmoord.
Daar spreken plots de senatoren,
Bij machtig meerderheidsbesluit,
Er dezer dagen plompverloren,
Een krachtig veto over uit.
Dit voorval wekte in de natie.
Die zich aan andre zorgen wijdt.
Om 't zacht te zeggen, geen sensatie,
Wij hebben toch per slot den tijd.
De zaak kan nu wel weer betijen.
Wat mij betreft is er geen spoed.
Ik vraag mij weieens tusschenbeien,
Waarom men 't ooit verandren moet.
Maar bij een tijdreekning als deze.
Zeg ik met nadruk toch één ding.
Een kind des t ij d s wil ik wel wezen,
Maar niet kind van de rekening.
P. GASUS.
zeer klein percentage moet tevreden stellen.
Daarom meenen wij, zelfs in deze moeilijke
tijden, geen onbillijkheid te begaan om deze
subsidie-verhooging te vragen.
Wij vertrouwen dan ook dat het college van
burgemeester en wethouders en de gemeen
teraad van Haarlem aan de regeering van
haar zijde een bewijs zal leveren van haar
vaak geformuleerde belangstelling voor de
Haarlemsche Orkest Vereeniging en alles
wat binnen haar mogelijkheid ligt zal doen
om het orkest, nu de bestaansmogelijkheid bij
behoorlijke subsidieering gebleken is, te be
houden.
Bij toestaan van ons verzoek zal tevens
bereikt worden dat het zeven maanden-plan
zal kunnen worden uitgebreid tot een werk
plan van negen a tien maanden, hetgeen toch
zonder twijfel als een groot voordeel zal moe
ten worden beschouwd".
De broodprijs.
Te Haarlem met één cent per acht ons
verhoogd.
Men deelt ons mede. dat met ingang van
a.s. Maandag 14 October wegens de verhoogde
meelprijzen de broodprijs te Haarlem met
één cent per acht ons verhoogd wordt.
ORKAAN VELT EEN RADIOMAST. Tijdens den laatsten hevigen storm is,
zooals gemeld, een der 164 M. hooge radiomasten van den West-Deutschen
zender Langenberg totaal vernield.
VOLKENBOND.
De sanctieconferentie heeft ophef
fing van het wapenembargo van
Abessynië aanbevolen en wapenuit-
voer naar Italië verboden.
OVERLOOPERS.
Volgens Italiaansche berichten zou
den de Abessynische bevelhebbers
Ras Salassie Koeksa (een zwager
van den Negus) en Ras Kassa Araia
met hun mannen naar de Italianen
zijn overgeloopen. De Abessyniërs
maken ook melding van overloopers
van inheemschen.
EEN NIEUWE AANVAL.
De Italianen zouden op het Zuider
front een nieuwen aanval voorberei
den.
GROOT OFFENSIEF.
Geruchten over een groot offensief
aan het Noorderfront blijven aan
houden.
HOTEL-REST. „ROYA L".
Speciaal ingericht voor
FEESTDINERS.
(Adv. Ingez. Med.)
Vinei weigert Addis Abeba te
verlaten.
Het wachten is op „geweld"!
ADDIS ABEBA, 12 Oct. (Reuter). Naar de
speciale correspondent van Havas meldt,
weigerde graaf Vinci, die om 8 uur met een
specialen trein had moeten vertrekken, om
10 uur nog steeds, de stad te verlaten.
Hij wacht tot hij met geweld uit de stad
zal worden geleid.
De Sanctieconferentie beveelt opheffing aan
van het wapenembargo naar Abessynië en
verbod van wapenuitvoer naar Italië.
pag. 4
In Turkestan heeft een aardbeving vele dooden
en gewonden geëischt.
pag. 4
Het crediet van f 75 millioen aan den Belgi
schen Staat is met maximum een jaar ver
lengd.
pag. 3
Max Euwc heeft Vrijdagmiddag de vierde
partij tegen Aljechin opgegeven.
pas- 11
De II. O. V. vraagt verhooging van de gemcen-
tesubsidic.
pag. 1
Hollywood in den Haag opent haar poorten.
pag. 15
Bioscopen.
pag. 15
pag. 2
Laatste berichten.
pag. 2
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Herstel van een koninkrijk.
pag. I
Speciale correspondentie: Italianen kampen
met groote moeilijkheden.
pag. 4
Jan Greshoff: Prijsverhoudingen in België.
pag. 7
Een Hondenleven: Hondenvergadering.
pag. 3
Financicele Kroniek: Het dure geld.
pag. 17
Van onzen Parijschen correspondent: De
automobiclsalon te Parijs.
pag. 9
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Mislukte Ordening.
pag. 9
Van onzen Berlijnschen correspondent: Voed-
selschaarschte in Duitschland.
pag. 4
Van den Abeelen: De handelsluchtvaart van
de toekomst.
pag. 14
Dzjé: In de hoofdstad der Balearen.
pag. 14
Willy van der Tak: Het buitenlandsclie boek
van deze maand.
pag 14
Van onzen Berlijnschen correspondent: Het
Olympische festijn in voorbereiding.
pag. 12
K. de Jong: Radiomuziek der week.
pag. 15
J. B. Schuil cn K. de Jong over den Kunst
avond van Geloof en Wetenschap.
pag. 15
II. v. d. S.: Mijn auto en ik.
pag. 13
Moeilijkheden bij de opnamen van Legong.
pag. 14
Willy van der Tak: Een Haarlemsche filmac
trice.
pag. 13
Bekende Haarlemmers: de heer P. S. Hana.
pag. 3
Jules Kammcijer: Blijft fit!
pag. 13
Wilhelmina Baltinester: II. D. Vertelling:
„Avonturen in een witte wereld".
pag. 13
Puzzlcrubriek.
Pag. 1