Nadenken en oplossen. Prijsverhoudingen in België. ZATERDAG 12 OCTOBER 1935 HAAELE M'S DAGBLAD 7 Onze wekelijksche puzzle-rubrtek. Met prijzen van 5, 2 en vijf van 1 gulden De oplossing van puzzle 110. 2. - Als iemand in nood verkeert, doet hij soms vreemde dingen. Zoo onder meer de behan ger, die met zijn handen in het haar zat en ten einde raad, mij kwam raadplegen om aan een opdracht te kunnen voldoen. „Heriemaal geen bezwaar, behanger! Onze wekelijksche puzzelaars zullen ons wel helpen!" En zij hébben ons geholpen. Vele adviezen kwamen binnen; in de meeste gevallen was dit advies ook wel juist. Toch waren er ook enkele puzzelaars, die door hun oplossing den behanger van den wal in de sloot geholpen hebben. Hetgeen natuurlijk niet de bedoeling is. Maar de behanger is uit den nood en het karweitje zal worden volbracht. Hoe, dat ziet men in bijgaande figuur: het kleed wordt langs de vette lijnen doorge knipt, de acht blokken in het midden worden weggeworpen, de twee overblijvende stukken kan men aaneenvoegen tot een vierkant vai* 10 bij 10.. DE PRIJSWINNAARS. Uit het aantal inzendingen kwam bij de loting het volgende resultaat te zien: Onze hoofdprijs: een bedrag van vijf gul den: P. W. Dickmann, Ursulastraat 9, Haar lem. De tweede prijs: twee gulden: W. Boeree, Schagchelstraat 16, Haarlem. De vijf troostprijzen, elk van één gulden: Mej. R. Rinkema, Dahlialaan 8, Aerdenhout; R. Prins, Regentesselaan 38 rd., Haarlem: R. A. A. W. Schreuder, Adr. Pauwlaan 18, Heemstede; J. Deinum, Wijkerstraatweg 150. Velsen- Noord; Mevr. Sj. WitAlberda, Emmakade 3 zw. Onze nieuwe puz zie no. 3. Twee opgaven. Een merkwaardig telegram, waaruit men niet veel wijs kon worden, werd deze week op de redactie bezorgd. Hier volgt het: Exal Kwist Noord Hoorn Deensche dame niets tevreden. Prijst peen. Liet kandij dalen, bron loven, leegten malen. Stel vierde krijgsperk, frankeer lijst. Stem Ruben Karei Verga. Vanzelfsprekend begreep men er niet al te veel van, en het duurde niet lang, of de hulp van den ondergeteekende werd ingeroepen: 't zou wel zooiets als een puzzle zijn. Ik bekeek de zaak eens nauwkeuriger, en kwam al vrij spoedig tot de conclusie, dat elk woord van dit telegram door letterverplaat sing kon worden veranderd in den naam van een groote of kleine plaats in Nederland. Hoe luidt de reeks plaatsnamen? Tweede opgave. In onderstaand vierkant van 16 kleine quadraten moeten de getallen l16 zoodanig geplaatst worden, dat bij optelling, horizon taal, verticaal en diagonaal steeds dezelfde som verkregen wordt. Deze som moet eveneens verkregen worden in de vier groote vierkanten, waarin 't geheel verdeeld kan worden. Hoe moeten de cijfers geplaatst worden? De oplossing van de beide opgaven moet worden ingezonden, dus niet van een of twee alléén! Iedere abonné kan slechts één oplossing inzenden. Het hierbij afgedrukte „identiteits plaatje" P 3 Puzzle no. 3) moet aan de oplossing worden ge hecht of er op geplakt 3 worden. Niet op de en velop van inzending, maar op de oplossing zelf. Als hoofdprijs stellen wij beschikbaar een bedrag van vijf gulden, als tweeden prijs twee gulden, benevens vijf troostprijzen van één gulden, welke bij loting onder de goede oplossingen toegewezen wor den en zoo snel mogelijk per postchèque aan de prijswinnaars worden toegezonden. De oplossingen van deze opgaven moeten in ons l-ezi! zijn uiterlijk aanstaanden Woen-dcamid- dag om vier uur, aan onze Bureaux te Haar lem (ook aan ons bijkantoor Soendaplein 37, Haarlem-N.) Men zende deze oplossingen aan: Mr. Naden- ker van Haarlem's Dagblad te Haarlem. Met het oog op de vele andere correspondentie voor ons blad bestemd, gebruike men a.u.b. géén andere adresaanduiding. Oplossingen en uitslag dezer puzzle worden geplaatst in ons blad van a.s. Zaterdag. Zendt men deze oplossing per post, dan kan dit niet als drukwerk geschieden. Briefwisseling over de puzzle-rubriek kan alleen gevoerd worden als postzegel voor antwoord ingesloten is. Mr. NADENKER. Maatschappelijk Hulpbetoon. Correct optreden der ambtenaren. Een lezer schrijft ons: Het is een feit dat de werkloozen afhankelijk zijn van Maatschappelijk Hulpbetoon. Maar daarom is het toch niet noodig, dat wij soms door een ambtenaar van achter de loketten afgesnauwd worden. Dat wij daar moeten ko men is op zich zelf al betreurenswaardig ge noeg. Van ons wordt geëischt dat wij beleefd zijn tegen de ambténaren met het volste recht mogen wij van onzen kant dus ook hetzelfde verlangen. Wij hadden over deze klacht een onderhoud met den directeur van Maatschappelijk Hulp betoon. Deze verzekerde ons, dat de ambtena ren de strenge opdracht hebben zich c o r- rect te gedragen. Met nauwgezetheid wordt daaraan de hand gehouden. Mocht een werk- looze reden meenen te hebben zich te bekla gen over het optreden van een ambtenaar, dan kan hij onmiddellijk aan den portier vragen aangediend te worden bij den directeur opdat deze dan het geval meteen kan onderzoeken. Men kan zoo zeide de directeur nog in zoo'n geval dan hoor en wederhoor toepassen, want het eene woord lokt soms het andere uit. Als een ambtenaar, zooals een enkelen keer wel eens gebeurt, door een bezoeker on- heusch bejegend wordt, is het te verklaren, dat wil nog niet zeggen goed te keuren, dat hij een scherp antwoord geeft. Hoe het ook zij, we eischen van de ambtenaren dat zij toch in elk geval correct blijven. NEDERLANDSCHE ENGELSCHEN OP EEN RECLAMEFILM. In een filmwerk behoort een reclame op de film te zijn gericht, heeft de directie van Peek en Cloppenburg ongetwijfeld gedacht toen ze een paar Nederlanders omdoopte tot Engelsehen en dezen van koude liet rillen. Is het onduidelijk? Peek en Cloppenburg heeft namelijk een film laten opnemen in Hoek van Holland. Een paar Engelschen, die de zee zouden zijn over gestoken zoeken een paar warme overjassen, want Nederland is koud en een overjas is een welkom middel ter beschutting. Dus zoeken zij en worden daarin bijgestaan door een goede kennis, die een reuze adres weet. Dat is uiteraard de firma die de recla mefilm laat maken en aldus komt het gezel schap in Haarlem aan. Ook hier zijn opnamen gemaakt voor deze reclamefilm. En de bezoekers van Peek zijn ook gedeeltelijk vereeuwigd op de lange rol cellu loid, die volgenden Vrijdag in het Rembrandt- theater zal worden vertoond, waarbij men zich zelf dus kan terugvinden en tevens ervaren hoe de Engelschen aan een goede overjas kwamen. INSTITUUT VOOR ARBEIDERS ONTWIKKELING. Maandag 14 October houdt de heer W. H Vliegen, lid van de Tweede Kamer, een lezing voor bovengenoemde vereenïging over „Qua- dragesimo-Anno", het bekende rondschrijven van den Paus. De lezing vindt plaats in het gebouw „De Centrale", Spaame. GEVONDEN VOORWERPEN EN DIEREN. Handschoenen en ceinturen, Politiebureau, Smedestraat; autocric'k, Vunke, Koudenhorn 80; bril in étui, Sunten, 2e Vooruitgangstiraat 2; broche, v. d. Hoef, Dubbele Buurt 33 rd., cape, v. Nestelrooy. Archipelstraat 40; étui. inh. teekengereedschap, Bok, Popijnstraat 49 honden, asyl, Ridderstraat 11: hond. Hage- bout, Alb. Thijmstraat 16, hond, Arbau, Prin sen Bolwerw 6: kanten kleedjes, v. d. Wel, Wouwermanstraat 64; muts, Henneke. Wes tergracht 15 rd., overall, Hagebout, Alb. Thijmstraat 16; pijp. Andringa, Dr. Schaep- manstraat 135: portefeuille. Huis in 't Veld, Assendelverstraat 17; rijwielplaatje, Fris, Barendsestraat 16: idem, Teunis. Nieuwe Raamstraat 15; idem. Dreijer. Westergracht 105; voetbalschoen, Bloemzaad. Reitzstraat 57; kussensloopen. Windig, Zaanenstraat 52rd.. schroevendraaier, de Graaf. Leidsche- plein 15; tasch met inhoud, Oostmeijer, Ka- rolingenstraat 14. Handschoenen en ceinturen: Politiebureau Smedestraat. Armband: Boon, Cederstraat 1. Autosünger: Wesseling. Seringenstraat 11. Rol len behangselpapier: de Wit, Schoterweg 43. Vleesch- en gehaktbonnen: v. Schaik, Java- straat 59. Breekijzer: v. d. Berg, Middenweg 4. Bril in étui; Opbroek, v. Marumstraat 39a: Buis. Zomervaart 150 rd. Hamer: v. Buringen Anthoniestraat 57rd. Hond: Janse. Slacht huisstraat 14 Jas: Moonen, Colensostraat 14 Jekker: Hoes. Leidschestraat 64. Katten: Ken nel Fauna. Fr. Varkensmarkt. Manchetknoop: Vermeer, Bakkerstraat 15. Mes: Politiebureau Smedestraat. Portemonnaie: Wessels. Gast huissingel 16rd.; v. d. Aar, L. Margarethastraat 4rd. Rijwielplaatje: Joosten, Vinkenstraat 2; v. d. Wetering, Slachthuisstraat 25rd; Schar- nagel. Kleverpa.kweg 136; Politiebureau Sme destraat; Anker, Dorreboomstraat 7. Regen pijpen (1 paar): Brusse. Joz Israëlplein 16: Best Bvzantiumstraat 20. Schoentje: Klugt, Busken Huetstraat 10. Tasch met inhoud: Bok. Oranjestraat 173; v. d. Berg, Middenweg 4: Smit. Burgwal 14 (na 6 uur). 1 lap zijde: Moser, Gr. Houtstraat 159rd. Het feest bij de Noord-Zuid. Zeventien jubilea gevierd. Vrijdagavond hebben we in de Gemeentelijke Concertzaal weer het jaarlijksche jubileafeest van de N.Z.H.T.M. mogen meemaken en even als vorige keeren hebben we daar geen spijt van gehad. Daar was weer die prettige, onge dwongen, collegiale stemming, die we nu al zooveel malen bij het tramwegpersoneel heb ben kunnen constateëren. Ditmaal werden niet minder dan zeventien jubilea gevierd, alle van de Groep Noord- Holland. Hierbij was het 40-jarig jubileum van den schipper van het IJ-veer te Amsterdam M. Sondorp, die dus heel wat van het wel en wee bij de Noord-Zuid heeft meegemaakt. De andere zestien waren allemaal zilveren jubilarissen, namelijk de chef van de afdeeüng Materieel en Krachtstations ir. H. J. Mulder; de ambtenaar G Buter; de conducteurs M. Steenkist, H. A. C. M. Vrins, R. Hollander, P. Korver, G. van Huis en G. E. Hendricks; de voorwerker F.. D. van Keulen; de wagenbe stuurders A. Spoor en A. P. Metselaar; de wegwerkers A. Willemsen en W. Paap; de monteur H. J. Biesbrouck en de ambachts mannen J. J. de Leeuw en T. C. Besso. De komst van al deze jubilarissen met hun dames, die allen een ruiker bloemen droegen, werd met daverend applaus en fanfares be groet. Het feest begon zooals gewoonlijk met eenige nummers pittige muziek van het Marinucci's Ensemble onder leiding van den heer J. M. Ulrich en van de gecombineerde N.Z H.-muziek corpsen onder leldina van den directeur den heer Reynier van 't Hoff. De Voorzitter van de feestcommissie, de heer J. G. M. Meur s die nu al zoo dikwijls zulk een feestavond op de van hem bekende joviale wijze geopend heeft, sprak weeer een enthousiast welkomstwoord. Hij deelde mede, dat het weer gelukt was een feestavond te or- ganiseeren, dank zij de jaarlijksche subsidie van de directie en door de contributies der leden van het Jubileumfonds. Ook ditmaal is er dus weer gelegenheid om de jubilarissen op een spontane wijze te huldigen. Zij, die daartoe hebben medegewerkt, mogen er trotsch op zijn. Spreker richtte een speciaal woord tot het personeel uit Waterland en tot schipper Sondorp, die duizenden en nog eens duizenden veilig ever de kabbelende golfjes van het IJ naar den overkant vervoerd heeft. Sp~eker hoopte dat dit feest met groote opgewektheid gevierd zou wo-öen en dat men voor eenige uren de öagslijksche zorgen zou vergeten. Hiermee verklaarde hij den feestavond voor geopend. De heer J. IJs e n d ij k, voorzitter van het Jubfeumfonds. kreeg hierna het woord voor het uitspreken van zijn feestrede. Hij sloot zich aan bij den dank van den vorigen spre ker tot allen, die medegewerkt hebben om dezen jubelavond voor het personeel te or- ganiseeren. ..Jubelavonden komen in dezen tijd helaas zoo weinig voor". De heer IJsen- dijk dankte de directie niet alleen voor den financieelen steun, maar ook voor haar wel willende houding sinds de oprichting .van het jutoileumfonds. Ook dankte hij de feest commissie, die wederom geen tijd en moeite gespaard had om te zorgen voor een avond vol jool en gezelligheid, dien men zoo noo- dia had. Spreker herinnerde aan het bezoek der commissie in het afgeloopen jaar aan de verschillende jubilarissen, die allen afzon derlijk gefeliciteerd werden. Aangenaam was het hem, ze hier allen nog eens te za- men hartelijk te mogen gelukwen.schen. Helaas zag hij in de zaal nog vele leden van het personeel, die tot dusver verzuimd hadden als lid tot het jubileumfonds toe te treden. Dit griefde hem. Niet omdat ze aan wezig waren. Integendeel, hij beschouwde dit als een eerste stap tot toenadering. Hij .schetste de beteekenis van het fonds, dat kameraad schap en saamhoorigheid onder het personeel kweekt. In de zes jaar. die het fonds nu bestaat, heeft het een totaal be drag van f 7600 uitgeaeven voor blijvende herinneringen van allerlei aard aan de jubi larissen. waarbij geen onderscheid gemaakt wordt. Spreker wekte de aanwezigen, die dit tot dusver nog niet gedaan hadden, op om als lid toe te treden. Er wordt niet gevraagd naar het geloof of de politieke overtui ging van de candidaatleden. De hoofdzaak is om het Jubileumfonds met enkele centen per week te steunen, opdat het zijn zegendijk werk kan blijven verrichten. De directeur van ae N Z.H.T.M.. ir. W. J. Burgersdij k, verklaarde elk jaar op deze bijeenkomst het gevoel te hebben, alsof hij op een huwelijksfeest zit. ..Alles werkt daar toe mede: er is vroolijke muziek; de jubila rissen hebben hun dames meegenomen en er zijn bloemen. Ik zou de jubilarissen dan ook eigenlijk het liefst willen vergelijken met bruidegoms, wier zakelijk huwelijk 40 en 25 jaar geleden met de Tramwegmaatschappij gesloten is. En nu zijn we dan weer op dit huwelijksfeest bijeen. We hebben weer de hartelijke speech van den eeuwigen ceremoniemeester gehoord en den voorzitter van het jubileumfonds zou ik den pa van de bruidegoms willen noemen. Zelf voei ik mij als ambtenaar van den Burgerlij ken (in dit geval Zakelijken) Stand, die het huwelijk sloot. Daarom voel ik me gedron gen, hier ook een woordje te spreken. Een ambtenaar van den Burgerlijken Stand heeft altijd iets te vragen. Welnu, dat wil ik óók doen: mannen, zijt ge bereid de blauwe Noord- Zuidhollandsche ook in uw verder leven trouw te steunen? Wat is daarop uw antwoord?" Deze vraag werd door de aanwezigen met een donderend „ja!" beantwoord. „Dan is hiermede uw verder huwelijk bekrac'n tigd en is het mij een aangename taak, u daarmee van harte geluk te wenschen". De heer Burgersdijk overhandigde tenslotte aan den voorzitter van het Jubileumfonds een geschenk onder enveloppe van iemand, die onbekend wenschte te blijven en die dit gaf uit dankbaarheid voor de aangename behandeling, die hij eiken dag op zijn reizen met de Noord-Zuid van alle mannen der maatschappij heeft ondervonden. (Luid ap plaus). Hiermee was het officieele gedeelte van den avond afgeloopen. De leiding werd nu in handen gegeven van het Gezelschap Albert Klein, dat voor een rijk programma vol afwisseling had gezorgd. De heer Klein zelf zorgde al dadelijk met zijn geestige kwinkslagen voor de feestelijke stemming. Mej. Susie Klein toonde zich een hoogst beschaafde voordrachtkunstenares zoowel ir. haar vroolijke als ernstige liederen. We ver gelijking van een optimist met een pessimist was onverbeterlijk en haar lied van den dans was oog- en oorbekorend. Ook de andere dames en heeren van het gezelschap, o.a. de zoo gunstig bekende goo chelaar Prof. Antonini, hadden veel succes. O.a. werd opgevoerd een klucht in één be drijf „Wat zou u doen? In dit geval?", ge speeld door Zij. Hij en de Verleider, dat uit stekend gespeeld cn een overweldigend suc ces had. Het feest werd besloten met een bal onder leiding van den heer D. Mantje. Onzekerheid van het Publiek. (Van onzen correspondent). BRUSSEL 11 October. Nog nooit wellicht brachten zoovele van onze landgenooten een bezoek aan het Bel gische buurland als in den achter ons liggen- den zomer. Honderden autobussen trokken dag aan dag de grens over, en in Brussel zac men om zoo te zeggen meer Hollanders dan Belgen. Zij werden aangetrokken door de bonte verscheidenheid van wetenswaardig heden en genoegens, welke de Wereldten toonstelling zoo rijkelijk biedt, maar ook door het goedkoope leven hier. Velen stonden verbaasd over de lage prijzen en profiteer den ervan om koopjes te deen. En in Holland teruggekomen vertelden zij dan aan vrienden en kennissen hoe oneindig veel meer men hier dan in Holland voor zijn geld kon krij gen Meer dan eens werd ons door Hollandschc kennissen gevraagd of het leven hier werke lijk zooveel goedkooper is dan in Holland er of dit aan de devaluatie van de Belgische franc was te danken. Nu is het een feit, da: men in België voor minder leeft dan in Holland, maar men moet er zich vooral voor hoeden dit te overdtijver. De doorsnede Hol- landsche bezoeker, die hier voor enkele dagen komt, besteedt zijn geld voornamelijk aan verteringen in hotels en cafés en aan het kocpen van kleine souvenirs. Daar het hier juist dingen betreft, waarin tusschsn Heiland en België een aanzienlijk prijsverschil blijft bestaan, moet hij wel een verkeerden indruk mee naar huis nemen over de kosten van het leven alhier. Men doet in Holland verkeerd op de meeningen van deze dagjesmenschen af te gaan. omdat Z'j slechts één kant van het leven hier zien en zich daardoor wel een eenzijdig en dus onjuist oordeel moeten vor men omtrent de Belgische toestanden. Wij zeiden het reeds en herhalen het nog: he leven hier is op het oogenblik nog goed kooper dan in ons vaderland, maar lang niet in die mate. al? men dat bij ons dikwijls gelooft Als die Hollandsche bezoekers eens hun licht hadden kunnen opsteken, bij land genooten. die hier gevestigd zijn, dan hadden zij vernomen, dat lang niet in alle opzichten het leven in België voordeeliger is dan in Nederland. Om maar eens een paar wille keurige dingen te noemen, kleeding. groente en enkele andere eerste levensbehoeften, zijn maar weinig goedkooper, zoo niet even duur als in Nederland Daarbij komt, dat in den laatsten tijd vele artikelen aanzienlijk in prijs zijn gestegen. Maar hiermede zijn wij aangeland bij de kwestie der devaluatie. Hoe staat het met de devaluatie? Heeft deze veel uitgewerkt en is de verwachte op leving van het zaken en bedrijfsleven ook inderdaad ingetreden? Maar is het leven niet duurder geworden? Even zoovele vragen, welke landgenooten ons plegen te doen. Het is nu slechts een half jaar geleden, dat met het aan het bewind komen van het kabinet van Zeeland de devaluatie hier een feit werd. en de naar België komende Hollander tot zijn genoegen bemerkte, dat hij nu plots twin tig Belgische franken voor zijn gulden kreeg, in plaats van veertien zooals voorheen. Een AGENDA ZATERDAG 12 OCTOBER Stadsschouwburg. Wilsonsplein: „Het sterke geslacht" door het Nieuw Schouwtooneel. 8.15 uur. Schouwburg Jansweg: Het Blijspelgezel schap: „De Demi-Monde 8.15 uur. Tweede H. B S. b, Santpoorterplein: Lezing voor de Kon. Ned. Toonkunstenaarsvereeni- ging. 8 uur. Gebouw Protestantenbond: Filmvoorstel ling Jan P. Strijbosch voor de Volksuniversi teit. 8 uur. Cabaret „La Gaité": Joe Smith en zijn orkest. Frans Hals Museum: Jubileumtentoonstel ling werken van Herman Heuff. 10i uur. Cinema Palace: Feestprogramma met .Ar tiste n". de 100ste Harry Pielfilm. Op het too- neel: Russa kof f-ballet. 2.30. 7 en 9 15 uur. Rembrandt Theater: Feestprogramma met .De KribbebijterOp het tooneel: The Ri- macs. het wereldbekende origineels Carioca- Rumba Orchestre. 2.30. 7 en 9.15 uur. Luxor Sound Theater: „Het schandaal van den dag". Feestprogramma. 2.30 en verder doorloopende voorstelling van 7 u. tot 11.30 u. Frans Hals Theater: „Legong, de dans der maagden". Feestprogramma 2.30, 7 en 9.15 u. Teyler's Museum, Spaame 16. Geopend op werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan dags. Toegang vrij. ZONDAG 13 OCTOBER Stadsschouwburg: Nieuw Schouwtooneel: „Het Sterke Geslacht". 8.15 uur. Schouwburg Jansweg: Opera „Undine". 7.30 uur. Frans Hals Museum: Jubileumtentoonstel ling werken van Herman Heuff. 104 uur. Frans Hals Theater: Cultuur-wetenschap- pelijke film-cyclus: „De gekleurde film''. 11.30 uur. Rozekruisers Genootschap: Kindermyste riespel „Bevrijding door de Jeugdclubs. Ge bouw „St. Bavo", Smedestraat. 2.30 uur. Bioscoopvoorstellingen de- middags en des avonds. MAANDAG 14 OCTOBER Stadsschouwburg: Nieuw Schouwtooneel: ..Gouden Regen". 8.15 uur. Frans Hals Museum: Jubileumtentoonstel ling werken van Herman Heuff. 104 uur. (laatste dag). Bioscoopvoorstellingen des middags en des avonds. ROOSTER VAN APOTHEKEN (Samengesteld door den Inspecteur der Volksgezondheid) Voor de apotheken, die toestemming ge vraagd hebben om 's avonds, 's nachts en Zondags te sluiten, is door den Inspecteur der Volksgezondheid een sluitingsrooster op gemaakt. Van Zaterdag 12 Oct. des avonds 8 uur tot en met Vrijdag 18 Oct. des avonds 8 uur zul len de volgende apotheken geopend zijn: J. M. A. Hegland. firma Th. A Klinkhamer Koninginneweg 69. Tel. 11596. C. J Fischer, firma Grijseels en van Hees, Lange Veerstraat 14. Tel. 11000. L. Schoorl, Frans Hals Apotheek, Frans Halsplein 1 Tel. 11180. W. P. Woutersen, Apotheker, Koninginne weg 3. TeL 12038. half jaar is een te korte periode, om nu al een definitief oordeel uit te spreken over het ai of niet slagen van een experiment, dat nog in vollen gang is. Maar wel kunnen wij ons toch al een meen ng vormen over de loop van zaken tot nu toe. En dan moet terstond gezegd worden, dat deze niet is zooals men of liever zooals de voorstanders van de deva luatie gehoopt en verwacht hadden. In den beginne is er ontegenzeggelijk een op- :eving geweest. Maar dat kon ook moeilijk anders. Immers de Belgische industrie kon haar producten, in buitenlandsch geld be rekend plots 28 pet. goedkooper leveren dan voorheen chet percentage, waarmede de franc gedevalueerd werd), wat begrijpelijker wijze stimuleerend op de export werkte. Maar de invloed daarvan moet men in deze tijden van contingenteeringen en handelsbelemme ringen, niet overschatten. Voorts had de deva- 'uatie een groote toeneming van het vreem delingenverkeer tengevolge. De gecombineerde werking van de ontwaarding der munt en van de attractie der Brusselsche wereldten toonstelling deed zich sterk voelen en bracht vee', geld in het laadje. Maar toch weer niet zooveel als men met het oog op de aan tallen der bezoekers had kunnen verwachten. Ook hier deed zich de funeste invloed der crisis gelden. Want de bsetede bedragen waren veel geringer, dan een gelijke hoeveel heid bezoekers in de gcede tijden van vóór de economische on' wriohting zouden hebben uitgegeven. Hierbij komt, dat het grootste deel der bezoekers tot ae minder welgestelde klassen behoort. Deze categorie bezoekers beperkte de reis en verbluf kosten to* een minimum. Zoo waren er zelfs bezoekers, die in goed koope autobussen kwamen met hun boterham bij zich. en die denzeifden avond weer ver trokken. na niet veel meer te hebben uitgege ven dan hun vijf franc entrée en nog enkele franken voor een paar ansichtkaarten en een glas bier. Maar uit deze aanvankelijke matige opleving kon men nog allerminst gaan concludeeren, dat het Belgische monetaire experiment op den duur voo'*öeelig voor de welvaart van het land zou blijken. Angstig richtten zich ce oogen der economic! en ook die van het groote pubiiek op hel prijzenniveau De eerste maan den bleef dit ongeveer stabiel. Maar waar Bel gië als ieder land gedwongen is een deel van zijn grondstoffen en fabrikaten uit het bui tenland te betrekken en deze, tengevolge van de devaluatie, in Belgisch geld berekend duur der waren geworden, kon het moeilijk anders of ook de kosten van het levensonderhoud in België zouden stijgen. En zoo geschiedde. Op timisten meenden echter, dat dit tot een mi nimum gereduceerd zou blijven. En de Regee ring verwachtte, dat de kleinhandelsprijzen met niet meer dan 10 a 15'zouden toenemen. A! zou het dan ook wellicht noodig zijn, de salarissen en loonen iets te verhoogen om daaraan tegemoet te komen, men zou toch altijd, waar de franc met 28gedevalueerd was. tegenover het buitenland aanzienlijk goedkooper kunnen produceeren dan voor heen. Maar thans reeds valt te constateeren, dat het percentage waarmede allerlei belang rijke levensbehoeften in prijs gestegen zijn aanmerkelijk meer bedraagt dan men voor zien had. De opgaven, die men daarover leest, verschillen: al naar gelang zij aangevoerd worden door voor of tegenstanders van het devaluatie-experiment zijn zij lager of hooger. Met de volgende cijfers blijven wij veiligheids halve aan den lagen kant. Maar ook dan zijn zij reeds hoog genoeg. De prijsverhooging be draagt dan: 20% voor het brood; 15 a 20% voor het vleesch; 14voor de eieren; 28"., voor de boier. Veel sterker is nog de prijsstijging der inge voerde producten, die zich reeds snel aan de nieuwe pariteit hebben aangepast. Deze be draagt: 42% voor rijst; 32% voor Fransche wijnen 35% voor tapioca; 25% voor thee: 50% voor slaolie; 35% voor vischconserven etc. Opmerkenswaard is, dat verschillende in België gefabriceerde producten, waarbij de in gevoerde grondstoffen slechts een kiem deel van den productieprijs uitmaken, reeds in vrij aan zienlijke mate duurder werden. Zoo valt er een prijsverhooging te constateeren van: 15 a 20voor wollen weefsels; 15 a 25% voor schoeisel; 20 a 30% voor flanel en katoenen dekens. Zooals men ziet zijn verschillende producten, waaronder eerste levensbehoeften, belangrijk in prijs gestegen. En niets garandeert, dat het hierbij zal blijven. Integendeel valt aan te nemen, dat zooals dit reeds bij vroegere de valuatie-experimenten in andere landen ge bleken is. de stijging der prijzen slechts zeer geleidelijk plaats vindt en dus verdere ver hooging valt te verwachten. Het duurder worden van het leven Is na tuurlijk niet aan de aandacht van de Belgische Regeering ontsnapt en zij heeft dan ook ver schillende maatregelen genomen. Zoo is b.v. met ingang van 1 September het invoerrecht op boter verlaagd van 7.50 tot 6 Fr. per kilo en zijn de contingenten voor den invoer ver ruimd. En sinds 1 October zijn de salarissen der ambtenaren met 5% verhoogd. Dat deze maatregelen tot nu toe volkomen onvoldoende zijn, zal men moeilijk kunnen ontkennen. De stijging der prijzen verwekt ongerust heid onder de groote massa van het volk. Waar de loonen hetzelfde bleven begint het duurder worden van het levensonderhoud zich, vooral onder de arbeidersbevolking, ernstig te doen voelen. Dezer dagen heeft men dan b.v. ook kunnen lezen, dat de Bel gische mijnarbeiders op loonsverhooging aandrongen. Het schijnt niet te boud om te voorspellen, dat de Belgische Regeering en het geheele Belgische economische leven de zen winter voor een zeer moeilijk probleem gesteld zal worden, nl. dat van de aanpassing der salarissen en loonen aan de immer stij gende kosten van het levensonderhoud, en dat in een mate waarop men zeker niet ge rekend heeft. Men kan dan ook zeggen, dat men hier met eenige angst den winter af wacht. En met bezorgdheid ziet men het ein de van de tentoonstelling naderen, deze tij delijke bron van welvaart voor allen, die op de een of ander wijze bij de vreemdelingen- industrie betrokken zijn. Onder deze om standigheden wordt het begrijpelijk, dat het gerucht van een tweede devaluatie bij velen ingang vindt. Ondanks officieele tegenspraak blijft het groote publiek aan een nieuwe ontwaarding van de Belgische franc geloo- ven. Terecht? Daar durven wij ons niet over uitspreken Maar wel is het een feit. dat teekenend is voor de stemming onder de be volking, die zich kenmerkt door een afne mend vertrouwen in de economische politiek der regeering. JAN GRESHOFF.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1935 | | pagina 9