Diplomatenjacht. Uit Abessynië. Hei Beiomtifisie 53e Jaargang No. 16046 Verschijnt clagelijlcs, behalve op Zon- en Feestdagen Dinsdag 15 October 1935 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post f 0.72J4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. ADVERTENTIëN 1—5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag ea aanbod l4 regels ƒ0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.— Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400-, Verlies Duim f 75.-. Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. HAARLEM, 15 October. De Economische Sancties. Met bijzondere energie werkt Genève aan de vaststelling der economische sancties tegen Italië. De uitvoering van de eenmaal-aange- nomen sancties is natuurlijk een zaak van de Volkenbondsstaten zelf, die daartoe (in vele gevallen) wetgeving in hun eigen parlementen moeten indienen. Zoo is bv. in ons land nu een wetsontwerp tot verbod van wapenuitvoer naar Italië in .bewerking. De heele machinerie is nogal ingewikkeld, maar aangezien de Vol kenbond geen superstaat is moet het wel zoo gaan al zal deze eerste toepassing van eco nomische sancties ongetwijfeld nuttige erva ring opleveren, die tot vereenvoudiging van het procédé in de toekomst kan leiden. Van zeer groot belang zijn de commissoriaal- uitgewerkte verboden tot het verleenen van credieten aan den Italiaanschen staat, aan bedrijven en aan particulieren. Men is bezig met den Italiaanschen invoer in Volkenbonds- landen te verhinderen, en den uitvoer uit die landen naar Italië eveneens, dit laatste alleen voorzoover het een aantal belangrijke grond stoffen betreft. Over dit onderwerp waren de Fransche en Britsche delegaties het aanvan kelijk niet eens (Frankrijk wou er niet aan beginnen, Engeland wou verder gaan) maar zij hebben overeenstemming gevonden. Met dat al zal het nog wel eenige weken duren, eer de sancties tenvolle in werking zijn. En men kan de hoop koesteren dat het zoover niet zal komen, dat Gpnève's vastberadenheid en doorzetting voldoende preventieve werking teullen doen gelden om Italië nog intijds bak zeil te doen halen. Blijkens een brief van onzen Londenschen correspondent, dien wij op deze pagina publi- eeeren, ziet men in Engeland nu al heel wat eymptomen die erop zouden wijzen dat Italië er genoeg van krijgt. De reis van géneraal Garibaldi naar Engeland, de verwachte ver vanging van generaal de Bono in het opper commando door maarschalk Badoglio, een ar tikel van een vriend-van-Italië, den Fransch- man Bois, in de Petit Parisien, worden alle als zulke symptomen beschouwd. Erg overtui gend lijken ze nog niet. Maar dat men in Rome de Geneefsche energie met benauwdheid gadeslaat lijdt geen twijfel. En als de preven tieve werking van dit optreden al voldoende bleek om den oorlog te beëindigen zou men inderdaad van een groot succes van den Vol kenbond kunnen spreken. Een grooter succes zelfs dan wanneer de sancties zouden moeten worden toegepast. Want de gevolgen van zoo'n toepassing zou den voor het Italiaansche volk rampzalig zijn. Weliswaar dreigt niet het uiterste, dat men door stopzetten van den ganschen uitvoer van Volkenbondslanden naar Italië een honger- blokkade verwekken zou men wil zich im mers tot „enkele der voornaamste grondstoffen" beperken maar het verhinderen van Ita liaanschen invoer in de Volkenbondslanden zou ook hoogst ernstige en langdurige gevol gen met zich sleepen. Het zou beteekenen dat de „Volkenbonds-klanten" der Italiaansche leveranciers bij andere leveranciers in andere landen zouden gaan koopen. In een tijd als deze zouden die wel het uiterste doen om zich van de nieuwe markten voorgoed te verzeke ren. Zij zouden door lage prijzen, door con tracten op langen termijn, door buitengewone handelsfaciliteiten enz. alles doen, om Italië's export blijvend over te nemen. Ten aanzien van sommige artikelen, die Italië nu eenmaal het best en het goedkoopst kan leveren, zou dat niet lukken. Ten aanzien van andere wel. De toepassing van deze sancties zou dus nog jaren lang nawerken in Italië's nadeel. Het zou zelfs een aantal verloren klanten nooit weer terugzien. Zulke dingen zijn niet gering. De primitief- redeneerende mensch, die in deze dagen om vergelding jegens Italië roept, overweegt dat niet omdat hij niet ver genoeg doordenkt. Doet hij dat wel, en in strikt nuchteren zin, (zonder dus de ethische overweging erbij te halen, dat er geen aanleiding is het Italiaan sche volk te straffen, dat onder dwang han delt) dan beseft hij vanzelf dat Europa er geen enkel belang bij heeft Italië tot den bedelstaf te brengen, integendeel. Het is eco nomisch al een zwak land, het smijt thans millioenen weg in een avontuur in een Afri- kaansche woestenij, en het zal na den oorlog geholpen moeten worden om er weer bovenop te komen. Want de andere mogendheden zul len inzien, dat een Italiaansche ineenstorting met daaruit voortvloeiende anarchie een ge vaar voor geheel Europa zou zijn. Dit alles klinkt niet erg „vergeldend", maar dat is ook allerminst de bedoeling. Men moet het hoofd koel houden, en daarbij hopen dat in Italië de hoofden koel genoeg zullen worden om den omvang der economische sancties te besef fen en voor de bedreiging ermee te wijken. Doet Italië dat niet. dan zal het bij volle uit voering der sancties verschrikkelijk in de Ras Koeksa, die tot de keizerlijke familie behoort en naar de Italianen is overgeloopen. klem geraken en bij de beëindiging van den oorlog afhankelijk zijn van de goedgunstige hulp der mogendheden. Over de ondenkbaarheid der toepassing van militaire sancties heb ik al eerder geschreven. Gelukkig toont Genève zich daar ook niet toe geneigd. Niet alleen behoort naar mijn mee ning de Volkenbond in geen geval oorlog te voeren, maar bovendien beheerscht men dit middel zelf niet. Behalve dat Duitschland en Japan buiten den Volkenbond staan, en van de gelegenheid gebruik zouden kunnen maken om in troebel water te gaan visschen, weet men dat de ontketening van massa-psychose bij het uitbreken van een oorlog tot gevolgen kan leiden, die geen enkele regeering meer stuiten kan. Een bedaarde, nuchtere politie agenten een boosdoener naar het bureau brengen. Een stomdronken politieagent is dat niet toe te vertrouwen, en niemand zou het ooit toestaan. De brief der 350 psychiaters aan de staats lieden der wereld moet ten aanzien van het gevaar van massa-psychosen velen de oogen geopend hebben. Wellicht ook vele ministers, die op het moment dat deze brief hen bereik te toen juist Italië den aanval op Abessinië begonnen was zich voor de vraag der al- of niet-toepassing van militaire sancties zagen geplaatst. Met het wapen der economische sancties, een geweldig wapen, zal men het Italiaansch- Abessynische conflict kunnen bedwingen. Van de blijvende eenheid en vastberadenheid der staten-leden van den Volkenbond hangt dat geheel af. Schieten die tekort, dan is de eerste groote proefneming met toepassing van internationaal recht mislukt. Daarna militaire sancties toe te passen zou een we reldoorlog kunnen uitlokken. Het zou ook geen Recht zijn. Het kan nimmer Recht zijn, oorlog te voeren tegen menschen die buiten hun vrijen wil, onder dwang, zelf den oorlog zijn ingedreven. R P. PERSONALIA Onze stadgenoot, de heer W. N. Mazee Jr. is aan de Stedelijke Academie te Amsterdam gepromoveerd tot doctor in de wis- en natuur kunde. HEBBEN DE ITALIANEN ER GENOEG VAN? Engelsche veronderstellingen. (Van onzen Londenschen correspondent) LONDEN, 14 October De oorlog in Oost-Afrika. die bijna veertien dagen aan den gang is, heeft de Italiaansche troepen in het noorden van Abessynié niet verder gebracht dan Adcea. dat slechts lut tele mijlen van de grens van Eritrea ligt. In het zuidelijk gebied van Ogaden schijnt in dien tijd niets te zijn gebeurd dat gelijk kan worden gesteld met gebiedsverovering. Men kan slechts concludeeren dat de Italianen aarzelen verder te gaan. De trage gang van zaken wordt verklaard door de afwezigheid van wegen om een oprukkend leger te voeden met munitie, proviand en andere benoodigd- heden. Hoewel daar van Italiaanschen kant ten zeerste nadruk op wordt gelegd en de cor respondenten aan dien kant indrukwekkende verhalen geven van den wegenaanleg achter het noordelijk Italiaansch front is het moei lijk om aan te nemen dat hiermede de afwe zigheid van verdere doortastende militaire operaties werkelijk is verklaard. In de Engelsche pers verschenen in hec be gin van de week eenige berichten, die het ver moeden kunnen wettigen dat Mussolini er wel wat voor zou voelen indien de conferentie in de plaats zou kunnen komen van den oorlc; De correspondent van de Daily Telegraph m Rome heeft gemeld dut daar voorloopig geen verdere belangrijke militaire bewegingen in Oost-Afrika worden verwacht. De reden zou zijn dat men wil wachten totdat de chef van den generalen staf, veldmaarschalk Badoglio. in Asmara zal zijn aangekomen. Deze zou de leiding van den oorlog van generaal de Bono overnemen. Voor de hand liggende gevolg trekkingen worden ontmoedigd met de mede- deeling dat de Bono „voortreffelijk organisee- rend werk" heeft verricht en dat hij den maarcchalkstaf zal ontvangen. De verovering van Adoea is in Italië als een weergaloos krijgsbedrijf voorgesteld. Dat is blijkbaar ge daan om een motief te hebben voor het ope nen van onderhandelingen. Dit zou trouwens kloppen met de voorstelling van Mussolini's ideeën welke voor den aanvang van den oorlog is gegeven. Na de vergelding' van Adoea heeft men toen hooren vei-klaren, zou Mussolini tot onderhandeling bereid zijn. De genoemde correspondent, weet ook te ver tellen dat generaal Garibaldi, een kleinzoon van den vrijheidsheld, Dinsdag in Londen aan komt, zoogenaamd als particulier vacantie- ganger, maar waarschijnlijk in opdracht van den Duce om de stemming in Londen voor het openen van besprekingen voor een rege ling te peilen. Tegelijkertijd met dit bericht werd bekend dat een vooraanstaand Fransch publicist, Bois, die de hartelijkste betrekkingen onder houdt met de Italiaansche regeering. in de Petit Parisien een beroep doet op ..onze Engelsche vrienden". Hij' vraagt verontrust hoe ver Engeland met sancties denkt te gaan, en dringt aan op hervatting van voorloopige Fransch-Britsch-Italiaansche besprekingen, om een oplossing van het dispuut te bereiken overeenkomstig de beginselen van den Vol kenbond. Met het oog op de relaties tusschen Bois en de Italianen "vraagt men zich af of zijn be roep op Engeland misschien de toenemende ongerustheid in Italië over den gang van het Abessynisch avontuur weerspiegelt. Mr. S. H. Vening Meinesz. Ontslag op verzoek op de meest eervolle Avijze verleend. Prov. Staten hebben in de zitting van he den. Dinsdar, op zijn verzoek met ingang van 1 Januari a.s. op de meest eervolle wijze ont slag verleend aan Mr. S. H Vening Meinesz, Griffier der Staten, met dankbetuiging voor de gedurende 32 jaren, waarvan de laatste 20 jaren als griffier, aan de provincie bewezen belangrijke diensten 't Wordt heel gewoon, dat er in alle kranten Van tijd tot tijd steeds meer berichten staan. Dat ergens diplomaten of gezanten, Elkaar bezoeken, om op jacht te gaan. Dat is vandaag den dag de nieuwste mode, En de verklaring hoort er altijd bij. Een diplomaat heeft ook eens rust van noode. In de ontspanning van een jachtpartij Maar dat het dan ook bij de jacht zou blijven Op wilde zwijnen, hazen of fazant, Gelooft geen mensch en om hem nog te stijven In achterdocht, gelooft het ook geen krant. Geschutterd wordt er vee: door diplomaten. Zij schieten vaak een bok en ook met spek. Maar wat hun vak betreft, dat is het praten. Hun ware jacht is steeds op een gesprek En als zij quasi van de jacht genieten. Als rust in hun reeds jachtige bestaan. Dan laten zij het schieten practisch schieten En anderen voor hen op "t jaagpad gaan. Ik vind het best, als zij het zno verbloemen. Hoe of men ons ook voor het lapje houdt, Of men het kuur of jachtpartij wil noemen. Of een plezierreis, 't laat me alles koud. Wij kunnen toch hun praatlust niet beletten. Op jachr? vooruit maar. ook al is het schijn Het heeft voor ons pas nut ons te verzetten Als wij van zulk een jacht hethaasje zijn. P. GASUS. Italiaansche opmarsch langs de spoorlijn verwacht. Naziboe trekt generaal Graziano tegemoet. Deze foto. die per speciaal vliegtuig van Dzjiboeti naar Europa is overgebracht, toont de verzending van medicamenten, verbandstoffen en dekens voor de soldaten van het Abessynische leger. ADDIS ABEBA. 15 Oct. (A.N.P) De Abessynische militaire autoriteiten in Ogaden hebben gisteren maatregelen besproken tot het verhinderen van een Italiaanschen opmarsch naar de spoor lijn Addis Abeba-Dzjiboetl. De Abes synische bevelhebber Dedzjmatsj Na ziboe zal met een strijdmacht van om streeks 150.000 man optrekken tegen de Italiaansche troepen onder Gra ziano. welker sterkte op 50.000 man wordt geschat. Van het Zuidelijk front wordt gemeld dat de Italianen het bombardement van Abessynische stellingen bij Gora- hai hebben hervat. De artillerie en de infanterie maken in dezen sector bewegingen, die op een aanval zouden duiden. Wegen naar het Zuiden open? ADOEA, 15 Oct, (A.N.P.) Na de inneming van Aksoem en het verraad van Ra-s Koeksa is. naar men hier meent, de mogelijkheid ge schapen voor een nieuwen opmarsch naar het Zuiden, waarbij men op weinig tegen stand denkt, te stuiten. De bezetting van Ak soem geschiedde na een week van zorgvuldige voorbereidingen. Er is geen enkel schot geval len. daar de tlalianen het heilig karakter der stad wilden eerbiedigen. Duizenden tlaliaansche soldaten geïsoleerd? DZJIBOETI. 15 October (Havas) Abessynische troepen zijn Italiaansch Eritrea binnengedrongen ten Noorden van Fransch Somali-land. Daardoor is een belangrijke Italiaansche colonne, die alleen op Abessynisch gebied was doorgedrongen, ten Zuiden van den berg Moessa Ali, afgesneden, hetgeen beteekent, dat verscheidene duizenden Italiaansche soldaten zich in alle een zaamheid midden in de woestijn be vinden en van de overige troepen zijn geïsoleerd. ASMARA. 15 Oct. (Havas). De speciale correspondent van Havas te Asmara meldt, dat er thans bijzonderheden bekend worden omtrent de omstandigheden waaronder lui tenant. Morgantini, het eerste slachtoffer aan Italiaansche zijde, is gesneuveld. Hij viel tegelijk met dertig Askari's. die hij aanvoerde, in een hinderlaag, waar zijn troep driehonderd Abessyniërs tegenover zich vond. Dezelfde correspondent seint, dat reeds voor de komst van de Bono naar Adoea de straatweg, die van Adoea naar de Mareb leidt, vrijwel gereed was. Deze weg. die 50 K M. lang Is. is door 800 man binnen vier dagen aangelegd. Vertrekt Vinei morgen uit Addis Abeba? ADDIS ABEBA. 15 October. (ReuterD De Italiaansche gezant Vinei zal waarschijnlijk Woensdag naar de kust vertrekken. De Ita liaansche consul van Hagalo en diens perso neel worden Woensdag te Hadama verwacht, waarheen ook Vinei zal worden overgebracht en vanwaar zij allen dadelijk naar Dzjiboeti per spoor zullen worden vervoerd. ROME, 15 October. (Havas). De zaakgelas tigde van Ethropië, Chevre Jesus. deelde den Italiaanschen minister van buiteniandsche zaken mede dat h ijvan zijn regeerine op dracht ontving naar Addis Abeba terug te keerer. waarbij hij zich voorbehield zoo spoedig mogelijk mede te deelen. wanneer en langs welken weg hij Italië zou verlaten. De minister nam van deze mededeeling SANCTIFS. De sanctieconferentie heeft Maan dagavond voorstellen tot crediet- en leeningsboycot van Italië aangeno men. De Hongaarsche en de Oosten- rijksche gedelegeerden verklaarden zich er tegen. ITALIAANSCH SUCCES. De Italianen zouden de heiige stad Aksoefm zonder strijd hebben bezet. VERLIEZEN. De verliezen aan Abessynische zijde worden geschat op 10.000 dooden en gewonden, van wie velen op een fatale wijze zijn gegast met een mengsel van chlorine. RAS KOEKSA. De Abessynische regeering tracht de beteekenis van het verraad van Ras Koeksa te verkleinen Heeft Italië er genoeg van? In Engeland begint men te geloo- ven, dat Italië nu reeds genoeg be gint te krijgen van het roeren in het Abessynisch wespennest. ITALIANEN GEÏSOLEERD. Een groot aantal Italianen zou door een Abessynischen opmarsch in Eritrea geheel geïsoleerd zijn. Voor verdere berichten zie men deze pagina en pagina Buitenland. nota en deelde Chevre Jesus mede, dat hij hem vrij zou laten in de keuze van datum van vertrek en reisroute. DZJIBOETI, 15 October. (Havas). Dezer dagen zijn eenige Engelsche officieren die zich uitgeven voor journalisten van Dzji boeti vertrokken naar het vijandelijk front, waar zij zich gevoegd hebben bij de Abessy nische troepen. Het vertrek van deze vrijwilligers geschiedt buiten weten van den Negus. ROME, 15 October (Reuter). De chef van den Italiaanschen generalen staf. maar schalk Badoglio. is te Massacua aangekomen. Eeri borgstellingsfonds te Haarlem. In beginsel tot stichting besloten. Wij ontvangen het volgende communiqué: Op uitnoodiging van den Wethouder voor Armwezen en Werkloosheidszorg. den heer W. J. B. van Liemt, is gisteravond ten St-adhuize in een bespreking met verschillende daarvoor in aanmerking komende instanties en perso nen de mogelijkheid tot oprichting van een z.g. borgstelüngsfonds ook voor Haarlem on der de oogen gezien. Gebleken is dat liet plan de volle instemming van alle aanwezigen had. zoodat men in beginsel tot oprichting van een dergelijk fonds heeft besloten. De noodzakelijke financieele basis voor zoo'n borgstellingsfonds bleek voor een groot deel reeds te zijn gevonden. Er is een kleine commissie van vijf per sonen gevormd, .die een voorloopig schema zal uitwerken, na zich vooraf in alle bij zonderheden op de hoogte te hebben ge steld van het reeds eenige jaren in Leiden bestaande fonds. Te Genève werd tot toepassing der financieele sancties besloten: economische sancties zijn in studie. pag. 4 Bij den strijd in Oost-Afrika zouden in totaal 10.000 Abessyniërs gedood en gewond zijn. pag. 4 Ossche misdadigers worden eindelijk gestraft. Dag. 3 Vermoedelijk is bij het tragisch ongeluk te Nigtevegt misdaad in het spel geweest. pag. 3 De haringdrijfnet-visseherij krijgt maximaal f 750.000 crediet van de regeering. pag. 3 Groote feestavond ter eerc van Louis Lumiére. pag. 6 In beginsel is tot een borgstellingsfonds te Haarlem besloten. pag. 1 Laatste berichten. pag. 7 ARTIKELEN ENZ. R. P.: De economische Sancties. pag. 1 Een Hondenleven: Philosophic. pag. 3 Speciale correspondentie: Het verraad van Ras Koeksa. pag. 4 Van onzen Londenschen correspondent: Heb ben de Italianen er genoeg van? pag. 1 Frits Schuurman: Het winterseizoen der H. O. V. pag. 2 C. J. van T.: Onze 39: M. de Braai. Dag. 6 Bekende Haarlemmers: Mr. B. IV. Stomps. pag. 3 Schaakrubriek. pag. 9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1935 | | pagina 1