DE BILT
W. Kuipers Zn., Opticiens
Wolhandkrab nu ook
in Haarlem gevangen
Uem$a WutUtick
J. HOLSTER
ZATERDAG 2 NOVEMBER 193S
HAARLEM'S DAGBLAD
2
Een leven van hard werken.
De heer W. Knoop wordt zeventig jaar.
Wanneer u iets over hard werken wilt weten,
moet u eens met den heer W. Knoop gaan
spreken, die op 11 November zeventig jaar
wordtWat denkt u ervan als negenjarige
jongen van 's morgens zes uur tot 's avonds
acht uur te moeften werken en heel vaak nog
tot later in den avond? En dat tegen de sonv
ma van veertig koperen centen in de week.
Is dat hard werken of niet?
De heer Knoop is de stichter van de firma
Knoop, boekbinderij in de Anthoniestraat. Ter
gelegenheid van den komenden feestdag heb
ben wij een bezoek gebracht bij den aanstaan
den zeventig-jarige, die een en ander vertelde
uit vroeger tijd.
Op negenjarigen leeftijd moest hij aan den
slag. Thuis was het allesbehalve rijkdom wat
er geboden werd; vader en moeder waren vroeg
gestorven en de stiefmoeder van den heer
Knoop, die een kleine manufacturenzaak in
de Gierstraat had. had de hulp van den klei
nen jongen noodig. Zoodat er meermalen een
handkar naar Bennebroek gebracht moest
worden, waarvoor dan de school maar moest
werden verzuimd. Om zes uur 's morgens ging
hij naar een „baas", een boekbinder, waar de
eenvoudiger werkzaamheden voor de jongens
waren. Om half negen begon de school en
tus.se>en de schooltijden kwamen de werk
zaam 1.'.-den voor den manufacturenwinkel aan
de Oie.v. Na schooltijd, ongeveer kwart over
vier. wachtte de boekbinderij weer. waar dan
gewerkt werd tot acht uur 's avonds en op
drukke dagen meermalen tot elf uur.
Dat was de werkring van een negenjarigen
jongen, die daarmee het weekloon van veertig
centen verdiende en later de niet onbelang
rijke opslag kreeg van een dubbeltje, waardoor
het salaris cp twee heele kwartjes kwam.
Het Is onbegrijpelijk welke toestanden, (als
we ten minste nog over „toestanden" kunnen
spreken) er destijds moeten hebben bestaan.
Gedurende ongeveer tien jaren heeft de heer
Knoop dag in dag uit gewerkt, waarbij de
nachten meermalen ook werkdagen werden,
want nachtarbeid was niet meer dan gewoon.
Het loon steeg met de jaren en had bij negen
tienjarigen leeftijd ongeveer de somma van
zes gulden per week bereikt. Daarvoor moest
dan nok eigenlijk haast altijd worden gearbeid.
Trof het toevallig dat er drie vrije dagen ach
tereen door de kalender werden aangewezen,
(met Kerstmis bij voorbeeld), dan was de
derde zeker een werkdag en als er twee achter
elkander vielen, dan moest ongetwijfeld op
den morgen van den eersten ook worden ge
werkt
Jeugd? Kan men van een jeugd spreken, die
met negen jaren ophield te bestaan? Kan men
van een jeugd spreken als elk vrij uurtje moest
worden besteed om nog iets extra bij te ver
dienen en enkele centen het kapitaal ver
tegenwoordigden van wat er nog overbleef,
wanneer het kostgeld was betaald?
Toch zijn er ook aardige herinneringen aan
dezen ouden tijd verbonden. Want wanneer er
's nachts werd gewerkt, gebeurde het vaak dat
er krentenbollen en chocolade kwam en wan
neer het Maandag was, liet men haringen aan
rukken, dit laatste als gevolg van den drank,
die de meesten op Zondag tot zich hadden
genomen.
De restjes van de haringen verdwenen dan
naarde zoldering, waar iedereen met
groote vaardigheid zijn graatjes en velletjes
tegenop wierp..,. Schoongemaakt werd er in
de boekbinderijen natuurlijk nooit, behalve
één maal. Toen zou de minister komen.
De werkplaats kreeg een goede beurt en zag
voor den eersten keer van haar leven water.
Toen alles schoon was, kwam het bericht dat
de minister geen bezoek zou brengen. Alle
moeite was dus vergeefs geweest.
Na zijn diensttijd, die zeventien maanden
duurde, was de heer Knoop op ongeveer een
en twintig jarigen leeftijd werkloos. Er wer
den plannen gemaakt om als koloniaal te ver
trekken naar de Oost. toen er juist weer werk
kwam opdagen. Korten tijd daarna bestond de
mogelijkheid een zaak, die toch niet meer ren
deerde, voor drie honderd gulden over te ne
men. Een kleine erfenis steide den heer Knoop
daartoe in staat.
Toen werd er heelemaal niet meer geslapen
en bij een belangrijke order van een groote
firma in onze stad werd iedereen, die maar
bij machte was papier te vouwen, gerequireerd.
om toch maar op tijd met het werk gereed te
zijn. Het was een ontzagwekkende koude
winternacht, de sneeuw joeg door de kieren
heen en de kachel had de dienst nagenoeg
gestaakt. Toch kwam de opdracht op tijd bij
de firma kant en klaar aan en daarmee was
een groote klant gewonnen.
Het is waarlijk onmogelijk een volledige
ontwikkelingsbeschrijving te geven van het
bedrijf van den heer Knoop. Enkele grepen
hieruit moesten bewijzen hoe de jubilaris van
elf November een bedrijf heeft kunnen opbou
wen na een ontzaggelijk moeilijke begin
periode. Na een jeugd van zeer hard werken,
brak een tijd aan van nog hafderen arbeid in
eigen zaak. Een zaak die door eigen kracht en
inspanning tot bloei is gekomen, die in den
goeden tijd aan ruim zestig menschen brood
heeft kunnen geven.
Een zaak. die wedijveren kan met de beste
in den lande en daarbuiten. Wel is door de
tijdsomstandigheden ook hier inkrimping
noodzakelijk geweest, maar het beleid en de
interne bedrijfsregeling maken het mogelijk
dat de boekbinderij van den heer W. Knoop
en Zonen ten allen tijde zich zal kunnen aan
passen en dat, wanneer er ooit sprake van een
bedrijf is dat de toekomst zeker tegemoet kan
zien. dit hier het geval is.
Een en zestig-jarige ervaring, hard werken
en overleg liggen hieraan ten grondslag. Dit
moge wel eens gereleveerd worden en dit zal
het ook nog wel op den elfden November!
MOORDENAARS VAN NEGATA VOOR DEN
KRIJGSRAAD.
TOKIO. 2 Nov. (A.N.P.) Het ministerie
van Oorlog deelt mede. dat binnenkort de da
ders van den aanslag op generaal Nagata
voor den krijgsraad terecht zullen staan.
Zestig a zeventig uit de Buitenliede
gehaald.
Hoe dit gevaar te bestrijden?
Nu is zij toch in de Haarlemsche
wateren, de gevreesde Chineesche. Wij
bedoelen de Chineesche wolhandkrab,
die sinds korten tijd de Nederlandsche
rivieren, kanalen, slooten en beken
onveilig maakt.
Zij is nog niet lang in ons landje, wij mee-
nen pas ongeveer drie jaar. Aanvankelijk
meende men het gevaar te kunnen keeren,
zoolang de krab slechts in het Oosten van
ons land zich liet zien.
Helaas is deze verwachting totaal bedrogen
uitgekomen en is de Chineesche wolhandkrab
in ons geheele land een onaangename ver
schijning geworden.
De vraag is nu niet zoozeer geworden waar
zij wél is, doch eerder waar zijniet is.
Deze Chineesche is van zuiveren import. Hoe
dit in zijn werk is gegaan is nog altijd niet
geheel bekend. Er bestaan verschillende theo
rieën voor. Men kan aannemen dat het beest
per boot naar Europa is gekomen, zich vast
klampend aan den romp van het schip. Ook
bestaat de kans dat het beest gevlucht is uit
de verzameling van een liefhebber en zoo zijn
weg door ons land heeft gevonden. Dit ver
schijnsel zou niet op zich zelf staan, want
reeds eerder is iets dergelijks gebeurd. Doch
ook andere veronderstellingen blijven mogelijk.
De wolhandkrab nu is, voor zij in ons land
binnenzwom, in de Elbe gesignaleerd. Daarna
kwam zij aanvankelijk alleen in de Noordelijke
provincies voor, maar nu is 't, zooals gezegd is,
in ons geheele land mis.
Met hun groote. venijnige en scherpe scha
ren dooden zij niet alleen veel visch, wat op
zich zelf reeds een gevoelige schade voor vele
visschers kan wezen, bovendien bijten zij net
ten en fuiken door, en vernielen alles wat er
binnen hun bereik komt.
De snelle uitbreiding in de laatste jaren
van de Chineesche wolhandkrab in onze rivie
ren, ging gepaard aan de ervaring dat haar
verschijning schade beteekent voor iedereen en
voor de visschers vooral.
Vrijdag zijn in de Buitenliede zestig tot
zeventig woihandkrabben gevangen. De Bui
tenliede is het water tusschen het fort aan de
spoorlijn HaarlemAmsterdam en de Ring
vaart van de Haarlemmermeer. Het is geen
lang stuk, maar toch werden er liefst ruim
zestig van deze onsympathieke vreemdelingen
gevangen.
De secretaris van de waterpachtcommissie,
de heer H. Kion, liet ons twee exemplaren zien,
een doode en een levende. Zij hadden een
doorsnee van twee en dertig centimeter, ge
meten van pooteinde tot pooteinde. Mogelijk
waren dit juist wel groote exemplaren, doch
dat neemt niet weg, dat de Chineesche wol
handkrab een lugubere verschijning is, zelfs in
een goed gesloten bus op een huiskamertafel.
Aan haar acht griezelige wringelpooten heeft
zij wolachtige haartjes. Zoo komt deze visch-
vreter waarschijnlijk aan haar naam van wol
handkrab, een naam die eigenlijk veel te mooi
is voor een dergelijk gemeen uiterlijk
Want met haar twee groote scharen, die apart
zitten, tilt zij met gemak een metalen bus op
van veertig centimeter grootte
Het is nog niet bekend hoe de krab hier be
treden moet worden. Uit Spaarndam komt
bericht dat ook daar iets is ontdekt, waarvan
men vermoedt dat 't een Chineesche wolhand
krab is. Er zouden er twee gevangen zijn.
Hoe het beest direct in onze wateren ver
zeild raakte, valt niet te zeggen. Mogelijk komt
zij „van bovenaf", van de Kagermeren, doch
uiteraard heeft zij geen spoor achter gelaten,
zoodat niet met zekerheid valt te zeggen, hoe
de vischvijanden in Haarlem kwamen.
De Nederlandsche Heidemaatschappij is in
kennis gesteld van de aanwezigheid der Chi
neesche woihandkrabben en het is te hopen
dat ook dit moge bijdragen tot een afdoende
bestrijdingsmethode. Want er zijn maar wei
nigen, die op een der gelijken import prijs stel
len.
De heer Willemsen in de Barrevoetestraat
zal zoo'n krab in de etalage zetten. Wie dus
wil kennis maken, is daartoe in de gelegen
heid. „Aangenaam" zal het zeker niet wezen.
UITVOERING IN HET DIACONIEHUIS.
Vrijdagavond gaf Haarl. Luistervinkenkoor
in het Diaconiehuis een zeer geslaagde uit
voering, met medewerking van mevr. Jo
Leene—Ames, die begeleid werd door mej
Bergisch.
De heer C. P. de Jong sprak een woord van
dank namens de bewoners van het Huis.
VERGADERING PROVINCIAAL PERSONEEL.
De Vereeniging van Provinciaal Personeel
ln Noord-Holland zal Maandagavond a.s. In
de bovenzaal van het Gemeentelijk Concert
gebouw een algemeene vergadering houden:
o.m. ter bespreking van een voorstel van Ged.
Staten dezer provincie om op aandrang van
den minister van Binnenlandsche Zaken met
ingang van 1 Januari 1936 op de nominale
bezoldiging van het Provinciaal personeel een
korting van 5 pet. toe te passen
DE COLLECTE VOOR HULPBEHOEVENDE
KRAAMVROUWEN.
Se Post-Harmonie zal Woensdag 6 Novem
ber a.s. ten bate van de collecte voor het
fonds tot behartiging der belangen van hulp
behoevende kraamvrouwen, alhier, een mu
zikale wandeling via het Kleverpark naar
Haarlem-Noord maken.
De te volgen route wordt nader bekend ge
maakt.
GETUIGEN GEVRAAGD.
Dinsdagavond ongeveer kwart over acht is
een aanrijding geweest tusschen een motor
fiets en een dame op de fiets ter hoogte van
de Zomerluststraat on den Wagenweg. Hier
bij werd de dame gewond.
De politie verzoekt hun, die dit ongeluk
hebben gezien, zich aan te melden voor het
afleggen van een getuigeverklaring.
PHSLIPS RADIOTOESTELLEN
(Adv. Ingez. Med.)
VEREENIGING „GELOOF EN WETEN
SCHAP".
De derde bijeenkomst in dit seizoen van
de leden van „Geloof en Wetenschap" zal
plaats hebben in den Stadsschouwburg Vrij-
dae 8 November a.s.
De N.V. „Het Vereen. Rott. Hofstadtoo-
neel" komt dan opvoeren Brusse's „Boefje",
met Annie van Ees en Cor van der Lugt in
de hoofdrollen,
meldt:
Hoogste barometerstand 775.3 m.M. te
Riga.
Laagste barometerstand 742.3 m.M. te
Jan Mayen.
en voorspelt:
Meest matigen Zuidoostelijken tot Zuidwes
telijken wind. Half tot zwaar bewolkt. Weinig
of geen regen, Weinig verandering in tempe
ratuur.
Uit het Buitenland
Weinig verandering in het weertype.
De hooge druk in het Oosten nam verder
in beteekenis toe. Over de randstaten steeg
de barometer tot boven 775 m.M. In het
hooge drukgebied waren de ochtendtempera-
turen wat gedaald. Verschillende stations mel
den lichten ochtendnevel. De depressie in het
Noorden trok naar de Poolzee af. Nieuwe lage
drukking verscheen echter op den Oceaan. Zij
veroorzaakte een flinke barometerdaling over
het Westen van de Britsche Eilanden, doch in
het Zuiden van Ierland en Engeland stijgt de
luchtdruk weer. Onder invloed van deze de
pressie Is de temperatuur over Groot-Brit-
tannië wat gestegen, terwijl het er plaatselijk
regenachtig is.
Ten onzent is weinig verandering in den al-
gemeenen weerstoestand te wachten. De
depressie zal haar invloed ten onzent wel niet
laten gelden, doch zich Noord- of Noordoost-
waarts bewegen.
Barometer
Stand van heden 763 m.M.
Vorige stand 756 m.M.
Neiging: Vooruit.
Opgaven van:
CAREL VAN HUIZEN, Opticien
Kleine Houtstraat 13, Telefoon 14112
Thermometer
2 November:
Laagste heden nacht
Hoogste gisteren
Hoogste heden tot 10 uur
50 F.
59 F.
55 F.
Alleen Zijlstraat 97, Haarlem, Tel. 12726
(Adv. Ingez Med.)
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM, 2 November.
Ondertrouwd 1 November: W. C. van Es
en H. G. Boer.
Bevallen 30 October: C. M. Kaulingv. Ba-
kel, z.; 31 October: M. Kleijnv. d. Schalie,
d.: E. M. SchatbornCammaert. d.: E. M. Ge-
laudieHenneke, d.; A. Groot—Kardol, d.;
1 November: P. J. v. d. Hoornl'Ami. z.
Overleden: A. VisserVerhoeven, 37 j., Tul
penstraat.
ADR. STOOPPLEIN 24 Centrale Verwarming
TEL.'5597.0verreen -
UHH Oliestookinrichtingen.
(Adv. Ingez. Med.)
De overplaatsing der twee
ingenieurs.
Behandeling voor het Scheidsgerecht wordt
voortgezet.
De behandeling van de zaken der twee in
genieurs in gemeentedienst Veenenbos en Hol
laar voor het scheidsgerecht zal Vrijdag 8 No
vember, 's avonds 7.30 uur, worden voortgezet,
aangezien het onderzoek nog niet Is ge
ëindigd.
EEN REBUS, EEN CASSETTE EN f 3.95.
Een bewoner van Noord-Haarlem heeft een
rebus opgelost. Want volgens een circulaire
kon hij daarmee een cassette met zilveren
voorwerpen winnen.
De oplossing van deze rebus zond hij in
mot een postzegel van zes centen voor ant
woord, waarop hem door de Old Dutch Tra
ding Cy in de Fran$ois Valentijnstraat 58 in
Den Haag werd meegedeeld, dat de cassette
hem toegestuurd zou worden, indien hij f 3.95
administratiekosten, invoerrechten en omzet
belasting wilde betalen.
Hierop ging de Haarlemmer niet in, waar
op hij bezoek kreeg van een heer, die hem de
Royal-cassette, zooals de beloofde prijs heette,
liet zien. Toen bleek dat het ding heelemaal
geen f 3.95 waard was.
Het lijkt dus wel wenschelijk dat men zich
terdege rekenschap geeft van de waarde dezer
rebussen, de cassette en de maatschappij die
ze aan. den man tracht te brengen.
GROENTEMARKT HAARLEM.
Tomaten per kilo 812 ct.
Snijboonen per kilo 24—32 ct.
Heereboonen per kilo 1822 ct.
Sla per kist 2054 ct.
Andijvie per kist 3545 ct.
Postelein per kist 5070 ct.
Spinazie per kist 45—75 ct.
Gelekool per kist 6080 ct.
Groenekool per kist 4555 ct
Wortelen per bos 48 ct.
Prei per bos 113 ct.
Pieterselie per bos 35 ct.
Selderie per bos 3—5 ct.
Knolselaerie per stuk 3—6 ct.
Roode kool per stuk 614 ct.
Bloemkool per stuk 1018 ct.
De Personeele Belasting.
Een brief aan den Gemeenteraad.
De heer G. L. deelt ons mede, dat hij een
brief aan den Gemeenteraad heeft gezonden
over de voorgenomen verhooging met 25 op>
centen van de personeele belasting.
Op deze wijze, zegt de heer L. in zijn brief,
gaat men weer het geld halen, waar het juist
in zoo heel veel gevallen niet is.
In de betere jaren 1925 tot 1930 hebben
vele arbeiders en kleine middenstanders een
huis gekocht van met veel moeite gespaard
geld (gemiddeld ongeveer 2000). Dit geld is
nu door daling der waarde van de huizen
geheel verloren en die perceelen zijn nu ter
nauwernood, of niet geheel meer, gedekt. Het
huis verkoopen brengt veelal een nog grootere
„strop", ook voor denO hypotheekgever en
doordat er steeds meer woningen vrij komen
(men denke aan de talrijke gezinnen die gaan
samenwonen) vermindert de opbrengt der
personeele belasting. Juist een billijker per
soneele belasting zou de opbrengst eenigszins
stationnair kunnen houden.
Waarom kunnen gemeente en Rijk de be-
noodigde gelden niet vinden uit de Inkomsten
belasting? Dit zou billijker zijn, hetgeen uit
het volgende blijkt.
Iemand die in betere tijden géén huis heeft
gekocht en nu b.v. nog een gemiddeld inkomen
geniet, varieerend tusschen 25003500 kan
met behoud van zijn eventueele spaargelden
verhuizen naar 'n kleinere woning en betaalt
gemiddeld f 3-540 pers, belasting. Iemand
met hetzelfde salaris; doch ook zij met een
lager loon, of een klein pensioentje varieerend
tusschen 12001500, betalen nu gemid
deld met hun in waarde gedaalde eigen wo
ning pl.m. 100 personeele belasting: waar
nog bij komt dat de huurwaarde zoo hoog
mogelijk gehouden wordt. Beide categorieën
omvatten duizenden burgers, waarvan de een
naar verkiezing zoo goedkoop mogelijk kah
gaan wonen en weinig belasting inbrengt,
terwijl de anderen óf hun geld kwijt zijn en
op steeds hoogere lasten komen óf voor de
keus gesteld worden hun huis te verkoopen
met schuld om daarna de kleinst mogelijke
huurwoning te betrekken, om aan den onbil-
lijken druk te ontkomen.
FAILLISSEiVIENT.
Het weekblad Handelsbelangen bevat de
crediteurenlijst in het faillissement van J. H.
Warnier, handelende onder den naam Boek
en Kunstdrukkerij Warnier Jr. te Haarlem
Deze lijst telt 52 crediteuren plus twee met
betwiste vorderingen met een totaal passief
van t 31.297.57 waarvan preferent f 15.503.28
en betwist f 135.35. De baten zijn nog niet
volledig bekend. De voornaamste crediteuren
zijn: J. J. Machielse, geldleening en rente
f 3065.92.
P. Zipp, geldleening en rente le hypotheek
preferent f 8226.16.
N.V. Expl. Mij. De Heide, geldleening en
rente f 2895.91.
STADS BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL.
Nieuwe aanwinsten.
Nederl. en i. h. Nederl. vert. romans:
Allen. De Kleine Madonna. (1).
Het bronzen spiegelbeeld. (II).
De eenzame tweelingbroeder. (III).
As, van. Lawine.
Baum. De dansen van Ina Raffay.
Bowdier-Bakker. Vrouw Jacob.
Eyk, van. De kleine parade.
Istrati. Kyra Kyralina.
Lewis. Kunst en zaken.
Perron, du. Het land van herkomst.
Krijgswetenschappen
Ermel Scherer. Het Nederlandsche leger.
Opvoeding en onderwijs:
NIekel. Opvoedings-encycliek en jeugdorga
nisatie.
Studiebeurzen: gids voor ouders en jonge
lieden betreffende studiebeurzen.
Toornstra. Coeducatie.
Sport:
Frügte. Honkbal (Baseball).
Aardrijks-, land- en volkenkunde:
Das ist Abessinien.
Harinxma Thoe Slooten. Dwars door Abes-
sinië.
Lubinskl. Abessinië.
Monfreida Vers les terres histoles de l'Ethio-
pie.
PROTOS
90 Ct p.lVEEK
DAUDEy
KL.HOUT5TR.Ö6TEL.U109
(Adv. Ingez. Med.)
VEREENIGING VAN HUISVROUWEN.
Dinsdagmiddag 12 November wordt voor de
afdeeling Haarlem en Omstreken van bo
vengenoemde vereeniging door den heer
Johan Koning, redacteur in Nederland van
de „Java Bode", in het Gemeentelijk Con
certgebouw een lezing gehouden over het
onderwerp: „Hebben onze kinderen in Indië
nog een toekomst?" Lichtbeelden zullen het
gesproken woord verduidelijken.
De heer W. R. Ferwerda zal Dinsdagmid
dag half drie in het gebouw „Zang en Vriend
schap" een lezing houden over het onder
werp: „Druivensap".
Op Vrijdagmiddag 22 November wordt in
het Cinema-Theater de sprekende film „Al
tijd welkom" van de firma Droste vertoond.
Mej. N. Posthumus Meyjes uit Haarlem zal
Dinsdagmiddag 26 November in de aula van
Teyler's Museum aan het Spaarne een le
zing houden over het onderwerp: „Kunstge
schiedenis als vormend element voor de rij
pere jeued".
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Handschoenen en ceinturen: Politiebureau
Smedestraat. Autoped: Heijnus, Colensostraat
35rd. Balk: Politiebureau Smedestraat. Bril:
Oxsener, Tugelastraat 8. Duif, Malefijt, Reitz-
straat 64. Kmderhoedje: Boon, Geweerstr. 20.
Halsband: v. d. Pigge, Gierstraat 3. Kano's:
Hulsebosch. Z. Schalkwijk 28 gem. Haarlem-
merliede en Spaarnwoude. Alpinomuts: Pi-
litiebureau Smedestraat. Knipmes: Broekhof,
Lootsterweg 130 Hillegom. Jongenspet.; Snoek,
v. Egmonastraat 16zw. Hondenpenning: v. d.
Klugt, Damiatestraat 11. Passer: Muller, Saen-
redamstraafc 107. Gouden ring: Breeuwer,
Berckheijdestraat 18 zw. Rijwielplaatje: Pop,
Spaameiaan 20; Bruning, Wüstelaan 76 Sant
poort; Mej. Zedel, Caninefatenstraat 50; Van
Galen, Rijnstraat 2A Heemstede. Rozenkrans:
Muusse, Bilderdijkstraat 21zw. Heerenrijwiel:
Hulsbergen 2e Hoogerwoerddwarsstraat 27.
Gym. schoen: v. Polen, Kruisweg 21rd Schoen:
Schipper. Brouwersstraat 73. Rijwieltaschje:
de Jong, Molukkenstraat 32. Thermometer:
Lugtmeier, Vinkenstraat 46. Wol: de Loor,
Lange Veerstraat 34. Hondenzweep: de Groot,
Wagenweg 130 zw.
Kindervoeding.
Begint a.s. Maandag.
De vereeniging „Kindervoeding" te Haar
lem hoopt Maandag 4 November hare werk
zaamheden te hervatten en dus weer te be
ginnen met de verstrekking van kinder-
voedsel
„BLOEMBOLLENCULTUUR".
Vrijdagavond is in café Brinkmann een
vergadering gehouden der afdeeling Haar
lem van de Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur onder voorzitterschap
van den heer J. M. C. Hoog.
Een circulaire der afdeeling Boven karspel
met verzoek haar voorstel te steunen om
het hoofdbestuur op te dragen onverwijld
bij de Regeering de noodige stappen te doen,
teneinde de saneringsmaatregelen ten spoe
digste te doen eindigen, werd tot de volgende
vergadering aangehouden.
Dan zal ook een beslissing worden geno
men ter voorziening in de vacature in het
Hoofdbestuur. Wat de vacature-Krelage als
algemeen voorzitter betreft werd na stem
ming een candidaat aangewezen, welke ter
sprake zal worden gebracht in de aanstaan
de Maandag te houden vergadering van
voorzitters van afdeelingen.
Aan het bestuur werd overgelaten met dr.
ir. M. D Dijt overleg te plegen over een door
de«en te houden winterlezing, waartoe de
leden der afdeeling Heemstede en Overveen-
Bloemendaal zullen wordtn uitgenoodlgd.
Een breedvoerige en belangrijke bespreking
werd gewijd aan het artikel „Hergroepee-
ritig?" in het nummer van „Hobaho" van 11
October 1.1., en ten slotte werd aan een der
leden, die in deze aangelegenheid bijzonder
belang stelt, verzocht zijn denkbeelden na
der ln een voorstel uit te werken.
HET TOONEEL
Tournée Maurice Rostand
LA CLOIRE
Wanneer ik als een leeraar de voorstel
lingen. welke ik deze achtereenvolgende avon
den heb gezien, zou moeten taxeeren, zou ik
de Vlamingen een 9 en de Franschen een 2
geven. Zoo'n vreugde als Staf Bruggen ons
schonk met zijn Uien-Spiegel, zoo'n teleur
stelling was de opvoering van Maurice Ros
tand's La Gloire. En die eerste voorstelling
werd gegeven door het Vlaamsche Volks-
tooneel, terwijl de tweede was geannonceerd
als „représentation de grand gala".
Eigenlijk was er in deze vertooning vaiï
La Gloire iets heel erg pijnlijks. Daar ver
telde Maurice Rostand ons in ellenlange
verzen hoe moeilijk en dikwijls tragisch het
lot van den zoon van een beroemd man kan
zijn. Een gedramatiseerde autobiographie dus!.
Het werd ons als 't ware in beeld gebracht
in dit drama waarin de zoon probeerde in het
voetspoor van zijn vader te treden en zoo
hopeloos faalde! Zooals Clarence Wisbrun dus
ln zijn eigen stuk! En aan deze vertooning
werkte de moeder mee, om den volke te
toonen dat liaar zoon ook den roem verdient
die haar man in zoo ruime mate ten doel
is gevallen. Dit was wel heel triest, omdat
heel deze poging één groote mislukking werd.
Ook Maurice Rostand zoekt het even
als zijn vader in de romantiek, maar hij
mist den zwier, de elegance, de theater kennis,
den geest, de fantasie en wat wel het voor
naamste isde panache van Edmond
Rostand. De zoon heeft enkel de zwakheden
van zijn vader geërfd: holheid, leegheid en
het valsche pathos. Dit stuk met dat spre
kende wassenbeeld, dat ons aan de kermis
tenten uit onze jeugd herinnerde, werd op
sommige momenten eerder belachelijk dan
tragisch.
Nu was de keuze van een stuk als La
Gloire voor een tournée in Holland ook wel
zoo ongelukkig mogelijk. Voor de Franschen
is roem heel iets anders dan voor ons. nuch
tere Hollanders. De Franschman zal mis
schien nog eenigszins ontvankelijk zijn, voor
al die tirades op den roem ik las tenmin
ste in Le Théatre Francais contemporain
van Edmond Seé een lofrede op La Gloire,
waarin deze bekende criticus in een kritiek
vol éloges dit werk o.a. een schoon gedicht
een drama van expressieve kracht noemt -
maar in Holland vindt de dichter daarvoor
geen klankbodem. Wij glimlachen spottend
om al die verzen op den roem en komen met
de nuchtere opmerking, dat er voor een groot
kunstenaar iets beters en hoogers nog is
dan de roem alleen.
En mijn respect voor den critischen zin
van Edmond Seé krijgt een geduchteri knak,
wanneer ik de loftuitingen op dit stuk van
Maurice Rostand lees. waarin de schrijver
enkel maar het woord geeft aan den zoon
en alle verdere personen in zijn drama de
gradeert tot poppen. Ik had diep medelijden
met de acteurs en actrices, die in dit stuk
zooals men het in de tooneelwereld noemt
enkel lantaarnpalen hadden te zijn.
Zelfs in de sterkste bezetting zou deze holle,
dwaze draak want iets anders is La Gloire
feitelijk niet volgens mij onmogelijk te
redden zijn. Wat dan te zeggen van deze op
voering. waarin de schrijver in de hoofdrol
het hardst er aan mee werkte om het stuk te
vermoorden .Maurice Rostand declameerde de
verzen op ouderwetsch conventloneele manier
met ontploffingen en uithalen, die je van
schrik deden opspringen van je stoel. Het was
om 't nu maar precies te zeggen, je reine bom
bast, waar geen greintje echtheid laat staan
ziel in doorklonk. Een acteur bleek Rostand
al evenmin te zijn. Het waren aldoor dezelfde
bewegingen armen spreiden en weer samen
voegen en bij de ontploffingen den rechter arm
met een ruk naar omhoog en als hij had te
zwijgen, sleepte hij een stoel aan om er op te
kunnen steunen.
De declamatie van het wassen beeld, dat de
roem moest voorstellen, werd een trieste
ridicule vertooning. En van de verzen bleef
zooals Rosemonde Gérard ze zei al heel
weinig over.
En de regie? Ja kon men eigenlijk spreken
van regie? Toen de roem die zelf de gordijn
tjes moest openschuiven, de slotverzen sprak,
keek de knecht nieuwsgierig om het hoekje en
maakte papa Wisburn bewegingen, alsof hij
op zijn horloge keek. Aan het slot van II ver
gat men te laten zakken, zoodat de bewuste-
iooze Clarence tenslotte op moest staan en
met een buiging het publiek duidelijk maakte,
dat het bedrijf uit was. In III kwam de knecht
minstens 10 seconden te laat op, zoodat het
tooneel „stond", als op een zwakke dilettan
ten-voorstelling. En in zoo'n opvoering een
der slechtste die ik in tijden van beroeps
acteurs zag waren de hoofdpersonen van
het drama de weduwe van Edmond Rostand
en zijn zoon. Is het wonder, dat ik heel deze
gala-voorstelling een trieste, pijnlijke vertoo
ning noemde.
J. B. SCHUIL,
