I
DINSDAG 5 NOVEMBER 1935
HAARDE M'S DAGBEAD
8
Voor Haarlem's Politierechter.
De valsche gulden
Wanneer iemand uw woning binnensluipt
en uw horloge steelt of uw portemonnaie, die
op de keukentafel was blijven liggen, gaat u
dan op uw beurt stiekum bij uw buurman in
huis om diens horloge of portemonnaie te ste
len? Neen, dat doet u niet en u denkt er zelfs
niet aan u op die wijze voor het geleden ver
lies schadeloos te stellen, doch accepteert dat
verlies, al is het met wrok tegen den insluiper.
Maar als een man dat niet doet, waarom
komt dan bij hem een verlangen op den val-
schen gulden, dien men hem in de handen
gestopt heeft, een winkelier in de handen te
moffelen
Hij wil dat verlies van dien gulden niet
graag lijden, maar zijn horloge is hij evenmin
graag kwijt; dat mag geen reden zijn om het
verlies op een ander af te wentelen. Neen.
groenteman, ge had, toen ge uw ontvangst
natelde en zag. dat er bij de gave Hollandsche
guldens een voorwerp was, dat nooit 's Rijks
Munt had gezien en zekere allures aannam
of dit wel niet' t geval was, gij had toen met 't
stuk naar de politie moeten gaan en een gul
den op uw onkostenrekening moeten bijschrij
ven.
De groenteman heeft dit niet gedaan, maar
toch ook het falsificaat niet bij een van zijn
klanten ondergebracht. Hij koos een midden
weg door het voorwerp aan te bieden aan een
persoon, die er geen been in zag het voor een
echten gulden uit te geven. Tenminste, dat
had deze gezegd: „O, geef hem mij maar, ik
zal hem wel uitgeven, voor mij een klein
kunstje".
Nu was dit toch een beetje grootspraak,
want tóen hij den zoogenaamden gulden be
keek, die blauw was, vettig aanvoelde en een
klank had als lood, waarvan hij trouwens in
hoofdzaak gemaakt was, toen vond hij toch
eenig risico aan de uitgifte verbonden. Hij
vond er wat op. Toen hij ergens zat te henge
len, een bezigheid, waarbij men tijd heeft voor
overpeinzingen, verzon hij een list. Er passeer
de een twaalfjarige jongen en die bleef staan
kijken, of het wonder zou geschieden, dat de
dobber naar beneden zou gaan en de henge
laar gaf den valschen gulden aan den jongen
met verzoek een paar doosjes sigaretten voor
hem te halen. Jongens zijn bereidwillig al
licht schoot er voor hem ook een sigaret over
maar waar de hangelaar niet op gerekend
had was, dat de twaalfjarige jongen al ver
stand van gave guldens had. De jeugd is
nogal bij tegenwoordig.
Op weg naar den winkel kreeg de jongen
argwaan en voordat hij de sigaretten kocht,
vroeg hij den winkelier naar diens meening
over de echtheid van den gulden.
Zoo raakte de hengelaar er bij en raakte
ook de groenteman er bijzij moesten voor uit
gifte van valsch geld terecht staan. De henge
laar was schuldiger dan de groenteman, want
die was zelf beetgenomen en daarom zal nog
eens worden nagegaan, wat de reclasseering
zegt. In verband hiermee werd ook de zaak
van den hengelaar uitgesteld.
Zij was het hoofd kwijt.
„Ik ben bepaald waanzinnig geweest, Edel
achtbare", zei de juffrouw, die zich voor dief
stal had te verantwoorden. Nu willen we ter
zijde laten, of in het algemeen bij menschen
die stelen een geestelijk defect aanwezig is,
maar uit wat de juffrouw na den diefstal ge
daan had, bleek toch niet dat haar geestver
mogens verstoord waren.
Ze was een paar maatjes jenever gaan ha
len, neen, niet voor haar zelf, maar voor haar
mans broer, die, als hij op visite komt, ter
verhooging van de gezelligheid op een bor
reltje trakteert, en toen de juffrouw, die haar
het gevraagde zou leveren, zich even had om
gewend, had de bezoekster gauw een flesch
advocaat en een flesch met wat anders in
haar tasch gestopt.
Toen was zij bedaard, want ze liep rustig den
winkel uit en naar huis, ontdeed de flesschen
van de papieren, waarin ze gewikkeld waren
en zett-e ze op zolder; de jenever bracht ze
aan de mannen.
Daarop, zoo zeide ze, werd haar geest weer
helder en vroeg ze zichzelf herhaaldelijk af:
„Wat heb ik gedaan?" Dat was een overbodige
vraag, want aan de flesschen zag ze, wat ze
gedaan had. maar dat zijn zoo van die thea
trale ontboezemingen.
Toch was haar geest nog niet zoo helder,
dat ze de flesschen terug ging brengen, wat
jammer was, want dan had ze waarschijn
lijk niet voor den politierechtei moeten ver
schijnen.
Deze wou, al stond zijn geloof aan de ver
stoorde geestvermogens niet al te vast, het nog
eens met een voorwaardelijke straf probeeren:
misschien houdt dat de geest wat frisch. Een
maand voorwaardelijk dus met 3 jaar proef
tijd.
„MODERNE JEUGD".
Voor de Vereeniging voor Ned. Herv. Jeugd
werk te Haarlem-Noord hoopt ds. A. K.
Straatsma morgenavond 8.15 uur in de Julia-
nakerk (Kloosterstraat) een lezing te houden
over het onderwerp „Moderne Jeugd".
OPWEKKINGSSAMENKOMSTEN.
Op Donderdag 7 November as. des avonds
om 8 uur zal in de kerk der Broedergemeente
aan de Parklaan spreken de evangelist B. Jen-
ninga uit IJmuiden-Oost. Medewerking zal
worden verleend door het Evangelisatie-zang
koor uit IJmuiden.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Handschoenen en ceinturen: Politiebureau
Smedestraat. Actetasch: Stevens, Ternatestr.
13. Autoband: Groeneveld, Spaarne 106. Arm
bandhorloge: Bakker, Amsterdamscnevaart
132rd. Bont: Hogendoom, Mecklenburgstr. 2
Breiwerk: Hirs, Hagelingerweg 196, Santpoort.
Broche: v. Wieringen. Tugelastraat 10. Hee
rendas Smijets, le Hoogerwoerddwarsstr. 35.
Dameshorloge: v. Dam, Diederikstr. 10. Dames
hoed: Snoek. v. Lennepweg 8, Aerdenhout. Sla-
gersjas: Politiebureau Smedestr. Jongensjas:
Eichhorn, Spaanihovenstraat 105. Kerkboek
R.K.: Comfriet, Meidoornplein 35; Politie
bureau Smedestraat. Regenmantel: Duk, Frie-
zenstraat 28. Muts: v. d. Hout, Regulierstr. 18;
Eichhorn, Spaarnhovenstraat 105. Portefeuille
met inhoud: Politiebureau Smedestraat. Motor-
pijpen: Roosen, Westergracht 113rd. Porte
monnaie: Veldhuis, Eikenstraat 6; de Vink,
Reigerstraat 111; v. Kesteren, Oranjeboom-
straat 154; Formenoy, Ted. v. Berkhoutstraat
26; Caland, Spaarnoogstraat 2; v. Boekei,
Oranjestr. 177. Rozenkrans: Verzijlberg, Aca
ciastraat 58. Rijwielplaatje: Geijlswijk, Brou
werskade 1; Rabouw, Marnixstraat 38; Goed
hart. Zomervaart 181. Riem: v. d. Molen, Vin-
kenstraat 71. Slotje van ketting of armband:
Kroes—Ruizenaar. Zylweg 117. Kinderschoen:
Vermeulen, Voorzorgstraat 55. Schort en
Zeemleerenlap: Politiebureau Smedestraat.
Tangetje: Feitsma, Gierstraat 87rd. Tasch met
inhoud: Olders, Pladellastraat 8. Vulpotlood:
Dijkman, Leeuwerikstraat 31. Zakje inh. knoo-
pen: Hesselman, Kloosterstraat 49.
Vergadering van de Ver. van
Provinciaal Personeel.
Motie tegen salariskorting aangenomen.
Maandagavond hield de Vereeniging van
Provinciaal Personeel in Noord-Holland in de
Bovenzaal van het Gemeentelijk Concert
gebouw een algemeene vergadering, welke
voor een belangrijk deel was gewijd aan een
bespreking van het voornemen van Gedepu
teerde Staten om met ingang van 1 Januari
1936 een nieuwe korting op de salarissen van
het Provinciaal personeel voor te stellen van
vijf percent.
Op deze vergadering werd de volgende
motie met algemeene stemmen aangenomen:
De Vereeniging van Provinciaal personeel
in Noord-Holland, vertegenwoordigende ruim
430 in de steden of op het platteland van
Noord-Holand wonende leden van het pro
vinciaal personeel, met verschillende over
tuigingen op godsdienstig en politiek gebied
op 4 November 1935 te Haarlem in het Ge
meentelijk Concertgebouw in druk bezochte
vergadering bijeen,
kennis genomen hebbende van het voor
nemen van Gedeputeerde Staten om, ter vol
doening aan den door den minister van bin-
nenlandsehe zaken op hen geoefenden aan
drang. aan de Staten vcor te stellen met in
gang van 1 Januari 1936 wederom een salaris
korting en wel een van vijf percent van de
nominale bezoldiging op het bij de provin
cie in dienst zijnde personeel toe te passen
overwegende, dat de salarissen van dat per
soneel door invoering van „tijdelijke" kortin
gen, verhaal van pensioensbijdragen en
nieuwe regelingen van de wedden en loonen,
na 1 Januari 1933 dus in een zeer kort tijds
bestek reeds met bedragen tot 28 percent
in sommige gevallen zelfs tot 54 percent
zijn verlaagd,
dat de uitgaven voor noodzakelijk levens
onderhoud, evenals de heffing der directe be
lastingen, zich in den laatsten tijd wederom
in stijgende lijn bewegen, zoodat er uit dien
hoofde eerder reden aanwezig zou zijn voor
een verhooging van de reeds zoo zeer ge
daalde salarissen dan voor een nieuwe ver
laging daarvan, en
dat, mede in verband met de matige be
zetting van de verschillende rangen bij de
onderscheidene takken van dienst, ook het
totaalbedrag van de thans uit te keeren wed
den en loonen niet met grond te hoog, zelfs
niet hoog, kan worden genoemd;
spreekt als haar oordeel uit:
1. dat op de salarissen van het personeel
in dienst van de provincie Noord-Holland niet
nogmaals een korting kan worden toegepast,
zonder dat daarmede zal worden gehandeld
in strijd niet wel zeer bescheiden eischen van
billijkheid en rechtvaardigheid;
2. dat het opleggen van vorenbedoelde
nieuwe korting van vijf percent daarom on
der het personeel den zeer verklaarbaren geest
van onrust en ontevredenheid zal vergrooten.
hetgeen uitermate bedenkelijk moet worden
geacht;
draagt het hoofdbestuur van de Vereeniging
op ten spoedigste al die maatregelen te tref
fen en die stappen te ondernemen, welke
er toe zullen kunnen leiden, dat totstand
koming van eenige verdere verlaging van de
salarissen dan de bestaande wordt voor
komen, en
besluit deze, haar weloverwogen uitspraak
te brengen ter kennis van Zijne Excellentie
den Minister van Binnenlandsche Zaken, van
Gedeputeerde Staten der provincie Noord-
Holland, van de leden der Centrale Commissie
voor Georganiseerd Overleg en van de Pers.
TENTOONSTELLING TUINKUNST.
De heer Leonard A. Springer, tuinarchitect
alhier, zal van 69 November e.k. in het
Frans Hals Museum een tentoonstelling hou
den van boek- en plaatwerken op het gebied
van Tuinkunst.
LIJST TAN MAIL- EN LÜCHTPOSTVERZEN-
DIXG T M. 10 NOVEMBER 1935.
Ned. Indië. zeepost via Rotterdam per m.s.
Baloeran 6 Nov. gewone stukken 3.25: mail via
Genua per m.s. Marnix van St. Aldegonde 7
Nov. gew. st. 3.25; vliegdienst Amsterdam
"andoeng 6, 9 Nov. gew. st. 3.25.
Suriname, mail via Antwerpen'Trinidad 7
Nov. gew. st. 8.55; mail via Bordeaux 9 Nov.
gew. st. 8.55.
Aruba, Bonaire, Curasao. mail via
Southampton 6 Nov. gew. st. 8.55; mail via
Antwerpen 7 Nov. gew. st. 8.55; vliegdienst
New YorkMaracaïbo 7 Nov. gew. st. 19.10.
Vereenigde Staten van Amerika en Mexico,
via Southampton 6 Nov. gew. st. 8.55; via
Cherbourg 7 Nov. gew. st. 19.10.
Canada, via Southampton 6, 8 Nov. gew. st.
8.55; via Glasgow 7 Nov. gew. st. 16.45.
Argentinië, Brazilië, Chili, Uruguay, via Na
pels 7 Nov. gew. st. 9.25.
Pemamtouco en Bahia, via Lissabon 10 Nov.
gew. st. 2.15; (alleen) vliegdienst Duitschland
Zuid Amerika 6 Nov. gew .st. 9.25; vlieg
dienst MarseilleZuid Amerika 9 Nov. gew.
st. 10.—.
China, Hongkong, Philippijnen, Japan,
Mansjoerije en Jehol, via Siberië 7 Nov. gew.
st. 18.—.
China, Hongkong, Philippijnen, vliegdienst
als Ned. Indië.
Irak (Messopotamië), via Istanbul 7 Nov.
gew. st. 3.25; via Brindisi Alexandrië 8 Nov.
gew. st. 10.40; via Istanbul 11 Nov. gew. st. 2.
Vliegdienst als Britsch Indië.
Britsch Indië, via Brindisi 7 Nov. gew. st.
9.25; vliegdienst AmsterdamBandoeng 6, 9
Nov. gew. st. 3.25.
Palestina, via Genua Port Said 7 Nov. gew.
3.25; via Brindisi Alexandrië 8 Nov. gew.
st. 9.25; via Napels Alexandrië 9 Nov. gew.
st. 16.10.
Vliegdienst als Britsch Indië.
Ceylcr., via Genua 7 Nov. gew. st. 3.25; via
Marseille 7 Nov. gew. st. 12.30.
Vliegdienst als Britsch Indië.
Penang en Siam, via Genua 6, 7 Nov. gew.
st. 22.30.
Vliegdienst als Ned. Indië.
Singapore, via Genua 7 Nov. gew. st. 3.25;
via Marseille 7 Nov. gew. st. 12.30.
Vliegdienst als Ned. Indië.
Egypte, via Genua 7 Nov. gew. st. 3,25; via
Brindisi 8 Nov. gew. st. 9.25; via Napels 9 Nov.
gew. st. 13.15; via Piraeus 10 Nov. gew. st.
22.30; vliegdienst AmsterdamBandoeng 6, 9
Nov. gew. st. 3.25; vliegdienst LondenCairo
Johannesburg 9 Nov. gew. st. 16.45.
Oost Afrika, via Marseille 6 Nov. gew. st.
6.via Marseille/Aden 7 Nov. gew. st. 10.
vliegdienst Londen—Kaapstad 6 Nov. gew. st.
3.25; vliegdienst LondonCairoJohannes
burg 9 Nov. gew. st. 16.45.
Zuid Afrikaansche Unie, via Marseille 7 Nov.
gew. st. 5.45; via Southampton 7 Nov. gew. st.
16.45; via Dover 9 Nov. gew. st. 5.45.
Vliegdienst als Oost Afrika.
Australische Statenbond, via Marseille 7
Nov. gew. st. 10.— vliegdienst Amterdam—
Bandoeng 6. 9 Nov. gew. st. 3.25; vliegdienst
LondenSingaporePort Darwin 9 Nov. gew.
st. 2.15.
Nieuw Zeeland, via Cherbourg 7 Nov. gew.
st. 19.10. J
Vliegdienst als Australië.
«Sëtjrss
ft I
(Adv. Ingez. Med.)
Werkloosheidsuitkeering
bouwvakarbeiders.
Alleen kas-uitkeering tijdens de winter
maanden?
De Minister van Sociale Zaken. Mr. Slin-
genberg. heeft aan de vakbonden van bouw
vakarbeiders dei: volgenden brief gezonden:
„Ik deel u mede, dat -het mijn voornemen
is het subsidie voor de Werkloozenkas van
uw bond voor 1936 te bepalen op 150 pet.,
waarbij rekening moet worden gehouden met
de hierna te noemen wijzigingen van tech-
nischen aard. die. mede in verband met de
noodzaak var. bezuiniging op de uitgaven der
kassen, redelijkerwijs kunnen worden aan
gebracht. Het is nl. niet mijn bedoeling dat
in het algemeen de rechten der leden van
werkloozer.kassen op een bepaald bedrag aan
uitkeering of op een bepaald aantal dagen
uitkeering zullen worden aangetast, met dien
verstande dat, voor zoover de loonen der le
den dalen, de bedragen der uitkeeringen een
even ledige vermindering zullen ondergaan.
Integendeel acht ik het wenschelijk dat. in
dien en voor zoover de beschikbare middelen
dit toelaten, de maximum uitkeeringsduur
per jaar hooger wordt gesteld dan thans het
geval is, voor die lieden, welke reeds gerui-
men tijd onafgebroken aan de werkloozenkas
deelnemen (zie hieronder sub 2).
Bedoelde wijzigingen zijn:
le. te bepalen, dat aan leden, behoorende
tot de groep bouwvakarbeiders, alleen in het
tijdvak van 1 November30 April uitkeering
uit de Werkloozenkas kan worden verstrekt
in welk tijdvak over het volle aantal dagen
achtereen kan worden uitgekeerd;
2e. te bepalen, dat het aantal dagen, waar
over uitkeering uit de Werkloozenkas kan
worden verstrekt, afhankelijk is van den
duur van het lidmaatschap;
3e. inzake den wachttijd te bepalen, dat
bij herhaling der werkloosheid, inplaats van
„te rekener. van den laatsten uitkeeringsdag
af" wordt gelezen „van den eersten uitkee
ringsdag af" een bepaald tijdvak moet zijn
verlooper.. waarna opnieuw wachtdagen moe
ten worden doorgemaakt.
Ik noodig u uit een begrooting voor 1936
samen te stellen op de basis van het ge
noemde percentage van subsidie, waarbij zijn
verwerktde gevolgen van bovengenoemde
technische wijzigingen, terwijl ik het op prijs
zal stellen afzonderlijk vermeld te zien.
welke bezuiniging door elk der bedoelde tech
nische wijziging c.q. zal worden verkregen.
NED. BOND TOT HET REDDEN VAN
DRENKELINGEN
De Poolsche Zwem- en Reddingshond heeft
het verzoek gericht tot den Ned. Bond om
eenige Polen te willen opleiden in het zwem
mend redden. De Ned. Bond heeft bericht, aan
het verzoek te willen voldoen.
LETTEREN EN KUNST
MUZIEK.
ARBEIDERS-MANDOLINECLUB
„APOLLO".
Apollo" gaf Maandagavond met mede
werking van mevr. A. Mosterd-Plugboer en
van de adspirantenafdeeling „Jong-Apollo"
een „Klein-Concert" in het Caeciliahuis.
Het was niet voor het eerst dat ik Joh. B.
Kok den staf zag zwaaien over zijn tokke
lende scharen en hoorde hoe dezen op zijn
aanwijzingen reageerden. En nu moge men
als buitenstaander, of beter gezegd als ach-
terzittende zich soms eenigszins verbazen
over de zeer persoonlij'ke wijze waarop de
heer Kok b.v. de vierkwartsmaat slaat: een
feit is het dat de reactie van het ensemble
geen twijfel omtrent de duidelijkheid en
doelmatigheid zijner aanwijzingen kan doen
ontstaan. Dat bleek overtuigend bij de wis
selingen van klanksterkte en tempo, die in
de 2b en 4d herhaaldelijk voorkwamen: het
samenspel bleef daar zonder stoornis. En nog
meer doorslaand bleek het uit de wijze,
waarop „Apollo" den zang van mevr. Mosterd
Plugboer begeleidde. Het begeleiden van
solisten levert voor dilettanten-ensembles
gewoonlijk onoverkomelijke moeilijkheden,
maar daarvan was bij „Apollo" niets te be
merken. Alles ging in de meest volkomen
samenwerking.zoodat. de vier Hollandsche
liederen, die de zangeres met welluidende
stem en zuivere intonatie voordroeg, geheel
tot hun recht kwamen.
Het was een aardig idee. deze liederen door
het orkest en niet door piano te doen bege
leiden. Het arrangement der pianopartijen
zal wel door den heer Kok zijn verzorgd:
het was althans aan den aard en aan de
techniek van het mandoline-orkest even
voortreffelijk aangepast als de vele andere
composities en bewerkingen van zijn hand,
die Maandagavond werden uitgevoerd De
eenige twee nummers, waarbij een andere
auteursnaam vermeld was. waren de Ouver
ture 5n fis kl. t. van Konrad Wölki en de
Serenade van Widor.
De ouverture stond werkelijk heel erg in
fis kl. t. Het was of de componist er maar
niet uit los kon komen en de dominant cis
werd in onze ooren gerammeid alsof er iets
heel, heel groots en belangrijks moest ko
men, maar dat bleef uit. De Serenade van
Widor is een zeer zoetig stuk, en wat me
trof was niet de compositie, maar was de
fluweelen klank van het ensemble, die het
arrangement van het orgelstuk niet als een
ongerijmdheid deed schijnen. Het was merk
waardig hoe de klankschokjes, die door het
getokkel ontstaan, hier ineensmolten tot een
doorloopenden klank evenals de wisselstroom
lichtflikkeringen in onze electrische lampen
schijnbaar een onafgebroken licht vormen.
Zoo hoorden we Hollandsche. Fransche,
Spaansche en Russische klanken. En het
kleine podium gaf weer hetzelfde fleurige
beeld te aanschouwen als de vorige maal:
een ernstig werkende schare, waarvan de
dames een sterke meerderheid vormden; in
't begin van den avond echter een schare
jongeren, minder ia aantal, maar even ern
stig. Die jongeren voerden een paar zeer
gemakkelijke werkjes, vermoedelijk ook van
de hand van Joh. B. Kok. uit en deden dat
relatief even goed als wat later de ouderen
volbrachten.
In de pauze van de druk bezochte uitvoe
ring werd een fruitmand verloot. Mevrouw
Mosterd-Plugboer werd met bloemen gehul
digd.
K. DE JONG.
Voordrachfmiddag
LEO STRAUS.
Voor leerlingen der hoogiste klassen van
Middelbare Scholen en Gymnasia heeft de
heer Leo Straus gisteren een voordracht
middag gegeven, die zeer druk bezocht was
en de jeugdige bezoekers blijkens hun aan
dacht ook wel heeft geboeid.
De heer Straus had voor deze schoolma-
tinee aan de romantiek terecht een groote
plaats ingeruimd en een over het algemeen
goed en afwisselend programma opgesteld.
Heel verstandig leek het mij van hem om
na de pauze Der Tor und der Tod van Von
Hofmannstiial te doen vervallen. Het pro
gramma was reeds rijkelijk lang en twee
nummers met den dood als hoofdpersoon
zoovlak achter elkaar waren voor jonge be
zoekers die nog aan het begin van hun leven
staan, nu ook niet bepaald opwekkend.
Verreweg het best slaagden van dit pro
gramma de inzet en het slot. De parabel van
de 3 ringen werd door den heer Straus fijn
en niet zonder geest verteld en de figuur van
Nathan kreeg ook plastisch van hem ge
stalte. Den heer Straus hoor en wij het liefst
in voordrachten in den dialoog-vorm, vooral
wanneer de uit te beelden figuren niet te
veel kleur, kracht en gloed verlangen. Daar
om ligt ook het fragment uit Armut van
Wildgans hem zoo goed. Hij geeft daarin den
dood weliswaar niet grootsch, maar toch met
waardigheid en de oude stervende krijgt in
zijn voordracht zelfs iets ontroerend teers.
Wanneer de andere nummers door den
heer Straus even goed waren voorgedragen
als de fragmenten uit Nathan der Weise en
Armut dan zou mijn taak als criticus dit
maal bijzonder aangenaam zijn maar helaas
was dit niet het geval. De scène uit Wilhelm
Teil het bekende tooneel van het schot
was reeds veel minder dan de parabel der
3 ringen. De voordracht miste kleur, warmte
en romantischen gloed en was ook dynamisch
veel te weinig geschakeerd. Maar zij was
toch nog veel beter dan de voordracht van
Schiller"s Die Kranache des Ibykus, Heme's
Sohlachtfeld bei Hastings en Von Wilden-
bruch's Hexenlied. Het zou onbillijk zijn te
genover den heer Straus zijn voordracht van
deze gedichten ook maar eenigszins te willen
vergelijken met die van een Wüllner. dien
wij er vroeger in hebben gehoord. Wüllner
is nu eenmaal een voordrachtkunstenaar en
dat is <ie heer Straus niet. Maar op een
voordrachtmatinee voor de jeugd zouden wij
toch hebben mogen verwachten dat deze ge
dichten niet in zoo'n dreun, zoo vlak en zoo
gelijkmatig en vooral zoo absoluut zonder
ziel zouden worden voorgedragen. Het spijt
mij het te moeten schrijven maar werkelijk,
zoo'n voordracht zonder eenige dynamiek,
zonder rustpauzes en met aan het eind van
eiken regel denzelfden dreun, kan toch niet
door den beugel. En heeft de heer Straus
zelf niet gevoeld, dat hij met het slordig af
raffelen van Das Hexenlied in een tempo,
dat bijna altijd door tweemaal te snel was
Von Wildenbruch onrecht deed?
Het zou mij liever zijn geweest, wanneer
ik over deze voordrachfcmatinee enthousias
ter had kunnen schrijven, maar op een mid
dag, die voor de jeugd wordt gegeven en
die dus een voorbeeld van zuivere, goede
voordracht moet zijn kunnen wij onze
eischen niet hoog genoeg stellen. En aan deze
eischen voldeed de heer Straus dien ik
overigens bewonder om zijn geheugen en zijn
energie gisterenmiddag in de meeste
nummers niet.
J. B. SCHUIL.
HET TOONEEL
Van Delden's Revue.
„Zoek het zelf maar uit".
Het is crisis en dus niet te verwonderen,
dat de directie van een revue-gezelschap
Schraalhans en Co. heet. De artisten. die zich
komen aanmelden, kunnen boven de deur van
de directiekamer lezen, dat geld geen geluk
brengt en op hooge gages behoeven zij dus niet
te rekenen. Wat niet belet, dat het storm
loopt van de sollicitanten, want wie wil er in
dezen tijd buiten de deur blijven staan? En
Schraalhans en Co. krijgen ondanks alle
strubbelingen hun revue in elkaar, maar als
iemand vraagt, hoe het nu eigenlijk met de
finantien staat, zingt het heele gezelschap in
koor: „Zoek het zelf maar uit!"
Dat is geen onaardig begin en Van Delden,
die in Haarlem al zoo veel revues in elkaar
heeft gedraaid, weet ook precies, wat er ver
der voor noodig is. Alles is compleet: komie
ken, revue-girls die, omdat wij in Holland
zijn, „The Footlight-Girls" werden genoemd,
een smeltende tenor, een soubrette, een lilli
putter-humorist, een „tapdancer", een ballet,
zoek het zelf maar verder uit, en de aan
kleeding is zoo, dat je werkelijk niet zoudt
zeggen, dat Schraalhans en Co. er de directie
van voeren. Tenzij zij zooals meer en meer
gebruikelijk is in dezen tijd op de pof leven.
Deze revue ziet er lang niet onaardig uit.
Verreweg het meeste werk is dit keer van het
ballet gemaakt en de girls steppen en dansen,
dat het een lieve lust is. Wanneer ik Zoek het
zelf maar uit! vergelijk met de eerste revues
van Van Deiden, dan kan ik zeggen, dat voor
al in de aankleeding een groote vooruitgang is
te constateeren.
Daar waren balletten en dansen, die er moch
ten zijn, vooral wanneer men bedenkt, dat alle
medewerkenden amateurs zijn. Mooi Hawaii,
In 't Droomenland, Hollandsch Bloemen
hof met de lichtgevende costuums van het
oud Del f tsch porcelein waren ensembles bij -
voorbeeld, die gezien mochten worden en men
werkelijk niet in een amateurs-revue zou heb
ben verwacht. En bijzonder aardig en frisch
waren ook de Trommeldans en de Saxophoon-
dans van de „Footlight Girls".
Het zwakke deel van deze revue is het ko
misch element. Dat hebben wij bij Van Delden
vroeger wel eens beter gezien. Die verjaardag
van Oom Kees bijvoorbeeld was eerder flauw
dan grappig en duurde ook te lang en veel
geest heb ik in de andere sketches al evenmin
kunnen ontdekken. Maar de liedjes zooals
van de belasting en van den vuilnisman
waren wel adrem en deden het dan ook goed
in de zaal. En een aardige vondst was de beer,
die van het tooneel de zaal in wandelde en
tot uitbundig vermaak van het publiek in de
stalles naast twee dames plaats nam en er
mee ging flirten.
En vergeten wij ook niet den kleinen Johnny
te noemen, een miniatuurkomiek, die optrad
met een vrijmoedigheid „lef" mogen wij wel
JOH. VISSER.
28 November hebben wij twee jubilarissen
onder onze 39! De heeren H. J. L. Klein
Schiphorst en Joh. Visser vieren dan beiden
hun koperen jubileum als raadslid.
De eerste is al eerder uit onze goudvischkom
gesprongen; het gelukkige toeval wil, dat ook
de tweede tijdig aan de beurt komt om hem
te beschijnen met het zoeklicht onzer belang
stelling.
De heer Visser behoort tot die groep men
schen die men meer dan oppervlakkig moet
kennen om hen geheel naar waarde te kun
nen schatten. Een eerste kennismaking geeft
soms geen juisten indruk. Die menschen zeg
gen de dingen vaak onvriendelijk en scher
per dan noodig is en zij zelf bedoelen!
Maar als men ze van binnen heeft bekeken,
voelt wat zij in de kern der zaak bedoelen,
wordt het anders.
Over het algemeen ken ik onze raadsleden
goed, maar geen ken ik zóó door-en-door
als den heer Visser. Meer dan 30 jaar geleden
was hij voorzitter van de jeugdvereeniging
waartoe ik behoorde. Daar regeerde hij met
vaste hand. Maar wij (de leden) „namen"
dit, want wij zagen in hem een leider die ons
in veel de baas was. Reeds toen droeg hij een
zwierig los-geknoopt artisten-dasje, wat zijn
vak (teekenaar en schilder) meebracht. Maar
ook in andere kunstuitingen was hij ons een
leidsman. Wie speelde zoo mooi en gevoelvol
klassieke muziek op het orgel als hij, wie
maakte zulke stemmingsvolle sonnetten voor
ons maandblad? Reeds toen bewoog hij zich
ook op het terrein van het Christelijk sociale
leven, waarbij hij rechten en plichten scherp
naast elkaar stelde.
De heer Visser is door de Christelijk-
Historische partij naar den raado afgevaar
digd. Hij is een van de ijverigste leden ge
worden. Zelden komt een belangrijk onder
werp aan de orde, waarbij de heer Visser de
rol van zwijger vervult. Het blijkt steeds dat
hij de vraagstukken bestudeert, hij geeft
meestal zijn eigen kijk Óp de zaken. Het is
mij daarbij wel eens opgevallen, dat hij niet
steeds door alle leden juist begrepen wordt.
Misschien komt dat, omdat hij in zijn wijze
van spreken iets „aanvallends" heeft, hij zegt
de dingen zoo alsof hij overtuigd is, dat hij
het absoluut bij het rechte eind heeft. Dat
maakt dat andere raadsleden, al zijn ze het
feitelijk in veel met den vorigen spreker
eens, toch aangezet worden met hem te gaan
debatteeren. In wezen is hem die eigenwijs
heid evenwel absoluut vreemd, zij die hem
kennen weten juist, dat er veel bescheiden
heid in hem huist, waardeering voor de mee
ning van anderen! Maar ja, de heer Visser
kan eenmaal zijn manier van spreken niet
veranderen. Toch ben ik overtuigd, dat hoe
meer de collega's hem gaan kennen, hoe
meer zij hem zullen gaan respecteeren. Het is
jammer voor hem, dat er nu weer zooveel
nieuw bloed in den raad gekomen is. Die
nieuwe leden zal hij misschien den eersten
tijd wat afschrikken door zijn wapperende
snor, die een steeds werkzaam aandeel heeft
bij het debat. Maar die onbekendheid is ge
lukkig niet blijvend.
Hoewel de heer Visser niet schroomt om
ook over andere onderwerpen zijn meening
te zeggen, heeft hij toch eenige stokpaardjes,
O.a. zijn eigen opvattingen over woningbouw
en werkloozenzorg. Als het debat daartoe
aanleiding geeft haalt hij die van stal om
daarop een nieuw ritje op het Prinsenhof te
maken, vooral als hij daarbij betoogen kan,
dat de gewijzigde omstandigheden aantoonen
dat zijn stokpaardje er niet zoo haveloos uit
ziet als andere heeren bij vorige gelegen
heden durfden beweren. Maar zoo gauw de
heer Visser in den zadel zit, komen ook zijn
vaste tegenstanders om hun rossinanten te
bestijgen. Vooral wat het werkloozenvraag-
stuk betreft wordt de meening var, den heer
Visser gedragen door de opvattingen die
daarover in den Christelijk Nationalen Werk
mansbond bestaan, waarvan hij niet aleen
hoofdbestuurslid, maar ook redacteur van het
orgaan is.
De heer Visser geldt hoewel hij niet door
allen als zoodanig erkend wordt als de
kunstexpert in den raad. Toch geloof ik,
dat er weinig raadsleden zijn die het recht
hebben te trachten hem in deze uit den
zadel te lichten. Dat de raad als het er op
aan komt toch vertrouwen in den heer Visser
stelt, blijkt wel uit het feit, dat zij hem
afvaardigde in de commissie van toezicht op
het Frans Halsmuseum, welke commissie hem
tot haar secretaris koos.
Ik merkte reeds op, dat de heer Visser een
der ijverigste raadsleden is. Als hij zich aan
een zaak geeft, doet hij dat,, trots zijn 62
jaren, met jeugdig enthousiasme. Dan is geen
werk hem te veel. Dat maakt dat zijn werk
vooral in commissie en besturen op prijs ge
steld wordt.
C. J. VAN T.
zeggen in verband met zijn leeftijd alsof hij
al jaren op de planken had gestaan, 'n Revue-
artist in de dop! En wat een heldere, zuivere
stem had die jongen! Vooral het biriboribi in
het Droomenland zong hij lief en gevoelig.
Maar de liedjes, die deze dreumes te zingen
kreeg over de liefde en de vrouwen n.b.!
klonken uit zijn mond wat dwaas, al deed hij
het dan ook beter dan menige volwassen
amateur-komiek.
Van Del den zal van deze revue wel weer
pleizier beleven, vooral wanneer zij gaat voor
een niet te veel eischend publiek. Het muzikale
gedeelte was bijzonder goed verzorgd en Fred.
Roozendaal, die de leiding had van het revue
orkest, verdient dan ook een afzonderlijke
pluim.
Vanavond gaat „Zoek het zelf maar uit!" in
den Jansschouwburg voor de werkloozen en
het lijkt mij wel zeker, dat zij dan even veel
succes zal hebben als op de eerste twee
avonden.
J. B. SCHUIL,
