Haarlem's Dagblad | 1935 | 5 november 1935 | pagina 2

DE FAAM"

DE BILT

- ANEGANG 39

LAGE PRIJZEN, „DE FAAM's KWALITEIT'

55

FRANS HALS

Kou op de Borst

yicKS

DINSDAG 3 NOVEMBER 1935

HAARLEM'S DAGBtAD

Uw kinderen zijn nog minder dan Uzelf, bestand tegen snelle iemperaiuurs-wisselingen.

Geef hen daarom bijtijds warme winterkleeren. Bij ,,DE FAAM" vindt U alles wat U voor meisjes en jongens in winterkleeren noodig hebt, in elegante
uitvoering en prima kwaliteit tegen lage prijzen. Een opvallende eigenschap van ,,DE FAAM'»" kinderkleeding Is, dat ook de laagst-geprijsde artikelen
elegant zijn, goed van kleuren, goed van dessins, en keurig van afwerking Ook de kinderen dragen graag „DE FAAM's" KLEEDING.

Ordening van het Winkelbedrijf.

Een voorstel van Mr. L. G. van Dam.

Mr. L. G. van Darn, lid van den Raad, heeft
bij den Gemeenteraad het volgende voorstel
met toelichting ingediend:

De Raad der Gemeente Haarlem, van oor
deel dat de ongebreidelde vestiging van nieu
we winkels in de gemeente moet worden be
lemmerd; noodigt B. en W. uit, het advies in
te winnen der belanghebbende organisaties,
omtrent de wijze, waarop de vestigingsmoge
lijkheid van nieuwe winkels kan worden be
perkt.

De toelichting

De noodtoestand in den détailhandel maakt
ingrijpen dringend gewenscht. Het mag over
bodig worden geacht, dit nader uiteen te zet
ten. De groote moeilijkheden, waarin de mid
denstand verkeert, zijn in den Raad reeds
meermalen ter sprake gebracht. Deze moeilijk
heden worden versterkt door een groote over
bezetting in tal van branches en in het bij
zonder door het telkenmale verrijzen van eco
nomisch ongefundeerde, doch de concurrentie
tot in het onmogelijke verscherpende, bedrij
ven. Deze overbezetting heeft ten gevolge:

1. dat de distributiekosten, die tenslotte door
de consumenten moeten worden betaald, hoo-
ger worden dan noodzakelijk is:

2. dat door de felle concurrentie het mid-
denstandsbedrijf steeds noodlij dender wordt.

Welken omvang het oprichten van econo
misch ongefundeerde bedrijven heeft aange
nomen, blijkt uit de groote „sterfte" der win
kelzaken. De Nederlandsche Kappersbond pu
bliceerde b.v. onlangs daarover sprekende cij
fers. Van 1 Januari tot 1 Augustus 1935, dus in
zeven maanden tijd, zijn in Nederland niet
minder dan 187 kapperszaken opgeheven. Al
leen in Den Haag zijn in dat tijdvak 32 kap
perszaken gesneuveld en te Amsterdam 37.
Ongeveer 80 pCt. der opgeheven zaken behoor
de tot de groep, die de laatste drie jaar zijn
opgericht.

Deze groote „sterfte" beteekent:
economisch: verlies van geïnvesteerd kapi
taal.

sociaal: groote moreele schade voor de be
trokkenen, die, meerendeels zonder eenige
vakkennis, winkels opzetten, die economischen
bestaansgrond missen en hun laatste geld in
een winkeltje verliezen, dat na eenige jaren
weer moet verdwijnen.

Merkwaardige voorbeelden van gebrek aan
vakkennis, vindt men in de faillissements-sta-
tistiek-kaarten:

soort winkel vorig (e) beroep (en)
Vischhandelaar winkelier in sigaren en ta
bak

Vischhandelaar electrician

Groentehandel stoker

Groentehandel boekdrukker, wielrenner,

veenarbeider
Groentehandel slager, rijwielhersteller
Groentehandel houtbewerker, fabrieksar
beider, kantoorbediende en nog twee niet ge
noemde beroepen
Rijwielhandel schoenmaker, winkelier in
fruit

Radiozaak banketbakkersbediende
Sigarenwinkel rangeerder, arbeider bij de

hoogovens.

Slager commissonair in effecten.

Al deze menschen failleerden, d.w.z. ze ver
loren, wat ze bezaten en werkten met verlies,
d. i. leverden beneden kostprijs, waardoor zij
de bestaansmogelijkheden in hun branche
hielpen verminderen.

De vraag, of de gemeenschap tot taak heeft
in dergelijke verhoudingen in te grijpen, is
een principieele. Het teveel aan winkels is voor
een belangrijk deel een probleem van onduld
bare concurrentie door menschen, die het vak
niet beheerschen en gelegenheidswinkeliers
zyn.

Naar de meening van ondergeteekende heeft
de cverheid ongetwijfeld tot taak ordening te
brengen in de economische verhoudingen,
waar deze zich chaotisch ontwikkelen.

Waar de economisch zwakkeren dreigen on
der te gaan in een ongebreidelden concurren
tiestrijd met concurrenten, die niet de econo
misch beteren zijn, doch die tijdelijke gele-
genheidsbedrijven zonder-«economischen grond
slag in het leven roepen, heeft de gemeen
schap zeker het recht en den plicht ordenend
in te grijpen.

Meer ordening der concurrentie vraagt, het
blijkt uit het voorgaande, in de eerste plaats
beperking van de vrije toetreding tot het
bedrijf.

Deze is mogelijk door:

a. bepaalde eischen van vakkennis of
kwaamheid te stellen aan den
den ondernemer;

b. bepaalde eischen te stellen aan de onder
neming, zoodat eenige waarborg bestaat voor
het voortbestaan der onderneming.

De oplossing der vraagstukken,
De oplossing dezer vraagstukken zal ver
schillend zijn voor ieder bedrijf. De maatrege
len zullen niet van bovenaf behoeven te wor
den genomen, doch moeten aansluiten aan wat
in de bedrijven gegroeid is en groeit. In het
eene bedrijf zal het stellen van een eisch van
vakkennis reeds voldoende zijn; in het andere
bedrijf zal wellicht een vergunning-stelsel
niet mogen ontbreken. Er is verschil naar be
drijf en plaats. Een preciese aanpassing van
het aantal middenstandsbedrijven aan de be
hoefte zal nooit mogelijk zijn, maar gebreideld
moet worden de ongelimiteerde, door niets be
perkte, vermenigvuldiging en uitbreiding van
gelijksoortige zaken binnen eenzelfde gebied.
De beperking door het stellen van eischen aan
ondernemer en onderneming heeft tevens het
voordeel, dat de beoogde beperking wordt be
reikt door tevens het peil der ondernemingen
zelf op te voeren.

Wat kan de gemeente in dit
opzicht doen?

De gemeente kan ter beperking van het te
veel aan winkels:

1. bij het ontwerpen van uitbreidingsplan
nen slechts zeer kleine gedeelten aanwijzen als
bestemd voor den bouw van winkelperceelen;

2. ten aanzien van deelen van de uitbreiding
van de gemeente door de vestiging van een
servituut verhinderen, dat in die deelen ooit
winkelperceelen zullen worden gevestigd;

3. bij het verleenen van bouwvoorschotten
voor den bouw van woningen er toe medewer
ken, dat de vestiging van winkels in die wo
ningen wordt beperkt tot de enkele in de wo
ninggroepen opgenomen winkelperceelen;

4. met toepassing van artikel 43 der Woning
wet groote gedeelten van het grondgebied dei-
gemeente voor den bouw van winkelperceelen
„gesloten" verklaren;

5. verbodsbepalingen in het leven roepen om
te voorkomen, dat woonhuizen worden inge
richt of bestemd tot winkel.

In de gemeente Haarlem is ten aanzien van
bovenvermelde punten reeds veel gedaan; de

be-

persoon van

ondergeteekende is echter van meening, dat
de bovenomschreven maatregelen onvoldoen
de zijn om het gestelde doel te bereiken.

Door ingrijpender maatregelen dan de bo-
genoem.de zal, naar de meening van den on
dergeteekende moeten worden belet:

1. oprichting van nieuwe winkels, waarvan
niet de zekerheid bestaat, dat de ondernemer
in staat is het bedrijf vakbekwaam te leiden;

2. oprichting van nieuwe winkels, waarvan
niet de zekerheid bestaat, dat het nieuwe be
drijf voldoende credietwaardig is;

3. oprichting van nieuwe winkels in bran
ches, waarin reeds aperte overbezetting is,
waaraan dus geen behoefte bestaat.

Preciese aanpassing aan de behoefte zal niet
mogelijk zijn; echter behoeft dit geen beletsel
te zijn om zooveel mogelijk te trachten de on
gelimiteerde uitbreiding te breidelen.

Zooals hierboven reeds is aangegeven moet
de gedachte regeling niet van boven of dooi
de gemeente warden opgelegd; de gemeente
moet zich laten voorlichten door de organisaties
der belanghebbenden, de adviezen dier organi
saties toetsen aan het algemeen belang en de
adviezen der organisaties, voorzoover zij met
het algemeen belang stroken, volgen.

Ten aanzien van de vraag, of de gemeente
tot het stellen van vestigingseisehen bevoegd
is, is door de gemeente Amsterdam destijds
een advies ingewonnen van Prof. Mr. F. G.
Scheltema, welk advies niet is gepubliceerd,
doch bevestigend moet luiden. De te treffen
regeling zal in den vorm van een strafverorde
ning meoten worden gekleed. Nu de Regeering
tegenover de ordeningsvraag welwillend
staat,acht ondergeteekende het in hooge
mate onwaarschijnlijk, dat de Kroon een dei-
gelijke regeling zou vernietigen.

Wachten o,p de aangekondigde wettelijke
regeling komt den ondergeteekende niet gera
den voor. Trouwens ook bij wettelijke regeling
zal aan de gemeente een belangrijke taak moe
ten woorden gelaten; de gemeentelijke regeling
kan, na invoering van de wet, voorzoover noo
dig, daaraan worden aangepast. In het bij
zonder het behoefte-element en de beoordee
ling van credietwaardigheid leenen zich niet
voor wettelijke, doch slechts voor plaatselijke
regeling. Ondergeteekende verwijst te dien
aanzien naar het artikel van Prof. Mr. Romme
in het Maandschrift „Economie" van October
1935.

De ondergeteekende onderschat de moeilijk
heden niet, aan de uitwerking der geopperde
gedachten verbonden; door de inschakeling
van de organisaties der belanghebbenden zal
echter de uitvoering zonder kosten voor de
gemeente op deskundige wijze kunnen ge
schieden.

Ondergeteekende meent, dat in afwachting
van de vaststelling van nader uitgewerkte
vestigingseisehen, voorloopig een algeheel ver
bod van vestiging, behoudens dispensatile
door B. en W. zal moeten worden ingevoerd.
Hij wil echter daarover nog geen beslissing
van den Raad uitlokken, doch thans volstaan
met het uitlokken van een beginselbesluit.

De ontwikkeling der maatschappij moet
gaan in de richting van een geordende eco
nomie.

De opheffing der spoorlijnen.

Wat de gevolgen zullen zijn.

De Haarlemmermeer-spoorlijnen gaan weg.
Voor het behoud zijn alle pogingen aangewend.
Probeerde men eerst de hulp van gemeente
en polderbesturen, later werd hulp ingeroepen
van Provinciale Staten, de Directie der Ne
derlandsche Spoorwegen en eindelijk in hoog
ste instantie van den Minister van Water
staat.

Doch een zaak die in 18 van 22 jaren verlie
zen leed is niet te redden. Het treintje gaat
verdwijnen met behoud van goederenvervoer
per 1 Januari 1936. Dit goederenvervoer be
teekent evenwel niet veel, ook al door de
concurrentie van particuliere ondernemingen.
Dit treintje zal dan ook slechts eenmaal per
Jag heen en terug gaan-

Het hoofddoel van deze lijn wordt thans het
goederenvervoer, dat wordt afgenomen van de
hoofdlijnen AmsterdamHaarlem—Leiden en
Haarlem—AmsterdamUtrecht. Dit wordt een
groot gemak, daar dit vervoer het snelverkeer
vaak belemmerde.

Voor speciale gelegenheden, zooals het jaar-
lijksche paardensportfeest zouden diensten
worden ingelascht op Hoofddorp van Haarlem,
Amsterdam en Leiden uit.

Een ander gevolg is, dat een groot getal
personeel wordt ontslagen of overgeplaatst. Ex-
zullen slechts enkele beambten achterblijven
voor de regeling van het goederenvervoer, o.a.
te Hoofddorp en Vijfhuizen. Reeds voorspelde
een spoorbeambte, dat ook deze laatsten met
den nieuwen zomerdienst zouden verdwijnen.

In dit opzicht is de opheffing dus een groot
verlies voor den middenstand. Het personeel,
bij den spoorweg wei'kzaam, gaat de Meer ver
laten, hetgeen door den winkelstand het meest
gevoeld zal worden. Het vereenigingsleven on
dergaat eveneens veranderingen; Spoorwegs
„Gezellig Samenzijn" zal een anderen naam
moeten aannemen.

De Meerbewoners zijn nu uitsluitend aange
wezen op de busdiensten van Nieuw-Vennep
over Hoofddorp naar Haarlem en Amsterdam,
welke onderhouden worden door de firma
Kalmthout en Van Niel, die het aantal der
diensten onlangs nog vermeerderde met die
van 12 uur. Deze dienst werd intusschen over
genomen door de N.V. Maarse en Kroon uit
Aalsmeer, die sinds enkele weken door de
Meer een dienst onderhoudt van Aalsmeer op
Hillegom over Nieuw-Vennep. De overneming
van den busdienst wacht nog op een goed
keuring van Ged. Staten.

„Geen slecht zaakje" meent men. Het aan
tal der diensten wat uitgebreid, de bussen na
tuurlijk gevuld ende zaal floreert.

De zaak blijft wat het aantal diensten be
treft echter op gelijken voet voortgaan; wel
zullen grootere bussen op den dienst, wanneer
noodig, worden ingeschakeld.

Officieus wordt meegedeeld, dat bij ophef
fing der spoorlijxxen, de zustervereeniging der
N.S., de A.T.O., een busdienst zal openen tus-
schen de bestaande stations. Deze busdienst
zou door haar groote organisatie een heftige
concurrentie kunnen beginnen.

Doordat reeds meer en meer werd gebruik
gemaakt van den busdienst, zou de verande
ring voor het reizend publiek niet veel betee-
kenen. Ook het goedei-envervoer werd voor het
allergrootste deel reeds door particuliere ex
pediteurs onderhouden. Door middel van sche
pen en auto's heeft dit bedrijf directe verbin
dingen met Amsterdam, Haarlem, Leiden en
zelfs met Rotterdam, ook een keer per dag
heen en terug.

Zoo zuHen we de opheffing zien als een
zware slag voor het bedrijf zelf, het personeel
en den middenstand, terwijl het vervoermiddel
onmerkbaar vervangen zal worden door auto
bus, expeditie-auto's en schepen.

meldt:

Hoogste barometerstand 774.4 m.M. te
Helsingfors.

Laagste barometerstand 745.2 m.M. te
Reykjavik.

en voorspelt:

Zwakken tot matigen Zuidoostelijken tot
Zuidelijken wind. Zwaar bewolkt met tijdelijke
opklaringen. Aanvankelijk nog kans op regen.
Weinig verandering temperatuur.

Uit het Buitenland

Weinig verandering in het weer.

De hooge drukking in het Noordoosten is
slechts weinig afgenomen en onder haar in
vloed begint zich over Scandinavië lichte vorst
te vertoonen. Van de diepe depressie in het
Zuidwesten zijn slechts secundairen overge
bleven. In de Golf van Biscaje stormt het
nog uit West en deze Westenwinden brengen
zwaren regen in een groot deel van Frankrijk.
De Britsche Eilanden hebben bij veel vermin
derden wind eenige opklaring met daling van
temperaturen. Ook in Zuid-Duitschland valt
regen. In het Oosten is de lucht weinig be
wolkt met lichten vorst. Krachtige Zuidooste
lijke wind waaien in Zuid-Scandinavië en
Noord-Duitschland.

Voorloopig zijn geen belangrijke verande
ringen in den weerstoestand te wachten,

Thermometer

5 November:

Hoogste gisteren 51 F.

Laagste heden nacht 47 F.

Hoogste heden tot 12 uur 51 F.

Barometer

Stand van heden 751 m.M.

Vorige stand 753 m.M.

Neiging: Achteruit.

Opgaven van:

CAREL VAN HUIZEN, Opticien
Kleine Houtstraat 13, Telefoon 14112

BURGERLIJKE STAND

HAARLEM, 5 November.

Bevallen l November: A. SchoutenBrok-
mann, z.; G. E. Bui-detCarrasco, d.; 2 No
vember: M. G. ReiberNan, d.; H. J. Kouijzer
v. d. Schalk, d.; M. M. A. HartmanBiei-
diesel 3 November: G A. BerkSchmidt, d.;
J. G. v. d. SluijsBij rij, d.; A. J. J. Hofmann—
v. Leeuwen, z.; M. G TuijpKonijn, z.; A. C.
Zijlmansv. Schoten, z.; M. J. A. Buis—Ga
lama, z.

Overleden 2 November: A. Hartog, 65 j„
Saenredamstraat; B. C. v. d. LindeBakker,
60 j., Duinoordstraat: <1 November: J. Broers-
made Graaf, 38 j„ Zomervaart.

BENNEBROEK.

Overleden: 26 October 1935: Odilia Maria
Uitendaal, 6 jaar.

Rolprent nieuws

Charles Laughton en Charlie Ruggles uit
de film „Ruggles of Red Gap", welke deze
week zooveel succes oogst in het Tusehinski-
theater te Amsterdam. Eindelijk heeft Amerika
met deze film een klucht gemaakt welke ver
boven de andere films uitsteekt. Laughton,
die alleen Chaplin als concurrent te duchten
heeft, geeft in deze film zijn beste spel te zien.

Naar wij vernemen Is de directie van het
Frans Hals-theater er in geslaagd reeds
Vrijdag a.s. deze film in Haarlem te brengen.

THEATER

RUGGLES OF RED GAP

VRIJDAG AS.

{Adv. Ingez. Med.)

AGENDA

Heden:

DINSDAG 5 NOVEMBER.

Rembrandt Theater: „Königswalzer". Op
het tooneel: Rodella Ruis en Artix. 2.30, 7 en
9.15 uur.

Luxor Sound Theater: Greta Garbo in „De
Bonte Sluier". Doorloopende voorstelling van
zeven uur tot half twaalf.

Frans Hals Theater: „Een vrouw van de
wereld" met Mae West. 2.30, 7 en 9.15 uur.

Palace: „Red Wagon". Op het tooneel:
Mischa Korsakoff, accordeon. 7 en 9.15 uur.

Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.

WOENSDAG 6 NOVEMBER.
Bioscoopvoorstellingen des middags en des
avonds.

Collecte voor hulpbehoevende
kraamvrouwen.

De route der muzikale wandeling.

Zooals wij meldden zal a.s. Woensdag, bij de
collecte ten behoeve van het Fonds ter be
hartiging der belangen van hulpbehoevende
kraamvrouwen, het muziekcorps der Haar-
lemsche Postfanfare medewerking verleenen.

De route zal dan als volgt zijn: om 10 uur
vertrek van het Postkantoor, Zijlstraat, Nas-
saulaan, Nassauplein, Kenaupark. Parklaan,
Kruisweg, Kennemerpiein. Schoterweg, Cron-
jéstraat, Julianapark, Rijksstraatweg, Zaa-
r.enlaan, Marnixpleïn, Marnixstraat, Stuyve-
santstraat, Stuyvesantplein, Duinoordstraat,
Heussensstraat, J. Haringstiaat, Kleverlaan,
Molijnstraat, Santpoorterplein, Santpoorter-
straat. Kleverpark, Ostadestraat, Schotersin
gel, brug M. van Heemskerckstraat, Staten
Bolwerk. Kx-uisweg, Kruisstraat, N. Groen
markt, Zijlstraat. Postkantoor.

HOOGESCHOOL DER LIEFDE.

Zondagavond aanstaande zal in den
Stadsschouwburg een populaire voor
stelling gegeven worden door het blijspel
gezelschap, onder leiding van C. van Kerck-
hoven en Elias van Praag van het succes
blijspel „Hoogeschool der liefde".

Medespelenden zijn: Mevr. Mien v. Kerck-
hoven-Kling, Mien Erfman. Willy Daensel-
man, Marie Natliusius, Elias van Praag,
Jacques Reule, Jan Texüings, Johan te Wechel
en Blackie. Regie van C. van Kerckhoven.

(Adv. Ingez. Med.)

INGEZONDEN

Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.

Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.

Kolonisatie Suriname.

Mijnheer de Redacteur,

Beleefd verzoek ik u eenige ruimte voor het
volgende

In Haai-lem's Dagblad van 24 October komt
van den heer Ruijsenaar een stukje voor, dat
een totale afbraak van alle kolonisatieplan
nen beteekent. Ik voel mij gedwongen hier op
even van antwoord te dienen.

De heer R. verklaart, dat Europeanen voor
koeliewerk in de tropen totaal ongeschikt
zijn. Ik meen, dat er met de woorden koelie
eii koeliewerk over het algemeen geschermd
wordt in een geiheel verkeerde beteekenis. Wat
is een koelie en wat is koeliewerk? Een koelie
is een inlandsche arbeider alleen door huids
kleur en wat minder algemeene ontwikkeling
verschillend, overigens precies hetzelfde als
een arbeider hier en zijn werk op de plantage
van den heer R. is het ontginnen van den
grond, kappen van boomen, opruimen hiervan,
plantklaarmaken van den grond, aanleg van
voetpaden, greppels maken voor draineering
of bevloeiing, aanleg van zaaibedden en uit-
planten van de tabaksplanten. Later wieden,
oogsten, vervoeren naar de droogschuren, dro
gen en verpakken voor de verzending.

De meening van den heer R. is dus, dat een
Europeaan dit werk in detropen niet kan doen.
Dit beweren wordt gelogenstraft door de dui
zenden Engelsche en Finsche kolonisten in
Noord-Queensland, door de Duitsche kolonis
ten te Esperito Santo in Brazilië, de kolonisten
op Cuba en Portorico en de joodsche kolonis
ten in Palestina, waar de Europeanen alle
voorkomende werk zelf doen. Zelfs de Finsche
kolonisten, die wat klimaat in eigen land nog
minder warmte gewend zijn dan wij, wei-ken
in Noord-Queensland met veel succes in de
suiker-, katoen- en bananenplantages.

Zou nu de Nederlandsche arbeider in de
tropen op 800 of 1000 M. hoogte dit werk ook
niet kunnen doen, de temperatuur is op die
hoogte zeker niet hooger dan de gemiddelde
zomertemperatuur in Nederland. Zijn de ar
beiders in Nederland niet gewend aan koelie
werk in de slechtste beteekenis van het woord,
of is diepspitten, terwijl de arbeiders dikwijls
tot over de enkels in het ijskoude water staan
of een heelen dag achter een ploeg aanloopen.
de arbeid in de steenkolenmijnen, zink en lood-
witfabrieken, op de visschersschepen geen
koeliewerk.

De heer R. gelooft niet, dat de regeering
voor kolonisatie in Suriname toestemming zal
geven, omdat de plannen te vaag zijn. Hier
wil ik buiten blijven, doch ik wil opmerken,
dat de mogelijkheid van alle kolonisatieplan
nen wel degelijk door de regeering zal moe
ten worden onderzocht, want dit is de eenige
mogelijkheid de werkloozen aan productief
werk te helpen.

Verder geeft de heer R. den raad zoo volle
dig mogelijk inlichtingen in te winnen. Hier
mede ga ik accoord, doch wat moeten over
heidspersonen en politie op de nederzettin
gen doen? De Nederlandsche arbeider kan zich
zelf wel beschermen, of zijn zij misschien!
noodig om weggeloopen kolonisten terug te
halen? De kolonisten worden toch niet geron
seld als ten tijde der Poenale Santie de koelies
voor Deli? Postverbinding en ziekeninrichting
zullen automatisch ontstaan, immers is ver
binding met de buitenwereld en verzorging
van eventueele zieken voor de leiders een
eerste levensbehoefte, zieke kolonisten kun
nen niet werken en verbinding met de buiten
wereld is noodig om de productenafzet te ver
zekeren en met de markt op de hoogte te blij
ven. Met de aanhaling van hospitaal een over
levenden doelt de heer R. vermoedelijk op den
minder goeden gezondheidstoestand in de
tropen. Is die ixx werkelijkheid wel zoo slecht
als men hem dikwijls afschildert?

Cholera en typhus behooi-en na invoering
van de vaccinatie tot het verleden, Malaria
komt in de bergstreken zelden voor, bij ont
ginning duikt de laatste ziekte meestal even
op, doch verdwijnt weder als de ontginning
een grooteren omvang aanneemt en is meestal
van een goedaardig karakter.

In Nederland loeren veel grooter monsters
op de arbeiders dan in de tropen. Dat zijn
werkloosheid, armoede en gebrek en in ver
band daarmede groote moreele achteruitgang.
Zie eens naar de vele jonge krachtige kerels

die met handelswaar langs de straat leuren.
Neen dan honderdmaal liever koelie arbeid in
de tropen.

Wij moeten koloniseeren!

W. VERMEULEN,
Van Nesstraat 44,
Haarlem Noord.

Een vrouw van het jaar 1935.

Geachte redactie.

Het verheugde mij zéér dat naar aanleiding
van mijn ingezonden stukje van Zaterdag j.l.
een moderne vrouw, mij eenige vragen stelt,
welke ik gaarne zal beantwoorden.

Even wil ik voorop stellen dat ik misschien
wel aan eenige goede ouderwetsche ideeën
vasthoud, maar dit wil nog niet zeggen dat het
bekrompenheid is, zooals mevrouw 1935 op
merkt. Tevens kan mevrouw in het avondblad
van Dinsdag j.l. lezen, dat de directeur van
Maatsch. Hulpbetoon het in het algemeen met
mij eens is.

Zooals inzendster zeer terecht opmerkt zijn
van zeer vele vrouwen opvoeding en studie
niet meer op de huishouding e. d. gericht.
Hiermede geeft zij zelf aan dat dit de geheele
kern is waarom de vrouwenarbeid draait.
Want achten de jonge dochters uit de meeste
gezinnen zich de laatste jax-en te hoog, om
zoo iets als huishoudelijk werk voor anderen
te verrichten, zij worden daarin veelal ge
steund door de ouders. Deze meisjes beschou
wen b.v. een hulp in de huishouding als iets
minderwaardigs: verbeeld je, van een vreemde
mevrouw bevelen te moeten aannemen. Neen,
zoo zeggen zij, laat mij maar studeeren dan
kan ik later op eigen beenen staan en eigen
baas zijn; maar in haar hart denken zij, „ik
bedank ervoor om voor een ander in diens
huishouding te werken, waar zouden dan mijn
pretjes blijven, waar zou ik mijn vrijen tijd
vandaan halen?" De oudei-s moeten in vele
gevallen zich zéér veel ontzeggen om de studie
dezer meisjes te betalen, maar hun dochter
wordt dame en geen dienstbode, want dit laat
ste woord heeft voor Hollandsche ooren een
slechten klank.

Maar, vrouw van 1935, U hebt toch zeker wel
eens van het dienstbodenvraagstuk gehoord en
het zal u wel hekend zijn hoeveel "duizenden
Duitsche meisjes in Holland hun brood ver-
diexxen, hieronder zijn er zéér velen uit den
z.g. gegoeden stand, want zij schamen zich
niet als dienstbode, of als het beter klinkt,
als hulp in de huishouding in Hollandsche ge
zinnen te werken.

Het kwaad moet in den wortel aangetast
worden en dat is m. i. dat de ouders op hun
dochters meer pressie uitoefenen, zich te gaan
bekwamen en wijden aan een specifiek
vrouwelijken arbeid al naar aanleg en lust.
Voor een vrouw die zich op maatschappelijk
gebied beweegt is hier een ruim arbeidsveld,
door propaganda en voorlichting zou zeer yeel
te bereiken zijn. Hiermede wordt dan een
tweeledig doel bereikt, ten eerste blijven vrou
wen van de arbeidsmarkt af en kunnen man
nen deze plaatsen innemen en ten tweede
kunnen veel buitenlandsche krachten naar
haar land teruggaaix.

Aan U, vrouw van 1935, dit denkbeeld uit
te werken en de arbeidsmarkt te ontlasten,
wij zullen U dankbaar zijn.

Zooals U zegt is kopjeswasschen, stof afne
men etc. niet zeer verheffend; maar een cock-
tai, drinken, dansen en sigaretten rooken is
nog veel en veel minder verheffend. Een meis
je dat zich in haar jonge jaren op de huis
houding heeft toegelegd, zal zich; indien zij
haar eigen huishouding moet doen; beter door
deze moeilijke tijden heenslaan dan een
meisje dat gestudeerd heeft, wier handen
verkeerd staan en die zich dan doodongelukkig
voelt met haar verminderd inkomen.

Dankend voor de verleende plaatsruimte.

TERWOORT.

HAARLEM, 30 October 1935.

R.-K. Vredesbond in
Nederland.

Menschen, die eerlijk en zonder bijbedoe
lingen voor het piüncipe ijveren: Inplaats van
bloedig wapengeweld, de zedelijke rechtspraak
bij landenconflicten. werken toch voor een
goede. Gode-welgevallige zaak.

De eenige. bedoeling dezer menschen is, dat
men ophoudt met den wreeden, dommen oor
log, met het barbaarsche geweld, dat nooit
rechtvaardigheid waarborgt. Dit geweld, dat
niet meer thuis hoort in onzen tijd. zal moe
ten verdwijnen, evenals vroeger de lijfstraffen,
de oorlogen tusschen steden erx gemeenten,
de slavernij, enz.

Het is voor velen moeilijk aan dit ideaal te
gelooven, bij al het gecompliceei-de en tegen
strijdige, dat leeft in de wereld, ook bij het
huidige oorlogsgedoe. Het laatstgenoemde
bedroevende feit moet helaas weer worden
geconstateerd.

Maar zie, bij al dit droevige, doet zich iets
nieuws en goedbelovends voor. De verschillen
de staatslieden uit vele landen hebben er met
nadruk op gewezen, dat er thans van een ge
heel nieuwen weg in de wei*eldhistorie sprake
is: een collectieve actie, neei-komende op ge
zamenlijke maati-egelen tegen een land, dat
zich niet hield aan de Volkenbondsafspraken,
dat toch ten strijde trok en als de aanvallen
de partij werd aangewezen.

Voor den eersten keer wordt dus een ern
stige poging aangewend van internationale
samenwerking en bescherming, waardoor
men wil trachten de wereld te redden van
een zekeren ondergang. Of die poging slagen
zal zullen we moeten afwachten. Ze is echter
zeer goed bedoeld en heeft de instemming van
verreweg de meeste menschen. Zij die dit eer
lijk pogen verdacht maken of tegenwerken
handelen o.i. verkeerd. We moeten het steu
nen. Er is volgens vele staatslieden geen an
dere weg meer mogelijk.

De verschillende, vredesvereenigingen in alle
landen, die te dikwijls niet voldoende worden
begrepen, mogen tevreden zijn over den gang
van zaken, die een weinig licht aan den don
keren horizon brengt, een schuchter begin,
dat dankbaar moet worden aanvaard. Zij zien
hun gestadig werken daarmede beloond.

Tot die vredesvereeniging behoort ook de
Katholieke Vredesbond in Nederland, die op
10 November a.s. in Den Bosch zijn tienjarig
bestaan op ernstige wijze hoopt te herder-
ken, te beginnen met een heilige mis om
half twaalf in de St.-Jan, te beëindigen met
een propagandavergaderirg om drie uur in
het Casixxo.

Allen die met den vredesarbeid instemmen
ook de niet-Katholieken zijn van harte
welkom.

Namens den R. K. Vredesbond in
XT°derland.

KO DE HAAN.

Actie-secretaris.