Midwoud heeft een mysterieuze
begraafplaats.
Studenten-studiën.
Vscxs Hobtbonbons
rGÖED HELPEND
GOED SMAKEND
Een weg naar
welvaartsherstel?
MAANDAG II NOV EM BE
k 1935
Haarlems, dagblad
i
a
Toestand in de scheepvaart
verbetert.
Invloed van den oorlog.
Nog niets over een blijvende
verbetering te zeggen.
AMSTERDAM, 11 November. Naar aan
leiding van de vraag., welke oorzaken ten
grondslag liggen aan het feit dat de Konink
lijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij
op het vrachtschip Amsterdam na haar ge-
heele vloot op het oogenblik in bedrijf heeft,
alsmede van de omstandigheid, dat de Am-
sterdamsche haven den laatsten tijd in het
algemeen het beeld van een opleving in de
scheepvaart te zien geeft, heeft een verslag
gever van het Alg Ned. Persbureau met een
der directeuren van genoemde maatschappij,
den heer J. J. van Hasselt, een onderhoud
gehad, waarin tevens verscheidene andere
vragen, op het gebied der Nederlandsche
scheepvaart liggende, ter sprake zijn geko
men.
De heer van Hasselt deed in de eerste plaats
uitkomen, dat tengevolge van de politieke
omstandigheden, voortgesproten uit het con
flict tusschen Italië en Abessynië, een zekere
onrust ontstaan is, waarvan een goederenbe
weging het gevolg is geweest, welke tot een
opleving van het internationale verkeer heeft
geleid. Deze toegenomen goederenbeweging
heeft meerdere vraag doen, ontstaan naar
scheepsruimte en als gevolg daarvan weer
een rijzing in de verschillende vrachten-
markten. Ook bij de K.N.S.M. is in het lijn
vervoer, speciaal op de Middellandsche Zee
en de Levant, een grooter aanbod van lading
ontstaan. Dit feit als ook ae verbetering
op andere vrachtenmarkten heeft het mo
gelijk gemaakt dat de weinige schepen van
de maatschappij, welke nog stil lagen, in de
vaart konden worden gebracht. In dien zin
is er dus van een opleving sprake. Of deze
echter een voorbijgaand of blijvend karakter
zal hebben is moeilijk te voorspellen. Wel
kan ik zeggen, aldus de heex; Van Hasselt,
dat een blijvende verbetering van den toe
stand op scheepvaartgebied niet verwacht
kan worden, alvorens de algemeen bekende
oorzaken de grondfactoren die het
kwijnen van den wereldhandel hebben te
weeg gebracht, weggenomen, althans belang
rijk verminderd zijn.
Wat is uw standpunt ten aanzien van
regeeringssteun?
Ik kan op deze vraag antwoorden, aldus
de heer van Hasselt, dat ik als overgangs
maatregel steun van de regeering onvermij
delijk acht, wil de Nederlandsche scheep
vaart in het algemeen kunnen blijven be
staan. Hoe eerder de scheepvaart echter
weer op 'eigen beenen komt te staan, hoe
beter dit zal zijn. Helaas ziet het er niet naar
uit, dat zulks reeds spoedig het geval zijn
zal, aangezien onze scheepvaart ten gevolge
van de dispariteit tusschen de munt, waarin
zij haar uitgaven heeft en die, waarin zij
haar ontvangsten geniet, nog zeer moeilijke
tijden voor den boeg heeft.
Kunt u iets niededeelen omtrent de
vrachtprijzen?
De vrachtverhoogingen, welke in den
laatsten tijd op verschillende vrachtenmark
ten zijn ingetreden, hebber, zich niet ten
volle kunnen handhaven. De K.N.S M. heeft
echter voor haar verkeer naar de Middel
landsche Zee en de Levant verschillende ta
rieven kunnen verhoogen. Haar vrachttarie
ven in het transatlantisch verkeer (West-
Indië en Zuid-Amerika), welke geregeld wor
den door de vrachtenconferenties, zijn on
veranderd gebleven.
De sancties.
Welken invloed verwacht u voor uw
maatschappij van het inwerkingtreden der
economische sancties tegen Italië?
Als de besluiten van de coördinatie
commissie op 18 November in werking zullen
treden, antwoordde de heer van Hasselt
zal de K.N.S.M. zich vervoer van en naar
Italië zien ontvallen. Aangezien echter de
maatregelen van de regeering uitsluitend
betrekking hebben op invoer in en uitvoer
uit Nederland, terwijl het doorvoerverkeer
via onze havens daardoor niet wordt getrof
fen. moet worden afgewacht van welken om
vang 't nadeel voor de K.N.S.M. zal zijn. Dat
de K.N.S.M. onder de sancties 2al lijden, mag
echter wei als vaststaand worden aangeno
men.
Acht u een internationale regeling voor
de verbetering van het scheepvaartverkeer
mogelijk?
Het scheppen van een beteren toestand
voor de scheepvaart door internationale re
gelingen. antwoordde de heer Van Hasselt,
waarvoor dit jaar in Londen inleidende
besprekingen zijn gehouden, is een uitermate
ingewikkeld vraagstuk, waarvan het welsla
gen in de eerste plaats van de volledige me
dewerking van alle betrokken regeeringen
zal afhangen. Men moet echter niet vergeten,
dat deze wijze van saneeren, altijd kunst
matig zal blijven en dus al de nadeelen,
welke daaraan verbonden zijn, in zich sluit.
Is u van oordeel, dat voor de kleine
motorvrachtschepen of in het algemeen de
z.g. kustvaartuigen een bijzondere toekomst
is weggelegd en is de K.N.S.M, van plan
zoo luidde de laatste vraag kustvaartuigen
in de vaart te brengen?
Voor de korte vaart, waaronder te ver
staan valt die op Engeland, op de Duitsche
Noord- en Oostzee-havens, alsmede die op de
Fransche en Belgische kust, vervullen de
kleine motorschepen een nuttige functie. De
K.N.S.M. heeft kort geleden twee kleine mo
torschepen van 400 ton in Nederland in be
stelling gegeven, bestemd voor de kustvaart
in West-Indië. Omtrent uitbreiding van het
aantal kustvaartuigen bestaan ten onzent
nog geen vaste plannen. Uit exploitatie-oog
punt zijn deze schepen in elk geval voordee-
liger. zoo besloot de heer van Hasselt het
onderhoud.
A. C. C. DE VLETTER f
De schrijver van vele jongensboeken, de heer
A. C. C. de Vletter, is te 'sGravenhage in den
ouderdom van 69 jaar overleden.
HOOGER BEROEP IN OSSCHE STRAFZAKEN
De Officier van Justitie bij de rechtbank
te 's Hertogenbosch is in hooger beroep ge
gaan van de vonnissen, waarbij Peter Wijnen
is vrijgesproken van doodslag en H. van Von
dervoort wegens uitlokking tot inbraak tot
één jaar gevangenisstraf en A. de Louw we
gens inbraak tot één jaar en zes maanden
gevangenisstraf werden veroordeeld.
Nederlandsche tulpenkweekerij
in Hongarije?
Een kweeker zou te Boedapest onder
handelingen hebben gevoerd.
Naar de Pesti Tözsde betreft vertoefde on
langs een Nederlandsche tulpenkweeker te
Boedapest, die met verscheidene belangheb
benden onderhandelingen voerde en voorne
mens is met Sperrpengo's een landgoed te
koopen of te pachten, teneinde daarop tulpen
te kweeken. Zoowel de snijbloemen alsook de
bollen zouden hoofdzakelijk voor den uitvoer
bestemd zijn.
Volgens Pesti Tözsde is het de bedoeling met
de Nederlandsche tulpen te concurreeren, aan
gezien in Hongarije met het oog op de zeer
lage arbeidsloonen de kweek aanzienlijk min
der kost dan in Nederland.
GOEDE VONDST VAN DE AMSTERDAMSCHE
POLITIE.
In de afgeloopen week is een expeditie
auto geladen met goederen uit Amersfoort uit
een garage aan de Noordermarkt te Amster
dam gestolen. De auto werd den volgenden
dag leeg in de Wenslauerstraat aangetroffen.
Thans zijn de goederen ook opgespoord. Ze
waren geborgen in een pakhuis in de Bloem-
straat, dat voor opslagplaats was gehuurd.
Drie politieauto's vol zijn uit dit pakhuis naar
het bureau aan de Marnixstraat gebracht. Er
zijn veel meer goederen dan in de deze week
gestolen auto waren geborgen. Vermoedelijk
zullen de daders nu ook wel spoedig in han
den der politie vallen.
Inkoopprijs van melk
verhoogd.
Met drie-kwart cent per liter.
De Stct. van hedenavond zal een beschik
king bevatten, welke hierop neerkomt dat de
inkoopprijs van melk op regeeringscontract
voor de week van 10 tot 16 November 1935 3/4
cent en voor de volgende week 1/4 cent hoo
ger zal zijn dan de huidige.
Ter toelichting zij het volgende opgemerkt:
Basis van den inkoopsprijs van consumptie-
melk is de zuivelwaarde, verhoogd met 1 cent.
Daar deze zuivelwaarde wekelijks wisselt en
de handel niet wekelijks den verkoopsprijs aan
het publiek kan wijzigen, wordt van de zuivel
waarde een rekening-courant aangelegd, die
aangeeft hoeveel meer of minder de veehouder
heeft ontvangen, dan waarop hij recht heeft.
Op dit oogenblik wijst deze rekening-courant
een bedrag aan van 4 cent ten gunste van den
veehouder, m.a.w. de veehouder zou geduren
de één week recht hebben op een vier cent
hoogeren prijs dan hij nu ontvangt.
Aanvankelijk lag het in de bedoeling den
inkoopsprijs met 3'4 cent te verhoogen tot het
tegoed op de rekening-courant zou zijn ver
dwenen. Aangezien zoodanige verhooging ver
moedelijk zou geleid hebben tot verhooging
van den verkoopsprijs aan het publiek, is,
mede in verband met bezwaren van de zijde
van den melkhandel, nader bepaald, dat de
verhooging van den inkoopsprijs van 3/4 cent
slechts gedurende een week zal gelden en
daarna 1/4 cent zal bedragen.
Het verdwijnen van het tegoed op de reke
ning-courant zal op deze wijze uiteraard lan-
geren tijd vergen dan bij een verhooging van
den inkoopsprijs met 3/4 cent. De minister van
landbouw en visscherij vertrouwt, dat door
bovengenoemde regeling de prijs waartegen
de melk aan het publiek wordt verkocht, geen
verhooging zal behoeven te ondergaan.
Ollse bolk® poe li nee
Ribesolke dirkiedee
Zelf gewasscbenGroote meid
Wat doet Mams daarna altijd?
„Benjamin® weet wel boor
'tMoet na in de Sneeawwitgloor!"
(Adv. Ingez. Med.)
Werk van nachtwaker prachtig
beloond.
Beruchte inbrekers waarschijnlijk gesnapt.
Te Amsterdam zijn vier mannen gearresteerd
die verdacht worden van een aantal inbraken
in kleine gemeenten, waarbij dynamiet werd
gebruikt om brandkasten te forceeren. De ar
restatie is mogelijk geworden door de oplet
tendheid van een nachtwaker te Barneveld.
die in den nacht van Vrijdag op Zaterdag een
auto zag staan, welks inzittenden hem ver
dacht voorkwamen. Hij nam het nummer van
den wagen op en ging vervolgens onderzoe
ken of ergens was ingebroken. Toen dit in
derdaad het geval bleek te zijn. werd terstond
de politie te Amsterdam en te Utrecht ge
waarschuwd.
De Amsterdamsche politie wist de auto op
te sporen en vier mannen te arresteeren. Eén
van hen heeft bekend in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag te Barneveld te zijn ge
weest
Twee jaar wegens verduiste
ring van 60 a 70.000.
Het Gerechtshof te Amsterdam veroordeelde
vaxidaag den hoofdboekhouder van een groo*
modemagazijn in de hoofdstraat wegens
valschheid in geschrifte meermalen gepleegd
en wegens verduistering in diens betrekking
meermalen gepleegd tot een gevangenisstraf
van twee jaar.
De man zou falsificaties in de boeken hebben
gepleegd, waardoor hij in de gelegenheid
was gelden te verduisteren tot een totaal be
drag van 60 a 70.000 gulden.
Vrachtauto in volle vaart tegen
een boom.
Ervaringen ixin
een Eerstejaars in Amsterdam.
Een inzittende ernstig gewond.
(Adv. Ingez. Med.)
In den nacht van Zaterdag op Zondag te
ongeveer drie uur is op de Mooksche Baan
een groote vrachtauto van een meubeltrans
portfirma B. F. Schotanus uit Amsterdam,
komende uit de richting Venlo, in volle vaart
tegen een boom gereden. De wagen werd vol
komen vernield. De heer Schotanus, die aan
het stuur zat, wei'd slechts licht gewond. Naast
hem was gezeten de heer H. Tjumeneff, be-
hoorende tot het Russische tooneelgezelschap
,.De Blauwe Vogel", die ernstige verwondingen
kreeg. Nadat dokter Gerritsen uit Heumen de
eerste hulp had verleend, zijn beide personen
naar het Sint Canisius Ziekenhuis te Nijmegen
vervoerd. De heer Sch. kon in den loop van
Zondag naar zijn woonplaats terugkeeren. De
inhoud van den wagen, bestaande uit tooneel-
requisieten van genoemd gezelschap, bleef vrij
wel onbeschadigd.
De tweede clubgenoot bij wïen wij een visite
moesten maken was een advocaat. Hij woon
de aan den buitenkant van de stad in een
pracht van een villa met een grooten tuin er
omheen. Een kanjer van een auto stond voor
de garage en op het gazon stoeiden twee ras
honden met hangsnorren en stijve pootcn.
Blijkbaar geen gekke baan, die advocate-
rij, zei Bob.
Jouw voorland Jantje. Mogen we eens bij
je komen logeeren, later?
Jij desnoods, kaatste Jan terug; Bob niet.
Als ik advocaat ben, ben ik veel te deftig
voor leerai'en. Bob studeert Nederlandsch en
zal dus zijn beste jaren moeten verslijten met
het voegwoordelijk bijwoord en den meewer
kend-voorwerpszin.
Een meisje van een jaar of vijf, dat in den
tuin speelde, rende bij onze komst luid roe
pend het huis in.
Mammie, mammie! Daar zijn ze vaxx de
begrafenis!
We keken elkaar wat zuinig aan en namen
maar gauw onze kachelpijpen af, toen een
schat van een jong mevrouwtje de deur open
deed. Maar ik zag best. dat ze moeite had haar
lachen te bedwingen. Ze had blijkbaar geen
flauw idee wie we waren en zoo stonden we
onhandig tegenover elkaar.
Wat ben ik toch een stommerd, klonk er
opeens een stem achter ons. Daar stond een
als man verkleed heer. die regelrecht uit de
aarde gesproten scheen Hij droeg klompen en
hemdsmouwen en was vrij zwaar bemodderd.
Ofschoon zijn haar op zijn voorhoofd kleefde,
was hij toch zeer duidelijk de advocaat zelf.
Het jonge Hermes! 'k Had glad vergeten
dat jullie zouden komen, 's Zondags help ik
mijn oudste vaak in den tuin. 'k Had het jou
ook niet eens verteld, geloof ik!
Zijn vrouw lachte hartelijk.
Wanneer vertel jij me wel wat? Maar ga
je gauw verkleeden. jongen. Alles ligt klaar.
Dan houd ik de heeren zoolang wel zoet.
De klompen vlogen den tuin in en de eige
naar van de auto. de villa, het gazon en de
rashonden ging zich adoniseeren.
Mijn man is bijzonder sterk in vergeten,
zei onze gastvrouw: dat is wel grappig, je hebt
altijd onverwachte complicaties in het voor
uitzicht.
We kregen koffie. We kregen koekjes. We
kregen sigaretten en we vonden de vrouw van
den advocaat alle drie een schat.
Toen kwam de heer des huizes binnen met
een flesch advocaat en een flesch boeren
jongens oxxder de armen.
Ieder naar zijn stand, zei hij en schonk
onze glazen vol.
Nu. dan zal ik de heeren maar alleen la
ten, zei mevrouw.
Hè, aoet u dat nou niet. zei Bob, als altijd
de brutaalste. Ze lachte en bleef.
Jongens, zei de advocaat, nieuwe loten
aan den ouden stam, ik voel me eiken keer
ouder als het jaarlijksche bezoek van de aan
staande Hermesieden komt, maar toch: wel
kom!
Maar zou oud bent u toch nog niet? zei
Jan met een blik op het lieve mevrouwtje.
Laffe vleier! Ik stam nog uit de jaren
dat de Kroeg op het Spui stond. Daar hebben
jullie, wed ik, zelfs nooit vaix gehoord.
Dat hadden we inderdaad niet.
In mijn studietijd zijn we daar vandaan
verjaagd. Er waren twee ongeti'ouwde oude
juffers die het gebouw geërfd hadden en die
vond en het denkbeeld zoo afschuwelijk dat er
in hun pand gelagen werden gezet, dat ze ons
dadelijk de huur opzeiden. Mooie feesten heb
ben we daar gevierd. En het politiebureau-
Singel vlak bij. Dat was heel gemakkelijk. Nu
mag ik niet meer van mijn vrouw. Of nee: laat
ik eerlijk zijn. Ik mag wel, maar ik kom ex-
niet meer toe. Is 't niet, vrouw?
Ik geloof, dat het langzamerhand onze
tijd wordt, zei Jan bescheiden.
(Adv. Ingez. Med.)
De stoffelijke resten kunnen er niet vergaan.
Eigenaardige gebeurtenis, die
tot overdenking leidt.
Op de Midwoudsche begraafplaats
is de dood onmachtig een einde te ma
ken aan het "stoffelijke bestaan
Voor welk een raadsel men in dit
kleine plaatsje tusschen Hoorn en
Medemblik staat, is nog onbekend,
maar een raadsel, een onaangenaam
mysterie is het zeker dat de stoffelij
ke resten der overledenen niet kun
nen verterenEr ligt een geheim
over de kleine begraafplaats, waar on
geveer zestig gxaven zijn.
Midwoud is een stip op de kaart, maar als
men er doorheen moet loopen is het eeuwig -
ver! Een deel van de gemeente heet Oostwoud
en hier is de plaats van de eigenaardige ge
beurtenis.
Een lange straat met hier en daar een
bocht leidt naar de oude kex-k, die niet al te
groot is. Links en rechts staan de typische
Noord-Hollandsche boerenhoeven, met een
stroodak, waarin figuren van dakpannen zijn
uitgespaard. Soms, maar dat is slechts een
hoogst enkele keer. ziet men een huis dat in
een moderne stadswijk zou kunnen staan.
Achter alle ramen, van oude en nieuwe hui
zen, worden de gordijntjes drie centimeter
opzij geschoven en turen verbaasde, oogen
naar den vreemden bezoeker-op-Zondag. die
„natuurlijk om de lijken komt..
Achter de kerk ligt het weiland, waarop de
koeien in de Zondagsrust van den zomerschen
herfstdag zichtbaar het herkauwd gras genie
ten. De staarten hangen werkeloos naar be-
nee; overal is volmaakte vree. Tusschen de
kerk en de weide ligt het kerkhof endaar is
het nu gebeurd.
Er moest een graf worden geruimd, hetgeen
zeggen wil dat er een ten minste tien jaar
oud graf werd opengemaakt, met het doel het
inmiddels t.ot geraamte verteerde stoffelijke
overschot te verwijderen. Daarvoor bestaat op
vele kerkhoven een knekelput, waarin dan de
bleeke beenderen verdwijnen.
De man, die daarmee is belast, een oud-
Haarlemmer, oefent in Midwoud het beroep
van kapper, sigarenverkooper. koster en dood-
gi-aver uit en is dus een ter zake kundig
iemand. Graf nummer twee en zestig werd
opengemaakt,,... de kist was nagenoeg niet
vermolmd. de lugubere inhoud was
NIET VERTEERD.
De doodgi-aver is niet geschrokken, zooals
men zou meenen, want reeds jaren geleden
was men tót de ontdekking gekomen dat er
iets bijzonders aan de hand was met de Oost-
woudsche begraafplaats. Ook toen heeft men
ontdekt dat lang niet alle lijken vergaan, roo-
als het behoort, doch dat er ettelijke bij zijn
die blijven zooals zij waren op den dag der
tei-aardebestelling.
Voor de zekerheid zijn er toen. wat men
noemen kan, draineeringsbuizen in den grond
gelegd, in de hoop dat een beetje luchtigheid
zou kunnen bijdragen tot de bespoediging van
het ontbindingsproces. Doch zooals zoc vaak,
ook hier faalde de menscheSijke berekening.
De lichamen bleven volkomen gaaf. zelfs na
dertig jaren in den grond te hebben gelegen.
De begraafplaats wox*dt langzamerhand een
beetje te klein en wanneer aan de geheimzin
nige machten niets kan worden veranderd, zou
men naar een nieuwe begraafplaats moeten
omzien, die niet zulke lastig-lugubere aspira
ties heeft.
Het gat van nummer twee en zestig is dicht
gemaakt, want wanneer een lichaam niet is
vex-gaan kan men het toch niet in de knekel
put onderbx-engen! Dat zou met alle gevoel
van piëteit en waardigheid in strijd zijn. Bo
vendien staat het geval van nummer twee en
zestig niet op zichzelf.
Natuurlijk is de grond de schuld van de
onaangename geschiedenis Van deskundige
zijde is dan ook met een onderzoek naar de
bodemgesteldheid begonnen.
Maar daarmee is het voor de Midwouders
toch uitermate zonderlinge feit niet uit den
weg geruimd. Er zijn inwoners, wien deze ge
schiedenis volkomen 'onverschillig is, maar ex-
zijn er ook, vooral onder de ouderen, die het
voorval met de terughoudendheid der geheim
zinnigheid bespreken.
Dit is wel begrijpelijk. Alles wat abnormaal
is maakt een bijzonderen indruk, wat met
den dood te maken heeft in het bijzonder. De
geloovigen onder hen hebben er veelal een zeer
aparte meening over, om maar niet te spre
ken van de bijgeloovigen.
De gemeente Midwoud is ééxx groote familie
van ongeveer zevenhonderd leden met ver-
eenigingen. die doen denken aan de ouder-
wetsche rederijkerskamers en de echte fami
lieavonden. De gebeurtenis maakt natuurlijk
een groot deel uit van de gezamenlijke belang
stelling, ofschoon men aan den anderen kant
de belangrijkheid niet moet ovex-schatten.
Want de bevolking is er in de week hax-d
aan het werk. De streek heeft het. zooals over
al in den land- en tuinbouw, evenals bij de
veeteelt, niet makkelijk en veel tijd voor plui
zen is er niet.
De meesten vinden het feit geheimzinnig,
schrijven het toe aan een bijzonderheid van
den bodem, en laten het erbij. De gemeente
raad kan er echter niet zoo over denken en
de vroede vaderen van Midwoud zullen er ze
ker wel menig woordje over spreken. Want
een dergelijk iets is nog zelden vertoond en
men wenscht niets liever dan een spoedige
normalisatie in de begrafenisgewoonten.
Eigenaardig is wel dat zich op de naburige
begraafplaatsen, die niet zoover van het
mysterieuze kerkhof zijn verwijderd, niet zul
ke afwijkingen voordoen.
Wanneer het hek met een onsympathiek
geknax-s wordt gesloten glijden de eerste
maanstralen tegelijk met de laatste zonne
stralen over de grijze liggende en staande
steenen. Het lijkt of de kille sfeer van deze
begraafplaats nog kouder wordt en de vraag
komt op:
..Wat is toch de beteekenis van dit en van
zooveel!
W. SCH.
I
Een halve eeuw geleden
Uit Haarlems Dagblad van 1885.
11 November:
De heer Mr. J. Kneppelhout. meer be
kend als ..Khkspaan". de geestige schrij
ver van „Studententypen Is dezer da
gen op 71-jarigen leeftijd, op den Hemel-
schenbex-g te Oosterbeek, overleden.
Welnee! Drink nog eens uit. Waarom
blijven jullie niet koffie drinken?
We keken wat verlegen
Natuurlijk, blijven jullie, zei mevrouw.
Hier kan altijd iedex-eeix meeëten.
We bleven. We dronken allergezelligst koffie
met de heele familie, maar het viel ons wel
op, dat de jongste spruit ons voortdurend nxet
een wat benepen snoetje zat aan te stai'en.
Toen we weggingen bleek, dat ze kans had
gezien bij den kapstok te klimmen en onze
hooge hoeden had gebruikt om bedriegelijk
den toren van Babel voor haar poppen te imi-
teeren.
En daar kunnen hooge hoeden toch xxiet
heel goed tegen.
A. A. MATRIS
Verdeeling van het beschikbare werk.
Minister Celissen toont belangstelling
voor de plannen.
In „Royal" te Arnhem heeft de Geldersche
Industrie'ele Club in combinatie mei het de
partement Arnhem van de Ned. Maatschappij
voor Nijverheid en Handel een vergadering
gehouden, waarin de heeren Th. H Bernsen
uit Velp iG.' en dr. V. M. Kresin uit Den Haag
hun plannen hebben ontvouwd en toegelicht
over Welvaartsherstel.
Volgens den heer Th. H. Bernsen zullen alle
arbeids- en werkplannen slechts een deel van
de werkloosheid kunnen opvangen. Deze om
standigheid heeft er toe geleid, onder oogen
te zien. of niet grootere groepen werkloozen
weer in het bestaande bedrijfsleven kunnen
worden teruggevoerd, door het beschikbare
werk te verdeelen over de beschikbax-e ar
beidskrachten met het totaal beschikbare in
komen voor arbeiders. Indien aldus een ver
deeling van het beschikbare arbeidsinkomen
over de geheele linie zou worden doorgevoerd,
zouden de te werk gestelden ca. 6 pCt. loons
verlaging hebben te aanvaarden, terwijl de
werkloozen de loonsvermeerdering z<v ux
krijgen van 40 a 45 pCt. De vraag is of jr
de uitvoering van een zoodanig plan de Re
geering kan volstaan met een beroep op vrij
willige medewerking aan werkgevers en werk
nemers te doen, dan wel dat in den een of an
deren vorm imperatief zal moeten worden in
gegrepen. Het ligt voor de hand. dat de jeugd-
werkloozen tot de eerste groepen zullen be-
hooren, die volgens deze denkbeelden in de
eerste plaats in aanmerking moeten worden
gebracht om te werk te worden gesteld.
Geheel evenwijdig aan de uitvoering van
deze denkbeelden zal uit den aard der zaak
de doorvoering van de plannen van Minister
Gelissen loopen, die er slechts toe kunnen lei
den, dat het aantal werkloozen, dat naar de
bovenstaande plannen door de bestaande be
drijven zullen moeten worden opgenomen, zoo
klein mogelijk zij.
Het tweede gedeelte van het onderwerp werd
uiteengezet door dr. V. H. Kresin. directeur
der N?V. Internationaal Handels Consortium
te 's-Gravenhage.
Vanzelfsprekend stelt de uitvoering van bo
vengenoemde plannen, aldus spr., aan de or
de van den dag de mogelijkheid, een afzetge
bied te vinden voor de vergroote productie,
welke ontstaat door inschakeling van nieuwe
arbeiders.
Spr. is van meening, dat deze vergrooting
der productie niet slechts gebaseerd moet zijn
op de binnenlandsche afzetmogelijkheden,
doch grootendeels als doel moeten hebben ver
grooting van den export.
Het is de vraag op welke wijze onze indus-
trieele export kan worden uitgebreid en of
die politiek niet in conflict komt met onze
agrarische belangen. De industrieele export
van Nederland heeft voorloopig alleen per
spectieven in die landen, die slechts industrie
producten kunnen consnmeeren. indien bij
den verkoop daaiwan van een gunstige crediet-
basis wordt uitgegaan Op deze wijze verplicht
de uitbreiding van den industrieelen export
Nederland niet tot een vergrooting van den
invoer van agrarische producten.
De eenige mogelijkheid van oplossing, die
spr. voor het financieeringsprobleem ziet, is
deze, dat een deel van de som welke de Regee
ring in dienst van de industrialisatie denkt te
stellen, gereserveerd zal worden voor crediet-
verleening aan den export en voor garantie
van door particulieren te verleenen crediet.
Ieder bedrag voor credieten ten behoeve van
een export of voor garantie van die credieten
zal onze industrie in staat stellen den export
met 2 tot 3H0 pCt. van dat bedrag te vergroo-
ten. De credietverleening aan onzen export,
b.v. voor een globale som van 50 millioen, zal
onze goudi-eserve niet doen verminderen en
den gulden dus niet in gevaar brengen.
Met het oog op bescherming van de tegen
woordige krachtige technische positie van den
gulden zien wij een mogelijkheid tot uitvoering
van het plan. zonder verhooging van de geld
circulatie. Wij stellen n.l voor financieele
stichtingen te organlseeren, waaraan alle
groote banken van het land zullen deelnemen
die binnenlandsche obligaties zullen uitgeven.
Voor de arbeidersorganisaties zal het veel
duidelijker zijn dat een loonsvermindering
noodzakelijk is, wanneer het over export
industrie gaat.
Eveneens is speciale aandacht van regee-
ringszijde noodig voor de werkzaamheden "van
onze aannemers in het buitenland. Het zal
noodzakelijk zijn dat een eendrachtige samen
werking tusschen Regeering. werkgevers en
werknemers tot stand komt, omdat alleen bij
een zoodanige eendrachtige samenwerking; de
mogelijkheid van slagen bestaan kan.
BEGRAFENIS II. STOEL.
Zaterdagmiddag werd te Hoofddorp onder
veel belangstelling teraardebesteid het stof
felijk overschot van den heer J. H. Stoel,
landbouwer, te Hoofddorp, die gedurende tal
van jai-en in Haarlemmermeer op verschil
lend terrein vele goede diensten heeft be
wezen.
Aan de groeve werd het woord gevoerd door
de heeren D. Treur (namens de afdeeling
Haarlemmermeer van den Neöerl Protestan
tenbond. waarvan de heer Stoel bestuurslid
en penningmeester wasL Ds. de Lange,
Doopsgezind predikant te Aalsmeer en Ds.
Leendert.z. Doopsgezind predikant te Haar
lem.
