Werkverschaffing, Werkverruiming
en Normaal werk.
donderdag 28 november 1935
hsarle m's d a g b e a d
6
Uit Haarlem 's Gemeenteraad.
5 objecten worden gefinancierd door het werkfonds.
De Geneeskundige Dienst in een nieuw
gebouw of in een oud
schoolgebouw?
(Vervolg van het verslag in ons nummer van
Woensdag.)
Mevrouw Scheltema zeide tegen het
voorstel van B. en W. te zijn om advies te vra
gen over het voorstel aangaande het winkel
bedrijf. door den heer Van Dam ingediend,
want dan zou een beginsel besluit genomen
zijn. Iets anders is het als de raad het nadruk
kelijk vaststelt. Beter is het voorstel-van Dam
aan B. en W. om praeadvies te geven.
Geroep: zeer juist.
De voorzitter: dan zullen B. en W. preadvies
geven.
De heer Van Dam (V.D.) dat mijn voor
stel niet gedrukt aan de raadsleden gestuurd
is, kan ik niet helpen. Dat is een zaak van B.
en W. Ik heb bedoeld dat de raad eerst een be
ginselbesluit zou nemen en daarna advies van
de organisaties zou vragen. Spreker heeft er
geen bezwaar tegen eerst het praeadvies van
B. en W. af te wachten. De zaak eischt even
wel spoed, want zij is urgent.
De Voorzitter: dat wordt toegezegd.
De heer Kuiper (r.k.) vond het aan te be
velen als de raad deze zaak ter hand neemt en
dus niet wacht op het voorbeeld van het rijk.
De heer Mars (S.D.A.P.) vroeg spoedig
praeadvies van B. en W. over het adres dei-
vakcentrales, opdat dat bij de begrooting aan
de orde kan komen.
De Voorzitter: wij zullen het doen.
Verder vroeg spreker praeadvies over het
voorstel van den speeltuin „Meerlebosch".
De Voorzitter ook dat wordt toegezegd
Zonder discussie werden de volgende voor
stellen aangenomen,
PUNT 3.
Voorstel van B. en W. tot goedkeuring van
de balansen van eenige woningbouwvereeni-
gingen.
PUNT 4.
Voorstel van B. W. inzake het opnemen
van kasgeld in 1936.
PUNT 5.
Jaarwedden burgemeester,
secretaris en ontvanger.
Voorstel van B. en W. om aan Ged. Staten
te berichten dat de raad geen aanleiding aan
wezig acht om de jaarwedden van den bur
gemeester, den secretaris en den ontvanger te
verlagen.
PUNT 8.
Vliegtuigbouwtechniek.
Voorstel van B. en W. om medewerking te
verleenen aan de Middelbaar Technische
6chool een cursus te openen hl vliegtuigbouw
techniek
PUNT 9.
Voorstel van B. en W. tot het toekennen van
vergoedingen aan bijzondere scholen.
PUNT 10.
Voorstel van B. en W. tot verkoop van
grond:
a. Spaarndammerweg (N.V. Bataafsche
Import Mij.)
b. Ramplaan (J. Roosen's bouwbedrijf),
c. Gonnetstraat (N.V. Pharmaceutische fa
brieken.
d. Clovisstraat (N.V. Expl. Mij „De Meer
koet").
PUNT 11.
Voorstel van B. en W. tot verlaging van de
huur voor een terrein aan den Harmenjans-
weg.
PUNT 12.
Verbreeding Rusten
burgerlaan.
Voorstel van B. en W. tot aankoop van per
ceel Esschilderstraat 21 tot verbreeding van
de Rustenburgerlaan.
PUNT 13.
Voorstel van B. en W. tot aankoop van
grond aan de van Deyssellaan.
PUNT 6.
60-jarigen.
Voorstel van B. en W. om het mogelijk te
imaken uit bezuiniging'overwegingen, aan
personeel dat bóvér. da 60 jaar is of recht op
vol pensioen heeft, eervol ontslag te verlee
nen.
De heer Castricum (R.K.) juichte het
pensionneeren op vroegeren leeftijd toe. Het
kan tot. gevolg "hebben, dat jeugdigen aan
bod komen. Hij vond het evenwel verkeerd
om aan de personen, die voor vervroegd pen
sioen in aanmerking komen, een toeslag te
geven tot hun 65ste jaar. Daarmede gaat de
gemeente te ver.
De heer Van Kessel (R.K.) was bang,
dat de personen die gepensionneerd zullen
worden, nog een baantje bij particulieren zul
len zoeken. Kan de clausule niet opgenomen
worden, dat ze niet meer voor anderen mogen
werken?
De heer Noordhoff (S.D.A.P.) maakte
van dit denkbeeld een amendement.
De heer de Braai (A.R.)moet het voor
stel dan weer terug naar de commissie van
Overleg? Zoo niet. dan wil spreker het steu
nen.
De heer Kuiper (R.K.): Ook ik ben tegen
het aanvaarden van nevenbetrekkingen. Is de
bedoeling niet van B. en W. dat zij alleen
ouderen willen ontslaan die niet vervangen
behoeven te worden. Zoo ja, dan zou spreker
het systeem willen uitbreiden om ook ouden
door jongeren te laten vervangen.
De heer W e u s t i n k (r.k.) wees op de in
consequentie dat men nu ouderen op wacht
geld gaat stellen, terwijl bij het onderwijs
steeds de jongeren het eerst worden ontslagen,
terwijl die toch de kans hebben dat zij nog
geen werk gevonden hebben als hun recht op
wachtgeld al verstreken is.
De heer Noordewier (communist) was
bang, dat er bij Openbare Werken te weinig
personeel zal komen. Iemand die op wachtgeld
gesteld wordt moet niet heengezonden worden
met 80van zijn inkomen, maar met 100%.
(Geroep: zij behoeven dan immers geen 10%
pensioenpremie meer te betalen.)
Dan stel ik voor 90% te garandeeren.
De voorzitter vroeg of dit voorstel ge
steund wordt. Alleen de heer Peper liet zijn
stem hooren, zoodat het voorstel niet verder
behandeld kon worden.
De heer Visser (C.H.) steunde het denk
beeld om het aanvaarden van nevenbetrek
kingen te verbieden. De raad blijft moreel vrij
iets te besluiten ook al is een besluit door het
Overleg genomen.
De heer vanEngelen (R.K. Democraat)
Als er ouderen uitgaan die in hooge functies
zijn, komen de jongeren dan in hun positie?
De heer Boes, wethouder, (V.D.), pleitte
er voor het voorstel van B. en W., zooals het
door het Overleg met algemeene stemmen
aanvaard is, aan te nemen. Er zullen oudere
menschen moeten afvloeien. Het zal evenwel
de vraag zijn of er jongeren zullen
aangesteld worden als er ouderen zullen af
vloeien. Het nu ingediende amendement moet
weer in het Overleg behandeld worden. Spre
ker verwacht evenwel, dat minder ambtenaren
zich vrijwillig zullen laten afvloeien als die
beperking wordt ingevoerd. Dan moet men
doen zooals bij het wachtgeld is. Als uit neven
betrekkingen meer verdiend wordt dan het
verschil is tusschen wachtgeld en salaris,
wordt dat op het wachtgeld gekort.
Besloten werd het naar het Overleg te ver
wijzen. De raad aanvaardde te voren het be
ginsel-besluit van B. en W.
De heer R e i n a 1 d a (s.d.a.p.), wethouder,
zei dat in de volgende raadsvergadering de
quaestie van de beperking van bijbaantjes ge
regeld zal worden nadat het advies van het
Overleg ontvangen zal zijn.
Enkele leden vroegen aanteekening dat zij
er tegen waren, omdat zij eerst willen oordee-
len over de bedoelde beperking.
Tarief douche badhuizen.
Voorstel van B. en W. om niet in te gaan
op de motie Peper om de tarieven der dou
chebadhuizen te verlagen.
De heer Peper (communist) wee's er op,
dat het bestuur van het Witte Kruis voor ver
laging is, maar B. en W. willen geen risico
nemen om niet de kans te loopen, dat het
tekort op de badhuizen vergroot wordt. Al mag
het laatste jaar geen verlaging van het aan
tal baden geconstateerd zijn, de stijging die
anders elk jaar geboekt is. is nu achterwege
gebleven. De eerste 3 kwartalen van 1935 heb
ben bovendien nog een groote achteruitgang
gebracht. Over het geheele jaar zal de ach
teruitgang wrel 33.000 baden bedragen. In den
crisistijd is de badprijs niet verlaagd. Dat is
niet redelijk. Men zegt: alle prijzen moeten
naar beneden, maar aan den badprijs denkt
men niet. Wel is het loon der badmeesters met
20% naar beneden gegaan.
Amsterdam legt in verhouding veel meer
ten koste aan de badhuizen.
Bij een prijsverlaging van 15 tot 10 cent per
bad is te verwachten, dat het aantal baden
weer zal toenemen.
De heer Mars (s.d.a.p.) zei, dat het aantal
baders met 50% zou moeten toenemen om de
tariefverlaging te dekken. Het aantal baden in
1935 is verminderd door de opening van het
Sportfondsenbad. Wel gevoelde hij voor het
denkbeeld van het bestuur van Het Witte
Kruis om de eerste dagen der week, waarop
nu weinig gebaad wordt, een tariefverlaging
in te voeren.
De heer Visser (C.H.) zei dat het aantal per
sonen dat baadt niet verminderd is. Uit zuinig
heid kunnen er menschen zijn die nu niet
elke week. maar eens in de twee weken baden.
Het voorstel-Mars kon spreker ook maar
weinig waardeeren. Het beteekent weer de in
stelling van klassen, die men eerst heeft af
gestemd. Werkioozen kunnen bovendien tegen
5 cent baden. Als men „op een boekje baadt"
kost het geen 15 cent maar 13 m cent voor de
niet-werkloozen.
De heer Roodenburg (C.H.), wethouder,
zei, dat verlaging der tarieven voor de gemeen
te financieel nadeel beteekent. Het aantal
zwemgelegenheden is in onze stad de laatste
jaren toegenomen en daardoor wordt de ver
mindering der baden verklaard. Er maken
ongeveer 3000 Haarlemmers van de badhuizen
gebruik. Dat is slechts een klein deel der be
volking. Spreker wil geen f 7000 uit de ge
meentekas opofferen voor een tariefverlaging.
De toestand onzer financiën laat dit niet toe.
Misschien is er iets te doen om op enkele dagen
een goedkooper tarief in te voeren. B. en W.
willen daarover met het bestuur spreken.
Het voorstel van B. en W. om de motie
Peper te verwerpen werd aangenomen met 2
stemmen voor.
Verlaging Van huur.
De heer Castricum (r.k) was tegen het
voorstel van B. en W.'om de huur van den
grond van het Phoenixterrein aan de firma
W. F. Bremer en Zoon verhuurd, te verlagen.
Spreker was niet overtuigd, dat het bedrijf
zonder die verlaging ten gronde zal gaan.
De heer Van Liemt (r.-k.), wethouder,
zei. dat als de huur niet verlaagd wordt, het
bedrijf zich niet kan standhouden.
Het voorstel van B. en W. werd aangeno
men.
Quaestie over
erfd ienstbaarheid.
B. en W. stelden voor niet in te gaan op
de bezwaren van J. N. J. en P. H. Bos inzake
de demping van een gedeelte van een water
nabij de Julianalaan.
De heer Blankevoort (VB.) vroeg
aanhouding der zaak opdat B. en W. eerst
alle stukken ter inzage bunnen leggen.
De heer Van Kessel (r.-k.) vond het
jammer dat B. en W. niet te voren hebben
overwogen of het belang van particulieren
in het geding zou komen.
De heer Van Liemt (r.-k). wethouder,
zei, dat de quaestie der erfdienstbaarheid
niet op de Delft lag, maar op een sloot die
in de Delft uitkomt. De betrokken vaart is
in geen 10 of 20 jaar bevaren. B. en W. kon
den dus niet denken, dat er particuliere be-
lapgen geschaad zouden worden.
De heer D rils ma (s.d.a.p.) vroeg een
advies van den stadsadvocaat. B. en W. kun
nen zich vergissen, achter deze zaak kan
een proces tot schadevergoeding zitten.
De heer Van Liemt: Wij kunnen dit al
tijd nog afwachten.
Het voorstel van B. en W. werd aangeno
men.
Het gas.
B. en W. stelden voor de overeenkomst met
Zandvoort inzake de gaslevering te wijzigen.
De heer Castricum (r.k.) was daar
tegen. Hij vond, dat allereerst de gasprijzen
te Haarlem verlaagd moeten worden,
Het voorstel van B. en W. werd aangeno
men.
Daarop kwam in behandeling het voorstel
l( eenJ/\
(Adv. Ingez. Med.)
van B. en W. om een overeenkomst met de
N.V. Kon. Ned. Hoogovens en Staalfabrie
ken te Velsen te sluiten inzake het afnemen
van een hoeveelheid hoogovengas.
De heer Noordewier (communist) was
tegen dit voorstel. Er is kans, dat de
inkrimping van het gasbedrijf te Haarlem
ontslag van personeel ten gevolge kan heb
ben. Als er werkioozen komen, dan is het
geraamde voordeel van f 10.000 gauw ver
dwenen.
Blijkbaar kunnen de Hoogovens goedkoo
per gas leveren omdat zij minder aan hun
personeel betalen.
De heer Roodenburg (C.H.), wethou
der, zei, dat de Hoogovens het gas goedkoop
kunnen leveren omdat het een bijproduct is.
Alles wat zij daarvoor ontvangen is winst.
Er behoeft geen personeel aan de gasfabriek
ontslagen te worden, alleen is er kans. dat
er eenig personeel op den duur zal afvloeien.
Zonder stemming werd het voorstel van
B. en W. aangenomen.
Uurwerk in Haarlem-
Noord.
Voorstel van B. en W. om een bijdrage te
verleenen voor een uurwerk in den kerktoren
der R. K. kerk aan den Rijksstraatweg voorbij
de Jan Gijzenvaart.
De heer Wolff (r.-k.) zei dat 1011 omwo
nenden een adres gezonden hebben om in
den toren een uurwerk te plaatsen. De sub
sidie die B. en W. voorstellen f 250) is even
wel te laag om de zaak tot. stand te kunnen
brengen. Wil men de klok. dan moet men
de geheele kosten dragen tci een maximum
van f 500 De zaak is namelijk, dat de bouw
commissie een bepaalden post op haar be
grooting gebracht heeft voor de verplaatsing
van de oude klok naar den nieuwen toren.
Nader is evenwel gebleken, dat de kosten
f 600 a f 700 hooger zijn dan de raming. De-
bouwcommissie weigert evenwel den post te
verhoogen, zoodat als de gemeente de hoo-
gere kosten niet voor haar rekening wil ne
men. er dus geen klok komt.
De heer Roodenburg (C.H.) wethou
der, zei, dat de gemeente niet hooger mag
gaan dan f 250. Dan moet het ontbrekende
maar door belanghebbenden bijeen gebracht
worden.
De heer Visser (C.H.): laten de omwo
nenden dan het ontbrekende aanvullen. In
andere gevallen is ook zoo gehandeld.
De heer Klein Schiphorst (r.-k.)
pleitte voor het voorstel Wolff. De toren
woi-dt zoo hoog, dat de klok in eep groote
omgeving te zien zal zijn.
De heer Kuiper (r.-k.): het geldt hier
een algemeen belang.
De heer Roodenburg: als de gemeen
te met haar bijdrage tot f 500 wil gaan, is
de prikkel er voor de omwonenden uit.
De heer van Engelen (r.-k-democraat)
wij hebben pas f 10 000 verdiend.
Het voorstel Wolff werd verworpen met 24
tegen 14 stemmen. -
Daarop werd het voorstel van B. en W.
zonder stemming aangenomen.
Verbetering weg langs de
Leidschevaart.
Voorstel van B. en W. om een crediet be
schikbaar te stellen voor de verbetering van
den weg langs de Leidschevaart nabij de re
mise der N.Z.H.T.M. en het viaduct.
De heer Drilsma (s.d.a.p.) vroeg ook in
de toekomst verbetering van het gedeelte
van den weg langs de vaart tusschen de
Enrmabrug en het Schouwtje.
De heer Van Liemt (r.-k.) wethouder,
zei in de toekomst verbetering toe.
Werkloosheidsbestrijding.
Voorstel van B. en W. tot beschikbaar stel
len van gelden voor het te werk stellen van
werkioozen voor het onderhoud van plant
soenen, straatbeplantingen, enz. De kosten
zijn geraamd op f 23.380. De regeering wil
subsidie geven over een bedrag van f 20.500.
De heer Castricum (r.-k.) vond het
jammer dat hij weer met zijn bezwaren
moest komen. B. en W. willen werkzaamhe
den die bij den Hout en de Plantsoenen be-
hooren, door werkioozen laten uitvoeren te
gen werkverschaffingsloonen. De werkioozen
moeten niet gedwongen worden aan de
werkverschaffing deel te nemen. Dat gaat op
slavernij lijken. Men vraagt niet naar het
loon dat betaald wordt, alleen maar of er
gewerkt wordt. Bij die lage loonen kan de
werkverschaffing een straf zijn.
De voorzitter: er zijn meer aanvragen
dan plaatsen.
De heer Van Kessel (r.-k.) juichte het
voorstel van B. en W. toe. Wij kunnen nu
eenige werkioozen aan werk helpen en die
gelegenheid moeten wij aangrijpen. Daar
door kan dan ook bereikt worden dat onze
plantsoenen er wat beter zullen uitzien. Het
aanzien der stad zal er door winnen.
De heer Peper (communist) was het
met den heer Castricum eens. Het werk dat
men nu door werkioozen wil laten uitvoeren,
moet op de gewone wijze door gemeentewerk
lieden geschieden. Alles is berekend op loon-
druk.
De heer Mars (s.d.a.p.) zei dat de raad
in deze de keus heeft: geen werk of werk
verschaffing. Daarom accepteert hij de werk
verschaffing. Jarenlang is er te weinig ge
daan aan het onderhoud der plantsoenen
omdat de gemeentefinanciën het niet toela
ten.
Er zijn klachten over de werkverschaffing.
Die zullen voorkomen kunnen worden als B.
en W. een commissie uit de vakcentrales wil
len instellen voor de werkverschaffingen.
De heer Visser (C.H.) protesteerde tegen
de woorden van den heer Castricum. Plant-
soenarbeiderswerk is geen minderwaardig
werk.
De heer Van de Vecht (r.k.) onder
schreef wat de heer Castricum gezegd heeft.
Hij is ook tegen gedwongen werkverschaf
fing.
De heer VanEngelen (R.K. Democraat)
zei, dat hij niet wil medegaan met het tegen
woordige stelsel van werkverschaffing. Het
geldt hier normaal werk. Laat men jeugdige
werkioozen aannemen om dit werk te laten
uitvoeren tegen normale loonen. Spreker .vond
het jammer dat de sociaal-democraten voor
het voorstel van B. en W. zullen stemmen.
En dat terwijl hun partijgenooten naar ons
komen om te vragen hoe zij aan de werkver
schaffing kunnen ontkomen.
(Applaus op de publieke tribune).
De Voorzitter: als men applaudisseert
laat ik de tribune ontruimen.
De heer Kuiper (r.k.) zei, dat het met
onwillige honden slecht hazen vangen is.
Spreker stelde er prijs op als r.k. raadslid en
lid van het R.K. Werkliedenverbond eens pre
cies te zeggen hoe hij over deze dingen denkt.
Er zijn bezwaren tegen de werkverschaffing in
de kringen van het R.K. Werkliedenverbond.
Die bezwaren betreffen evenwel in het alge
meen de uitvoering. Wat de vraag over de
werkverschaffing zelf betreft, gaat 't over de
quaestie of het werk anders toch zou worden
uitgevoerd. Hier weten wij, dat dit niet het
geval zou zijn. Daarom moet men in dit geval
genoegen nemen met werkverschaffing. De
gemeente kan het niet betalen om het werk
op de gewone wijze te laten verrichten.
Het is de vraag hoe men als leider de
zaken tegenover de werkioozen voorstelt. Spre
ker heeft de overtuiging, dat die voorlichting
vaak te wenschen overlaat. De maskarade die
wij in Haarlem hebben, komt in geen enkele
andere gemeente voor.
De heer Noordewier (communist)dat
is nu een vakbondsleider!
De heer Kuiper: In het belang der werk
ioozen is het noodig, dat het voorstel van B. en
W] wordt aangenomen.
Spreker hoopte, dat B. en W. geen werk
ioozen naar werkverschaffingen buiten zullen
sturen als daartegen gegronde bezwaren be
staan. Een commissie van overleg uit de vak
centrales, zooals de heer Mars heeft voorge
steld. zou goed kunnen werken.
De heer Noordhoff (s.d.a.p.) vroeg
reeds nu een contact-commissie in te stellen.
Dan zal blijken, dat er geen sprake is van
loondruk en slavernij. Die dikke woorden daar
koopt men niets voor. Men jaagt de hoofden
der werkioozen op hol. (Geroep: zeer juist).
Wat wil de R.K. raadsfractie toch inzake
de werkloozenzorg. Laat deze fractie zich be
raden en zich duidelijk uitspreken. Met de
S.D.A.P. heeft de R.K. fractie dan de meer
derheid. Maar dan moet men duidelijk zijn.
Spreker zal voor de voordracht stemmen
omdat het over de vraag gaat werkverschaf
fing of niets.
De heer Van Liemt (r.k.) wethouder, zei.
dat het onderwerp uitgepraat is. Aan zekere
zijde schijnt men blind te zijn over den aard
der voorstellen van B. en W. B. en W. be
kijken de vraag of normaal werk in het ge
ding is. De verbetering van den weg langs de
Leidschevaart is een grensgeval, maar B. en
W. hebben het daarom als normaal werk in
den raad gebracht. Straks komt aan' de orde
het voorstel van B. en W. om 5 objecten in
de werkverruiming te brengen door hulp van
het Werkfonds, Het voorstel dat nu aan de
orde is, geldt hier zuiver als werkverschaffing
Het zou anders immers niet uitgevoerd wor
den.
Er is geen sprake van loondruk en sla
vernij. De werkioozen worden verkeerd voor
gelicht. In Rotterdam wordt heel wat meer
onder de werkverschaffing gebracht dan te
Haarlem. Het verzet tegen werkverschaffing
is iets specifiek Haarlemsch.
Zoo mogelijk zullen bij dit werk ook jeug
dige werkioozen aangesteld worden.
B. en W. willen rekening houden met bij
zondere gezinsomstandigheden wat de uit
zending naar de werkverschaffing betreft
Zoo mogelijk zullen eenige verbeteringen nog
overwogen worden.
B. en W. zijn bereid een contact-commissie
uit de vakcentrales te benoemen.
Soms behalen werkioozen, in de werkver
schaffing meer dan arbeiders in. het vrij be
drijf. Het is dus een schande over slavernij
te spreken.
Het voorstel van B. en W. werd aangenomen
met 30 tegen 7 stemmen.
W erkfonds-objecten.
Voorstel van B. en W. tot het sluiten van
een overeenkomst met het Werkfonds voor de
financiering der 5 goedgekeurde objecten
(aula op de nieuwe begraafplaats, brand
weerkazerne, uitbreiding van het Stadhuis,
r.ieuw gebouw voor den Geneeskundigen
Dienst en verbouwing der Janskerk voor het
meente-archief.)
Mevrouw Scheltema (V.B. zei, dat in
de afdeelingen vragen zijn gesteld over het
nieuwe gebouw van den Geneeskundigen
Dienst. Daarop moeten B. en W. nog ant
woorden. Spreekster zou het beter vinden de
school in de Wilhelminastraat te bestemmen
voor den Geneeskundigen Dienst en het geld
dat dan beschikbaar komt te bestemmen voor
een Opleidingsschool in het Zuiden der stad.
Er gaan nu steeds meer Haarlemsche kinderen
in Heemstede op school.
De heer Meijers (s.d.a.p.) vond het on
verklaarbaar dat het Werkfonds en ook de
Minister goedgekeurd heeft, dat de uitbreiding-
van het Stadhuis en het nieuwe gebouw van
den Geneeskundigen Dienst in de werkver
ruiming wordt gebracht. Blijkbaar is dit ge
daan omdat het Werkfonds bestemming moest
hebben voor de 60 Millioen. Het betreft hier
zuiver normaal werk.
De Openbare lichamen laten geen normaal
werk meer normaal uitvoeren omdat zij eerst
willen trachten voor zulke werken steun uit
het Werkfonds te krijgen. Maar dan verkrijgt
men geen werkverruiming.
Hoe staat het toch met de financieele hulp
van het Werkfonds. Over 5 jaar moet de ge
meente het immers toch gaan betalen, zoowel
wat rente en aflossing betreft.
Een oud schoolgebouw is niet te gebruiken
voor de Geneeskundigen dienst. Als het goed
gemaakt, wordt, kost het meer dan het zetten
van een nieuw gebouw.
Laat de gemeente trachten van het Werk
fonds geld te krijgen voor de ophooging van
de spoorbaan. Dit is inderdaad werkverrui
ming.
De heer Boes (V.D.), wethouder, zei, dat
hij een ander gebouw voor den Geneeskundi
gen Dienst noodzakelijk acht. Maar dit is
alleen mogelijk door hulp van het Werkfonds
In het belang der gemeente zou het evenwel
zijn om in het Zuiden der stad een school te
krijgen voor uitgebx-eid lager onderwijs. Laat
men daarom eens overwegen of de school in de
Wilhelminastraat niet voor den Geneeskundi
gen Dienst te verbouwen is en hoeveel of
dit zal kosten.
De heer de Braai (A.R.) herinnerde aan
de lijdensgeschiedenis van het nieuwe ge
bouw van den Geneeskundigen dienst, Er is
thans kans dat het er komt. Daarom was
spreker voor het voorstel van B. exi W., dat
ook in het belang der werkioozen is.
De heer Van Dam (V.D.) drong ook aan
om eerst te onderzoeken of de school in de
Wilhelminastraat te verbouwen is.
De heer Kuiper (r.k.) zag in den nieuwen
vleugel van het Stadhuis een normaal werk.
De nieuwe kantoorgebouwen zijn absoluut
noodig. B. en W. hebben dit in het gedrukte
voorstel zelf erkend.
Van het nieuwe gebouw voor den Genees
kundigen Dienst geldt hetzelfde. Wat. heb
ben de bouwvakai'beidex-sbonden van dit ob
ject gezegd? Hebben die hun fiat gegeven? I:
het de bedoeling van B. en W. de objecsten
uit te besteden?
Normaal werk moet tegen normale loonen
uitgevoerd worden.
De heer Peper (communist) zei, dat het
Werkfonds is opgezet als loondruk. Hoe zullen
de loonen bij deze vijf objecten zijn? De com
munisten zullen tegen dit voorstel van B. en
W. stemmen.
De heer K lein Schiphorst (R.K.) zei,
dat de grens normaal werk en werk
verschaffing en wex-kveiTuiming moei
lijk is. Het is moeilijk om wer
ken normaal uit te voeren in verband met
de financieele moeilijkheden.
Alle 5 objecten zijxi nauw genomen normale
werken. Wij moeten maar niet alles aanne
men als werkverschaffing of verkverruiming,
want dan werken wij mee tot verlaging der
looxien. Daarom kan spreker zijn stem niet
aan het geheele voorstel van B. en W. geven.
De heer Castricum (R.K.) verheugde
er zich over dat zijn denkbeelden over het
normale werk meer aanhang krijgen. Hij
za.l dan ook tegen het voorstel van B. en W.
stemmen.
De heer Van Engelen (RK. Demo
craat) was ook tegen het voorstel van B. en
W. Spreker kwam er tegen op, dat hem bij
interrupties achterlijkheid en schoolmees-
terij verweten is. Hij zegt hoe zijn kiezers
'1500 mannen en vrouwexi) over de dingen
denken.
(Geroep: daaronder waren N.S.B.'ers).
Spreker ontkende dit. 1500 Katholieke De
mocraten hebben hun stem op hem uitge
bracht.
Tenslotte zei spreker dat hij tegen enkele
onderdeelen van het voorstel van B. en W.
bezwaren heeft. Daarom vroeg hij gesplitste
stemming.
De heer Wester veld (S.D.A.P.) meende
dat er nu eindel k een nieuw gebouw voor
den Geneeskundigen diexist moet komen.
Hoe willen B. en W. een architect aanwij-
zenn voor den bouw van een vleugel van het
Stadhuis? Is er niets voor te zeggen om een
prijsvx-aag onder Haarlemsche architecten
uit te schrijven?
De heer Visser (C.H.) meende dat de ob
jecten niet absoluut op dit oogenblik uitge
voerd behoeven te worden. Ieder voelt dat
als er bij ons Stadhuis een stuk wordt bij
gebouwd. dat getracht moet worden het bes
te te krijgen wat omgelijk is. Wat willen B.
en W. ten opzichte van de aanwijzing van
een architect? Onze Haarlemsche architecten
moeten daarbij niet voorbijgegaan worden.
Zij moeten ook de gelegenheid krijgen bm
mee te dingen.
Deze vijf objecten beteekenen een zeer
groote werkvernximing in onze stad. De ar
beiders moeten zich dan ook een offer ge
troosten.
De heer Wolzak (A.R.) prees de auto
riteit van het college van B. en W. Het heeft
een mooi succes verkregen bij het Werk
fonds. In de toekomst zullen er evenwel uit
gaven aan verbonden zijn. Hoe moet het in
de toekomst (namelijk over 5 jaar) gefinan
cierd worden? Is het verantwoord die lasten
op ons te nemen?
De heer Van Liemt (R.K.) wethouder,
zei dat B. en W. ernstig zullen onderzoeken of
de school ixx de Wilhelminastraat te vexhou-
wen is voor den Geneeskundigen Dienst. Het
is evenwel te vreezen. dat daai-aan groote be-
zwaren verbonden zullen zijn. Als er een mo
gelijkheid toe bestaat, zal de raad ïn de gele
genheid gesteld worden zich uit te spreken.
Laat de raad nu het voorstel van B. en W.
aannemen.
De werkloosheid onder de bouwvakarbei
ders is zeer groot. Daarom is uitvoering der
5 objecten van zeer groote beteekenis. Over 3
der 5 objecten is overeenstemming vex-kre
gen met de vakorganisaties, over de twee
andere (Stadhuis-aanbouw en Geneeskundi
gen Dienst) zal over enkele dagen onderhan
deld worden. Alleen als die overeenstemming
verkregen wordt (spreker verwacht dat de
overeenstemming verkregen zal worden)zullen
die twee objecten uitgevoerd worden.
In de werkverruiming zijn de loonen niet
slecht. Zij zijn 10 cent onder de contractloo-
nen maar kunnen met 10 pet. stijgen door
stukwerk.
B. en W. voeren normale werken zooveel mo
gelijk op normale wijze uit. maar niet altijd is
het mogelijk om dit te doen in verband mot
den financieelen toestand der gemeente.
Wat de keuze van een ax-chitect aangaat zal
in de volgende raadszitting een voorstel door
B. en W. gedaan worden.
De heer Roodenburg (C.H.) wethouder
zei. dat de vraag of de objecten normaal
werk zijn, eigenlijk niet aan de orde is. Het
is de vraag of zij op normale wijze kunnen
uitgevoerd worden. Er worden te Haarlem
zooveel mogelijk werken normaal uitgevoerd
maar de toestand onzer financiën is
niet best. Er kan niet zoo gemakkelijk geleend
wordexi als eenige, jaren geleden. Er is de
zen zomer kasgeld geleend tegen 6V2 pet. Nu
kan Haarlem 4 ton werk laten uitvoeren
waarvoor het Werkfonds het geld wil voor
schieten. Als Haarlem voor deze objecten geld
zou willen leenen. kunnen de noxrmale wer
ken die op de begrooting voor 1936 staan
(ook eenige tonnen) niet uitgevoerd worden.
Over 5 jaar behoeft de gemeente voor het
Werkfondsgeld niet meer te betalen dan 4 pet.
Als de rente op de vrije markt dan 3V2 pet. is
kunnen wij leenen en de leening van het
Werkfonds ineens aflossen. Maar als de rente
6 pet. zou zijn, hebben wij 2 pet. voordeel...
De financieele last die over 5 of 6 jaar
komt, moeten wjj nu accepteeren in het be-
lang der werkioozen.
Spreker zou graag een school in het Zuiden
der stad hebben. Het is mogelijk die te krij
gen door een combinatie met den verbouw
der school in de Wilhelminastraat voor den
Geneeskundigen dienst, want dan komt im
mers een school te vervallen.
De heer Meijers (S.D.A.P.) was niet be
vredigd door het antwoord eer wethouders.
Verbouw van de school in de Wilhelminastraat
zou spreker ongewenscht achten, want dan
komen op de begrooting de kosten van een
nieuwe school in het Zuiden der stad, alleen
ter wille van de kinderen in dat deel der
gemeente in Haarlem-Noord moeten de kinde
ren ook wel ver naar school loopen.
•Uit de overweging dat anders het nieuwe
gebouw voor den Geneeskundigen dienst in
gevaar kan komen, zou spreker alleen tegen
het voorstel van B. en W. stemmen wat het
stadhuis betreft.
Spreker stelde een motie voor om den stad
huisbouw als normaal werk uit te voeren ten
laste van den kapitaaldxenst der gemeente.
De heer Reinalda (S.D.A.P.) wethouder,
zei, dat er werk voor de werkioozen in gevaar
komt. Om dit te voorkomen, moet men over
bezwaren heenstappen. Als spreker minister
was geweest, zou hij geen geld uit het Werk
fonds gegeven hebben voor de vergrooting
van het Stadhuis Maar het is nu eenmaal ge
geven. Op grond van de gevoex-de debatten
zou spreker het plan van het Werkfonds wil
len aanvaarden. Geheel of gedeeltelijke afwij
zing zou een gevaar zijn.
Het nieuwe gebouw van den Geneeskundigen
