Doe kei mi! Snuit's fcme Baldcetiieu tiet Beieutfeijltste Kinderzegels. Britsche regeerings- leeningen. Boterspeculaaspoppen Boterletters Rome dreigt met tegensancties. 53e Jaargang No. 16089 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 4 December 1935 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOCRENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur. Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOCRENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week f 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72*4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. ADVERTENTlëN 15 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag ea aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer f 0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange on Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange Alles indier geschiktheid 600.-, Overlijden f 600 -, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Duim 250.-, Wijsvinger 150.-. Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk 30— ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim f 75.-. Verlies Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-. het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 4 December. De Heksenketel. Uit den heksenketel der wereldgebeurtenis sen begint een merkwaardig optimisme naar voren te treden. Het rust niet alleen op een gedeeltelijk welvaarts-herstel in Engeland en Amerika en op een algemeene stijging der beurzen, die ook in ons land tengevolge heeft dat men het geld weer wat ruimer laat vloeien. Want tegenover die materiëele verschijnselen, gesterkt door berichten omtrent afnemende wereldvoorraden van grondstoffen, staan on gunstige factoren. Italië, waar men de volks welvaart uitput terwille van de chimère in Abessinië, waar men zijn gouden sieraden, tot zelfs trouwringen toe, ter beschikking van den staat stelt en de parkhekken afbreekt om aan ijzer te komen, schijnt een bron van ge varen op zichzelf. De toestand in het Verre Oosten kenmerkt zich door toenemende span ning. Hetzelfde Engeland, dat zijn welvaarts herstel op zoo velerlei gebieden bejubelt, kon digt staatsleeningen van gezamenlijk driehon derd millioen pond aan, die geen ander uit eindelijk doel hebben dan maar weer zwaar der te gaan bewapenen. Henderson is dood, de Ontwapeningsconferentie is morsdood, en koersstijging op de beurzen, die natuurlijk weer in aanmerkelijke mate door speculanten beïnvloed moet zijn, verhoudt zich tot deze sombere toekomstbeelden als een tijdelijk symptoom, dat binnen een week vervaagd zou kunnen zijn. Maar toch is er stijgend vertrouwen, meer dan dat ooit in de laatste vijf jaar het geval is geweest. Zelfs onze minister-president, dien men moeilijk ervan kan beschuldigen, dat hij de zaken te rooskleurig zou voorstellen, is op timistischer van toon geworden. Misschien heeft de buitengewone gebeurtenis van de sa menwerking van tientallen volken in de toe passing der sancties tegen Italië tot de betere stemming veel bijgedragen. Zulk een samen werking heeft de wereldgeschiedenis inderdaad nog nimmer kunnen aanwijzen. Maar een vas ten grond om op voort te bouwen, ter duurza me bevestiging van een stelsel van internatio naal Recht en van collectieve veiligheid, geeft zij toch nog niet. Wel wekt zij vertrouwen als men haar koppelt aan de oplossing van de Saarkwestie en van het conflict Joego-Slavië- Hongarije na den koningsmoord te Marseille, nog geen jaar eerder. Na de lange jaren van ijdel gepraat en mislukkende conferenties is dat een reeks daden van internationale betee- kenis. Maar er zijn andere, moeilijker te definiee- ren verschijnselen. Is het, om in eigen huis te blijven, niet buitengewoon merkwaardig dat het wetenschappelijke werk van een historï- cus-philosoof als prof. Huizinga het best-ver kochte boek des jaars is? Is het niet zeer op vallend dat een zoo intens streven ontstaat tot het begrijpen van den toestand, waarin de wereld verkeert? „Een diagnose van het gees telijk lijden van dezen tijd" heeft de Leidsche hoogleeraar zijn „Schaduwen van Morgen" genoemd, en plotseling schijnt men te willen blijven stilstaan en na te denken. Men schijnt den dollen ren te onderbrekenTegenover het puerilisme, door prof. Huizinga zoo scherp en klaar gehekeld, kan men dit halthouden, deze plotselinge belangstelling voor zijn ana lyse, als een uiterst gunstige reactie stellen. Er worden natuurlijk veel exemplaren van dit boek gekocht uit snobisme. Het is mode het te lezen. Men moet er iets van weten, er over kunnen meepraten. De meestee dier exemplaren zullen wel slecht gelezen wor den. Het academische betoog is zwaar-ver- teerbare kost voor hen die zulke lectuur niet gewend zijn. Goed, maar er rest het groote fond van diepe, waarachtige belangstelling, van drang-naar-weten, dat dit werk van een ernstig en hoogbegaafd mensch omhoogge- stuwd heeft in de publieke belangstelling. Er rest de invloed die het op de geheele Ne- derlandsche pers heeft doen gelden. Er rest het feit, dat van honderden kansels in ons land preeken zijn en worden gehouden, door dit boek geïnspireerd. Al die feiten zijn be langrijker dan de bijkomende mode-factor, al mag men met deze laatste de direct-be- langhebbenden feliciteeren. Verdieping van belangstelling, streven om te begrijpen, om de grond-oorzaken van al de verwarring te beseffen en zich niet tevreden te stellen met holle woorden en schijn-succes sen zijn ook in andere landen waarneembaar. Begint een stroom van regeneratie door de wereld te varen? Wie meent dat dit vage onderstellingen zijn over vage idealismen. wie meent dat al leen „de centen" en het aantal kanonnen en gasbommen over der menschen lot be schikken, hale de schouders op. Mij deert het niet. De wereld heeft eerder haar groote regeneraties gekend, haar machtige stroo mingen die uit onzichtbare bronnen schenen Wanneer wij tobben over zorgen, Zooals in dezen crisistijd, En angstig uitzien naar den morgen, Die nieuwe zorgen brengt en strijd; Dan zien wij vaak naar onze kindren, Vol vrooiijkheid en levenslust. Hen mogen nog geen zorgen hindren, Zij zijn zich nog geen strijd bewust Laat hen vrij lachen en vrij spelen, De tijd breekt al te spoedig aan, Dat zij in alle zorgen deelen, Verbonden aan het menschbestaan. Maar dan gaan tevens de gedachten Naar 't kind, dat arm is en misdeeld. Dat door tekort aan levenskrachten Niet zorgeloos en vroolijk speelt. Dit kind, ook tot geluk geboren, Is nu reeds niet van zorgen vrij, Te vroeg is het reeds leed beschoren In onze harde maatschappij Ik hoef 't niet verder uit te leggen. Het komt alleen maar hier op neer. Dat ik u eventjes wou zeggen: De kinderzegels zijn er weer, voort te komen en een totalen keer in den loop der gebeurtenissen brachten. „Er zijn in de wereld slechts twee machten: de geest en het zwaard. Op den duur wordt het zwaard toch altijd door den geest over wonnen". Deze uitspraak van een man, die het zwaard gevoerd heeft als geen ander van Napoleon plaatsten wij twee dagen geleden aan het hoofd van deze pagina. Men moge deze waar heid indachtig zijn. Zij is een reëele basis voor optimisme in dezen tijd. R. P. Voor inlossing van oude schulden en voor bewapening. Onze Londensche correspondent schrijft: De regeering heeft plotseling en geheel on verwacht twee groote regeeringsleeningen uit geschreven voor een totaal bedrag van 300.000.000.- Zooiets heeft al wel lang in de lucht gehangen, maar men had er geen flauw idee van wanneer .deze zaak zou afkomen. Het merkwaardige van de voorwaarden der uit schrijving is, dat ze zoo weinig aanlokkelijk zijn voor beleggers. De eene leening, voor 100.000.0u0. gaat in Schatkistobligaties van 1 percent uit te geven tegen den koers van 98 percent. De andere, op langer, termijn, is Le gen 2V2 percent, koers 96.5. Maar er behoeft niet aan te worden getwijfeld, dat de leeningen binnen enkele dagen zullen zijn volteekend. Dat komt omdat veel kapitaal in het land niet in lucratieve ondernemingen kan worden belegd en dus in de banken zoo goed als niets opbrengt. De zeer lage interest, welke de re geering voor de leeningen geeft, is toch altijd nog meer dan wat de banken geven. De ban ken treden feitelijk alleen als bewaarders van kapitaal op, want ze kunnen er weinig mee doen. Geld is zeker in de geschiedenis van Groot Brittannië zelden zoo goedkoop geweest als het thans is. De twee leeningen vertegenwoordigen, ge zien de koers van uitgifte, een contante waar de voor de regeering van ongeveer 291 mil lioen. Een bedrag van 238 millioen daarvan wordt besteed voor de afbetalingen van ver vallende schulden. De regeering houdt dus een bedrag aan contanten over van 53 millioen. Dit bedrag zal wel worden gebruikt voor ver laging van het bedrag van loopende Schat kist-obligaties. Dat zal echter een tijdelijke verlaging zijn van de zoogenaamde vlottende schuld, omdat algemeen bekend is dat er straks veel geld noodig zal zijn voor herbewa pening. Wanneer de regeering met deze nieu we leeningen zoowat schoon schip heeft ge maakt voor wat betreft uitstaande verplich tingen, kan zij binnenkort vrijer het geld voor bewapening bijeenkrijgen door een nieuwe uitgifte van Schatkist-biljetten (dat is, naar wordt verondersteld, de wijze waarop de be wapening zal worden gefinancierd^. Feitelijk is de uitschrijving der nieuwe lee ningen niets anders dan een fundeerings- maatregel en de zaak is van regeeringsstand- punt en va het standpunt, van den belasting betaler bezien voortreffelijk aangepakt. Hoe wel zij een extra 52.00n.000 ontvangt wordt de jaarlijksche interestrekening voor de Schat kist niet hooger dan ze was. Voor de City staat de zaak minder goed. Zooals reeds is gezegd krijgen de beleggers de meest schaarsche be looning voor dun diensten. Maar de Kanselier van de Schatkist zal ongetwijfeld zijn invloed laten gelden bij de groote bankiers, opdat al het geld dat hij noodig heeft binnenkomt. Le leening van 10<» 000.000 is slechts voor drie maanden: maar zelfs zulk een leening op korten termijn is in de geschiedenis der Brit sche Financiën nimmer uitgegeven tegen zulk een lage rente als 1 percent. Bestel nog heden uw en Onze winkels zijn tot 10 uur geopend Tel. 10876 - 11633 - 12133 Smedestraat Wagenweg Botermarkt (Adv. Ingez. Med.) Alle niet-Italiaansche berichten uit Abessynië belachelijk en onjuist". (Van een bijzonderen correspondent.) ROME, 3 December. In officieele krin gen te Rome wordt ontkend, dat Italië een nieuw voorstel van den Franschen minister van buiteniandsche zaken Laval zou hebben ontvangen inzake de bijlegging van het Abes- synische conflict. De diplomatieke verbindin gen worden echter voortdurend onderhouden. De Fransche ambassadeur te Rome De Cham- brun had gisteren een bespreking met den onderstaatssecretaris van buiteniandsche za ken, Suvich en De Chambrun had later op den dag een bespreking met den Britschen ambassadeur Sir Eric Drummond. Het Italiaansche kabinet kwam hedenmor gen onder voorzitterschap van Mussolini bij een. Et werd een aantal wetsontwerpen be treffende binnenlandsche aangelegenheden aangenomen. Een dezer wetsontwerpen be helst de toepassing van sancties tegen diege nen. die de Italiaansche goederen- en geld markt ontwrichten, terwijl Italië den strijd tegen de door Genève opgelegde sancties voert. In regeeringskringen houdt men zich nog steeds druk bezig met de kwestie van den pe- troleumboycot, vooral in verband met het de menti der Canadeesche regeering ten aanzien van de uitlatingen van haar vertegenwoordi ger te Genève. Een regeeringsvertegenwoordi ger deelde de pers vandaag mede, dat Italië ten zeerste verbaasd doch tevens buitenge woon verheugd was door de houding van Ca nada. Het was verbaasd, omdat het niet kon gelooven, dat een vertegenwoordiger van een belangrijke mogendheid als Canada met een dergelijk initiatief-voorstel kon komen in Genève. zonder tevoren met zijn regee ring overleg te hebben gepleegd. .,De verte genwoordiger in Genève was blijkbaar aan gestoken door de daar heerschende sanctie- koorts en op hol geslagen", meende de regee- ringsvertegenwoordiger. Maarschalk Badoglio bericht, dat 200 Abes- syniërs een Italiaansche colonne ten Zuiden van Ababo hebben aangevallen. Zij werden echter verslagen en vluchtten met achterla ting van verscheidene dooden. De verliezen aan Italiaansche zijde bedroegen één offi cier en vijf inheemsc'ne soldaten. Detache menten van het inlandsche legercorps hebben het gebied van Melfa bereikt. Alle Abessyni- sche berichten over Italiaansche tegenslagen van welken aard en omvang ook worden vandaag volledig tegengesproken door de Italiaansche pers. Het Italiaansche pers- en propaganda- ministerie deelt mede, dat alle nieuws over den stand van zaken in Abessynië. dat uit andere dan Italiaansche bron afkomstig is. als „belachelijk en onjuist" moet worden be schouwd. Het ontkent o.a. dat er een enkel geval val desertie zou zijn voorgekomen onder de Italianen of onder de aan de zijde der Italia nen vechtende inheemsche troepen. Het be richt dat 80 Italianen zouden zijn gedood in de provincie Aoessa wordt eveneens tegen gesproken, aangezien zich geen Italiaansche troepen in dat gebied zouden hebben bevon den. Eveneens wordt ontkend, dat twee Ita liaansche vliegtuigen bij Daggahboer zouden zijn buitgemaakt, en dat de Italiaansche troepen hun posities te Gorahei en Gerlo- goebi zouden hebben opgegeven. iCopyright Morning Post-A.NP.i Sinterklaasviering voor onze Rubriekerfjes in de Ziekenhuizen en inrichtingen. Op Donderdag 5 December om 3 uur wordt feestgevierd in de Stichting Groot-Kijkduin. Kost verlorenstraat 70, Zantivoort, dicht bij de Tol. De volgende Rubriekertjes zijn wel kom: Cor de Graaf. Prinses Juliana, Doortje Negrijn, Ina Zekveld, Jan Blok, Kwebbeltje, Droomkoninkje, Willy Huisman, Jansje Sille- vis en Dik v. d. Bos. Op Donderdag 5 December om 6 uur in het Sint-Elisabeth's Gasthuis. Verwacht worden: Zonnedauw, Cactus-teekenaar. Gerda Korte- kaas en Martha Cornet. Op Donderdag 5 December om 5 uur in het Kinder-Tehuis Schotersingel. Verwacht wor den' Lous Kömnigh, Miep v. d. Wal, Dieren- vriendin en Annie Deelder. Op Vrijdag 6 December om 4 uur in de Kin derbewaarplaats Asterstraat 1. Verwacht wor den: Alex v. d. Klerk, Sneeuwkaboutertje, Nellie Wijntjes. Alida Lemmers, Corrie Olde- mark, Arïe Blauw, Duizendschoon. Johnnie Groot, Gerie van Lier. Jacob Meijer, Kruidje- roermijniet en Rietje Calandt. Op Donderdag 5 December om 4.30 uur in het Diacones,senhuis. De volgende Rubrieker tjes zijn welkom: Henri Meijer, Marietje Por- tegies, Kleine Sportman. Joke Verboom en De kleine Timmerman. Op Donderdag 5 December om 4.15 uur in de Maria-Stichting. De volgende Rubrieker tjes zijn welkom: Sneeuwvlokje. Lia van Lier. Turnstertje, Jasmijn. Poppekind, Annie van Putten, Hon den vriendin, Borduurster- tje, Moeders grootste hulp en Hansje Busé J. van Oldenborgh. 24 December 60 jaar. De heer J. van Oldenborgh, directeur van het Provinciaal Electriclteits en Waterleiding bedrijf van Noord-Holland, wonende te Over- veen, wordt 24 December a.s. 60 jaar. Over den levensloop van den heer van Ol- denborg vinden wij de volgende data: Ge boren 24 December 1875 te Benkoelen (Ned Indië), studeerde aan de militaire academie te Breda, 1895 benoemd tot 2e luitenant der genie. 1912 den dienst verlaten als kapitein ieeraar aan de Hooge Krijgsschool, in 1912 benoemd tot directeur van hett technisch bureau der toenmalige Staatscommissie voor de drinkwatervoorziening, in 1913 directeur van het Regeeringsbureau voor drinkwater voorziening te 's Gravenhagae, in 1919 benoemd tot directeur van het toen nog op te richten Provinciaal Waterleidingbedrijf van Noord- Holland, in 1923 tevens benoemd tot mede directeur van het Provinciaal Electriciteits- bedrijf, in 1930 benoemd tot directeur van beide bedrijven. Mr. Th. Maassen. Zilveren jubiïé van den vice-president van de Haarleraschc Rechtbank. I Het woord is aan.... Chamforh De ergste van alle mésal liances is die van het hart. Mr. J. B. Bomans. I2'/t jaar lid van Ged. Staten. Mr, J. B. Bomans werd 4 Juli 1923 benoemd tot lid van het college van Gedeputeerde Sta ten van Noord-Holland. Hij zal dus 4 Januari a.s. 12V2 jaar in dit college zitting hebben. De heer Bomans werd 11 Mei 1885 te Am sterdam geboren. In 1913 promoveerde hij in de rechtswetenschappen te Leiden. 1 Juli 1915 werd Mr. Bomans tot lid van den Haarlem- schen gemeenteraad gekozen voor de R.K. partij, 9 Juli 1917 volgde zijn benoeming tot wethouder, welk ambt hij bekleedde tot zijn verhuizing naar het Gouvernementsgebouw. Van 1919 tot 1923 had Mr. Bomans zitting in de Tweede Kamer. Schermutselingen tusschen Makalle en Antalo. TIGREFRONT, 4 December IAN.P) Langs de lijn Makalle-Antalo hebben reeds schermutselingen plaats gehad tusschen Ita liaansche en Abessynische voorposten. De Abessyniërs trokken echter spoedig terug. Met vrij groote stelligheid kan worden gezegd dat de Abessyniërs niet slechts naar Makalle oprukken, doch ook een geschikte plek zoe ken om over de Takazzc te kunnen trekken. Ten Noordwesten van Makalle heeft een lui tenant van Ras Knssa zijn onderwerping aan geboden „De Beul" niet in Haarlem. De Burgemeester geeft geen toestemming. Naar wij vernemen heeft de directeur van den Stadsschouwburg aan den Burgemeester gevraagd of toestemming gegeven zou worden voor de opvoering van De Beul" te Haar lem Het bleek, dat de Burgemeester geen vergunning zal geven voor de opvoering hier ter stede. Mr. Th. Maassen, vice-president der Haar- lemsche rechtbank, werd 1 Januari 1911 be noemd tot substituut-griffier bij het Kanton gerecht te Rotterdam. Het zal dus 1 Januari a.s. 25 jaar geleden zijn dat hij ï>ij de rech terlijke macht in functie trad. In 1913 werd Mr. Maassen benoemd tot sub stituut-griffier bij de Rechtbank te Alkmaar. In 1919 volgde zijn benoeming tot rechter bij diezelfde rechtbank. Nadat in 1925 zijn over plaatsing naar Haarlem had plaats gehad, volgde iii 1930 zijn benoeming tot vice-presi dent van onze Rechtbank. Volgens berichten uit Addis Abeba bereiden de Abessyniërs een aanval op Malakka voor. pag. 4 In een rumoerige zitting heeft de Fransche Kamer zich gisteren met de kwestie der strijdhonden beziggehouden. pag. 4 China heeft te Londen geprotesteerd tegen I de jongste actie van Japan. pag. 4 i Tweede Kamer over het af betalingssysteem en collectieve arbeidscontracten in rijksbe stekken. pag. 3 Dinsdagmiddag is in I)cn Helder een waren huis door een zwaren brand geheel ver- i woest. pag. 3 Mr. J. B Bomans is 4 Januari as. 12jaar lid van Ged. Staten. pag. 1 Het tooneclstuk ,,De Beul" zal niet te Haar lem worden opgevoerd, daar de burgemees ter daarvoor geen toestemming zal geven. pag. 1 i Dokter M. .Tessui'un te Haarlem wordt 7 I December 70 jaar. pag. 2 Drukke St. Nicolaasweken te Haarlem. pag. 2 Bij het afbreken der 26ste partij had Euwe e«n beteren stand dan Aljechin. pag. 9 Laatste Berichten pag. 7 ARTIKELEN. ENZ. R. P-: De Heksenketel. pag. 1 Speciale correspondentie: Rome dfleigt met tegensancties. pag. 1 Mr. E. Elias: Den Haag aan den vooravond van Sinterklaas. pag. 3 Van onzen Engelsche correspondent: Britsche regeeringsleeningen. Van onzen Engelschen correspondent: Chi- neeschc kunstschatten in Londen. pag. 4 Jhr. dr. J. C. Mollerus: Een Haarlemsche gemeentelijke toonzaal verdwijnt. pag. 5 J. B. Schuil over: Op Hoop van Zegen. pag. 5 J. H. de Bois over: Haarlem's Kunstschatten. pag. 3 J. H. V.: Schaakevenement te Zandvoort. pag. 2 A. D. de Groot: Het Schaakduel. Pag. 3.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1935 | | pagina 1