1
Kou in het Hoofd
DINSDAG 17 DECEMBER 1935
HAARLE M'S DAGBLAD
7
Over de Abessynische kwestie
en haar achtergrond.
Lezing van prof. dr. L. H. Grondijs voor de
Maatsch. „Tot Nut van 't Algemeen".
Voor het departement Haarlem van de
Maatschappij „Tot nut van 't Algemeen"
heeft gisteravond prof. dr. L H. Grondijs een
voordracht gehouden over het Italiaansch-
Abessynische conflict.
De spreker werd ingeleid door den voorzit
ter van het departement, mr. Julius Hoog. die
o.m. zeide, dat men het nuttig heeft geacht,
nu er zoovele tegenstrijdige berichten over het
conflict tot ons komen, het oordeel van een
deskundige over deze kwestie te hoor en.
Het woord was vervolgens aan prof. Grondijs.
Deze constateerde, dat het conflict om Abes-
synië geenszins nieuw is. Het is integendeel
een kwestie, die telkens terugkeert. Abessynië
is gedoemd een twistappel te blijven tusschen
de koloniseerende mogendheden Italië, Enge
land, Frankrijk, maar ook Amerika en Japan.
Bij de Abessynische kwesties is men altijd op
contrasten gestuit; tot aan de laatste maan
den toe hebben de tegenstellingen zich voor
gedaan. Men heeft tot voor kort gedacht, dat
de Volkenbond een sterke bescherming vormde
van het land en nu komen daar de voorstel
len van Laval en Hoare ter tafel, die bij aan
neming den weg voor lederen aanvaller open
stellen.
Alvorens dieper op dit laatste punt in te
gaan, vertelde spreker het een en ander over
de bijzondere positie, welke Ethiopië in Afrika
en tegenover Europa inneemt. Het is treffend
op te merken, met welk een meerderheidsbesef
Abessynië zich bij het, conflict laat gelden, dit
in tegenstelling met wat de geschiedenis der
andere negervolkeren in Afrika heeft geleerd.
Het rijk is trotsch op zijn zelfstandigheid en
stelt de vraag met welk recht een aanval ge
richt wordt op een land, dat reeds zoovele
eeuwen een Christelijk eiland temidden van
heidensche gebieden vormt. Inderdaad wordt
het Christendom al heel lang in Ethiopië be
leden, want reeds in de vierde eeuw deed her
er zijn intrede. De hooge geestelijkheid werd
van den beginne af benoemd door den pa
triarch der Koptische Christenen in Egypte,
zoodat al vroeg een contact ontstond tusschen
Ethiopië en de Egyptische en Byzantijnsche
beschaving. Die oude verwantschap met de
Europeesche cultuur is dan ook de oorzaak,
dat de Abessyniërs thans met zoo'n trots
voor het forum treden. Aan dat contact met
de Europeesch Christelijke beschaving kwam
een einde in de zevende eeuw met het optre
den van den Islam. De Mohammedanen be
zetten de havenplaatsen en trachtten vervol
gens het land binnen te dringen, wat wegens
de geografische hindernissen niet gelukte. An
dere penetratiepogingen zijn nadien evenmin
geslaagd en het dient thans te worden afge
wacht, wat de Italianen, die op dit oogenblik
voor de lastigste deelen van het land staan,
zullen bereiken.
Sprekende over het uiterlijk der Christelijke
religie in Ethiopië, zei prof. Grondijs dat dit
een barbaarschen indruk maakt. De kleeding
der priesters is dikwijls verwaarloosd, oude
feesten zijn in gebruik gebleven en het ambt
van geestelijke wordt al op heel gemakkelijke
wijze verkregen. Hierbij moet onderscheid ge
maakt worden met ae geestelijken der kloos
terorden, die met haar strenge leefwijze ver
want zijn aan de oude Egyptische orden. Op
vele punten staat de cultuur in Abessynie nog
op den trap der zevende en achtste eeuw. o.a.
wat de rechtspraak betreft. Deze dingen hou
den onmiddellijk verband met de ondoordring
baarheid van het land. De slavernij, die thans
zoo druk ter sprake is gekomen, heeft een
patriarchalen inslag; de slaaf wordt min of
meer in familieverband opgenomen. Goede
eigenschappen van den Abessyniër zijn z'n
gastvrijheids- en zijn nationaliteitsgevoel.
Spreker zeide veel sympathie te gevoelen voor
de wijze, waarop de Abessyniërs voor hun vrij
heid opkomen.
Prof. Grondijs behandelde verder nog de toe
spelingen van de Ethiopische keizers op hun
afstamming van den zoon van koning Salomo
en de koningin van Saba. Als afsluiting van
het gedeelte zijner lezing voor de pauze liet
spreker een aantal lichtbeelden over de cultuur
van het rijk de revue passeeren.
In het tweede gedeelte van zijn voordracht
behandelde prof. Grondijs de politiek, die
achter het Italiaansch-Abessynische conflict
oprijst, waarbij hij het gesprokene met een
serie op het doek geprojecteerde kaartjes ver
duidelijkte. Spreker zette uiteen, hoe groot de
beteekènis van Ethiopië is in de wereldpolitiek.
Hier liggen immers de bronnen van den Nijl.
die voor negen tienden of tien elfden het
water leveren, dat Egypte vruchtbaar maakt.
De Nijl ontvangt dit deel van den Blauwen Nijl,
die voortkomt uit de Abbai. ontspringende in
het befaamde Tsanameer. De katoenoogsten
van Egypte vormen een levensbelang voor En
geland en daarom is het begrijpelijk, dat de
Britten het oog op dit meer gericht houden.
Door de eeuwen heen heeft men naar de
bronnen van den Nijl gezocht. Langen tijd
heeft men den Witten Nijl voor den belangrijk
sten toevoerstroom gehouden en de door Lord
Kitchener en generaal Gordon gevoerde oor
logen speelden zich dan ook in de gebieden
om den Witten Nijl af. Nog niet zoo heel erg
ver in het verleden kwam men tot de ontdek
king, dat het de Blauwe Nijl was die de wel
vaart van Egypte en den Soedan beheerschte.
Deze ontdekking deed vele landen en
personen in contact treden met den Abes-
synischen keizer. Engeland wist Ethiopië
te interesseeren voor het leggen van een dam,
zoodat de bevloeiïng van Egypte gereguleerd
en het aantal katoenplantages uitgebreid kon
worden.
Spreker wijdde verder de aandacht aan de
rol, die Amerika en Japan in Abessynië spelen.
Het optreden van Japan is nog eens geaccen
tueerd door het huwelijk, dat kort geleden ge
sloten werd tusschen een Ethiopische prinses
en den zoon van een Japanschen katoen
magnaat.
Van de uit de laatste dagen dateer en de
Britsch-Fransche voorstellen, zeide prof.
Grondijs, dat deze geheel overeenstemmen met
het contract, dat Engeland in 1891 met Italië
sloot. De inhoud daarvan kwam neer op de
verovering van een aantal Abessynische pro
vincies door Italië, terwijl het Tsanameer aan
Engeland zou komen. Engeland zou naar spre-
ker's oordeel nooit de hulp van den Volken
bond ingeroepen hebben, wanneer Italië ook
thans nog voor die verdeeüng te vinden wave
geweest. Uit Mussolini's redevoeringen, kort
voor het uitbreken van het conflict, bleek
echter, dat Italië veel grootere pretenties koes
terde en dat de mystiek van het oude Romein-
sche Rijk met zijn uitgestrekte gebieden om
de Middellandsche Zee weer opdoemde; het
geen voor Engeland aanleiding was tot het in
nemen van het bekende standpunt.
Aan het einde van den avond heeft mr. Hoog
prof. Grondijs met. eenige vriendelijke woorden
voor zijn lezing bedankt.
Zij nog vermeld dat op de ledenvergadering,
die aan de voordracht voorafging, de beide
periodiek aftredende commissarissen voor de
Nutsspaarbank, de heeren L. A. Bouricius en
J. Wildschut, herkozen werden.
VOOR DEN-
-KANTONRECHTER
Paard doodgereden.
Voor den kantonrechter stond een automo
bilist terecht, die een ander onder zijn toe
zicht had laten chauffeeren.
Onder Lisse is ae auto, toen men met onge
veer 50 km. snelheid reed tegen een paard
gereden, dat door een militair met nog een
tweede paard werd weggebracht.
Het paard werd zwaar gewond. Pogingen de
groote wonde te hechten faalden, zoodat het
dier moest worden afgemaakt. De 20-jarige
berijder heeft het andere paard nog kunnen
vasthouden, is zelf echter gevallen en heeft
ongeveer drie weken last van deze aanrijding
gehad.
De verdachte zei dat men met gedimde lich
ten reed, omdat er een tegenligger was.
De ambtenaar van het openbaar ministerie
vond dat er dan te hard gereden was.
Een automobilist, die achter de aanrijdende
auto had gereden, was niet door den tegenlig
ger verblind geworden en had de paarden wel
gezien. Deze verklaring is destijds afgelegd,
daar de betrokkene naar Indië is gegaan.
Verd. vond dit heel begrijpelijk. Deze auto
mobilist werd niet verblind omdat hij in de
schaduw van de eerste auto reed.
Er was dien avond wel wat alcohol gebruikt:
een glaasje bier. doch de man achter het stuur
had slechts koffie gehad.
De ambtenaar eischte f 30 of 15 dagen. De
kantonrechter gaf f 25 of 10 dagen hechtenis.
74-jarige boer krijgt vier weken
hechtenis.
Slechter kwam een 74-jarige boer uit de
Haarlemmermeer er af. die zijn heele leven
reeds water bij de melk heeft gedaan.
Dat is een zeer ernstig feit, vooral wanneer
blijkt dat de overtreder hardnekkig is en
steeds weer zich aan melkvervalsching schul
dig maakt.
Dan helpt 't niet wanneer men steeds maar
beweert:
„Ik heb 't niet gedaan, ik heb 't niet ge
daan
Als alle bewijzen bevestigen dat verdachte
het wel gedaan heeft.
De ambtenaar eischte vier weken hechtenis
en hoe ernstig dit geval is bewijst het feit dat
de kantonrechter den verdachte overeenkom
stig dezen eisch ook veroordeelde.
GEMEENTERAAD.
Er wordt een vergadering van den raad der
gemeente Haarlem gehouden op Woensdag
18 December 1935 des namiddags ten IV2 ure
zoo noodig voort te zetten des avonds ten 8
ure, in de Statenzaal (Prinsenhof).
Aan de orde zal worden gesteld:
1. Mededeelingen en ingekomen stukken.
Verzoekschrift R. Blomberg om eervol ont
slag als hoofd van school no. 7.
2. Balans enz 1934 woningbouwvereniging
(a. „Eigenhaard" G. A.; b „Bloemen da al").
3. Aanvaarding schenking.
4. Vergoeding bijzondere scholen Ingevolge
de L.O. Wet 1920:
5. Ie Suppl. Kohier Straatbelasting dienst
1935.
6. Rekening der gemeente dienst 1934.
7. Ontwerp-begrooting dienst 1936 Keu
ringsdienst van Waren.
8. Verkoop inschrijvingen grootboek N.W S.
voormalige Schoterveenpolder.
9. Verkoop grond Van Nesstraat (F. Hop).
10. Aankoop strook grond Kleverlaan
(langs voorm. trambaan).
11. Beroepschrift tegen weigering vergun
ning verbouw perceel Grebberstraat 16.
12. Uitkeering 1936 gewezen zaalknecht ge
meentelijk concertgebouw.
13. Tijdelijke regeling financieele gevolgen
ontslag gemeente-personeel.
14. Aanvulling art. 109 Ambt. regl. 1934 en
art. 3 wachtgeldverordening
15. Overplaatsing onderwijzeres van school
39 (Pol) naar school 7 (Leidscheplein).
16. Verleenen eervol ontslag mej. W. E.
Huiskes als onderwijzeres aan school 3.
17. Financieele aanspraken Commissaris
van Politie bij ziekte enz.
18. Ontwerp-verordening tot instelling enz.
van georganiseerd overleg met het onder
wijzend personeel van gem. inrichtingen van
onderwijs.
19. Op'peffing toonkamer electriciteitsbe-
drijf.
20. Opheffing bureau beroepskeuze.
21. Opheffing kindertehuis.
Benoeming:
a. Tijd. leerares (Fransche taal) 2e H.B.S.
B met 5-j. c.
b. Id. (Teekenen) Middelbare School voor
Meisjes.
Crematie W. Tijmann.
Maandagmiddag vond onder groote belang
stelling de crematie plaats van den heer W.
Tijmann. oud-stationschef te Haarlem en
secretaris van de Ev. Luthersche Gemeente
alhier.
Onder de belangstellenden zagen wij de
heeren J. L. Pfundt, onder-stationschef alhier,
J. Gerritsen, oud-collega, Th. Lührs, restau
rateur en verschillende leden van den Kerke-
raad der Ev. Luthersche Gemeente, regenten
en regentessen van het Ev. Luthersch Wees-
en Ouaeliedenhuis.
Het eerst sprak de heer G. J. Sariemijn
oud-inspecteur der Nederl. Spoorwegen, die
herdacht, hoe hij toen hij 46 jaar geleden sta
tionschef te Naarden-Bussum was, met den
overledene kennis maakte, toen deze daar als
jong klerk was geplaatst. Hij bezat toen reeds
grooten ijver en groote plichtsbetrachting.
Spreker bleef steeds belang in hem stellen en
memoreerde hoe hij eerst stationschef te
Twello werd en zijn loopbaan eindigde als sta
tionschef le klasse te Haarlem. Al was spreker
niet officieel namens de Spoorwegen aanwezig,
zoo wilde hij den overledene toch danken voor
alles wat hij voor de spoorwegen heeft gedaan.
Daarna voerde de heer Bischof als kerke-
raadsmeester van de Ev. Luthersche gemeente
het woord. Het gaat ons zeer aan het hart.
zeide spreker, dat wij den heer Tijmann
moeten missen. Lief en leed hebben wij met
elkander gedeeld; er was een sterke band van
vriendschap.
Namens regenten en regentessen van het
Ev. Luthers Wees- en Oudeliedenhuis sprak
de heer van Geuns. Deze herdacht, hoe de
overledene twee jaar geleden lid van het Col
lege van Regenten was geworden en hoe hij
na eerst eenigen tijd het penningmeesterschap
te hebben waargenomen, lid werd van de fi
nancieele commissie, in welke commissie men
genoot van zijn scherp inzicht. Hij was een
beminnelijk mensch en deed de traditie van
het Huis in stand houden.
Ds. G. J. Duijvendak las het eerste gedeelte
van Ps. 90 en sprak daarna als voorzitter van
den Kerkeraad. waarvan de overledene secre
taris was. Dit ambt heeft hij steeds met nauw
gezetheid en groote toewijding vervuld. Met
groote zorg vervulde hij zijn werk. Hij nam
tijd voor de dingen en uit alles sprak zijn
warm hart. Als predikant zou eigenlijk Ds.
Brandt hier het woord hebben gevoerd, doch
deze vertoefde ten huize van de weduwe
Daarom richtte spreker woorden van troost to:
de familie. Hij besloot met gebed.
Onder het spelen van het Largo van Handel
daalde de baar. 1
De oudste zoon dankte de aanwezigen voor
hun belangstelling.
Smelt in kokend water
en adem de
dampen in
DE VERDAMPENDE ZALF
(Adv. Ingez. Med.)
De Wereldjamboree 1937.
In het Gooi of in Vogelenzang?
In het Decembernummer van het officieel
orgaan van „De Nederlandsche Padvinders"
lezen we o.a. het volgende onder den titel;
„Op den uitkijk en aan het roer":
„Vogelenzang of het Gooi? Dat is de kwestie,
die om een oplossing dringt. Het schoone
boschterrein tegen de duinen of de open hei,
omgeven door de Gooische gemeenten.
De laatste oplossing geeft financieele. mate-
rieele en organisatorische voordeelen, doch
geeft niet het bijzondere van Holland's na
tuurschoon, nocht het karakteristieke van
een groot padvinderskamp. De hei werd nog
nimmer voor een Wereldjamboree uitverkoren.
Hoe schoon de hei op zichzelf ook moge zijn,
ze eigent zich meer om het massale, dan om
het individueele tot uitdrukking te brengen.
In padvinderskringen hoopt men op het kamp
tegen bosschen en duinen; op kampvuren in
duinpannen, op de zee, die met den pas van
een padvinder juist in een half uur door de
duinen te bereiken is, want te Vogelenzang
is de afstand van het kamp door den ver
harden weg in de duinen naar zee juist vier
K.M. Zal het financieel mogelijk zijn? Zooals
het zich tot nu toe laat aanzien is het gelde
lijk verschil te groot, om dit aan het
natuurschoon en de propaganda voor Neder
land in den vreemde ten offer te brengen.
Dwingen de omstandigheden ons tot de keuze
van het Gooi, dan zullen we dit met blijmoe
digheid doen en trachten, ook het kamp op
de hei zoo goed mogelijk te doen zijn.
De financieele commissie voor de Wereld
jamboree. die zich met het beheer van het
Jamboreefonds zal belasten, is ingesteld. Die
heeft zich bereid verklaard, deze taak op zich
te nemen, hoewel ze de bijeengebrachte gel
den, die zamen slechts tien procent van
den totalen omzet der laatste twee Jambo
rees bedroegen, zakelijk gesproken, onvol
doende vond.
Daarop werd geantwoord, dat het bestuur
der N.P.V. dit bedrag als minimum noodig
heeft geacht om de uitnoodigingen te kunnen
doen, aangezien de Regeering toestemming
heeft verleend tot het houden van een Jam
boree-loterij en de uitgaven en het risico te
beperken zijn door de keuze van het Gooi, een
keuze, die ook deze leden als middel om de
aandacht op de aantrekkelijkheden van
Nederland in het buitenland te doen vestigen,
niet verkieselijk achten. Dat wij. toen het
minimum bedrag bijeen was. de uitnoodiging
gedaan hebben, vond zijn oorzaak in de over
weging. dat wij tegenover jong Nederland geen
voldoende recht hadden, deze gelegenheid on
gebruikt te laten voorbij gaan.
Het Jamboree-fonds zal gescheiden gehou
den worden van de middelen der vereeniging.
Wil men de N.V.P. spoedig aan vlottende mid
delen helpen, dan zal storting op het giro
nummer der N.V.P., no. 150484, dankbaar
worden aanvaard.
De voorzitter van Amersfoort is op het
denkbeeld gekomen om de middelen van de
vereeniging te versterken en tevens aan ver
dienstelijke toonkunstenaars gelegenheid voor
muziekuitvoeringen te geven £oor Jamboree
concerten in verschillende plaatsen, waarvan
de opbrengst aan de N.P.V. ten goede komt.
In overleg met het Internationaal Bureau
zullen op 20 Juli 1937 de contingenten aan
komen en zal op Zaterdag 31 Juli de Wereld
jamboree geopend worden en tot 10 Augustus
duren. Van 10 tot 13 Augustus zullen excursies
gehouden worden, voor zoover de middelen
zulks toelaten.
HANDHAVING DER BOUWVERORDENING.
B. en W. stellen vobr het beroep van H. J.
Bakker Hzn., gemachtigde van J. Junge, wat
betreft de afwijzing van B. en W. op de aan
vraag tot verbouw van perceel Grebberstraat
16. af te wijzen.
B. en W. hebben deze vergunning geweigerd,
omdat bij de uitvoering van dit plan de achter
het perceel gelegen open grond geheel zou
worden bebouwd en de daar geldende achter
gevelrooilijn met ongeveer 17 M2. zou worden
overschreden. Het bouwplan was derhalve in
strijd met het bepaalde in de artikelen 29, 2b
en 35, 7 der Bouwverordening.
Tegen deze volbouwing en overschrijding der
achtergevelrooilijn zou bij B. en W. geen be
zwaar bestaan indien de westelijke zijgevel
geen grootere hoogte zou verkrijgen dan 2 25
M. en het dak, onder een hoek van 45 graden
op den horizon, terug zou vallen tot de ver-
eischte dakhoogte van de garage.
Met een en ander is Junge destijds in kennis
gesteid, waarbij hem in overweging is gegeven
zijn ontwerp in den zin, als hiervoor omschre
ven, te wijzigen, hetgeen hij echter niet
wenschte te doen.
Aangezien wij de ontworpen bebouwing met
het oog op de toetreding van licht en lucht
ontoelaatbaar achten, hebben B. en W. de ge
vraagde vergunning geweigerd.
OUDERAVOND
In de tuinzaal van de Marnixschool zal a
Woensdagavond ae jaarlijksche ouderavond
der Groen van Prinstererschool en Marnix
school worden gehouden. Tevoren zal er gele
genheid zijn het werk der leerlingen te bezich
tigen en met het onderwijzend personeel
kennis te maken.
LIBERAAL-SOCIALISTISCHE BEWEGING.
Voor de Liberaal-Socialistische Beweging
zal de heer C. Verwey. voorzitter der Pers
en Propagandacommissie. Woensdagavond 13
December in de groote bovenzaal van café-
restaurant Brinkmann. Groote Markt., spre
ken over het onderwerp: „Tusschen Scylla en
Charybdis".
KERST-WIJDINGSSAMENKOMST
GEREF. KERK.
Hedenavond 17 December wordt in de Wil-
helminakerk een Kerst-Wijdingssamenkomst
gehouden, met medewerking van Ds. L. Hoor
weg Jr. (Schriftlezing), mevr. R, Best (so
praan), mevr. R. Hippe-Teudeloo (alt), A. F.
de Braai (bas), D. W. L, Mllo (orgel), het
Strijkorkest Hogenbirk en het Geref. Evan
gelisatiekoor.
Schouwburg - Jansweg.
Vereeniging Rotterdamsch Hofstad Tooneel.
Vrijdag 20 December a.s. zal door het Rot
terdamsch Hofstad Tooneel een enkele op
voering gegeven worden van het nieuwe blij
spel Rood (Rouge) van Henri Durenois.
De vrouwelijke hoofdrol zal worden vervuld
door mevr. Annie v. d Lugt Melsert-v. Ees.
Verder treden in dit stuk op: Anton Roe
mer, Theo Frenkel. Mimi Boesnach, Jan v.
d. Linden, Eduard Palmers, Hélène Berthé en
anderen.
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL
Ver. „HERMAN HEYERMANS".
EEN DOLLE STRE^C.
„Op verzoek" stond er op het programma
en dat is dus wel het beste bewijs, dat de Ver.
Herman Heyermans pleizier heeft gehad van
de opvoering van de Duitsche klucht „Een
Dolle Streek", welke eenige jaren geleden is
gegeven. En ook gisteravond was de lach niet
uit de zaal van den Jansschouwburg, zoodat
wij wel mogen aannemen, dat het publiek van
deze herhaling geen spijt heeft gehad. De
stem van het publiek is natuurlijk beslissend
voor het bestuur en het zal het dus wel on
verschillig zijn hoe de recensent over deze oude
klucht denkt. Trouwens al die Duitsche Possen
lijken zoo op elkaar, dat het er weinig toe doet,
welke men uitkiest. Het motto is „lachen,
lachen, lachen!" en als dat doel bereikt is, dan
:s men tevreden.
Toch lijkt het mij toe, dat de werkende leden
van Herman Heyermans zich in realistische
Holiandsche stukken beter thuis gevoelen dan
in een Duitsche klucht. Een groote fout bij
Heyermans is als bij zoo vele vereenigingen
dat er te veel op den souffleur gespeeld
wordt. Gisteren althans was er soms een ang
stig gedrang om den man in het hok en er
waren enkele spelers, zooals Theodoor
Steinkopf die herhaaldelijk smeekende blik
ken wierpen naar dezen redder in den nood.
Met een zoo slechte rolkennis, kan er natuur
lijk geen sprake van zijn, dat zoo'n klucht in
de opvoering de noodige vaart krijgt en tot
haar recht komt. Men vertrouwt blijkbaar te
veel op de malle situaties in het stuk, en vult
daardoor te weinig met het spel aan.
Over het algemeen was de rolbezetting ook
zwakker dan de vorige maal. Zoo moest "Ernst
het afleggen bij zijn voorganger en ook Kron-
lein. Maar gelukkig waren de heeren Poppen
en Schiffer nog in hun oude rollen en deze
twee hebben wel het meest er toe bijgedragen,
dat er gelachen werd. De heer Poppen had
plezier van zijn Jan Ongeluk, al zie ik per
Engelsche bombardeervliegtuigen
boven Cairo. Op den achtergrond
een moskee met minarets.
soonlijk hem liever in de rol van pastoor Nan-
sen in Allerzielen.
Een prettige vooruitgang mocht ik consta-
teeren bij den heer Schiffer. Deze speler was
vroeger in zijn komiekigheid wel eens wat erg
opzettelijk. Gisteren echter speelde hij veel
natuurlijker en was hij werkelijk nu en dan
komiek. Wij zagen den heer Schiffer in lang
niet zoo goed als in de rol van Bimstiel. Me
vrouw Schiffer had weer haar oude rol van
Veronika en het echtpaar Bender was dus aan
elkaar vertrouwd.
Van de dames noem ik mevrouw van Scha-
gen. die er als Oritanika werkelijk charmant
uitzag. Haar spel had zeker gedurfder en losser
kunnen zijn, maar zij bracht althans iets van
de operette-zangeres met zich mee op het too
neel. Van de twee meisjes, die Ernst het hoofd
op hol brachten, was Eva mevrouw Heiner-
raa de beste. En vergeten wij ook niet het
hondje te noemen, dat zoo zijn best deed en
zijn rol zoo uitstekend kefte.
Een Dolle Streek elscht nog al een groote be
zetting en ik zou niet durven beweren, dat aile
rollen goed bezet waren. Maar nog eens, het
doel. waarom gisteren gespeeld werd. is be
reikt. Men heeft gelachen, geschaterd zelfs en
de vereeniging Heyermans kan dus tevreden
zijn. Want het was er ten slotte om te doen
den leden een vrooüjken avond te bezorgen.
J. B. SCHUIL.
HET TOONEEL
STADSSCHOUWBURC.
„Een Vrijdagskind."
In een abonnementsvoorstelling gaf Maan
dagavond in den Stadsschouwburg de N V.
Amsterdamsche Tooneel vereeniging, directie
Alb. van Dalsum en A. Defresne een opvoe
ring van het tooneelspel „Een Vrijdagskind"
Gver de voorstelling te Amsterdam schreef
onze tooneelrecensent, de heer Schuil, reeds.
Te Haarlem genoot het stuk een niet on
hartelijke ontvangst van een flink bezetten
schouwburg. Na eik tafereel er zijn er
negen klonk applaus, vooral na het
laatste.
Als een voordeel van de film, vergeleken
met het tooneel. wordt wel eens genoemd het
feit, dat een film in ééns doorgaat, zonder
pauzen, zoodat de toeschouwer niet „er uit
raakt", wat bij een tooneelstuk in bedrijven
wél het geval kan zijn. Wanneer dit inder
daad juist is, hoezeer zal men dan telkens
„er uit raken" bij een stuk dat, zooals ..Een
Vrijdagskind", in negenen is geknipt, d.w.z.
in negen tafereelen is verdeeld. Toch blijft
bij dit stuk, al moet.de toeschouwer zich dan
acht keex met zijn gedachten in een andero
situatie veiplaatsen, de aandacht tot het
eind gespannen. Dat komt waarschijnlijk ten
deele doordat de stelling, zooeven geponeerd
over het meer uit de stemming komen bij
een tooneelstuk dan bij een film, op zijn
minst aanvechtbaar is, maar het komt ook
in dit geval door het spel van de hoofdper
sonen, dat werkelijk veel te genieten geeft.
Zooals Charlotte Kohier de gescheiden en
hertrouwde vrouw voor ons doet leven
en lijden en Fa ui Huf den gescheiden en
hertrouwden man uitbeeldt; zooals de jeug
dige en veelbelovende Bob Verstraete hun
twaalfjarig zoontje, het „Vrijdagskind
speelt, komt wel op zeer navrante wijze de
waarheid tot ons, dat bij een scheiding de
kinderen altijd de dupe van de historie zijn.
De „tweede echtgenooten" werden vertolkt
door Loudi Nyhoff eri Carpentier Alting en
lang niet onverdienstelijk, maar hun rollen
zijn niet van zooveel beteekenis als de ge
noemde, want de negen tafereelen van dit
stuk draaien om den vader, de moeder en
het kind.
De andere, ondergeschikte rollen, genoten
alle een goede vertolking, zoodat ook deze
abonnementsvoorstelling weer bevrediging
gaf aan spelers en publiek.
E.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatstwordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
Petitionnement van den
Intern. Vrouwenbond.
Geachte redactie,
Mogen wij bij het naderend Kerstfeest eefi
beroep doen op uw gastvrijheid voor den vol
genden oproep?
Het „Vrede op Aarde" lijkt voor velen bit
tere ironie. En toch als wij allen werkelijk
willen, willen de Regeeringen niets liever
dan hun zware taak te kunnen volbrengen
zonder de voortdurende onrust van oorlogs
dreiging. En dan kan er vrede komen.
Daarom heeft de Internationale Vrouwen
bond voor Vrede en Vrijheid een wereld-actie
op touw gezet, waarbij de volken hun re-
geeringen opdragen, om, met gebruikmaking
van Volkenbond, Internationaal Gerechtshof
enz. krachtiger dan ooit te werken voor het
tot stand komen van Wereldvrede. We leeren
nu de moreele kracht kennen der financieele
en economische sancties, het geweldlooze
wapen van het Internationaal Vreriesfront
der Staten.
Wij kunnen daarom nu met recht aandrin
gen op stopzetting van den universeelen bewa
peningswedloop en ze'.fs op vermindering van
de internationale bewapening als eerste stap
op den weg naar volledige wereldontwape
ning.
En daarnaast verlangen wij het eind van
de economische anarchie, door een krach
tige actie der Regeeringen in den Volken
bond.
Wij hebben hier allen zonder uitzondering
belang bij.
De Internationale Vrouwenbond verzamelt
voor deze opdracht handteekeningen over de
geheele wereld, om deze aan de Regeer in gen
en aan den Volkenbond voor te leggen. Wie
de zijne of hare (man of vrouw boven 18
jaar) nog niet op onze lijsten geplaatst heeft
zende ze op een visitekaartje, een briefkaart
of op andere wijze aan ons secretariaat Joh.
Verhulststraat 81 Amsterdam. De bond moet
:n het voorjaar 1936 kunnen spreken uit
naam van millioenen. Laat ook uw naam daar
bij zijn en zendt hem liever heden dan mor
gen.
U, geachte redactie, betuig ik, namens
onzen Internationalen Bond en de vol
ken der wereld, hartelijk dank voor uw
medewerking en teeken
mét de meeste hoogachting,
C. RAMONDTHIRSCHMANN,
presidente Nederl. Afdeeling
