I
mm
Behandeling der begrooting voor 1936.
DONDERDAG 9 JANUARI 1935
HAAR E EM'S DAG BE AD
5
Haarlemsche gemeenteraad
De eerste ronde der algemeene
beschouwingen begonnen.
(Vervolg van ons nummer van gisteren)
Benoemingen.
Hierna zou de raad over gaan tot de be
noemingen.
De heer Posthumus (s.d.a.p) had voorge
steld in de vacature Volger In de commissie
van toezicht op het L. O. te benoemen den on
derwijzer P. Schaft, die verleden jaar reeds
no. 1 op de voordracht heeft gestaan maar
toen is door den raad no. 2 benoemd. De heer
Schaft is de vertrouwensman van den Bond
van Ned. Onderwijzers. Die passeering is in
dertijd niet gemotiveerd. Daarom moet deze
zaak nu recht gezet worden. Indien men den
heer Schaft geen gewenschten persoon in de
commissie acht. dan moet dat ronduit gezegd
worden. Het gaat spreker niet om de perso
nen die nu aanbevolen worden, een volgenden
keer zal hij gaarne deze personen zelf stem
men.
De heer van Dam (V.D.) wees er op, dat
de onderwijzersorganisaties al in de commis
sie vertegenwoordigd zullen worden door den
secretaris van het N.O.G. De heer Dik die nu
ook voorgedragen wordt is lid van den Bond
van Ned. Onderwijzers.
De heer Klein (R.K.) zei, dat men ver
leden jaar niet gezegd heeft ,,wij willen niet
No. 1", maar wel wij willen No. 2. Nu is de
heer Ente No. 1 in de bedoelde vacature gezet
omdat men in hem ook een vertegenwoordiger
van de Centrale Scholen heeft.
De heer Wolzak (A.R.) vestigde de aan
dacht er op, dat de raad wel meer van een
aanbeveling afwijkt. Het is ook gebeurd bij de
benoeming van een regent van het Gasthuis.
Zoo iets wordt zonder meer eeaccepteerd.
De heer Noordhoff (S.D.A.P.»was het
nu een wraakneming?
De heer Wolzak: een herinnering.
De heer Maarschalk: Maar al gebeurt
zoo iets daarom is het nog niet goed.
De heer Weustink (R.K.) zei, dat ver
leden jaar nummer 2 is genomen, omdat dit
een zeer bekwaam en sympathiek man was,
die aan vele raadsleden bekend was.
De heer Castricum (R.K.) vond het on-
gewenscht zonder eenig overleg af te wijken
van aanbevelingen.
De heer Boes (V.D.) wethouder, zei, dat B.
en W. de zaak aan den Raad willen overlaten
Zij hebben zonder meer de aanbeveling der
commissie doorgezonden. Er is nu echter geen
reden om thans weer van de aanbeveling af
te wijken.
De heer Posthumus zeide, dat hij ook
niet goed vindt, dat indertijd zonder meer is
afgeweken van de aanbeveling bij de benoe
ming van een regent. Het N. O. G. zou nu twee
vertegenwoordigers in de commissie hebben
en de Bond van Nederl. Onderwijzers die veel
sterker is, slechts één.
De heer Van Dam: „Als wij nu van de aan
beveling afwijken, zouden wij ook een onbil
lijkheid doen in uw eigen oogen."
(Bovenstaande is reeds in een deel onzer
vorige oplage opgenomen.)
De voorzitter: De heer Posthumus be
knot de rechten van den raad en van B. en W.
Het college van B. en W. heeft alleen de aan
bevelingen der commissie aan den raad toe
gezonden. De raad is vrij in zijn stemmingen,
van afwijkingen behoeft geen uitleg gegeven
te worden. De stemming is bovendien geheim.
De heer B ij v o e t (R.K.) vroeg zich af: waar
blijft de geheime stemming als men moet gaan
zeggen waarom men een aanbevolen persoon
niet wenscht. Iets anders is het als de raad een
persoon wil wippen die al jarenlang in een
commissie of bestuur zit. Dat is destijds bij het
Gasthuis gebeurt.
De heer Noordhoff vroeg aanhouding
der stemming over deze vacature. Dan heeft
de raad den tijd om nog eens over het voorstel
Posthumus te overwegen.
Benoemingen.
Benoemd werden tot leden plaatselijke
Commissie van Toezicht op het Middelbaar
Onderwijs
(Vacature Mevr. A. H. LoeffBokma, niet
herbenoembaar): Mej. J. Berdenis van Berle-
kom.
(Vacature Mevr. I. Th. H. UilkensRens,
herbenoembaar): Mevr. I. Th. H. Uilkens—
Rens.
Vacature H. G. Cannegieter)C. A. 't Hart.
Tot personeel aan de Gem. Avondschool
voor Nijverheidsonderwijs: tot leeraar: G.
Brakel en Ir. C. de Klerk: tot tijdelijk leeraar:
A. Blok, F. J. Drost, S. Pal en Ir. H, J. Struijk.
Tot .leden der Commissie van plaatselijk
toezicht op het Lager Onderwijs:
Vacature Dr. F. P. v. d. Voorde: Dr. F. P. v.
d. Voorde.
Vacature C. M. J. Baas: C. M. J. Baas.
Vacature P. Volger: W. P. J. Ente.
Vacature Tr. M. H. Maas: Ir. W. G. Wijcker-
held Bisdom.
Vacature H. van Leeuwen: H van Leeuwen.
Vacature W. J. Speller: W. J. Speller.
Vacature J. A. Scholl: A. Meilink.
De heer Schaft kreeg 17 stemmen tegen 19
op den heer Ente.
BEGROOTING.
Algemeene beschouwingen.
Hierna begonnen de algemeene beschou
wingen over de begrooting voor 1936.
De heer Noordhoff (S.D.A.P.) begon met
een persoonlijk woord. De langdurige ziekte
van Mr. Gerritsz is aanleiding geworden, dat
de heer Reinalda tot tijdelijk wethouder werd
benoemd. Daardoor is spreker in diens plaats
benoemd tot fractieleider, waardoor sprekers
fractie tijdelijk beroofd is van haar hoogst be
kwamen leider.
Spreker betreurde de publicatie van mede-
deelingen over het afdeelingsonderzoek in de
pers. Heeft een ambtenaar daaraan schuld?
Spreker gelooft het niet. Als raadsleden in
lichtingen aan de pers gegeven hebben, is dat
ook ongewenscht, de afdeelingsvergaderingen
hebben een vertrouwelijk karakter.
Het officieele afdeelingsverslag en het ant
woord van B. en W. zijn dit jaar lang uitge
bleven. Is het niet mogelijk een volgend jaar
het afdeelingsverslag eerst te publiceeren en
het antwoord van B. en W. later?
Spreker wijdde daarop beschouwingen aan
de laatste stembusuitslagen. Het percentage
van de partijen die samenwerkten voor de sa
menstelling van het college van B. en W. slonk,
de Vrijzinnig Democraten zelfs van 12.49 op
6.23%. In totaal slonken de V.D., V.B., R.K.,
A.R. en C.H. van 59.15% tot 50*53%. Juist dus
nog een fractie boven de 50, maar slechts zeer
weinig. Bij de laatste raadsverkiezing is zeer
duidelijk gebleken dat een belangrijk deel dei-
kiezers zich van die partijen hebben afgekeerd.
De meerderheid die deze 5 partijen in den
raad hebben is feitelijk geen meerderheid
meer. De S.D.A P. is bij de laatste verkiezingen
zeer sterk in stemmen-aantal vooruitgegaan.
Er zijn reeds ritselingen gehoord over een
mogelijke andere groepeering in den raad.
maar tot feiten is het nog niet gekomen. Als
wij nog in de dagen van St. Nicolaas waren,
zouden wij zeggen; „vol verwachting klopt
ons hart".
De samenstelling van het college van B. en
W. is geen afschaduwing van de sterkte der
partijen. De S.D.A.P. is na verkiezing bereid
geweest de verantwoordelijkheid te aanvaar
den door twee wethouders te leveren. In den
raad is bij de stemming voor de wethouders
deze bereidverklaring genegeerd.
Een krachtig bestuur voor de gemeente is
thans meer dan ooit noodig. Vooral nu er een
schemering komt van een mogelijk herstel.
Spreker wijst op het Plan van den Arbeid
van de S.D.A.P. en het N.V.V. Het heeft tot
blijdschap gestemd, dat dit plan zooveel aan
dacht heeft getrokken. Anders verzwijgt men
meestal wat de S.D.A.P. doet, maar dit is nu
gelukkig niet gedaan. De waardeering verdient
het Plan ook volledig.
In de afdee'.ingen van den raad is er ook
reeds over gesproken.
Spreker geeft een korte uiteenzetting van
het Plan van den Arbeid. Er moeten zooals
men weet groote werken door de Overheid
uitgevoerd worden, opdat de koopkracht dei-
bevolking zal stijgen, wat weer invloed zal
hebben op de rijksinkomsten. De critici zeg
gen nu. dat de geldmarkt niet gedoogt, dat
voor dit Plan een geldleening van 600 mil-
lioen gulden te sluiten. Dit pessimisme is
evenwel niet gewettigd. Heeft het Staats-
crediet in Zweden geleden door het sluiten
van een groote geldleening voor Openbare
Werken. Neen immers, integendeel, 't staats-
crediet is daar gestegen. De Jan Salie-geest
moet uit ons land verdwijnen.
De aanpassingspolitiek van de regeering
Colijn vernietigt de koopkracht der bevol
king. daarom moet die politiek bestreden
worden. De koopkracht moet juist opgevoerd
worden.
De S.D.A.P. -zal het college van B. en W.
gaarne steunen als voorstellen gedaan wor
den tot uitvoering van groote werken.
In dezen raad is aan de orde gesteld de
ordening van de winkelbedrijven. Spreker
betreurt het dat dia ordening een crisis
karakter heeft gekregen. De zaak moet meer
in het algemeen bekeken worden. De geheele
ordening van den middenstand moet nu
onder oogen gezien worden. Dat is beter dan
iederen keer een klein stukje van de quaestie.
Het college v&n B. en W. heeft geen pro-
ïram. Wij weten niet wat het college wil.
Het gaat teveel in de richting „Wij doen wat
onze hand vindt om te doen". Maar dat is
niet genoeg. Wat wil het college in de toe
komst doen inzake de conjunctuur-beheer-
sching. B. en W. zouden goed doen een pro
gram voor jaren op te stellen. Als
alle overheidscollege's dit deden, zou de con
junctuur beter beheerscht kunnen worden.
Spreker zal met belangstelling kennis ne
men van de resultaten van de studie van
B. en W. inzake nieuwe annexatie-plannen.
De Nieuwjaarsrede van den burgemeester
was een pleidooi voor een nieuwe annexatie.
Het is abnormaal te achten, dat Haarlem
in de toekomst gebukt zou moeten gaan on
der fina-ncieele lasten, als annexatie uit
komst daartegen zou kunnen brengen.
B. en W. kunnen rekenen op den steun
van de S.DA.P. inzake hun politiek jegens
het tekort op het Pensioenfonds, maar in de
toekomst zal deze aangelegenheid toch meer
afdoende geregeld moeten worden.
Spreker hoopt dat het college van B en W.
er in zal slagen om de verdere' verhooging
van de spoorbaan tot een goed einde te
brengen, want dit zou een zeer belangrijk
obiect voor de werkverruiming zijn.
Is het voor de werkverruiming niet moge
lijk bij het Openbaar Slachthuis een kunst
ijsbaan aan te leggen? De winter met ge
woon ijs is blijkbaar uit den tijd.
In verschillende plaatsen is een onderzoek
ingesteld naar den zezinstoestand der werk-
loozen. Er is in 1917 gezegd: „er zal in Ne
derland geen honger geleden worden". Mis
schien is dat nu niet meer te zeggen.,..
(Geroep: „Ja, bij de Stille Armen". Een an
dere stem: Ja. maar die bedoelen zij niet).
Die interruptie is ongepast. Ik wil trach
ten het begrootingsdebat op peil te houden,
maar als men den verkeerden weg op wil,
dan kunnen wij ook van ons afslaan.
Ik kan wel zeggen dat ook wij betreuren
dat er honger geleden wordt in gezinnen van.
niet-gesteunden. Maar wij zijn ook overtuigd
dat er in gezinnen van eesteunden gebrek
geleden wordt. Wij vragen daarom ook aan
B. en W. van Haarlem een onderzoek naar
den toestand in de gezinnen der werkloozen.
De werkloosheid onder de jeugdigen moet
ook zoovee! mogelijk bestreden worden.
Daarom moet Haarlem het bureau voor be
roepskeuze niet afschaffen, want het Is spre
ker bekend, dat de regeering binnenkort zal
aandringen op het onrichten van informa-
tiebureaux voor jeugdige werkloozen
De S.D.A.P. heeft bij den raad eenige voor
stellen ingediend die eenig geld zullen
kosten. Maar dit uitgaven zijn verantwoord.
In de gemeente Haarlem kan goed werk
gedaan worden als de partiien die het wil
len elkaar vinden. De S.D.A.P. rekent daarbij
niet op den steun van een partij die zich
naar de heeren in Rusland richt.
De heer Peper (communist): kom, kom
niet zoo somber!
De heer Noordhoff vervolgde, dat op
betere basis met andere partijen is samen
te werken.
De heer Bijvoet (r.-k.) sprak allereerst
zijn boste wenschen uit voor het spoedige
herstel van wethouder Mr. Gerritsz. (Ap
plaus)
Spreker achtte het vrij doelloos in te gaan
op de beteekenis van stembusuitslagen. Het
ziin in het algemeen slechts kleine verschui
vingen geweest. Moeilijk is evenwel na te
gaan waardoor de kiezers zich hebben laten
leiden. Het kan niet tegengesproken worden
dat de S.D.A.P. in 5 jaar van 30 op 31.7 pet
der stemmen is gekomen.
De heer Reinalda (s.da.p.): uw cijfers
zijn onjuist.
De heer B ij v o e t verdedigde de tegen-
VRAAGT POLIS VOOR 2
JARIGE VERZEKERING VAN
LAMPEN
EN REPARATIEKOSTEN
SCHOïERWfcG 1 TELEFOON 16659
(Adv. Ingez. Med.)
woordige samenstelling van het college van
B. en W. De stroomingen die in den raad be
staan moeten zooveel mogelijk in het college
vertegenwoordigd zijn. In het college zit een
vertegenwoordiger van de S.D.A.P.. van de
R.-K., van de Prot. Christelijke groepen en
van de Vrijz. groepen. Spreker zou haast zeg
gen: „mijn liefje, wat wil je nog meer?"
Er was in den stembus-uitslag geen reden
om daarin verandering te brengen. Het zou
iets anders zijn als een strooming tot één
lid ingeslonken was. Waarom zou de S.D.A.P.
nu twee mannen in het college moeten heb
ben. Spreker zou bij de wethoudersverkie
zing zeker op eén S.D.A.P.'er gestemd hebben
als de S.D. leden eerst gestemd hadden op
de andere groepen. Daarom is toen door
spreker en de zijnen blanco gestemd voor
den soc.-dem. wethouderszetel.
Spreker behoort niet tot degenen die het
Plan van den Arbeid toejuichen, maar even
min schaart hij zich onder degenen die het.
afbreken.
Het Plan behoort evenwel niet in den Haar-
lemschen raad besproken te worden, de aan
gewezen plaats om het te bespreken is de
Tweede Kamer.
De heer Noordhoff heeft gezegd, dat de
wethouder van financiën van Haarlem niet
te bang moet zijn om leeningen te sluiten
voor het uitvoeren van groote werken. Inder
tijd heeft de heer Joosten het college van
B. en W. evenwel gewaarschuwd tegen het op
voeren der leeningen. De tijden zijn blijkbaar
veranderd!
Spreker kan het college van B. en W. zijn
vollen steun geven. In deze onzekere tijden
moet een college zich niet binden aan een
program.
c Het is niet juist, dat er te weinig initia
tief van het college zou uitgaan. De situatie
van de gemeente is evenwel zoo dat men
moet oppassen niet te verdrinken. Het is
juist goed, dat het college niet verder wil
grijpen dan de arm reikt, anders krijgt men
een verrekten arm, met alle narigheden die
daarvan het gevolg zijn.
Het is goed dat Haarlem voor de Perso-
neele Belasting van de 4de naar de 3de
klasse is gebracht, vooral omdat dit in het
belang der groote gezinnen is. Het is wel
jammer dat daardoor de opcenten van 160
op 185 gebracht moeten worden. Een verge
lijking heeft spreker evenwel geleerd, dat de
voorgestelde verandering in het belang der
groote gezinnen is, terwijl de kleine gezin
nen slechts weinig meer zullen moeten be
talen. Maar met nadruk wil spreker zeggen:
tot- 185 opcenten en beslist niet meer. De
SDA..P. wil nu eenige voorstellen aanbe
velen die tengevolge zouden hebben, dat deze
opcenten verhoogd zouden moeten worden.
Dit moet met beslistheid worden afgewezen.
Voor velen zou hei de druppel zijn die de
emmer doet overloopen.
Hetgeen het college van B. en W. doet
ter bestrijding der werkloosheid, heeft spre
kers instemming. Het is juist gezien dat B.
en W. niet het hoofd in den wind gooien en
tegen de regeeringsmaatregelen ingaan. De
gemeentelijke autonomie moet niet in gevaar
gebracht worden, temeer omdat het raam van
die autonomie steeds kleiner wordt. Wat de
gemeente kan doen binnen de rijlksvoorschrif-
ten wordt te Haarlem steeds gedaan. Als er
een gaatje is, zit de wethouder er voor als
een muis. Daarvoor verdient den wethouder
aller dank.
Wanneer de gemeente ook iets zou kunnen
doen voor de Stille Armen, zou spreker dat
zeer toejuichen. Met het lot dezer getroffenen
is hij zeer begaan.
Wat het voorstel-Kuiper betreffende het
verstrekken van gas, el'ectriciteit en water
tegen den kostenden prijs aan de minst-
draagkrachtigen aangaat, is door B. en W.
uitgerekend, dat dit aan de gemeente
in dezen tijd van financieelen nood f 270.000
zou kosten. Het is duidelijk dat dit offer niet
gebracht kan worden. Hoewel het voorstel
dus op zich zelf goed is, kan het niet voor
aanneming in aanmerking komen. Evenmin
het voorstel van Engelen, want dat gaat in
denzelfden geest.
Spreker wenscht tenslotte aan het ooilege
van B. en W. in deze moeilijke tijden wijs
heid van boven om te arbeiden in het belang
der gemeente, (applaus).
De heer Visser (C.H.) -begon met te zeg
gen, dat de heer Noordhoff blijkbaar onaan
genaam getroffen was door zijn interruptie.
Maar de heer Noordhoff is nog niet lang in
onzen raad. Mijn interruptie was nog slechts
een zwakke ritseling bij de orkanen die ik
in den loop der jaren van de zijde der S.
D. A. P. heb moeten doorstaan.
Wat den verkiezingsuitslag betreft, is te
constateeren, dat de 14 zetels van de S.DA..P.
niet in overeenstemming zijn met de juiste
verhoudingscijfers. Het gemiddelde is name
lijk te hoog. Het Volk heeft zelf uitgerekend
dat de S.D.A.P. tot een percentage van 31.8
kwam. op 39 raadzetels zou dit dus beteeke-
nen 12.3 zetels en dus geen 14. Dit is een
gevolg van het onjuiste stelsel der evenredige
vertegenwoordiging
Feitelijk sluit deze begrooting met een te
kort, want de post voor onvoorzien is veel
te laag. Nu zijn er voorstellen door raads
leden gedaan die hooge uitgaven zouden
worden. Er moet evenwel beslist voorkomen
worden dat de opcenten op de Personeele Be
lasting opnieuw verhoogd zouden moeten
worden.
Er is wel eenige afbraak gedaan aan de goede
outilage van het onderwijs, maar wij zijn er
toch in geslaagd om het onderwijs op goed
peil te houden. Ook is het toe te juichen dat
veel gedaan wordt voor de verdere ontwik
keling van jeugdige werkloozen. Het is echter
jammer, dat de georganiseerde cursussen niet
beter bezocht worden.
De kunst en de kunstenaars verkeeren in
zeer moeilijke omstandigheden. Wat gedaan
kan worden ter verlichting moet het college
steunen.
Het gezag in onze gemeente moet zoo hoog
mogelijk gehouden worden. Spreker erkent,
dat de positie van den burgemeester moei-
De minister van binnenlandsche zaken heeft
gezegd, dat de strijd tegen de zedelijke ver
wildering tot de taak der gemeenten behoort.
Het is bijvoorbeeld verkeerd dat zooveel jonge
menschen bijna dag-aan-dag naar de bios
coop gaan. Onder de bezoekers der bioscopen
is de categorie der jonge mannen het grootst.
Er is geroepen: „hij zit weer op een van
zijn stokpaardjes?" Dit beeld is evenwel ver
keerd, als iemand een heele stal strijdrossen
heeft, past het beeld van een stalpaardj-
niet. (gelach).
Ik gun de menschen wel eens een bezoek
aan de bioscoop, maar aan het geregeld be
zoek zijn vooral voor jonge menschen nadee-
den verbonden. Er is te Haarlem wel een
filmkeuring, maar die belet blijkbaar niet, dat
er wel minder gewenschte films vertoond
worden. In dit verband wilde spreker ook
wijzen op enkele schouwburgvoorstellingen en
opvoering van revue's. Spreker heeft een
revue op Eersten Kerstdag in het Gem. Con
certgebouw gezien die niet vertoond had
moeten worden. (Geroep: bent u daar geweest
op Eersten Kerstdag?).
De heer Visser: als ik niet zelf geweest was.
zou men zeggen: je hebt het alleen van hoo
ren zeggen. Ik heb daar dan gezien, dat een
mensch, het beelddrager der Schepping, zich
verlaagde om een naakt zwijn voor te stellen
Het college van B. en W. en den raad moe
ien zoo besloot spreker trachten om
door goede samenwerking door deze moeilijke
crisistijden heen te komen.
De heer Wolzak (A.R.) begrijpt dat het
college van B. en W. doordrongen is van de
noodzakelijkheid om zooveel mogelijk te be
zuinigen. Toch gelooft spreker dat B. en W.
nog niet ver genoeg zijn gegaan. B. en W.
hebben in hun toelichting op de begrooting
nog f 40.000 bezuinigingen aangekondigd,
maar nu de nota verschenen is, blijkt dat een
groot deel van de f 40.000 verkregen is door
een toevallige stijging van uitgaven. B. en W.
hebben wel eenige bezuinigingsvoorstellen
ingediend, maar het resultaat daarvan heb
ben B. en W. veel te hoog aangeslagen. De
opheffing van het bureau voor beroepskeuze
en van het Kindertehuis zullen niet de bespa
ringen geven die B. en W. becijferd hebben.
Welke groote bezuinigingen heeft de be
zuinigingscommissie („Coba") uitgewerkt.Kan
de raad de rapporten van deze commissie
eens inzien?
De bezuinigingsinspecteur heeft aan de
gemeente geld gekost, misschien is dit ook
wel het geval met ,.Coba".
Haarlem ls gedwongen .ter wille van de con
currentie der randgemeenten, zijn belastin
gen zoo min mogelijk op te drijven. De an
nexatie van 1927 heeft Haarlem geen finan
cieel voordeel gebracht, daai'om moet ter
dege overwogen worden wat een nieuwe an
nexatie zou brengen. Als de bedoeling daarvan
alleen is om in de toekomst de belastingen te
kunnen verhoogen zonder vrees voor concur
rentie der randgemeenten, dan zou het beter
zijn de nieuwe annexatie te laten rusten.
De dienst van Maatschappelijk Hulpbetoon
heeft te veel gedaan wat toekomt aan den Ar
menraad. Dat is verkeerd. Het personeel van
Maatschappelijk Hulpbetoon breidt zich dan
ook steeds uit. Alles wordt naar dien dienst
getrokken. Dat is niet juist.
B. en W. hebben de storting in het Pen
sioen fonds ter dekking van het tekort belang
rijk moeten verlagen. Daaruit blijkt wel de
financieele onmacht der gemeente. Zullen B
en W. voor deze daad de goedkeuring krijgen
van het college van Ged. Staten?
Nu de S.D.A.P. zitting heeft in het college
van B. en W„ heeft ook deze partij de ver
antwoordelijkheid aanvaard voor het beleid
van het college.
Ds heer Noordhoff heeft gezegd, dat het
bijzonder onderwijs zich niet bij de bezuini-
gingspolitiek heeft aangepast. Dit verwijt is
evenwel onjuist. Bij het openbaar onderwijs
zijn in ons land veel meer kleine scholen dan
bij het bijzonder onderwijs.
In ons land kan gelukkig nog niet gespro
ken worden van honger-lijden. Nederland ver
keert gelukkig nog in gunstige omstandighe
den vergeleken bij andere landen. Ons volk
kan God dankbaar zijn.
De Avondzitting
De heer Castricum (R.K.) begon met
mede te deelen, dat hij sprak als gewoon lid
der rechtsche fractie, als lid der R.K. Staats
partij. Er schijnen blijkbaar nog menschen te
zijn, die ten onrechte meenen. dat hij nog
voorzitter der Rechtsche fractie is, dit be
hoort al twee jaar tot het verleden.
De verkiezingen hebben voor enkele par
tijen verliezen gebracht. Het democratische
element is versterkt. Daarover verheugt spre
ker zich. De V. D. partij is achteruit gegaan
omdat indertijd 5 zetels behaald zijn omdat mr.
Slingenberg, wethouder van financiën, 'lijst
aanvoerder was. Toen hebben "blijkbaar velen
op hem gestemd die niet tot zijn politieke
partij behoorden.
Deze laatste verkiezingen hadden een waar
dig verloop. Er is niet met oneerlijke strooi
biljetten gewerkt.
Wanneer men vele jaren lid van den raad
is. ziet men meer in de cijfers dan nieuwe
leden. Vele posten hebben een geschiedenis
Voor 1934 werd het tekort op de begrooting in
tonnen geschat. Om dit gat te dekken zijn
de gas- en electriciteitsprijzen verhoogd, maar
ook de loonen van het gemeentepersoneel
werden verlaagd. Door de houding van den
burgemeester is toen voor het lagere perso
neel een slechtere regeling aangenomen dan
de raad aanvankelijk had bedoeld. Waren die
offers voor 1934 wel absoluut noodig? Nu is
gebleken dat de rekening over 1934 sloot met
een batig saldo van f 452.000.
Daarom vragen raadsleden zich af: is het
voor 1936 ook wel zoo ongunstig als B. en W.
voorstellen? B. en W. stellen het ook nu weer
somber voor, geen enkel voorstel uit den raad
dat eenige uitgaven vordert, heeft de sym
pathie van B. en W.
Spreker heeft indertijd tegen de begroo
ting voor 1934 gestemd, o.a. uit de overwe
ging, dat de kleine gebruikers te veel voor
gas en electriciteit moesten gaan betalen.
Het blijkt nu wel dat hij twee jaar geleden
goed heeft gezien.
Spr. ging verschillende ramingen van 1934
na om te concludeeren, dat zoowel vele uit
gaven als inkomsten zijn meegevallen. Daaruit
blijkt, dat de ramingen niet al te precies zijn
geweest. Het is, eerlijk gezegd, al te gek ge
worden.
Het Plan van den Arbeid van de S.D.A.P,
zal een zekere stimulans moeten zijn, ook
voor ons gemeentebestuur, om de zaken wat
ruimer te zien en niet al te angstig te zijn
voor zekere uitgaven.
De gemeente moet niet steeds leunen op
het rijk om geld te vragen voor werkverschaf
fing. De gemeente is best in staat zelf iets
te doen.
Een taak der gemeente is verder om de vaste
- lasten voor de bevolking zooveel mogelijk te
lijk is, daar hij rekening moet houden met I verlagen, dus lagere prijzen voor gas, elec-
velerlei stroomingen. Maar de burgemeestertriciteit en water, alsook lagere huren. Spre-
zou toch nog wel iets meer kunnen doen. ker heeft het yoornemen voor te stellen de
gas- en electriciteitsprijzen geleidelijk naar
beneden te werken. Het is een onhoudbare toe
stand dat nu menschen 's avonds in het
donker zitten omdat de gemeente de prijzen
te hoog heeft opgevoerd. Spreker zal stem
men voor de afschaffing van de meterhuren
voor muntmeters.
Voor het werkfonds kunnen werken uitge
voerd worden als verhooging van de spoor
baan en het leggen der groote rioleering.
andere werken die een normaal karakter dra
gen moeten op de normale wijze op de arbeids
markt gebracht worden. Hierin schieten B. en
W. te kort.
Het is niet goed dat de lasten van het tekort
op het pensioenfonds te veel naar de toekomst
verschoven worden.
B. en W. komt een woord van lof toe voor
hetgeen gedaan wordt voor ontwikkeling der
werkloozen. Ook de leider dezer cursussen,
de heer De Munnik, verdient lof.
B. en W. willen nu bevorderen dat jeugdige
werkloozen in het particuliere bedrijfsleven
worden opgenomen. Waarom hebben B. en W.
de nijverheids-commissie die hier ter stede
reeds eenige jaren bestaat, uitgeschakeld?
De vakcentrales wachten nog altijd op het
antwoord van B. en W. op hun verzoek om
vergoedingen te geven aan de penningmees
meesters voor het vele werk dat zij voor de
gemeente doen.
De heer Kuiper heeft een voorstel inge
diend over de gas- en electriciteitsprijzen.
Spreker is niet gewoon persoonlijk te zijn,
maar de houding van den heer Kuiper jegens
spreker is soms zeer onaangenaam (Geroep:
hebt elkander lief.) Hij heeft spreker eens ver
weten onbekookt in zijn redeneeringen te
zijn. Nu doet hij zelf een voorstel dat 270.000
zou kosten. Spreker zou nu ook iets kunnen
zeggen van een onbekookt voorstel.
Spreker heeft eenige vergaderingen geleden
gezegd, dat hij er zich over verheugde, dat het
democratische element in den raad bij de
laatste verkiezingen versterkt was. Toen heeft
de heer Reinalda hem verweten, dat hij, niet
tegenstaande die blijdschap, gestemd had voor
de tegenwoordige samenstelling van het col
lege van B. en W„ Spreker kan nu wel zeggen,
dat als de S.D.A.P. twee wethouders zouden
krijgen, ook de R,K. recht zouden hebben op
twee wethouderszetels.
De heer VanEngelen (R.D.P.)wel twee
R.K. wethouders, maar niet alle twee van d©
R.K. Staatspartij.
De heer Castricum: ik kan niet zeggen,
dat ik het tegenwoordige college van B. en W.
goed samengesteld vindt, te meer omdat ik
verwacht, dat in het college een democrati
scher stemming zal komen, nu de verkiezingen
den raad in een democratischer richting
hebben gestuurd
Wat de actie van den Middenstand tegen
de coöperaties betreft, meent spreker, dat als
coöperaties goed bestuurd worden, zij alles
zins reden van bestaan hebben.
De heer Peper (communist) zei, dat dit
de 5de crislsbegrooting is die hier behandeld
wordt. De arbeiders lijden onder deze crisis
het hardst. Het aantal werkloozen gaat naar
boven. De ellende in hun gezinnen' is zeer
-.root. De kapitalistische klasse is er niet in
.eslaagd om de crisis te temperen. Herstel
op normale basis is niet meer te verwachten.
Nu wordt gewerkt aan de voorbereiding van
een nieuwen oorlog. Men heeft zich al ver
trouwd gemaakt met den komenden oorlog,
„omdat het niet anders kan". Men vergeet
dat het in dien oorlog zal gaan om het al of
niet. zijn van de menschheid.
Het kapitalisme grijpt hoe langer hoe meer
naar de methode van het fascisme.
De voorzitter: denkt u er om, dat wij
aan de Haarlemsche begrooting bezig zijn?,
De heer Peper:ik ben pas aan mijn aan
loopje (gelach).
In' enkele landen is er eenige opleving, maar
voor de arbeiders heeft dat geen verlichting
gebracht. Alleen de kapitalisten profiteeren.
er van. Alleen Rusland maakt een uitzon
dering.
In Nederland gaat het bedrijfsleven nog
altijd achteruit. Haarlem maakt geen uit
zondering. Met de grootste moeite kan men
hier de begrooting sluitend maken.
De voorzitter heeft geweigerd te antwoorden
op sprekers vragen over het verbod van de
opvoering van „De Beul" te Haarlem. Ambt-
genooten van den burgemeester in andere
steden hebben wel op desbetreffende vragen
van den raad geantwoord. Het behoeft dus
ook niet beneden de eer van onzen burge
meester te zijn. Door de nu aangenomen hou
ding wordt de eerbied voor het gezag niet
ediend.
De communisten kunnen zegggen. dat zij
bij de laatste verkiezingen het allersterkst in
stemmen-aantal zijn vooruitgegaan, ook al
is het aantal zetels niet gestegen. 800 stemmen
der communisten hebben aan de S.D.A.P. een
zetel bezorgd.
De S.D.A.P. had in September kunnen weten,
dat zij kon bewerken dat er een college van
B. en W. gevormd zou worden, dat sympa
thiek stond tegenover de arbeidersbelangen.
De S.D.A.P. is evenwel meegegaan met de bur
gerlijke partijen, wat in 't nadeel der teleur
gestelde arbeiders is. z
Het Plan van den Arbeid der S.D.A.P, is in
strijd met het klassebelang der arbeiders. Er
zitten wel eenige goede dingen in, die door de
communisten aanvaard worden, zooals werk
verruiming en steunverhooging. Als de S. D.
A. P. met zulke plannen komt, is ze van onzen
steun zeker, al heeft de heer Noordhoff ook
gezegd, daarbij niet te rekenen op den
steun van „slaven van Moskou".
Er gebeuren bij het Maatschappelijk Hulp
betoon nog dingen die niet door den beugel
kunnen, hoewel spreker gaarne aanneemt,
dat dit tegen de bedoeling van den wethouder
is.
Het is zonde dat de heer Visser geld heeft
uitgegeven om in het Concertgebouw de ont
aarding van den mensch te zien. Hij kan
die ontaarding overal vinden. Wat gebeurt
er op de oorlogsvelden?, daar is alles mensch-
onteerend.
Er Ls te Haarlem thans zooveel op perso
neelsuitgaven bezuinigd, dat spreker een mo
tie heeft ingediend om den raad te laten
uitspreken, dat er in 1936 geen personeel meer
mag worden ontslagen. De gemeentediensten
worden verwaarloosd.
Voor het gemeentepersoneel dreigt weer een
verlaging van de loonen. Zwijgen de raadsle
den daarover maar? De raad moet bij motie
uitspreken, dat de loonen niet verlaagd mogen
worden. De motie van spreker is evenwel door
geen andere partij gesteund, zoodat zij weg
gewerkt is.
Te Haarlem zijn te weinig vereen igingsee-
bouwen. In dit tekort moet voorzien worden.
In Amsterdam zijn verschillende vereenigings-
huizen gesticht en de exploitatie gaat goed.
Dit kan hier dus ook. Daarom heeft spreker
een motie ingediend om in die richting te
werken, opdat hier spoedig een eerste gebouw
geopend zal kunnen worden.
(Zie ook pag 7.\
