mZGZÏÖWDI Blijft Fit! H.D. S. V. P. licht U i in Twee wereldhuizen van Nederlandschen oorsprong. BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD VERTELLING ZATERDAG 1 FEBRUARI 1936 H A A R L E M'S DAGBLAD 7 Nieuwe dienst der Fransche P T. T., die perfect werkt. (Van onzen Parijschen correspondent Onze vol-ijverige minister van P.T.T., Georges Mandel, die elke week een nieuw idee heeft en ook in de perfectie uitvoert! heeft gemeend dat de nijvere Parijsche be volking het recht heeft om dezelfde facilitei ten te vinden als die Amerikaansche side- seeing-tourist, die te vier uur 's nachts in eer- dancing een ander boordje vroeg waar 't zijne in zwijm was gevallen, en die inderdaad tien minuten later een hagelwit ander 39-je vond. Wel ja, in een wereldstad als Parijs moet. al les mogelijk zijn; zoo gek mag men 't niet kunnen verzinnen of er moet iets op kun nen worden gevonden en dat, dank zij onze telefoon. Het feit, dat het de zon belieft onder te gaan moet voor twintigsteeeuwers niet het bevel zijn, dat héél het leven zooveel uren moet stilstaan. Als het iemand te 3 uur des nachts opkomt een malsch kippetje te eten met een fleschje Graves en als hij terzelfder ure dadelijk wil weten, wie de latijnsohe leermeester van Spinoza was of in welk jaar Djibouti Fransch grondgebied is geworden, dan moet hij daarover niet een heelen nacht watertandend liggen piekeren. En als hij op een ander uur van den dag of den nacht bloemen wil zenden aan een dame of een plaats wil bespreken in een schouwburg of hij wil dadelijk gelijk hebben waar iemand juist met hem wedt dat 't zus en zoo is, terwijl hij een andere meening heeft, dan moet dadelijk aan die verlangens kunnen worden voldaan er. op die vragen afdoend worden geantwoord. Toen dan ook enkele energieke Franschen bij minister Mandel aanklopten om zooiets mogelijk te maken met behulp van de tele foon, zei de bewindsman onmiddellijk zijn medewerking toe en zoo is dan dat hoogst interessante bureau, dat S.V.P. heet, tot stand gekomen. Het bureau is gevestigd in een groot gebouw in de Rue de Monceau. Op de binnenplaats tientallen motoren en rijwielen en een heele equipe loopjongens die dag en nacht gereed staan om uit te rukken. In een groote zaal een veertigtal telefonisten, die de enorme standaard bedienen. En in de di rectie-kamer vertelt de directeur ons, hoe 6.V.P. werkt. Stelt u voor, dat u thuis zit en iets wilt weten of iets noodig hebt; u neemt de telefoon en vraagt (of u geeft u zelf de aansluiting op de drie letters)S.V.P, 't Gesprek begint: S.V.P. luistert. Hier meneer Xmijn telefoon Is no. boo veelwilt u me zeggen met wie Karei 1 van Engeland ls getrouwd en wanneer? Zeker meneer, wilt u me 50 seconden toestaanKarei I van Engeland huwde Henrietta van Frankrijk op 11 Mei- 1625. Mercinu wilde ik u nog vragen of u niet een adres kent waar ik een tijgerhondje kan koopen Daarvoor moet u zijn rue X. no. Y. Wilt u me voorts, waar ze geen telefoon hebben, bij de firma Z. drie zak Engelsche anthraciet laten bestellen en me morgen ochtend om zeven uur wekken en me gedé- tailléerd het nieuws uit Genève geven. Meneer, uw anthraciet wordt morgen ochtend geleverd; u kunt er van op aan, dat we u klokslag 7 uur zullen wekken en te 7 uur 02 bellen we u opnieuw op om u het gedetail leerde nieuws van Genève te geven. Mooihoeveel ben ik u schuldig? Voor het beantwoorden van de vraag over het historische feit één franc, voor het tijger-hondje ook één franc, voor de bestel ling vijf francs en voor de rest één en twee francs. Goed ik zal u dat bedragje zenden? Derangeer u nietwanneer u uw te lefoon-rekening betaalt vindt u daarop het ons verschuldigde en u kunt 't dan voldoen! Dt dialoogje is maar een van de vele voor beelden welke we tijdens ons bezoek aan het bureau S.V.P. kregen. Om een proef te stel len. Zoo vroegen we bijzonderheden over den afsluit-dijk van de Zuiderzee. Nog geen mi nuut later vertelde de beminnelijke telefo niste ons precies de lengte, den tijd, dat er aan is gewerkt, de kosten en tientallen an dere bijzonderheden. Op de vraag: wie was de latijnsche leermeester van Spinoza kwam onmiddellijk het antwoord: Franciscus van I JOHANN STRAUSS, kleinzoon van den groo- ten Weenschen musicus en componist, wordt 16 Februari 70 jaar. Hij is violist, dirigent en componist van dansmuziek en is met zijn orkest ook in ons land opgetreden. den Ende. Wie de vrouw van Johan van Ol- denbarnevelt was? Maria van Utrecht. Van wanneer dateert in Nederland de herziening van de Grondwet? Die is gemiblieeerd in de Staatscourant van 4 en 5 December 1887. We moeten eerlijk bekennen, dat we een beetje beduusd wai'en en onze vraag was na tuurlijk: maar hoe in vredesnaam, is 't mo gelijk om dadelijk op zooveel uiteenloopende vragen een goed en afdoend antwoord te kun nen geven? In de eerste plaats beschikken we na tuurlijk over een groote documentatie op na genoeg elk gebied. Onze telefonisten en onze redacteuren zijn geen gewone telefoonmeis jes, maar allen specialisten, op een bepaald gebied. Die heeft medicijnen gestudeerd, die is opgeleid in de chemie of in de historie of in de litteratuur, allen hebben ze een acade- mischen graad. Nu komt het natuurlijk voorpardon Hallo, ja.U vraagt ons de juiste be schrijving in bijzonderheden van de kleeder drachten en sieraden in 't einde van 't Ro- mensche Rijk.zeker, we kunnen u dat ge ven alleen vereischt dat nasporingen en ik zou u willen vragen of u twee uur geduld zoudt willen hebben, dan krijgt u het in de kleinste detailsDe kosten zullen tien francs bedragen. Ziet u, daar hebt u nu zoo'h geval: een film-onderneming vraagt ons dit voor het monteeren van een film. Buiten ronkte al een autotje en één van de redacteuren, die in de archieven en in de Na tionale Bibliotheek volkomen thuis is, is al op weg om de volledige documentatie samen te stellen en binnen de twee uur te leveren Hoe we het fnancieel bolwerken? Wel, ten eerste geeft het ministerie van P.T.T. ons een aanzienlijke reductie op alle communica ties. De honden-koopman bij wien men dank zij onze inlichting een tijgerhondje gaat koo pen. de steenkolenhandelaar, ze vragen na tuurlijk niet beter dan ons een commissie te geven. Zoo ook de apotheker die een slaap middel verkoopt welke een zenuwachtige me vrouw dank zij onze bemiddeling 's nachts om vier uur laat thuisbezorgen. Het hééle geheim is dat men nooit het ant woord op een vraag, al lijkt die ook nog zoo vreemd mag schuldig blijven. We hebben daarom, als de bibliotheek onvoldoende zou blijken, overal, in alle milieu's corresponden ten, En 't mooie er van is dat de telefoon uitstekende zaken maakt, dat we aan honder den werkloozen intellectueelen vooral werk verschaffen, We hebben nu al, in 't be gin van ons bestaan, tusschen de vier a vijf duizend vragen per dag te beantwoorden en Ik verklaar u op mijn woord, dat SV.P. nog nimmer een bevredigend antwoord is schul- ig gebleven. 'n Beetje ontmoedigd hebben ook wij dan maar geen andere vragen willen stellen. HENRY A. TH. LESTURGEON. Oef 't* Oef '/f Off Oefening 177 is een springoefening, waar we deze week mee beginnen. Staande op één been. wordt het andere ver naar achteren gekruist, zonder dat die voet aan den grond komt. Nu even oppassen, dat u het evenwicht niet verliest; dan wordt het gekruiste been krachtig zijwaarts geslingerd." Tegelijk ma ken we een zijwaartschen sprong. Om het nog even duidelijker te zeggen: als u be gonnen bent met het linker been te kruisen komt u na den sprong ook op het linker been neer. Van deze eenvoudige oefening is nog vrij veel te maken. Het is namelijk de be doeling, dezen sprong groot te maken, niet zoozeer door een harden afzet, maar vooral door een krachtig opslingeren van het ge kruiste been. Dit "kunt u bereiken door vlak voor het moment van springen den romp omlaag te brengen. Probeert u deze oefening ook eens links en rechts achter elkaar in een bepaalde maat. bijvoorbeeld drie tellen huppen na het neerkomen, zoodat u in dien tijd gelegenheid hebt het andere been naar achteren te kruisen. Oefening 178 is alleen maar een kracht oefening, Mits niet overdreven, kan het geen kwaad een enkele maal zoo'n oefening in te lasschen. We beginnen in ligsteun; (dat is steunend op handen en voeten, waarbij het lichaam een rechte lijn vormt) de handen beschrijven een grooten kring, waarbij de voeten het middelpunt van den cirkel vor men. Oefening 179 is er weer eens een voor twee personen, die staande met de ruggen tegen elkaar beginnen. De ar. n worden stevig in elkaar gehaakt, waarna een van beiden lang zaam voorover buigt. De ander komt daardoor op zijn rug te hangen. Dezen stand even vol houden, waarbij de „bovenman" het zich Waar Fransch vernuft en Hollandsche energie samengaan (Van onzen Parijschen correspondent). Toen in 1926 de Fransche franc op zulk een onrustbarende wijze viel, zoodat het ministerie Herriot na 48 uren te hebben „ge regeerd" ijlings zijn ontslag moest indienen bij den President der Republiek, riep Ray mond Poincare onmiddellijk de hooge directie van de Banque de Paris et des Pays-Bas bij zich. Hij aarzelde geen oogeniblak, teneinde den franc te redden om aan deze instelling plein pouvoir te geven, de vrijheid om te koopen en te verkoopen naar goeddunken en dat met een ongelimiteerd crediet. En ziet: (en in fifnancieele kringen wordt heden nog dit buitengewone feit als een schitte rend voorbeeld aangehaald) met maestro heeft de Banque de Paris et des Pays-Bas den veldslag gewonnen. Amsterdam, Berlijn Londen en New York, alle markten en beur zen waar men reeds op het Fransche failliet had gewed, moesten wijken voor de krach- tigen tegenaanval van de B. de P. Het hoeft dan ook geen verwondering te wekken dat deze instelling het eerste financiële 'huis is Frankrijk is geworden en dat telkenmale dat Frankrijk verplicht is tot belangrijke finan- cieele operaties over te gaan, de Banque de Paris et des Pays Bas er mede wordt be last. In alle ondernemingen, in alle kwesties met het buitenland, hetzij voor leeningen, hetzij voor het escompteeren van schatkist bonnen, vinden we weer den naam, die ons, Nederlanders bijzonder moet treffen. Welis waar is de B. de P- geheel Fransch, maar de relaties met Nederland zijn zeer nauw. Namen als Voute. Crena de Iongh. Van Walrée, Tegelberg, klinken in onze Holland sche ooren even sterk als die van een Emile Moreau, van een Finaly of een Pillet Wall in Fransche. De rol welke de Banque in het afgeloopen jaar heeftl gespeeld was des te belangrijker nu we de absolute zekerheid hebben dat Frankrijk en Nederland de twee kampioenen zijn voor het behoud van den goud-standaard Als ooit twee landen het met elkaar eens zijn geweest op een of ander gebied dan zijn het wel deze twee die elkaar ontmoeten op nog wat moeilijker kan maken door de bee- nen gestrekt omhoog te tillen. Voor evenwichtige menscheh volgt dan nog Oefening 180. Liggend op de knieën wordt één been naar voren gestrekt, zonder den grond te raken. Als u in dezen stand het evenwicht kunt be waren, moet u eens langzaam het boven lichaam achterover buigen. Maar dat valt niet mee! -TT.T.- KAMMEIJER. Leeraar Lich. Opv. M.O. T:J,: door ELSA KAISER. Geld Vijf jaar lang had Willem een hopelooze liefde voor Marianne gekoesterd en lang zaam aan was hij gaan begrijpen dat deze liefde hopeloos zou blijven. Dus had hij Ma rianne grootmoedig zijn onvei-woestbare vriendschap aangeboden, om zoo doende toch in haar nabijheid te kunnen blijven Op een morgen ontving hij een briefje van Marianne met het verzoek even bij haar te komen. Hij vond haar bleek en lusteloos in een stoel zitten, de armen willoos op de leuningen. „Wat scheelt er aan, ben je ziek?" infor meerde hij ongerust. ..Ik ben nooit ziek", antwoordde Marianne met een vermoeid lachje, maar er is iets ver velends. iets onbegrijpelijks in mijn leven gekomen en nu ben ik absoluut mijn even wicht kwijt." „Mijr. hemel, wat is er gebeurd?" riep Willem verschrikt. ,,Ik heb een erfenis gekregen", fluisterde Marianne met een grafstem. Willem herademde. „Ik feliciteer je! Soms heeft het geluk dezelfde uitwerking als ver driet. namelijk dat het verdoovend werkt, maar troost je, kind, dat kom je te boven." Zij schudde treurig het hoofd. ..Tusschen mij en geld. is iets vreemds." zeide ze pein zend. ..Deze erfenis is een slag in het gezicht van mijn ervaringen. Zij sticht een hopelooze verwarring in mijn leven „Arm kind. troostte Willem, „Vat het niet zoo tragisch op, je zult er aan wennen, men went nergens zoo gauw aan als aan geld!" „Ik haat gemeenplaatsen!" riep Marianne met fonkelende oogen en sprong uit haar stoel op. Luister eens „Ik luister al vijf jaar, mijn engel", herin nerde Willem bescheiden. Marianne deed alsof ze het niet hoorde. „Je weet, begon ze, dat ik rijk geweest ben, zóó rijk, dat iedereen met mij wilde trouwen, zóó rijk dat ik sseifs begon te denken, dat ik lee- lijk was en dat is eigenlijk heelemaal het ge val nietIs het wel?" „Integendeel." haastte Willem zich te zeg gen. ,Jk wantrouwde alle mannen en iedereen, ik geloofde geen woord van hetgeen ze mij zeiden, ik verloor mijn argeloosheid, mijn vroolijkheid.Ellendig geld. dacht ik, woest, arme meisjes hebben lief en worden bemind om haar zelf en ik? Ik sloot mij aan bij iedereen die arm was. ik vluchtte voor het geld, maar het volgde mij, het was aan mij gehecht en was mij trouw, trouw alsals Wacht maar. dacht "ik, ik wil van je verlost zijn en ik nam Erik's aanzoek aan. Nu je kent hem. hij was vreeselijk arm. hij bezat heelemaal niets. Ik liet het beheer van mijn vermogen aan hem over. Ik wilde geen cent hebben en wilde nergens van weten, ik wilde alles, ieder dubbeltje, aan Erik vragen. Maar ik voelde mij gelukkig bij deze regeling, voor het eerst wist ik niets van geld af. Maar ik had toen nog niet begrepen, dat het iets le vends is, dat het aan iemand verknocht kan zijn. dat het blijft bij hen die het lief hebben. Het begon mij dus te plagen en toen ik zoo een poosje niets bezeten had, wilde ik het plot seling v/eer hebben, ik verlangde ernaar. Maar omdat mijn man niets bezat wilde ik hem niet plotseling alles afnemen. Ik stelde hem daarom voor samen te deelen. „Wat wil je deelen, lieveling?" vroeg hij. „Dat wat nog over is." Er was niets over. maar dat was Erik's schuld niet. Hij had mij dikwijls genoeg ver antwoording willen doen. maar ik had nooit geluisterd. Wij waren beiden zoo jong en wij hadden geen van tweeën begrip van geld. hij niet omdat hij het nooit gehad had en ik niet cmdat ik het altijd gehad had. Wij gin gen van elkaar en ik leerde mijn tweeden mar. kennen. Hij was erg rijk. ik vond dat wel niet prettig maar het hielp niet, het geld wilde bij mij zijn .Je leefde toen in groote luxe", zei Willem zacht en het klonk als een verwijt. .Ja dat scheen zoo", gaf zij toen. „Maar je moet weten hoe het ging. In het voorjaar vroeg mijn man. „Wat heb je noodig?" Ik maakte een lijst van alles wat ik mij ver beeldde noodig te hebben. „Ga het koopen, ik betaal", zei mijn man. Dat ging in den zo mer, herfst en winter evenzoo. Ik kreeg meer dingen dan ik noodig had. maar celd kreeg ik nooit! Mijn man hield van geld en ver eerde het, daarom bleef het bij hem. want hij scheidde er niet van voordat hij er iets zeer waardevols voor in de plaats had gekregen. Hij gaf her mij niet. omdat hij bang was dat ik het zou weggeven of verliezen. In mijn eerste huwelijk vroeg ik geen geld omdat het van mij was en in mijn tweede huwelijk vroeg ik het niet omdat het niet van mij was." „Er. ben je daarom gescheiden?" vroeg Willem .Kec-n. daarom niet. luister maar. Ik wilde geld hebben, ik moest en zou het in mijn hand voelen en ik verkocht daarom een paar zeer kostbare bijoux. Dat gebeurde in den zomer en wij waren toen op ons landhuis, mijn man kwam driemaal in de week naar de villa als zijn zaken het toelieten. Toe^ ik het geld voor de juweelen eenmaal in handen had wilde ik er plezier van hebben. Je weet dat ik erg veel van kinderen houd. ik besloot dus een kinderfeest voor de kin deren uit den omtrek te geven. Ik kocht al lerlei leuke dingen en een massa luchtballons en nog allerlei lekkers en ook vuurwerk. Ik koos voor het feest een dag uit, waarop ik wist dat mijn man niet zou thuiskomen. Maar juist, toen het vuurwerk werd afgesto ken hoorde ik een auto op den straatweg aankomen. Het was mijn man! Het geld had zich op mij gewroken. „Waarom is hier vuurwerk voor al die vreemde kinderen?" riep mijn man boos. Ik probeerde hem uit te leggen dat ik de kinderen gelukkig had willen maken, maar hij begreep het niet. Wij kregen oneenigheid. ook over die verkochte juweelen. enfin na een paar maanden waren wij gescheiden. Maar nu dan. nu verdien je toch zelf geld. de bladen betalen goed voor je werk. het geld heeft zich dus weer met je verzoend?" meen de Willem. „Neen, zei Marianne peinzend, „het is heel gek, maar het schijnt nog boos te zijn. het. is er bijvoorbeeld nooit a'.s ik het erg noodig heb. het komt altijd te laat of te vroeg.Het plaagt mij en het houdt mij voor de gek, nu ook weer met deze erfenis, zij verstoort mijn heele leven." Marianne's oogen vulden zich met tranen. „Kindje houd je toch kalm. bedenk eens hoe heerlijk het voor je is, wat je allemaa! met het geld kunt doen!" riep Willem vroo- ljjk. „Dat is het juist'', snikte Marianne, „daar heb ik ook aan gedacht." Willem keek ver bluft. „Nou dan?" vroeg hij onzeker, „waarom huil je dan?" „Omdat, snikte Marianne, „de Bank waar het geld gestort is geworden, vanmorgen juist zijn betalingen heeft gestaakt, ze zijn failliet het flfnaneie-terreir.. We kunnen, uiteraard in deze kolommen niet afdalen in technische details, ons doel is slechts om de aandacht te vestigen op twee ondernemingen van wereld-naam die vooral ons, landgenooten, zullen interesseeren, iedereen zal begrijpen dat men dankzij het wijze beleid en de voor zichtigheid van de Banque de Paris et des Pays-Bas de situatie volkomen meester is. Trouwens, de laatste aanvallen tegen den goud-standaard, in Frankrijk en in Neder land, zijn te pletter geioopen tegen de on overwinnelijke vesting, het bolwerk wiens be velhebbers het Fransch vernuft aan de echte Hollandsche energie paren. Dit wetend, herademde men dan ook toen men vernam dat de Banque de Paris et des Pays Bas samen met Lazard frères opdracht hadden gekregen om het concordaat van de Société André Citroën te regelen. Toen André Citroën, de Europeesche Ford. den 3en Juli 1935 overleed, hebben we in deze ko- iommen een biographie gewijd aan dezen genialen man die van puur Nederlandschen oorsprong was. Zijn eenige fout (als men 't zoo mag noemen) was dat hij te groot zag. De crisis had Citroën in een lastige positie gebracht evenals een ander groot-industrieel Michelin.-Maar met het bestaan of verdwij nen van een fabriek als die van Citroën, werd het leven van tientallen duizenden menschen op het spel gezet en voor het eco nomische leven van Frankrijk zou een defi nitief sluiten van de fabrieken een ware catastrophe zijn. Toch bestond die vrees en vooral op het oogeniblik toen de geniale stichter en leider overleed. Men zag onmid dellijk waar de schoen wrong. André Citroën had alles te grootscheeps opgezet; hij was niet de man die als een zuinige boekhouder op de kleintjes lette die de noodige bespa ring zouden hebben kunnen geven. Dadelijk heeft de Overheid zich met het geval bezig gehouden en der Banque de Paris et des Pays Bas en het huis Lazard frères opdracht ge geven de financieele leiding van het enorme bedrijff op zich te nemen. Als leek zal men er zich moeilijk een denkbeeld van kunnen vormen wat dat wil zeggen: het gaat er niet alleen om een paar stevige lendenen, een reserve van millioenen in een wereldreputatie te zetten onder een bedrijf dat een deficit heeft, maar men moet ook de middelen vin den om de kwaal te genezen, verbeteringen aanbrengen, bezuinigingen invoeren en de onderneming weer rendabel maken. Deze titanen-strijd is het niet typisch: B, des Pays-Bas die Citroën moet wegsleepenl heeft ze aangebonden en heel Frankrijk in alle kringen en standen, van den kleinen werkman, bankwerker, smid of schilder, tot aan bedrijfs-chef, directeur of bankier, ziet met stijgende verbazing hoe dag aan dag de Citroën-ondernemingen weer meer op stoom komen, hoe ze weer haar oude kracht herwinnen en hoe ze zich andermaal ontwikkelen, zooals vroeger in de dagen van volle activiteit en voorspoed. De geniale financieele leiding maakt het rembourseeren van oude schulden weer mo gelijk; de zeer makkelijke emissie om het kapitaal te verhoogen met 135 milüoen toon de aan dat het absoluut vertrouwen is terug gekeerd. De uitgestrekte werkplaatsen en ateliers in Asnières. in Clichy. aan de Quai de Javel. gedurende eenigen tijd gesloten, gaan weer open en als men zoo tegen het sluitingsuur langskomt en men ziet hoe weer duizenden en nog eens duizenden werklieden zich huiswaarts spoeden, dan begrijpt men eerst welk een weldaad het voor een volk is instellingen te bezitten zooals die welke we hier noemden. Nog eens. we herhalen het: natuurlijk eerbiedigen we de nationaliteit van deze twee machtige instellingen, ze zijn Fransch. maar 't is ons toch aangenaam m de namen van Citroën en van de Banque de Paris et des Pays-Eas niet alleen een klank te vinden, maar ook, gepaard aan het Fransche vernuft, de energie welke onzen Nederlandschen stam eigen is. HïENRY A. TH. LESTURGEON. GEMENGD NIEUWS. Het Australische wonderhout, de boemerang. Over het algemeen maakt, men zich in Europa een verkeerde voorstelling omtrent dit wapen. Vaak vindt men de volgende ver klaring: Boemerang, het gebogen werphout der Australische inboorlingen, dat. wanneer het zijn doel mist. weer in een groote boog bij den werper terug komt. In werkelijkheid is dit slechts bij één soort het geval. De boemerang, die terugkeert, is een speciaal soort en wordt slechts bij sportieve spelen gebruikt. Het is een onjuistheid, dat de boe merang in geheel Australië verbreid is. Er zijn tal van stammen, die nog nooit een boe merang gezien of er van gehoord hebben. Professor D. S. Davidson van de universi teit te Pennsylvania is tot de conclusie ge komen, dat er drie soorten van boemerangs zijn en dat iedere soort nog verschillende modellen kent. Sommige soorten hebben zelfs een lengte van ongeveer twee meter, doch deze worden slechts bij groote festivi teiten gebruikt. De werphouten. die de eigenschap van het teruekeeren bezitten, vindt men in West-Australië in grooten ge tale. Werpknotsen vindt men op Tasmanië, in West- en Zuid-Australië.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 13