De Maris-tentoonstelling
in Amsterdam.
De beteekenis van den
Indischen dans.
/T7 INGEZONDEN
K/ /TUKKEN
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1936
HA ARE EM'S DAG BÉ AD'
15
yKUN/T IN UTIEBEr^l
INDISCH BALLET.
MENAKA.
Het tweede optreden van de Hindoe-danseres
Menaka en haar ballet heeft ons geen nieuwe
indrukken gegeven van deze Indische dans
kunst. Ook nu werden wij getroffen door de
fabelachtige techniek van deze dansers en
danseressen, het sterke rhythme, de onverge
lijkelijke gratie der vrouwen, de prachtige
plastiek van Ramnarayan, de vlugheid
vooral in de armbewegingen van Gauri
Shankar en de kleurenweelde der costuums,
Wij voelden wel weer heel. duidelijk, dat de
dans voor deze Indische dansers een eere-
dienst is.
Het programma van gisteren was voor ons,
Westerlingen, nog interessanter dan dat van
den eersten avond, omdat het niet zoo vol van
voor ons raadkélacht-ige symbolen was. Reeds
dadelijk die, eerste dans, de Kreeda Nritya was
prachtig van Oostersche sfeer. Hoe mooi en
bevallig van bewegen dat voortschrijden van
die twee jonge meisjes met de waterkruiken
on .nun hoofd, van welk een aanbiddelijke
jeugd dat gracieuse dansen om de bron. En
hoe licht en speelsch die vlieger-dans van
Malati en Gauri Shankar met dat telkens laten
vieren en intrekken van het vliegertouw.
Ook was er thans een veel grootere plaats
ingeruimd voor het. dansen van Menaka. Een
vreugde vooral was het haar weer terug te zien
in Usha, waarin zij het ontwaken van de aarde
bij het aanbreken van den dag weergeeft, een
dans, die zij ook 5 jaar geleden op haar pro
gramma had. Hoe fijn en etherisch, die lichte,
golvende armbewegingen der danseres, wan
neer alles tot leven opbloeit, hoe geestig en
voornaam het trippelen van den pauw met dat
breed uitplooiend kleed en daarna Menaka's
extatische dans, wanneer de dag is aangebro
ken.
Van welk een te ere gratie was ook de dorps-
dans met die golvende bewegingen der armen
en het kleurenspel van deivbreeden uitwaaien
den en cirkelenden rok!
Dit dansen blijft altijd van nobele distinc
tie, zelfs, in het speelsohe koketteeren met den
man, zöoails in Yovana Nritya, den dans van
de jeugd. En het is ook steeds van een sierlijke
bevalligheid. Ik denk hier bijvoorbeeld aan
dat zich ontdoen van de juweelen van Radhika
in het ballet na de pauze en dat zich weer
sieren en opmaken voor Shri Krishna, wan
neer hij zijn komst heeft aangekondigd. Zeer
sterk herinnert zij mij in dezen dans vooi-al
in haar arm- en hoofdbewegingen aan Jod-
jana in zijn IJdelen Koning.
Ook nu was Ramnarayan bewonderenswaar
dig in zijn plastiek, vooral in zijn dans van
Shiva. Hij deed daarin telkens denken aan
een beeld van klassieke schoonheid. Ramna
rayan is in zijn dansen een Indische godheid,
Gauri Shankar blijft meer de mensch in zijn
vlugge bewegelijkheid en zijn vurige gepas
sioneerdheid. En welk een eenheid is er in
dat dansen en de muziek! De bellen van de
banden, welke zij om hun enkels dragen, ge
ven even sterk en zeker steeds het rhytme
aan als de slag- en snaarinstrumenten van
het Indisch orkest. Er is hier een duidelijke
overeenkomst te herkennen met den Spaan-
sehen dans, zooals een Escudero dien gaf.
De belangstelling voor dezen tweeden dans
avond was helaas niet veel grooter dan
bij het eerste optreden van Menaka en haar
dansgroep. Maar de bijval was spontaner en
warmer, zoodat deze Indische dansers toch
misschien op hun verdere tournee een goede
herinnering aan Haarlem zullen meedragen.
J. B. SCHUIL.
SCHILDERKUNST
(Stedelijk Museum).
Na uit Den Haag naar de hoofdstad te zijn
overgebracht zet deze tentoonstelling haar
werk van opfrissching der vereering voor dit
wondere drietal broers: Jacob, Willem en
Matthijs, voort. Er is méér dan toeval in dit
met breed gebaar hervatten van een bewonde
ring voor wat men erkende vaste waarden
weet, er is ook iets in van een zich willen ont
trekken aan de oververmoeidheid, waardoor
men, door te overvloedige experimenten op
schilderkunst-gebied, de laatste tientallen
jaren bevangen raakte. Door het Haagsche
Museumbeheer als typisch Haagsch verschijn
sel in de nieuwe museumsgebouwen gefêteerd
is dat feest van algemeener beteekenis gewor
den doordat een onuitgesproken verlangen be
vredigd werdin de kunst van gisteren de rust
van het bereikte te mogen stellen tegenover de
onrust van het te wispelturig experiment in de
kunst van vandaag.
Hoezeer wij ook bereid zijn dat verlangen
te eerbiedigen en persoonlijk ons verheugen
over de herleefde belangstelling in wat de
picturale glorie onzer jeugdjaren uitmaakte,
het valt niet te ontkennen dat der Marissen
kunst historie, zij het dan schitterende historie,
geworden is en dat de kunst van heden, zoo ze
al gelijkwaardige grootheid in zich verborgen
mocht houden, toch op andere wijze zich zal
ontwikkelen. Maar het nuttig effect dezer op
leving ligt in de les die het levenswerk dezer
broeders (en hun vrienden) nog immer bevat
en te vaak veronachtzaamd werd: zonder kun
de geen kunstwerk en het kunstwerk vóór het
gethéoretiseer er over. Veel van wat wij later
als mislukking hebben moeten erkennen
dankte zijn schipbreuk aan de negatie dier
grondstellingen. Is het dan te verwonderen dat
men weer op zijn verhaal tracht te komen bij
dit drietal geniale schilders die zoowel de
kunde bezaten als het theoretiseeren verme
den. Want zelfs ten opzichte van den wonder
lijken Matthijs geve men niet te zeer aan de
neiging toe allerhand onschilderkunstige din
gen in zijn werk „hinein zu interpretieren"
hetgeen zoo vaak op stuitend slijmerige wijze
geschiedde. Het zou immers best kunnen zijn
dat zijn meest verdroomde, verwaasde dingen
der latere jaren juist de grens beduiden die
met schilderkunstige middelen niet meer te
overschrijden was, en hij zichzelf daar, als
voor een gesloten poort staande, manifesteert.
Doch wat deert dat onze bewondering voor
een schilderij als het Meisje met de Geiten
(uit Glasgow) waarin zoowel de schilder als de
dichter in Matthijs het volle pond krijgen en
daardoor een meesterwerk voor alle tijden ont
staat. Wie ter tentoonstelling dit schilderij
goed in zich opneemt heeft, mijns inziens, van
Matthijs' grootheid een onvertroebeid beeld
mee naar huis genomen. Wat, schilderend, te
hereiken was, is hier bereikt: een droom kreeg
Torm door een groot artist die zijn aandoening
Volkomen beheerscht. Tegenover dit doek
staande heeft men geen oogenblik het gevoel
dat de grens van het met verfmaterie bereik
bare is overschreden en, als bij de groote scha
penhoedster, de emotie in een nevel is opge
lost. Het visueel genot dat dit Schotsche schil
derij schenkt is volstrekt niet minderwaardig
aan de raadselachtige aandoeningen die de
bijna mediamieke ijlheid van sommig laatste
\verk oproept; al naar onze eigen geaardheid
zullen wij óf deze óf het andere verkiezen.
De figuur Thijs Maris blijft van het drietal
de gecompliceerde, de meest omstredene, de
meest vereerde. Nimmer zag men geloof
ik zooveel van zijn werk bij elkaar, en al
mist men enkele sublieme dingen die de jaren
door, in ons geheugen gehecht zijn gebleven,
als het Meisje met de vlinders, dat in de
prachtige reproductie in kleur, ik meen door
Buffa uitgegeven, indertijd zooveel harten
staltoch is hier een niet licht weer-kee-
rende gelegenheid met deze uitzonderlijke
kunstenaarsfiguur een intiemer contact te
krijgen..
Aanvankelijk loopen Jacob en Thijs niet zoo
ver uit elkaar. Behalve dan dat Thijs, zooals
Jacob zelf dadelijk erkende, veel knapper was.
Maar al heel spoedig blijkt hij ook de meest
vatbare voor de gedroomde schoonheid van
het onwezenlijke, terwijl Jacob's kunst hoe
onafhankelijk ook van de natuur toch in deze
voortdurend haar steun en uitgangspunt blijft
vinden. De Duitsche romantiek van een Rethel
vond in Matthijs weerklank; Jacob, nuchter
der en positiever, vond in de schilders van
Barbizon een even romantische, doch minder
maanzieke reeks mentoren, die hem voor het
zich verliezen in bespiegeling en mijmerij geen
aanleiding gaven. Ook Thijs onderging den
invloed van Parijs en de Barbizonners doch hij
verwerkte dien reeds anders en nadat zijn
levenslot hem in '77 voor goed naar Londen
gevoerd had, raakt de geestelijke samenhang
met de broers geheel oo den achtergrond.
Het is prachtig op deze tentoonstelling de
fases van Matthijs kunstenaarsinzicht te vol
gen.
Het wordt dan begrijpelijk dat vroege akademie
studies van de twee broers vaak voor eikaars
werk verwisseld zijn geworden. Maar nog vóór
hij naar Londen gaat en hij te Parijs de twee
beroemde hier aanwezige stadsgezichten
'schildert, is de scheiding al compleet. Voor het
wonderlijk mooie Souvenir d' Amsterdam"
fungeerde waarschijnlijk een foto als intermé
diair, maar wel zelden zal de foto voor den
kunstenaar vereerender taak volbracht heb
ben. En „De vier Molens" vroeger in de John
Day-collectie, zouden uit de herinnering aan
de Haagsche geboorte buurt der Marissen in
Parijs geschilderd zijn, wat weer op verwant
schap met Jacob wijst, die ook zijn eigen ste
den bouwde, maar naar den geest toch reeds
zoo geheel anders van opvatting is. Alleen de
wijde ruimte geeft ook Thijs even magistraal
als Jacob. Zoo men de schilderij slechts uit
reproductie kent, denkt men een omvangrijk
doek te zullen zien; staat men er voor dan is
het een werk van 24 bij 30 c.M. ongeveer! Over
het belangrijke Londensche werk van Matthijs
en de ons meer gemeenzame arbeid van Jacob
en Willem willen wij in een volgend stukje
schrijven, doch reeds nu onze lezers aanraden
de Maristentoonstelling niet ongezien te laten.
Ze blijft tot 8 Maart te bezichtigen, de toe
gangsprijs is twee kwartjes en voor één
kwartje krijgt men een catalogus, op zich zelf
een royaal geïllustreerd boekdeel als souvenir.
J. H. DE BOIS.
VOORDRACHTAVOND CHARLOTTE KÖHLER
Ciharlotte Kohier zal op Dinsdag 25 Fe
bruari vooa: den tweeden keer te Haarlem in
den stadsschouwburg gedeelten uit Het Oude
Testament voordragen en wel De Prediker,
Het Hooglied en eenige' "Psalmen. Een voor
een voordrachtskunstenares wel heel onge
woon programma dat in de uitbeelding van
Charlotte Kohier een zeer grooten indruk
"maakt. In dezën Bijbelschen tekst heeft Char
lotte Kohier zich wederom volkomen inge
werkt en het is verwonderlijk welk een trans
formatie zij als het ware ondergaat in de
voordracht van den somberen, contemplatie
ven Prediker en het meer Oostersch gepas
sioneerde Hooglied. Zoowel de diepe ernst
van De Prediker als de schoonheid van het
woord Het Hooglied komen in deze voor
dracht volkomen tot ons en het is daarom,
dat ik gaarne de aandacht vestig op dezen
avond van wel zeer aparte voordrachtkunst.
J. B. SCHUIL.
KENNEMER FOTOKRING „HAARLEM"
De Kennenier Fotokring Haarlem houdt
Woensdag 26 Februari een vergadering in de
Sociëteit „Vereeniging", Zijlweg.
Op de agenda komt o.m. voor: voordracht
en demonstratie van den heer Dick Boer over
het bepalen van de gevoeligheid van platen
en films volgens de Din-methode.
Op 11 Maart zal Dr. F. Brouwer uit Amster
dam een lezing houden over de kleurenfoto
grafie, zooals de heer Bern. Eilers uit Amster
dam die toepast. Deze zeer belangrijke lezing
wordt georganiseerd door den. Kennemer
Fotokring, waarschijnlijk in samenwerking
met de Haarl. Amateur-Fotografen Vereen, en
de. af deeling Haarlem van de Ned. Smalfilm
Liga.
TUINBOUW EN PLANTKUNDE.
De afdeeling Haarlem en Omstreken van de
Kon. Ned. Maatschappij voor Tuinbouw en
Plantkunde houdt Dinsdagavond 25 Februari
een vergadering in Hotel „Lion d' Or". Op de
agenda staat o.a.: Beantwoording der vragen:
„Kan men in de fruitteelt bemesten met A.
S. F. korrels?" en „Hoe snoeit men klimrozen".
Naar aanleiding van
Menaka's optreden.
Naai" aanleiding van de dansavond van
Menaka en haar ballet plaatsen wij onder
staande beschouwing.
In de Hindoe-cultuur, welke Menaka ver
tegenwoordigt, heeft elke kunstvorm een
geestelijke beteekenis. Volgens de legende is
de danskunst van Brahma zelf afkomstig. Er
wordt van het ontstaan van theater- en dans
kunst verteld dat Brahma reeds de vier
Vedas, de vier Heilige Boeken der Hindoes
geschapen had, toen de enkelen-heerscharen
hem vroegen om een vijfde Veda te vormen
waarin aan den menschen op bevattelijke,
minder-philosofische wijze, de oer-oude wijs
heid zou worden geopenbaard, zoodat de ge
wone niet-wijsgeerig aangelegde mensch ge
makkelijk de lessen zou kunnen leer en door
hooge wijsheid in dramatischen vorm gego
ten. Toen schiep Brahma de vijfde Veda,
waarin alle voorschriften opgenomen waren
ten opzichte van tooneelspel en danskunst.
De oorspronkelijke danskunst der Hindoes
is dan ook aan strenge regels gebonden. Elk
gebaar, elke beweging, elke voetstand en elk
rythme heeft een vaste beteekenis. Het zou
ons te ver voeren om daar dieper op in te
gaan. Men kan bijv. in het Koloniaal Insti
tuut te Amsterdam verschillende houdingen
van de handen zien in de oude Hindoe-beel
den. Elk dier houdingen heeft een bijzondere
beteekenis.
Zoo was het o.a. ook voorgeschreven dat
geen kunstenaar het spel kon beginnen zon
der èerst de ranga-pujah te verrichten
dat is een ceremonieel waarbij de gunst dei-
engelen van de schoonheid wordt ingeroe
pen. Wie dit ritueel verwaarloost, zal geruï
neerd worden. In hoever Menaka ook aan
dit voorschrift voldoet, is ons niet bekend,
daar het niet in het openbaar geschiedt.
De dans van Shiwa, door Ramnarayan
weergegeven, is van een buitengewone
schoonheid. Shiwa is in de Hindoe-drieëen-
heid de derde persoon, het goddelijk wezen,
dat als een vuur alle werelden doordringt en
het diepst ingrijpt in het leven op aarde.
Vandaar dat hij zoo vaak wordt voorgesteld
als de goddelijke danser, die tijdens zijn dans
de stoffelijke planeten en alle vormen schept
en die heerscht te midden van het eindeloos
beweeg van myriaden sterren. Wie met deze
gedachten de Shiwa-dans aanschouwt, zal
telkens getroffen worden door de schoonheid
er van.
Zoo heeft ook het Krishna-ballet een die
pere beteekenis. De legende van Krishna en
de Gopis of de herderinnen luidt aldus:
Terwijl zij bezig waren haar kudden te hoe
den, hoorden zij het zoet gefluit van Krishna
en door een mystiek verlangen beroerd, ver
laten de meisjes haar werk en zoeken naar
den goddelijken minnaar. Ramnarayan, de
danser, geeft in zijn standen dan ook tel
kens den fluitspelenden Krishna .weer.
Als de herderinnen eindelijk den hemel-
schen musicus gevonden hebben, kent haar
vreugde geen grenzen. Zij dansen op de paar
lende tonen van de fluit en verliezen zich in
een extase. Maar Krishna zelf is niet tevre
den. Er is een herderin, die met Sakha ge
trouwd is en door hun beider liefde hebben
zij de aandacht van Krishna getrokken.
Want Krishna stelt in de religie der Hindoes
de vertegenwoordiger van mystieke liefde
voor. Wie intens liefheeft, ontmoet hem tel
kens weer op zijn weg, maar wie door trots
of zelfzuchtige begeerten bevangen wordt,
verliest hem. Zoo is het ook in deze dans.
De gopis en Radhika verliezen hem als trots
in haar rijst om de ontmoeting met Krishna.
En als hij weer weg is, wordt Radhika door
smart terneergeslagen en doet al haar siera
den af. Dit gedeelte van de dans is van een
sublieme schoonheid. Menaka bereikt in dit
gebarenspel een groote hoogte van waarach
tige kunst.
Door het intens lijden geroerd komt
Krishna weer tot Radhika en de gopis terug.
En ook Sakha, Radhika's echtgenoot, on
dergaat met de anderen de extase van de ge
sublimeerde liefde en zoo eindigt dit ballet
in een aanbidding van den hemelschen ge
liefde.
De diep-geesbelijke beteekenis van deze le
gende is de kosmische dans-van de zon en
de planeten in het heelal. De Hindoe-mytho
logie is vol van dergelijke verhalen, die de
poëzie, danskunst en beeldhouwkunst dei*
Hindoes geïnspireerd hebben tot een cultuur,
welke vele eeuwen heeft stand gehouden en
thans we.er, na een inzinking, zulke kunste
naars aLs Tagore en Menaka tot nieuwe
kunst hevelt.
J. B. G.
GEMASKERD BAL VAN „DE OOSTHOEK".
Evenals andere jaren houdt ook- dit jaar de
Ovei ysselschGelderschDrentsche Vereeni
ging „De Oosthoek" weer een gemaskerd bal
voor haar elden, op Zaterdag 29 Februari
Mooie prijzen zijn aanagekocht, die te be
zichtigen zijn in de etalage der Amsterdam -
sche Schoenmakerij Gen. Cronjéstraat 77.
In Ohio raakte op een rivier drijvende olie in brand. Men wist het vuur te
blusschen, voordat het kon overslaan naar een aantal met benzine
gevulde tanks.
DE ONGEREGELDHEDEN BIJ DE VER
TOONING VAN „HELDENKERMIS".
(Zie pag. 5)
Uit het politierapport vernemen wij nader,
dat gedurenden de eerste avondvoorstelling
ruim dertig personen wegens het veroorzaken
van wanorde uit de zaal verwijderd zijn. Zij
werden allen in gereedstaande auto's naar het
politiebureau gebracht. Tegen 17 hunner werd
proces-verbaal opgemaakt, alsmede tegen een
bezoeker, die een wapenstok bij zich bieek te
hebben. Even vóór de voorstelling werd van
den Schoterweg bij het Frans Hals Theater het
opdringende publiek door de politie met behulp
van politiehonden verspreid.
GETUIGSCHRIFT VOOR SPORTMASSAGE.
Bij ht examen voor het Nederlandsch getuig
schrift voor Sportmassage slaagden mej. A.
C. Honders, Amsterdam en de heeren W. Haze
laar, A. Bijlstra, J. E. v. d. Houwen, den Haag
en A. Peterse, Delft.
ASSOCIATIE VOOR LIJKBEZORGING.
De Coöperatieve vereeniging associatie voor
lijkbezorging houdt op 27 Februari haar
ledenraadsvergadering in de Sociëteit „Ver
eeniging".
Er moet een verkiezing plaats hebben van
2 bestuursleden door periodiek aftreden van
de heeren F. C. R. Smit en W. H. de Laat en
van een commissaris, door periodiek aftreden
van den heer E. W. Goedhart aan het jaar
verslag wordt ontleend, dat het ledental met
111 in het afgeloopen jaar is achteruitgegaan.
De oorzaak hiervan wordt geweten aan de
slechte tijdsomstandigheden en vertrek naar
elders.
Er werden in 1935 in totaal 223 begrafenis
sen uitgevoerd, waaronder 21 crematies.
De balans sluit op 31 December met een
bedrag van 10.485.43. De exploitatierekening
had een nadeelig saldo van 24.93.
ONZE BLOEMBOLLENUITVOER.
De uitvoer van bloembollen bedroeg in
Januari 1936: 1.144.124 K.G. (waarde 461.457)
tegen 1.294,565 K.G. (waarde 548.321) in
Januari 1935.
HUISONDERWIJS
Aan het 19e jaarverslag' van de Commissie
ter Voorziening in het onderwijs aan Zieke en
Zwakke Kinderen te Haarlem en Omstreken
over 1935 'ontleenen wij
Het onderwijs werd in 1935 voortgezet met
21 leerlingen.
Gedurende het jaar werden 26 nieuwe leer
lingen ingeschreven, terwijl op Brederodeduin
aan 2() leerlingen onderwijs werd gegeven.
In het afgeloopen jaar werd alzoo aan 6<
kinderen huisonderwijs gegeven.
In den loop van het jaar werden afgevoerd
4 leerlingen wegens gevorderden leeftijd, 2 we
gens vertrek naar elders, 18 konden de school
weer bezoeken, terwijl van de 200 kinderen op
Brederodeduin er 17 weer naar huis terug
keerden.
Op 1 Jan. 1936 werd het onderwijs voortge
zet met 23 leerlingen, n.l. 20 te Haarlem en 3
te Brederodeduin.
Met lust en opgewektheid wordt door de
leerkrachten het onderwijs gegeven.
Bij de ouders vindt de commissie altijd veel
waardeering en medewerking; bijna allen
droegen naar vermogen bij in de kosten van
het onderwijs.
NAT. RAD. VERBOND „ALGEMEEN
BELANG".
Congres te Utrecht.
Het Nationaal Radicaal Verbond „Algemeen
Belang", Verbond tot bevordering van het
Gemeenschapsbelang in Staat, Provincie en
Gemeente, heeft sinds de stichting op 9
Februari 1935, het eerste congres gehouden
te Utrecht.
In zijn Openingsrede wees de voorzitter van
dit Verband mr. J. H. Schultz van Haegen
erop, dat .Algemeen Belang" zeer zeker en
inderdaad uit den nood dezer tijd is geboren.
Deze maatschappij voldoet niet meer voor een
volk dat zich in plaats van door staatsman
nen door politici geregeerd ziet.
Het Recht komt uit het volk zelf, aldus spr.
terwijl de Staat daaraan ondergeschikt is.
Dr. R. de Waard uit Groningen die tot on
derwerp had „Is Ons Vertoond een Utopie?"
ging aan de hand van de geschiedenis na, of
dit Verbond op een utopisch ideaal is ge
bouwd. Spr. concludeerde dat dit geenszins
het geval was.
Mevrouw A. VenemaSchaaf uit Assen,
sprak over „Vrouwen en Politiek" en zeide
dat zij zich tot dit Verbond aangetrokken
gevoelde omdat de vrouw thans de kans krijgt
om zich vrij te maken van de feministische
bewering: „de vrouw gelijk aan den man"
en daartegen te strijden. Het Verbond wil de
vrouw gelijkwaardig aan den man doen zijn.
De heer R. van Gent uit Waalwijk, sprak
over „Politieke nacht over Nederland".
VRIJZ. DEM. JONGEREN ORGANISATIE.
De afdeeling Haarlem van de Vrijz. Dem.
Jongeren Organisatie houdt Dinsdag 25 Fe
bruari a.s. in Bloemendaal een propaganda-
bijeenkomst in de bovenzaal van Hotel Vree
burg tegenover de Ned. Herv. Kerk. waar de
heer E. Geerts uit Haarlem zal spreken over
„De vrijzinnig-democratische gedachte", ter
wijl de voorzitter der organisatie een korte
uiteenzetting van doel en streven der orga
nisatie zal geven. Er is gelegenheid tot ge-
dachtenwisseling. Alle belangstellende jon
geren zijn welkom.
DE HEER KRELAGE NAAR INDIë.
Naar het Weekblad voor Bloembollencultuur
meldt zal de heer E. H. Krelage, eere-voor-
zitter der Alg. Vereen, voor Bloembollencul
tuur, met mevrouw Krelage over eenige dagen
naar Indië vertrekken, voor een vacantiereis
en een bezoek aan hun kinderen.
In den nazomer zullen de heer en mevr.
Krelage terugkeeren.
VERBETERING
In onze foto-pagina van Donderdag namen
wij een foto van een beer in Artis op. Het. beest
is evenwel onjuist aangeduid als een wasch-
beer, het is een Maleische beer.
UIT DE PERS.
Heldenkermis".
v
De Haagsche Post schrijft:
„Het is jammer, dat de bekende journalist
en rijksfilmkeurder pater Hyacinth Hermans
niet eerder voor den dag is gekomen met zijn
commentaar op het kabaal, dat bij de ver
tooning van de film „Heldenkermis" gemaakt
is. Want door dit commentaar is deze zaak in
een doodelijk-ridicuul daglicht geplaatst.
Pater Hermans heeft namelijk onthuld, dat
de film zooals deze hier in Nederland ter ver
tooning is aangeboden, door de importeurs
reeds bij voorbaat is ontdaan van de scènes
die in Vlaanderen protest hebben gewekt! De
lieden, die in Amsterdam spectakel hebben
gemaakt, deden dat dus op gezag van hooren-
zeggen. Zij hebben geprotesteerd tegen iets
wat er niet was. Iedere appreciatie of des
appreciatie van de in Nederland niet ver
toonde gedeelten terzijde latende (want wij
hebben die gedeelten niet gezien) signaleeren
wij dit feit slechts omdat het teekenend is
voor de mentaliteit van hen. die rumoer ver-
webken zonder dat zij blijkbaar weten waaróm
zij dat doen.
KUNST AAN IIET VOLK.
Voor de leden van ..Kunst aan het Volk"
zal Woensdagavond 26 Februari in den Stads
schouwburg optreden de pianist Alex. Bo-
rovsky, met werken van Bach, Mozart, D.
Scarlatti, A. Scriabine en Chopin,
Op 6 Maart volgt dan een voordrachtavond
van Ben Royaards en Georgette Hagedoorn.
R.-K. HARMONIE „ST. CAECILÏA".
De R.-K. Harmonie „St. Caecilia", direc
teur de heer S. A. Noom, geeft Zondagavond
23"Februari een uitvoering in het gebouw St.
Bavo in de Smedestraat, met medewerking
van den conférencier-humorist Johnny Rovo.
Tot slot een bal onder leiding van den
heer Schroder met vstenavondamusemen-
ten.
VRIJWILLIGE BURGERWACHT
Maandag 24 Februari zal door de Vrijwillige
Burgerwacht Haarlem een propagandamarsch
met muziek door de stad worden gemaakt,
waaraan 20 leden van de bereden afdeeling te
paard zullen deelnemen.
Afmarsch te half negen van de Infanterl'e-
fcazerne aan den Koudenhorn.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantiooordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatstwordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
SANTPOORT 20 Februari 1936.
M. de R.
Zou ik even uwe gastvrijheid mogen vragen
voor een klein plaatsje in uw veel gelezen
blad om nog eenige aanvulling te geven op
het ingezonclene van den heer P. W. Kuipens?
Midden in zijn ingezonden stuk wijst hij er
op wie de oorlogsmisdadigers zijn en wie niet,
doch hij heeft daair nog één persoon vergeten,
en dit is wel de voornaamste. Deze eene per
soon heet IK.
Als de heer Kuipens eens achter de coulissen,
van het leven ziet zal hij ook wel bemerken,
dat we de .schuld niet behoeven te zoeken bij
anderen, maar dat U en ik de schuld dragen
van adde oorlogsellenden, en zoo lang IK be
staat zal het wel zoo blijven,. Zoo lang de
mensch nog eigendomsrecht kent, hoifdfc de
oorlog nooit op. Wat is de schoone Bergrede
in het vergeetboek geraakt, niet waar? Bijna
niemand weet wat daarin staat, men kent al
leen dezen kant; al het uwe is het mijne maar
om te zeggen; al het mijne is het uwe, ja daar
wachten IK en Gij wel voor. Wij vertrouwen
elkaar voor niet één cent, en zoolang er geen
vertrouwen onderling is, blijft alles, zooals het
ongeveer 6000 jaar gegaan is.
J. GROEN.
Oorlog en de Mammon.
Geachte Heer Kuipens!
Naar aanleiding van uw schrijven in Haar
lem's Dagblad, wil ik U even van antwoord
dienen. Dat oorlogen aan bolsjewiki, olie-
magnaten, joodsohe geldkoningen en Uni
levers, adviseurs te wijten zijn, mijns inziens
hebt U dit ietwat mis. Is het niet eerder af
gunst en grootheidswaanzin, om iets te heb
ben wat je niet krijgen kunt en in de oogen.
van anderen een held te schijnen? Mussolini
heeft het zijn oorlog' genoemd, maar heeft hij
zich wel rekenschap gegeven, dat hij duizen
den jonge menschen in den dood jaagt en kin
deren tot weezen maakt? Dat de vrouwen en
haar kinderen door bommen vermoord worden,
wat hindert dat. Haar echtgenooten kunnen
zich toch niet uit dc lucht wreken. (Dit is toch
zeker wel een fascistische oorlog). Wanneer
wij een moord begaan verdienen wij straf en
hier komen duizenden onschuldigen om. Dat
de sympathie der wereld voor de Abessyniërs
is, is niet omdat wij dit volk zoo lief hebben,
maar omdat de Negus alles heeft gedaan om
zijn volk te vrijwaren voor zoo'n ongeluk en
dat zij zich niets willen laten ontnemen, wie
zal hen ongelijk geven? U wilt toch zeker ook
niet hebben, dat ze iets van U wegnemen. Wat
den oorlog '14'18 betreft, misschien was de
moord te Serajewo de aanleiding. Maar zaten
er misschien niet wat hooggeplaatsten achter,
die graag de heldenkroon op hun hoofd ge
plaatst wilden hebben? Bovengenoemde maat
schappijen en de bolsjewiki zullen er wel on
schuldig aan zijn geweest. Waarom bewape
nen Frankrijk. Engeland, België enz. zich?
Toch zeker, omdat Duitschland zich bewapent,
die nu eenmaal geen oorlog wil (waarom dan
die kostbare bewapening?) Zijn daar ook de
bolsjewiki c.s. de schuld van? Van joodsch
geld willen zij nu eenmaal niets weten. Wat de
oorlogen van vroeger betreft, niet alleen wa
ren de menschen ruwer en onbeschaafder,
maar ook daar was het om roem te doen;
niettemin werd dit ook toen afgekeurd.
Waren bedoelde maatschappijen al niet voor
den oorlog rijk, dus niet door den oorlog, Uni
lever is na den oorlog opgericht en van bolsje
wiki hoorde men toen niet.
Hier te lande zijn geen geldkoningen. Wel
bankiers, de Joden zijn een minderheid. Deze
bankiers zullen zeker geen oorlog bekostigen
en in het buitenland denk ik ook niet. Het zal
hun wel even te duur worden. Had Italië geen
land kunnen koopen en door jongelui laten
ontginnen? Dat zou zeker veel minder gekost
hebben dan een oorlog en een nieuw jong ge
slacht. Geachte heer Kuypens laat deze dames
en heeren gerust hun gang gaan om een
petitie op touw te zetten. Het is nog maar
een klein druppeltje en laten wij hopen dat het
spoedig een straal zal worden over de geheeel
wereld tegen het ellendige gedoe van oorlog.
Laat ons blijven een vrij land in Europa Met
of zonder mammon, waar wij eigenlijk niet
buiten kunnen, met een vrije gedachte en
waar ieder een eigen meening mag hebben,
mits wij niet schelden op onze medemenschen,
kleur of ras. Dan zullen we ondanks de zorgen
van tegenwoordig toch gelukkig zijn omdat
wij in een vrij land leven.
ABONNS,