ENTENUMMER
Expositie
]kUaudsan$ave:
Holl. Anthraciet
G. v. d. Haak Jr.
Veiligheid.
Haarl. Elftal - Kennemer Elftal
11N ó.SieuïH.M.
NCTNE SlOUtH
't ZONNIGST HUIS in heel het land?
Zeker KROON-BEHANGSEL aan den wand
53e Jaargang No. 16179
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 21 Maart 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ï.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag ea
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer f 0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange on
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange
Alles indier
geschiktheid ƒ600.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Duim ƒ250.-. Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-. Arm- of Beenbreuk f 30.—
ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Verlies Duim ƒ75.- Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger 30.-.
het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHTENTWINTIG BLADZIJDEN
HAARLEM, 21 Maart.
Lente.
Dit Lente-nummer verschijnt in stralend
lenteweer. Het moet dus wel zijn voorgangers
overtreffen, die het nimmer zóo getroffen
hebben. Minstens éen hunner herinner ik
mij. dat in koude regenvlagen werd rondge
bracht door bezorgers, diep in winterjassen
gedoken. En het deed zijn plicht dan toch
welhet opende immers een schoon voor
uitzicht van nieuwe lenteblijheid die komen
moest, al werd de kalender nog beschaamd....
maar het was niet uit de lente-stemming
zelf geboren. Dat is dit Lentenummer wel.
Het ware dwaasheid te beweren dat een
mensch onbeïnvloed kan blijven door het
weer, en redacteuren en medewerkers zijn
anenschen als anderen. De zonnestraal die de
blocnote speelsch belicht en de vulpen-pun
ten doet glinsteren inspireert sterker dan
wie of wat ook tot het aankondigen van de
Lente.
Voor het eerst hebben wij dit Lentenum
mer op Zaterdag laten verschijnen. De Za-
terdagsche krant heeft een tweedaagsch le
ven nevens het éendaagsche bestaan van de
andere nummers der week. Een zoo groot
extra-nummer, dat inderdaad, als men het
in boekvorm gaf, een dik deel zou worden,
mag langer levensduur eischen. iWij ver
wachten dan ook dat gij, lezers, met deze
verandering zult instemmen.
Wellicht belooft deze Lente meer dan
haar directe voorgangsters. In de Natuur zal
«ij hetzelfde schoons geven, al zal het weer
als immer nieuw zijn. Maar ontbloeien er
ook geen nieuwe beloften in de menschen-
maatschappij Daagt niet allerwegen nieuwe-
hoop? Wij meenen dat het antwoord op die
vragen Ja moet zijn. Wij gelooven dat 1936
een jaar van groote- vervulling kan worden
na jaren van groote teleurstelling en leed.
In de politieke en economische ontwikkeling
treden nieuwe verschijnselen op, die duiden
op terugkeerende bezinning, op streven naar,
bouw en samenwerking. En al vechten die
nieuwestroomingen, nog met de machten
van afbraak en ondergang, nimmer schijnen
zij zoo sterk geweest te zijn en zooveel hoop
met zich te hebben gevoerd als thans.
Het is in deze rubriek in de afgeloopen
Jaren izoo vaak gezegd, dat de rand van den
afgrond bereikt zou moeten zijn eer de
macht der bezinning voldoende kracht zou
hebben verworven. Ip. dien afgrond heeft de
wereld, heeft vooral Europa in den laatsten
tijd geblikt, maar nooit tevoren hebben de
waarschuwende stemmen zich dan ook zóo
luid verheven, en wie de gebeurtenissen der
laatste maanden heeft overzien weet dat
men de" gevaren is gaan beseffen en voor de
gevolgen, die uit onbezonnen taal en onbe
zonnen daden dreigden voort te vloeien, is
teruggedeinsd.
1936 houdt de belofte in van het jaar, dat
het keerpunt kan brengen. Het is veelbetee-
kenend dat een Hitier, eertijds de schrijver
van een boek als Mem Kampf, thans om
■vrede en toenadering vraagt en dat eindelijk
staaft met concrete voorstellen. Het is even
veelbeteekenend dat de andere onderteeke
naars van het door hem verloochende Lo-
carno-pact reeds hebben getoond te besef
fen, dat geweld middelen niet baten en dat
de weg naar samenwerking moet worden be
treden, zoodat zelfs een ontwapenings- en een
economische conferentie opnieuw in hun
accoord naar voren zijn gebracht. Er is ten
slotte maar éen uitweg tenzij Europa een
ondergang verkiest. Het deinst daarvoor te
rug, het is nog niet het Avondland van
Oswald Spengler, welks levenssappen zijn
uitgeput, welks restje vitaliteit alleen in
staat zou zijn kanonnen te bedienen en bom
men te werpen op weerloozen.
Deze Lente van 1936 kan een nieuw réveil
be tee kenen ook in het streven der menschen.
R. P.
Vereeniging voor Dieren
bescherming te Haarlem.
De Nestkastjes-wedstrijd.
Op Zaterdagmiddag 28 Maart heeft in de
aula van het Kennemer Lyceum de beoor
deeling plaats van de ingezonden nestkast
jes.
Er is door de jongens mooi en nuttig werk
geleverd, waar veel toewijding voor noodig
was, want het maken van een goed broed-
kastje is nog zoo eenvoudig niet.
Voor de bekroonde kastjes worden mooie
prijzen beschikbaar gesteld.
Ter opluistering van den middag zal de
heer Jan Strijbos een Vogelfilm vertoonen.
Na 28 Maart zijn de bekroonde nestkastjes
te bezichtigen in het toonraam van de Ver
eeniging voor Dierenbescherming, Ridder
straat 11.
iiiiiii m
De reorganisatie van de
Groote Markt.
B. en W. hebben thans bij den Raad de
voorstellen ingediend, betrekking hebbende
op de reorganisatie van de Groote Markt.
Zij .[schrijven o.a. het volgende:
„Als onderdeel van het op de begrooting
voor 1936 onder volgno. 970 uitgetrokken be
drag ad f 116,000,voor rioleerings- en be-
stratingswerken, wordt een bedrag ad f 30.000
genoemd voor de uitvoering van werken aan
de Groote Markt.
Bij de samenstelling van het plan is reke
ning gehouden met de navolgende eischen:
dat het verkeer Groote HoutstraatJans
straat een vlotten verkeersweg vindt; dat
het overige verkeer een weg verkrijgt zonder
hinderlijke bochten; dat voor tram, autobus
en taxi gunstig bereikbare halteplaatsen aan
wezig zullen zijn: dat een zoo groot moge
lijke autoparkeerplaats wordt verkregen op
één van de zijkanten van de Groote Markt en
dat het standbeeld van Lourens Jansz. Cos-
ter zoodanig wordt verplaatst, dat zijn mas
sa-werking den minst schadelijken invloed
heeft op ruimte-ontwikkeling en dit beeld zoo
min mogelijk gezichtsbelemmerend werkt.
De nieuwe situatie geeft o.i. een veel rusti
ger indeeling. De afzijdige ligging van het
parkeerterrein aan dé Zuid-Oostzijde van de
Groote Markt, waarborgt een overzichtelijk
plein-centrum.
Aangezien de vischmarkt o.i. geen reden van
bestaan meer heeft, zou'aan het bestaande
vischlial- gebouw de bestemming van „over
dekte" paf keelruimte' kunnen worden gege
ven. Dan kunnen aan de Zuid-oostzijde van
de Groote Markt .in totaal 31 a 32 auto's par
keerplaats vinden, doch deze kunnen niet,
zooals bij den nieuwen toestand het geval
zal zijn, onafhankelijk van elkaar af- en
aanrijden.
Met betrekking tot de nieuwe plaats van
het standbeeld Lourens Jansz. Coster, merken
wij op. dat het gezicht op de Groote Kerk, van
de Zijlstraat af (noordelijke hoek van het
Stadhuis), volkomen onbelemmerd is. Even
eens is dit het geval met het gezicht op den
voorgevel van 't Stadhuis, van den westelijken
ingang van de vischhal af".
Het ligt verder in het voornemen van B.
en W. te trachten aan de Groote Markt een
meer vriendelijken aanblik te geven door
hier en daar Ob.v. aan palen) wat bloemen te
doen aanbrengen.
De Schoonheidscommissie kan zich met het
plan vereenigen.
Mevrouw.
Wilt U uw kamers laten behangen? Vraagt
onze mooie collectie moderne behangsels dan
even ter inzage. Vakkundige behangers ter
Uwer beschikking. (Voor zelfbehangers gratis
afranden.)
EERSTE SCHOTENSCHE PAPIERHANDEL
H. M. BAKKER,
GEN. CRONJéSTRAAT 155 - TELEF. 11657
(Adv. Ingez. Med.)
WONINGBOUW RAMPLAAN - ELSWOUTLAAN
m.|z. centr. verw., vanaf f 4600.-
RINKEIWA-ROOSDORP
inlichtingen o. li. werk OVERVEEN, ook tel. 26429
AERDENHOOT Huurprijs vanaf f 32.50 p. mnd.
(Adv. Ingez. Med.)
De spoorlijn ten N. van het
Bloemendaalsche station.
Sinds eenigen tijd worden de particuliere
overwegen op de spoorbaan Bloemendaal
Velsen, ten Noorden van het station Bloe
mendaal. door het publiek gebruikt. Deze
overwegen zijn afgesloten en van prikkel
draad voorzien, terwijl de spoorweg door een
hekwerk is afgesloten. Niettegenstaande deze
maatregelen nemen velen hun weg over deze
spoorbaan, hetzij door de afsluiting te ver
breken, hetzij door het overklimmen van de
draadversperring. Zij, die dit doen, maken
zich schuldig aan een strafbaar feit en reeds
zijn velen bekeurd. Dit schijnt echter niet
voldoende af te schrikken en nog dagelijks
stellen personen, waaronder vrouwen en
kinderen, zich bloot aan het gevaar door de
electrische treinen te worden overreden.
De Nederlandsche Spoorwegen beroepen
zich op het feit, dat de afsluiting voldoet
aan de bij de Wet gestelde vereischten en
zullen de tot nu toe onvoldoende gebleken
afsluiting niet verzwaren.
De Burgemeester staat dus voor de keuze
of in zeer ruime mate te laten verbaliseeren
of te wachten tot- ernstige ongelukken zullen
gebeuren en de spoorweg als dan meer af
doende zal worden afgesloten.
Van heden afzullen zonder verdere waarschu
wing overtreders bekeurd worden, maar ook
wenscht de burgemeester 'net publiek uit
drukkelijk te waarschuwen tegen het levens
gevaar,, waaraan het zich voortdurend bloot
stelt.
Groote Houtstraat
(Adv. Ingez. Med.)
Stookt mijn prima
Afm. 20(30 a f 2.10 per H L
15|20 a f 1.80 per H L
Franco bergplaats
De kwaliteit is schitterend.
De klanten zeggen het!!
Burgwal 9, Telef. 10770
(Adv. Ingez. Med.)
Jeugdige werkloozen te
Haarlem.
De regeering blijft het plan-Klein Schiphorst
afwijzen.
Wij herinneren in ons vorig nummer er aan
dat de regeering indertijd bezwaar heeft ge
maakt tegen het plan Klein Schiphorst wat
betreft den bouw van huizen voor ouden van
dagen aan de Zomervaart door jeugdige
werkloozen.
Volgens dit plan zou aan de jeugdige werk
loozen loon betaald worden, terwijl de re
geering tot heden alleen haar medewerking
heeft gegeven als een vergoeding werd toe
gekend.
Bij de behandeling der begrooting voor
1936 is door B. en W. aan den raad toege
zegd, dat zij alsnog een nieuwe poging zou
den doen om de bezwaren van Den Haag in
deze te overwinnen.
De minister van sociale zaken Mr. M. Slin-
genberg had zich bereid verklaard Vrijdag
middag op zijn departement over de aange
legenheid een deputatie te ontvangen. Daar
voor waren aangewezen de wethouders de
heeren W. J. B. van Liernt en M. A. Reinalda
en de raadsleden de heeren H. J. L. Klein
Schiphorst en M. Meyers, die deel uit maken
van de raadscommissie voor de jeugdige
werkloozen.
Wij vernemen dat Minister Slingcnbcrg,
ook na de toelichtingen van den heer Klein
Schiphorst, bezwaar bleef opperen tegen dit
plan.
Daarom is dus geen steun van de regee
ring te verwachten.
Minister Slingenberg verklaarde wel sym
pathie voor het denkbeeld te hebben, maar
het ongewenscht te achten dit nieuwe sys
teem naast de reeds bestaande in te voeren.
Bovendien vreesde hij van het plan loondruk
voor de volwassen arbeiders, zoodat. er tegen
de uitvoering bezwaren van de vakcentrales
zijn te vreezen.
De heer Klein Schiphorst bestreed dat zijn
plan loondruk tengevolge zu hebben.
Het college van B. en W. staat thans voor
de beslissing of zij aan den raad zal voor
stellen den bouw van deze huizen te doen
geschieden door jeugdige werkloozen naar
het Arnhemsche stelsel (vergoeding aan de
jongens).
De heer Klein Schiphorst deelde ons mede,
dat hij daarmee niet kan sympathlseeren,
zoodat hij zich dan uit de commissie za! te
rug trekken. Dit zelfde zal zoo zei hij
ook de heer Meyers doen.
POOLSCHE LANDDAG AANVAARDT DE WET
OP HET RITUEEL SLACHTEN.
De Poolsche Landdag heeft Vrijdag het
wetsontwerp op het ritueel slachten, dat in
Joodsche kringen zulk een opwinding heeft
veroorzaakt, aangenomen, nadat er een amen
dement van den minister van Landbouw in
was opgenomen, waarbij de Joodsche bevolking
de voorziening met ritueel geslacht vleesch
wordt gegarandeerd.
In steden met een Joodsche bevolking van
minder dan drie procent mag slechts ritueel
geslacht worden nadat hiertoe een aanvraag
tot de autoriteiten is gericht. (Reuter).
(Volgens de Engelsche sterfte-
statistiek zijn daar in 1935 honderd
menschen gestorven als gevolg van
het vallen uit hun bed.)
Dit leven is vol dreigende gevaren,
Geen dag is van calamiteiten vrij,
Wij moeten er de kalmte bij bewaren,
Want anders zijn wij er nog eerder bij.
Wij lezen met een rilling in de kranten
Welk ongeluk er nu weer is gebeurd.
En denken medelijdend aan verwanten,
Door wie een naaste doode wordt betreurd.
En menigeen vervloekt automobielen
Als schuldig aan een lange doodenlijst,
Zij zien ze als een soort van dood op wielen,
Die voor zijn werk te hoog betaling eischt.
En menig ander heeft nog nooit gevlogen,
Omdat hij dat als te riskant beschouwt,
Hij ziet zijn val al voor zijn geestesoogen,
't Idee alleen maakt hem al doodsbenauwd.
Waar kun je heden nu nog veilig wezen?
Als op dat punt een boom wordt opgezet,
Dan is de zuchtende conclusie'deze:
Je bent alleen nog veilig in je bed.
Helaas, zelfs dat kan ons geen troost meer
geven,
Althans in Engeland is het maar schijn.
Daar zijn in één' jaar honderd doodgebleven,
Doordat zij uit hun bed gevallen zijn.
P. GASUS
DINSDAG 24 MAART 8.15 UUR
LICHTWEDSTRIJD
TERREIN HAARLEM SCHOTERWEG
(Adv. Ingez. Med.)
48 G,....
vwtlem - rr»l
Steunkorting en woninghuur.
Geen korting meer voor lage woninghuur.
De Steunregeling, waarnaar de uitkeering
van de werkloozen berekend wordt, geeft aan
dat, zoodra de woninghuur meer dan f 3.50 be
draagt er boven het bedrag aan ondersteuning
huurbijslag kan worden verstrekt, welke bij
slag dan meestentijds 2/3 is van den huurprijs
boven de f 3.50. Indien de woninghuur dus
f 5 is, dan kan er 2 3 van f 1.50 dus f 1 aan
huurtoeslag verstrekt worden.
Daarentegen werd door den Gemeentelijken
Dienst der Werkloosheidsbestrijding en bij
Maatschappelijk Hulpbetoon, indien de huur
prijs minder dan f 3.50 is. het normale steun
bedrag verminderd wegens lagere huur.
Het bestuur van den Centraien Bond van
Transportarbeiders heeft in een nitvoerigen
brief aan B. en W. der gemeente Haarlem haar
meening uitgesproken dat deze korting on
juist was en ook niet strookte met de opvat
ting van den Minister van Sociale Zaken, ter
wijl ook de steunregeling, zooals deze bij
schrijven van 23 Juni 1934 vanwege het Mi
nisterie van Sociale Zaken aan het gemeente
bestuur werd toegezonden, deze korting niet
voorschrijft. Het bestuur van genoemde orga
nisatie verzocht B. en W. de vermindering niet
meer te doen toepassen en aan hen, die als
gevolg van het in. mindering brengen, minder
steun ontvingen, het verschil alsnog te willen
doen bijbetalen.
Als gevolg van dezen brief is deze week door
B. en W. besloten geen korting meer op den
steun toe te passen ingeval de woninghuur
minder dan f 3.50 bedraagt.
Verder wordt, ingevolge een Ministerieel be
sluit, van heden af op pensioenen, ongevallen
en invaliditeitsrente. alsmede weduwe- en
weezenrente ten aanzien van alle inwonende
gezinsleden 2 3 gekort. De korting vindt voor
het geheele bedrag plaats indien de onder
steunde zef voor één van de hierboven ge
noemde uitkeeringen in aanmerking komt.
Het woord is aan
Garoe
Elke krachtsinspanning, als
zij het lichaam niet uitput,
gaat licht in vroolijkheid
over.
Geschenk van het raadslid
Johs. Visser aan de gemeente.
Het raadslid Johs. Visser heeft ter plaatsing
in het Frans Halsmuseum aan de gemeente
ten geschenke aangeboden een pastelteeke-
ning. door hem vervaardigd en voorstellende
den Haariemschen schilder H. Hulk. geboren
in 1842. B. en W. stellen den raad voor, dit ge
schenk met dankbetuiging te aanvaarden.
Beleediging van minister
Colijn.
Brochures in beslag genomen.
Vrijdag zijn door de Haarlemsche politie
in een perceel aan de Ged. Oude Gfacht in
beslag genomen 227 exemplaren van de
brochure, getiteld „Colijn's Doodendans", uit
gegeven door het comité „De gemuilkorfde
eend'", waarvan de leider te 's Gravenhage
zou wonen. De bewoner van het perceel is
naar het politiebureau gebracht. Hij heeft
bekend, 73 van die exemplaren te hebben
verspreid. De politie heeft proces-verbaal
opgemaakt, omdat de inhoud beleedigend
voor minister Colijn wordt geacht.
RADIODISTRIBUTIE.
't Is vandaag de dag der dagen,
LENTE, dus een nieuw geluid.
Dit geluid, het schoone, nieuwe,
Zendt de distributie uit.
(Adw. Ingez. Med.)
Alléén Gr.Houtstr. 179 Tel. 14269
(Adv. Ingez. Med.)
Nadere bijzonderheden over het
accoord van de vier Locarno-
landen.
Killer heeft gisteren in een rede
voering gezegd, dat Duitsch-
land geen centimeter van zijn
recht zal prijsgeven.
De vijandelijkheden in Abessynië
blijken, in tegenstelling met
een in omloop zijnd bericht,
niet te zijn gestaakt.
De Eerste Kamer is begonnen
met de behandeling der de-
fensiebegrooting.
Te Dreumel heeft Vrijdagavond
een ernstige brand gewoed.
B. en IV. van Haarlem hebben
voorstellen ingediend betref
fende reorganisatie van de
Groote Markt.
De regeering blijft het plan van
den heer Klein Schiphorst af
wijzen.
Bioscopen.
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Lente.
Hoe ik groeide.
Mr. E. EliasSpa schrijft Neder-
landsch.
Van onzen Berlijnschen corres
pondent: Duitschland vóór de
volksstemming.
J. H. de Bois: Een Haarlemsche
schilder exposeert in Amster
dam.
Blijft Fit.
Puzzler ubriék.
K. de Jong: La Argentina.
J. B. Schuil over: „De Ober".
Financiëele kroniek: Stagnatie
op de beurzen.
L. S.'t Vervroegde voorjaar.
Hoe komt het, dat wij weer voor
jaar krijgen?
A.: Maart de maand der be
loften.
Bep Otten: Het jonge leven.
Op de sprookjeseilanden.
E. E. J.P.: Lentemode.
v. O. Fotografeeren door ama
teurs.
Als de bollen bloeien.
P. H. K.: Schoonmaakkoorts.
De schoonste vrouw van Egypte.
J. L.: ..Handen aan de boot".
J. Bastiaans: 's Levens Lente.
J. B. Schuil: De nachtegaal en
het kanon.
Ko Zweeres Het eerste kievitsei.
Helen: In de Rivièra:
Wonderen in de plantenteelt.
De vogels komen terug!
P. v. d. Hem: Burengerucht.
Voor de Jeugd.
pag. 3
pag. 3
pag. 1
pag. 7
pag.
pag.
pag.
pag. 8
pag. 13
pag. 15
pag. 15
pag. 15
pag. 16
pag. 17
pag. 18
pag. 18
pag. 19
pag. 20
pag. 21
pag. 22
pag. 23
pag. 24
en 25
pag. 25
pag. 26
pag. 27
pag. 3
pag. 9
en 10
Burgerlijke stand van Haarlem
is opgenomen op pag. 2
