Emmabloemcollecte,
Woensdag 8 April.
;j
(IN/T IN UITEREN,
VRIJDAG 3 APRIC 1936
H A A R t E M'S DAGBCAD
8
ZANDVOORT
RAADSVERGADERING.
(Donderdagavond half acht kwam de ge
meenteraad van Zandvoort in openbare ver-
^gadering bijeen.
Voorzitter: de heei
H. van Alphen, burge
meester.
Wethouder Elffers
wegens ziekte afwezig,
De Voorzitter deelt
mede des middags
hebben vernomen dat
de toestand van den
heer Elffers weer wat
beter was. De Voorzitter
was overtuigd, in den
geest van den raad te
spreken, als hij den wet
houder een spoedig her
stel toewenscht.
H. van Alphen
Burgemeester
Ingekomen stukken.
Bij de ingekomen stukken was een brief van
den Ned. Schaakbond, waarin deze mededeelt
alle medewerking te zullen verleenen aan het
in Zandvoort te houden meester-schaak-
tournooi.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
Het voorstel, dat in de vorige vergadering
reeds besproken is, om de bestrating van den
Zuid-Boulevard tegen productief loom te
laten afmaken, wordt goedgekeurd.
Ingekomen is. een adres van het bestuur
der Zandvoortsche Cricket- en Hockeyclub,
waarin het zijn nood klaagt over de houding
van dè voetbalvereeniging „Zandvoort" in
verband met het contract dat deze vereeni-
ging met de gemeente heeft afgesloten, Vol
gens de Z.C.H.C. komt de voetbalvereeniging
..Zandvoort" dit contract niet behoorlijk na
betreffende het ter beschikking stellen van
een behoorlijk speelterrein voor de Z.C.H.C
Zij vraagt den Raad de voetbalvereeniging tot
de orde te roepen.
De Voorzitter wil*, dit naar B. en W.
om prae-advies renvoyeeren. Dan kan het
college aan de Ned. Heidemaatschappij vra
gen of het veld van den zomer geschikt is
voor het spelen van cricket.
De heer Sue-rink' (S.D.A.P.) heeft in het
contract gelezen, dat de voetbalvereeniging
verplicht is de Zandvoortsche Hockey-
Cricketclub in de gelegenheid te stellen, van
het veld gebruik te laten maken. Hij zou in
ieder geval willen dat deze club voor 1 Mei
geholpen wordt.
De heer Molenaar (partijloos) herinnert
er aan, dat hij er indertijd tegen was, aan
de voetbalvereeniging „Zandvoort" te verhu
ren. Hij vraagt of het niet mogelijk is, voor
de cricketclub een ander terrein in orde te
maken. Spreker is er tegen, het advies van
de Ned. Heidemaatschappij te vragen; men
kan het veel beter aan de technische com
missies van de voet-bal- en cricketclub vra
gen.
De heer B o 1 w i d t (Gemeentebelang)
merkt op, dat het nieuwe voetbalterrein na
afloop van het seizoen dringend verbetering
behoeft omdat het terrein veel geleden heeft
De Voorzitter van de voetbalvereeniging
„Zandvoort" had aan sipreker medegedeeld
dat het oude terrein aan de Zandvoortsche
laan best voor cricketterrein in orde gemaakt
kan worden. Spreker geeft in overweging, te
trachten partijen tot elkaar te brengen. De
voetbalvereeniging wil niet tegenwerken.
De heer =Fa-a p acht de zaak niet zoo een
voudig omdat 't hem gebleken is dat er van
soepelheid .bij de twee besturen geen sprake
is. Volgens den heer Paap is het bestuur van
de voe'tbalvereeniging in gebreke gebleven.
De-ze kwestie moet met spoed opgelost wor
den.
De heer Joustra (Chr.-Hist.) kan be
grijpen dat de voetbalvereeniging liever niet-
heeft, dat 'ér van den zomer gecricket wordt,
Spreker merkt op, dat h-et veld van cricket
spel niet te lijden heeft.. Hij kan zich met
het denkbeeld van den voorzitter vereenigen
om het advies van den Ned. Heidemaatschap
pij in te winnen.
•De heer Van Rijnberk (S.D.A.P.) if
eveneens van meening dat de voetbalver
eeniging haar verplichtingen moet nakomen.
De Voorzitter acht deze zaak niet zoo
eenvoudig. Hij meent, dat het onmogelijk is,
het oude veld nog op tijd voor cricket in -orde
te maken. Dab is uitgesloten. Hij twijfelt er
ook aan of het nieuwe veld met Mei voor
het spelen van cricket geschikt is. Daarom
wil hij het adv-ies van de Ned. Heidemaat
schappij vragen. Het verzoek om advies is
intusschen al gedaan. Het antwoord kan dus
spoedig verwacht worden.
Wethouder- Siegers (R.K.) zegt, dat de
voetbalvereeniging geen gelegenheid zal heb
ben, het veld aan het eind van het seizoen in
orde te maken, waartoe zij verplicht is, als
het direct voor cricket beschikbaar wordt ge
steld. Spreker protesteert tegen de uitdruk
king, dat de voetbalvereeniging contractbreuk
zou hebben gepleegd. Ook spreker wil het
antwoord van de Ned. Heidemaatschappij
afwachten.
De Voorzitter geeft in overweging, al
dus te besluiten.
De raad vereenigt zich hiermee.
Aan de orde komt het voorstel betreffende
het tarief van waterlevering aan instellingen
van weldadigheid, enz. B. en W. geven in over
weging, naar aanleiding van het verzoek dei-
Stichting „Groot Kijkduin", den prijs met in
gang van 1 Januari 1936 van 15 tot 14 cent per
M3 te verlagen en met deze instellingen geen
contract meer te sluiten, doch alleen de wer
kelijk verbruikte hoeveelheid water te laten
betalen.
De heer Koning (Chr.-Hist.) is van oordeel
dat de Diaconie ook een lageren prijs moet
betalen, n.l. den ouden prijs van 11 cent. Hij
maakt er een voorstel van.
De Voorzitter merkt op, dat de Diaco
nie het beste geholpen wordt, als het voorstel
van B. en W. wordt aangenomen. Het voor-
deeligst voor haar is, alleen het verbruikte
water te betalen.
De heer Molenaar zal zijn stem aan een
eventueel voorstel van den heer Koning geven,
omdat het aan de gemeente weinig zal kosten.
De heer Paap acht den prijs van 14 cent
nog veel te hoog voor de philantropische in
stellingen. Hij stelt voor, den prijs op 12 ceat
te bepalen.
De heer Bolwldt geeft in overweging, het
voorgestelde uniform tarief te handhaven. De
Diaconie wordt er niet door benadeeld. Dan
komt meteen een eind aan de verschillende
tarieven.
De heer Koning zegt, dat het de Diaconie,
die jaarlijks veel geld voor armenzorg besteedt,
niet moeilijk gemaakt moet worden.
De heer Van Toombergen (lijst- Mole-
naar) wil voor de Diaconie een uitzondering
maken. Hij wil voor deze instelling den ouden
prijs van II cent handhaven.
De heeren Van R ij n b e r k en Van der
Mooi en S. D. A. P.) -benleiten een uniform
tarief voor alle instellingen.
De heer Paap handhaaft zijn voorstel. Hij
hoopt, dat de raad het zal aannemen.
De Voorzitter vraagt met klem aan den
raad, aan de begrooting te denken. Maar hoe
het ook zij, spreker wenscht het liefst een
uniform tarief. Als het voorstel-Paap wordt
aangenomen, zou dit aan de begrooting f"
kosten.
De heer Joustra gelooft, dat het meer
,1 zijn. Hij geeft in overweging, den prijs
voor de Diaconie op 11 cent te bepalen.
De heer Groen ondersteunt dit.
Het voorstel van B. en W., geamendeerd
door den heer Koning, wordt goedgekeurd.
Ei' komt dus een uniform tarief van 14 cent,
met uitzondering van de Diaconie, die slechts
11 cent behoeft te betalen.
Goedgekeurd wordt het voorstel tot ver
huur van gemeentegrond.
E. Paap.
Uitgebracht wordt het prae-advies op ver
zoeken tot het maken van afgangen naar
het strand. Aan B. en W. komt het niet ge-
wenscht voor, uitbreidin aan het aantal
strand-afgangen te geven. In ieder geval
meent het college, dat afgangen uitsluitend
van gemeentewege moeten worden aange
legd, omdat het vakkundig moet worden ver
richt. Daarom stellen B. en W. voor, desbe
treffende verzoeken van J. Koper en A. J.
van Soolingen af te wijzen.
De raad vereenigt zich met het prae-
advies.
Pensioenregeling voor
wethouders;
Het voorstel van B. en W. tot het aan
brengen van eenige wijzigingen in de wacht
geld- en pensioenregeling voor wethouders
wordt zonder discussie of stemming goedge
keurd.
Verpachting parkeerterrein.
Het voorstel betreffende de verpachting
van parkeerterreinen, waarover de voor
naamste bijzonderheden reeds in ons blad
werden gepubliceerd, komt in behandeling,
De heer B o 1 w i d t is van meening, dat
de pachters van parkeerterreinen in 1935
toch wel zooveel verdiend zullen hebben, dat
zij -een gedeelte van hun pacht hadden kun
nen betalen.
De heer Paap steunt het voorstel van B.
en W., omdat de pachters het niet hebben
kunnen betalen. Het wordt aangenomen.
Strandexploitatie.
Over het agendapunt betreffende de
strandexploitatie wordt uitvoerig van ge
dachten gewisseld. Het betreft het bekende
verzoek van den heer Van Deurzen, exploi
tant van het Noorderbad, om hem verlen-
jing van het strandpachtcontract tot en
met 1950 toe te staan tegen den thans vast-
gestelden pachtprijs, en voorwaarden.
De heer Sue rink is tegen het voorne
men van B. en W., om het contract tot 1940
te laten gelden. Er kunnen z.i. wel tien optie
jaren bij.
De heer Paap is van oordeel, dat de heer
Van Deurzen tevreden gesteld kan worden,
wanneer hem toegezegd wordt dat zijn ver
zoek zal worden ingewilligd, als het mogelijk
blijkt. Het Noorderbad toch is een inrich
ting, die voor Zandvoort van veel'beteekenis
is. Het is de beste badinrichting van Europa-
De heer Van Toombergen: „Nou,
nou
De heer Joustra: „Dan moet u eens op
reis gaan!"
De heer Paap: „Moet ik naar Parijs
gaan?" Nogmaals bepleit hij, het verzoek
van den heer Van Deurzen in te willigen.
De heer Molenaar ondersteunt de be-
toogen van de heeren Suerink en Paap. Hij
geeft den raad in overweging, aan B. en W.
op te dragen, de zaak met den heer Van
Deurzen af te handelen in den geest, zooals
de raad wil.
De heer Groenis in dezen snel wisselen
den tijd tegen zulke lange contracten. Laat
de gemeente er voor zorgen, in 1940 de han
den vrij te hebben.
De heer B o 1 w i d t wil het verzoek van
den heer Van Deurzen inwilligen, als het
mettertijd mogelijk blijkt.
De heer Van der Moolen is niet zoo
pessimistisch als de heer Groen, anders zou
het zaken doen onmogelijk worden. Spreker
wil echter niet in deze vergadering een vaste
beslissing nemen, maar aan B. en W. opdra
gen te onderzoeken, op welke wijze de heer
Van Deurzen het snelst geholpen kan wor
den.
Wethouder Siegers merkt op, dat er ook
nog -menschen zijn, die meenen dat het Noor-
defbad geen algemeen belang van Zandvoort
B. en W. hebben het bewijs geleverd, dat
zij den heer Van Deurzen zooveel mogelijk
ter wille zijn. Men moet echter den voorzich-
tigen weg bewandelen.
De Voorzitter geeft in overweging, de
zaak ter afhandeling in handen van B. en
W. te steden. Aan den -heer Van Deurzen zou
geschreven kunnen worden, dat de raad in
beginsel bereid is, de pacht tot 1950 of des
noods nog langer te continueeren, als het
Rijk medewerking verleent.
De raad vereenigt zich hiermee.
Ontslag onderwijzend
personeel.
B. en W. stellen voor, met ingang van een
nader te bepalen datum wegens het berei
ken van'den 60-jarigen leeftijd eervol ont
slag te verleenen aan mej. J. Schoppen, on
derwijzeres aan School D, en aan mej. A. G.
Beckering van Loenen, onderwijzeres aan-
School C.
Wordt goedgekeurd.
Achterstallige strandpacht.
Langdurig wordt gedebatteerd over het
agenda-punt: achterstallige strandpacht, dat
reeds in ons blad gemeld werd.
De heer Van R ij n b e r k vreest, sabotage
van de pachters, als men hun te zware
eischen stelt.
De heer Van Toombergen stelt voor
te bepalen dat de achterstallige strandpacht
in vijf termijnen van een jaar betaald moet
worden. Het is niet de schuld van d-e pach
ters, dat zij niet konden betalen.
De heer Molenaar is van oordeel, dat
de gemeente zooveel mogelijk de behulpzame
hand moet bieden; dat is ook in haar be
lang. De menschen moeten dit jaar niet
zwaarder belast worden.
De heer Van der Moolen is het eens
met het betoog van den heer Van Rijnberk.
Hij bepleit het aannemen van een royale
houding tegenover de pachters.
De heer B o 1 wi d t is voor het voorstel van
wethouder Siegers, die in dezen de min
derheid van B. en W. vormt.
De heer Paap merkt op, dat rekening
moet worden gehouden met de veranderde
tijden. In 1935 waren er strandpachters, die
met garnalen gingen venten, om een boter
ham voor hun gezin te verdienen, hoewel zij
voor duizenden guldens op het strand had
den staan. Men moet tegenover hen -dus een
zoo soeoel mogelijke houding aannemen. Zij
zijn toch ook belastingbetalers.
De heer Koning vreest, dat pach
ters, die hun pacht wel betaald -hebben, aan
bevoorrechting zullen gaan denken. Hij on
dersteunt het voorstel van wethouder1 Sie
gers.
Wethouder Siegers licht -dit nader toe.
Te veel lankmoedigheid zo-u in het nadeel
van de gemeentekas zijn. Er zijn bovendien
strandpachters, die in moeilijke Omstandig
heden hun achterstand wèl hebben betaald.
Zij zouden er dus nog slechter voor komen
te staan, dan de achterstallige pachters.
De heer Vader (R.-K.) vraagt, of de be-
g'i'ooting niet te veel gedrukt wordt.
De Voorzitter verdedigt het voorstel
van de -meerderheid van B. en W., die het
heeft ingediend krachtens een vorig raads
besluit. Het aantal van 64 strandpachters is
in dezen tijd te groot, -dan dat zij een be
hoorlijke boterham zouden kunnen verdie
nen. Aan -den heer Vader antwoordt spreker,
dat het geld vermoedelijk niet binnen zal
komen. Ook spreker vreest dat van bevoor
rechting gesproken zal worden door pach
ters; die wèl betaald hebben, als een raads
besluit zoo 'maar onderstboven wordt ge
gooid. Ook andere categorieën- van de Zand
voortsche bevolking hebben het moeilijk.
Het voorstel van de meerderheid van B. en
W. wordt verworpen.
Het voorstel, van- wethouder Slègers wordt
eveneens .verworpen;
Tenslotte wordt aangenomen een voorstel
van de commissie, voor de strand exploitatie.
Dit komt hierop neer: ontvangen zal. worden
de helft van hetgeen verschuldigd is dóór de
pachters, die alleen over 1934 nog pacht
schuldig zijn f 629.04; dé helft van hetgeen
verschuldigd is door de pachtersdie alleen
over 1935 nog pacht schuldig zijn f 820.19. te
zamen dus f 1449.23. -
Vastgesteld worden een suppletoire begroo
ting voor de diensten 1935 en 1936 en een
belastingkohier.
Rondvraag'.
De heer S u e r i n !c vraagt, of het tegelpad
bij het Zuiderbad hersteld wordt.
Wethouder S1 e g e rs antwoordt bevesti
gend.
De heer B o 1 w i d t vestigt de aandacht op
een provoceerénde vlag, die van een der
perceelen in de Zeestraat wappert. Hij vraagt
of het niet mogelijk is. krachtens de Politie
verordening, aan dén betrokken bewoner te
verzoeken, althans in:'den zomer die vlag in
te halen, anders vreest hij. dat -de gemeente
er nadeel van zal ondervinden.
De Voorzitter antwoordt, -dat er krach
tens de bepalingen der Politieverordening
niets tegen te doen is.
De heer Koning vraagt, wanneer de
plankiers gelegd worden.
De Voorzitter acht het in begin April
nog wat vroeg.
De heer Paap vraagt toezicht op de lei
ders bij de werkverschaffing aan jeugdige
werkloozen, die te streng optreden en die de
jongens voor het minste vergrijp een dag
weg sturen.
Wethouder Siegers antwoordt ,dat de
leiders juist zoo lankmoedig mogelijk zijn.
Er zijn jongens bij, die den boel met opzet
vernielen.
Steunt Onzén Strijd en offert uw gaven
Om zieken en zwakken te steunen en laven
(Adv. Ingez. Med.)
VOOR VROUWENHULP.
De tooneelvereeniging „Phoenix" geeft op
Donderdag 16 April i-n Monopole een reprise
van „De doorslag" ten bate van de vereeniging
„Vrouwenhulp".
RUDELSHEIMSTICHTING.
Ten bate van de kas der Rudelsheimstich-
ting wordt op Zaterdag 18 April in Monopole
een cabaretavond georganiseerd. O.a. zullen
mejuffrouw Teves en enkele van haar leer
lingen dansen uitvoeren,
MUZIEK.
JOH. STEENMAN'S ORKEST
De jaarlijksche uitvoering van Joh. St.'s
Ork. ten bate der Vacantiekolonies, die he
denavond plaats vindt, werd ditmaal voor
afgegaan door een uitvoering voor het In
stituut voor Arbeidersontwikkeling in het
gebouw St. Bavo. We hebben deze uitvoering
die hetzelfde programma- had, Donderdag
avond bijgewoond en kunnen constateereii
dat de tegenwoordige dirigent Felix de Nobel
den van den beginne af door hem ingeslagen
weg met vaste schreden en ook met succes
verder bewandelt.
Dat deze weg afwijkt van dien, welken de
oprichter Joh. Steenman volgde, heb ik het
vorige jaar reeds vermeld. H-et orkest, dat
bijna uitsluitend strijkers telt, speelt nu geen
pasklaar gemaakte arrangementen van wer
ken, die eigenlijk voor volledig symphonie-
orkest geschreven zijni maar alleen die wer
ken. die men volgens de voorschriften der
origineele partituren kan bezetten. De keuze
is daardoor veel beperkter en moeilijker ge
worden en tevens is het karakter van repeti
ties en uitvoeringen gewijzigd, maar wat aan
gezellig, onbekommerd musiceeren verloren
ging, werd aan ernstige, doelbewuste kunstbe
oefening gewonnen. En men kan het stand
punt van Felix de Nobel billijken: als serieus
en kundig -musicus streeft hij er naar de on
der zijn leiding staande dilettanten boven
het peil van „dilettantisme" te verheffen.
Van eigenlijk dilettantisme was dan ook
Donderdagavond geen sprake. Het program
ma was ernstig, en het strijkorkest moge nu
niet met een goed beroepsorkest gelijk te
stellen zijn: toch was de uitvoering -der or
kestwerken en der begeleidingen van dien
aard, dat men ze zonder meer aanvaarden
kon.
Er werd begonnen met een Concerto grosso
van Al. Scarlatti waarin de drie solopartijen-
het „concertino" zeer verdienstelijk
door leden van het ensemble vertolkt wer
den, en de klank zou zeker nog beter ge
weest zijn, als de acoustiek der St. Bavo-zaal
dien niet gedempt en verdroogd had. Daar
door kwam ook het spel van Hans Bijvanck
in de solopartij van Bach's Vioolconcert in
a kl. t. niet volledig tot zijn recht, maar
daartegenover bemerkten we met genoegen
hoe bescheiden en punctueel -het orkest hem
-begeleidde. Dat sloot alles als een bus.
Na de pauze begon h-et orkest met een'
Nott-urno van Dvorak. De inzet daarvan door
-de celli en de bas was wat onzeker; wat ook
wel door de moeilijkheid der toonsoort B
gr. t. veroorzaakt zal zijn; verderop werd
de samenklank beter. Aan het -einde was h-et
uitstekende samenspel in -de pizzicati opmer
kelijk.
Het belangrijkste werk van het program
ma was wel het Concert voor viool, alt en
cello met strijkorkest van Julius Röntgen.
Röntgen, dié in alle" mogelijke stijlen thuis
was en met hetzelfde gemak -er in compo
neerde, volgde bij dit tripelcónc-ert het voor
beeld van het klassieke concerto grosso. Maar
het werd geen slaafsche navolging: -de in
vloeden van nieuwere inrichtingen deden
zich ook gelden. Men bemerkt die in de har
monieën en modulaties, in de melodiek van
Lento, in -den cyclischen bopw van .het ge
heel. Wat dit vlotste betreft: hét thema van
het Lento keërit' in de Finale gecoiitrapuri-
'teerd -met het thema van deze-laatste-terug,
en het hoofdthema van hét eerste Allegro
sluit die Finale af.
Het werk is zeer rijk aan canonisc-he imi-
taties;- liet hoofdthema van het Lento wordt
ook in de omkeering behandeld. Over 't ge
heel is dit concertzeer contrapuntisch be
werkt'. hetgeen in overeenstemming met de
door Bach gegeven voorbeelden is. De ryth-
miék is praegnant en scherp en zou in een
werk van Hindemi-th geen slecht figuur ma
ken, maar de welluidendheid van Röntgen
zou bij Hindemith slecht passen. Ik heb dit
werk met'onverdeeld genoegen gehoord. Het
is uit een cpmpositorisch oogpunt interes
sant en knap geschreven, het heeft vlotte en
sprekende thema's het klink friscli en voor
treffelijk en moet, zooals bij Röntgen's ken
nis der instrumenten te verwachten was,
aangenaam speelbaar zijn. Dit laatste neemt
niet weg. dat de drie solopartijen, vooral die
der soPviool, vrij hooge eischen stellen, maar
het Haarlemsche Strijktrio, bestaande uit
Hans Bijvanck, Fred. Leidn-er en Louis van
Maanen, was daartegen wel opgewassen. En
het strijkorkest, dat in het Lento con sor
dini speelde, begeleidde uitmuntend.
Tot slot van den avond werden twee werk
jes van Percy Grainger uitgevoerd, aardige
bewerkingen van Engelsche of Iersehe volks
melodieën. De Irish Tune werd goed ge-
soeel-d: in de vertolking van „Moily on the
Shore" was af en toe eenige onklaarheid.
Het concert dat hedenavond door Steen-
man's orkest in de groobe zaal van h-et Gem.
Concertgebouw gegeven wordt, verdient in
breeden kring belangstelling: niet alleen om
het goede doel, maar ook om het interessante
programma en de hoogstverdienst-elijke uit
voering -daarvan. Ongetwijfeld zal in de Gem.
Concertzaal ook d-e klank der instrumenten
beter tot zijn recht komen.
K. DE JONG.
HET IS N!ET NOODIG
om aan rugpijn, duizeligheid, onnatuurlijke»
vermoeidheid, gewrichtspijnen of anderei
gevolgen van trage werking der bloed-)
iiltreerende organen te lijden. Men behoeft»
slechts een dluretlsch middel te gebrulkenj
dat de nieren doorspoelt. Foster's Rugpijoj
Nieren Pillen worden reeds 50 jaren voorj
dit speciale doel gebruikt. Hoe zij voldoen?»
Vraag het een der dankbare menschen, die
ze gebruikt hebben, 1.1.75 en ƒ.3.j
(Adv. Ingez. Med.)
dezen avond van zoo hoog-ernstige kunst.
Wie had zoo iets in dezen tijcl van film,
radio, voetbal en zesdaagsche nog voor mo
gelijk gehouden?
De opvoering van Medea was voor bijna
allen het bleek duidelijk oolc uit de ge
sprekken in de pauze een openbaring. Men
hield het blijkbaar voor onmogelijk, dat een
bijna 2400 jaar oude tragedie nog zoo diep
ontroeren kon. Dit nu was wel het meest
hoopgevende van deze opvoering. Want als
zoo iets mogelijk is, kan immers het too-
neel niet sterven.
HET TOONEEL
De Amsterdamscfie Tooneelvereeniging
MEDEA.
F'en avond als gisteren is wel geschikt om
ons weer vertrouwen in de toekomst van ons
tooneel te schenken. Ni-et alleen en zelfs niet
in de eerste plaats door de indrukwekkende
vertooning, welke De Amsterdamsche Too
neelvereeniging van Medea heeft gegeven.
Wij wisten immers na de opvoering van
Elektra, dat het gezelschap van Van Dalsum
en Defresne ook in het klassieke werk tot
groote dadén in staat is. Maar wie had ge
dacht, dat in dezen tijd een treurspel van
Euripides nog zoo veel belangstelling zou
wekken, dat onze Stadsschouwburg bij de
eerste opvoering te Haarlem stampvol zou
loopen. En nog verheugender was heel den
avond de houding van het publiek. Men be
hoefde maar om zich heen te zien om te voe
len, hoe de voorstelling de volle zaal
waarin, gelukkig, zeer veel jonge menschen
waren boeide. In ademlooze spanning en
onder soms hoorbare stilte heeft men het
spel gevolgd en aan het slot gaf het publiek
uiting aan zijn bewondering in een applaus,
zoo geestdriftig als wij enkel maar op de
groote avonden medemaken. Wij hoorden na
afloop van een leeraar, dat vooral ook de
jeugd enthousiast waS geweest en zich in de
meest .warme bewoordingen had geuit pvey
Charlotte Kohier.
Weer trof het mij zelfs meer nog dan bij
de eerste voorstelling hoe veel dichter dit
wérk van Euripides tot ons staat, hoe veel-
menschelijker vooral ondanks de onmen-
schelijke daad van Medea het ons schijnt
dan de tragedies van Sophocles. Is het niet, of
wij een vrouw uit dezen tijd hooren, wanneer
Medea bij haar eerste verschijning tot het
koor spreekt over de verhouding van man en
vrouw in het huwelijk? Van welk een diepe,
eeuwige wijsheid en verheven schoonheid is
zoo'n rei als die, welke aanvangt met de
woorden„Het water van den heiligen stroom
yliedt naai; de bron terug!", hóe technisch
meesterlijk .en volkomen modernalsof-een
Ibsèn of een Strindberg bet had géschreven
is het tooneel, waarin Medea- Jason om den
tum leidt en hem er toe brengt zijn kinderen
mee te voeren naar zijn bruid. Elke zin, elk
woord heeft 'hier zijn betëekénis. Wie van
Euripides' navolgers heeft do daad van Medea
psychologisch zoo verklaard en in zijn trage
die een zoo sterke spanning en grooten climax
gebracht als dezè Griek?
Na wat ik over de opvoering te Amsterdam
in ons blad van 23 Maart reeds heb geschre
ven, kan ik thans zeer kort zijn. Chailotte
Kohier beheerschte weer met haar magistraal
spel heel de voorstelling. Aan haar hebben wij
het wel m de ëerste plaats te danken, dat de
opvoering zoo ongemeen boeide, doordat zij
met haar onovertroffen, prachtig-beeldende
en klare dictie den tekst volkomen tot zijn,
recht wist te brengen en innerlijke kracht aan
het woord gaf.
En hoe grootsch werd in sommige momen
ten ik denk hier bijvoorbeeld aan het
oogenblik van de vervloeking van Jason in
de eerste ontmoeting van Medea met haar
man haar spel! Het leek mij toe, dat het
spel van Charlotte Kohier beheerschter nog
was dan bij de première, zonder dat het iets
in dramatische felheid inboette. Dit bleek
vooral aan het slot, toen zij integenstelling
met B-en Royaards, die hier even zijn stem
niet meer in zijn macht had ondanks de
hevige spanning toch de controle niet over
zich zelf verloor.
Van Ben Royaards is overigens ook Jason
een zijner mooiste rollen geworden. Hij speelde
hem met sterke plastiek en in grootschen stijl
en zei-de zijn tekst met voortreffelijke dictie.
La Chapelle vond, ik gister-en veel beter dan
op de première, waardiger en koninklijker
vooral. Frits van Dijk daarentegen leek mij in
het verhaal van den bode iets matter, waar
door het reciet niet zoo beeldend was als te
Amsterdam.
Opnieuw heb ik Defresne's regie volop be
wonderd, vooral in de wijze waarop hij het
koor in de handeling betrok. Het mooiste en
meest ontroerende moment was wel, toen de
vrouwen, op het oogenblik, waarop Medea
haar gruwzame daad bedrijft, een kring vorm
den, als steun zoekend bij elkaar en in wan-r-
hoop de handen ten hemel hieven. En hoe
prachtig klonk toen de inzet „O wee!" van de
rei door Willy Haak! Trouwens, wat Willy
Haak hierbij gesteund door Nell Knoop
heel den avond als aanvoerdster van het koor
heeft gepresteerd, was kortweg subliem. Hoe
ontroerend klonk telkens de klare, helo
de re stem, met welk een innerlijke bewogen
heid en toch ook soms serene rust zei zij haar
reien. Het was volmaakt.
De voorstelling van gisteren heeft nog groo
teren indruk op mij gemaakt dan de première
te Amsterdam, misschien ook doordat het
woord in onzen kleineren schouwburg beter
tot ons kwam.
Alleen de hoorbare hemelvaart van Medea,
was hier. door gebrek aan de noodige tech
nische middelen, wat onbeholpen en voor een
met Goden verwante vrouw wat erg primi
tief, maar dat is dan ook de eenige opmerking
die ik zou -kunnen maken,
Tot slot een woord van oprechte, warme
hulde aan den heer Deinum, die het initiatief
voor deze opvoering te Haarlem en het fi
nancieel risico er voor heeft durven ne
men. Wanneer het beleid van den pachter
dit jaar wederom in den gemeenteraad ter
sprake mocht komen, dan mag deze daad van
durf en artistiek inzicht wel terdege op het
credit van den heer Deinum worden gesteld.
Ook voor hem verheugt het ons daarom, dat
deze avond een zoo overweldigend groot
succes is geworden.
B. SCHUK»
